අර්ථ කථනය පරිච්ඡේදය සූරා අන් නාසිආත් - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - පාරිශුද්ධ අල් කුර්ආනයේ විශ්ව කෝෂය

Нозиъот сураси

සූරාවෙහි අරමුණු:

التذكير بالله واليوم الآخر.

Аллоҳни ва охират кунини эслатиш.

---

වාක්‍යය: 1

وَٱلنَّٰزِعَٰتِ غَرۡقٗا

Аллоҳ Таоло кофирларнинг жонларини шиддат ва қаҳр билан суғуриб оладиган фаришталар номига қасам ичди.

වාක්‍යය: 2

وَٱلنَّٰشِطَٰتِ نَشۡطٗا

Мўминларнинг жонларини осонгина, енгиллик билан тортиб оладиган фаришталар номига қасам ичди.

වාක්‍යය: 3

وَٱلسَّٰبِحَٰتِ سَبۡحٗا

Аллоҳнинг амри билан осмондан ергача сузиб келадиган фаришталар номига қасам ичди.

වාක්‍යය: 4

فَٱلسَّٰبِقَٰتِ سَبۡقٗا

Аллоҳнинг буйруғини бажаришда бир-биридан илгарилаб кетадиган фаришталар номига қасам ичди.

වාක්‍යය: 5

فَٱلۡمُدَبِّرَٰتِ أَمۡرٗا

Аллоҳнинг тақдир ишларига доир буйруқларини бажарадиган фаришталар номига қасам ичди. Бандаларнинг ишларига масъул фаришталар ана шулар жумласидандир. Аллоҳ шулар номига қасам ичиб, бандаларини ҳисобга тутиш ҳамда қилган амалларига яраша жазо ёки мукофотларини бериш учун уларни қайта тирилтиришини айтди.

වාක්‍යය: 6

يَوۡمَ تَرۡجُفُ ٱلرَّاجِفَةُ

Сур биринчи марта чалиниб, ер титраган кунда.

වාක්‍යය: 7

تَتۡبَعُهَا ٱلرَّادِفَةُ

Сурнинг дастлабки чалиниши ортидан иккинчи чалиниши келганда.

වාක්‍යය: 8

قُلُوبٞ يَوۡمَئِذٖ وَاجِفَةٌ

У кунда кофирлар ва фосиқларнинг қалблари қўрқувдан титраб туради.

වාක්‍යය: 9

أَبۡصَٰرُهَا خَٰشِعَةٞ

Уларнинг кўзларида хорлик асари намоён бўлади.

වාක්‍යය: 10

يَقُولُونَ أَءِنَّا لَمَرۡدُودُونَ فِي ٱلۡحَافِرَةِ

Дейдилар: "Ўлганимиздан кейин яна ҳаётга қайтариламизми?".

වාක්‍යය: 11

أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا نَّخِرَةٗ

Суякларимиз чириб йўқ бўлиб кетгандан кейин-а?!

වාක්‍යය: 12

قَالُواْ تِلۡكَ إِذٗا كَرَّةٌ خَاسِرَةٞ

Дейдилар: "Агар қайта тирилсак, бу қайтиш зиёнли қайтиш бўлади. Қайтадиган одамни мағлуб этадиган ва хафа қиладиган қайтиш".

වාක්‍යය: 13

فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ

Қайта тирилиш иши жудаям осон, яъни, у Сур чалишга масъул фариштанинг бир қичқириғидир, холос.

වාක්‍යය: 14

فَإِذَا هُم بِٱلسَّاهِرَةِ

Ер қаърида ўлик бўлиб ётганлар бирданига ер юзига тирик бўлиб чиқиб қоладилар.

වාක්‍යය: 15

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ

Эй Пайғамбар, сизга Мусонинг Парвардигори билан ва душмани Фиръавн билан бўлган ҳодиса ҳақидаги хабар келдими?

වාක්‍යය: 16

إِذۡ نَادَىٰهُ رَبُّهُۥ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوًى

Ўшанда Пок Парвардигори унга Муқаддас Туво водийсида (ҳақиқий) нидо қилган эди.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• التقوى سبب دخول الجنة.

Тақво жаннатга олиб боради.

• تذكر أهوال القيامة دافع للعمل الصالح.

