Salin ng mga Kahulugan ng Marangal na Qur'an - Salin sa Wikang Persiyano ng Al-Mukhtasar fī Tafsīr Al-Qur’an Al-Karīm * - Indise ng mga Salin
سوره نحل
Ilan sa mga Layon ng Surah:
التذكير بالنعم الدالة على المنعم سبحانه وتعالى.
یُنَزِّلُ الْمَلٰٓىِٕكَةَ بِالرُّوْحِ مِنْ اَمْرِهٖ عَلٰی مَنْ یَّشَآءُ مِنْ عِبَادِهٖۤ اَنْ اَنْذِرُوْۤا اَنَّهٗ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّاۤ اَنَا فَاتَّقُوْنِ ۟
الله فرشتگان را با وحی حکم خویش بر هر یک از رسولانش که بخواهد نازل می‌کند، که -ای رسولان- مردم را از شرک به الله بترسانید، زیرا معبود برحقی جز من نیست، پس -ای مردم- با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی‌ام از من بترسید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ ؕ— تَعٰلٰی عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟
الله آسمان‌ها و زمین را بدون نمونۀ قبلی به حق پدید آورد، و این دو را به باطل نیافریده است، بلکه آسمان‌ها و زمین را پدید آورده تا با آن دو بر عظمت او تعالی راهنمایی گرفته شود، الله از اینکه دیگران را با او شریک می‌گردانند منزه است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• عناية الله ورعايته بصَوْن النبي صلى الله عليه وسلم وحمايته من أذى المشركين.
• التسبيح والتحميد والصلاة علاج الهموم والأحزان، وطريق الخروج من الأزمات والمآزق والكروب.
تسبیح و تحمید و نماز، درمانِ غم و اندوه‌هاست، و راهی است برای خروج از بحران‌ها و تنگناها و مصیبت‌ها.
• المسلم مطالب على سبيل الفرضية بالعبادة التي هي الصلاة على الدوام حتى يأتيه الموت، ما لم يغلب الغشيان أو فقد الذاكرة على عقله.
از مسلمان خواسته شده است که بر نماز به صورت یک عبادتِ فَرض مراقبت کند تا اینکه مرگش فرا رسد، مگر آنگاه که بی‌هوشی بر او غلبه کند یا عقلش را از دست بدهد.
• سمى الله الوحي روحًا؛ لأنه تحيا به النفوس.
وَتَحْمِلُ اَثْقَالَكُمْ اِلٰی بَلَدٍ لَّمْ تَكُوْنُوْا بٰلِغِیْهِ اِلَّا بِشِقِّ الْاَنْفُسِ ؕ— اِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِیْمٌ ۟ۙ
و بر پشت این چارپایان که آنها را برای شما آفریدیم کالاهای سنگین‌تان را در سفر به‌سوی سرزمینی که جز با مشقتی سنگین به آن نمی‌رسیدید بارگیری می‌کنید، - ای مردم- به‌راستی‌که پروردگارتان نسبت به شما بسیار مهربان و بخشنده است که این چارپایان را در تسخیر شما قرار داده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَّالْخَیْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیْرَ لِتَرْكَبُوْهَا وَزِیْنَةً ؕ— وَیَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُوْنَ ۟
و الله شتران و استران و خران را برای‌تان آفرید تا بر آنها سوار شوید، و کالاهای‌تان را بر پشت آنها بارگیری کنید، و تا اینکه زینتی برای شما باشد که خودتان را با آنها در میان مردم زینت می‌دهید، و آنچه را که نمی‌دانید و آفرینش آن را اراده کرده است می‌آفریند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَعَلَی اللّٰهِ قَصْدُ السَّبِیْلِ وَمِنْهَا جَآىِٕرٌ ؕ— وَلَوْ شَآءَ لَهَدٰىكُمْ اَجْمَعِیْنَ ۟۠
و بیان راه راست رساننده به رضایت الله یعنی اسلام بر عهدۀ الله است، و یکی از راه‌ها راه شیطان است که از حق منحرف است، و هر راهی غیر از راه اسلام منحرف است، و اگر الله می‌خواست که همگی شما را به ایمان توفیق دهد، به‌طور قطع این کار را انجام می‌داد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
یُنْۢبِتُ لَكُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیْتُوْنَ وَالنَّخِیْلَ وَالْاَعْنَابَ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟
الله با آن آب کشتزارهایی که از آن می‌خورید، و زیتون و نخل و درختان انگور، و تمام میوه‌ها را برای‌تان می‌رویاند، به‌راستی‌که در آن آب و آنچه از آن به وجود می‌آید راهنمایی است بر قدرت الله برای مردمی که در آفرینش او تعالی می‌اندیشند، سپس بر عظمت او سبحانه راهنمایی می‌شوند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَسَخَّرَ لَكُمُ الَّیْلَ وَالنَّهَارَ ۙ— وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ؕ— وَالنُّجُوْمُ مُسَخَّرٰتٌ بِاَمْرِهٖ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّعْقِلُوْنَ ۟ۙ
و الله شب را برای‌تان رام کرد که در آن آرام می‌گیرید و استراحت می‌کنید، و روز را رام شما کرد که وسایل زندگی‌تان را در آن کسب می‌کنید، خورشید را در تسخیرتان درآورد، و آن را روشنایی‌ای قرار داد، و ماه را در تسخیر شما درآورد و آن را نوری قرار داد، و ستارگان به فرمان قَدَری او رام شما هستند، که در تاریکی‌های خشکی و دریا راه را به‌وسیلۀ آنها می‌یابید، و اوقات و غیر آن را می‌دانید، به‌راستی‌که در تسخیر تمام این موارد دلالت‌های آشکاری بر قدرت الله است برای مردمی که عقل‌های‌شان را به کار می‌اندازند، زیرا آنها هستند که حکمت این کار را درک می‌کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَمَا ذَرَاَ لَكُمْ فِی الْاَرْضِ مُخْتَلِفًا اَلْوَانُهٗ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّذَّكَّرُوْنَ ۟
و نیز او سبحانه معادن و حیوانات و گیاهان و کشتزارها را که به رنگ‌های مختلف در زمین آفرید در تسخیر شما قرار داد، به‌راستی‌که در این آفرینش و تسخیر، دلالت روشنی است بر قدرت الله سبحانه برای مردمی که از آن پند می‌گیرند، و درک می‌کنند که الله توانا و نعمت بخشنده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَهُوَ الَّذِیْ سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَاْكُلُوْا مِنْهُ لَحْمًا طَرِیًّا وَّتَسْتَخْرِجُوْا مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُوْنَهَا ۚ— وَتَرَی الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِیْهِ وَلِتَبْتَغُوْا مِنْ فَضْلِهٖ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟
و او سبحانه ذاتی است که دریا را رام شما کرد، پس شما را بر سوار شدن بر آن و استخراج آنچه در آن است قدرت بخشید؛ تا از ماهی آن که شکار می‌کنید گوشتی نرم و تازه بخورید، و از آن زینتی مانند مروارید که آن را می‌پوشید و زنان‌تان آن را می‌پوشند استخراج کنید، و کشتی‌ها را می‌بینی که موج دریا را می‌شکند، و در جستجوی بخشش الله که از سود تجارت به دست می‌آید بر این کشتی‌ها سوار می‌شوید، و به این امید که شکر الله را در قبال نعمت‌هایی که بر شما بخشیده است به جای آورید، و تنها او را عبادت کنید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• من عظمة الله أنه يخلق ما لا يعلمه جميع البشر في كل حين يريد سبحانه.
• خلق الله النجوم لزينة السماء، والهداية في ظلمات البر والبحر، ومعرفة الأوقات وحساب الأزمنة.
الله ستارگان را زینتی برای آسمان، راه‌یابی در تاریکی‌های خشکی و دریا، و شناخت اوقات و محاسبۀ زمان‌ها آفرید.
• الثناء والشكر على الله الذي أنعم علينا بما يصلح حياتنا ويعيننا على أفضل معيشة.
ستایش و شکر بر الله به خاطر نعمت‌هایی که به ما بخشیده که زندگی‌مان را بهبود می‌بخشد و برای دستیابی به بهترین زندگی ما را یاری می‌کند.
• الله سبحانه أنعم علينا بتسخير البحر لتناول اللحوم (الأسماك)، واستخراج اللؤلؤ والمرجان، وللركوب، والتجارة، وغير ذلك من المصالح والمنافع.
الله متعال برای خوردن گوشت (ماهی ها)، استخراج مروارید و مرجان، سوار شدن (کشتی ها)، تجارت، منافع و مصالح دیگری، به ما نعمت بخشیده و دريا را برايمان تسخير كرده است.
وَاَلْقٰی فِی الْاَرْضِ رَوَاسِیَ اَنْ تَمِیْدَ بِكُمْ وَاَنْهٰرًا وَّسُبُلًا لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُوْنَ ۟ۙ
و برای استوار سازی زمین کوه‌هایی در آن قرار داد تا شما را تکان ندهد و نجنباند، و رودهایی در آن جاری ساخت تا از آنها بنوشید، و چارپایان و کشتزارهای‌تان را آبیاری کنید، و راه‌هایی در آن باز کرد تا برای رسیدن به مقاصدتان بدون اینکه گم شوید آنها را بپیمایید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اَفَمَنْ یَّخْلُقُ كَمَنْ لَّا یَخْلُقُ ؕ— اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ ۟
آیا کسی‌که این موارد و سایر اشیا را می‌آفریند مانند کسی است که هیچ‌چیز نمی‌آفریند؟! آیا از عظمت الله که هر چیزی را می‌آفریند پند نمی‌گیرید، تا تنها او را عبادت کنید، و چیزی را که هیچ‌چیز نمی‌آفریند با او شریک نگردانید؟
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِنْ تَعُدُّوْا نِعْمَةَ اللّٰهِ لَا تُحْصُوْهَا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَغَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
و -ای مردم- اگر تلاش کنید که نعمت‌های زیاد الله را که بر شما ارزانی داشته است برشمارید به دلیل کثرت و تنوع آنها قادر بر انجام این کار نخواهید بود. در حقیقت الله بسیار بخشنده است که در قبال غفلت از سپاسگزاری نعمت‌هایش شما را مؤاخذه نکرده است، و بسیار مهربان است که به‌سبب گناهان و کوتاهی در سپاسگزاری‌اش نعمت‌های خویش را از شما نبریده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَالَّذِیْنَ یَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ لَا یَخْلُقُوْنَ شَیْـًٔا وَّهُمْ یُخْلَقُوْنَ ۟ؕ
و کسانی‌که مشرکان به جای الله آنها را عبادت می‌کنند، هیچ‌چیز هر چند اندک باشد را نمی‌آفرینند، و خودِ کسانی‌که آنها را به جای الله عبادت کرده‌اند آنها را می‌سازند، پس چگونه به جای الله بت‌هایی که به دست خویش ساخته‌اند عبادت می‌کنند؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
اَمْوَاتٌ غَیْرُ اَحْیَآءٍ ؕۚ— وَمَا یَشْعُرُوْنَ ۙ— اَیَّانَ یُبْعَثُوْنَ ۟۠
و افزون بر اینکه خود عبادتگزاران‌شان به دست خویش آنها را ساخته‌اند، جماداتی بدون روح و بدون علم هستند، چنان‌که نمی‌دانند چه زمانی همراه عبادتگزاران‌شان در روز قیامت برانگیخته می‌شوند؛ تا همراه آنها در آتش جهنم افکنده شوند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِلٰهُكُمْ اِلٰهٌ وَّاحِدٌ ۚ— فَالَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ قُلُوْبُهُمْ مُّنْكِرَةٌ وَّهُمْ مُّسْتَكْبِرُوْنَ ۟
معبود حقیقی شما همان معبود یگانه‌ای است که هیچ شریکی ندارد و همان الله است، و کسانی‌که به رستاخیز برای جزا ایمان ندارند یگانگی الله را به خاطر ترس از آن انکار می‌کنند، پس دلهایشان نه به حساب ایمان دارند و نه به کیفر، و خودشان سرکشانی هستند که حق را نمی‌پذیرند، و در برابر آن فروتنی نمی‌کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
لَا جَرَمَ اَنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ مَا یُسِرُّوْنَ وَمَا یُعْلِنُوْنَ ؕ— اِنَّهٗ لَا یُحِبُّ الْمُسْتَكْبِرِیْنَ ۟
به تحقیق الله از اعمالی که اینها پنهان و اعمالی که آشکار می‌کنند آگاه است، و ذره‌ای بر او پوشیده نمی‌ماند، و به‌زودی در قبال اعمال‌شان به آنها جزا خواهد داد، به‌راستی‌که او سبحانه تکبر کنندگان از عبادت و فروتنی برای الله را دوست ندارد، بلکه شدیدترین خشم را بر آنها می‌گیرد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِذَا قِیْلَ لَهُمْ مَّاذَاۤ اَنْزَلَ رَبُّكُمْ ۙ— قَالُوْۤا اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟ۙ
و هرگاه به اینها که وحدانیت آفریدگار را انکار، و رستاخیز را تکذیب می‌کنند گفته شود: الله چه چیزی بر محمد صلی الله علیه وسلم نازل کرده است؟ می‌گویند: هیچ‌چیز بر او نازل نکرده است، و او فقط از جانب خودش قصه‌ها و دروغ‌های نخستینیان را آورده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
لِیَحْمِلُوْۤا اَوْزَارَهُمْ كَامِلَةً یَّوْمَ الْقِیٰمَةِ ۙ— وَمِنْ اَوْزَارِ الَّذِیْنَ یُضِلُّوْنَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ ؕ— اَلَا سَآءَ مَا یَزِرُوْنَ ۟۠
به این هدف که سرانجام گناهان‌شان را بدون کاستی به دوش بکشند، و نیز گناهان کسانی را که از روی نادانی و تقلید از اسلام گمراه کرده‌اند به دوش کشند، پس چه زشت است گناهان خودشان و گناهان پیروان‌شان که به دوش می‌کشند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
قَدْ مَكَرَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَاَتَی اللّٰهُ بُنْیَانَهُمْ مِّنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَیْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَاَتٰىهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟
پیش از اینها نیز کافران بر رسولان‌شان نیرنگ‌ها زده‌اند، اما الله ساختمان‌های‌شان را از اساس ویران کرد، آنگاه سقف‌های آنها از فرازشان بر سر آنها فرو ریخت، و عذاب از جایی‌که انتظار نداشتند آنها را فراگرفت؛ زیرا انتظار می‌بردند که ساختمان‌های‌شان از آنها محافظت می‌کند، اما با همان‌ها نابود شدند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• في الآيات من أصناف نعم الله على العباد شيء عظيم، مجمل ومفصل، يدعو الله به العباد إلى القيام بشكره وذكره ودعائه.
