மொழிபெயர்ப்பு அத்தியாயம் ஸூரா தாஹா - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - அல்குர்ஆன் கலைக்களஞ்சியம்

Ta ha

சூராவின் இலக்குகளில் சில:

السعادة باتباع هدى القرآن وحمل رسالته، والشقاء بمخالفته.

Səadət, Quran yolunu tutmaq və onun buyuruqlarını yerinə yetirməklə, bədbəxtçilik isə ona müxalif olmaqla mümkündür.

---

வசனம்: 1

طه

﴾Ta. Hə﴿ Bəqərə surəsinin əvvəlində buna oxşar ayə barədə ətraflı danışılmışdır.

வசனம்: 2

مَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡقُرۡءَانَ لِتَشۡقَىٰٓ

Ey Peyğəmbər! Biz Quranı, qövmünün sənə iman etməkdən üz çevirməsinə görə üzülüb, sıxıntı çəkəsən deyə nazil et­mədik.

வசனம்: 3

إِلَّا تَذۡكِرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰ

Biz bu Quranı, Uca Allahın Özündən qorxmağa müvəffəq etdiyi kimsələrə nəsihət və xatırlama olsun deyə nazil etdik.

வசனம்: 4

تَنزِيلٗا مِّمَّنۡ خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ وَٱلسَّمَٰوَٰتِ ٱلۡعُلَى

Bu Kitabı, yeri və uca göyləri ya­ra­dan Allah nazil etmişdir. O, əzəmətli bir Qurandır. Çünki o, əzəmətli olan Allah tərəfindən endirilmişdir.

வசனம்: 5

ٱلرَّحۡمَٰنُ عَلَى ٱلۡعَرۡشِ ٱسۡتَوَىٰ

Mərhəmətli olan Allah cəlalına layiq bir şəkildə Ərşin üzərinə ucaldı.

வசனம்: 6

لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَمَا تَحۡتَ ٱلثَّرَىٰ

Göylərdə, yerdə və torpağın altındakı bütün canlıların yaradılışı, mülkü və onları idarə etmək yalnız Tək olan Allaha məx­susdur.

வசனம்: 7

وَإِن تَجۡهَرۡ بِٱلۡقَوۡلِ فَإِنَّهُۥ يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ وَأَخۡفَى

Ey Peyğəmbər! Sən sözünü ucadan söyləsən də və ya alçaqdan desən də, fərqi etməz, çün­ki Allah onların hamısını bilir. Allah nəinki qəlblərin sirlərindən, hətta ani olaraq ürəklərdən keçən gizli niyyətlərdən də xəbərdardır və bundan heç bir şey Ona gizli qalmaz.

வசனம்: 8

ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ لَهُ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ

Allah! Ondan başqa iba­dətə layiq olan haqq məbud yoxdur. Gö­zəllikdə ən üstün məqama sahib olan adlar yalnız Ona aiddir!

வசனம்: 9

وَهَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ

Ey Peyğəmbər! Artıq İmranın oğlu Musanın - aleyhissəlam - xəbəri sənə gəlib yetişdimi?

வசனம்: 10

إِذۡ رَءَا نَارٗا فَقَالَ لِأَهۡلِهِ ٱمۡكُثُوٓاْ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا لَّعَلِّيٓ ءَاتِيكُم مِّنۡهَا بِقَبَسٍ أَوۡ أَجِدُ عَلَى ٱلنَّارِ هُدٗى

Musa ailəsi ilə birlikdə səfərdə olarkən o, bir od görüb ailəsinə: "Olduğunuz bu yerdə dayanın! Mən bir od gör­düm. Bəlkə, on­dan sizə bir şölə gətirdim, ya da odun ya­nın­da bizə bir yol göstərən tapdım!" –demişdi.

வசனம்: 11

فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِيَ يَٰمُوسَىٰٓ

Musa oda yaxınlaşdıqda Uca Allah ona: "Ey Musa!" deyə səsləndi.

வசனம்: 12

إِنِّيٓ أَنَا۠ رَبُّكَ فَٱخۡلَعۡ نَعۡلَيۡكَ إِنَّكَ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوٗى

Şübhəsiz ki, Mən sənin Rəb­binəm. Mənimlə danışmağa hazırlaşmaq üçün başmaqlarını çı­xart. Çün­ki sən müqəd­dəs və pak Tuva va­disindəsən!

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• ليس إنزال القرآن العظيم لإتعاب النفس في العبادة، وإذاقتها المشقة الفادحة، وإنما هو كتاب تذكرة ينتفع به الذين يخشون ربهم.

• Uca Allah əzəmətli Quranı, ibadətdə insanı çətinliklərə və məşəqqətlərə salmaq üçün nazil etməmişdir. O, Rəbbindən qorxan kimsələrin faydalanıb və ondan öyüd-nəsihət aldıqları bir Kitabdır.

• قَرَن الله بين الخلق والأمر، فكما أن الخلق لا يخرج عن الحكمة؛ فكذلك لا يأمر ولا ينهى إلا بما هو عدل وحكمة.

• Uca Allah yaratmağı və əmr etməyi birlikdə zikir etmişdir. Çünki yaratmaq Uca Allahın hikmətinə müvafiq olduğu kimi, eyni şəkildə, əmr və qadağan etməsi də Onun ədalət və hikmətinə müvafiqdir.

• على الزوج واجب الإنفاق على الأهل (المرأة) من غذاء وكساء ومسكن ووسائل تدفئة وقت البرد.

• Ərin öz ailəsini yeyəcək, geyəcək, qalacaq yerlə və qışın soyuğundan qorunmaq üçün bütün vasitələrlə təmin etməsi vacibdir.

வசனம்: 13

وَأَنَا ٱخۡتَرۡتُكَ فَٱسۡتَمِعۡ لِمَا يُوحَىٰٓ

Ey Musa! Risaləmi təbliğ etmək üçün səni seçmişəm. Elə isə sə­nə vəhy olunanı dinlə!

வசனம்: 14

إِنَّنِيٓ أَنَا ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدۡنِي وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ لِذِكۡرِيٓ

Həqiqətən, Mən Alla­ham! Məndən başqa ibadətə layiq olan heç bir məbud yox­­dur. Elə isə yalnız Mənə iba­dət et və Mə­ni xatır­lamaq üçün namazı kamil şəkildə yerinə yetir!

வசனம்: 15

إِنَّ ٱلسَّاعَةَ ءَاتِيَةٌ أَكَادُ أُخۡفِيهَا لِتُجۡزَىٰ كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا تَسۡعَىٰ

Şübhəsiz ki, Qiyamət saatı vaqe olacaqdır. Buna əsla şəkk-şübhə ola bilməz. Heç bir məxluqun onun vaxtını bilməsin deyə az qala onun vaqe olacağı vaxtı gizlə­di­m. Lakin insanlar peyğəmbərin onlara Qiyamət saatının vaqe olacağı barədə xəbər verməsindən dolayı onun əlamətlərini bilirlər. Qiyamət saatı qopduqda isə hər kəs dünyada etdiyi xeyir və şər əməllərinin əvəzini (mükafatını və ya cəzasını) alacaqdır.

வசனம்: 16

فَلَا يَصُدَّنَّكَ عَنۡهَا مَن لَّا يُؤۡمِنُ بِهَا وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ فَتَرۡدَىٰ

Qoy kafirlərdən Qiyamətin vaqe olacağına inanmayan və günahlar etməkdə nəf­sinin istəklərinə uyan kəslər, sə­ni, onu təsdiq edib və saleh əməllər etməklə ona hazırlaşmaqdan əsla ya­yındırmasın, yox­sa bu səbəbdən həlak olarsan!

வசனம்: 17

وَمَا تِلۡكَ بِيَمِينِكَ يَٰمُوسَىٰ

Sağ əlində olan şey nədir, ey Musa?"

வசனம்: 18

قَالَ هِيَ عَصَايَ أَتَوَكَّؤُاْ عَلَيۡهَا وَأَهُشُّ بِهَا عَلَىٰ غَنَمِي وَلِيَ فِيهَا مَـَٔارِبُ أُخۡرَىٰ

Musa - aleyhissəlam - dedi: "Bu mənim əsamdır. Yeriyərkən ona söykənir və onun­la qo­yunları üçün ağacdan yarpaq silkələ­yirəm. Ayrıca olaraq, mənim üçün onda söylədiklərimdən başqa faydalar da vardır".

வசனம்: 19

قَالَ أَلۡقِهَا يَٰمُوسَىٰ

Uca Allah Musaya belə buyurdu: "Onu (əsanı yerə) yerə at, ey Musa!"

வசனம்: 20

فَأَلۡقَىٰهَا فَإِذَا هِيَ حَيَّةٞ تَسۡعَىٰ

Musa əlində olan əsanı yerə atdı və o, bir anda sürətlə yeriyən ilana döndü.

வசனம்: 21

قَالَ خُذۡهَا وَلَا تَخَفۡۖ سَنُعِيدُهَا سِيرَتَهَا ٱلۡأُولَىٰ

Uca Allah Musaya - aleyhissəlam - buyurdu: "Əsanı götür, onun ilana dönməsindən qorx­ma! Sən onu əlinə alan kimi, Biz onu əvvəlki halına qay­ta­raca­ğıq.

வசனம்: 22

وَٱضۡمُمۡ يَدَكَ إِلَىٰ جَنَاحِكَ تَخۡرُجۡ بَيۡضَآءَ مِنۡ غَيۡرِ سُوٓءٍ ءَايَةً أُخۡرَىٰ

Əlini qoltuğunun altına sal, əlin oradan sənin peyğəmbərliyinin həqiqiliyinə dəlalət edən ikinci bir əlamət olaraq ağap­paq, heç bir lə­kə­siz çıxsın.

வசனம்: 23

لِنُرِيَكَ مِنۡ ءَايَٰتِنَا ٱلۡكُبۡرَى

Ey Musa! Sənə göstərdiyimiz bu iki əlaməti, qüdrətimizə və sənin həqiqətən də Allah tərəfindən göndərilən bir peyğəmbər olduğuna dəlalət edən əzəmətli mö­cüzələrimizdən.

வசனம்: 24

ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ

Ey Musa! Fironun yanına get! Çünki o, küfür etməkdə həddini aşmış və Allaha qarşı üsyan etmişdir.

வசனம்: 25

قَالَ رَبِّ ٱشۡرَحۡ لِي صَدۡرِي

Musa - aleyhissəlam - dedi: "Ey Rəbbim! Bu yolda bütün məşəqqətlərə və əziyyətlərə tab gətirə bilmək üçün qəlbimi açıb genişlət!

