قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
මර්යම්
سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:
إبطال عقيدة نسبة الولد لله من المشركين والنصارى، وبيان سعة رحمة الله بعباده.
كٓهٰیٰعٓصٓ ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اِنِّیْ وَهَنَ الْعَظْمُ مِنِّیْ وَاشْتَعَلَ الرَّاْسُ شَیْبًا وَّلَمْ اَكُنْ بِدُعَآىِٕكَ رَبِّ شَقِیًّا ۟
ඔහු, "අහෝ මාගේ පරමාධිපතියාණනි! සැබැවින්ම මාගේ අස්ථි දුර්වල වී ඇත. මාගේ හිසකෙස් පැහී ඇත. මා නුඹගෙන් ප්රාර්ථනා කර සිටියදී කිසිවිටෙක මා බලාපොරොත්තු සුන් කර ගත්තේ නැත. මා නුඹගෙන් ප්රාර්ථනා කළ සෑම විටම නුඹ මට පිළිතුරු දී ඇත" යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنِّیْ خِفْتُ الْمَوَالِیَ مِنْ وَّرَآءِیْ وَكَانَتِ امْرَاَتِیْ عَاقِرًا فَهَبْ لِیْ مِنْ لَّدُنْكَ وَلِیًّا ۟ۙ
මාගේ සමීපතයින් මෙලොව කටයුතුවල කාර්යබහුලව සිටින බැවින් මාගේ මරණයෙන් පසු දහමේ වගකීම් ඔවුන් ඉටු නොකරනු ඇතැයි සැබැවින්ම මම බියවෙමි. එමෙන්ම මාගේ බිරිය දරුවන් ප්රසූත කළ නොහැකි වඳ කාන්තාවකි. එහෙයින් මට සහය වන දරුවෙකු ඔබ වෙතින් මාහට පිරිනමනු මැනව!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَّرِثُنِیْ وَیَرِثُ مِنْ اٰلِ یَعْقُوْبَ ۗ— وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِیًّا ۟
මාගේ සමීපතයින් මෙලොව කටයුතුවල කාර්යබහුලව සිටින බැවින් මාගේ මරණයෙන් පසු දහමේ වගකීම් ඔවුන් ඉටු නොකරනු ඇතැයි සැබැවින්ම මම බියවෙමි. එමෙන්ම මාගේ බිරිය දරුවන් ප්රසූත කළ නොහැකි වඳ කාන්තාවකි. එහෙයින් මට සහය වන දරුවෙකු ඔබ වෙතින් මාහට පිරිනමනු මැනව!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰزَكَرِیَّاۤ اِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلٰمِ ١سْمُهٗ یَحْیٰی ۙ— لَمْ نَجْعَلْ لَّهٗ مِنْ قَبْلُ سَمِیًّا ۟
අල්ලාහ් ඔහුගේ ප්රාර්ථනාවට පිළිතුරු දී ඔහුට මෙසේ ආමන්ත්රණය කළේය. "අහෝ සකරිය්යා! සැබැවින්ම නුඹ සතුටට පත් වන දෑ අපි නුඹට දන්වන්නෙමු. නුඹේ ප්රාර්ථනාවට අපි පිළිතුරු දී ඇත්තෙමු. යහ්යා නම් දරුවෙකු අපි නුඹට පිරිනමමු. මීට පෙර වෙනත් කිසිවෙකුට මෙම නම අපි නොතැබුවෙමු."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اَنّٰی یَكُوْنُ لِیْ غُلٰمٌ وَّكَانَتِ امْرَاَتِیْ عَاقِرًا وَّقَدْ بَلَغْتُ مِنَ الْكِبَرِ عِتِیًّا ۟
