Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - الترجمة الكردية الكرمانجية * - Përmbajtja e përkthimeve
Suretu Gafir
حمٓ
Tefsiret në gjuhën arabe:
تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ مِنَ ٱللَّهِ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
Tefsiret në gjuhën arabe:
مَا يُجَٰدِلُ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَلَا يَغۡرُرۡكَ تَقَلُّبُهُمۡ فِي ٱلۡبِلَٰدِ
4. كەس مەدەڕكییێ د ئایەتێت خودێدا ناكەت گاور نەبن، ڤێجا گەڕیان و هاتن و چۆنا وان [ئانكو بازرگانی و سلامەتییا وان، د گەل گاورییا وان] د وەلاتاندا بلا تە نەخاپینیت [كو تو وێ هزرێ بكەی ئەو نا ئێنە ئیزا دان و ناهێنە سزاكرن ل سەر كاروكریارێت خۆ].
Tefsiret në gjuhën arabe:
كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَعۡدِهِمۡۖ وَهَمَّتۡ كُلُّ أُمَّةِۭ بِرَسُولِهِمۡ لِيَأۡخُذُوهُۖ وَجَٰدَلُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّ فَأَخَذۡتُهُمۡۖ فَكَيۡفَ كَانَ عِقَابِ
5. بەری وان، ملەتێ نووحی و دەستەك و كۆمێت پشتی وان ژی هاتین، پێغەمبەرێت خۆ درەوین دانان، و هەر ملەتەكی كرە دلێ خۆ و ل بەر گەڕیا پێغەمبەرێ خۆ بهنگێڤن [نەخۆشییەكێ بیننە سەری]، و ب نەهەقییێ جڕەبڕ كرن [ل دویڤ هزرا وان] هەقییێ بێ هێز بكەن و نەهێلن، ڤێجا من ئەو ئیزا دان، بەرێ خۆ بدێ كا ئیزادانا من یا چاوا بوو؟!
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَكَذَٰلِكَ حَقَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ أَنَّهُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱلَّذِينَ يَحۡمِلُونَ ٱلۡعَرۡشَ وَمَنۡ حَوۡلَهُۥ يُسَبِّحُونَ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَيُؤۡمِنُونَ بِهِۦ وَيَسۡتَغۡفِرُونَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْۖ رَبَّنَا وَسِعۡتَ كُلَّ شَيۡءٖ رَّحۡمَةٗ وَعِلۡمٗا فَٱغۡفِرۡ لِلَّذِينَ تَابُواْ وَٱتَّبَعُواْ سَبِيلَكَ وَقِهِمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِيمِ
7. و ئەوێت عەرشی هەلدگرن، و ئەوێت دۆرماندۆر تەسبیح و حەمدا خودایێ خۆ دكەن [ئانكو ب سوپاسییا خودایێ خۆ، خودایێ خۆ ژ هەمی كێماسییان پاقژ دكەن]، و ب دورستی باوەرییێ پێ دئینن، و داخوازا گونەهـ ژێبرنێ بۆ ئەوێت باوەری ئینایین دكەن [و دبێژن]: خودێوۆ دلۆڤانی و زانینا تە، هەمی تشت یێت ڤەگرتین، ڤێجا گونەهێت وان ئەوێت تۆبەكرین و ڕێكا تە گرتین ژێ ببە، و وان ژ ئاگرێ دۆژەهێ بپارێزە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
رَبَّنَا وَأَدۡخِلۡهُمۡ جَنَّٰتِ عَدۡنٍ ٱلَّتِي وَعَدتَّهُمۡ وَمَن صَلَحَ مِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَأَزۡوَٰجِهِمۡ وَذُرِّيَّٰتِهِمۡۚ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
8. خودێوۆ تو وان [خودان باوەران] و یێت باش ژ باب و باپیر و هەڤسەر و دویندوها وان، بكە د بەحەشتا عەدەن و ئاكنجیبوونێدا، ئەوا تە سۆز و پەیمان پێ دایییە وان، نێ تویی یێ سەردەست و كاربنەجهـ.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُنَادَوۡنَ لَمَقۡتُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُ مِن مَّقۡتِكُمۡ أَنفُسَكُمۡ إِذۡ تُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلۡإِيمَٰنِ فَتَكۡفُرُونَ
10. و ئەوێت گاوربوویین دێ ئێنە گازیكرن [ژ بەرێ ملیاكەتانڤە]، ب ڕاستی كەربا [زێدە نەڤیانا] خودێ ژ كەربا هەوە بۆ هەوە مەزنترە، وەختێ هوین بۆ باوەری ئینانێ دهاتنە گازیكرن، هەوە باوەری نەدئینا.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُواْ رَبَّنَآ أَمَتَّنَا ٱثۡنَتَيۡنِ وَأَحۡيَيۡتَنَا ٱثۡنَتَيۡنِ فَٱعۡتَرَفۡنَا بِذُنُوبِنَا فَهَلۡ إِلَىٰ خُرُوجٖ مِّن سَبِيلٖ
11. دێ بێژن: خودێوۆ تە دو جاران ئەم یێت مراندین، و دو جاران ژی تە ئەم یێت ساخكرین [زێندی كرین]، و مە گونەهێت خۆ ل سەر خۆ ئاشكەراكرن، ئەرێ ڕێكەك بۆ دەركەڤتنێ [ژ جەهنەمێ] هەیە [ئەم ژێ دەركەڤین و بزڤڕینە سەر دنیایێ].