வசனம்: 26

وَيَسِّرۡ لِيٓ أَمۡرِي

Mənə işimi asanlaşdır!

வசனம்: 27

وَٱحۡلُلۡ عُقۡدَةٗ مِّن لِّسَانِي

Mənə açıq-aydın, fəsahətli bir şəkildə danışmağı bəxş et ki,

வசனம்: 28

يَفۡقَهُواْ قَوۡلِي

Sənin risalətini onlara təbliğ etdiyim zaman sözümü düzgün anlayıb, başa düşsünlər!

வசனம்: 29

وَٱجۡعَل لِّي وَزِيرٗا مِّنۡ أَهۡلِي

Ailəmdən mənə bir yardımçı ver, işlərimdə mənə kömək olsun –

வசனம்: 30

هَٰرُونَ أَخِي

Qardaşım İmran oğlu Harunu mənə yardımçı et!

வசனம்: 31

ٱشۡدُدۡ بِهِۦٓ أَزۡرِي

Onunla gü­cümü artır!

வசனம்: 32

وَأَشۡرِكۡهُ فِيٓ أَمۡرِي

Bu risalətini insanlara təbliğ etməkdə onu mənə şərik et ki,

வசனம்: 33

كَيۡ نُسَبِّحَكَ كَثِيرٗا

Sənə çoxlu təriflər və həmd-sənalar deyək.

வசனம்: 34

وَنَذۡكُرَكَ كَثِيرًا

Səni çox zikr edib, yada salaq.

வசனம்: 35

إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيرٗا

Şübhəsiz ki, Sən bizi gö­rürsən. Bizim heç bir işimiz sənə gizli qalmaz!"

வசனம்: 36

قَالَ قَدۡ أُوتِيتَ سُؤۡلَكَ يَٰمُوسَىٰ

Uca Allah: "Ey Musa! Artıq istədiyini sənə verdik!" – deyə buyurdu.

வசனம்: 37

وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَيۡكَ مَرَّةً أُخۡرَىٰٓ

Sənə bundan əvvəl də nemət bəxş etmişdik.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• وجوب حسن الاستماع في الأمور المهمة، وأهمها الوحي المنزل من عند الله.

• Mühüm işlərdə gözəl bir şəkildə dinləmək gərəkdir. Bunların ən mühümü isə Uca Allahın nazil etdiyi vəhydir.

• اشتمل أول الوحي إلى موسى على أصلين في العقيدة وهما: الإقرار بتوحيد الله، والإيمان بالساعة (القيامة)، وعلى أهم فريضة بعد الإيمان وهي الصلاة.

• Musaya nazil edilən ilk ayələr, etiqad məsələlərində iki əsası özündə əhatə etmişdir. Bu iki əsas: Uca Allahın vəhdaniyyətini iqrar etmək və qiyamət saatını vaqe olacağına iman etməkdir. İmandan sonra ən mühüm fərz isə namazdır.

• التعاون بين الدعاة ضروري لإنجاح المقصود؛ فقد جعل الله لموسى أخاه هارون نبيَّا ليعاونه في أداء الرسالة.

• Hədəfə çatmaq üçün dəvətçilər arasında bir-biriləri ilə yardımlaşmaq zərurudir. Uca Allah, dini təbliğ etməkdə Musaya yardımçı olsun deyə qardaşı Harunu da peyğəmbər etmişdir.

• أهمية امتلاك الداعية لمهارة الإفهام للمدعوِّين.

• Dəvətçinin sahib olduğu ən önəmli xüsusiyyətlərdən biri də, dəvət etdiyi insanlara dəvətini anlatmaq məharətinə yiyələnməsidir.

வசனம்: 38

إِذۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّكَ مَا يُوحَىٰٓ

O vaxt Firon tərəfindən qurulan hiylədən Uca Allah səni necə qoruyacağına dair anana vəhy olu­nacaq şeyi belə vəhy etdik:

வசனம்: 39

أَنِ ٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلتَّابُوتِ فَٱقۡذِفِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ فَلۡيُلۡقِهِ ٱلۡيَمُّ بِٱلسَّاحِلِ يَأۡخُذۡهُ عَدُوّٞ لِّي وَعَدُوّٞ لَّهُۥۚ وَأَلۡقَيۡتُ عَلَيۡكَ مَحَبَّةٗ مِّنِّي وَلِتُصۡنَعَ عَلَىٰ عَيۡنِيٓ

Anasına ilham yolu ilə belə buyurduq: "Onu dünyaya gətirdikdən sonra bir sandığa qoyub Nil çayına bu­rax ki, Nil çayı onu Bizim əmrimizlə sahilə çıxartsın, beləliklə də, həm Mə­nim düşmə­nim, həm də onun düşməni olan bi­risi onu gö­türsün. Bu kimsə, Firondur". Göz­üm önündə və Mənim mühafizəm altında böyüyüb, boya-başa çatıb, tərbiyə alman üçün, Öz tərə­fim­dən sənə qar­şı qullarım ara­sında bir məhəbbət oyatdım və beləliklə də, insanlar səni sevdilər.

வசனம்: 40

إِذۡ تَمۡشِيٓ أُخۡتُكَ فَتَقُولُ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰ مَن يَكۡفُلُهُۥۖ فَرَجَعۡنَٰكَ إِلَىٰٓ أُمِّكَ كَيۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَۚ وَقَتَلۡتَ نَفۡسٗا فَنَجَّيۡنَٰكَ مِنَ ٱلۡغَمِّ وَفَتَنَّٰكَ فُتُونٗاۚ فَلَبِثۡتَ سِنِينَ فِيٓ أَهۡلِ مَدۡيَنَ ثُمَّ جِئۡتَ عَلَىٰ قَدَرٖ يَٰمُوسَىٰ

O zaman bacın sandığın arxasınca düşüb onun hara getdiyini təqib edirdi. Həhayət sandığ sahilə yetişib, Firon cammatı onu çaydan götürdükdə, bacın onlara belə dedi: "Sizə onun qay­ğı­sına qa­lacaq, onu lazımınca qoruyacaq və əmizdirəcək bi­risini göstə­rim­mi?" Beləliklə, sənin anana qayıtmağından dolayı onun sevinməsi və sənə görə qəm-qüssə çəkməsin deyə, sə­nin yenidən anana qayıtmağı bəxş etdik. Həmçinin, sən boya-başa çatdıqda bir qibtini yumruqla öldürdüyündən sonra sənə bunun cəzasından qurtarmağı bəxş etdik. Biz səni, başına gələn bütün çətinliklərdən, sınaqlardan qurtardıq. Misiri tərk edib il­lərlə Məd­yən əhli içində qal­dın. Sonra da ey Musa! Sənin üçün müəy­yən olun­muş vaxt gəlib çatdıqda, Rəbbinin səninlə danışması üçün vadiyə gəldin.

வசனம்: 41

وَٱصۡطَنَعۡتُكَ لِنَفۡسِي

Sənə vəhy etdiklərimi insanlara təbliğ etmək üçün elçi olaraq səni seç­dim!

வசனம்: 42

ٱذۡهَبۡ أَنتَ وَأَخُوكَ بِـَٔايَٰتِي وَلَا تَنِيَا فِي ذِكۡرِي

Ey Musa! Sən və qardaşın Harun, Allahın vəhdaniyyətinə dəlalət edən ayələrimizlə gedin. Mənə dəvət etməkdə və Məni zikr etməkdə zə­iflik gös­tərməyin.

வசனம்: 43

ٱذۡهَبَآ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ

Hər ikinizdə Fironun yanına gedin! O, həqiqətən, küfür əməllər islətməkdə və Allaha qarşı üsyan etməkdə həddini aşmışdır.

வசனம்: 44

فَقُولَا لَهُۥ قَوۡلٗا لَّيِّنٗا لَّعَلَّهُۥ يَتَذَكَّرُ أَوۡ يَخۡشَىٰ

Onunla sərt olmayan, mülayim tərzdə danı­şın ki, öyüd-nəsihət qəbul et­sin, ya­xud Allahdan qorx­ub, Ona tövbə etsin!"

வசனம்: 45

قَالَا رَبَّنَآ إِنَّنَا نَخَافُ أَن يَفۡرُطَ عَلَيۡنَآ أَوۡ أَن يَطۡغَىٰ

Musa və Harun - aleyhiməssələm - belə dedilər: "Dəvətimizi Firona tamamlamazdan öncə onun tələsib bizə cəza ver­mə­sin­dən, ölüm və ya başqa bir şeylər ilə bizə zülm etməkdə həd­dini aşma­sından qorxuruq!"

வசனம்: 46

قَالَ لَا تَخَافَآۖ إِنَّنِي مَعَكُمَآ أَسۡمَعُ وَأَرَىٰ

Uca Allah onlara belə buyurdu: "Qorx­ma­yın, şübhəsiz ki, Mən Öz yardımım və dəstəyim ilə sizinlə birgəyəm, sizin ilə onun arasında nə baş verdiyini eşi­di­b, gö­rü­rəm!"

வசனம்: 47

فَأۡتِيَاهُ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولَا رَبِّكَ فَأَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَا تُعَذِّبۡهُمۡۖ قَدۡ جِئۡنَٰكَ بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّكَۖ وَٱلسَّلَٰمُ عَلَىٰ مَنِ ٱتَّبَعَ ٱلۡهُدَىٰٓ

Hər ikiniz də Fironun yanına gedib ona belə de­yin: "Ey Firon! Biz sənin Rəbbinin elçi­lə­riyik. İs­rail oğul­la­rını bizim­lə göndər. Onların oğlan uşaqlarını öldürüb və qadınlarını sağ buraxmaqla, onlara əzab-əziyyət ver­mə. Biz sənə Rəb­bin­dən bizim doğruluğumuza də­lalət edən açıq-aydın dəlil dətirmişik. Allahın əzabından ancaq iman edənlər və Onun doğru yol­lunu tutub gedənlər əmin-aman ola bilərlər!

வசனம்: 48

إِنَّا قَدۡ أُوحِيَ إِلَيۡنَآ أَنَّ ٱلۡعَذَابَ عَلَىٰ مَن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ

Şübhəsiz ki, Uca Allah, bizə dünyada və axirətdə əzabın, Allahın ayələrini yalan sayanlara və rəsulların gətirdiklərindən üz dön­də­rən­lərə ve­rilə­cəyinə dair vəhy etdi!"