در آیات فوق موارد بزرگی از انواع نعمت‌های الله بر بندگان به صورت مجمل و مفصل آمده است، که الله با آنها بندگانش را بر انجام شکر و ذکر و خواندن او تعالی دعوت می‌کند.
• طبيعة الإنسان الظلم والتجرُّؤ على المعاصي والتقصير في حقوق ربه، كَفَّار لنعم الله، لا يشكرها ولا يعترف بها إلا من هداه الله.
طبیعت انسان، ستم و جسارت بر انجام گناهان و کوتاهی در حقوق پروردگارش، و ناسپاسی نعمت‌های الله است که نه شکر آنها را به جای می‌آورد، و نه به آن اعتراف می‌کند مگر کسی‌که الله او را هدایت کرده باشد.
ثُمَّ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ یُخْزِیْهِمْ وَیَقُوْلُ اَیْنَ شُرَكَآءِیَ الَّذِیْنَ كُنْتُمْ تُشَآقُّوْنَ فِیْهِمْ ؕ— قَالَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْعِلْمَ اِنَّ الْخِزْیَ الْیَوْمَ وَالسُّوْٓءَ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ ۟ۙ
سپس در روز قیامت الله آنها را با عذاب تحقیر و خوار می‌گرداند، و به آنها می‌گوید: شریکان من که آنها را شریک من در عبادت قرار می‌دادید، و به‌سبب آنها با پیامبرانم و مؤمنان دشمنی می‌کردید کجایند؟ علمای ربانی می‌گویند: به‌راستی‌که خواری و عذاب روز قیامت بر کافران واقع می‌شود.
Ang mga Tafsir na Arabe:
الَّذِیْنَ تَتَوَفّٰىهُمُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ ظَالِمِیْۤ اَنْفُسِهِمْ ۪— فَاَلْقَوُا السَّلَمَ مَا كُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوْٓءٍ ؕ— بَلٰۤی اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌۢ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
همان کسانی‌که فرشتۀ مرگ و فرشتگان دستیارش در حالی ارواح‌شان را قبض می‌کنند که با کفر به الله به خودشان ستم می‌کنند، پس وقتی‌که مرگ بر آنها نازل می‌شود از درِ تسلیم گردن می‌نهند، و کفر و گناهانی را که بر آن بودند انکار می‌کنند؛ به این گمان که انکار به آنها نفع می‌رساند. آنگاه به آنها گفته می‌شود: دروغ گفتید، به‌راستی کافرانی بودید که گناهان را مرتکب می‌شدید، همانا الله از آنچه در دنیا انجام می‌دادید آگاه است، و ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند، و به‌زودی شما را در قبال آن جزا خواهد داد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَقِیْلَ لِلَّذِیْنَ اتَّقَوْا مَاذَاۤ اَنْزَلَ رَبُّكُمْ ؕ— قَالُوْا خَیْرًا ؕ— لِلَّذِیْنَ اَحْسَنُوْا فِیْ هٰذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ ؕ— وَلَدَارُ الْاٰخِرَةِ خَیْرٌ ؕ— وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ
و به کسانی‌که با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی الله تقوای پروردگارشان را پیشه کرده‌اند گفته می‌شود: پروردگارتان چه چیزی بر پیامبرتان محمد صلی الله علیه وسلم نازل کرده است؟ پاسخ می‌دهند: الله خیر بزرگی بر او نازل کرده است، برای کسانی‌که در این زندگی دنیا به نیکی الله را عبادت کرده‌اند و با مخلوقاتش به نیکی رفتار کرده‌اند ثوابی نیکوست، از جمله پیروزی و روزی گسترده، و پاداشی که الله در آخرت برای‌شان آماده کرده بهتر است از آنچه که در دنیا برای‌شان به تعجیل انداخته است، و سرای آخرت چه سرای نیکویی است برای کسانی‌که با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی پروردگارشان تقوای او تعالی را پیشه کرده‌اند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
جَنّٰتُ عَدْنٍ یَّدْخُلُوْنَهَا تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ لَهُمْ فِیْهَا مَا یَشَآءُوْنَ ؕ— كَذٰلِكَ یَجْزِی اللّٰهُ الْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ
بهشت‌های جاویدان و آرامی که از زیر کاخ‌ها و درختان‌شان رودها جاری است که در آنها وارد می‌شوند، و خوردنی‌ها و نوشیدنی‌ها و سایر چیزهایی که می‌خواهند در این بهشت‌ها برای‌شان مُهَیّا است، مانند این پاداش که پرهیزگاران امت محمد صلی الله علیه وسلم به آن پاداش داده می‌شوند، پرهیزگاران امت‌های پیشین نیز جزا داده می‌شوند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
الَّذِیْنَ تَتَوَفّٰىهُمُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ طَیِّبِیْنَ ۙ— یَقُوْلُوْنَ سَلٰمٌ عَلَیْكُمُ ۙ— ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
همان کسانی‌که فرشتۀ مرگ و فرشتگان دستیارش در حالی ارواح‌شان را قبض می‌کنند که دلهایشان از کفر پاک است، و فرشتگان با این سخن آنها را مورد خطاب قرار می‌دهند: سلام علیکم، از هر آفتی نجات یافتید، به‌سبب اعتقاد صحیح و عمل صالح که در دنیا انجام می‌دادید وارد بهشت شوید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
هَلْ یَنْظُرُوْنَ اِلَّاۤ اَنْ تَاْتِیَهُمُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ اَوْ یَاْتِیَ اَمْرُ رَبِّكَ ؕ— كَذٰلِكَ فَعَلَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ؕ— وَمَا ظَلَمَهُمُ اللّٰهُ وَلٰكِنْ كَانُوْۤا اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُوْنَ ۟
آیا این مشرکان تکذیب کننده منتظر چیزی جز این هستند که فرشتۀ مرگ و فرشتگان دستیار او برای قبض ارواح‌شان و زدن بر صورت و پشت‌شان نزدشان بیایند، یا امر الله به ریشه‌‌کن کردن آنها با عذاب در دنیا بیاید؟ مانند این کاری که مشرکان مکه انجام می‌دهند مشرکان پیش از آنها هم مرتکب می‌شدند که الله آنها را نابود کرد، و با این کار بر آنها ستم نکرد، بلکه آنها خودشان به‌سبب کفر به الله با قرار دادن خویش در معرض نابودی بر خودشان ستم روا داشتند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• فضيلة أهل العلم، وأنهم الناطقون بالحق في الدنيا ويوم يقوم الأشهاد، وأن لقولهم اعتبارًا عند الله وعند خلقه.
فضیلت علما، و اینکه آنها در دنیا و نیز در روزی‌که گواهان به‌پا می‌خیزند حق را می‌گویند، و سخن‌شان نزد الله و نزد مخلوقاتش معتبر است.
• من أدب الملائكة مع الله أنهم أسندوا العلم إلى الله دون أن يقولوا: إنا نعلم ما كنتم تعملون، وإشعارًا بأنهم ما علموا ذلك إلا بتعليم من الله تعالى.
از ادب فرشتگان در برابر الله این است که علم را به الله نسبت دادند به جای اینکه بگویند: آنچه را که شما می‌دانید ما نیز می‌دانیم، و اعلام نمودند که علم را جز به آموزش از جانب الله تعالی نیاموخته‌اند.
وَقَالَ الَّذِیْنَ اَشْرَكُوْا لَوْ شَآءَ اللّٰهُ مَا عَبَدْنَا مِنْ دُوْنِهٖ مِنْ شَیْءٍ نَّحْنُ وَلَاۤ اٰبَآؤُنَا وَلَا حَرَّمْنَا مِنْ دُوْنِهٖ مِنْ شَیْءٍ ؕ— كَذٰلِكَ فَعَلَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ۚ— فَهَلْ عَلَی الرُّسُلِ اِلَّا الْبَلٰغُ الْمُبِیْنُ ۟
و کسانی‌که دیگران را همراه الله در عبادت‌شان شریک قرار دادند گفتند: اگر الله می‌خواست که تنها او را عبادت کنیم، و به او شرک نورزیم به‌طور قطع نه ما و نه پیش از این پدران‌مان هیچ‌کس را غیر او عبادت نمی‌کردیم، و اگر می‌خواست که چیزی را حرام نگردانیم آن را حرام نمی‌کردیم. کافران پیشین نیز چنین استدلال باطلی آوردند، پس رسولان وظیفه‌ای جز تبلیغ آشکار آنچه که به ابلاغ آن فرمان یافته‌اند، و ابلاغ کرده‌اند، ندارند، و کافران هیچ دلیلی بر استدلال به تقدیر پس از اینکه الله برای‌شان اراده و اختیار قرار داد، و رسولان را به‌سوی‌شان فرستاد ندارند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِیْ كُلِّ اُمَّةٍ رَّسُوْلًا اَنِ اعْبُدُوا اللّٰهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوْتَ ۚ— فَمِنْهُمْ مَّنْ هَدَی اللّٰهُ وَمِنْهُمْ مَّنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلٰلَةُ ؕ— فَسِیْرُوْا فِی الْاَرْضِ فَانْظُرُوْا كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِیْنَ ۟
و به تحقیق که در هر یک از امت‌های پیشین رسولی فرستادیم که به امتش فرمان دهد که فقط الله را عبادت کنند، و عبادت غیر او از بت‌ها و شیاطین و غیر آنها را رها کنند. آنگاه از آنها کسی بود که الله او را هدایت کرد پس به او تعالی ایمان آورد، و از آنچه رسولش آورده بود پیروی کرد، و از آنها کسی بود که به الله کفر ورزید و از رسولش نافرمانی کرد پس الله او را هدایت نکرد، و گمراهی بر او واجب شد، پس در زمین بگردید تا با چشمان‌تان ببینید سرانجامِ تکذیب کنندگان پس از عذاب و نابودی‌ای که به آنها رسید چگونه بوده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنْ تَحْرِصْ عَلٰی هُدٰىهُمْ فَاِنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِیْ مَنْ یُّضِلُّ وَمَا لَهُمْ مِّنْ نّٰصِرِیْنَ ۟
- ای رسول- اگر تمام توانت را برای دعوت اینها به خرج دهی، و بر هدایت‌شان حرص ورزی، و اسباب هدایت را به‌کار گیری؛ الله کسی را که گمراه ساخته است به هدایت توفیق نمی‌دهد، و غیر از الله هیچ‌کس را ندارند که با دفع عذاب به آنها یاری رساند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاَقْسَمُوْا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَیْمَانِهِمْ ۙ— لَا یَبْعَثُ اللّٰهُ مَنْ یَّمُوْتُ ؕ— بَلٰی وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟ۙ
و این تکذیب کنندگان رستاخیز با اغراق در سوگندهای‌شان و انکار رستاخیز سوگند استوار به الله یاد کردند که: الله کسی را که می‌میرد دوباره زنده نمی‌کند؛ بدون اینکه دلیلی بر این سوگند داشته باشند، آری، الله هرکس را که می‌میرد دوباره زنده می‌کند، این وعده بر او حق است، اما بیشتر مردم نمی‌دانند که الله مردگان را دوباره زنده می‌کند، پس رستاخیز را انکار می‌کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
لِیُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِیْ یَخْتَلِفُوْنَ فِیْهِ وَلِیَعْلَمَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اَنَّهُمْ كَانُوْا كٰذِبِیْنَ ۟
الله در روز قیامت همگی آنها را دوباره زنده می‌کند تا حقیقت توحید و رستاخیز و نبوت را که در آن اختلاف می‌کردند برای‌شان آشکار گرداند، و تا کفار بدانند در ادعای‌شان که شریکانی همراه الله قرار دادند و رستاخیز را انکار کردند دروغگو بودند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَیْءٍ اِذَاۤ اَرَدْنٰهُ اَنْ نَّقُوْلَ لَهٗ كُنْ فَیَكُوْنُ ۟۠
به‌راستی هرگاه زنده گردانیدن و برانگیختن مردگان را اراده کنیم هیچ بازدارنده‌ای نیست که ما را از این کار بازگرداند. به چیزی که آن را اراده کنیم فقط به او می‌گوییم: ﴿كُن﴾ باش، آنگاه بدون تردید موجود می‌شود.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَالَّذِیْنَ هَاجَرُوْا فِی اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ مَا ظُلِمُوْا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً ؕ— وَلَاَجْرُ الْاٰخِرَةِ اَكْبَرُ ۘ— لَوْ كَانُوْا یَعْلَمُوْنَ ۟ۙ
و کسانی‌که پس از آن‌که کفار آنها را شکنجه کردند و بر آنها تنگ گرفتند خانه‌ها و خانواده‌ها و اموال‌شان را برای هجرت از سرزمین کفر به سرزمین اسلام به قصد رضایت الله رها کردند به‌طور قطع آنها را در دنیا به خانه‌ای فرود می‌آوریم که در آن گرامی هستند، و به تحقیق که پاداش آخرت بزرگتر است زیرا بهشت یکی از پاداش‌های آخرت است، اگر بازماندگان از هجرت از پاداش مهاجران آگاه بودند هرگز از هجرت باز نمی‌ماندند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
الَّذِیْنَ صَبَرُوْا وَعَلٰی رَبِّهِمْ یَتَوَكَّلُوْنَ ۟
این مهاجران در راه الله همان کسانی هستند که در برابر آزار و اذیت‌های اقوام‌شان و جدایی از خانواده و سرزمین‌شان شکیبایی کردند، و بر طاعت الله شکیبایی ورزیدند، و آنها در تمام امورشان فقط بر الله توکل می‌کنند، و الله این پاداش بزرگ را به آنها بخشیده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• العاقل من يعتبر ويتعظ بما حل بالضالين المكذبين كيف آل أمرهم إلى الدمار والخراب والعذاب والهلاك.
عاقل کسی است که از آنچه به گمراهان تکذیب کننده رسیده است پند و عبرت می‌گیرد که چگونه کارشان به ویرانی و نابودی و عذاب و هلاکت منجر شد.
• الحكمة من البعث والمعاد إظهار الله الحقَّ فيما يختلف فيه الناس من أمر البعث وكل شيء.
حکمت رستاخیز و معاد، اظهار حق از جانب الله است در مورد رستاخیز و هر چیزی‌که مردم در آن اختلاف دارند.
• فضيلة الصّبر والتّوكل: أما الصّبر: فلما فيه من قهر النّفس، وأما التّوكل: فلأن فيه الثقة بالله تعالى والتعلق به.
فضیلت صبر و توکل: صبر، برای این که نفس را مغلوب می کند، و توکل برای این که در آن اعتماد و دل بستگی کامل به الله وجود دارد.
• جزاء المهاجرين الذين تركوا ديارهم وأموالهم وصبروا على الأذى وتوكّلوا على ربّهم، هو الموطن الأفضل، والمنزلة الحسنة، والعيشة الرّضية، والرّزق الطّيّب الوفير، والنّصر على الأعداء، والسّيادة على البلاد والعباد.
پاداش مهاجران که خانه‌ها و اموال‌شان را رها کردند و در برابر آزارها شکیبایی به خرج دادند و بر پروردگارشان توکل کردند، همان سرزمین برتر و منزل نیکو، و زندگی گوارا، و روزی پاکیزه و فراوان، و پیروزی بر دشمنان، و سروری بر سرزمین‌ها و بندگان است.
وَمَاۤ اَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ اِلَّا رِجَالًا نُّوْحِیْۤ اِلَیْهِمْ فَسْـَٔلُوْۤا اَهْلَ الذِّكْرِ اِنْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ ۟ۙ
و -ای رسول- پیش از تو نفرستادیم مگر مردانی از جنس بشر که به آنها وحی می‌کردیم، پس رسولانی از فرشتگان نفرستاده‌ایم، و این سنت همیشگی ماست، و اگر این امر را انکار می‌کنید از پیروان کتاب‌های پیشین بپرسید به شما خبر می‌دهند که رسولان انسان بودند، و فرشته نبوده‌اند، اگر نمی‌دانید که آنها بشر بوده‌اند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
بِالْبَیِّنٰتِ وَالزُّبُرِ ؕ— وَاَنْزَلْنَاۤ اِلَیْكَ الذِّكْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ اِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَكَّرُوْنَ ۟
این رسولان از جنس بشر را با دلایل آشکار، و با کتاب‌های نازل شده فرستادیم، و -ای رسول- قرآن را بر تو نازل کردیم تا هر آنچه را که نیاز به توضیح دارد به مردم توضیح دهی، و امید است که آنها افکارشان را به کار اندازند، آنگاه از آنچه که قرآن دربردارد پند بگیرند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اَفَاَمِنَ الَّذِیْنَ مَكَرُوا السَّیِّاٰتِ اَنْ یَّخْسِفَ اللّٰهُ بِهِمُ الْاَرْضَ اَوْ یَاْتِیَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟ۙ
آیا کسانی‌که برای بازداشتن از راه الله نیرنگ‌ها اندیشیده‌اند ایمن شده‌اند از اینکه الله آنها را در زمین فرو بَرَد همان‌گونه که قارون را در زمین فرو برد، یا عذاب از جایی‌که انتظار آمدنش را ندارند آنها را فرا گیرد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اَوْ یَاْخُذَهُمْ عَلٰی تَخَوُّفٍ ؕ— فَاِنَّ رَبَّكُمْ لَرَءُوْفٌ رَّحِیْمٌ ۟
آیا ایمن شده‌اند از اینکه عذاب الله درحالی‌که از آن می‌ترسند آنها را فراگیرد، زیرا الله در هر حالی بر عذاب کردن آنها تواناست، همانا پروردگارتان بسیار رؤوف و مهربان است و کیفر را به تعجیل نمی‌اندازد تا شاید بندگانش به‌سوی او توبه کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اَوَلَمْ یَرَوْا اِلٰی مَا خَلَقَ اللّٰهُ مِنْ شَیْءٍ یَّتَفَیَّؤُا ظِلٰلُهٗ عَنِ الْیَمِیْنِ وَالشَّمَآىِٕلِ سُجَّدًا لِّلّٰهِ وَهُمْ دٰخِرُوْنَ ۟
آیا این تکذیب کنندگان از روی تأمل به مخلوقاتش ننگریسته‌اند، که سایه‌های‌شان به پیروی از حرکت و سیر خورشید در روز و ماه در شب به راست و چپ متمایل می‌شوند، و با تواضع در برابر پروردگارشان فروتن هستند و در برابر او به صورت واقعی سجده می‌کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَهٗ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَلَهُ الدِّیْنُ وَاصِبًا ؕ— اَفَغَیْرَ اللّٰهِ تَتَّقُوْنَ ۟
و مخلوقات و فرمانروایی و تدبیری که در آسمان‌ها و زمین است فقط از آنِ اوست، و طاعت و خضوع و اخلاص ثابت فقط برای اوست، پس آیا از غیر الله می‌ترسید؟! خیر، بلکه فقط از او بترسید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَمَا بِكُمْ مِّنْ نِّعْمَةٍ فَمِنَ اللّٰهِ ثُمَّ اِذَا مَسَّكُمُ الضُّرُّ فَاِلَیْهِ تَجْـَٔرُوْنَ ۟ۚ
و -ای مردم- هر نعمت دینی یا دنیایی که دارید از جانب الله سبحانه است نه از جانب دیگران، سپس چون آسیب یا بیماری یا فقری به شما رسد فقط به‌سوی او با دعا تضرع می‌کنید؛ تا آنچه به شما رسیده است را از شما بزداید، پس کسی‌که نعمت‌ها را بر شما می‌بخشد، و مصیبت‌ها را از شما برطرف می‌سازد، همان ذاتی است که باید به یگانگی و وحدانیت عبادت شود.
Ang mga Tafsir na Arabe:
ثُمَّ اِذَا كَشَفَ الضُّرَّ عَنْكُمْ اِذَا فَرِیْقٌ مِّنْكُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِكُوْنَ ۟ۙ
سپس وقتی دعای‌تان را اجابت کند و آسیبی را که به شما رسیده است از شما برطرف سازد گروهی از شما به پروردگارشان شرک می‌ورزند، چون غیر او تعالی را همراهش عبادت می‌کنند، پس این چه ذلتی است؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• على المجرم أن يستحي من ربه أن تكون نعم الله عليه نازلة في جميع اللحظات ومعاصيه صاعدة إلى ربه في كل الأوقات.
مجرم باید از پروردگارش حیا کند که نعمت‌های الله در هر لحظه بر او نازل می‌شود اما گناهانش در هر وقت به‌سوی پروردگارش بالا می‌رود.
• ينبغي لأهل الكفر والتكذيب وأنواع المعاصي الخوف من الله تعالى أن يأخذهم بالعذاب على غِرَّة وهم لا يشعرون.
برای کافران و تکذیب کنندگان و سایر گناهکاران سزاوار است که از الله تعالی بترسند از اینکه آنها را ناگهانی و درحالی‌که نمی‌دانند بگیرد.
• جميع النعم من الله تعالى، سواء المادية كالرّزق والسّلامة والصّحة، أو المعنوية كالأمان والجاه والمنصب ونحوها.
تمام نعمت‌ها از جانب الله تعالی است، چه مادی مانند سلامتی و بهبودی، چه معنوی مانند امنیت و مقام و منصب و غیر آن.
• لا يجد الإنسان ملجأً لكشف الضُّرِّ عنه في وقت الشدائد إلا الله تعالى فيضجّ بالدّعاء إليه؛ لعلمه أنه لا يقدر أحد على إزالة الكرب سواه.
انسان هیچ پناهگاهی برای برطرف کردن آسیب از خویش در زمان سختی‌ها جز الله تعالی نمی‌یابد، آنگاه با دعای به‌سوی او تعالی ناله و زاری می‌کند؛ زیرا می‌داند که کسی جز او تعالی نمی‌تواند اندوه را برطرف سازد.