අල්ලාහ්ගේ ශක්තිය පිළිබඳ පුදුමයට පත් ව සකරිය්යා, "සැබැවින්ම අස්ථි දුර්වල වූ වැඩිහිටි අවදියේ මා සිටියදී මාගේ බිරිය ද දරුවකු ප්රසූත කළ නොහැකි වඳ කාන්තාවක් ලෙස සිටියදී මට කෙසේ නම් දරුවකු වනු ඇත්දැ?" යි විමසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ كَذٰلِكَ ۚ— قَالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ وَّقَدْ خَلَقْتُكَ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ تَكُ شَیْـًٔا ۟
සැබැවින්ම නුඹේ බිරිය දරුවන් ප්රසූත කරන තත්ත්වයේ නොසිටින බවත් සැබැවින්ම නුඹ අස්ථි දුර්වල වූ වයස්ගත අවසන් කාලයට ළඟා වී ඇති බවත් නුඹ පවසන කාරණාව සැබෑය. නමුත් නුඹේ පරමාධිපති, "වඳ මවකගෙන් හා අවසන් කාලය ළඟා වූ පියකුගෙන් යහ්යාව මැවීම නුඹේ පරමාධිපතිට පහසු කාර්යයකි. අහෝ සකරිය්යා මීට පෙර කිසිවක් නොමැති තත්ත්වයක සිට සැබැවින් මම නුඹව මවා ඇත්තෙමි" යැයි පවසා සිටියේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لِّیْۤ اٰیَةً ؕ— قَالَ اٰیَتُكَ اَلَّا تُكَلِّمَ النَّاسَ ثَلٰثَ لَیَالٍ سَوِیًّا ۟
"මාගේ පරමාධිපතියාණනි! මා තැන්පත් වනු පිණිස මලක්වරුන් කවර ශුභාරංචියක් මාහට දන්වා සිටියේ ද එය සිදුවීම පෙන්වා දෙන සළකුණක් මා වෙත ඇති කරනු." යැයි සකරිය්යා පැවසුවේය. ඔහු, "කවර ශුභාරංචියක් නුඹට දන්වන ලද්දේ ද, එය ඇතිවීම පෙන්වා දෙන සළකුණ වනුයේ, කිසිදු හේතුවකින් තොර ව නුඹ මනා සෞඛ්යය තත්ත්වයෙන් සිටිය දී, රාත්රී තුනක් මිනිසුන් සමග කතා කිරීමට නුඹට නොහැකි වීමය" යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الضعف والعجز من أحب وسائل التوسل إلى الله؛ لأنه يدل على التَّبَرُّؤِ من الحول والقوة، وتعلق القلب بحول الله وقوته.
•දුර්වලකම හා නොහැකියාව අල්ලාහ් වෙත උදව් පැතීමේ දී වඩාත් ප්රියතම මාධ්යය වන්නේය. ඊට හේතුව සැබැවින්ම එය බලය හා ශක්තිය තමන්ට නැති බවත් අල්ලාහ්ගේ බලය හා ශක්තිය සමග හදවත සම්බන්ධ වන බවත් පෙන්වා දෙන්නෙකි.
• يستحب للمرء أن يذكر في دعائه نعم الله تعالى عليه، وما يليق بالخضوع.
•පුද්ගලයකු තම ප්රාර්ථනාවෙහි, අල්ලාහ් ඔහුට පිරිනැමූ ආශිර්වාදයන් හා ඒ හා බැඳුණු දෑ, යටහත් පහත්ව මෙනෙහි කිරීම සතුටුදායකය.
• الحرص على مصلحة الدين وتقديمها على بقية المصالح.