வசனம்: 49

قَالَ فَمَن رَّبُّكُمَا يَٰمُوسَىٰ

Firon, Musa və Harundan eşitdiyi sözləri inkar edərək belə dedi: "Ey Musa! Sizi mənim göndərdiyini iddia etdiyiniz Rəbbiniz kim­dir?"

வசனம்: 50

قَالَ رَبُّنَا ٱلَّذِيٓ أَعۡطَىٰ كُلَّ شَيۡءٍ خَلۡقَهُۥ ثُمَّ هَدَىٰ

Musa dedi: "Rəbbimiz hər şeyə uyğun olan zahiri görünüşü və sürəti verən, sonra da yaratmış olduğu məqsəd üçün onlara doğru yolu gös­tə­rən­dir!"

வசனம்: 51

قَالَ فَمَا بَالُ ٱلۡقُرُونِ ٱلۡأُولَىٰ

Firon Musadan soruşdu: "Elə isə de görüm, küfr üzərində olan keçmiş ümmətlərin halı necə olacaqdır?"

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• كمال اعتناء الله بكليمه موسى عليه السلام والأنبياء والرسل، ولورثتهم نصيب من هذا الاعتناء على حسب أحوالهم مع الله.

• Uca Allah, Musa - aleyhissalam - və digər peyğəmbər və rəsullarla danışaraq onlara qayğı göstərmişdir. Peyğəmbərlərin və rəsulların varislərinin də Allaha olan imanlarına görə Allah qayğısından payları vardır.

• من الهداية العامة للمخلوقات أن تجد كل مخلوق يسعى لما خلق له من المنافع، وفي دفع المضار عن نفسه.

• Məxluqata bəxş edilən ümumi hidayətdən biri də, hər bir canlının özünə fayda verən şeyləri əldə etmək, ona zərər verən şeyləri isə özündən dəf etmək üçün səy göstərməsidir.

• بيان فضيلة الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر، وأن ذلك يكون باللين من القول لمن معه القوة، وضُمِنَت له العصمة.

• Yuxarıdakı ayələrdə yaxşılığı əmr etməyin və pislikdən çəkindirməyin fəziləti bəyan edilmişdir. Bu da, güc-qüvvətli olan kimsələrə yumşaq tərzdə əmr və ya inkar edilməlidir ki, dəvət edən, ona hər hansı bir zərər yetirilməsindən əmin olsun.

• الله هو المختص بعلم الغيب في الماضي والحاضر والمستقبل.

• Keçmiş, indiki və gələcək ilə bağlı qeybi məsələləri bilmək yalnız uca Allaha məxsusdur.

வசனம்: 52

قَالَ عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّي فِي كِتَٰبٖۖ لَّا يَضِلُّ رَبِّي وَلَا يَنسَى

Musa - aleyhissəlam - Firona belə dedi: "Keçmiş ümmətlərin halı barəsində bil­gi Rəbbimin yanın­da­dır. Olub keçənlərin hamısı bütünlüklə lövhi-məhfuzda yazılmışdır. Rəb­bim Öz elmində əsla xəta etməz və bildiyini də əsla unu­tmaz".

வசனம்: 53

ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ مَهۡدٗا وَسَلَكَ لَكُمۡ فِيهَا سُبُلٗا وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّن نَّبَاتٖ شَتَّىٰ

Yer üzündə yaşamanız üçün oranı əlverişli edən, gəzib-dolaşmanız üçün orada yol­lar sal­an, göydən su en­dir­ən və bu su vasitəsi ilə yer üzündə sizin üçün müxtəlif növ bitkilər yetişdirən Rəbbimdir.

வசனம்: 54

كُلُواْ وَٱرۡعَوۡاْ أَنۡعَٰمَكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ

Ey İnsanlar! Sizin üçün yetişdirdiyimiz pak şeylərdən həm özünüz yeyin, həm də heyvanlarınızı yem­lə­yin. Həqiqətən, bu zikir edilən nemətlərdə ağıl sahibləri üçün Allahın vəhdaniyyətinə və qüdrətinə dəlalət edən dəlil­lər var­dır.

வசனம்: 55

۞ مِنۡهَا خَلَقۡنَٰكُمۡ وَفِيهَا نُعِيدُكُمۡ وَمِنۡهَا نُخۡرِجُكُمۡ تَارَةً أُخۡرَىٰ

Biz atanız Adəmi - aleyhissəlam - yer üzündəki torpaqdan yarat­dıq. Əcəliniz çatıb öldükdə isə Biz sizi ora qaytaracaq və qiyamət günü yenidən dirilmək üçün sizi bir daha ora­dan dirildib çı­xardacağıq.

வசனம்: 56

وَلَقَدۡ أَرَيۡنَٰهُ ءَايَٰتِنَا كُلَّهَا فَكَذَّبَ وَأَبَىٰ

Biz Firona doqquz ayətimizin hamı­sını göstərdik. Lakin o, bunlara şahid olmasına rəğmən onların hamısını ya­lan sayıb, Allaha iman gətirməkdən imtina et­di.

வசனம்: 57

قَالَ أَجِئۡتَنَا لِتُخۡرِجَنَا مِنۡ أَرۡضِنَا بِسِحۡرِكَ يَٰمُوسَىٰ

Firon dedi: "Gətirdiyin seh­rlə bizi Misirdən çı­xarıb, Misirin mülkünə özün sahib olasan deyə gəlmisənmi, ey Musa?!

வசனம்: 58

فَلَنَأۡتِيَنَّكَ بِسِحۡرٖ مِّثۡلِهِۦ فَٱجۡعَلۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكَ مَوۡعِدٗا لَّا نُخۡلِفُهُۥ نَحۡنُ وَلَآ أَنتَ مَكَانٗا سُوٗى

Ey Musa! Sənin sehrin kimi biz də bir sehr göstərəcəyik. Elə isə bizim­lə öz aran­da müəyyən bir yer və müəyyən bir gö­rüş vaxtı təyin et. Nə biz, nə də sən vəerdiyimiz sözə xilaf çıxyaq. Elə et ki, bu yer, hər iki dəstə arasında ortada olan bir məkanda olsun!"

வசனம்: 59

قَالَ مَوۡعِدُكُمۡ يَوۡمُ ٱلزِّينَةِ وَأَن يُحۡشَرَ ٱلنَّاسُ ضُحٗى

Musa - aleyhissəlam - Firona belə dedi: "Bizimlə sizin aranızdakı vəd olunan vaxt bay­ram günü, camaatın bayram münasibəti ilə bir-birini təbrik etmək üçün bir yerə top­laşacağı səhər vax­tıdır!"

வசனம்: 60

فَتَوَلَّىٰ فِرۡعَوۡنُ فَجَمَعَ كَيۡدَهُۥ ثُمَّ أَتَىٰ

Firon, Musanın bu sözündən sonra arxasını çevirib oradan ayrıldı, sonra da bütün sehr­bazlarının hamısını toplayıb Musaya qalib gəlmək üçün əvvəlcədən təyin edilmiş vaxta, müəyyən edilən yərə gəldi.

வசனம்: 61

قَالَ لَهُم مُّوسَىٰ وَيۡلَكُمۡ لَا تَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا فَيُسۡحِتَكُم بِعَذَابٖۖ وَقَدۡ خَابَ مَنِ ٱفۡتَرَىٰ

Musa Fironun sehrbazlarına öyüd-nəsihət verərək belə dedi: "Bunu etməkdən çəkinin! Sehr edib insanları aldadaraq Allah adına yalan uy­dur­ma­yın, yoxsa O, Öz tərəfindən əzab göndərib sizi məhv edər. Allah adına yalan uyduranlar şübhəsiz ki, ziyana uğra­yanlardır!"

வசனம்: 62

فَتَنَٰزَعُوٓاْ أَمۡرَهُم بَيۡنَهُمۡ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّجۡوَىٰ

Sehrbazlar Musanın - aleyhissəlam - sözünü eşitdikdən sonra öz ara­la­rında mü­ba­hisə edib gizlincə danışdılar.

வசனம்: 63

قَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَٰنِ لَسَٰحِرَٰنِ يُرِيدَانِ أَن يُخۡرِجَاكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِمَا وَيَذۡهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ ٱلۡمُثۡلَىٰ

Sehrbazlardan bəziləri bir-birlərinə gizlincə belə dedilər: "Musa və Harunun hər ikisi sehrbazdır. On­lar özləri ilə gətirdikləri bu sehr­ vasitəslə sizi Misirdən qo­vub çıxartmaq, gözəl həyat tərzinizi və dininizi aradan gö­tür­mək istə­yirlər.

வசனம்: 64

فَأَجۡمِعُواْ كَيۡدَكُمۡ ثُمَّ ٱئۡتُواْ صَفّٗاۚ وَقَدۡ أَفۡلَحَ ٱلۡيَوۡمَ مَنِ ٱسۡتَعۡلَىٰ

İşinizi ustalıqla edin və aranızda ixtilaf etməyin. Sonra meydana dəs­tə-dəs­tə gəlin və əllərinizdə olanları hamınız bir yerdə atın. Bu gün rəqibinə qə­ləbə çalan zəfərə nail olacaqdır!"

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• إخراج أصناف من النبات المختلفة الأنواع والألوان من الأرض دليل واضح على قدرة الله تعالى ووجود الصانع.

• Yer üzündə müxtəlif növlü, rəngarəng bitkilərin çıxarılması uca Allahın qüdrətinə və bütün bunları yaradanın mövcüdluğuna dəlalət edən açıq-aydın dəlildir.

• ذكرت الآيات دليلين عقليين واضحين على الإعادة: إخراج النبات من الأرض بعد موتها، وإخراج المكلفين منها وإيجادهم.

• Yuxarıdakı ayələr, öldükdən sonra yenidən dirilmə mövzusunda açıq-aydın iki əqli dəlili zikir etmişdir. Bunlardan biri, öldükdən sonra bitkilərin yenidən torpaqdan çıxarılması, digəri isə mükəlləf olan kimsələrin oradan çıxarılıb yenidən dirildilməsi.

• كفر فرعون كفر عناد؛ لأنه رأى الآيات عيانًا لا خبرًا، واقتنع بها في أعماق نفسه.

• Fironun etdiyi küfr inadkarlıq küfrüdür. Çünki o, Allahın möcüzələrini, eşitməklə deyil, əksinə, öz gözləri ilə açıq-aydın şəikdə görüb və qəlbinin dərinliklərində bütün onların hamısının haqq olduğu qənaətinə gəldikdən sonra buları qəbul etməkdə inadkarlıq göstərmişdir.