لِیَكْفُرُوْا بِمَاۤ اٰتَیْنٰهُمْ ؕ— فَتَمَتَّعُوْا ۫— فَسَوْفَ تَعْلَمُوْنَ ۟
شرکشان به الله آنها را واداشت تا نعمت‌های الله بر خویش، از جمله برطرف کردن آسیب را ناسپاسی کنند، و به همین منظور به آنها گفته شد: از نعمت‌هایی که در آن قرار دارید بهره‌مند شوید تا عذاب دنیا و آخرتِ الله شما را فراگیرد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَیَجْعَلُوْنَ لِمَا لَا یَعْلَمُوْنَ نَصِیْبًا مِّمَّا رَزَقْنٰهُمْ ؕ— تَاللّٰهِ لَتُسْـَٔلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَفْتَرُوْنَ ۟
و مشرکان بخشی از اموال‌شان را که به آنها روزی دادیم برای بت‌های‌شان که هیچ‌چیز نمی‌دانند- چون جماداتی هستند که نه نفع می‌رسانند نه آسیب- قرار می‌دهند، و با این کار به آنها نزدیکی می‌جویند، و به الله سوگند که -ای مشرکان- در روز قیامت در مورد آنچه ادعا می‌کردید از اینکه این بت‌ها معبودانی هستند، و سهمی از اموال‌تان برای‌شان است از شما سوال خواهد شد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَیَجْعَلُوْنَ لِلّٰهِ الْبَنٰتِ سُبْحٰنَهٗ ۙ— وَلَهُمْ مَّا یَشْتَهُوْنَ ۟
و مشرکان دختران را به الله نسبت می‌دهند، و اعتقاد دارند که آنها فرشتگان هستند، پس فرزند خواندگی را به او تعالی نسبت می‌دهند، و آنچه را که برای خودشان نمی‌پسندند برای او تعالی می‌پسندند، او سبحانه از آنچه که برایش قرار می‌دهند منزه و پاک است، و پسران را که می‌خواهند برای خودشان قرار می‌دهند، پس این چه جرم بزرگی است؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِذَا بُشِّرَ اَحَدُهُمْ بِالْاُ ظَلَّ وَجْهُهٗ مُسْوَدًّا وَّهُوَ كَظِیْمٌ ۟ۚ
و هرگاه تولد دختر به یکی از این مشرکان خبر داده شود از شدت ناخوشایندی از آنچه که خبردار شده صورتش سیاه می‌گردد، و قلبش از غم و اندوه پُر می‌شود، سپس آنچه را که برای خودش نمی‌پسندد به الله نسبت می‌دهد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
یَتَوَارٰی مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوْٓءِ مَا بُشِّرَ بِهٖ ؕ— اَیُمْسِكُهٗ عَلٰی هُوْنٍ اَمْ یَدُسُّهٗ فِی التُّرَابِ ؕ— اَلَا سَآءَ مَا یَحْكُمُوْنَ ۟
از بدی تولد دختر که به او خبر داده شده است از قومش مخفی و پنهان می‌شود، و این‌گونه با خودش سخن می‌گوید که: آیا این دختر را با خواری و ذلت نگه دارد یا او را زنده به گور کند، و در زیر خاک پنهان گرداند؟ چه زشت است آنچه که این مشرکان به آن حکم می‌کنند، چون آنچه را برای خود نمی‌پسندند برای پروردگارشان حکم کردند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
لِلَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ ۚ— وَلِلّٰهِ الْمَثَلُ الْاَعْلٰی ؕ— وَهُوَ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟۠
صفت بد نیاز به فرزند و جهل و کفر برای کافران است که به آخرت ایمان نمی‌آورند، و صفات نیکوی والای جلال و کمال و ثروت و علم از آنِ الله است، و او سبحانه در فرمانروایی خویش ذات شکست‌ناپذیری است که هیچ‌کس بر او چیره نمی‌گردد، و در آفرینش و تدبیر و تشریعش بسیار داناست.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللّٰهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ مَّا تَرَكَ عَلَیْهَا مِنْ دَآبَّةٍ وَّلٰكِنْ یُّؤَخِّرُهُمْ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی ۚ— فَاِذَا جَآءَ اَجَلُهُمْ لَا یَسْتَاْخِرُوْنَ سَاعَةً وَّلَا یَسْتَقْدِمُوْنَ ۟
و اگر الله مردم را به‌سبب ستم و کفرشان به او تعالی مجازات کند هیچ انسان و حیوانی که بر روی زمین می‌جنبد بر روی زمین نخواهد ماند، اما او سبحانه عذاب‌شان را تا مدت مشخصی در علمش به تأخیر می‌اندازد، پس وقتی آن مدت مشخص در علم او تعالی فرا رسد کیفرشان حتی زمانی اندک از آن لحظه پیش و پس نمی‌افتد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَیَجْعَلُوْنَ لِلّٰهِ مَا یَكْرَهُوْنَ وَتَصِفُ اَلْسِنَتُهُمُ الْكَذِبَ اَنَّ لَهُمُ الْحُسْنٰی ؕ— لَا جَرَمَ اَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَاَنَّهُمْ مُّفْرَطُوْنَ ۟
و دختران را که انتساب آنها به خودشان را نمی‌پسندند برای الله سبحانه قرار می‌دهند. مشرکان بر زبان‌شان این سخن دروغ را می‌گویند که مقام نیکویی نزد الله دارند. اگر راست باشد که باید به‌زودی چنان‌که می‌گویند برانگیخته شوند، اما در حقیقت جهنم برای‌شان است، و در آن رها می‌شوند، و هرگز از آن خارج نمی‌گردند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
تَاللّٰهِ لَقَدْ اَرْسَلْنَاۤ اِلٰۤی اُمَمٍ مِّنْ قَبْلِكَ فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطٰنُ اَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِیُّهُمُ الْیَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
- ای رسول- به الله سوگند که به‌سوی امت‌های پیش از تو رسولانی را فرستادیم پس شیطان اعمال زشت‌شان از شرک و کفر و گناهان را برای‌شان آراست، پس همو در روز قیامت یاور واهی‌شان است پس باید از او یاری بجویند، و در روز قیامت عذابی رنج‌آور دارند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَمَاۤ اَنْزَلْنَا عَلَیْكَ الْكِتٰبَ اِلَّا لِتُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِی اخْتَلَفُوْا فِیْهِ ۙ— وَهُدًی وَّرَحْمَةً لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟
و -ای رسول- قرآن را بر تو نازل نکردیم مگر اینکه برای تمام مردم توحید و رستاخیز و احکام شرع را که در آن اختلاف دارند توضیح دهی، و قرآن برای مؤمنان به الله و رسولش و به آنچه قرآن آورده است هدایت و رحمتی است، زیرا آنها هستند که از حق منتفع می‌شوند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• من جهالات المشركين: نسبة البنات إلى الله تعالى، ونسبة البنين لأنفسهم، وأَنفَتُهم من البنات، وتغيّر وجوههم حزنًا وغمَّا بالبنت، واستخفاء الواحد منهم وتغيبه عن مواجهة القوم من شدّة الحزن وسوء الخزي والعار والحياء الذي يلحقه بسبب البنت.
برخی نادانی‌های مشرکان از این قرار است: نسبت دادن دختران به الله تعالی، نسبت دادن پسران به خودشان، و عار داشتن از دختران، تغییر رنگ صورت‌های‌شان بر اثر غم و اندوه به خاطر دختر، و پنهان شدن و غایب شدن هر یک از آنها از رویارویی با قوم از شدت اندوه و خواری و ننگ و حیایی که به‌سبب دختر به او رسیده است.
• من سنن الله إمهال الكفار وعدم معاجلتهم بالعقوبة ليترك الفرصة لهم للإيمان والتوبة.
یکی از سنت های الهی این است که به کافران مهلت می دهد و سزای آنان را به تأخیر می اندازد تا فرصت ایمان و توبه را از آن ها نگیرد.
• مهمة النبي صلى الله عليه وسلم الكبرى هي تبيان ما جاء في القرآن، وبيان ما اختلف فيه أهل الملل والأهواء من الدين والأحكام، فتقوم الحجة عليهم ببيانه.
بزرگترین مسئوليت -پیامبر صلی الله علیه و سلم- بيان آن چیزی است که در قرآن ذكر شده است، و بیان آنچه اهل فرق و مذاهب باطل، در امر دین و احکام اختلاف دارند، تا با بيان قرآن حجت بر آن ها تمام شود.
وَاللّٰهُ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَاَحْیَا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّسْمَعُوْنَ ۟۠
و الله بارانی از سوی آسمان فرود آورد، پس با آن زمین را با رویانیدن گیاهان پس از اینکه خشک و لم‌یَزرَع بود زنده گردانید، به‌راستی‌که در فرو فرستادن باران از سوی آسمان، و رویانیدن گیاهان با آن راهنمایی آشکار است بر قدرت الله برای مردمی که کلام الله را می‌شنوند و در آن می‌اندیشند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِنَّ لَكُمْ فِی الْاَنْعَامِ لَعِبْرَةً ؕ— نُسْقِیْكُمْ مِّمَّا فِیْ بُطُوْنِهٖ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَّدَمٍ لَّبَنًا خَالِصًا سَآىِٕغًا لِّلشّٰرِبِیْنَ ۟
و -ای مردم- به‌راستی که در شتر و گاو و گوسفند برای‌تان اندرزی است که از آن پند بگیرید، چون با شیری که از پستان‌شان خارج می‌شود شما را می‌نوشانیم، و با وجود اینکه از میان فضولات شکم و خون بدن آنها خارج می‌شود شیری خالص و ناب و لذید است که برای نوشندگان گواراست.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَمِنْ ثَمَرٰتِ النَّخِیْلِ وَالْاَعْنَابِ تَتَّخِذُوْنَ مِنْهُ سَكَرًا وَّرِزْقًا حَسَنًا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّعْقِلُوْنَ ۟
و در میوه‌های نخل و انگور که به شما روزی می‌دهیم پندی است، پس از آن مست کننده‌ای می‌گیرید که عقل را از بین می‌برد، و این کاری غیر نیکوست، و از آن روزی‌ای نیکو مانند خرما و کشمش و سرکه و شیره که از آنها نفع می‌برید می‌گیرید، همانا در این مورد راهنمایی است بر قدرت و نعمت بخشی الله بر بندگانش برای مردمی که می‌اندیشند، زیرا آنها هستند که پند می‌گیرند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاَوْحٰی رَبُّكَ اِلَی النَّحْلِ اَنِ اتَّخِذِیْ مِنَ الْجِبَالِ بُیُوْتًا وَّمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُوْنَ ۟ۙ
و -ای رسول- پروردگارت به زنبور عسل الهام و او را راهنمایی کرد به اینکه: از کوه‌ها، و در درخت، و در آنچه که مردم می‌سازند و مسقف می‌کنند خانه‌هایی برای خودت برگزین.
Ang mga Tafsir na Arabe:
ثُمَّ كُلِیْ مِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ فَاسْلُكِیْ سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا ؕ— یَخْرُجُ مِنْ بُطُوْنِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ اَلْوَانُهٗ فِیْهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟
سپس از تمام میوه‌هایی که می‌خواهی بخور، و راه‌هایی را که پروردگارت بر تو الهام کرده است فروتنانه بپیما، از شکم این زنبور، عسلی با رنگ‌های گوناگون، سفید و زرد و سایر رنگ‌ها، خارج می‌شود، و در آن برای مردم درمانی است، که بیماری‌ها را با آن درمان می‌کنند، به‌راستی‌که در این الهام به زنبور عسل و در عسلی که از شکمش خارج می‌شود دلالتی است بر قدرت و تدبیر الله در امور مخلوقاتش برای مردمی که می‌اندیشند، چون آنها هستند که پند می‌گیرند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاللّٰهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ یَتَوَفّٰىكُمْ وَمِنْكُمْ مَّنْ یُّرَدُّ اِلٰۤی اَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَیْ لَا یَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیْـًٔا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌ قَدِیْرٌ ۟۠
و الله شما را بدون نمونۀ قبلی آفرید، سپس هنگام سپری شدن اجل‌های‌تان شما را می‌میراند، و از شما کسی است که عمرش تا بدترین مراحل عمر یعنی فرتوتی ادامه می‌یابد، چنان‌که هیچ‌چیز از آنچه که قبلا می‌دانست نمی‌داند، به‌راستی‌که الله ذات بسیار دانایی است که ذره‌ای از اعمال بندگانش بر او پوشیده نمی‌ماند، و ذات توانایی است که هیچ‌چیز او را ناتوان نمی‌سازد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاللّٰهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلٰی بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ ۚ— فَمَا الَّذِیْنَ فُضِّلُوْا بِرَآدِّیْ رِزْقِهِمْ عَلٰی مَا مَلَكَتْ اَیْمَانُهُمْ فَهُمْ فِیْهِ سَوَآءٌ ؕ— اَفَبِنِعْمَةِ اللّٰهِ یَجْحَدُوْنَ ۟
و الله در روزی‌ای که به شما بخشیده برخی از شما را بر برخی دیگر برتری داده است، چنان‌که برخی از شما را ثروتمند و برخی دیگر از شما را فقیر، و برخی را سرور و برخی را رعیت قرار داده است، اما کسانی‌که الله آنها را در روزی برتری داده است آنچه را که الله بر آنها عطا کرده است به بردگان‌شان نمی‌پردازند تا شریکانی مساوی با آنها در ملکیت باشند، پس چگونه برای الله قرار دادن شریکانی از بندگانش می‌پسندند، اما برای خودشان نمی‌پسندند که شریکانی از بردگان‌شان که با آنها یکسان باشند داشته باشند؟ پس این چه ستمی است، و چه ناسپاسی‌ای برای نعمت‌های الله از این بزرگتر است؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاللّٰهُ جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا وَّجَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَزْوَاجِكُمْ بَنِیْنَ وَحَفَدَةً وَّرَزَقَكُمْ مِّنَ الطَّیِّبٰتِ ؕ— اَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُوْنَ وَبِنِعْمَتِ اللّٰهِ هُمْ یَكْفُرُوْنَ ۟ۙ
و -ای مردم- الله از جنس خودتان همسرانی برای‌تان قرار داده است که با آنها آرام می‌گیرید، و از همسران‌تان فرزندان و نوه‌هایی برای‌تان قرار داده است، و از خوردنی‌های پاکیزه - مانند گوشت و حبوبات و میوه‌ها- به شما روزی داده است، پس آیا به بت‌ها و تندیس‌های باطل ایمان می‌آورید، و نعمت‌های زیاد الله را که نمی‌توانید آنها را برشمارید کفران می‌کنید و شکر الله را به جای نمی‌آورید به این صورت که فقط به الله ایمان آورید؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• جعل تعالى لعباده من ثمرات النخيل والأعناب منافع للعباد، ومصالح من أنواع الرزق الحسن الذي يأكله العباد طريًّا ونضيجًا وحاضرًا ومُدَّخَرًا وطعامًا وشرابًا.
الله تعالی از میوه‌های درختان خرما و انگور منافعی برای بندگانش، و مصالحی از انواع روزی نیکو که بندگان آنها را به صورت تازه و رسیده و حاضر و ذخیره شده و خوراکی و نوشیدنی می‌خورند قرار داده است.
• في خلق النحلة الصغيرة وما يخرج من بطونها من عسل لذيذ مختلف الألوان بحسب اختلاف أرضها ومراعيها، دليل على كمال عناية الله تعالى، وتمام لطفه بعباده، وأنه الذي لا ينبغي أن يوحَّد غيره ويُدْعى سواه.
در آفرینش زنبور عسل و شهد گوارایی که با رنگ های گوناگون، متناسب با سرزمین و مراتعش از شکمش خارج می شود، نشانه ای بر عنایت و لطف کامل الهی به بندگانش است، و این که تنها الله متعال شایسته ی وحدانیت است و هيچ کسی غیر از او نباید عبادت شود.
• من منن الله العظيمة على عباده أن جعل لهم أزواجًا ليسكنوا إليها، وجعل لهم من أزواجهم أولادًا تقرُّ بهم أعينهم، ويخدمونهم ويقضون حوائجهم، وينتفعون بهم من وجوه كثيرة.
از نعمت‌های بزرگ الله بر بندگانش این است که برای‌شان همسرانی قرار داده است تا با آنها آرام گیرند، و از همسران‌شان فرزندانی برای آنها قرار داده است که مایۀ خنکی چشم‌شان است، و به آنها خدمت می‌کنند و نیازهای‌شان را برآورده می‌سازند، و از وجوه زیادی از آنها بهره‌مند می‌شوند.
وَیَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ مَا لَا یَمْلِكُ لَهُمْ رِزْقًا مِّنَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ شَیْـًٔا وَّلَا یَسْتَطِیْعُوْنَ ۟ۚ
و این مشرکان به جای الله بت‌هایی را عبادت می‌کنند، که هیچ روزی‌ای نه در آسمان‌ها و نه در زمین مالک نیستند که به آنها روزی دهند، و نسزد که مالک آن باشند؛ زیرا جماداتی بدون روح و بدون علم هستند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
فَلَا تَضْرِبُوْا لِلّٰهِ الْاَمْثَالَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ وَاَنْتُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ ۟
پس -ای مردم- برای الله همانندهایی از این بت‌ها که نه نفع می‌رسانند و نه ضرر قرار ندهید؛ زیرا الله هیچ مانندی ندارد تا او را همراه الله در عبادت شریک گردانید. به‌راستی‌که الله از صفات جلال و کمالی که دارد آگاه است، و شما این را نمی‌دانید، پس در شرک به او، و ادعای همانند کردن او با بت‌های‌شان قرار می‌گیرید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا عَبْدًا مَّمْلُوْكًا لَّا یَقْدِرُ عَلٰی شَیْءٍ وَّمَنْ رَّزَقْنٰهُ مِنَّا رِزْقًا حَسَنًا فَهُوَ یُنْفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَّجَهْرًا ؕ— هَلْ یَسْتَوٗنَ ؕ— اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ ؕ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
الله سبحانه برای پاسخ مشرکان مثالی زده است: برده‌ای مملوک و ناتوان از تصرف، که چیزی ندارد تا انفاق کند، و نیز شخص آزادی که از جانب خویش مالی حلال به او عطا کرده‌ایم، که هرگونه بخواهد در آن تصرف می‌کند، چنان‌که در نهان و آشکارا آنچه که می‌خواهد از آن مال بذل می‌کند. پس چگونه الله را که هر طوری که بخواهد مالکِ متصرف در ملکش است را با بت‌های ناتوان‌تان یکسان قرار می‌دهید؟! ستایش از آنِ الله است که سزاوار ستایش است، بلکه اکثر مشرکان از یگانگی الله در الوهیت و استحقاق اینکه به وحدانیت عبادت شود آگاه نیستند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا رَّجُلَیْنِ اَحَدُهُمَاۤ اَبْكَمُ لَا یَقْدِرُ عَلٰی شَیْءٍ وَّهُوَ كَلٌّ عَلٰی مَوْلٰىهُ ۙ— اَیْنَمَا یُوَجِّهْهُّ لَا یَاْتِ بِخَیْرٍ ؕ— هَلْ یَسْتَوِیْ هُوَ ۙ— وَمَنْ یَّاْمُرُ بِالْعَدْلِ ۙ— وَهُوَ عَلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟۠
و الله سبحانه برای رد آنها مثال دیگری آورده است که مثال دو مرد است: یکی از آن دو لالی است که نه می‌شنود و نه سخن می‌گوید و نه می‌فهمد؛ چون کر و لال است، و برای نفع رساندن به خودش و دیگران ناتوان است، و بر کسی‌که او را سرپرستی کند، و کارش را به عهده بگیرد بار سنگینی است، او را به هر جهتی می‌فرستد خیری به همراه نمی‌آورد، و به مطلوب دست نمی‌یابد. آیا یکسان است کسی‌که چنین حالی دارد با کسی که شنوا و گویاست، و نفعش به دیگران می‌رسد، زیرا مردم را به عدالت امر می‌کند، و انسان درستکاری است، و بر راه آشکاری که هیچ ابهام و انحرافی در آن نیست قرار دارد؟! پس -ای مشرکان- چگونه الله را که دارای صفات جلال و کمال است با بت‌های‌تان که نه می‌شنوند و نه سخن می‌گویند، و نه نفعی جلب می‌کنند و نه آسیبی برطرف می‌سازند یکسان می‌دانید؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلِلّٰهِ غَیْبُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَمَاۤ اَمْرُ السَّاعَةِ اِلَّا كَلَمْحِ الْبَصَرِ اَوْ هُوَ اَقْرَبُ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
و علم آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین نهان است فقط از آنِ الله است، زیرا فقط او، بدون هیچ شریکی از مخلوقاتش، شایستۀ علم به آن است. برپایی قیامت که از امور غیبی مختص به او تعالی است در سرعت آمدنش هنگامی‌که آن را اراده کند چیزی جز همانند باز و بسته کردن پلک چشمی نیست، بلکه سریعتر از آن است. به‌راستی که الله بر هر چیزی تواناست، و هیچ‌چیز او را ناتوان نمی‌سازد، و هرگاه امری را اراده کند به آن می‌گوید: ﴿كُن﴾، به‌ناگاه موجود می‌شود.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاللّٰهُ اَخْرَجَكُمْ مِّنْ بُطُوْنِ اُمَّهٰتِكُمْ لَا تَعْلَمُوْنَ شَیْـًٔا ۙ— وَّجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْاَبْصَارَ وَالْاَفْـِٕدَةَ ۙ— لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟
و -ای مردم- الله شما را از شکم‌های مادران‌تان پس از گذشت زمان حمل، به صورت کودکانی که چیزی را درک نمی‌کنید درآورد، و برای‌تان گوش قرار داد تا با آن بشنوید، و برای‌تان چشم قرار داد تا با آن ببینید، و دل قرار داد تا با آن بیندیشید؛ امید است که شکر او تعالی را به خاطر این نعمت‌ها که به شما بخشیده است به جای آورید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اَلَمْ یَرَوْا اِلَی الطَّیْرِ مُسَخَّرٰتٍ فِیْ جَوِّ السَّمَآءِ ؕ— مَا یُمْسِكُهُنَّ اِلَّا اللّٰهُ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟
آیا مشرکان به پرندگان رام و آماده برای پرواز در فضا ننگریسته‌اند که الله بال‌هایی که فضا را می‌شکافد به آنها بخشیده است، و باز و بسته کردن بال‌های‌شان را به آنها الهام کرده است، و هیچ‌کس جز الله توانا آنها را از سقوط در فضا نگه نمی‌دارد، به‌راستی‌که در رام ساختن و نگهداری از سقوط، نشانه‌هایی است برای مردمی که به الله ایمان دارند؛ زیرا آنها همان کسانی هستند که از دلالت و پندها نفع می‌برند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• لله تعالى الحكمة البالغة في قسمة الأرزاق بين العباد، إذ جعل منهم الغني والفقير والمتوسط؛ ليتكامل الكون، ويتعايش الناس، ويخدم بعضهم بعضًا.
حکمت برتر در تقسیم روزی میان بندگان از آنِ الله است، چون ثروتمند و فقیر و متوسط را در میان آنها قرار داده است؛ تا هستی تکامل یابد، و مردم با یکدیگر معاشرت و برخی از آنها به برخی دیگر خدمت کنند.
• دَلَّ المثلان في الآيات على ضلالة المشركين وبطلان عبادة الأصنام؛ لأن شأن الإله المعبود أن يكون مالكًا قادرًا على التصرف في الأشياء، وعلى نفع غيره ممن يعبدونه، وعلى الأمر بالخير والعدل.
دو مثال مذکور در آیات فوق، بر گمراهی مشرکان و بطلان عبادت بت‌ها دلالت دارد؛ زیرا اله معبود باید بر تصرف در اشیا، و بر رساندن نفع به کسانی‌که او را عبادت می‌کنند، و بر امر به خیر و عدالت مالک و توانا باشد.
• من نعمه تعالى ومن مظاهر قدرته خلق الناس من بطون أمهاتهم لا علم لهم بشيء، ثم تزويدهم بوسائل المعرفة والعلم، وهي السمع والأبصار والأفئدة، فبها يعلمون ويدركون.
یکی از نعمت‌ها و مظاهر قدرت الله تعالی، آفرینش مردم از شکم‌های مادران‌شان است که هیچ دانشی به هیچ‌چیز ندارند، سپس وسایل شناخت و علم، یعنی گوش و چشم و دل را بر آنها می‌افزاید، که با آنها یاد می‌گیرند و درک می‌کنند.
وَاللّٰهُ جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ بُیُوْتِكُمْ سَكَنًا وَّجَعَلَ لَكُمْ مِّنْ جُلُوْدِ الْاَنْعَامِ بُیُوْتًا تَسْتَخِفُّوْنَهَا یَوْمَ ظَعْنِكُمْ وَیَوْمَ اِقَامَتِكُمْ ۙ— وَمِنْ اَصْوَافِهَا وَاَوْبَارِهَا وَاَشْعَارِهَاۤ اَثَاثًا وَّمَتَاعًا اِلٰی حِیْنٍ ۟
و الله سبحانه خانه‌هایی که از سنگ و غیر آن می‌سازید برای آرامش و راحتی برای‌تان پدید آورده است، و از پوست شتر و گاو و گوسفند خیمه‌ها و چادرهایی در بیابان مانند خانه‌های شهر برای‌تان قرار داده است، که حمل آن در کوچ به مکانی دیگر برای‌تان سبک است، و نصب آن هنگام اُتراق نمودن برای‌تان آسان است، و از پشم‌های گوسفندان و کرک‌های شتران، و موهای بزها اثاثیۀ خانه‌های‌تان و لباس‌ها و پوشش‌هایی قرار داده است که تا زمانی مشخص از آن بهره‌مند می‌شوید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاللّٰهُ جَعَلَ لَكُمْ مِّمَّا خَلَقَ ظِلٰلًا وَّجَعَلَ لَكُمْ مِّنَ الْجِبَالِ اَكْنَانًا وَّجَعَلَ لَكُمْ سَرَابِیْلَ تَقِیْكُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِیْلَ تَقِیْكُمْ بَاْسَكُمْ ؕ— كَذٰلِكَ یُتِمُّ نِعْمَتَهٗ عَلَیْكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْلِمُوْنَ ۟
و الله از درختان و بناها سایه‌ای برای‌تان قرار داده است که در برابر گرما با آن سایه می‌گیرید، و برای شما از کوه‌ها راه‌ها و غارها و پناهگاه‌هایی قرار داده است که در برابر سرما و گرما و دشمن در آن پناه می‌گیرید، و از پشم و غیر آن لباس‌ها و پیراهن‌هایی قرار داده که گرما و سرما را از شما دفع می‌کند، و زره‌هایی برای‌تان قرار داده است که شما را از آسیب در جنگ محافظت می‌کند، و سلاح به بدن‌های‌تان نفوذ نمی‌کند، الله همان‌گونه که نعمت‌های مذکور را برای‌تان ارزانی داشته است نعمت‌هایش را بر شما کامل می‌کند امید است که فقط تسلیم الله باشید، و هیچ‌چیز را با او شریک قرار ندهید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
یَعْرِفُوْنَ نِعْمَتَ اللّٰهِ ثُمَّ یُنْكِرُوْنَهَا وَاَكْثَرُهُمُ الْكٰفِرُوْنَ ۟۠
مشرکان نعمت‌های الله مانند فرستادن پیامبر صلی الله علیه وسلم به‌سوی آنها را که برای‌شان ارزانی داشته است می‌دانند، با این وجود نعمت‌های او تعالی را با به جا نیاوردن شکر آنها و تکذیب رسولانش ناسپاسی می‌کنند، و بیشتر آنها شکر نعمت‌های او سبحانه را به جای نمی‌آورند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَیَوْمَ نَبْعَثُ مِنْ كُلِّ اُمَّةٍ شَهِیْدًا ثُمَّ لَا یُؤْذَنُ لِلَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَلَا هُمْ یُسْتَعْتَبُوْنَ ۟
و -ای رسول- به یاد آور روزی‌که الله از هر امتی رسولش را که به‌سوی آنها فرستاده است برمی‌انگیزد تا بر ایمان مؤمنان و کفر کافران‌شان گواهی دهد، و آنگاه به کفار اجازه نمی‌دهد از کفری که بر آن بوده‌اند پوزش بخواهند، و به دنیا نیز بازگردانیده نمی‌شوند تا اعمالی را که پروردگارشان را راضی می‌سازد انجام دهند؛ زیرا آخرت سرای حساب است نه سرای عمل.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِذَا رَاَ الَّذِیْنَ ظَلَمُوا الْعَذَابَ فَلَا یُخَفَّفُ عَنْهُمْ وَلَا هُمْ یُنْظَرُوْنَ ۟
و آنگاه که ستمکاران مشرک عذاب را مشاهده کنند عذاب‌شان تخفیف داده نمی‌شود، و برای دادن مهلت به آنها عذاب‌شان به تأخیر نمی‌افتد، بلکه جاویدان در آن وارد می‌شوند و برای همیشه در آن می‌مانند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِذَا رَاَ الَّذِیْنَ اَشْرَكُوْا شُرَكَآءَهُمْ قَالُوْا رَبَّنَا هٰۤؤُلَآءِ شُرَكَآؤُنَا الَّذِیْنَ كُنَّا نَدْعُوْا مِنْ دُوْنِكَ ۚ— فَاَلْقَوْا اِلَیْهِمُ الْقَوْلَ اِنَّكُمْ لَكٰذِبُوْنَ ۟ۚ
و آنگاه که مشرکان در آخرت معبودهای‌شان را که آنها را به جای الله عبادت می‌کردند ببینند می‌گویند: پروردگارا، اینها همان شریکان ما هستند که آنها را به جای تو عبادت می‌کردیم، این سخن را می‌گویند تا گناهان خویش را بر دوش آنها قرار دهند، آنگاه الله معبودهای‌شان را به سخن می‌آورد، و در پاسخ مشرکان می‌گویند: - ای مشرکان- همانا شما در اینکه شریکی همراه الله عبادت کردید دروغگویید، زیرا او تعالی شریکی ندارد که عبادت شود.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• دلت الآيات على جواز الانتفاع بالأصواف والأوبار والأشعار على كل حال، ومنها استخدامها في البيوت والأثاث.
این آیات بر جواز استفاده از پشم و کرک و موی حیوانات در هر حالتی، از جمله به‌کارگیری آنها در ساختن خانه‌ها و اثاثیه دلالت دارند.
• كثرة النعم من الأسباب الجالبة من العباد مزيد الشكر، والثناء بها على الله تعالى.
نعمت‌های زیاد از اسبابی است که باعث می‌شود بندگان بیشتر شکر به جای آورند و الله تعالی را ستایش کنند.
اَلَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَصَدُّوْا عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ زِدْنٰهُمْ عَذَابًا فَوْقَ الْعَذَابِ بِمَا كَانُوْا یُفْسِدُوْنَ ۟
کسانی‌که به الله کفر ورزیدند، و دیگران را از راه الله بازداشتند - به‌سبب فساد خودشان و اینکه با گمراه کردن دیگران فساد برپا کردند، بر عذابی که به خاطر کفرشان سزاوار شدند عذابی را بر آنها می‌افزاییم.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَیَوْمَ نَبْعَثُ فِیْ كُلِّ اُمَّةٍ شَهِیْدًا عَلَیْهِمْ مِّنْ اَنْفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِكَ شَهِیْدًا عَلٰی هٰۤؤُلَآءِ ؕ— وَنَزَّلْنَا عَلَیْكَ الْكِتٰبَ تِبْیَانًا لِّكُلِّ شَیْءٍ وَّهُدًی وَّرَحْمَةً وَّبُشْرٰی لِلْمُسْلِمِیْنَ ۟۠
و -ای رسول- به یاد آور روزی را که در هر امتی رسولی برمی‌انگیزیم که به کفر یا ایمانی که امت‌شان بر آن بودند بر آنها گواهی می‌دهد، این رسول از جنس خودشان است، و به زبان خودشان سخن می‌گوید. و -ای رسول- تو را گواهی بر تمام امت‌ها آوردیم، و قرآن را بر تو نازل کردیم تا حلال و حرام و پاداش و کیفر و تمام آنچه را که به توضیح نیاز دارد توضیح دهی، و آن را مایۀ هدایت مردم به‌سوی حق، و مایۀ رحمت برای کسانی‌که به آن ایمان آورند و به آنچه در آن آمده است عمل کنند فرو فرستادیم تا مژده‌ای باشد برای مؤمنان به الله به نعمت‌های جاویدانی که در انتظارش هستند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّ اللّٰهَ یَاْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْاِحْسَانِ وَاِیْتَآئِ ذِی الْقُرْبٰی وَیَنْهٰی عَنِ الْفَحْشَآءِ وَالْمُنْكَرِ وَالْبَغْیِ ۚ— یَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُوْنَ ۟
به‌راستی‌که الله بندگانش را به عدالت فرمان می‌دهد به اینکه بنده حقوق الله و حقوق بندگان را ادا کند، و در داوری، هیچ‌کس را بر هیچ‌کس برتری ندهد مگر به حقی که موجب برتری است، و به احسان فرمان می‌دهد به اینکه آنچه بر بنده واجب نیست مانند انفاقِ خودخواسته و عفو ظالم را از روی نیکی به‌پا دارد، و به بخشش برای خویشاوندان در مواردی که به آن نیاز دارند فرمان می‌دهد، و از هر زشتی‌ای نهی می‌کند، چه گفتاری مانند فحاشی، یا کرداری مانند زنا، و از هر آنچه که شرع نمی‌پسندد یعنی از تمام گناهان نهی می‌کند، و از ظلم و تکبر بر مردم باز می‌دارد. الله با اوامر و نواهی موجود در این آیه به شما پند می‌دهد امید است از آن عبرت گیرید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاَوْفُوْا بِعَهْدِ اللّٰهِ اِذَا عٰهَدْتُّمْ وَلَا تَنْقُضُوا الْاَیْمَانَ بَعْدَ تَوْكِیْدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللّٰهَ عَلَیْكُمْ كَفِیْلًا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ مَا تَفْعَلُوْنَ ۟
و به تمام پیمان‌هایی که با الله یا با مردم بسته‌اید وفا کنید، و سوگندها را پس از اینکه با سوگند به الله محکم کردید نشکنید، درحالی‌که الله را به وفا به آنچه که بر آن سوگند خورده‌اید بر خود گواه گرفته‌اید. به‌راستی که الله از آنچه که انجام می‌دهید آگاه است، و ذره‌ای از آن بر او پوشیده نمی‌ماند، و به‌زودی شما را در قبال اعمال‌تان جزا می‌دهد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَا تَكُوْنُوْا كَالَّتِیْ نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ اَنْكَاثًا ؕ— تَتَّخِذُوْنَ اَیْمَانَكُمْ دَخَلًا بَیْنَكُمْ اَنْ تَكُوْنَ اُمَّةٌ هِیَ اَرْبٰی مِنْ اُمَّةٍ ؕ— اِنَّمَا یَبْلُوْكُمُ اللّٰهُ بِهٖ ؕ— وَلَیُبَیِّنَنَّ لَكُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ مَا كُنْتُمْ فِیْهِ تَخْتَلِفُوْنَ ۟
و با شکستن پیمان‌ها نادان و سبک عقل نباشید، مانند زن نادانی که در بافتن پشم یا پنبه‌اش زحمت زیادی کشیده، و رشته‌اش را محکم کرده است، سپس آن را همانند قبل از بافتن می‌گسلد و باز می‌کند، پس در بافتن و گسستن خسته می‌شود، اما به مطلوب دست نمی‌یابد. شما نیز سوگندهای‌تان را وسیلۀ فریب قرار می‌دهید و به یکدیگر فریب می‌زنید؛ تا امت شما از امت دشمنان‌تان بیشتر و قوی‌تر باشد، به‌راستی‌که الله با وفا به پیمان‌ها شما را می‌آزماید، که آیا به پیمان‌ها وفا می‌کنید یا آنها را می‌شکنید؟ و به تحقیق که الله در روز قیامت آنچه را در دنیا در آن اختلاف می‌کردید برای‌تان آشکار می‌گرداند، آنگاه حق‌گو را از یاوه‌گو، و راستگو را از دروغگو جدا می‌سازد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَوْ شَآءَ اللّٰهُ لَجَعَلَكُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّلٰكِنْ یُّضِلُّ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَلَتُسْـَٔلُنَّ عَمَّا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
و اگر الله می‌خواست به‌طور قطع شما را امتی واحد و متحد بر حق قرار می‌داد، اما او سبحانه به عدل خویش هرکس را که بخواهد با یاری نکردنِ او در راه حق و وفا به پیمان‌ها گمراه می‌سازد، و به فضل خویش هرکس را که بخواهد بر این کار توفیق می‌دهد، و به‌طور قطع روز قیامت در مورد اعمالی‌که در دنیا انجام می‌دادید سوال خواهید شد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• للكفار الذين يصدون عن سبيل الله عذاب مضاعف بسبب إفسادهم في الدنيا بالكفر والمعصية.
کفار که از راه الله بازمی‌دارند به‌سبب برپا کردن فساد توسط آنها در دنیا با کفر و معصیت، عذابی دو چندان برای‌شان است.
• لا تخلو الأرض من أهل الصلاح والعلم، وهم أئمة الهدى خلفاء الأنبياء، والعلماء حفظة شرائع الأنبياء.
زمین از صالحان و علما خالی نمی‌شود، و آنها پیشوایان هدایت و جانشینان پیامبران علیهم السلام هستند، و علما نگهبانان شریعت‌های پیامبران علیهم السلام هستند.
• حدّدت هذه الآيات دعائم المجتمع المسلم في الحياة الخاصة والعامة للفرد والجماعة والدولة.
وَلَا تَتَّخِذُوْۤا اَیْمَانَكُمْ دَخَلًا بَیْنَكُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوْتِهَا وَتَذُوْقُوا السُّوْٓءَ بِمَا صَدَدْتُّمْ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ۚ— وَلَكُمْ عَذَابٌ عَظِیْمٌ ۟
و سوگندهای‌تان را وسیلۀ نیرنگ قرار ندهید که یکدیگر را با آن بفریبید تا هوس‌های‌تان را پیروی کنید، و هرگاه خواستید آنها را بشکنید، و هرگاه خواستید به آنها وفا کنید، زیرا اگر این کار را انجام دهید گام‌های‌تان را از راه راست پس از اینکه بر آن ثابت بوده است لغزانده‌اید، و به‌سبب گمراهی خودتان، و نیز گمراه ساختن دیگران از راه الله عذاب را بچشید و عذابی دو چندان برای‌تان باشد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَا تَشْتَرُوْا بِعَهْدِ اللّٰهِ ثَمَنًا قَلِیْلًا ؕ— اِنَّمَا عِنْدَ اللّٰهِ هُوَ خَیْرٌ لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ۟
و پیمان الله را به بهای ناچیزی با شکستن پیمان و وفا نکردن به آن عوض نکنید، به‌راستی‌که پیروزی و غنیمت‌ها در دنیا، و نعمت‌های جاویدان در آخرت که نزد الله است برای‌تان بهتر است از عوض ناچیزی بر شکستن پیمان اگر این امر را درمی‌یابید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
مَا عِنْدَكُمْ یَنْفَدُ وَمَا عِنْدَ اللّٰهِ بَاقٍ ؕ— وَلَنَجْزِیَنَّ الَّذِیْنَ صَبَرُوْۤا اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ مَا كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟
- ای مردم- مال و خوشی‌ها و نعمتی‌هایی که نزدتان است هر چند زیاد باشد پایان می‌یابد، و پاداشی که نزد الله وجود دارد باقی است، پس چگونه فانی را بر باقی ترجیح می‌دهید؟ و به یقین پاداش کسانی را که بر پیمان‌های‌شان شکیبایی کردند و آنها را نشکستند به بهتر از طاعاتی که انجام می‌دادند جزا خواهیم داد، چنان‌که نیکی را به ده تا هفتصد برابر آن، تا چندین برابر جزا خواهیم داد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّنْ ذَكَرٍ اَوْ اُ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهٗ حَیٰوةً طَیِّبَةً ۚ— وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ مَا كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟
هر مرد و زنی که عمل صالحی موافق شریعت انجام دهد، و به الله ایمان داشته باشد؛ به‌طور قطع در زندگی دنیا او را حیاتی خوش با رضایت به حکم الله و قناعت و توفیق به طاعات می‌بخشیم، و در آخرت پاداش آنها را به بهتر از اعمال صالحی که در دنیا انجام می‌دادند جزا می‌دهیم.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّمَا سُلْطٰنُهٗ عَلَی الَّذِیْنَ یَتَوَلَّوْنَهٗ وَالَّذِیْنَ هُمْ بِهٖ مُشْرِكُوْنَ ۟۠
شیطان با وسوسه‌هایش فقط بر کسانی تسلط دارد که او را به دوستی می‌گیرند، و در فریبش از او فرمان‌برداری می‌کنند، همان کسانی‌که به‌سبب فریب شیطان به الله مشرک هستند و دیگران را همراه او عبادت می‌کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِذَا بَدَّلْنَاۤ اٰیَةً مَّكَانَ اٰیَةٍ ۙ— وَّاللّٰهُ اَعْلَمُ بِمَا یُنَزِّلُ قَالُوْۤا اِنَّمَاۤ اَنْتَ مُفْتَرٍ ؕ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
و چون حکم آیه‌ای از قرآن را با آیه‌ای دیگر نسخ کنیم- و الله داناتر است به آنچه که از قرآن به‌سبب حکمتی نسخ می‌شود، و به آنچه که از قرآن نسخ نمی‌شود بسیار داناست- می‌گویند: - ای محمد- تو فقط دروغگویی هستی که بر الله دروغ می‌بندی، بلکه بیشتر آنها نمی‌دانند که نسخ فقط به‌سبب حکمتی الهی و فراگیر است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
قُلْ نَزَّلَهٗ رُوْحُ الْقُدُسِ مِنْ رَّبِّكَ بِالْحَقِّ لِیُثَبِّتَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَهُدًی وَّبُشْرٰی لِلْمُسْلِمِیْنَ ۟
- ای رسول- به آنها بگو: این قرآن را جبریل از جانب الله سبحانه با حقیقتی که هیچ خطا و تبدیل و تحریفی در آن وجود ندارد آورده است، تا کسانی را که به الله ایمان آورده‌اند هرگاه حکم جدیدی از آن نازل شود، و بخشی از آن نسخ شود بر ایمان‌شان استوار گرداند، و برای اینکه هدایتی برای آنها به‌سوی حق، و بشارتی برای مسلمانان باشد به پاداشی گرامی که به دست می‌آورند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• العمل الصالح المقرون بالإيمان يجعل الحياة طيبة.
• الطريق إلى السلامة من شر الشيطان هو الالتجاء إلى الله، والاستعاذة به من شره.
• على المؤمنين أن يجعلوا القرآن إمامهم، فيتربوا بعلومه، ويتخلقوا بأخلاقه، ويستضيئوا بنوره، فبذلك تستقيم أمورهم الدينية والدنيوية.
مؤمنان باید قرآن را پیشوای خویش قرار دهند، یعنی به علومش پرورش یابند، به اخلاقش آراسته گردند، و از نورش روشنایی برگیرند، که با این کار امور دینی و دنیایی‌شان اصلاح می‌گردد.
وَلَقَدْ نَعْلَمُ اَنَّهُمْ یَقُوْلُوْنَ اِنَّمَا یُعَلِّمُهٗ بَشَرٌ ؕ— لِسَانُ الَّذِیْ یُلْحِدُوْنَ اِلَیْهِ اَعْجَمِیٌّ وَّهٰذَا لِسَانٌ عَرَبِیٌّ مُّبِیْنٌ ۟
و ما می‌دانیم که مشرکان می‌گویند: همانا انسانی این قرآن را به محمد می‌آموزد، و آنها در این ادعای‌شان دروغگویند، چون زبان کسی‌که ادعا می‌کنند به رسول می‌آموزد عَجَم است، و این قرآن بر زبان عربی روشن و با بلاغت عالی نازل شده است، پس چگونه ادعا می‌کنند که از یک عَجَم فرامی‌گیرد؟!
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّ الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِاٰیٰتِ اللّٰهِ ۙ— لَا یَهْدِیْهِمُ اللّٰهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
همانا کسانی‌که ایمان ندارند آیات الله از جانب او سبحانه است تا زمانی‌که بر این امر اصرار ورزند الله آنها را به هدایت توفیق نمی‌دهد، و به‌سبب اینکه به الله کفر می‌ورزند، و آیاتش را تکذیب می‌کنند عذابی رنج آور دارند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّمَا یَفْتَرِی الْكَذِبَ الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِاٰیٰتِ اللّٰهِ ۚ— وَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْكٰذِبُوْنَ ۟
محمد صلی الله علیه وسلم در آنچه از جانب پروردگارش آورده دروغگو نیست، بلکه کسانی دروغ می‌سازند که آیات الله را تصدیق نمی‌کنند؛ زیرا آنها از عذاب نمی‌ترسند، و به پاداش امید ندارند، و این مُتَّصِفان به کفر همان دروغگویانند؛ زیرا دروغ عادت‌شان است که به آن خو گرفته‌اند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
مَنْ كَفَرَ بِاللّٰهِ مِنْ بَعْدِ اِیْمَانِهٖۤ اِلَّا مَنْ اُكْرِهَ وَقَلْبُهٗ مُطْمَىِٕنٌّۢ بِالْاِیْمَانِ وَلٰكِنْ مَّنْ شَرَحَ بِالْكُفْرِ صَدْرًا فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللّٰهِ ۚ— وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیْمٌ ۟
جز کسی‌که به کفر مجبور شده است و سخن کفر را با زبانش بگوید اما قلبش به ایمان اطمینان داشته باشد و به حقیقت آن یقین داشته باشد، هرکس پس از ایمانش به الله کفر ورزد و سینه‌اش را بر کفر گشوده باشد و کفر را بر ایمان برگزیند، و کفر را با رغبت به زبان آورد از اسلام بازگشته و مُرتَد است؛ پس خشمی از جانب الله بر آنها است، و عذاب بزرگی دارند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
ذٰلِكَ بِاَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَیٰوةَ الدُّنْیَا عَلَی الْاٰخِرَةِ ۙ— وَاَنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْكٰفِرِیْنَ ۟
ارتداد آنان از اسلام به این دلیل است که کالای فانی دنیایی را بر آخرت ترجیح دادند. الله متعال به اهل کفر توفیق ایمان نمی دهد، بلکه آن ها را به حال خود رها می سازد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ طَبَعَ اللّٰهُ عَلٰی قُلُوْبِهِمْ وَسَمْعِهِمْ وَاَبْصَارِهِمْ ۚ— وَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْغٰفِلُوْنَ ۟
این مرتدان، کسانی هستند که الله بر دلهایشان مُهر نهاده است پس پندها را نمی‌فهمند، و بر گوش‌های‌شان مُهر نهاده است پس آن‌گونه که نفع ببرند پندها را گوش نمی‌کنند، و بر چشم‌های‌شان مُهر نهاده است چنان‌که آیات دلالت کننده بر ایمان را نمی‌بینند، و همان‌ها هستند که از اسباب سعادت و شقاوت، و از عذابی که الله برای‌شان فراهم آورده است بی‌خبرند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
ثُمَّ اِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِیْنَ هَاجَرُوْا مِنْ بَعْدِ مَا فُتِنُوْا ثُمَّ جٰهَدُوْا وَصَبَرُوْۤا ۙ— اِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِهَا لَغَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟۠
- ای رسول- با این وجود نیز پروردگارت نسبت به مؤمنان مستضعف بسیار آمرزنده و مهربان است پس از آن‌که مشرکان آنها را عذاب کردند و در دین‌شان به فتنه انداختند تا اینکه سخن کفر را به زبان آوردند، درحالی‌که دلهایشان به ایمان اطمینان داشت از مکه به مدینه مهاجرت کردند، سپس در راه الله جهاد کردند تا سخن الله برتر باشد، و سخن کافران پایین‌تر باشد، و بر دشواری‌های این راه شکیبایی ورزیدند. به‌راستی‌که پروردگارت پس از این فتنه که با آن در معرض آزمایش قرار گرفتند، و شکنجه‌ای که با آن عذاب شدند تا اینکه سخن کفر را به زبان آوردند؛ نسبت به آنها بسیار آمرزنده و مهربان است؛ زیرا آنها فقط در حال اجبار، سخن کفر را به زبان آوردند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• الترخيص للمُكرَه بالنطق بالكفر ظاهرًا مع اطمئنان القلب بالإيمان.
اجازه بیان کفر به صورت آشکارا برای کسی‌که بر این کار مجبور شده است به شرط اینکه قلبش به ایمان اطمینان داشته باشد.
• المرتدون استوجبوا غضب الله وعذابه؛ لأنهم استحبوا الحياة الدنيا على الآخرة، وحرموا من هداية الله، وطبع الله على قلوبهم وسمعهم وأبصارهم، وجعلوا من الغافلين عما يراد بهم من العذاب الشديد يوم القيامة.
مرتدان سزاوار خشم و عذاب الله شده‌اند؛ چون زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح داده‌اند، و از هدایت الله محروم مانده‌اند، و الله بر دل‌ها و گوش‌ها و چشم‌های‌شان مُهر نهاده است، و آنها را از بی‌خبرانی قرار داده است که عذاب سخت روز قیامت را برای‌شان می‌خواهد.
یَوْمَ تَاْتِیْ كُلُّ نَفْسٍ تُجَادِلُ عَنْ نَّفْسِهَا وَتُوَفّٰی كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟
و -ای رسول- به یاد آور روزی را که هر انسانی در حالی می‌آید که به‌سبب موقعیت دشوار، فقط از خودش دفاع می‌کند، و از دیگران دفاع نمی‌کند، و هر شخصی پاداش خیر و شری را که انجام داده است دریافت می‌کند، و نه با کاستن از نیکی‌های‌شان به آنها ستم می‌شود، و نه با افزودن بر بدی‌های‌شان.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا قَرْیَةً كَانَتْ اٰمِنَةً مُّطْمَىِٕنَّةً یَّاْتِیْهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِّنْ كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِاَنْعُمِ اللّٰهِ فَاَذَاقَهَا اللّٰهُ لِبَاسَ الْجُوْعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُوْا یَصْنَعُوْنَ ۟
و الله مثال شهری - یعنی مکه- را زده است که ایمن بود و ساکنانش نمی‌ترسیدند، و آرام بود درحالی‌که مردم پیرامونش ربوده می‌شدند، و رزق آن گوارا و آسان از هر مکانی به‌سویش سرازیر می‌شد، اما ساکنانش به نعمت‌هایی که الله بر آنها ارزانی داشته بود کفر ورزیدند و شکرش را به جای نیاوردند، پس الله آنها را به‌سبب کفر و تکذیبی که مرتکب می‌شدند با گرسنگی و ترس شدیدی که بدن‌های‌شان را بی‌قرار و ضعیف ساخت مجازات کرد، به حدی که گرسنگی و ترس برای‌شان مانند لباس شد (همیشه با آنها بود).
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَقَدْ جَآءَهُمْ رَسُوْلٌ مِّنْهُمْ فَكَذَّبُوْهُ فَاَخَذَهُمُ الْعَذَابُ وَهُمْ ظٰلِمُوْنَ ۟
و به‌سوی اهالی مکه رسولی از خودشان که او را به امانتداری و راستگویی می‌شناسند، یعنی محمد صلی الله علیه وسلم آمد، اما او را در آنچه که پروردگارش بر او نازل کرده بود تکذیب کردند، آنگاه عذاب الله با گرسنگی و ترس بر آنها نازل شد، درحالی‌که چون به الله شرک ورزیده بودند، و رسولش را تکذیب کرده بودند با قرار دادن خودشان در معرض نابودی بر خویشتن ستم روا داشتند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
فَكُلُوْا مِمَّا رَزَقَكُمُ اللّٰهُ حَلٰلًا طَیِّبًا ۪— وَّاشْكُرُوْا نِعْمَتَ اللّٰهِ اِنْ كُنْتُمْ اِیَّاهُ تَعْبُدُوْنَ ۟
پس -ای بندگان- از آنچه الله سبحانه به شما روزی داده است آنچه را که حلال است و خوردنش برای‌تان لذت‌بخش است بخورید، و شکر نعمت‌های الله را که بر شما ارزانی داشته است با اقرار به این نعمت‌ها برای الله و صرف کردن آن در راه رضایت او تعالی به جای آورید، اگر فقط او را عبادت می‌کنید و به او شرک نمی‌ورزید.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّمَا حَرَّمَ عَلَیْكُمُ الْمَیْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنْزِیْرِ وَمَاۤ اُهِلَّ لِغَیْرِ اللّٰهِ بِهٖ ۚ— فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَّلَا عَادٍ فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
الله از میان خوردنی‌ها، این موارد را بر شما حرام گردانیده است: از میان ذبح شدنی‌ها آنچه بدون ذبح مرده است؛ و خون ریخته شده؛ و خوک را با تمام اجزایش؛ و آنچه را که ذبح کننده‌اش آن را برای غیر الله قربانی کرده است. این تحریم فقط در حال اختیار است، اما کسی‌که ضرورت او را به خوردن این موارد بکشاند، و بدون رغبت در حرام از آن بخورد، و از حد نیاز نگذرد، گناهی بر او نیست. به‌راستی که الله آمرزنده است، و آنچه را که بخورد برایش می‌آمرزد، و نسبت به او مهربان است چون خوردن از موارد مذکور را در هنگام ضرورت برایش اجازه داده است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَلَا تَقُوْلُوْا لِمَا تَصِفُ اَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هٰذَا حَلٰلٌ وَّهٰذَا حَرَامٌ لِّتَفْتَرُوْا عَلَی اللّٰهِ الْكَذِبَ ؕ— اِنَّ الَّذِیْنَ یَفْتَرُوْنَ عَلَی اللّٰهِ الْكَذِبَ لَا یُفْلِحُوْنَ ۟ؕ
و -ای مشرکان- آنچه را که زبان‌های‌تان به دروغ بر الله نسبت می‌دهد نگویید که: این چیز حلال، و این چیز حرام است؛ به این هدف که با تحریم آنچه که الله حرام نکرده است، یا حلال کردن آنچه که الله حلال نکرده است بر او تعالی دروغ ببندید. به‌راستی کسانی‌که بر الله دروغ می‌بندند به مطلوب دست نمی‌یابند، و از ترس و هلاکت رهایی پیدا نمی‌کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَعَلَی الَّذِیْنَ هَادُوْا حَرَّمْنَا مَا قَصَصْنَا عَلَیْكَ مِنْ قَبْلُ ۚ— وَمَا ظَلَمْنٰهُمْ وَلٰكِنْ كَانُوْۤا اَنْفُسَهُمْ یَظْلِمُوْنَ ۟
و فقط بر یهودیان آنچه را که برایت حکایت کردیم حرام گردانیدیم (چنان‌که در آیۀ 146 سورۀ الأنعام آمده است)، و ما با تحریم این موارد به آنها ستم نکردیم، بلکه آنها خودشان بر خویشتن ستم کردند هنگامی‌که اسباب عذاب را مرتکب شدند. آنگاه آنها را به خاطر سرکشی‌شان جزا دادیم. پس این موارد را برای مجازات‌شان بر آنها حرام گردانیدیم.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• الجزاء من جنس العمل؛ فإن أهل القرية لما بطروا النعمة بُدِّلوا بنقيضها، وهو مَحْقُها وسَلْبُها ووقعوا في شدة الجوع بعد الشبع، وفي الخوف والهلع بعد الأمن والاطمئنان، وفي قلة موارد العيش بعد الكفاية.
جزا از جنس عمل است؛ زیرا اهالی مکه وقتی نعمت را ناسپاسی کردند، نقیض نعمت، یعنی نابودی و گرفتن نعمت، آنها را فرا گرفت، و پس از سیری در گرسنگی شدید افتادند، و پس از امنیت و اطمینان در ترس و بی‌قراری، و پس از بی‌نیازی در وسایل زندگی به کمبود گرفتار آمدند.
• وجوب الإيمان بالله وبالرسل، وعبادة الله وحده، وشكره على نعمه وآلائه الكثيرة، وأن العذاب الإلهي لاحقٌ بكل من كفر بالله وعصاه، وجحد نعمة الله عليه.
وجوب ایمان به الله و رسولان علیهم السلام، و عبادت الله به یگانگی، و شکر او به خاطر نعمت‌ها و برکات زیادش، و اینکه هرکس به الله کفر ورزد و از او نافرمانی کند، و نعمت الله بر خویش را انکار کند عذاب الهی او را فرا می‌گیرد.
ثُمَّ اِنَّ رَبَّكَ لِلَّذِیْنَ عَمِلُوا السُّوْٓءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابُوْا مِنْ بَعْدِ ذٰلِكَ وَاَصْلَحُوْۤا اِنَّ رَبَّكَ مِنْ بَعْدِهَا لَغَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟۠
- ای رسول- با این وجود پروردگارت برای کسانی‌که گناهان را از روی نادانی به سرانجام‌شان هر چند از روی عمد مرتکب شدند، سپس بعد از انجام گناهان به‌سوی الله توبه کردند، و اعمال فاسدشان را اصلاح کردند، همانا پروردگارت پس از توبه گناهان‌شان را می‌آمرزد، و نسبت به آنها مهربان است.
Ang mga Tafsir na Arabe:
ثُمَّ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ اَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ اِبْرٰهِیْمَ حَنِیْفًا ؕ— وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِیْنَ ۟
- ای رسول- سپس به تو وحی کردیم که با تمایل از تمام ادیان به دین اسلام، از آیین ابراهیم در توحید و بیزاری از مشرکان و دعوت به‌سوی الله و عمل به شریعت او تعالی، پیروی کن، و چنان‌که مشرکان ادعا می‌کنند ابراهیم هرگز از مشرکان نبود، بلکه برای الله یک مُوَحّد و یکتاپرست بود.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَی الَّذِیْنَ اخْتَلَفُوْا فِیْهِ ؕ— وَاِنَّ رَبَّكَ لَیَحْكُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ فِیْمَا كَانُوْا فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ۟
به‌راستی‌که بزرگداشت روز شنبه بر یهودیانی که در آن اختلاف کردند فرض قرار داده شد؛ تا در این روز از کارهای‌شان برای عبادت دست بکشند پس از اینکه در مورد روز جمعه که به دست کشیدن از کار در آن فرمان یافته بودند گمراه شدند. و -ای رسول- به‌راستی‌که پروردگارت در روز قیامت میان این اختلاف کنندگان در آنچه اختلاف می‌ورزیدند داوری خواهد کرد، و هرکس را به آنچه سزاوارش است جزا خواهد داد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
اُدْعُ اِلٰی سَبِیْلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِیْ هِیَ اَحْسَنُ ؕ— اِنَّ رَبَّكَ هُوَ اَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِیْلِهٖ وَهُوَ اَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِیْنَ ۟
- ای رسول- تو و مؤمنانی که از تو پیروی کردند به مقتضای حال و فهم و گردن نهادن شخصی که دعوت می‌دهد، و با اندرز مشتمل بر ترغیب و ترهیب به‌سوی دین اسلام فراخوانید، و به روشی که از نظر گفتار و فکر و اخلاق نیکوتر است با آنها مجادله کن، زیرا هدایت مردم بر عهدۀ تو نیست، و فقط ابلاغ به آنها وظیفۀ توست، به‌راستی‌که پروردگارت به کسانی‌که از دین اسلام گمراه شوند، و به کسانی‌که به آن هدایت یابند آگاه‌تر است، پس خودت را به خاطر اندوه بر آنها نابود نکن.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوْا بِمِثْلِ مَا عُوْقِبْتُمْ بِهٖ ؕ— وَلَىِٕنْ صَبَرْتُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِّلصّٰبِرِیْنَ ۟
و اگر خواستید دشمن‌تان را مجازات کنید او را به مانند آنچه بر شما روا داشته است بدون زیاده‌روی مجازات کنید، و اگر با وجود قدرت بر این کار از مجازات او شکیبایی کنید این کار برای شکیبایان شما بهتر است از اینکه به تساوی قصاص کنند.
Ang mga Tafsir na Arabe:
وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُكَ اِلَّا بِاللّٰهِ وَلَا تَحْزَنْ عَلَیْهِمْ وَلَا تَكُ فِیْ ضَیْقٍ مِّمَّا یَمْكُرُوْنَ ۟
و -ای رسول- در برابر آزارهایی که از آنها به تو می‌رسد شکیبایی کن، و توفیق تو به شکیبایی جز با توفیق الله نیست، و به‌سبب اینکه کافران از تو روی می‌گردانند اندوه مدار، و به‌سبب مکر و نیرنگی که انجام می‌دهند سینه‌ات تنگ نگردد.
Ang mga Tafsir na Arabe:
Ilan sa mga Pakinabang ng mga Ayah sa Pahinang Ito:
• اقتضت رحمة الله أن يقبل توبة عباده الذين يعملون السوء من الكفر والمعاصي، ثم يتوبون ويصلحون أعمالهم، فيغفر الله لهم.
مقتضای رحمت الله چنین است که توبه آن دسته از بندگانش که کفر و سایر گناهان را انجام می‌دهند، سپس توبه می‌کنند و اعمال‌شان را اصلاح می‌گردانند می‌پذیرد، و آنها را می‌آمرزد.
• يحسن بالمسلم أن يتخذ إبراهيم عليه السلام قدوة له.
Salin ng mga Kahulugan ng Marangal na Qur'an - Salin sa Wikang Persiyano ng Al-Mukhtasar fī Tafsīr Al-Qur’an Al-Karīm - Indise ng mga Salin
Salin sa Wikang Persiyano ng Al-Mukhtasar fī Tafsīr Al-Qur’an Al-Karīm. Inilabas ng Markaz Tafsīr Lid-Dirāsāt Al-Qur’ānīyah (Sentro ng Tafsīr Para sa mga Pag-aaral Pang-Qur’an).