Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro mukiyau * - Ishakiro ry'ibisobanuro


Ibisobanuro by'amagambo Isura: Twaha   Umurongo:

Twâhâ

طه
Twâ-Hâ.[1]
(20:1) Asi harufusi ni chimpepe mu isimosimo ya Qur’an. Ni pangali jwine jwaakumanyilila mate gakwe ikaŵeje Allah pe basi.
Ibisobanuro by'icyarabu:
مَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡقُرۡءَانَ لِتَشۡقَىٰٓ
Nganituntuluchisya mmwe (Muhammadi ﷺ) Qur’an kuti nnagasiche.
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِلَّا تَذۡكِرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰ
Nambo kuti jiŵe chikumbusyo kwa mundu jwaakun’jogopa (Allah).
Ibisobanuro by'icyarabu:
تَنزِيلٗا مِّمَّنۡ خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ وَٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلۡعُلَى
Chakutulusyidwa chakuumila kwa Ajula jwaŵagumbile litaka ni mawunde gagali kwinani nnope.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱلرَّحۡمَٰنُ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ ٱسۡتَوَىٰ
(Jwalakwe ni Allah) Jwaukoto wejinji, jwatenjele pa Arishi (Chindanda Chaulungu katenjele kakulandana ni uchimbichimbi Ŵakwe).
Ibisobanuro by'icyarabu:
لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَمَا تَحۡتَ ٱلثَّرَىٰ
Iŵele Yakwe yosope yaili kumawunde ni yaili petaka ni yaili chilikati chakwe, kwika soni yaili pasi petaka.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِن تَجۡهَرۡ بِٱلۡقَوۡلِ فَإِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ وَأَخۡفَى
Sano kanga chinnyanyiche liloŵe (pakuomba duwa kapena kutenda mwakusongona; yalumope), ngati chisimu Jwalakwe (Allah) jukumanyilila yaasili ni yakusisika nnope.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ لَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ
Allah! Pangali nnungu jwine (jwakuŵajilwa kun’galagatila) ikaŵeje Jwele pejo, Jwalakwe jukwete Mena gambone nnope.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَهَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ
Soni ana jinyyiche abali ja Musa?
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِذۡ رَءَا نَارٗا فَقَالَ لِأَهۡلِهِ ٱمۡكُثُوٓاْ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا لَّعَلِّيٓ ءَاتِيكُم مِّنۡهَا بِقَبَسٍ أَوۡ أَجِدُ عَلَى ٱلنَّارِ هُدٗى
Ndema jajwauweni moto, basi ni jwalisalile liŵasa lyakwe kuti: “Jembechelani! Chisimu une nauweni moto; mwine une kuŵa nkwika nacho kukwenu chisinga kuumila mu walakweo, kapena chingapate pa motopo jwakunondolela (litala).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِيَ يَٰمُوسَىٰٓ
Basi ndema jajwauŵichilile (motowo) jwaŵilanjidwe (kuti): “E mmwe Musa!”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنِّيٓ أَنَا۠ رَبُّكَ فَٱخۡلَعۡ نَعۡلَيۡكَ إِنَّكَ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوٗى
“Chisimu Une ni Nam’mbuje gwenu! Basi wulani ilatu yenu; chisimutu mmwe n’di pachiŵata chakutakata (chakuŵilanjikwa) Tuwaa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَنَا ٱخۡتَرۡتُكَ فَٱسۡتَمِعۡ لِمَا يُوحَىٰٓ
“Soni Une nansagwile (kuŵa Ntume), basi pikanilani yaikujuwulidwa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّنِيٓ أَنَا ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدۡنِي وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِذِكۡرِيٓ
“Chisimu Une ni Allah! Pangali nnungu jwine (jwakuŵajilwa kun’galagatila) ikaŵeje Unepe, basi mungalagatilani, ni n’jimicheje Swala mwakolosya pakungumbuchila Une.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٌ أَكَادُ أُخۡفِيهَا لِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا تَسۡعَىٰ
“Chisimu Kiyama jikwisa, melepe ngujisisa, kuti mundu jwalijose akalipidwe pa yaakupanganya.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنۡهَا مَن لَّا يُؤۡمِنُ بِهَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ فَتَرۡدَىٰ
“Sano akasansiŵilikanganya ata panandi kuleka (kulupilila) ya jalakwejo ajula jwangakujikulupilila, ni jugamba kuya isako yakwe; ntakwisa mwan’jonasiche.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَا تِلۡكَ بِيَمِينِكَ يَٰمُوسَىٰ
“Ana nichichi chele chachili mu nkono wenu wan’dyo mmwe Musa?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّؤُاْ عَلَيۡهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَـَٔارِبُ أُخۡرَىٰ
Jwalakwe jwatite: “Jalakweji nisimbo jangu, ngujijegamilaga jalakweji (pakwenda), ni ngupakatichisyaga masamba gakulichisya ngondolo syangu, nambo soni une ngwete mu jalakweji ipaka ine.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ أَلۡقِهَا يَٰمُوسَىٰ
(Allah) jwatite: “Jiponyani mmwe Musa!”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَلۡقَىٰهَا فَإِذَا هِيَ حَيَّةٞ تَسۡعَىٰ
Ni ŵajiponyisye; basi ajile sai ŵajiweni jisyuchile lijoka lyakwenda mwaluŵilo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ خُذۡهَا وَلَا تَخَفۡۖ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا ٱلۡأُولَىٰ
(Allah) jwatite: “Likamulani, soni nkajogopa. Chituliuchisye mu kaŵe kakwe kandanda (kuŵa simbo).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَٱضۡمُمۡ يَدَكَ إِلَىٰ جَنَاحِكَ تَخۡرُجۡ بَيۡضَآءَ مِنۡ غَيۡرِ سُوٓءٍ ءَايَةً أُخۡرَىٰ
“Soni kwapatisyani ligasa lyenu kungwapa kwenu; chilikopoche lili lyeswela (lyakumelemenda) ngaŵaga mwaulwele, (chele nikuŵa) chisimosimo chine.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
لِنُرِيَكَ مِنۡ ءَايَٰتِنَا ٱلۡكُبۡرَى
“Kuti tunnosye ine mu isimosimo Yetu yekulungwakulungwa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