• اختار موسى يوم العيد؛ لتعلو كلمة الله، ويظهر دينه، ويكبت الكفر، أمام الناس قاطبة في المجمع العام ليَشِيع الخبر.

• Musa, Allah kəlməsinin uca və Onun dininin zahir olması, küfrün ifşa edilməsi və Fironun batil əqidə üzərində olduğu toplum önündə bəyan olub və bu xəbərin bütün insanlar arasına yayılması üçün məhz bayram gününü seçmişdir.

வசனம்: 65

قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلۡقِيَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَلۡقَىٰ

Sehrbazlar Musaya - aleyhissəlam - dedilər: "Ey Musa! İki şeydən birini seç. Sahib olduğun sehri ya sən birinci et, ya da ki, onu birinci biz edək!"

வசனம்: 66

قَالَ بَلۡ أَلۡقُواْۖ فَإِذَا حِبَالُهُمۡ وَعِصِيُّهُمۡ يُخَيَّلُ إِلَيۡهِ مِن سِحۡرِهِمۡ أَنَّهَا تَسۡعَىٰ

Musa - aleyhissəlam - dedi: "Əksinə, əlinizdəkiləri öncə siz atın!" Beləliklə də, sehr­bazlar əllərindəki­ləri yerə atdılar. Bu zaman onların etdikləri sehrirdən­ dolayı əsaları və ipləri Musaya yerdə sürətlə hərəkət edən ilanlar kimi görsəndi.

வசனம்: 67

فَأَوۡجَسَ فِي نَفۡسِهِۦ خِيفَةٗ مُّوسَىٰ

Sehr­bazların etdiklərindən dolayı Musa qəlbində bir qorxu hissi keçirdi.

வசனம்: 68

قُلۡنَا لَا تَخَفۡ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡأَعۡلَىٰ

Uca Allah Musanı - aleyhissəlam - sakitləşdirib ona təskinlik vermək üçün ona belə vəhy etdi: "Ey Musa! Gördyün şeylərdən dolayı əsla qorxma. Sonda qa­lib gəlib, üstünb olan mütləq sən ola­caq­san!

வசனம்: 69

وَأَلۡقِ مَا فِي يَمِينِكَ تَلۡقَفۡ مَا صَنَعُوٓاْۖ إِنَّمَا صَنَعُواْ كَيۡدُ سَٰحِرٖۖ وَلَا يُفۡلِحُ ٱلسَّاحِرُ حَيۡثُ أَتَىٰ

Sağ əlindəki əsanı yerə at ki, ilana dönərək on­ların sehr etdikləri bütün iplərini və dəyənəklərini bir anda udsun. On­ların qur­duqları sadəcə sehr­baz hiylə­sidir. Sehrbaz isə, harada olursa olsun, əsla öz muradına çata bilməz!"

வசனம்: 70

فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سُجَّدٗا قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ هَٰرُونَ وَمُوسَىٰ

Musa əsasını yerə atan kimi o bir ilan dönüb sehrbazların iplərini, kəndirlərini və dəyənəklərini uddu. Buna şahid olan sehrbazlar Musanın etdiyinin heç də sehr olmadığını, əksinə, bunun, Allah tərəfindən olduğunu anlayıb Uca Allaha səcdə edərək: "Biz Musanın, Harunun və bütün məxluqatın Rəbbinə iman gə­tir­dik!" – de­di­lər.

வசனம்: 71

قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَۖ فَلَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ فِي جُذُوعِ ٱلنَّخۡلِ وَلَتَعۡلَمُنَّ أَيُّنَآ أَشَدُّ عَذَابٗا وَأَبۡقَىٰ

Firon, sehr­bazların Musa və Harunun Rəbbinə iman gətirmələrini qınayaraq və onları təhdid edərək onlara belə dedi: "Mən sizə izin ver­məzdən öncə Musaya imanmı gə­tirdiniz? Ey Sehr­bazlar! Şübhəsiz ki, Musa sizə sehr öyrədən başçınızdır. Mən si­zin hər birinizin əllərinizi və ayaq­larınızı çar­paz kəsdi­rə­cək və bədənlərinizi ta ölənə kimi xur­ma ağac­la­rının gövdələ­rin­də çar­mıxa çə­kəcə­yəm ki, qoy bu, başqalarına da ibrət olsun. Bundan sonra han­sı­mı­zın, mənim, yoxsa Musanın Rəbbinin əza­bı­nın daha şid­dət­li və daha sürəkli ol­duğunu anlayacaqsınız!"

வசனம்: 72

قَالُواْ لَن نُّؤۡثِرَكَ عَلَىٰ مَا جَآءَنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلَّذِي فَطَرَنَاۖ فَٱقۡضِ مَآ أَنتَ قَاضٍۖ إِنَّمَا تَقۡضِي هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَآ

Sehrbazlar Firona dedilər: "Ey Firon! Sənə tabe olmağı biz göstərilən açıq-aydın ayələrinə tabe olmaqdan əsla üstün edə bilmərik. Biz heç vaxt səni, bizi yaradan uca Allahdan üstün tutmayacağıq. İndi bizə nə etmək istəyirsənsə et. Sən bizə istədiyini ancaq bu fani dün­yada edə bilərsən, onsuz da sənin hökmüranlığın bir gün yox olacaqdır!

வசனம்: 73

إِنَّآ ءَامَنَّا بِرَبِّنَا لِيَغۡفِرَ لَنَا خَطَٰيَٰنَا وَمَآ أَكۡرَهۡتَنَا عَلَيۡهِ مِنَ ٱلسِّحۡرِۗ وَٱللَّهُ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ

Həqiqətən, biz keçmişdə etdiyimiz küfr və digər günahlarımızın, bizi sehr öyrənməyə, onunla məşğul olmağa və bu sehrlə Musaya qələbə çalmağa məcbur etdiyinə görə bizi bağışlaması üçün Rəbbi­mi­zə iman gətirdik. Alla­hın mükafatı sənin bizə vəd etdiyin mükafatdan daha xeyir­li və Onun cəzası sən bizi hədələdiyin cəzadan daha şiddətlidir!"

வசனம்: 74

إِنَّهُۥ مَن يَأۡتِ رَبَّهُۥ مُجۡرِمٗا فَإِنَّ لَهُۥ جَهَنَّمَ لَا يَمُوتُ فِيهَا وَلَا يَحۡيَىٰ

Kim qiyamət günü Rəbbinin hüzuruna kafir olaraq gələrsə, o kimsə üçün Cəhən­nəm­ atəşi vardır. O, orada əbədi olaraq qalacaqdır. O, Cəhənnəmdə nə ölüb canını əzabdan qurtara biləcək, nə də gözəl həyat sürüb, yaşaya biləcək.

வசனம்: 75

وَمَن يَأۡتِهِۦ مُؤۡمِنٗا قَدۡ عَمِلَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلدَّرَجَٰتُ ٱلۡعُلَىٰ

Kim Qiyamət günü Rəbbinin hüzuruna Allaha iman gətirmiş və yax­şı əməl­lər etmiş bir halda gə­lər­sə, məhz belə kimsələr ən yüksək məqama və ən yüksək də­rə­cələr nəsib olan kimsələrdir.

வசனம்: 76

جَنَّٰتُ عَدۡنٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ مَن تَزَكَّىٰ

Bu ən yüksək məqamlar və ən yüksək də­rə­cələr, qəsirləri altından çaylar axan, içərisində əbədi qalacaqları cən­nətlərdir. Deyilən bu mükafat, özünü küfr və günahlar­dan təmizləyən hər bir kimsə üçündür.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• لا يفوز ولا ينجو الساحر حيث أتى من الأرض أو حيث احتال، ولا يحصل مقصوده بالسحر خيرًا كان أو شرًّا.

• Sehrbaz yer üzündə hara getməsindən və hansı hiyləyə əl atmasından aslı olmayaraq heç vaxt xoşbəxt olmaz və istədiyini əldə edə bilməz. Dilədiyi istər xeyir olsun, istərsə də şər, mətləbinə əsla nail olmaz.

• الإيمان يصنع المعجزات؛ فقد كان إيمان السحرة أرسخ من الجبال، فهان عليهم عذاب الدنيا، ولم يبالوا بتهديد فرعون.

• İman, möcüzələri ortaya çıxarır. Sehrbazların imanı möhkəm dağlardan daha qüvvətli idi. Elə məhz buna görə, Fironun onları təhdid etdiyi dünya əzabı onların gözündə alçaldı və onun təhdidlərinə heç məhəl də qoymadılar.

• دأب الطغاة التهديد بالعذاب الشديد لأهل الحق والإمعان في ذلك للإذلال والإهانة.

• Haqq əhlini şiddətli əzabla təhdid edib, onlara hədə qorxu gələrək alçatmaq, zalım başçıların adətidir.

வசனம்: 77

وَلَقَدۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِي فَٱضۡرِبۡ لَهُمۡ طَرِيقٗا فِي ٱلۡبَحۡرِ يَبَسٗا لَّا تَخَٰفُ دَرَكٗا وَلَا تَخۡشَىٰ

Biz Musaya: "Misirdən qullarım­la birlikdə gecə vaxtı heç kimsə sizi hiss etmədən yola çıx, əsanı suya vur­maqla onlar üçün də­niz­də quru bir yol aç. Fironun və onun adamlarının si­zə çat­ma­sın­dan və həmçinin dənizdə batıb qərq olmanızdan da qorxma!" – de­yə vəhy etdik.

வசனம்: 78

فَأَتۡبَعَهُمۡ فِرۡعَوۡنُ بِجُنُودِهِۦ فَغَشِيَهُم مِّنَ ٱلۡيَمِّ مَا غَشِيَهُمۡ

Firon öz ordusu ilə birğə on­ların arxasınca düşdü və nəhayət, həqiqətini Allahdan başqa kiminsə bilmədiyi bir şəkildə dəniz Fironu və onun ordusunu bir anda qap­la­yıb batırdı. Beləliklə də, onların hamısı suyun altında qalaraq məhv oldular. Musa və onunla bərabər olanlar isə suda qərq olmaqdan qurtuldular.

வசனம்: 79

وَأَضَلَّ فِرۡعَوۡنُ قَوۡمَهُۥ وَمَا هَدَىٰ

Firon öz xalqına küfürü gözəl göstərməklə onları azğın­lığa sürük­lədi, onları batil ilə aldatdı və doğru, haqq yolu onlara gös­tər­mədi.