Tefsiret në gjuhën arabe:
ذَٰلِكُم بِأَنَّهُۥٓ إِذَا دُعِيَ ٱللَّهُ وَحۡدَهُۥ كَفَرۡتُمۡ وَإِن يُشۡرَكۡ بِهِۦ تُؤۡمِنُواْۚ فَٱلۡحُكۡمُ لِلَّهِ ٱلۡعَلِيِّ ٱلۡكَبِيرِ
12. ئەڤ ئیزایا هوین تێدا ب ڕاستی یا هندێیە، هەر وەختێ خودێ ب تنێ دهاتە پەرستن هەوە خۆ نەڕازی دكر، و وەختێ هەڤپشك بۆ دهاتنە چێ كرن هەوە باوەری دئینا، و فەرمان بەس یا خودایێ بلند و مەزنە [وی ئەڤ حوكمە ل سەر هەوە یێ دانایی، كو هوین هەروهەر د دۆژەهێدا بن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
هُوَ ٱلَّذِي يُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ وَيُنَزِّلُ لَكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ رِزۡقٗاۚ وَمَا يَتَذَكَّرُ إِلَّا مَن يُنِيبُ
13. ئەوە نیشانێت [شیانا] خۆ نیشا هەوە ددەت، و ڕزقی بۆ هەوە ژ ئەسمانی دئینیتە خوارێ، و ژ بلی وان ئەوێت بەرێ خۆ دایینە خودێ، كەسێ دی بۆ خۆ چام و دەرسان ژ ڤان نیشانان ناگریت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَٱدۡعُواْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
رَفِيعُ ٱلدَّرَجَٰتِ ذُو ٱلۡعَرۡشِ يُلۡقِي ٱلرُّوحَ مِنۡ أَمۡرِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ لِيُنذِرَ يَوۡمَ ٱلتَّلَاقِ
15. [خودێ] پایەبلند و سالۆخەت مەزنە، خودان عەرشە، وەحییێ ب فەرمانا خۆ بۆ هەر كەسێ بڤێت ژ بەندەیێت خۆ دهنێریت، دا مرۆڤان ژ ڕۆژا ڤێككەڤتنێ [كو ڕۆژا قیامەتێیە] بترسینیت و ئاگەهدار بكەت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يَوۡمَ هُم بَٰرِزُونَۖ لَا يَخۡفَىٰ عَلَى ٱللَّهِ مِنۡهُمۡ شَيۡءٞۚ لِّمَنِ ٱلۡمُلۡكُ ٱلۡيَوۡمَۖ لِلَّهِ ٱلۡوَٰحِدِ ٱلۡقَهَّارِ
16. ڕۆژا [هەمی ژ گۆڕان دەردكەڤن و] ئاشكەرا دبن، چو كریارێت وان ل بەر خودێ بەرزە نابن. [هەر خودێ دێ بێژیت:] ئەرێ ئەڤرۆ سەروەری و ملكینی یا كێیە؟ [هەر خودێ دێ بەرسڤێ دەت و بێژیت:] سەروەری و ملكینی یا خودایێ تاك و تەنیا و سەردەستە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَأَنذِرۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡأٓزِفَةِ إِذِ ٱلۡقُلُوبُ لَدَى ٱلۡحَنَاجِرِ كَٰظِمِينَۚ مَا لِلظَّٰلِمِينَ مِنۡ حَمِيمٖ وَلَا شَفِيعٖ يُطَاعُ
18. و تو وان ژ ڕۆژا نێزیك [كو ڕۆژا قیامەتێیە] بترسینە، ڕۆژا دل [ژ ترساندا] خۆ ل گەورییێ ددەن، و تژی كول و كۆڤان و دامایی دبن، وێ ڕۆژێ ستەمكاران چو كەسێت خۆ یێت نێزیك و چو مەهدەرچی نینن، مەهدەرا وان بێتە وەرگرتن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يَعۡلَمُ خَآئِنَةَ ٱلۡأَعۡيُنِ وَمَا تُخۡفِي ٱلصُّدُورُ
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ أَوَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ كَانُواْ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَانُواْ هُمۡ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗ وَءَاثَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُ بِذُنُوبِهِمۡ وَمَا كَانَ لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن وَاقٖ
21. ئەرێ ما ئەو د ئەردیدا نەگەڕیاینە، ببینن كا دویماهیكا ئەوێت بەری وان بوو چ؟ ئەو ژ وان ب هێزتر بوون و وان پتر شوینوار د ئەردیدا هەبوون، و خودێ ئەو ب گونەهێت وان د هیلاك برن و نەهێلان، و ئەوان كەس نەبوو وان ژ ئیزایا خودێ بپارێزیت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَانَت تَّأۡتِيهِمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَكَفَرُواْ فَأَخَذَهُمُ ٱللَّهُۚ إِنَّهُۥ قَوِيّٞ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
22. ئەڤ ئیزایە یا هندێ بوو، پێغەمبەرێت وان، ب نیشان و موعجیزەیێت ئاشكەراڤە بۆ وان دهاتن، و وان باوەری ب وان [پێغەمبەران] نەدئینا، ئینا خودێ ئەو د هیلاك برن، و خودێ یێ ب هێز و ئیزا دژوارە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مُوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَا وَسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَمَّا جَآءَهُم بِٱلۡحَقِّ مِنۡ عِندِنَا قَالُواْ ٱقۡتُلُوٓاْ أَبۡنَآءَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ وَٱسۡتَحۡيُواْ نِسَآءَهُمۡۚ وَمَا كَيۡدُ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ
25. ڤێجا گاڤا [مووسا] ب هەقییێ [ب موعجیزەیێت دورست و ئاشكەراڤە] ژ لایێ مەڤە بۆ وان چۆیی، گۆتن: كوڕێت وان ئەوێت باوەری پێ ئینایین بكوژن، و كچێت وان ساخ بهێلن [بۆ خدامینییا مە]، و پیلانگێڕانا گاوران یا پویچە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ ذَرُونِيٓ أَقۡتُلۡ مُوسَىٰ وَلۡيَدۡعُ رَبَّهُۥٓۖ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُبَدِّلَ دِينَكُمۡ أَوۡ أَن يُظۡهِرَ فِي ٱلۡأَرۡضِ ٱلۡفَسَادَ
26. و فیرعەونی گۆت: ژ من بگەڕن دا ئەز مووسایی بكوژم، و بلا پاشی گازی خودایێ خۆ بكەت [بلا خودایێ وی وی ژ من قورتال بكەت]، ئەز دترسم [ئەگەر ئەز وی نەكوژم ] ئەو دینێ هەوە بگوهۆڕیت، یان ژی خرابییێ د ئەردیدا بەلاڤ بكەت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالَ رَجُلٞ مُّؤۡمِنٞ مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَكۡتُمُ إِيمَٰنَهُۥٓ أَتَقۡتُلُونَ رَجُلًا أَن يَقُولَ رَبِّيَ ٱللَّهُ وَقَدۡ جَآءَكُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ مِن رَّبِّكُمۡۖ وَإِن يَكُ كَٰذِبٗا فَعَلَيۡهِ كَذِبُهُۥۖ وَإِن يَكُ صَادِقٗا يُصِبۡكُم بَعۡضُ ٱلَّذِي يَعِدُكُمۡۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي مَنۡ هُوَ مُسۡرِفٞ كَذَّابٞ
28. و زەلامەكێ خودان باوەر ژ مالا فیرعەونی بەلێ باوەرییا خۆ ڤەدشارت، گۆت: ئەرێ هوین دێ مرۆڤەكی كوژن چونكی دبێژیت: خودانێ من خودێیە، و ب موعجیزەڤە یێ بۆ هەوە ژ دەڤ خودایێ هەوە هاتی، و ئەگەر ئەو یێ درەوین بیت درەوا وی دێ ل وی زڤڕیت، و ئەگەر یێ ڕاستگۆ بیت هندەك ژ وێ ئیزایا هەوە پێ دترسینیت، دێ ژ هەوە گریت [ئەو هندە بەسە، هەوە د هیلاك ببەت]، ب ڕاستی خودێ وی ڕاستەڕێ ناكەت یێ زێدە خراب و درەوین.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يَٰقَوۡمِ لَكُمُ ٱلۡمُلۡكُ ٱلۡيَوۡمَ ظَٰهِرِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَمَن يَنصُرُنَا مِنۢ بَأۡسِ ٱللَّهِ إِن جَآءَنَاۚ قَالَ فِرۡعَوۡنُ مَآ أُرِيكُمۡ إِلَّا مَآ أَرَىٰ وَمَآ أَهۡدِيكُمۡ إِلَّا سَبِيلَ ٱلرَّشَادِ
29. هەی ملەتێ من، ئەڤرۆ سەروەری یا هەوەیە، و هوین د ئەردیدا [ل سەر ئسرائیلییان] زال و سەردەستن، ڤێجا ئەگەر ئیزایا خودێ ب سەر مەدا هات، كییە هاریكاری و پشتەڤانییا مە بكەت و مە ژێ قورتال بكەت؟ فیرعەونی گۆت: ئەز ژ وێ پێڤەتر بۆ هەوە نابێژم یا بەری نوكە من گۆتی [ئەز ژ وێ چێتر نابینم یا ئەز دبینم، كو بێتە كوشتن دا دۆزا وی ب دویماهیك بێت]، و ئەز [ب وێ یا ئەز چێتر دبینم] ژ ڕێكا ڕاست پێڤەتر نیشا هەوە نادەم؟.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالَ ٱلَّذِيٓ ءَامَنَ يَٰقَوۡمِ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُم مِّثۡلَ يَوۡمِ ٱلۡأَحۡزَابِ
30. و ئەوێ خودان باوەر [و ژ بنەمالا فیرعەونی] گۆت: هەی ملەتێ من [ئەگەر هوین باوەرییێ ب مووسایی نەئینن، و هەر بەرگەڕیانا كوشتنا وی بكەن] ئەز دترسم ڕۆژەكا [ب ئیزا] وەكی ڕۆژا كۆم و دەستەكان [كۆمێت ل سەر پێغەمبەرێت خۆ بوویین ە دەستەك] ب سەر هەوەدا بێت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
مِثۡلَ دَأۡبِ قَوۡمِ نُوحٖ وَعَادٖ وَثَمُودَ وَٱلَّذِينَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡۚ وَمَا ٱللَّهُ يُرِيدُ ظُلۡمٗا لِّلۡعِبَادِ
31. و ئەز دترسم ئیزایەكا وەكی یا ملەتێ نووح و عاد و (ثمود) و ئەوێت پشتی وان هاتین ب سەرێ هەوە بێت، و ب ڕاستی خودێ ستەم بۆ چو بەندەیان نەڤێت [ئانكو كەسێ بێ گونەهـ ئیزا نادەت].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَيَٰقَوۡمِ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ يَوۡمَ ٱلتَّنَادِ
32. و هەی ملەتێ من، ترسا من ل سەر هەوە ترسا ڕۆژا گازیكرنێیە (ڕۆژا قیامەتێ) [گازیكرن تێدا مشە دبیت و خەلكێ بەحەشتێ و جەهنەمێ گازی ئێك دكەن، و گاور ب خۆ ژی د ناڤبەرا خۆدا گازی ئێكدو دكەن، و دبیتە لاڤلاڤا وان و جڕەبڕا وان].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدۡ جَآءَكُمۡ يُوسُفُ مِن قَبۡلُ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا زِلۡتُمۡ فِي شَكّٖ مِّمَّا جَآءَكُم بِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَا هَلَكَ قُلۡتُمۡ لَن يَبۡعَثَ ٱللَّهُ مِنۢ بَعۡدِهِۦ رَسُولٗاۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ مَنۡ هُوَ مُسۡرِفٞ مُّرۡتَابٌ
34. و ب سویند بەری [مووسایی] یووسف [ژ دەڤ خودێ] ب نیشانێت ئاشكەرا و موعجیزەیانڤە بۆ هەوە هاتبوو، و هوین هێژ ژ وان نیشانان د دودلن ئەوێت یووسف بۆ هەوە ئینایین، ڤێجا گاڤا یووسف مری، هەوە گۆت: خلاس، خودێ پشتی یووسف چو پێغەمبەران ناهنێریت، هۆسا خودێ وی گومڕا دكەت ئەوێ زێدە خراب، و د ئێكینییا خودێدا ب گۆمان.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بِغَيۡرِ سُلۡطَٰنٍ أَتَىٰهُمۡۖ كَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ وَعِندَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۚ كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ قَلۡبِ مُتَكَبِّرٖ جَبَّارٖ
35. [یێت زێدە خراب و ب شك ئەڤەنە] ئەوێت مەدەڕكیێ د نیشان و ئایەتێت خودێدا دكەن بێ بەلگە و نیشانەك وان هەبیت، مەدەڕكییا وان كەربا خودێ و یا خودان باوەران پتر و مەزنتر لێ كر، و هۆسا خودێ دلێ هەر خۆمەزنكەر و زێدە خراب و هەق دژمنەكی مۆر دكەت.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ يَٰهَٰمَٰنُ ٱبۡنِ لِي صَرۡحٗا لَّعَلِّيٓ أَبۡلُغُ ٱلۡأَسۡبَٰبَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَسۡبَٰبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ فَأَطَّلِعَ إِلَىٰٓ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّي لَأَظُنُّهُۥ كَٰذِبٗاۚ وَكَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِفِرۡعَوۡنَ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ وَصُدَّ عَنِ ٱلسَّبِيلِۚ وَمَا كَيۡدُ فِرۡعَوۡنَ إِلَّا فِي تَبَابٖ
37. دەرگەهـ و ڕێكێت ئەسمانان، دا بەرێ خۆ بدەمە خودایێ مووسایی، و ئەز دبینم ئەو ژ درەوینانە، و هۆسا كار و كریارێت وی یێت خراب بۆ هاتنە جوانكرن و ژ ڕێكا ڕاست هاتە ڤەدەركرن، و پیلانگێڕانا فیرعەونی ژ خوسارەتیێ پێڤەتر نەبوو.
Tefsiret në gjuhën arabe:
يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا مَتَٰعٞ وَإِنَّ ٱلۡأٓخِرَةَ هِيَ دَارُ ٱلۡقَرَارِ
Tefsiret në gjuhën arabe:
مَنۡ عَمِلَ سَيِّئَةٗ فَلَا يُجۡزَىٰٓ إِلَّا مِثۡلَهَاۖ وَمَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَأُوْلَٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ يُرۡزَقُونَ فِيهَا بِغَيۡرِ حِسَابٖ
40. هەر كەسێ [د ڤێ دنیایێدا] گونەهەكێ بكەت، ئەو تەمەتی گونەها خۆ دێ ئێتە جزاكرن، و هەر كەسێ باشییێ بكەت، چ مێر بیت چ ژن، و ئەو یێ خودان باوەر بیت، ئەڤە دێ چنە د بەحەشتێدا و ڕزقێ وان بێ حسێب و هەژمار دێ ئێتە بەر وان.
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ وَيَٰقَوۡمِ مَا لِيٓ أَدۡعُوكُمۡ إِلَى ٱلنَّجَوٰةِ وَتَدۡعُونَنِيٓ إِلَى ٱلنَّارِ
Tefsiret në gjuhën arabe:
تَدۡعُونَنِي لِأَكۡفُرَ بِٱللَّهِ وَأُشۡرِكَ بِهِۦ مَا لَيۡسَ لِي بِهِۦ عِلۡمٞ وَأَنَا۠ أَدۡعُوكُمۡ إِلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡغَفَّٰرِ
42. هوین بەرێ من ددەنە هندێ ئەز باوەرییێ ب خودێ نەئینم، و وی بۆ بكەمە هەڤپشك یێ ئەز چو ژێ نەزانم، و ئەز بەرێ هەوە ددەمە خودایێ سەردەست و زێدە گونەهـ ژێبەر.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَا جَرَمَ أَنَّمَا تَدۡعُونَنِيٓ إِلَيۡهِ لَيۡسَ لَهُۥ دَعۡوَةٞ فِي ٱلدُّنۡيَا وَلَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ وَأَنَّ مَرَدَّنَآ إِلَى ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ هُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ
43. بێ گۆمان ئەوێ هوین بەرێ من ددەنێ نابیت بێتە پەرستن، چونكی بەرسڤا كەسێ نادەت نە ل دنیایێ و نە ل ئاخرەتێ، و زڤڕینا مە هەمییان ب بال خودێڤەیە، و ب ڕاستی ئەوێت زێدە گونەهكار ئەون دۆژەهی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱلنَّارُ يُعۡرَضُونَ عَلَيۡهَا غُدُوّٗا وَعَشِيّٗاۚ وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ أَدۡخِلُوٓاْ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ أَشَدَّ ٱلۡعَذَابِ
46. سپێدە و ئێڤاران [ئانكو بەردەوام هەتا ڕۆژا قیامەتێ] جانێ وان ب ئاگری دئێتە سۆتن، و ڕۆژا قیامەت ڕادبیت خودێ دێ بێژتە ملیاكەتان: فیرعەونیان بێخنە د ناڤ دژوارترین ئیزادا.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَإِذۡ يَتَحَآجُّونَ فِي ٱلنَّارِ فَيَقُولُ ٱلضُّعَفَٰٓؤُاْ لِلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُوٓاْ إِنَّا كُنَّا لَكُمۡ تَبَعٗا فَهَلۡ أَنتُم مُّغۡنُونَ عَنَّا نَصِيبٗا مِّنَ ٱلنَّارِ
47. و وەختێ ئەو د ئاگریدا دمیننە پێكڤە و جڕەبڕێ دكەن، و ئەوێت تەپەسەر دێ بێژنە وان ئەوێت خۆ مەزن كرین: نێ ئەم دویكەڤتییێت هەوە بوویین ، ما هوین پشكەكێ ژ ئاگری ژ مە ڤەناكەن و هەلناگرن؟.