“Jaawulani kwa Firiauna, chisimu jwalakwejo jusumbile mpika (pakulikwesya).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ رَبِّ ٱشۡرَحۡ لِي صَدۡرِي
(Musa) jwatite: “Ambuje ŵangu! Sapangulilani chidali changu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَيَسِّرۡ لِيٓ أَمۡرِي
“Nimunjepepachisye masengo gangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَٱحۡلُلۡ عُقۡدَةٗ مِّن لِّسَانِي
“Soni gopolaani chiundo palulimi pangu (ngaŵechetaga mwachimeme).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَفۡقَهُواْ قَوۡلِي
“Kuti (ŵandu) akapikanichisyeje yakuŵecheta yangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَٱجۡعَل لِّي وَزِيرٗا مِّنۡ أَهۡلِي
“Soni mbichilaani nkungamuchisya jwakuumila kwiŵasa kwangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
هَٰرُونَ أَخِي
“(Jwali) Haruna, nkulugwangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱشۡدُدۡ بِهِۦٓ أَزۡرِي
“Limbisyani ni jwalakwejo machili gangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَشۡرِكۡهُ فِيٓ أَمۡرِي
“Soni mum’bwangani mmasengo gangu (gakulungusya utenga).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
كَيۡ نُسَبِّحَكَ كَثِيرٗا
“Kuti tunswejesyeje Mmwejo (Allah) kwejinji.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَنَذۡكُرَكَ كَثِيرًا
“Ni tunkumbuchileje kwejinji.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرٗا
“Chisimu Mmwe m’bele ŵakutulolechesya uwwe.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ قَدۡ أُوتِيتَ سُؤۡلَكَ يَٰمُوسَىٰ
(Allah) jwatite: “Pamasile pampedwile iŵendo yenuyo, E mmwe Musa!”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَيۡكَ مَرَّةً أُخۡرَىٰٓ
“Soni chisimu chene Uwwe twampele mmwe ukoto ndaŵi jine (kalakala).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِذۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّكَ مَا يُوحَىٰٓ
“Ndema jatwajuwulile mama ŵenu yatwajuwulile.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَنِ ٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلتَّابُوتِ فَٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ فَلۡيُلۡقِهِ ٱلۡيَمُّ بِٱلسَّاحِلِ يَأۡخُذۡهُ عَدُوّٞ لِّي وَعَدُوّٞ لَّهُۥۚ وَأَلۡقَيۡتُ عَلَيۡكَ مَحَبَّةٗ مِّنِّي وَلِتُصۡنَعَ عَلَىٰ عَيۡنِيٓ
“(Yanti) mum’biikaani jwalakwe (mwanachejo) mwibokosi, ni nkaliŵiche nnusulo, basi lusulo chilumponye munjengwe, (sano palakwepo) amagongo Ŵangu ŵali soni amagongo ŵakwe tan’jigale. Ni naŵisile chinonyelo penumwe chakuuma Kukwangu (kuti m’be ŵakunonyeledwa ni ŵandu wosope), nambo soni kuti nneledwe kwa Liso Lyangu (mwakuloledwa ni Une).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِذۡ تَمۡشِيٓ أُخۡتُكَ فَتَقُولُ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ مَن يَكۡفُلُهُۥۖ فَرَجَعۡنَٰكَ إِلَىٰٓ أُمِّكَ كَيۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَۚ وَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا فَنَجَّيۡنَٰكَ مِنَ ٱلۡغَمِّ وَفَتَنَّٰكَ فُتُونٗاۚ فَلَبِثۡتَ سِنِينَ فِيٓ أَهۡلِ مَدۡيَنَ ثُمَّ جِئۡتَ عَلَىٰ قَدَرٖ يَٰمُوسَىٰ
“(Kumbuchilani) katema kaŵajendaga alumbu ŵenu (kuja kwiŵasa lya Firiauna) ni kuja kuti: ‘Ana nannanjile kwa mundu jwampaka akombole kunnela jwalakweju?’ Basi ni twam’buchisye kwa achikulu ŵenu, kuti gatulale meso gao, nambo soni kuti akadandaula. Kaneka ni mwauleje mundu (mwakuluchisya), basi ni twan’jokwele ku madandausi gamakulungwa, ni twan’dinjile mmwejo ni mayeso gausito nnope. Kaneka mwatemi yaka igala ni ŵandu ŵa ku Madyana. Kaneko nim’biche (apa) mwampango (Ŵangu wakumpa utume n’di niyaka makumi ncheche) E mmwe Musa!”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَٱصۡطَنَعۡتُكَ لِنَفۡسِي
“Ni nansagwile mmwejo kulisagulila Nansyene (kuti m’be ntume Jwangu).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱذۡهَبۡ أَنتَ وَأَخُوكَ بِـَٔايَٰتِي وَلَا تَنِيَا فِي ذِكۡرِي
“Jaulani mmwe ni akuluŵenu pamo ni isimosimo Yangu, soni ngasimpela pakungumbuchila Une.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱذۡهَبَآ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
“Jaawulani ŵanaŵaŵilimmwe kwa Firiauna, chisimu jwalakwejo jusumbile mpika (pakulikwesya).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَقُولَا لَهُۥ قَوۡلٗا لَّيِّنٗا لَّعَلَّهُۥ يَتَذَكَّرُ أَوۡ يَخۡشَىٰ
“Basi ni nkansalile maloŵe gakoloŵa kuti mwine jwalakwejo chijukachetelele kapena chijukajogope.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَا رَبَّنَآ إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفۡرُطَ عَلَيۡنَآ أَوۡ أَن يَطۡغَىٰ
Ŵanganyao ŵatite: “Ambuje ŵetu! Chisimu uwwe tukogopa kuti chakatuguŵatile (nkanituyiche mwakuŵecheta chilichose) kapena chakasumbe mpika (wakutulagachisya ni kulikwesya).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ لَا تَخَافَآۖ إِنَّنِي مَعَكُمَآ أَسۡمَعُ وَأَرَىٰ
(Allah) jwatite: “Nkajogopa, chisimu Une ndinamwe, ngupikana soni ngulola.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأۡتِيَاهُ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولَا رَبِّكَ فَأَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَا تُعَذِّبۡهُمۡۖ قَدۡ جِئۡنَٰكَ بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّكَۖ وَٱلسَّلَٰمُ عَلَىٰ مَنِ ٱتَّبَعَ ٱلۡهُدَىٰٓ
“Basi mun’jaulilani, ni nkajile: ‘Chisimu uwwe mitenga jiŵili ja Ambuje ŵenu, basi mwalekani aŵigule nowe ŵanache ŵa Israila, soni ngasimwalagasya. Chisimu tum’bichilile ni chisimosimo chakuumila kwa Ambuje ŵenu. Sano ntendele chiuŵe kwa mundu jwaakukuya chongoko.’