வசனம்: 80

يَٰبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ قَدۡ أَنجَيۡنَٰكُم مِّنۡ عَدُوِّكُمۡ وَوَٰعَدۡنَٰكُمۡ جَانِبَ ٱلطُّورِ ٱلۡأَيۡمَنَ وَنَزَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰ

Biz, İsrail oğullarını Firon və onun ordusunun əlindən qurtardıqdan sonra onlara belə dedik: "Ey israil oğulları! Biz si­zi düşmə­ninizdən xilas etdik. Sizə Tur dağının sağ tə­rəfiniz­dəki vadi də Musa ilə danışmağı vəd etdik. Siz səhrada olduqda nemət olaraq sizə bal kimi sirin su endirdik və həmçinin sizə ruzi olaraq sümman quşu kimi dadlı əti olan kiçik quş bəxş etdik!

வசனம்: 81

كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَلَا تَطۡغَوۡاْ فِيهِ فَيَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبِيۖ وَمَن يَحۡلِلۡ عَلَيۡهِ غَضَبِي فَقَدۡ هَوَىٰ

Sizi ruzi olaraq verdiyimiz ləzzətli olan halal təamlardan yeyin. Sizə halal etdiyimiz şeylərdə həddinizi aşaraq harama girməyin. Yoxsa sizə qə­zəbim tu­tar. Kim Mənim qəzəbimə düçar olarsa, o, dünya və axirətdə bəd­bəxt olar!"

வசனம்: 82

وَإِنِّي لَغَفَّارٞ لِّمَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا ثُمَّ ٱهۡتَدَىٰ

Həqiqətən, Mən, Mənə töv­bə edib, iman gətirən və saleh əməllər edib, sonra da haqq yolda sabitqədəm olan kimsələri bağışlayıb, əfv edirəm!

வசனம்: 83

۞ وَمَآ أَعۡجَلَكَ عَن قَوۡمِكَ يَٰمُوسَىٰ

Uca Allah belə buyurdu: "Ey Musa! Qövmünü geridə buraxıb, onlardan öncə tələm-tələsik bura gəlməyinin səbəbi nədir?

வசனம்: 84

قَالَ هُمۡ أُوْلَآءِ عَلَىٰٓ أَثَرِي وَعَجِلۡتُ إِلَيۡكَ رَبِّ لِتَرۡضَىٰ

Musa - aleyhissəlam - belə cavab verdi: "Onlar da ar­xamca gə­lib mənə çatacaqlar. Sənin hüzuruna tələm-tələsik gəldiyimdən dolayı məndən razı qa­la­san deyə, qövmümü arxada qoyub Sə­nin yanına tə­ləsərək gəldim!"

வசனம்: 85

قَالَ فَإِنَّا قَدۡ فَتَنَّا قَوۡمَكَ مِنۢ بَعۡدِكَ وَأَضَلَّهُمُ ٱلسَّامِرِيُّ

Uca Allah belə buyurdu: "Biz, özündən arxada buraxdığın qövmünü buzova ibadət etməklə sınağa çəkdik. Sa­mi­ri onları buzova ibadət etməyə çağırdı və beləcə onları haqq yoldan azdırdı!"

வசனம்: 86

فَرَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ أَلَمۡ يَعِدۡكُمۡ رَبُّكُمۡ وَعۡدًا حَسَنًاۚ أَفَطَالَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡعَهۡدُ أَمۡ أَرَدتُّمۡ أَن يَحِلَّ عَلَيۡكُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّكُمۡ فَأَخۡلَفۡتُم مَّوۡعِدِي

Musa - aleyhissəlam - qövmünün buzova ibadət etməsindən dolayı qəzəbli və hüzünlü halda onların yanına qayı­dıb de­di: "Ey qöv­müm! Mə­gər Allah sizə Tövratı göndərəcəyi və sizi cənnətə daxil edəcə barədə sizə gözəl bir vəd vermə­miş­di­mi?! Aradan çox uzun zamanmı keçdi ki, siz bunu unutdunuz? Yoxsa bu əməlinizlə Rəbbi­niz­dən sizə bir qəzəb gəl­məsini və əzabın üzərinizdə vaqe olmasını istəyib sizin yanınıza qayıdana kimi Allaha ibadət etməkdə sabitqədən olacağınıza dair mənə verdi­yiniz vədə xilafmı çıxdınız?"

வசனம்: 87

قَالُواْ مَآ أَخۡلَفۡنَا مَوۡعِدَكَ بِمَلۡكِنَا وَلَٰكِنَّا حُمِّلۡنَآ أَوۡزَارٗا مِّن زِينَةِ ٱلۡقَوۡمِ فَقَذَفۡنَٰهَا فَكَذَٰلِكَ أَلۡقَى ٱلسَّامِرِيُّ

Musanın qövmü ona belə dedilər: "Ey Musa! Biz sənə verdi­yi­miz sözdən öz istəyimizlə dönmədik. Biz bunu məcburiyyət qarşısında qalara belə etdik. Biz Firon qövmünün bərbəzək və zinət əşyasından olan ağır yük­lər­lə yüklənmiş­dik. Bizdə onlardan canımızı qurtarmaq üçün onları quyuya atdıq. Biz bərbəzək və zinət əşyalarını quyuya atdığımız kimi, Sa­miri də özü ilə götürdüyü Cəbrailin -Əleyhis-salam- atının ayağının basdığı torpağıda quyuya atdı".

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• من سُنَّة الله انتقامه من المجرمين بما يشفي صدور المؤمنين، ويقر أعينهم، ويذهب غيظ قلوبهم.

• Mömin camaatın qəlbini sevinməsi, onların fərəhlənməsi və qəlblərində olan qəzəbin getməsi üçün uca Allahın günahkarlardan intiqam alması Onun yer üzərində olan qanunudur.

• الطاغية شؤم على نفسه وعلى قومه؛ لأنه يضلهم عن الرشد، وما يهديهم إلى خير ولا إلى نجاة.

• Günahkar insanlar həm özləri, həm də qövmü üçün bədbin kimsələrdir. Çünki onlar, öz arxalarınca gələn kimsələri azdırar, onları xeyirə və haqqa yölətməzlər.

• النعم تقتضي الحفظ والشكر المقرون بالمزيد، وجحودها يوجب حلول غضب الله ونزوله.

• Nemətlər şükür etməklə qorunar və artırılar, nemətlərə nankorluq etmək isə Allahın qəzəbinin nazil olmasına səbəb olar.

• الله غفور على الدوام لمن تاب من الشرك والكفر والمعصية، وآمن به وعمل الصالحات، ثم ثبت على ذلك حتى مات عليه.

• Uca Allah, şirk, küfür və günahlardan tövbə edənləri, Ona iman edib, saleh əməl işləyənləri və ta ölənə qədər haqq üzərində sabit qalanları daima bağışlayar.

• أن العجلة وإن كانت في الجملة مذمومة فهي ممدوحة في الدين.

• Tələsmək ümumən bəyənilməyən bir şey olsa da, amma dini işlərdə tələsmək bəyənilən bir yerdir.

வசனம்: 88

فَأَخۡرَجَ لَهُمۡ عِجۡلٗا جَسَدٗا لَّهُۥ خُوَارٞ فَقَالُواْ هَٰذَآ إِلَٰهُكُمۡ وَإِلَٰهُ مُوسَىٰ فَنَسِيَ

Samiri, o bərbəzək və zinət əşyalarından İsrail oğulları üçün inək bö­yü­rtüsü kimi böyürüb səs çıxaran, ruhsuz bir buzov heykəli dü­zəlt­di. Samirinin etdiyi əmələ məftun olanlar: "Bu si­zin və Musanın ilahıdır. Lakin Musa onu unudub, bura da qoyub getmişdir" – dedilər.

வசனம்: 89

أَفَلَا يَرَوۡنَ أَلَّا يَرۡجِعُ إِلَيۡهِمۡ قَوۡلٗا وَلَا يَمۡلِكُ لَهُمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا

Məgər bu buzova məftun olub, ona ibadət edən kimsələr, buzovun on­ları danışdırmadığını, onlara heç bir cavab vermədiyini, buzovun nə özlərindən, nə də başqalarından bir zərəri dəf etməyə yaxud nə özlərinə, nə də başqalarına bir fay­da ver­məyə qadir olma­dı­ğını gör­mür­dü­lər­mi?!

வசனம்: 90

وَلَقَدۡ قَالَ لَهُمۡ هَٰرُونُ مِن قَبۡلُ يَٰقَوۡمِ إِنَّمَا فُتِنتُم بِهِۦۖ وَإِنَّ رَبَّكُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ فَٱتَّبِعُونِي وَأَطِيعُوٓاْ أَمۡرِي

Musa qövmünün yanına qayıtmazdan əvvəl Harun on­lara belə de­mişdi: "Buzovun qızıldan düzəldilməsi və onun inək bö­yü­rtüsü kimi böyürüb səs çıxartması, bütün bunların hamısı aranızdakı mömini kafirdən ayırd etmək üçün bir sınaqdır. Ey qövmüm! Həqiqətən, sizin Rəb­biniz qullarına qarşı mər­hə­mət­li olan Allahdır. Rəbbiniz olan Allah, sizə fayda və zərər verə bilməyən və sizə mərhəmət göstərməyə qadir olmayan ilahlarınız kimi deyildir. Elə isə, tək Allaha ibadət etməkdə mənə ta­be olun və Allahdan başqasına ibadət etməyi tərk edərək əmrimə itaət edin!"

வசனம்: 91

قَالُواْ لَن نَّبۡرَحَ عَلَيۡهِ عَٰكِفِينَ حَتَّىٰ يَرۡجِعَ إِلَيۡنَا مُوسَىٰ

Buzovun ibadətinə məftun olan kimsələr Haruna belə dedilər: "Musa yanımıza qa­yıdana qədər biz ona ibadət etməyə davam edəcəyik!"

வசனம்: 92

قَالَ يَٰهَٰرُونُ مَا مَنَعَكَ إِذۡ رَأَيۡتَهُمۡ ضَلُّوٓاْ

Musa qardaşı Haruna belə dedi: "Ey Harun! On­ların Uca Allahı tərk edib, buzova ibadət edərək azdıqlarını gördüyün za­man onları bu işdən çəkindirməyə sənə nə mane oldu?

வசனம்: 93

أَلَّا تَتَّبِعَنِۖ أَفَعَصَيۡتَ أَمۡرِي

Onları tərk edib nə üçün ardımca gəlmədin? Yoxsa səni onlara başçı təyin etdikdən sonra əm­ri­mə qar­şımı çıxdın?

