Përkthimi i kuptimeve Surja El Mearixh - El Muhtesar fi tefsir el Kuran el Kerim - Përkthimi azerbajxhanisht - Enciklopedia e Kuranit Fisnik

əl-Məaric

Qëllimet e sures:

بيان حال وجزاء الخلق يوم القيامة.

Məxluqatın Qiyamət günü olacaq halı və onlara veriləcək mükafatın və ya cəzanın bəyan edilməsi.

---

Ajeti: 1

سَأَلَ سَآئِلُۢ بِعَذَابٖ وَاقِعٖ

Müşriklərdən birisi istehza edərək, əgər əzab varsa, həm özünə, həm də öz qövmünə o əzabın gəlməsini dilədi. Onun dilədiyi əzab qiyamət günü mütləq gələcəkdir.

Ajeti: 2

لِّلۡكَٰفِرِينَ لَيۡسَ لَهُۥ دَافِعٞ

Uca Allahın kafirlərə göndərdiyi bu əzabın heç kimsə qarşısını ala bilməz.

Ajeti: 3

مِّنَ ٱللَّهِ ذِي ٱلۡمَعَارِجِ

O əzab, dərəcələr, fəzilətlər və nemətlər sahibi olan Uca Allah tərəfindəndir.

Ajeti: 4

تَعۡرُجُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَٱلرُّوحُ إِلَيۡهِ فِي يَوۡمٖ كَانَ مِقۡدَارُهُۥ خَمۡسِينَ أَلۡفَ سَنَةٖ

Mələklər və Cəbrail o dərəcələrə sayı əlli min ilə bərabər olan uzun bir gün ərzində - Qiyamət günündə qalxarlar.

Ajeti: 5

فَٱصۡبِرۡ صَبۡرٗا جَمِيلًا

Ey Peyğəmbər! Sən narahatlıq keçirmədən və şikayət etmədən səbir et!

Ajeti: 6

إِنَّهُمۡ يَرَوۡنَهُۥ بَعِيدٗا

Doğrusu, kafirlər o əzabın uzaq olduğunu və onun baş verəcəyinin qeyri-mümkün olduğunu güman edirlər.

Ajeti: 7

وَنَرَىٰهُ قَرِيبٗا

Biz Biz isə onun yaxın olduğunu və hökmən gələcəyini görürük.

Ajeti: 8

يَوۡمَ تَكُونُ ٱلسَّمَآءُ كَٱلۡمُهۡلِ

O gün göy əridilmiş mis, qızıl və s. buna oxşar mədənlər kimi olacaqdır.

Ajeti: 9

وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ

Dağlar da yun kimi yüngül olacaqdır.

Ajeti: 10

وَلَا يَسۡـَٔلُ حَمِيمٌ حَمِيمٗا

Dost dostun halını xəbər almayacaqdır. Çünki hər kəsin başı özünə qarışacaqdır.

Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:

• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.

Quranın şeir və ya kahin sözü olmaması.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.

Uca Allah adından söz uydurmağın və Ona iftira yaxmağın təhlükəli olması.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.

Gözəl səbir, müsibətə səbir edib Allahdan onun savabını ummaq və başqasına gileylənməməkdir.

Ajeti: 11

يُبَصَّرُونَهُمۡۚ يَوَدُّ ٱلۡمُجۡرِمُ لَوۡ يَفۡتَدِي مِنۡ عَذَابِ يَوۡمِئِذِۭ بِبَنِيهِ

Hər bir insan öz yaxınını görəcək və ondan gizli qalmayacaqdır. Bununla yanaşı o qiyamətin dəhştindən heç kəs heç kəsdən bir söz soruşmayacaq. Cəhənnəmlik olan kəs özünü əzabından qurtarmaq üçün fidyə vermək istəyər – öz övladlarını,

Ajeti: 12

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَأَخِيهِ

Həyat yoldaşını və qardaşını,

Ajeti: 13

وَفَصِيلَتِهِ ٱلَّتِي تُـٔۡوِيهِ

Ona çətin vaxtlarında dəstək vermiş qohum-əqrəbasını

Ajeti: 14

وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ يُنجِيهِ

Və yer üzündə olan insanların, cinlərin və digərlərinin hamısını – təki bu fidyə onu xilas etsin, onu Cəhənnəm odundan qurtarsın.

Ajeti: 15

كَلَّآۖ إِنَّهَا لَظَىٰ

Bu iş heç də bu günahkarln təmənna etdiyi kimi deyildir. Həqiqətən də, o, alovu şölələnən Oddur –

Ajeti: 16

نَزَّاعَةٗ لِّلشَّوَىٰ

Alovunun və şöləsinin şiddəti ilə başın dərisini sıyırıb çıxaran bir od.