Қиёмат даҳшатларини эслаш солиҳ амаллар қилишга ундайди.

• قبض روح الكافر بشدّة وعنف، وقبض روح المؤمن برفق ولين.

Оятлар кофирнинг жони шафқатсиз ва қўполлик билан олиниши, мўминнинг жони эса юмшоқлик ва мулойимлик билан олиниши ҳақида сўзлаяпти.

වාක්‍යය: 17

ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ

Унга деди: "Фиръавннинг олдига бор. Чунки у зулму кибр борасида ҳаддидан ошди".

වාක්‍යය: 18

فَقُلۡ هَل لَّكَ إِلَىٰٓ أَن تَزَكَّىٰ

Унга: "Эй Фиръавн, куфр ва маъсиятдан покланишни истайсанми", деб айт.

වාක්‍යය: 19

وَأَهۡدِيَكَ إِلَىٰ رَبِّكَ فَتَخۡشَىٰ

Сени яратган ва ризқлантирган Парвардигоринг сари бошласам, бас сен Ундан қўрқсанг, Уни рози қиладиган амалларни қилсанг ва ғазаблантирадиган ишлардан тийилсанг.

වාක්‍යය: 20

فَأَرَىٰهُ ٱلۡأٓيَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰ

Кейин Мусо алайҳиссалом унга ўзининг Аллоҳ томонидан юборилган пайғамбар эканига далолат қиладиган улкан мўъжиза кўрсатди. Бу қўл ва асо мўъжизаларидир.

වාක්‍යය: 21

فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ

Фиръавн эса боягидек бу аломатни ёлғонга чиқариб тураверди ва Мусо алайҳиссалом етказган буйруқларга осийлик қилди.

වාක්‍යය: 22

ثُمَّ أَدۡبَرَ يَسۡعَىٰ

Кейин Мусо алайҳиссалом олиб келган хабарга иймон келтиришдан юз ўгириб, Аллоҳга исён қилди ва ҳаққа қарши курашди.

වාක්‍යය: 23

فَحَشَرَ فَنَادَىٰ

Қавмини ва тобеларини йиғиб, Мусо алайҳиссаломдан ғолиб бўлишга уринди ва деди:

වාක්‍යය: 24

فَقَالَ أَنَا۠ رَبُّكُمُ ٱلۡأَعۡلَىٰ

"Мен сизларнинг энг буюк Парвардигорингиздирман, мендан бошқага итоат қилманглар", деди.

වාක්‍යය: 25

فَأَخَذَهُ ٱللَّهُ نَكَالَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَٱلۡأُولَىٰٓ

Аллоҳ таоло уни жазолаб, бу дунёда денгизга ғарқ этди, охиратда эса шиддатли азобга гирифтор қилди.

වාක්‍යය: 26

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰٓ

Фиръавнни бу дунёда ҳам, у дунёда ҳам жазолашимизда Аллоҳдан қўрқувчи кишилар учун ибрат бордир. Насиҳат тақводорларгагина кор қилур.

වාක්‍යය: 27

ءَأَنتُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَمِ ٱلسَّمَآءُۚ بَنَىٰهَا

Эй қайта тирилишни ёлғонга чиқарувчи каззоблар, Аллоҳ учун сизларни яратиш қийинроқми ёки осмонними?! Осмонки, уни Аллоҳ бино қилди.

වාක්‍යය: 28

رَفَعَ سَمۡكَهَا فَسَوَّىٰهَا

Осмоннинг юқори кўринишини баланд ва мукаммал қилди. Унда на бир туйнук, на бир ковак ва на бир нуқсон бордир.

වාක්‍යය: 29

وَأَغۡطَشَ لَيۡلَهَا وَأَخۡرَجَ ضُحَىٰهَا

Қуёш ботганидан кейин тунини қоронғу қилган бўлса, қуёш чиқиши билан уни яна ёруғ айлади.

වාක්‍යය: 30

وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ

Осмонни яратгандан кейин ерни ёйиб, текислади ва унинг ичига фойдали нарсаларни жойлади.

වාක්‍යය: 31

أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا

Ундан оқувчи булоқлар кўринишида сувларни чиқарди ва ҳайвонлар ўтлаб юрадиган ўсимликларни ўстирди.

වාක්‍යය: 32

وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا

Ер қимирлаб кетмаслиги учун унинг устига тоғларни ўрнаштирди.

වාක්‍යය: 33

مَتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ

Эй одамлар, буларнинг ҳаммаси сизлар ва чорва ҳайвонларингиз манфаати учундир. Буларнинг барчасини яратган Аллоҳ уларни янгитдан - яна қайта яратишга ожизлик қилмайди.

වාක්‍යය: 34

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلطَّآمَّةُ ٱلۡكُبۡرَىٰ

Сур иккинчи марта чалинганида ўзининг даҳшати билан ҳамма нарсани қамраб олади ва Қиёмат қоим бўлади.

වාක්‍යය: 35

يَوۡمَ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ مَا سَعَىٰ

Ўша кунда инсон олдин қилиб ўтган яхши-ёмон амалларини эслайди.

වාක්‍යය: 36

وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِمَن يَرَىٰ

Жаҳаннам кўриш имкони бор кишиларга очиқ кўрсатилади.

වාක්‍යය: 37

فَأَمَّا مَن طَغَىٰ

Ўшанда кимки залолатга муккасидан кетган бўлса,

වාක්‍යය: 38

وَءَاثَرَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Дунёнинг фоний ҳаётини охиратнинг боқий ҳаётидан устун қўйган бўлса,

වාක්‍යය: 39

فَإِنَّ ٱلۡجَحِيمَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ

Бас, унинг борадиган маскани жаҳаннамдан бошқа нарса бўлмас.

වාක්‍යය: 40

وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ

Ким Парвардигорининг ҳузурида туришдан қўрқиб, ўзи хоҳлаб турган бўлса-да, У Зот тақиқлаган нарсалардан нафсини тия олган бўлса, унинг борар жойи жаннатдир.

වාක්‍යය: 41

فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ

Ким Парвардигорининг ҳузурида туришдан қўрқиб, ўзи хоҳлаб турган бўлса-да, У Зот тақиқлаган нарсалардан нафсини тия олган бўлса, унинг борар жойи жаннатдир.

වාක්‍යය: 42

يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَا

Эй Пайғамбар, анави қайта тирилишни ёлғонга чиқараётган каззоблар сиздан: "Қиёмат қачон бўлади?", деб сўрайдилар.

වාක්‍යය: 43

فِيمَ أَنتَ مِن ذِكۡرَىٰهَآ

Сизда маълумот бўлса экан, уларга айтиб берсангиз. Бу сизнинг вазифангиз эмас. Сизнинг вазифангиз охират учун тайёргарлик кўришдир.

වාක්‍යය: 44

إِلَىٰ رَبِّكَ مُنتَهَىٰهَآ

Қиёмат илми ёлғиз Парвардигорингизга бориб тақалади.

වාක්‍යය: 45

إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخۡشَىٰهَا

Сиз Қиёматдан қўрқадиган одамларни огоҳлантирувчисиз, холос. Зеро, огоҳлантириш фақат ўшаларгагина кор қилур.

වාක්‍යය: 46

كَأَنَّهُمۡ يَوۡمَ يَرَوۡنَهَا لَمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا عَشِيَّةً أَوۡ ضُحَىٰهَا

Улар Қиёматни очиқ-ойдин кўрган кунларида худди ҳаёти дунёда яшамагандек, магар Пешиндан сўнг ёки чошгоҳ пайтида тургандек бўлиб қолурлар!

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• وجوب الرفق عند خطاب المدعوّ.

Даъват қилинаётган одамларга хитоб қилишда мулойимликнинг зарурлиги.

• الخوف من الله وكفّ النفس عن الهوى من أسباب دخول الجنة.

Аллоҳдан қўрқиш ва нафсини ҳою ҳаваслардан тия билиш жаннатга кириш сабабларидандир.

• علم الساعة من الغيب الذي لا يعلمه إلا الله.

Қиёматнинг қачонлиги Аллоҳдан ўзга ҳеч ким билмайдиган ғайб илмидандир.

• بيان الله لتفاصيل خلق السماء والأرض.

Оятларда Аллоҳ осмон ва ернинг яратилиш тафсилотларини баён қилди.