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّا قَدۡ أُوحِيَ إِلَيۡنَآ أَنَّ ٱلۡعَذَابَ عَلَىٰ مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ
‘Chisimu uwwe ijuwulidwe kukwetu yanti: Chisimu ilagasyo chiiŵe kwa mundu jwaakukanila (yalakweyi) ni galauchila kumbali.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ فَمَن رَّبُّكُمَا يَٰمُوسَىٰ
(Firiauna) jwatite: “Ana M’mbuje gwenujo ninduni, E mmwe Musa?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ رَبُّنَا ٱلَّذِيٓ أَعۡطَىٰ كُلَّ شَيۡءٍ خَلۡقَهُۥ ثُمَّ هَدَىٰ
(Musa) jwatite: “M’mbuje gwetu ni Ajula jwaachipele chindu chilichose kagumbidwe kakwe, kaneka ni kuchijongolela (ku yaachiguumbiile).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ فَمَا بَالُ ٱلۡقُرُونِ ٱلۡأُولَىٰ
(Firiauna) jwatite: “Nambi mikutula jandanda jili uli (jajapite mmwe nkanim’biche)?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّي فِي كِتَٰبٖۖ لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَى
(Musa) jwatite: “Umanyilisi waajimanya jalakwejo uli kwa Ambuje ŵangu m’chitabu (chailembedwemo ichindu yosope), Ambuje ŵangu ŵangaŵa nkusoya namuno kuliŵalila.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ مَهۡدٗا وَسَلَكَ لَكُمۡ فِيهَا سُبُلٗا وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّن نَّبَاتٖ شَتَّىٰ
Ajula jwam’biichiile litaka kuŵa chakutandika, ni ampaanjiile mwalakwemo matala, ni atulwisye kuumila kwinani mesi (gawula), ni tukopwesye ni galakwego mitundu jakulekanganalekangana ja mmela.
Ibisobanuro by'icyarabu:
كُلُواْ وَٱرۡعَوۡاْ أَنۡعَٰمَكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
Lyagani soni illichisyeje ilango yenu. Chisimu mu yalakweyo mwana ilosyo kwa achinsyene lunda.
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ مِنۡهَا خَلَقۡنَٰكُمۡ وَفِيهَا نُعِيدُكُمۡ وَمِنۡهَا نُخۡرِجُكُمۡ تَارَةً أُخۡرَىٰ
Kuumila mwalakwe (mwitakamo) tun’gumbile, soni mwalakwemo chitum’buchisye, nambo soni kuumila mwalakwemo tuchinkoposya ndema jine (pa Kiyama).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ أَرَيۡنَٰهُ ءَايَٰتِنَا كُلَّهَا فَكَذَّبَ وَأَبَىٰ
Soni chisimu chene twannosisye jwalakwe (Firiauna) isimosimo Yetu yosope yene, nambo jwasisisye ni kana.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ أَجِئۡتَنَا لِتُخۡرِجَنَا مِنۡ أَرۡضِنَا بِسِحۡرِكَ يَٰمُوسَىٰ
(Firiauna) jwatite: “Ana ntuŵichiiliile kuti ntukoposye m’chilambo mwetu ni usaŵi wenu, E mmwe Musa!”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَلَنَأۡتِيَنَّكَ بِسِحۡرٖ مِّثۡلِهِۦ فَٱجۡعَلۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكَ مَوۡعِدٗا لَّا نُخۡلِفُهُۥ نَحۡنُ وَلَآ أَنتَ مَكَانٗا سُوٗى
“Chisimu nowe ŵakwe chitum’bichilile ni usaŵi wanti mpela uwwuwu, basi ŵiikaani chilikati chetuwe nomwe chilanga (chansongangano) changaŵa nkuchikulusya uwwe kapena mmwe, (chitusimanganile) pamalo pakuŵajilwa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ مَوۡعِدُكُمۡ يَوۡمُ ٱلزِّينَةِ وَأَن يُحۡشَرَ ٱلنَّاسُ ضُحٗى
(Musa) jwatite: “Chilanga chenu (chiŵe) lisiku lyakulipeta (lyuŵa lyaung’ando), ni tasonganganyisidwe ŵandu ndaŵi jakwela nsana.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَتَوَلَّىٰ فِرۡعَوۡنُ فَجَمَعَ كَيۡدَهُۥ ثُمَّ أَتَىٰ
Basi Firiauna jwagalawiche ni kuja kusonganganya matipwi gakwe, kaneka jwaiche (ni asaŵi lisiku lyachilanga).
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰ وَيۡلَكُمۡ لَا تَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا فَيُسۡحِتَكُم بِعَذَابٖۖ وَقَدۡ خَابَ مَنِ ٱفۡتَرَىٰ
Musa jwasalile ŵanganyao kuti: “Kutapana kwenu ŵanyamwe! Ngasimunsepelela Allah unami, atakwika mwanteketulenye ni ilagasyo, soni pamasile paajonasiche mundu jwaasepelele unami.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَتَنَٰزَعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّجۡوَىٰ
Basi (asaŵi) ŵaakanganile chilikati chao pa ichindu yao (yakwamba Musa ni nkulugwe), ni ŵasongonelene mwantemela.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَٰنِ لَسَٰحِرَٰنِ يُرِيدَانِ أَن يُخۡرِجَاكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِمَا وَيَذۡهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلۡمُثۡلَىٰ
Ŵanganyao ŵatite (mukusongonelana mwao): “Chisimu ŵanyaŵatu asaŵi (ŵamanye chenene), ni usaŵi waowo akusaka kuti ankoposye jenumanja m’chilambo mwenu, ni kumasya nyendele jenu jajili jambone nnope.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَجۡمِعُواْ كَيۡدَكُمۡ ثُمَّ ٱئۡتُواْ صَفّٗاۚ وَقَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡيَوۡمَ مَنِ ٱسۡتَعۡلَىٰ
“Basi kusanyani matipwi genu, kaneka ni m’biche n’di m’miselamisela, soni chisimu lelo chaŵe jwakupunda mundu jwataŵe jwapenani (pakulongolela matipwi gakwe).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلۡقِيَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَلۡقَىٰ
Ŵanganyao ŵatite: “E mmwe Musa! Ana chimponye mmwe (kundanda), kapena uwwe ni ŵachituŵe ŵandanda kuponya?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ بَلۡ أَلۡقُواْۖ فَإِذَا حِبَالُهُمۡ وَعِصِيُّهُمۡ يُخَيَّلُ إِلَيۡهِ مِن سِحۡرِهِمۡ أَنَّهَا تَسۡعَىٰ
(Musa) jwatite: “Nambo ponyani (kaje) jenumanja.” Basi ajile sai, ngonji syao (asaŵi ŵala) ni simbo syao syaonekaga kukwakwe (Musa) ligongo lyausaŵi wao nti chisawu sikwenda mwaluŵilo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَوۡجَسَ فِي نَفۡسِهِۦ خِيفَةٗ مُّوسَىٰ
Basi ni wampatile woga mu ntima mwakwe Musa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلۡنَا لَا تَخَفۡ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡأَعۡلَىٰ
Twatite: “Nkajogopa, chisimu mmwejo ni ŵatim’be ŵapenani nnope.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَلۡقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلۡقَفۡ مَا صَنَعُوٓاْۖ إِنَّمَا صَنَعُواْ كَيۡدُ سَٰحِرٖۖ وَلَا يُفۡلِحُ ٱلسَّاحِرُ حَيۡثُ أَتَىٰ
“Sano ponyani chachili kunkono wenu wan’dyo, chichimile yaalinganyisye, chisimu ŵanganyao alinganyisye matipwi gansaŵi, sano nsaŵi nganaŵa apundile palipose patayiche (ni ukombosi wakwe).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سُجَّدٗا قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ هَٰرُونَ وَمُوسَىٰ
Basi asaŵi ŵasenjelemukwiche kusujudu, ni ŵatite: “Tunkulupilile M’mbuje jwa Haruna ni Musa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَۖ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ فِي جُذُوعِ ٱلنَّخۡلِ وَلَتَعۡلَمُنَّ أَيُّنَآ أَشَدُّ عَذَابٗا وَأَبۡقَىٰ
(Firiauna) jwatite: “Aa! Jenumanja munkulupilile jwalakwe nkaninampe luusa? Nikuti jwalakweju chisimu chene ni jwankulungwa jwenu jwaŵan’jiganyisye usaŵi. Basi chingate kwene makono genu ni ngongolo syenu mwakutindanya (ligasa lyakun'dyo ni likau lyakunchiji, kapena ligasa lyakunchiji ni likau lyakun'dyo), soni ni chinankomele kwene pa ipika ya mitende, ni timmanyilile kwene kuti ŵani mwetuwe (une Firiauna kapena Nnungu jwa Musa) ŵaali ŵakupeleka ilagasyo yakupoteka nnope ni yakwendelechela.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالُواْ لَن نُّؤۡثِرَكَ عَلَىٰ مَا جَآءَنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلَّذِي فَطَرَنَاۖ فَٱقۡضِ مَآ أَنتَ قَاضٍۖ إِنَّمَا تَقۡضِي هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَآ
Ŵanganyao ŵatite: “Uwwe nganituŵa tunsagwile mmwe kuileka ayi (yakuona) yaituichilile yakuonechela palangulangu, ni kunneka Ajula (Allah) juŵatugumbile. Basi pitisyani chilamusi chankusaka kupitisya, chisimu mmwe nkwete ukombosi wakupitisya chilamusi chakwayana ni auno umi wa duniya pe.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِيَغۡفِرَ لَنَا خَطَٰيَٰنَا وَمَآ أَكۡرَهۡتَنَا عَلَيۡهِ مِنَ ٱلسِّحۡرِۗ وَٱللَّهُ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ
“Chisimu uwwe tunkulupilile M’mbuje gwetu kuti atukululuchile ileŵi yetu, kwisa soni usaŵi wantukanganichisye (kutenda), soni Allah ni jwali Jwambone nnope (pamalipilo kumpunda mmwe naga kun’jitika), soni Jwakwendelechela nnope (pakupeleka ilagasyo kumpunda mmwe naga kunnyosya).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّهُۥ مَن يَأۡتِ رَبَّهُۥ مُجۡرِمٗا فَإِنَّ لَهُۥ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحۡيَىٰ
Chisimu jwatiŵaichilile Ambujegwe juli jwakuleŵa, basi chisimu jukwete kupata jwalakwejo Jahannama, ngajuja kuwa kwalakweko soni ngajuja kola umi (wambone).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَن يَأۡتِهِۦ مُؤۡمِنٗا قَدۡ عَمِلَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلدَّرَجَٰتُ ٱلۡعُلَىٰ
Sano jwatiŵaichilile juli jwakulupilila, juli jumasile pajutesile yambone, basi ŵanganyao akwete kupata mauchimbichimbi gapenani kusyene.
Ibisobanuro by'icyarabu:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ مَن تَزَكَّىٰ
Matimbe Gandamo, sulo sikujilima cha pasi pakwe, chakaŵe ŵandamo mwalakwemo, soni galakwega ni malipilo gamundu jwaliswejesye.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِي فَٱضۡرِبۡ لَهُمۡ طَرِيقٗا فِي ٱلۡبَحۡرِ يَبَسٗا لَّا تَخَٰفُ دَرَكٗا وَلَا تَخۡشَىٰ
Soni chisimu chene Uwwe twan’juwulile Musa (maloŵe ganti): “Ŵigulani lwachilo ni achikapolo Ŵangu, ni mwapanjile litala lyejumu m’mbwani, nkajogopa kamulwa (ni Firiauna) soni nkaŵa ni woga (uliose mpela kumilwa).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَتۡبَعَهُمۡ فِرۡعَوۡنُ بِجُنُودِهِۦ فَغَشِيَهُم مِّنَ ٱلۡيَمِّ مَا غَشِيَهُمۡ
Sano Firiauna ni asilikali ŵakwe ŵakuyiye ŵanganyao, basi ni gaunichiile m’mbwanimo (mesi) gagaakutiiche.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَضَلَّ فِرۡعَوۡنُ قَوۡمَهُۥ وَمَا هَدَىٰ
Sano Firiauna ŵapotelesye ŵandu ŵakwe, soni nganiŵajongola.