یٰیَحْیٰی خُذِ الْكِتٰبَ بِقُوَّةٍ ؕ— وَاٰتَیْنٰهُ الْحُكْمَ صَبِیًّا ۟ۙ
ඔහු දාව යහ්යා උපත ලැබුවේය. ඔහු කතා කරන වයසට එළැඹුණු කළ අපි ඔහුට, "අහෝ යහ්යා! ඉතා උවමනාවෙන් හා උනන්දුවෙන් තව්රාතය ජීවිතයට ගනු" යැයි පැවසුවෙමු. තවද ඔහුගේ කුඩා අවදියේම අපි ඔහුට අවබෝධය, උනන්දුව හා ස්ථාවරත්වය පිරිනැමුවෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّبَرًّا بِوَالِدَیْهِ وَلَمْ یَكُنْ جَبَّارًا عَصِیًّا ۟
ඔහු තම දෙමාපියන්ට ඇප උපස්ථාන කරන්නෙකු විය. ඔවුන් දෙදෙනා සම්බන්ධයෙන් ඉතා කාරුණික විය. ඔවුන් දෙදෙනා සමග යහපත් අයුරින් කටයුතු කරන්නෙකු විය. ඔහුගේ පරමාධිපතිට අවනත වීමටත් ඔවුන් දෙදෙනාට කීකරු වීමටත් ඔහු උඬඟු නොවීය. ඔහුගේ පරමාධිපතිට හෝ ඔහුගේ දෙමාපියන්ට හෝ ඔහු පිටුපාන්නෙකු නොවීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسَلٰمٌ عَلَیْهِ یَوْمَ وُلِدَ وَیَوْمَ یَمُوْتُ وَیَوْمَ یُبْعَثُ حَیًّا ۟۠
ඔහු උපත ලැබූ දින ද, මිය යන දින ද මිය ගිය පසු මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ජීවමානව ඔහුව යළි අවදි කරන දින ද අල්ලාහ්ගෙන් වූ ශාන්තිය හා ඔහුගෙන් වූ ආරක්ෂාව ඔහුට හිමිය. මෙම අවස්ථා තුන මිනිසෙකු තරණය කළ යුතු ඉතා බැරූරුම් අවස්ථාවන්ය. ඒ අවස්ථාවන්හි සුරක්ෂිත වූයේ නම් ඒ හැර අනෙක් විෂයයන්හි ඔහු කෙරෙහි බියක් නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاتَّخَذَتْ مِنْ دُوْنِهِمْ حِجَابًا ۫— فَاَرْسَلْنَاۤ اِلَیْهَا رُوْحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرًا سَوِیًّا ۟
ඇය තම පරමාධිපතිට ඉටු කරන නැමදුම් තත්ත්වයන් ඇයගේ ජනයාට නොපෙනෙන සේ ඔවුන්ගෙන් තොර ව ආවරණයක් ඇය වෙනුවෙන් සකසා ගත්තාය. එවිට අපි ඇය වෙත ජිබ්රීල් (අලයිහිස් සලාම්) තුමාව අපි එව්වෙමු. පූර්ණවත් හැඩයෙන් යුත් මිනිසෙකුගේ හැඩරුවෙන් ඇය ඉදිරියේ ඔහු දිස්විය. ඇයට යම් හිංසාවක් කරනු ඇතැයි ඇය බිය වූවාය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اِنَّمَاۤ اَنَا رَسُوْلُ رَبِّكِ ۖۗ— لِاَهَبَ لَكِ غُلٰمًا زَكِیًّا ۟
ජිබ්රීල් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා, "මම මිනිසෙකු නොවෙමි. සැබැවින්ම නුඹට දැහැමි පිවිතුරු දරුවෙකු පරිත්යාග කිරීම (ගැන දන්වනු) සඳහා සැබැවින්ම මම නුඹගේ පරමාධිපති වෙතින් නුඹ වෙත එවනු ලැබූ දේව දූතයෙකු වෙමි"යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ كَذٰلِكِ ۚ— قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَیَّ هَیِّنٌ ۚ— وَلِنَجْعَلَهٗۤ اٰیَةً لِّلنَّاسِ وَرَحْمَةً مِّنَّا ۚ— وَكَانَ اَمْرًا مَّقْضِیًّا ۟
ජිබ්රීල් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා ඇයට, "සහකරුවෙකු හෝ වෙනත් කිසිවෙකු හෝ ඔබව ස්පර්ශ කර නොමැති බවත් ඔබ දුරාචාරයේ යෙදුණු කාන්තාවක් නොවන බවත් ඔබ සