අර්ථ කථනය පරිච්ඡේදය සූරා අල් කලම් - ශුද්ධ වූ අල්කුර්ආන් අර්ථ විිවරණයේ සංෂිප්ත අනුවාදය - පර්සියානු පරිවර්තනය - පාරිශුද්ධ අල් කුර්ආනයේ විශ්ව කෝෂය

سوره قلم

සූරාවෙහි අරමුණු:

شهادة الله للنبي بحسن الخُلق، والدفاع عنه وتثبيته.

شهادت الهی به اخلاق نیکوی پیامبر و دفاع از او و پایدارسازی ایشان.

---

වාක්‍යය: 1

نٓ وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُوْنَ ۟ۙ

﴿نٓ﴾ سخن در مورد حروف شبیه این حرف در ابتدای سورۀ بقره بیان شد. الله به قلم، و به آنچه مردم با قلم‌های‌شان می‌نویسند سوگند یاد فرمود.

වාක්‍යය: 2

مَاۤ اَنْتَ بِنِعْمَةِ رَبِّكَ بِمَجْنُوْنٍ ۟ۚ

که تو - ای رسول- به نبوتی که الله بر تو ارزانی داشته است دیوانه نیستی، بلکه از جنونی که مشرکان به تو نسبت دادند بری هستی.

වාක්‍යය: 3

وَاِنَّ لَكَ لَاَجْرًا غَیْرَ مَمْنُوْنٍ ۟ۚ

به‌طور قطع در قبال رنجی که از حمل رسالت به‌سوی مردم می‌بری پاداشی جاویدان داری، و در این مورد هیچ‌کس بر تو هیچ منتی ندارد.

වාක්‍යය: 4

وَاِنَّكَ لَعَلٰی خُلُقٍ عَظِیْمٍ ۟

و به‌راستی‌که تو اخلاقی والا که قرآن آن را آورد داری؛ زیرا به اخلاق قرآنی به کامل‌ترین وجه آراسته هستی.

වාක්‍යය: 5

فَسَتُبْصِرُ وَیُبْصِرُوْنَ ۟ۙ

پس به‌زودی تو خواهی دید، و این کافران خواهند دید.

වාක්‍යය: 6

بِاَیِّىكُمُ الْمَفْتُوْنُ ۟

وقتی حق آشکار می‌گردد که کدام‌تان به جنون مبتلا هستید؟!

වාක්‍යය: 7

اِنَّ رَبَّكَ هُوَ اَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیْلِهٖ ۪— وَهُوَ اَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِیْنَ ۟

- ای رسول- به‌راستی‌که پروردگارت می‌داند چه کسی از راه او تعالی منحرف شده، و به هدایت‌یافته‌گان به‌سوی راه خویش آگاه‌تر است. پس می‌داند که کافران از راهش گمراه شده‌اند، و اینکه تو به آن هدایت یافته‌ای.

වාක්‍යය: 8

فَلَا تُطِعِ الْمُكَذِّبِیْنَ ۟

پس - ای رسول- از کسانی‌که آنچه را آورده‌ای تکذیب کرده‌اند فرمان نبر.

වාක්‍යය: 9

وَدُّوْا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُوْنَ ۟

آرزو دارند که به حساب دین با آنها نرمی و مهربانی کنی، تا آنها نیز با تو نرمی و مهربانی کنند.

වාක්‍යය: 10

وَلَا تُطِعْ كُلَّ حَلَّافٍ مَّهِیْنٍ ۟ۙ

و از هیچ شخص بسیار سوگندخورنده به باطل، و پست فرمان مبر.

වාක්‍යය: 11

هَمَّازٍ مَّشَّآءٍ بِنَمِیْمٍ ۟ۙ

همان بسیار غیبت‌ کننده از مردم، و بسیار خبرچین میان آنها؛ تا میان‌شان تفرقه بیندازد.

වාක්‍යය: 12

مَّنَّاعٍ لِّلْخَیْرِ مُعْتَدٍ اَثِیْمٍ ۟ۙ

بسیار بازدارنده از خیر، متجاوز بر اموال و آبرو و جان مردم، بسیار گناهکار و نافرمان.

වාක්‍යය: 13

عُتُلٍّۢ بَعْدَ ذٰلِكَ زَنِیْمٍ ۟ۙ

خشک و خشن، که میان قومش به فرزند نامشروع شهرت داشت.

වාක්‍යය: 14

اَنْ كَانَ ذَا مَالٍ وَّبَنِیْنَ ۟ؕ

چون صاحب مال و فرزندان است از ایمان به الله و رسولش تکبر ورزید.

වාක්‍යය: 15

اِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِ اٰیٰتُنَا قَالَ اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟

هرگاه آیات ما بر او خوانده شود می‌گوید: این از خرافات نوشته‌شدۀ پیشینیان است.

වාක්‍යය: 16

سَنَسِمُهٗ عَلَی الْخُرْطُوْمِ ۟

به‌زودی نشانه‌ای بر بینی‌اش می‌نهیم که او را بدنام می‌کند و پیوسته همراهش است.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• اتصاف الرسول صلى الله عليه وسلم بأخلاق القرآن.

شهرت رسول صلی الله علیه وسلم به اخلاق قرآنی.

• صفات الكفار صفات ذميمة يجب على المؤمن الابتعاد عنها، وعن طاعة أهلها.

کافران صفاتی نکوهیده دارند که بر مؤمن واجب است از آنها و از اطاعت صاحبانش دوری کند.

• من أكثر الحلف هان على الرحمن، ونزلت مرتبته عند الناس.

هرکس زیاد سوگند یاد کند نزد اللهِ رحمان خوار و زبون می‌گردد، و از چشم مردم می‌افتد.

වාක්‍යය: 17

اِنَّا بَلَوْنٰهُمْ كَمَا بَلَوْنَاۤ اَصْحٰبَ الْجَنَّةِ ۚ— اِذْ اَقْسَمُوْا لَیَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِیْنَ ۟ۙ

به‌راستی‌که ما این مشرکان را با قحطی و گرسنگی آزمودیم، همان‌گونه که صاحبان باغ را آزمایش کردیم آن‌گاه که سوگند یاد کردند که به‌طور قطع میوه‌های باغ را صبحگاه با شتاب خواهند چید تا اینکه از آنها به هیچ مسکینی داده نشود.

වාක්‍යය: 18

وَلَا یَسْتَثْنُوْنَ ۟

ولی سوگندشان را با گفتن: (إن‌شاءالله= اگر الله بخواهد) استثنا نکردند.

වාක්‍යය: 19

فَطَافَ عَلَیْهَا طَآىِٕفٌ مِّنْ رَّبِّكَ وَهُمْ نَآىِٕمُوْنَ ۟

پس الله آتشی به‌سوی آن باغ فرستاد، که آن را درحالی‌که صاحبانش در خواب بودند و نمی‌توانستند آتش را از آن دفع کنند خورد.

වාක්‍යය: 20

فَاَصْبَحَتْ كَالصَّرِیْمِ ۟ۙ

و مانند شب تاریک سیاه شد.

වාක්‍යය: 21

فَتَنَادَوْا مُصْبِحِیْنَ ۟ۙ

و صبحگاه به یکدیگر ندا زدند.

වාක්‍යය: 22

اَنِ اغْدُوْا عَلٰی حَرْثِكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صٰرِمِیْنَ ۟

گفتند: بامدادان و قبل از آمدن فقرا به‌سوی کشت خویش بروید اگر میوه‌هایش را می‌چینید.

වාක්‍යය: 23

فَانْطَلَقُوْا وَهُمْ یَتَخَافَتُوْنَ ۟ۙ

پس شتابان به‌سوی کشت‌شان به راه افتادند، درحالی‌که با صدایی آهسته با یکدیگر سخن می‌گفتند.

වාක්‍යය: 24

اَنْ لَّا یَدْخُلَنَّهَا الْیَوْمَ عَلَیْكُمْ مِّسْكِیْنٌ ۟ۙ

به یکدیگر می‌گفتند: امروز نباید مسکینی در باغ بر شما وارد شود.

වාක්‍යය: 25

وَّغَدَوْا عَلٰی حَرْدٍ قٰدِرِیْنَ ۟

و اول صبح به راه افتادند درحالی‌که بر منع میوه‌های‌شان مصمم بودند.

වාක්‍යය: 26

فَلَمَّا رَاَوْهَا قَالُوْۤا اِنَّا لَضَآلُّوْنَ ۟ۙ

اما وقتی آن را سوخته دیدند به یکدیگر گفتند: به‌راستی‌که راه باغ را گم کرده‌ایم.

වාක්‍යය: 27

بَلْ نَحْنُ مَحْرُوْمُوْنَ ۟

بلکه به‌سبب عزم بر محروم‌کردن مساکین از میوه‌های باغ، از چیدن میوه‌هایش محروم هستیم.

වාක්‍යය: 28

قَالَ اَوْسَطُهُمْ اَلَمْ اَقُلْ لَّكُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُوْنَ ۟

دانشمندترین آنها گفت: آیا وقتی بر محروم‌ کردن فقرا از آن تصمیم گرفتید به شما نگفتم: چرا الله را به پاکی نمی‌ستایید، و به‌سوی او توبه نمی‌کنید؟!

වාක්‍යය: 29

قَالُوْا سُبْحٰنَ رَبِّنَاۤ اِنَّا كُنَّا ظٰلِمِیْنَ ۟

گفتند: منزه است پروردگار ما، به‌راستی‌که ما وقتی بر تحریم فقرا از میوه‌های باغمان تصمیم گرفتیم بر خویش ستم کردیم.

වාක්‍යය: 30

فَاَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلٰی بَعْضٍ یَّتَلَاوَمُوْنَ ۟

آن‌گاه از روی سرزنش به یکدیگر روی آوردند و میان یکدیگر سخن رد و بدل کردند.

වාක්‍යය: 31

قَالُوْا یٰوَیْلَنَاۤ اِنَّا كُنَّا طٰغِیْنَ ۟

از روی پشیمانی گفتند: وای که زیان کردیم. به‌راستی‌که ما با منع کردن فقرا از حق‌شان از حد گذشتیم.

වාක්‍යය: 32

عَسٰی رَبُّنَاۤ اَنْ یُّبْدِلَنَا خَیْرًا مِّنْهَاۤ اِنَّاۤ اِلٰی رَبِّنَا رٰغِبُوْنَ ۟

امید است که پروردگار ما بهتر از این باغ به ما بدهد، زیرا ما فقط به‌سوی الله مشتاق هستیم، عفو او را امید داریم، و از او خیر می‌خواهیم.

වාක්‍යය: 33

كَذٰلِكَ الْعَذَابُ ؕ— وَلَعَذَابُ الْاٰخِرَةِ اَكْبَرُ ۘ— لَوْ كَانُوْا یَعْلَمُوْنَ ۟۠

مانند این عذاب با محرومیت از رزق و روزی، کسی را که از ما نافرمانی کند عذاب می‌کنیم، و به تحقیق که عذاب آخرت بزرگتر است اگر از سختی و دوامش آگاه بودند.

වාක්‍යය: 34

اِنَّ لِلْمُتَّقِیْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ جَنّٰتِ النَّعِیْمِ ۟

به‌راستی کسانی‌که با امتثال اوامر و اجتناب از نواهی الله تقوای او تعالی را پیشه کردند، نزد پروردگارشان بهشت‌های پرنعمتی دارند که در آن بهره‌مند می‌شوند، و نعمت‌های‌شان پایان نمی‌پذیرد.

වාක්‍යය: 35

اَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِیْنَ كَالْمُجْرِمِیْنَ ۟ؕ

پس آیا مسلمانان را در جزا همانند کافران قرار می‌دهیم آن‌گونه که مشرکانِ ساکنِ مکه ادعا می‌کنند؟!

වාක්‍යය: 36

مَا لَكُمْ ۫— كَیْفَ تَحْكُمُوْنَ ۟ۚ

- ای مشرکان- شما را چه شده است چگونه این حکم ستمکارانه و منحرف را صادر می‌کنید؟!