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ قَدۡ أَنجَيۡنَٰكُم مِّنۡ عَدُوِّكُمۡ وَوَٰعَدۡنَٰكُمۡ جَانِبَ ٱلطُّورِ ٱلۡأَيۡمَنَ وَنَزَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰ
E jenumanja ŵanache ŵa Israila! Pamasile patwan’jokwele kwa mmagongo jwenu, ni twampele chilanga (chakwiisa ku) upande wakun’dyo wetumbi, ni twantuluchisye manna ni saliwa.
Ibisobanuro by'icyarabu:
كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَلَا تَطۡغَوۡاْ فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبِيۖ وَمَن يَحۡلِلۡ عَلَيۡهِ غَضَبِي فَقَدۡ هَوَىٰ
(Ni kuntenda kuti): “Lyagani mu yambone yatumpeleyi, ni nkasumba mpika pa yalakweyi, jitakwika mujintuluchile gasabu Jangu. Sano jwajikuntuluchilaga gasabu Jangu nikuti pamasile pajujonasiche.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِنِّي لَغَفَّارٞ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا ثُمَّ ٱهۡتَدَىٰ
“Soni chisimu Une ni Jwakululuka kusyene kwa mundu jwatesile toba ni kulupilila, soni ni kutendaga yambone, kaneka ni kwendelechela kukuya chongoko (mpaka kuwa).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ وَمَآ أَعۡجَلَكَ عَن قَوۡمِكَ يَٰمُوسَىٰ
(Ndema jaŵakwesile Musa petumbi, Allah jwatite): “Ana nichichi chachintendekasisye kwanguya kwakwikanila kwaleka ŵandu ŵenu, E mmwe Musa?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ هُمۡ أُوْلَآءِ عَلَىٰٓ أَثَرِي وَعَجِلۡتُ إِلَيۡكَ رَبِّ لِتَرۡضَىٰ
Jwalakwe jwatite: “Ŵanganyao ali panyuma pangupa akunguya. Ni ndesile chitema kwika Kukwenu Ambuje ŵangu, kuti mpunde kunonyela.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ فَإِنَّا قَدۡ فَتَنَّا قَوۡمَكَ مِنۢ بَعۡدِكَ وَأَضَلَّهُمُ ٱلسَّامِرِيُّ
(Allah) jwatite: “Basitu Uwwe pamasile patwalinjile mayeso ŵandu ŵenu panyuma penu, ni ŵapotelesye Saamiriyyu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَرَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ أَلَمۡ يَعِدۡكُمۡ رَبُّكُمۡ وَعۡدًا حَسَنًاۚ أَفَطَالَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡعَهۡدُ أَمۡ أَرَدتُّمۡ أَن يَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّكُمۡ فَأَخۡلَفۡتُم مَّوۡعِدِي
Basi Musa jwaujiile ku ŵandu ŵakwe juli ni gasabu soni juli jwakudandaula. Ni jwatite: “E ŵandu ŵangu! Ana M’mbuje gwenu nganijutaŵana namwe chilanga chambone? Kapena ndaŵi jachilangacho jalewipe kukwenu? Kapena nsachile kuti jintuluchile gasabu kuumila kwa M’mbuje gwenu, basi ni nkasile chilanga changu?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالُواْ مَآ أَخۡلَفۡنَا مَوۡعِدَكَ بِمَلۡكِنَا وَلَٰكِنَّا حُمِّلۡنَآ أَوۡزَارٗا مِّن زِينَةِ ٱلۡقَوۡمِ فَقَذَفۡنَٰهَا فَكَذَٰلِكَ أَلۡقَى ٱلسَّامِرِيُّ
Ŵanganyao ŵatite: “Uwwe nganitukasa chilanga chenu mwachisako chetu, nambo kuti uwwe twatwichidwe misigo ja ipeto yaŵandu (ŵa Firiauna), basi ni twaiponyisye (pamoto ni kunyelenyenduka nigumbika kang’ombe), basi iyyoyopeyo soni ni ijwatite pakuponya Saamiriyyu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَخۡرَجَ لَهُمۡ عِجۡلٗا جَسَدٗا لَّهُۥ خُوَارٞ فَقَالُواْ هَٰذَآ إِلَٰهُكُمۡ وَإِلَٰهُ مُوسَىٰ فَنَسِيَ
Ni ŵakopochesye (Saamiriyyu kuumila pamoto pala kasanamu ka) kang’ombe kakaliji kana chiŵiliŵili chakwanila, kakatendaga mpela kakutwamula. Basi ŵanganyao ni ŵatite: “Aju ni nnungu jwenu soni ni nnungu jwa Musa, gamba kuti (Musa) juliŵalile (niligongo lyakwe jujile kunsosa kwitumbi).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَفَلَا يَرَوۡنَ أَلَّا يَرۡجِعُ إِلَيۡهِمۡ قَوۡلٗا وَلَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا
Ana nganayionaga yanti (kasanamuko) nganikauchisyaga maloŵe ŵanganyao (nganikaajangaga), soni nganikakola (machili) gakwapela ilagasyo namuno chikamuchisyo?
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ قَالَ لَهُمۡ هَٰرُونُ مِن قَبۡلُ يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِۦۖ وَإِنَّ رَبَّكُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ فَٱتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوٓاْ أَمۡرِي
Sano chisimu Haruna ŵaliji ali ŵasalile kala ŵanganyao yanti: “E ŵandu ŵangu! Chisimu ŵanganyammwe m’bwatanganyisyidwe (chikulupi chenu) ni kalakweka. Sano chisimu M’mbuje gwenu ni (Allah) Jwaukoto wejinji; basi munguyani une (pakun’galagatila Allah), ni nkunde lilamusi lyangu (lyakunnekasya kukagalagatila kasanamuka).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالُواْ لَن نَّبۡرَحَ عَلَيۡهِ عَٰكِفِينَ حَتَّىٰ يَرۡجِعَ إِلَيۡنَا مُوسَىٰ
Ŵanganyao ŵatite: “Nganituŵa tulesile kukagalagatila kalakweka ata panandi mpaka awujile kaje kukwetu Musa.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ يَٰهَٰرُونُ مَا مَنَعَكَ إِذۡ رَأَيۡتَهُمۡ ضَلُّوٓاْ
(Ndema jaŵausile Musa) ŵatite: “E mmwe Haruna! Chichi chankanyisye ndema jamwaweni ŵanganyao kuti apotele,”
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَلَّا تَتَّبِعَنِۖ أَفَعَصَيۡتَ أَمۡرِي
“Kuti nkanguya? Ana mwanyosyisye lilamusi lyangu?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ يَبۡنَؤُمَّ لَا تَأۡخُذۡ بِلِحۡيَتِي وَلَا بِرَأۡسِيٓۖ إِنِّي خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّقۡتَ بَيۡنَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَمۡ تَرۡقُبۡ قَوۡلِي
(Haruna) jwatite: “E mmwe mwanache jwa mama! Ngasimungamula ndeu syangu kapena ntwe wangu. Chisimu une najogwepe kuti (migule ni ŵane ni kwaleka ŵane) ntakwika muntite: ‘Ntandisye gaŵanyikana chilikati cha ŵanache ŵa Israila, ni nganin’dindilila maloŵe gangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ فَمَا خَطۡبُكَ يَٰسَٰمِرِيُّ
(Musa) jwatite: “Chichi chantendekasyisye yalakweyi mmwe Saamiriyyu?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ بَصُرۡتُ بِمَا لَمۡ يَبۡصُرُواْ بِهِۦ فَقَبَضۡتُ قَبۡضَةٗ مِّنۡ أَثَرِ ٱلرَّسُولِ فَنَبَذۡتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتۡ لِي نَفۡسِي
Jwalakwe jwatite: “Une naiweni yanganaiona ŵanganyao, ninasapwile panandi (litaka lyakuumila) mu sajo sya (hachi ja) Ntenga (Jibulilu), ninaliponyisye (pa moto payaliji ipeto ya ŵandu ŵa Firiauna yayagumbiche kang’ombe), mwanti yalakweyi ni yayambanjile ntima wangu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ فَٱذۡهَبۡ فَإِنَّ لَكَ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ أَن تَقُولَ لَا مِسَاسَۖ وَإِنَّ لَكَ مَوۡعِدٗا لَّن تُخۡلَفَهُۥۖ وَٱنظُرۡ إِلَىٰٓ إِلَٰهِكَ ٱلَّذِي ظَلۡتَ عَلَيۡهِ عَاكِفٗاۖ لَّنُحَرِّقَنَّهُۥ ثُمَّ لَنَنسِفَنَّهُۥ فِي ٱلۡيَمِّ نَسۡفًا
(Musa) jwatite: “Basi tyokani, soni chisimu mmwe nkwete (ilagasyo) mu awuno umi (wa duniya) yanti chin’gambeje kuti: ‘Nkangwaya,’ (chim’be ŵajika ŵangam’bandichila ŵandu), soni chisimu nkwete chilanga changaŵa nkuchikasa mmwejo (chakuukulidwa m’malembe ni kuja kulipidwa ku Akhera). Ni munnole nnungu jwenu jum’bele n’di nkwendelechela kun’galagatila, chisimu chitunchome moto, kaneko liwu lyakwe chitukalimwasanye m’mbwani mwakuliululusya.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّمَآ إِلَٰهُكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ وَسِعَ كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمٗا
Chisimu Nnungu jwenu ni Allah, Ajula jwaali pangali nnungu jwine (jwakuŵajilwa kun’galagatila) ikaŵeje Jwele pejo, soni jutenjele pa umanyilisi waachimanya chilichose.
Ibisobanuro by'icyarabu:
كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيۡكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ مَا قَدۡ سَبَقَۚ وَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ مِن لَّدُنَّا ذِكۡرٗا
Mwele ni mwatukuti pakunsimbila mmwe (Muhammadi ﷺ) mu abali sya indu yayalongolele. Soni pamasile patumpele mmwe kuumila Kukwetu Chikumbusyo (Qur’an).
Ibisobanuro by'icyarabu:
مَّنۡ أَعۡرَضَ عَنۡهُ فَإِنَّهُۥ يَحۡمِلُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وِزۡرًا
Jwatachitundumalile chele (Chikumbusyocho), basi chisimu jwalakwe tachitwichila lisiku lya Kiyama nsigo (wasambi).
Ibisobanuro by'icyarabu:
خَٰلِدِينَ فِيهِۖ وَسَآءَ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ حِمۡلٗا
Tachiŵa ŵandamo mwalakwe (mu ilagasyomo). Kaje kusakala nnope ku ŵanganyao nsigo wakutwichila wakwe lisiku lya Kiyama!
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ وَنَحۡشُرُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ يَوۡمَئِذٖ زُرۡقٗا
Lisiku lyachiligombedwa lipenga, ni tuchasonganganya akuleŵa lyele lisikulyo meso gao gali gabuluwu (gamatatale ligongo lyawoga).
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَتَخَٰفَتُونَ بَيۡنَهُمۡ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا عَشۡرٗا
Tachiŵa ali nkusongonelana chilikati chao (achitiji): “Nganintama (pa duniya) ikaŵeje (moŵa) likumi pe.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذۡ يَقُولُ أَمۡثَلُهُمۡ طَرِيقَةً إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا يَوۡمٗا
Uwwe tukuimanya chenene yatachiŵechetaga, ndema jatachiŵechetaga ŵambone ŵao panyendele (jalunda ni kupimila chenene ndaŵi kuti): “Nganintama ŵanganyammwe (pa duniya) ikaŵeje lyuŵa limo (pakulandanya ni ulewu wamoŵa ga ku Moto).”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡجِبَالِ فَقُلۡ يَنسِفُهَا رَبِّي نَسۡفٗا
Soni akum’busya ya matumbi (kuti gachiŵa uli lisiku lya Kiyama)? Jilani: “Ambuje ŵangu tachigasyaga-syaga ni kugaululusya nti chisawu luwundu.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَيَذَرُهَا قَاعٗا صَفۡصَفٗا
“Nitachilileka (litaka) lili chiŵata chetilisye tyatyatya!”
Ibisobanuro by'icyarabu:
لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجٗا وَلَآ أَمۡتٗا
“Ngasilliona palakwepo litiŵi namuno chikwesya.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَوۡمَئِذٖ يَتَّبِعُونَ ٱلدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُۥۖ وَخَشَعَتِ ٱلۡأَصۡوَاتُ لِلرَّحۡمَٰنِ فَلَا تَسۡمَعُ إِلَّا هَمۡسٗا
Lyele lisikulyo tachinkuuya ŵanganyao nkuŵilanga (jwa Allah) mwangali kunsembenduka jwalakwejo, sano maloŵe ni gaachintulalila (Allah) Jwaukoto wejinji, ni ngasimpikana ikaŵeje kusongona ni misindo ja sajo.
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَوۡمَئِذٖ لَّا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ إِلَّا مَنۡ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَرَضِيَ لَهُۥ قَوۡلٗا
Lyele lisikulyo ngasichikamuchisya chondechonde (cha jwalijose) ikaŵeje jwapedwile lusa ni (Allah) Jwaukoto wejinji, ni kunonyelwa najo yakuŵecheta yakwe.
Ibisobanuro by'icyarabu:
يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِۦ عِلۡمٗا
(Allah) jukumanyilila yaili paujo pao (ya umi auno wa duniya) ni yaili munyuma mwao (ya ku Akhera), sano ŵanganyao nganaŵa ansyungwile Jwalakwe pakummanya chenene (mwajuŵelele).
Ibisobanuro by'icyarabu:
۞ وَعَنَتِ ٱلۡوُجُوهُ لِلۡحَيِّ ٱلۡقَيُّومِۖ وَقَدۡ خَابَ مَنۡ حَمَلَ ظُلۡمٗا
Soni ngope (syosope lyele lisikulyo) sichinteteŵalila (Allah) Jwaumi wandamo, Jwachimilecho (pakuchengeta iwumbe Yakwe), soni tachiŵa jwakwasika kusyene mundu jwaatwichile (nsigo wa) lupuso (pakum’bwanganya Allah ni isanamu).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا يَخَافُ ظُلۡمٗا وَلَا هَضۡمٗا
Sano jwaakupanganya masengo gambone kutendaga ali jwakulupilila, basi ngasajogopa kutendedwa lupuso (pakun’jonjechesya yakusakala), namuno kupungusyidwa (malipilo gakwe gambone).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا وَصَرَّفۡنَا فِيهِ مِنَ ٱلۡوَعِيدِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ أَوۡ يُحۡدِثُ لَهُمۡ ذِكۡرٗا
Soni iyyoyopeyo tujitulwisye jalakweji kuŵa Qur’an ja Charabu, ni tusalichisye mwalakwemo ya itetelo (yamitundumitundu), kuti ŵanganyao ajogope, kapena kuti jatendekasye (ndaŵi ni katema) kupata chikumbusyo chasambano.
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّۗ وَلَا تَعۡجَلۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مِن قَبۡلِ أَن يُقۡضَىٰٓ إِلَيۡكَ وَحۡيُهُۥۖ وَقُل رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا
Basi atukwiche Allah, Nchimwene Jwakuona. Ningasin’jitendelaga chitema Qur’an (paajisooma) nkanigamalichiche kutuluka kukwenu maloŵe gakwe. Ni m’becheteje kuti: “Ambuje ŵangu! Munyonjechesyani umanyilisi.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَقَدۡ عَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ مِن قَبۡلُ فَنَسِيَ وَلَمۡ نَجِدۡ لَهُۥ عَزۡمٗا
Soni pamasile patwapele chilanga Adam kala (chakuti akalya isogosi ya m’chitela chakanyisyidwa) nambo ŵaliŵalile, ni nganituchisimana kukwao chisako chakulimbangana (chakuleka kutenda yaŵakanyisyidweyo).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ
Soni (kumbuchilani) katema katwasalile Achimalaika kuti: “Mwasujudilani Adam.” Basi wosope ni ŵasujudu kusigala Ibulisu; ŵakanile.
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَقُلۡنَا يَٰٓـَٔادَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوّٞ لَّكَ وَلِزَوۡجِكَ فَلَا يُخۡرِجَنَّكُمَا مِنَ ٱلۡجَنَّةِ فَتَشۡقَىٰٓ
Basi ni twatite: “E mmwe Adam! Chisimu aju ni mmagongo jwenumwe ni ŵankwenu. Basi akankopokasya mu Mbepo ntakwika mwannagasyiche.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعۡرَىٰ
“Chisimu mmwe nkwete (chilanga Kukwetu chanti), ngajinkolaga sala mwalakwemo soni ngam’baga makonope.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأَنَّكَ لَا تَظۡمَؤُاْ فِيهَا وَلَا تَضۡحَىٰ
“Soni chisimu mmwe ngajinkolaga njota mwalakwemo soni ngachinkolaga chitukuta.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَوَسۡوَسَ إِلَيۡهِ ٱلشَّيۡطَٰنُ قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ هَلۡ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ ٱلۡخُلۡدِ وَمُلۡكٖ لَّا يَبۡلَىٰ
Basi shetani ni ŵansongonele (pakunnyenjelela yakusakala) ŵatite: “E mmwe Adam! Ana nannanjile chitela cha (kuntendekasya kuŵa ŵa) ndamo ni (ŵa) uchimwene wangamala?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَأَكَلَا مِنۡهَا فَبَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۚ وَعَصَىٰٓ ءَادَمُ رَبَّهُۥ فَغَوَىٰ
Ni ŵalile ŵanaŵaŵili (Adam ni ŵankwao isogosi) kuumila mwalakwe (m’chitelamo), basi ni waonechele kukwao utukani wao, ni ŵatandite kulinyambatika masamba ga mu Mbepo. Sano Adam ŵannyosyisye M’mbujegwe basi ni ŵapotele.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ثُمَّ ٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَتَابَ عَلَيۡهِ وَهَدَىٰ
Kaneka Ambujegwe ŵansagwile pakumpochela toba jakwe ni kun’jongola.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ ٱهۡبِطَا مِنۡهَا جَمِيعَۢاۖ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَنِ ٱتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشۡقَىٰ
(Allah) jwatite: “Tulukani mwalakwemo ŵanaose chilikati chenu chili chana utinda. Naga chikam’bichilile chongoko chakuumila Kukwangu, basi ŵatakakuyeje chongoko Changucho, ngaja kusokonechela soni ngaja kulagasika.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَنۡ أَعۡرَضَ عَن ذِكۡرِي فَإِنَّ لَهُۥ مَعِيشَةٗ ضَنكٗا وَنَحۡشُرُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَعۡمَىٰ
“Nambo ŵatakanyosye kuleka chikumbusyo Changu, nikuti chisimu ŵalakweo chakakole umi wakanganika (ku duniya), ni tuchajimusya (m’malembe) lisiku lya Kiyama ali ŵangalola.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرۡتَنِيٓ أَعۡمَىٰ وَقَدۡ كُنتُ بَصِيرٗا
Tachiti (pakusimonga): “Ambuje ŵangu! Chantiuli kunjimusya (m’malembe) ndili jwangalola, kutendaga naliji jwakulolaga?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتۡكَ ءَايَٰتُنَا فَنَسِيتَهَاۖ وَكَذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمَ تُنسَىٰ
(Allah) tachiti: “Iyyoyopeyo (ni yamwatite mmwe, ndema ja) gam’bichilile ma Ȃya Getu basi mwagaliŵalile, iyyoyopeyo soni lelo chin’diŵalidwe.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَنۡ أَسۡرَفَ وَلَمۡ يُؤۡمِنۢ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦۚ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبۡقَىٰٓ
Soni mwele ni mwatukan’dipilile (pa Kiyama) mundu jwaŵapelenganyisye malile (pakutenda yasambi), ni ngakulupilila ma Ȃya ga M’mbujegwe, sano ilagasyo ya ku Akhera ni yakupoteka nnope soni yakwendelechela.