வசனம்: 94

قَالَ يَبۡنَؤُمَّ لَا تَأۡخُذۡ بِلِحۡيَتِي وَلَا بِرَأۡسِيٓۖ إِنِّي خَشِيتُ أَن تَقُولَ فَرَّقۡتَ بَيۡنَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَلَمۡ تَرۡقُبۡ قَوۡلِي

Musa qardaşının etdiyini qınayaraq onun saçından və saqqalından tutub özünə tərəf çəkdikdə, Harun da ona mülayim şəkildə belə dedi: "Saqqalımdan və saçımdan tut­ma. Mənim onlarla birgə qalıb, sənin yanına gəlmədiyimə görə üzürüm var. Mən onları başlı-başına buraxıb sənin yanına gəldikdə, onların, öz aralarında parçalanmağından və sənin mənə: "Sən onların arasın parçaladın və sənə onlar barədə etdiyim vəsiyyətimi yerinə yetirmədin" – de­yəcəyindən qorxdum!"

வசனம்: 95

قَالَ فَمَا خَطۡبُكَ يَٰسَٰمِرِيُّ

Musa - aleyhissəlam - Samiriyə belə dedi: "Ey Samiri! Səni bu işə vadar edən nə idi?"

வசனம்: 96

قَالَ بَصُرۡتُ بِمَا لَمۡ يَبۡصُرُواْ بِهِۦ فَقَبَضۡتُ قَبۡضَةٗ مِّنۡ أَثَرِ ٱلرَّسُولِ فَنَبَذۡتُهَا وَكَذَٰلِكَ سَوَّلَتۡ لِي نَفۡسِي

Samiri Musaya belə dedi: "Mən İsrail oğularının gör­mədik­lərini gördüm. Mən Cəbraili atı­nın üstündə gö­rdüm bu zaman onu atının ayağı dəydiyi torpaqdan bir ovuc aldım və həmən torpağı buzov şəkilində düzəldilən ərimiş qızıl əşyalarının üstünə atdım bundan sonra inək bö­yü­rtüsü kimi böyürüb səs çıxaran bir buzov əmələ gəldi və beləliklə də nəfsim mə­nə etdiyim bu şeyi gözəl göstərdi".

வசனம்: 97

قَالَ فَٱذۡهَبۡ فَإِنَّ لَكَ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ أَن تَقُولَ لَا مِسَاسَۖ وَإِنَّ لَكَ مَوۡعِدٗا لَّن تُخۡلَفَهُۥۖ وَٱنظُرۡ إِلَىٰٓ إِلَٰهِكَ ٱلَّذِي ظَلۡتَ عَلَيۡهِ عَاكِفٗاۖ لَّنُحَرِّقَنَّهُۥ ثُمَّ لَنَنسِفَنَّهُۥ فِي ٱلۡيَمِّ نَسۡفًا

Musa - aleyhissəlam - Samiriyə belə dedi: "Haydı çıx get! Sən həyatın boyu: "Mənə to­xun­ma­yın, mən də sizə toxun­ma­yım!" – de­yəcəksən. Daima tək tənha qalacaqsan. Qiyamət günü də sənin üçün hesaba çəkilib, əzab olunacağın bir gün vardır. Uca Allah bu vədindən əsla dönməz. İndi isə sən özünə Allahdan başqa məbud qəbul etdib, ona ibadət etdiyin buzova bax. Biz indi onu atəş içində əriyənə qədər yan­dı­racaq, sonra da onun külünü bir zərrə qədər qalmayanadək dənizə sovu­ra­cağıq!"

வசனம்: 98

إِنَّمَآ إِلَٰهُكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ وَسِعَ كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمٗا

Ey İnsanlar! Həqiqətən də, sizin haqq olan məbudunuz Özün­dən başqa heç bir haqq mə­bud ol­ma­yan Allah­dır. O, Öz elm ilə hər şeyi əhatə etmişdir. Heç bir şeyin elmi Pak və Uca olan Allaha əsla gizli qalmaz.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• خداع الناس بتزوير الحقائق مسلك أهل الضلال.

• Həqiqətlərə saxtakarlıq qarışdıraraq insanları aldatmaq, azğın insanların tutduğu yoldur.

• الغضب المحمود هو الذي يكون عند انتهاكِ محارم الله.

Bəyənilən qəzəb, Allahın haram buyurduqları pozulduğu zaman qəzəblənməkdir.

• في الآيات أصل في نفي أهل البدع والمعاصي وهجرانهم، وألا يُخَالَطوا.

• Yuxarıda qeyd edilən ayələrdə, bidət və günah sahiblərindən uzaq durmaq, onlarla birgə olmamaq və həmçinin onları tərk etmək barədə dəlil vardır.

• في الآيات وجوب التفكر في معرفة الله تعالى من خلال مفعولاته في الكون.

• Bu ayələrdə, uca Allahın kainatdakı yaratdıqlarına baxıb Allah barədə təfəkkür etməyin vacibliyi bildirilmişdir.

வசனம்: 99

كَذَٰلِكَ نَقُصُّ عَلَيۡكَ مِنۡ أَنۢبَآءِ مَا قَدۡ سَبَقَۚ وَقَدۡ ءَاتَيۡنَٰكَ مِن لَّدُنَّا ذِكۡرٗا

Ey Peyğəmbər! Biz sənə təskinlik olsun deyə Musa və Fironun və onların qövmlərinin hekayətini xəbər verdiyimiz kimi, beləcə də olub-keçmiş peyğəmbərlərin və onların ümmətlərinin hekayətlərinin də xəbər veririk. Ar­tıq sə­nə, ibrət almaq istəyən insanların düşünüb, ibrət alması üçün Öz tərə­fimiz­dən Quranı verdik.

வசனம்: 100

مَّنۡ أَعۡرَضَ عَنۡهُ فَإِنَّهُۥ يَحۡمِلُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وِزۡرًا

Kim sənə nazil edilən Qurandan üz çevirib, ona iman gətirməyib və onunla əməl etməzsə, o, Qi­yamət günü böyük bir günahla yüklənmiş olaraq gələcəkdir və şiddətli bir əzaba düçar olacaqdır.

வசனம்: 101

خَٰلِدِينَ فِيهِۖ وَسَآءَ لَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ حِمۡلٗا

Onlar bu daimi əzabda əbədi olaraq qala­caqlar. Onların Qiyamət gü­nü daşı­yaca­ğı yük nəcə də pis yükdür!

வசனம்: 102

يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ وَنَحۡشُرُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ يَوۡمَئِذٖ زُرۡقٗا

Mələyin sura yenidən dirilmək üçün ikinci dəfə üfürdüyü zaman, Biz o gün kafirlərin gözlərinin rəngi axirətin şiddətli əzabından qorxaraq göm-göy göyər­miş halda həşir edəcəyik.

வசனம்: 103

يَتَخَٰفَتُونَ بَيۡنَهُمۡ إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا عَشۡرٗا

Onlar öz aralarında: "Öldükdən sonra bərzəx aləmində cəmi on gün qal­dınız!" – deyə bir-biriləri ilə pı­çıl­daşacaqlar.

வசனம்: 104

نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَقُولُونَ إِذۡ يَقُولُ أَمۡثَلُهُمۡ طَرِيقَةً إِن لَّبِثۡتُمۡ إِلَّا يَوۡمٗا

Biz onların gizlincə pı­çıl­daşıb, bir-birilərinə nə deyə­cək­lərini yaxşı bilirik. Onların pıçıltısından Bizə heç bir şey gizli qalmaz. On­ların içərisində ən ağıl­lı olanı: "Siz bərzəx aləmində çox yox, yalnız bir gün qaldınız!" – de­yə­cəkdir.

வசனம்: 105

وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡجِبَالِ فَقُلۡ يَنسِفُهَا رَبِّي نَسۡفٗا

Ey Peyğəmbər! Səndən Qiyamət günü dağların durumu necə olacağı barədə soru­şurlar. Onlara belə de: "Rəbbim qiyamət günü dağları kökündən qoparıb ha­vaya sovu­raraq, toz halına gətirəcəkdir.

வசனம்: 106

فَيَذَرُهَا قَاعٗا صَفۡصَفٗا

Uca Rəbbim, dağları üzərində daşiyan yer üzünü, üzərində heç bir bina olmayan və heç bir şey bitməyən boş düzəngaha çe­­virəcək­dir.

வசனம்: 107

لَّا تَرَىٰ فِيهَا عِوَجٗا وَلَآ أَمۡتٗا

Ey yer üzünə baxan kimsə! Yer üzünün həddən artıq dümdüz olduğundan, sən orada nə bir eniş, nə də bir yoxuş, nə də ki, bir əyrilik görə biləcək­sən!"

வசனம்: 108

يَوۡمَئِذٖ يَتَّبِعُونَ ٱلدَّاعِيَ لَا عِوَجَ لَهُۥۖ وَخَشَعَتِ ٱلۡأَصۡوَاتُ لِلرَّحۡمَٰنِ فَلَا تَسۡمَعُ إِلَّا هَمۡسٗا

O gün insanlar məhşərə çağıran carçının ar­xa­sın­ca yeri­yə­cəklər. Onun ardınca getməkdən kimsə onları yayındıra bilməyəcəkdir. Rəhmanın qorxusundan bütün səslər kəsilə­cək və o gün sən yalnız onların yavaşca danışıqlarını eşi­də­cək­sən.

வசனம்: 109

يَوۡمَئِذٖ لَّا تَنفَعُ ٱلشَّفَٰعَةُ إِلَّا مَنۡ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَرَضِيَ لَهُۥ قَوۡلٗا

O əzəmətli gündə Alla­hın şəfaət etməyə izin verdiyi və şəfaət etmək üçün söz demə­si­nə ra­zı ol­duğu şəxs­lər­dən baş­qa, kimliyindən aslı olmayaraq heç kimin şəfaəti fayda ver­mə­yə­cək­dir.

வசனம்: 110

يَعۡلَمُ مَا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِۦ عِلۡمٗا

Uca Allah insanların Qiyamət günü aqibətlərinin necə olacağını və onların dünyada nə etdiklərini yaxşı bilir. Bütün yaradılmışlar, uca Allahın zatının və Onun sifətlərinin necəliyini ehtiva edib, əsla dərk edə bil­məz!