Ajeti: 17

تَدۡعُواْ مَنۡ أَدۡبَرَ وَتَوَلَّىٰ

O od çağırır haqdan üz çevirəni və ondan üz döndərəni, iman gətirməyib yaxşı iş görməyəni,

Ajeti: 18

وَجَمَعَ فَأَوۡعَىٰٓ

Və mal-dövlət yığıb, ondan Allah yolunda xərcləməyə xəsislik edəni.

Ajeti: 19

۞ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ خُلِقَ هَلُوعًا

Həqiqətən də, insan olduqca kəmhövsələ həris yaradılmışdır.

Ajeti: 20

إِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ جَزُوعٗا

Ona bir xəstəlik və ya kasıblıq üz verdikdə hövsələdən çıxar,

Ajeti: 21

وَإِذَا مَسَّهُ ٱلۡخَيۡرُ مَنُوعًا

Könlünü şad edəcək bol məhsul və var-dövlət nəsib olduqda isə ondan Allah yolunda xərcləməyə xəsislik edər.

Ajeti: 22

إِلَّا ٱلۡمُصَلِّينَ

Yalnız namaz qılanlardan başqa. Onlar bu pis sifətlərdən uzaqdırlar.

Ajeti: 23

ٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ دَآئِمُونَ

O kəslər ki, namazlarını davamlı qılırlar, heç bir iş onları namazdan yayındırmır və onu öz vaxtında yerinə yetirirlər.

Ajeti: 24

وَٱلَّذِينَ فِيٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ مَّعۡلُومٞ

O kəslər ki, onların mallarında müəyyən edilmiş vacib bir haqq vardır.

Ajeti: 25

لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ

Onlar bu haqqı, istəyən kimsəyə və hər hansı bir səbəbə görə həya edib istəmədiyi üçün ruzidən məhrum qalan kimsəyə verirlər.

Ajeti: 26

وَٱلَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ

O kəslər ki, qiyamət gününün vaqe olacağını, Allahın hər kəsə layiq olan cəzanı və ya mükafatı verəcəyini təsdiq edirlər.

Ajeti: 27

وَٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ

O kəslər ki, özlərinin yaxşı işlər görmələrinə rəğmən, Rəbbinin əzabından qorxurlar.

Ajeti: 28

إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمۡ غَيۡرُ مَأۡمُونٖ

Şübhəsiz ki, sənin Rəbbinin əzabı qorxuludur və ağllı kimsə ondan xilas olacağına arxayın ola bilməz.

Ajeti: 29

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ

O kəslər ki, ayıb yerlərini qoruyub zinadan uzaq dururlar.

Ajeti: 30

إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ

Yalnız zövcələrindən və sahib olduqları cariyələrdən başqa. Onlar bu qadınlarla yaxınlıq etdiklərinə görə əsla qınanmazlar.

Ajeti: 31

فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ

Həyat yoldaşları və cariyələrdən başqası ilə yaxınlıq etmək istəyənlər isə Allahın həddini aşanlardır.

Ajeti: 32

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ

O kəslər ki, özəlrinə verilmiş mal-dövlət, sirr və s. bu kimi əmanətləri qoruyur və insanlarla bağladıqları əhdlərini pozmurlar, nə öz əmanətlərinə xəyanət edir, nə də əhdlərinə vəfazıslıq edirlər.

Ajeti: 33

وَٱلَّذِينَ هُم بِشَهَٰدَٰتِهِمۡ قَآئِمُونَ

O kəslər ki, özlərindən tələb edilən şahidliklərdə ədalətli mövqe tutur. O, etdiyi şahidliyində nə qohumun tərəfini tutur, nə də ədavət apararaq düşmənin əleyhinə haqsız yerə şahidlik edir.

Ajeti: 34

وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ

O kəslər ki, namazlarını qoruyur - onları vaxtlı-vaxtında və lazımi qaydada, dəstəmazlı və rahat halda, başqa bir fikirlə ondan yayınmadan qılırlar.

Ajeti: 35

أُوْلَٰٓئِكَ فِي جَنَّٰتٖ مُّكۡرَمُونَ

Bu sifətləri özlərində əks etdirən kimsələrə Cənnət bağlarında hörmət göstəriləcək, onlara tükünməz nemətlər bəxş ediləcək və Allahın üzünə baxmaq nəsib olacaqdır.

Ajeti: 36

فَمَالِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ قِبَلَكَ مُهۡطِعِينَ

Ey Peyğəmbər! Səni yalançı saymağa tələsən qövmünün müşriklərinə nə olub belə?!

Ajeti: 37

عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَعَنِ ٱلشِّمَالِ عِزِينَ

Sənin sağından və solundan dəstə-dəstə sənin ətrafına yığışırlar.

Ajeti: 38

أَيَطۡمَعُ كُلُّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن يُدۡخَلَ جَنَّةَ نَعِيمٖ

Yoxsa onların hər biri öz küfründə qaldığı halda, Allahın onu içində əbədi zövq alacağı Nəim cənnətinə daxil edəcəyinə ümid edir?!

Ajeti: 39

كَلَّآۖ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّمَّا يَعۡلَمُونَ

Bu iş heç də onların təsəvvür etdiyi kimi deyil. Biz onları bildikləri şeydən xəlq etmişik. Biz onları dəyərsiz nütfədən yartmışıq. Onlar özlərinə nə bir xeyir, nə də bir zərər verməyə qadir olmayan zəif məxluq olduqları bir halda, necə təkəbbür edirlər?!

Ajeti: 40

فَلَآ أُقۡسِمُ بِرَبِّ ٱلۡمَشَٰرِقِ وَٱلۡمَغَٰرِبِ إِنَّا لَقَٰدِرُونَ

Məşriqlərin və məğriblərin, günəşin, ayın və ulduzların Rəbbi olan Uca Allah: "Biz qadirik"- deyə Özünə and içir.

Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:

• شدة عذاب النار حيث يود أهل النار أن ينجوا منها بكل وسيلة مما كانوا يعرفونه من وسائل الدنيا.

Cəhənnəmin odunun şiddətli olması. Belə ki, Cəhənnəm əhli ondan xilas olmaq üçün bildikləri dünya vasitələrinin hər birindən istifadə etmək istəyəcəklər.

• الصلاة من أعظم ما تكفَّر به السيئات في الدنيا، ويتوقى بها من نار الآخرة.

Namaz dünyadakı günahları silib aparan və axirətdə sahibini Cəhənnəm odundan qoruyan ən böyük amillərdəndir.

• الخوف من عذاب الله دافع للعمل الصالح.

Allahın əzabından qorxmaq, insanı yaxşı iş görməyə sövq edən amildir.

Ajeti: 41

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ خَيۡرٗا مِّنۡهُمۡ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ

Biz onları Allaha itaət edən kimsələrlə əvəz edib ölzlərini də məhv edə bilərik. Biz bundan aciz deyilik. Biz onları başqaları ilə dəyişdirmək və özlərini də məhv etmək istəsək, Bizə üstün gələn tapılmaz.

Ajeti: 42

فَذَرۡهُمۡ يَخُوضُواْ وَيَلۡعَبُواْ حَتَّىٰ يُلَٰقُواْ يَوۡمَهُمُ ٱلَّذِي يُوعَدُونَ

Ey Peyğəmbər! Sən onları tərk et, qoy Quranda özlərinə vəd verilmiş qiyamət gününə yetişənədək qoy batil və azğın sözlər danışsınlar və dünya həyatlarında əylənsinlər.

Ajeti: 43

يَوۡمَ يَخۡرُجُونَ مِنَ ٱلۡأَجۡدَاثِ سِرَاعٗا كَأَنَّهُمۡ إِلَىٰ نُصُبٖ يُوفِضُونَ

O gün onlar hədəfə goğru yarışırlarmış kimi tələsə-tələsə qəbirlərdən çıxacaqlar.

Ajeti: 44

خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۚ ذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمُ ٱلَّذِي كَانُواْ يُوعَدُونَ

O gün onların baxışları yerə dikiləcək, özlərini də zillət bürüyəcəkdir. Budur onların dünyada ikən xəbərdar edildikləri gün! Onlar bu günün gələcəyinə əhəmiyyət vermirdilər.

Dobitë e ajeteve të kësaj faqeje:

• خطر الغفلة عن الآخرة.

Axirətdən qafil olmağın təhlükəsi.

• عبادة الله وتقواه سبب لغفران الذنوب.

Allaha ibadət etmək və Ondan qorxmaq, günahların bağışlanması üçün səbəbdir.

• الاستمرار في الدعوة وتنويع أساليبها حق واجب على الدعاة.

Dəvəti davamlı şəkildə, həm də müxtəlif üslublarla etmək dəvətçilərin öhdəsinə düşən vacib əməldir.