Tefsiret në gjuhën arabe:
قَالُوٓاْ أَوَلَمۡ تَكُ تَأۡتِيكُمۡ رُسُلُكُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِۖ قَالُواْ بَلَىٰۚ قَالُواْ فَٱدۡعُواْۗ وَمَا دُعَٰٓؤُاْ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٍ
50. [ملیاكەت د بەرسڤا واندا] دێ بێژن: ئەرێ ما پێغەمبەرێت هەوە ب بەلگە و نیشان و موعجیزەڤە بۆ هەوە نەهاتبوون؟ دێ بێژن: بەلێ [پێغەمبەرێت مە ب بەلگە و نیشان و موعجیزەڤە بۆ مە هاتبوون، بەلێ مە باوەری ب وان نەئینا] ملیاكەت دێ بێژن: دێ هوین ب خۆ داخوازا سڤككرنا ئیزایێ بۆ خۆ ژ خودێ بكەن، و داخوازا گاوران [وێ ڕۆژێ] ما دێ ب چ چیت؟!.
Tefsiret në gjuhën arabe:
هُدٗى وَذِكۡرَىٰ لِأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَٱصۡبِرۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَٱسۡتَغۡفِرۡ لِذَنۢبِكَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِبۡكَٰرِ
55. [هەی موحەممەد] ڤێجا سەبرێ [ل سەر ئەزیەتا گاوران وەكی پێغەمبەرێت بەری خۆ] بكێشە، بێ شك پەیمانا خودێ یا ڕاستە، و داخوازا لێبۆرینێ بۆ گونەهێت خۆ بكە، و سپێدە و ئێڤاران (ئانكو هەمی دەمان) تەسبیح و حەمدا خودایێ خۆ بكە.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يُجَٰدِلُونَ فِيٓ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بِغَيۡرِ سُلۡطَٰنٍ أَتَىٰهُمۡ إِن فِي صُدُورِهِمۡ إِلَّا كِبۡرٞ مَّا هُم بِبَٰلِغِيهِۚ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡبَصِيرُ
56. ب ڕاستی ئەوێت مەدەڕكیێ د ئایەتێت خودێدا دكەن، بێ بەلگە و نیشانەك وان هەبیت، ژ خۆمەزنكرنێ پێڤەتر د دلێ واندا نینە، و ئەو [مەزناتی] وان ناگەهینیتە وێ یا وان دڤێت [كو ئەو ڕۆناهییا دینی ڤەمرینن]، ڤێجا خۆ ب خودێ [ژ خرابییا وان] بپارێزە، و خۆ ب هیڤییا خودێڤە بهێلە، ب ڕاستی ئەوە یێ گوهدێر و بینەر.
Tefsiret në gjuhën arabe:
لَخَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ أَكۡبَرُ مِنۡ خَلۡقِ ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَمَا يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَلَا ٱلۡمُسِيٓءُۚ قَلِيلٗا مَّا تَتَذَكَّرُونَ
58. و مرۆڤێ كۆرە [گاور] و یێ ب چاڤ [خودان باوەر] وەكی ئێك نابن، و ئەوێت باوەری ئینایین و كار و كریارێت باش كرین، و ئەوێت گونەهكار وەكی ئێك نابن، و كێمن ژ هەوە، هزرا خۆ د ڤان نموونەیاندا دكەن، و چامەیان ژێ وەردگرن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِنَّ ٱلسَّاعَةَ لَأٓتِيَةٞ لَّا رَيۡبَ فِيهَا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يُؤۡمِنُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَقَالَ رَبُّكُمُ ٱدۡعُونِيٓ أَسۡتَجِبۡ لَكُمۡۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِي سَيَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ
60. و خودایێ هەوە گۆت: دوعایێ ژ من بكەن ئەز دێ بەرسڤا هەوە دەم، ب ڕاستی ئەوێت خۆ ل سەر پەرستنا من و دوعاكرنێ ژ من مەزن دكەن، دێ ڕەزیل و ڕسوا چنە د دۆژەهێدا.
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ لِتَسۡكُنُواْ فِيهِ وَٱلنَّهَارَ مُبۡصِرًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَشۡكُرُونَ
61. خودێیە یێ شەڤ بۆ هەوە دایی دا هوین تێدا ڤەهەسن، و ڕۆژ ڕۆنكرییە [دا هوین كاروبارێت خۆ تێدا ب ڕێڤەببەن]، ب ڕاستی خودێ خودان كەرەمە ل سەر خەلكی، بەلێ باراپتر ژ خەلكی سوپاسییا خودێ ناكەن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
كَذَٰلِكَ يُؤۡفَكُ ٱلَّذِينَ كَانُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ قَرَارٗا وَٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَصَوَّرَكُمۡ فَأَحۡسَنَ صُوَرَكُمۡ وَرَزَقَكُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡۖ فَتَبَارَكَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
64. خودێیە ئەوێ ئەرد بۆ هەوە كرییە جهێ خۆجهی و ئاكنجیبوونێ و بۆ ژینێ خۆشكری، و ئەسمان كرییە بان، و وێنە و شكل دا هەوە و وێنەیێ هەوە جوان كر و ڕزقێ پاك و پاقژ دا هەوە، ئەڤەیە خودێ خودانێ هەوە، ڤێجا پاكی و بلندی بۆ خودێ، خودانێ هەمی خەلكی.
Tefsiret në gjuhën arabe:
هُوَ ٱلۡحَيُّ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ فَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَۗ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
65. ئەوە یێ ساخ و هەروهەر مایی، چو پەرستییێت ڕاست و دورست نینن ژ وی پێڤەتر، ڤێجا هوین پەرستنا وی ب تنێ بكەن و چو هەڤپشكان بۆ چێ نەكەن، و هەمی پەسن و شوكور بۆ خودانێ جیهانان.
Tefsiret në gjuhën arabe:
۞ قُلۡ إِنِّي نُهِيتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَمَّا جَآءَنِيَ ٱلۡبَيِّنَٰتُ مِن رَّبِّي وَأُمِرۡتُ أَنۡ أُسۡلِمَ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
66. [هەی موحەممەد] بێژە وان: ب ڕاستی پشتی نیشانێت ئاشكەراكەر ژ خودایێ من، بۆ من هاتین، ڕێك بۆ من نەهاتییە دان ئەز وان بپەرێسم ئەوێت هوین شوینا خودێ دپەرێسن [پشت ڕاست بن ئەز پەرستنا وان ناكەم]، و ئەمرێ من یێ هاتییە كرن ئەز خۆ بسپێرمە خودانێ هەمی جیهانان [و بەر ئەمرێ وی ب تنێ ببم].
Tefsiret në gjuhën arabe:
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ مِنۡ عَلَقَةٖ ثُمَّ يُخۡرِجُكُمۡ طِفۡلٗا ثُمَّ لِتَبۡلُغُوٓاْ أَشُدَّكُمۡ ثُمَّ لِتَكُونُواْ شُيُوخٗاۚ وَمِنكُم مَّن يُتَوَفَّىٰ مِن قَبۡلُۖ وَلِتَبۡلُغُوٓاْ أَجَلٗا مُّسَمّٗى وَلَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
67. ئەوە یێ هوین (ئانكو بابێ هەوە ئادەم) ژ ئاخێ چێكرین، پاشی ژ چپكەكێ، پاشی ژ خوینپارەیەكی، پاشی هەوە بچویك ددەت [و پیچ پیچە هەوە مەزن دكەت] دا ب دورستی تێ بگەهن و بالق ببن، پاشی دا پیر و كال ببن، و هندەك ژ هەوە بەری بالق ببن و بەری پیر ببن دمرن، و دا بگەهنە ڕۆژەكا دەستنیشانكری، و دا هوین بۆ خۆ عەقلەكی بگرن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
إِذِ ٱلۡأَغۡلَٰلُ فِيٓ أَعۡنَٰقِهِمۡ وَٱلسَّلَٰسِلُ يُسۡحَبُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
فِي ٱلۡحَمِيمِ ثُمَّ فِي ٱلنَّارِ يُسۡجَرُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
ثُمَّ قِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تُشۡرِكُونَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
ٱدۡخُلُوٓاْ أَبۡوَٰبَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَاۖ فَبِئۡسَ مَثۡوَى ٱلۡمُتَكَبِّرِينَ
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَٱصۡبِرۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۚ فَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعۡضَ ٱلَّذِي نَعِدُهُمۡ أَوۡ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيۡنَا يُرۡجَعُونَ
77. ڤێجا [هەی موحەممەد ل سەر گۆتن و كریارێت وان] سەبرا خۆ بكێشە، ب ڕاستی پەیمانا خودێ یا ڕاستە، ڤێجا یان ئەم د ژیانا تەدا دێ هندەك ژ وێ [ئیزا] یا مە پەیمان پێ دایییە وان نیشا تە دەین [دا چاڤێت تە پێ ڕۆن ببن، ئەڤە ڕۆژا بەدرێ چێ بوو]، یان ژی [هێژ تە نەدیتی، ئەو ئیزا ب سەرێ وان هاتی] دێ تە مرینین، زڤڕینا وان ب بال مەڤەیە [دێ كیڤە خلاس بن].
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلٗا مِّن قَبۡلِكَ مِنۡهُم مَّن قَصَصۡنَا عَلَيۡكَ وَمِنۡهُم مَّن لَّمۡ نَقۡصُصۡ عَلَيۡكَۗ وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَن يَأۡتِيَ بِـَٔايَةٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ فَإِذَا جَآءَ أَمۡرُ ٱللَّهِ قُضِيَ بِٱلۡحَقِّ وَخَسِرَ هُنَالِكَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
78. و ب سویند مە بەری تە پێغەمبەرێت هنارتین، مە سەرهاتییا هندەك ژ وان یا بۆ تە گۆتی، و مە یا هندەك ژ وان بۆ تە نەگۆتییە، و چو پێغەمبەر نەشێن بێ دەستویرییا خودێ چو نیشان و موعجیزەیان بینن، و هەر وەختەكێ فەرمانا خودێ [ب ئیزادانا وان د دنیاێیدا یان د قیامەتێدا] هات، كارێ وان ب دویماهی هات، و هنگی ئەوێت ل سەر پویچاتیێ و ب دویڤ پویچییێ دكەڤن خوسارەت بوون.
Tefsiret në gjuhën arabe:
وَلَكُمۡ فِيهَا مَنَٰفِعُ وَلِتَبۡلُغُواْ عَلَيۡهَا حَاجَةٗ فِي صُدُورِكُمۡ وَعَلَيۡهَا وَعَلَى ٱلۡفُلۡكِ تُحۡمَلُونَ
80. و هندەك فایدەیێت دی ژی بۆ هەوە یێت تێدا هەین [و مە بۆ هەوە یێت دایین]، دا پێ بگەهنە وێ هەوجەیییا د دلێ هەوەدا [كو بارێت هەوە ژ جهەكی ببەنە جهەكێ دی]، و هوین ل سەر وان و ل سەر گەمییان دئێنە هەلگرتن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَانُوٓاْ أَكۡثَرَ مِنۡهُمۡ وَأَشَدَّ قُوَّةٗ وَءَاثَارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ فَمَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
82. ئەرێ ما ئەو د ئەردیدا نەگەڕیاینە، دا ببینن كا دویماهییا ئەوێت بەری وان بوو چ؟ ئەو ژ وان پتر بوون و ژ وان ب هێزتر بوون، و ژ وان پتر شوینوار د ئەردیدا هەبوون، ڤێجا ئەوا وان ب دەست خۆڤە ئینایی [ژ هێز و ئاڤاهی، یان مالدارییێ] ئەو ژ ئیزایا خودێ ڕزگار نەكرن [و فایدەی وان نەكر].
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَمَّا جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَرِحُواْ بِمَا عِندَهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
83. ڤێجا وەختێ پێغەمبەرێت وان ب موعجیزە و نیشانێت ئاشكەراڤە بۆ وان هاتین، ب وێ زانینێ ئەوا وان هەی د سەردا چۆن [و پویتە نەدانە وێ زانینێ ئەوا پێغەمبەر پێ هاتین، و خەلك لێ ب گۆمان ئێخستن]، و ئەو ئیزایا وان تڕانە پێ دكر دۆرماندۆرێت وان ب خۆ گرتن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
فَلَمۡ يَكُ يَنفَعُهُمۡ إِيمَٰنُهُمۡ لَمَّا رَأَوۡاْ بَأۡسَنَاۖ سُنَّتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِي قَدۡ خَلَتۡ فِي عِبَادِهِۦۖ وَخَسِرَ هُنَالِكَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
85. ڤێجا باوەری ئینانا وان فایدەی وان نەكر پشتی ئیزایا مە دیتین، ئەڤە ڕێكا خودێیە د ڕاستا هەمی بەندەیێت ویدا [پشتی ئیزایێ دبینن ژ نوی باوەرییێ بینن، فایدەی وان ناكەت]، و هنگی گاور دێ خوسارەت بن.
Tefsiret në gjuhën arabe:
Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - الترجمة الكردية الكرمانجية - Përmbajtja e përkthimeve
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية الكرمنجية، ترجمها د. اسماعيل سگێری.