வசனம்: 111

۞ وَعَنَتِ ٱلۡوُجُوهُ لِلۡحَيِّ ٱلۡقَيُّومِۖ وَقَدۡ خَابَ مَنۡ حَمَلَ ظُلۡمٗا

O gün insanların üzü, məxluqatın hər işini yoluna qoyan, onları idarə edib, dolandıran əbə­di ya­şa­yan Allah qar­şısın­da zəlil görkəm alacaqdır. Nəsfini günaha ba­tıraraq özlərini həlaka sürükləyənlər isə zi­ya­na uğrayacaqlar.

வசனம்: 112

وَمَن يَعۡمَلۡ مِنَ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَا يَخَافُ ظُلۡمٗا وَلَا هَضۡمٗا

Allaha və Onun rəsuluna iman edərək saleh əməllər edən şəxslər mükafatına tam olaraq nail olacaqdır. O şəxslər nə, etmədikləri günahlara görə haqsızlıq edilərək əzaba mə­ruz qalmaqdan, nə də ki, saleh əməlinin savabının naqis edilməsindən qorx­arlar.

வசனம்: 113

وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا وَصَرَّفۡنَا فِيهِ مِنَ ٱلۡوَعِيدِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ أَوۡ يُحۡدِثُ لَهُمۡ ذِكۡرٗا

Biz keçmişdəki ummətlərin hekayələrini nazil etdiyimiz kimi, bu Quranı da ərəb­cə nazil et­dik və Biz onun içindəki müxtəlif növ təhdidləri cürbəcür misallar çəkməklə dönə-dönə açıq­ladıq ki, bəlkə onlar, Allahdan qorxsunlar yaxud da ki, bu Qurandan öyüd-nəsihət və ya ibrət al­sınlar.

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• القرآن العظيم كله تذكير ومواعظ للأمم والشعوب والأفراد، وشرف وفخر للإنسانية.

• Əzəmətli Quran bütünlüklə, ümmətlər, xalqlar və fərdi insanlar üçün öyüd-nəsihət və xatırlatma, insani dəyərlər üçün isə şərəf və fəxr qaynağıdır.

• لا تنفع الشفاعة أحدًا إلا شفاعة من أذن له الرحمن، ورضي قوله في الشفاعة.

• Qiyamət günü Rəhmanın izin verdiyi və şəfaət üçün söz danışmağına razı olduğu kəslərdən başqa heç bir kimsənin şəfaəti fayda verməz.

• القرآن مشتمل على أحسن ما يكون من الأحكام التي تشهد العقول والفطر بحسنها وكمالها.

• Quran, ağılın və fitrətin kamilliyinə və gözəliyinə dair şahidlik edən ən gözəl hökmləri özündə cəm etmişdir.

• من آداب التعامل مع القرآن تلقيه بالقبول والتسليم والتعظيم، والاهتداء بنوره إلى الصراط المستقيم، والإقبال عليه بالتعلم والتعليم.

• Quranla düzgün müamilə ədəblərindən biri də, onu qəbul etmək, ona təslim olmaq, onu təzim etmək, doğru yola onun nuru ilə yonməlmək və onu öyrənib, öyrətməkdə səy göstərməkdir.

• ندم المجرمين يوم القيامة حيث ضيعوا الأوقات الكثيرة، وقطعوها ساهين لاهين، معرضين عما ينفعهم، مقبلين على ما يضرهم.

• Qiyamət günü günahkarlar dünyada ikən vaxtların zay etdərək, boş və faydasız şeylərdə keçirdikləri, onlara fayda verən şeylərdən üz çevirdikləri və zərər verən şeylərin ardınca getdikləri üçün peşmançılıq çəkəcəklər.

வசனம்: 114

فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ ٱلۡمَلِكُ ٱلۡحَقُّۗ وَلَا تَعۡجَلۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مِن قَبۡلِ أَن يُقۡضَىٰٓ إِلَيۡكَ وَحۡيُهُۥۖ وَقُل رَّبِّ زِدۡنِي عِلۡمٗا

Allah: ulu, uca, müqəddəs, pak, eyib və nöqsanlardan uzaqdır. O, hər şeyin mülkünə sahib olan hökmdardır! O, həm Özü və həm də sözü haqq olandır. O, müşriklərin Onu vəsf etdiklərindən uzaq və ucadır. Ey Peyğəmbər! Cəbrail sə­nə ayələrinin vəhy edilməsini ta­mam­lanmayınca Qu­ranı oxumağa tələsmə və: "Ey Rəbbim! Mənə öyrətdiklərində el­mimi artır!" – de.

வசனம்: 115

وَلَقَدۡ عَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ ءَادَمَ مِن قَبۡلُ فَنَسِيَ وَلَمۡ نَجِدۡ لَهُۥ عَزۡمٗا

Biz bundan öncə Adəm­ə ağacın meyvəsindən yeməməsini əmr etmiş, onu bu işdən yasaqlamışdıq və ona sonda bunun nəticəsinin necə olacağını bəyan etmişdik. O isə, Bizim əmrimizi unudub o ağacın meyvəsindən yedi və əmrimizə səbirsizlik göstərdi. Beləliklə də, əmrimizə əməl etməkdə onda əsla qətiyyət gör­mədik.

வசனம்: 116

وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ

Ey Peyğəmbər! Yadına sal ki, Biz bir zaman mələk­lə­rə: "Adəmə salam məqsədilə səcdə edin!" – de­mişdik. Mələklərlə birğə olan, amma onlardan olmayan İb­lisdən başqa mələklərin hamısı Allahın əmrinə tabe olaraq salam məqsədilə Adəmə səcdə etdi. İblis isə təkəbbürlük edərək və lovğalanaraq səcdə etməkdən imtina etdi.

வசனம்: 117

فَقُلۡنَا يَٰٓـَٔادَمُ إِنَّ هَٰذَا عَدُوّٞ لَّكَ وَلِزَوۡجِكَ فَلَا يُخۡرِجَنَّكُمَا مِنَ ٱلۡجَنَّةِ فَتَشۡقَىٰٓ

Biz Adəmə dedik: "Ey Adəm! Həqiqətən bu İblis, həm sə­nin, həm də zövcə­nin düş­mə­nidir. O sizə vəsvəsə verib özünə itaət etdirərək sizi aldatdıb Cən­nət­­dən çıxart­masın! Yoxsa, məşəqqətlərə və çətinliklərə məruz qalarsan.

வசனம்: 118

إِنَّ لَكَ أَلَّا تَجُوعَ فِيهَا وَلَا تَعۡرَىٰ

Şübhəsiz ki, Rəbbin səni Cənnətdə yedizdirəcək və sən orada əsla ac qalmaya­caqsan, habelə, səni libasla geydirəcək və sən orada əsla çılpaq olmayacaqsan.

வசனம்: 119

وَأَنَّكَ لَا تَظۡمَؤُاْ فِيهَا وَلَا تَضۡحَىٰ

Biz sənə Cənnətdə içməyə su verəcəyik, sən orada susama­ya­caqsan və səni orada günəşdən qoruyacağıq, onun hərarəti sənə isabət etməyəcəkdir!"

வசனம்: 120

فَوَسۡوَسَ إِلَيۡهِ ٱلشَّيۡطَٰنُ قَالَ يَٰٓـَٔادَمُ هَلۡ أَدُلُّكَ عَلَىٰ شَجَرَةِ ٱلۡخُلۡدِ وَمُلۡكٖ لَّا يَبۡلَىٰ

Şeytan Adəmə vəsvəsə edib ona belə dedi: "Ey Adəm! Sənə meyvəsindən yeyəcəyin təqdirdə heç vaxt ölməyəcəyin, həmişə həyat da yaşayacağın ağa­cı, tü­kənmə­k və qurtarmaq bilməyən bir mülkü göstərimmi?!"

வசனம்: 121

فَأَكَلَا مِنۡهَا فَبَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۚ وَعَصَىٰٓ ءَادَمُ رَبَّهُۥ فَغَوَىٰ

Nəhayət, Adəm və Həvva onlara qadağan edilən ağacın meyvəsindən yedilər və bu zaman öyrət yerləri örtülü ikən birdən-birə açılaraq özlərinə görün­dü. On­lar Cənnət ağacla­rı­nın yarpaqların­dan qoparıb, bu yarpaqlarla övrət yerlərini örtməyə baş­la­dı­lar. Beləliklə də, Adəm, Rəb­­binin ona ağacın meyvəsindən yeməməsi barədə əmrinə asi olaraq uca Allahın əmrinə müxalif oldu və ona icazə verilməyən şeyi edərək səhvə yol verdi.

வசனம்: 122

ثُمَّ ٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَتَابَ عَلَيۡهِ وَهَدَىٰ

Sonra Uca Allah onu seçdi, tövbəsini qəbul buyurdu və onu doğru yola müvəffəq etdi.

வசனம்: 123

قَالَ ٱهۡبِطَا مِنۡهَا جَمِيعَۢاۖ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَنِ ٱتَّبَعَ هُدَايَ فَلَا يَضِلُّ وَلَا يَشۡقَىٰ

Allah Adəmə və Həvvaya belə buyurdu: "Sizin hər ikiniz və İblis Cənnətdən ye­rə enin. İblis sizin düşməninizdir, sizdə onun düşmənisiniz. Mən­dən sizə, Mənim haqq yolumu gös­tərən biri gəl­dikdə, kim Mə­nim haqq yolumu göstərənə tabe olub, ona əməl edər və bu yolda sabitqədəm olarsa, o nə dünya həyatında azğınlığa düşər, nə də ki, axirət həyatın da bəd­bəxt olmar. Əksinə, uca Allah onu Cənnətə daxil edər!

வசனம்: 124

وَمَنۡ أَعۡرَضَ عَن ذِكۡرِي فَإِنَّ لَهُۥ مَعِيشَةٗ ضَنكٗا وَنَحۡشُرُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ أَعۡمَىٰ

Kim Mənim Zikrimdən üz dön­dərib, onu qəbul etməz və ona icabət etməzsə, onun üçün dünya da və bərzəx aləmində sı­xın­tı­lı bir həyat vardır və Biz Qiyamət günü onu məhşərə kor və heç bir hüccətsiz olaraq gətirə­cə­yik!"

வசனம்: 125

قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرۡتَنِيٓ أَعۡمَىٰ وَقَدۡ كُنتُ بَصِيرٗا

Dünyada uca Allahın zikirindən üz şevirən kimsə belə deyəcəkdir: "Ey Rəb­bim! Bu gün məni nə üçün kor olaraq həşir etdin? Axı mən dünyada ikən hər şeyi görürdüm!"

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• الأدب في تلقي العلم، وأن المستمع للعلم ينبغي له أن يتأنى ويصبر حتى يفرغ المُمْلِي والمعلم من كلامه المتصل بعضه ببعض.