Ibisobanuro by'icyarabu:
أَفَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ
Ana nganiyimanyukuchepe kukwao yanti mikutula jilingwa jatwajijonasile paujo pao? Soni ŵanganyaŵa (achimakafili ŵaleloŵa) akwendaga muŵatamaga ŵanganyao (ana ngaakuionaga imanyilo yakonanjidwa kwao)? Chisimu mu yalakweyo mwana ilosyo kwa ŵandu ŵakwete lunda.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَكَانَ لِزَامٗا وَأَجَلٞ مُّسَمّٗى
Mwanti likaŵaga liloŵe lyalyalongolele lyakuumila kwa Ambuje ŵenu (lyangapa ilagasyo yekulungwa nnope ikaŵeje ku Kiyama), ni ndema (jao jakuwila kuti jaliji) jetomechedwe, chisimu (ilagasyo yao) ikaliji yakusosekwa (kuti yapate sampanojino).
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَاۖ وَمِنۡ ءَانَآيِٕ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡ وَأَطۡرَافَ ٱلنَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرۡضَىٰ
Basi pililani (mmwe Muhammadi ﷺ) pa yaakuŵecheta ŵanganyao, ni nlluswejesyeje Lumbili lwa Ambuje ŵenu lyuŵa nkanilikopoche (pakuswali swala ja Fajr), nambo soni nkanilitiŵile (pakuswali swala ja Asr), nambo soni ndaŵi sine syachilo basi nswejesyeje (pakuswali swala ja Magrib ni Isha), kwisa soni pasonga sya muusi (katikati ja muusi pakuswali swala ja Dhuhr), kuti tim’be ŵakusengwa (ni malipilo gatachimpa Allah pa Kiyama).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَرِزۡقُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ
Soni ngasinyyikolondochesya meso genu yatujisengwachisye nayo mikutula jakulekanganalekangana ja ŵanganyao (achimakafilio), (yalakweyo iŵele) ipeto ya umi wa duniya, kuti twalinje ŵanganyao pa yalakweyo. Sano lisiki lya Ambuje ŵenu (ku Akhera) ni lyalili lyambone nnope soni lyakwendelechela.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسۡـَٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ
Soni nllichisyeje liŵasa lyenu kuswali Swala, ni mpililile mmwejo pa (kujiswaliswali) jalakwe. Ngatukum’benda mmwe lisiki, Uwwe ni ŵatukumpa lisiki mmwe. Soni mbesi jambone jili mu woga (wakun’jogopa Allah).
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَقَالُواْ لَوۡلَا يَأۡتِينَا بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّهِۦٓۚ أَوَلَمۡ تَأۡتِهِم بَيِّنَةُ مَا فِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ
Soni (achimakafili) ŵatite: “Nambi uli ngajukutuichilila (Muhammadi ﷺ) ni chisimosimo kuumila kwa M’mbujegwe?” Ana nganiwaichilila umboni wakuonechela wa ayila yaili mu ikalakala yandanda (Taurat ni Injil yakwika kwa Ntume Muhammadi ﷺ)?
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَلَوۡ أَنَّآ أَهۡلَكۡنَٰهُم بِعَذَابٖ مِّن قَبۡلِهِۦ لَقَالُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ مِن قَبۡلِ أَن نَّذِلَّ وَنَخۡزَىٰ
Soni ingaŵe kuti Uwwe twajonasile ŵanganyao ni ilagasyo nkanaiche jwalakwe (Muhammadi ﷺ), angatite: “Ambuje ŵetu! Uli ngatutumichisya kaje ntenga kuti tukuye ma Ȃya Genu, nkanituiche mwakunyosyeka (chanti iyyi) ni kwaluka?”
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلۡ كُلّٞ مُّتَرَبِّصٞ فَتَرَبَّصُواْۖ فَسَتَعۡلَمُونَ مَنۡ أَصۡحَٰبُ ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِيِّ وَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ
Jilani (mmwe Muhammadi ﷺ): “Jwalijose (mwetuwe) jukwembecheya (malipilo gakwe), basi nombe jenumanja jembecheyani, mwanti sampano tiyyimanye yanti ana ŵani (chilikati chetuwe ni jenumanja) ŵali petala lyagoloka, soni kuti ana ŵani ŵali ŵakongoka.”
Ibisobanuro by'icyarabu:
 
Ibisobanuro by'amagambo Isura: Twaha
Urutonde rw'amasura numero y'urupapuro
 
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro mukiyau - Ishakiro ry'ibisobanuro

ibisobanuro bya Qoraani ntagatifu muririmi rwiki yawo byasobanuwe na Muhamad mwene Aabdul hamid saliika

Gufunga