වාක්‍යය: 37

اَمْ لَكُمْ كِتٰبٌ فِیْهِ تَدْرُسُوْنَ ۟ۙ

یا کتابی دارید که در آن مساوات میان فرمانبر و نافرمان را می‌خوانید؟!

වාක්‍යය: 38

اِنَّ لَكُمْ فِیْهِ لَمَا تَخَیَّرُوْنَ ۟ۚ

که هرچه را در آخرت برای خودتان انتخاب می‌کنید در آن کتاب برای‌تان است.

වාක්‍යය: 39

اَمْ لَكُمْ اَیْمَانٌ عَلَیْنَا بَالِغَةٌ اِلٰی یَوْمِ الْقِیٰمَةِ ۙ— اِنَّ لَكُمْ لَمَا تَحْكُمُوْنَ ۟ۚ

یا اینکه شما پیمان‌هایی مؤکّد با سوگندها از ما گرفته‌اید که مفادش این است که آنچه را برای خویش حکم می‌کنید برای شما باشد؟!

වාක්‍යය: 40

سَلْهُمْ اَیُّهُمْ بِذٰلِكَ زَعِیْمٌ ۟ۚۛ

- ای رسول- از گویندگان این سخن بپرس: کدام‌یک از شما ضامن این پیمان‌ها است؟!

වාක්‍යය: 41

اَمْ لَهُمْ شُرَكَآءُ ۛۚ— فَلْیَاْتُوْا بِشُرَكَآىِٕهِمْ اِنْ كَانُوْا صٰدِقِیْنَ ۟

یا به جای الله شریکانی دارند که آنها را با مؤمنان در جزا مساوی قرار می‌دهند؟! پس شریکان‌شان را بیاورند اگر در این ادعا که شریکان‌شان آنها را همراه مؤمنان در جزا یکسان قرار داده‌اند راستگو هستند.

වාක්‍යය: 42

یَوْمَ یُكْشَفُ عَنْ سَاقٍ وَّیُدْعَوْنَ اِلَی السُّجُوْدِ فَلَا یَسْتَطِیْعُوْنَ ۟ۙ

روز قیامت ترس زیاد آشکار می‌گردد و پروردگارمان هراس را به اوج می‌رساند، و مردم به سجده فراخوانده می‌شوند که مؤمنان سجده می‌کنند، و کافران و منافقان نمی‌توانند سجده کنند.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• منع حق الفقير سبب في هلاك المال.

بازداشتن حق فقیر سبب نابودی مال است.

• تعجيل العقوبة في الدنيا من إرادة الخير بالعبد ليتوب ويرجع.

تعجیل کیفر در دنیا نوعی ارادۀ خیر برای بنده است تا توبه کند و بازگردد.

• لا يستوي المؤمن والكافر في الجزاء، كما لا تستوي صفاتهما.

مؤمن و کافر جزای یکسانی ندارند، چنان‌که صفات‌شان یکسان نیست.

වාක්‍යය: 43

خَاشِعَةً اَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ؕ— وَقَدْ كَانُوْا یُدْعَوْنَ اِلَی السُّجُوْدِ وَهُمْ سٰلِمُوْنَ ۟

درحالی‌که چشمان‌شان به زیر می‌افتد، و خواری و پشیمانی آنها را می‌پوشاند، حال آن‌که در دنیا که وضعیتی را که در این روز به آن گرفتار شده‌اند نداشتند از آنها خواسته می‌شد در برابر الله سجده کنند.

වාක්‍යය: 44

فَذَرْنِیْ وَمَنْ یُّكَذِّبُ بِهٰذَا الْحَدِیْثِ ؕ— سَنَسْتَدْرِجُهُمْ مِّنْ حَیْثُ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟ۙ

پس - ای رسول- مرا با کسی‌که این قرآن نازل‌شده بر تو را تکذیب می‌کند واگذار، به زودی آنها را درجه درجه به‌سوی عذاب خواهم کشاند چنان‌که متوجه نشوند این کار مکری علیه آنها و نزدیک‌ کردن تدریجی آنها به‌سوی عذاب است.

වාක්‍යය: 45

وَاُمْلِیْ لَهُمْ ؕ— اِنَّ كَیْدِیْ مَتِیْنٌ ۟

و مدت زمانی به آنها مهلت می‌دهم تا به گناهشان ادامه دهند. به‌راستی‌که تدبیر من برای کافران و تکذیب‌ کنندگان، قوی است، پس از چنگ من فرار نمی‌کنند، و از کیفر من نجات نمی‌یابند.

වාක්‍යය: 46

اَمْ تَسْـَٔلُهُمْ اَجْرًا فَهُمْ مِّنْ مَّغْرَمٍ مُّثْقَلُوْنَ ۟ۚ

- ای رسول- آیا در قبال آنچه آنها را به آن دعوت می‌کنی پاداشی از آنها می‌خواهی، که به‌سبب آن باری بزرگ را متحمل می‌شوند، و این امر سبب رویگردانی آنها از تو است؟! درحالی‌که واقعیت خلاف این است؛ زیرا تو هیچ مزدی از آنها طلب نمی‌کنی، پس مانع آنها از پیروی تو چیست؟!

වාක්‍යය: 47

اَمْ عِنْدَهُمُ الْغَیْبُ فَهُمْ یَكْتُبُوْنَ ۟

یا علم غیب دارند که حجت‌هایی را که با آن با تو مجادله می‌کنند آن‌گونه که دوست دارند می‌نویسند؟!

වාක්‍යය: 48

فَاصْبِرْ لِحُكْمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُنْ كَصَاحِبِ الْحُوْتِ ۘ— اِذْ نَادٰی وَهُوَ مَكْظُوْمٌ ۟ؕ

پس - ای رسول- در برابر مهلتی که برای نزدیک‌ کردن‌شان به عذاب به آنها داده شده و پروردگارت به آن حکم کرده شکیبایی کن، و مانند همدم ماهی، یونس علیه السلام در خسته و زده‌شدن از قوم خویش نباش؛ آن‌گاه که پروردگارش را ندا داد درحالی‌که در تاریکی دریا، و تاریکی شکم ماهی اندوهگین بود.

වාක්‍යය: 49

لَوْلَاۤ اَنْ تَدٰرَكَهٗ نِعْمَةٌ مِّنْ رَّبِّهٖ لَنُبِذَ بِالْعَرَآءِ وَهُوَ مَذْمُوْمٌ ۟

اگر رحمت الله که او را دریافت نبود به‌طور قطع ماهی او را نکوهش‌شده در بیابان برهوت می‌افکند.

වාක්‍යය: 50

فَاجْتَبٰىهُ رَبُّهٗ فَجَعَلَهٗ مِنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟

آن‌گاه پروردگارش او را برگزید، و او را از بندگان صالح خویش قرار داد.

වාක්‍යය: 51

وَاِنْ یَّكَادُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَیُزْلِقُوْنَكَ بِاَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّكْرَ وَیَقُوْلُوْنَ اِنَّهٗ لَمَجْنُوْنٌ ۟ۘ

و نزدیک است کسانی‌که به الله کفر ورزیده‌اند و رسولش را تکذیب کرده‌اند، آن‌گاه که قرآن نازل‌شده بر تو را می‌شنوند، از شدت خیره‌شدن به تو با چشمان‌شان تو را بر زمین بزنند، و - با پیروی از هوس‌هایشان، و رویگردانی از حق- می‌گویند: رسولی که آن را آورده است به‌طور قطع دیوانه‌ای است.

වාක්‍යය: 52

وَمَا هُوَ اِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟۠

درحالی‌که قرآن نازل‌شده بر تو جز مایۀ اندرز و یادآوری برای انسان‌ها و جنیان نیست.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.

صبر اخلاقی پسندیده و ضروری برای دعوتگران و دیگران است.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.

توبه، گناهان گذشته را پاک می کند و از اسباب برگزیده شدن بنده گان و محسوب شدن از زمره ی صالحان می باشد.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.

تنوع عذاب‌هایی که الله بر کافران و گناهکاران می‌فرستد بر قدرت و عدالت کامل او تعالی دلالت دارد.