• Elm öyrənən insan ədəbli və əxlaqlı olmalıdır. Elmi dinləyən kimsə səbirli olub, imla edən və ya müəllim, fikrini başa çatdırıb, bitirənə qədər səbir edib onun sözünü kəsməməlidir.

• نسي آدم فنسيت ذريته، ولم يثبت على العزم المؤكد، وهم كذلك، وبادر بالتوبة فغفر الله له، ومن يشابه أباه فما ظلم.

• Adəm unutdu, bunun ardından onun zürriyyəti də unutdu. Adəm, Allahın əmrinə qətiyyətli bir şəkildə səbir edə bilmədi, zürriyyəti də eyni şəkildə səbir edə bilmədi. Bundan sonra Adəm tövbə etməyə tələsdi, Allah da onu bağışladı. Kim atası Adəmə oxşayarsa, yəni: günah etdikdən dərhal sonra Allaha tövbə edib Ondan bağışlanma diləyərsə ona əsal zülm olunmaz.

• فضيلة التوبة؛ لأن آدم عليه السلام كان بعد التوبة أحسن منه قبلها.

• Yuxarıdakı ayələrdə tövbə etməyin fəziləti bəyan edilmişdir. Çünki Adəm - aleyhissəlam - tövbə etdikdən sonra onun halı, tövbə etməzdən öncəki halından daha da yaxşı olmuşdur.

• المعيشة الضنك في دار الدنيا، وفي دار البَرْزَخ، وفي الدار الآخرة لأهل الكفر والضلال.

• Dünya həyatında, bərzəx aləmində və axitət yurdunda sı­xın­tı­lı həyat, küfr və zəlalət əhli üçündür.

வசனம்: 126

قَالَ كَذَٰلِكَ أَتَتۡكَ ءَايَٰتُنَا فَنَسِيتَهَاۖ وَكَذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمَ تُنسَىٰ

Uca Allah ona cavab olaraq belə deyəcəkdir: "Sən dünyada ikən elə etdin. Çünki sə­nə qüdrətimizə dəlalət edən ayələrimiz gəldikdə sən ondan üz çevirdin. Bu gün sən də beləcə əzabda tək-tənha tərk ediləcəksən!"

வசனம்: 127

وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي مَنۡ أَسۡرَفَ وَلَمۡ يُؤۡمِنۢ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦۚ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَدُّ وَأَبۡقَىٰٓ

Biz, haram olan şəhvətlərə dalıb və Rəb­bi­nin aşıq-aydın dəlillərinə iman etməkdən üz çevirib, onlara inanmayanı be­lə cə­za­lan­dırı­rıq. Uca Allahın axirətdəki əzabı isə, dünya və bərzəx aləmindəki sıxıntılı yaşantıdan daha qorxunc, daha şiddətli və daha davamlı olacaqdır.

வசனம்: 128

أَفَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّأُوْلِي ٱلنُّهَىٰ

Məgər müşriklərə özlərindən öncə məhv etdiyimiz ümmətlərin çoxluğu bəlli olma­dı­mı?! Bununla belə onlar, məhv edilmiş ümmətlərin diyarlarında gəzib dolaşır və onlara üz vermiş əzabın əlamətlərini öz gözləri ilə görürlər.Həqi­qə­­tən, bir çox ümmətlərin həlak edilib, onların diyarlarının yerlə yeksan edilməsində ağıl sahibləri üçün ibrətlər vardır.

வசனம்: 129

وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَكَانَ لِزَامٗا وَأَجَلٞ مُّسَمّٗى

Ey Peyğəmbər! Əgər Rəbbin tərəfin­dən heç kəsə haqq bəyan edilmədə əzab verilməyəcəyinə dair əvvəl­cə­dən bir söz və Allah qatında təqdir edil­miş bir vaxt ol­ma­saydı, onlar əzaba layiq olduğlarına görə əzab onları dər­hal ya­xala­yar­dı.

வசனம்: 130

فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ غُرُوبِهَاۖ وَمِنۡ ءَانَآيِٕ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡ وَأَطۡرَافَ ٱلنَّهَارِ لَعَلَّكَ تَرۡضَىٰ

Ey Peyğəmbər! Batil vəsflərlə səni yalanlayanların sözlərinə qarşı sə­bir et. Gü­nəş doğmamışdan öncə fəcir namazında və günəş bat­ma­mış­dan əv­vəl əsir namazında, gecə saatlarında məğrib və işa namazında, günün ilk yarısının bitdiyi zəval vaxtı zöhür namazında və günün ikinci yarısnın bitdyi məğrib namazında Uca Allah qatında razı qaldığın savaba nail olmaq üçün Onun şəninə həmd-sənalar və təriflər de.

வசனம்: 131

وَلَا تَمُدَّنَّ عَيۡنَيۡكَ إِلَىٰ مَا مَتَّعۡنَا بِهِۦٓ أَزۡوَٰجٗا مِّنۡهُمۡ زَهۡرَةَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا لِنَفۡتِنَهُمۡ فِيهِۚ وَرِزۡقُ رَبِّكَ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰ

Allahın ayələrini yalan sayan kimsələrin bəzisini imtahan etmək məqsədi ilə onlara dünya hə­ya­tının bərbəzəyindən müvəqqəti olaraq əylənmələri üçün ver­di­yi­miz şey­lərə gözünü dikmə. Onlara verdiyimiz bu bər-bəzək fani dünya malıdır. Rəb­bi­nin razı olmağın üçün sənə vəd etdiyi mükafat, dünya həyatında müvəqqəti olaraq əylənmələri üçün onlara verilən fani dünya malından daha xeyirli və daha davanmlıdır.

வசனம்: 132

وَأۡمُرۡ أَهۡلَكَ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱصۡطَبِرۡ عَلَيۡهَاۖ لَا نَسۡـَٔلُكَ رِزۡقٗاۖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكَۗ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلتَّقۡوَىٰ

Ey Peyğəmbər! Ailənə namazı vaxtı-vaxtında qılmağı əmr et və sən də onu səbirlə ye­ri­nə ye­tir. Biz sən­dən özün və ailən üçün ruzi tələb etmirik, əksinə Biz sənə ruzi veririk. Dünyada və axirətdə gözəl sonluq Allahdan qorxub, Onun əmrlərini yerinə yetirərək, qadağalarından çəkinən müttəqilərindir üçündür.

வசனம்: 133

وَقَالُواْ لَوۡلَا يَأۡتِينَا بِـَٔايَةٖ مِّن رَّبِّهِۦٓۚ أَوَلَمۡ تَأۡتِهِم بَيِّنَةُ مَا فِي ٱلصُّحُفِ ٱلۡأُولَىٰ

Peyğəmbəri (sallallahu aleyhi və səlləm) yalan sayan bu kafirlər: "Elə isə qoy Muhəmməd Rəb­bindən bizə onun həqiqətən Allah tərəfindən göndərilən bir peyğəmbər olmasına və həmçinin onun sadiqliyinə dəlalət edən açıq-aydın bir dəlil gətir­sin?" – de­dilər. Mə­gər yalan sayan bu kimsələrə əvvəlki səmavi kitabları təsdiq edən Quran gəlmədimi?!

வசனம்: 134

وَلَوۡ أَنَّآ أَهۡلَكۡنَٰهُم بِعَذَابٖ مِّن قَبۡلِهِۦ لَقَالُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ مِن قَبۡلِ أَن نَّذِلَّ وَنَخۡزَىٰ

Əgər Biz Muhəmməd Peyğəmbəri (sallallahu aleyhi və səlləm) yalan sayan bu kafirləri, pey­ğəmbəri göndərmədən və Quranı nazil etmədən öncə əzabla məhv etsəydik, Qiyamət günü onlar etdikləri küfrlərə görə özlərinə bəraət qazandırıb, üzr gətirərək: "Ey Rəb­bimiz! Dünyada ikən bizə bir peyğəmbər göndərsəydin, biz də ona iman edər, əzabından dolayı bizə zə­lillik və rüsvayşılıq isabət etməzdən öncə onun gətirdiyi ayələrə iman edərdik?!" – deyərdilər.

வசனம்: 135

قُلۡ كُلّٞ مُّتَرَبِّصٞ فَتَرَبَّصُواْۖ فَسَتَعۡلَمُونَ مَنۡ أَصۡحَٰبُ ٱلصِّرَٰطِ ٱلسَّوِيِّ وَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ

Ey Peyğəmbər! Haqqı yalan sayan kafirlərə belə de: "Bizdən və sizdən hər kəs Allahın hökmünü gözləməkdəyik. Elə isə gözləyir. Siz tezliklə kimin doğ­ru yol sahibi olduğunu və sizinmi yoxsa bizimmi hidayət yolunda olduğumuzu mütləq bilə­cək­siniz?"

இப்பக்கத்தின் வசனங்களிலுள்ள பயன்கள்:

• من الأسباب المعينة على تحمل إيذاء المعرضين استثمار الأوقات الفاضلة في التسبيح بحمد الله.

• Allahın dinindən üz çevirən insanların əziyyətlərinə qarşı səbir etməyə yardım edən amillərdən biridə, fəzilətli vaxtları uca Allahın şəninə həmd-sənalar və təriflər edərək dəyərləndirməkdir.

• ينبغي على العبد إذا رأى من نفسه طموحًا إلى زينة الدنيا وإقبالًا عليها أن يوازن بين زينتها الزائلة ونعيم الآخرة الدائم.

• Əgər insan öz nəfsində dünyanın bər-bəzəyinə tamah salıb, onlara meyil etdiyini hiss edərsə, bu zaman dünyanın fani bər-bəzəyini, axirətin əbədi qalan nemətləri ilə müqaisə etməsi gərəkdir.

• على العبد أن يقيم الصلاة حق الإقامة، وإذا حَزَبَهُ أمْر صلى وأَمَر أهله بالصلاة، وصبر عليهم تأسيًا بالرسول صلى الله عليه وسلم.

• İnsan namazı vaxtı-vaxtında, lazımı şəkildə yerinə yetirməlidir. Bir çətinliklə üzləşdikdə namaz qılması və ailəsinədə namaz qılmağı əmr etməsi müstəhəbdir. Bu işdə Peyğəmbəri (sallallahu aleyhi və səlləm) özünə örnək edərək, onlara namazı əmr etməkdə səbirlə davranmalıdır.

• العاقبة الجميلة المحمودة هي الجنة لأهل التقوى.

• Allahdan qorxan təqva əhli üçün gözəl sonluq Cənnətdir.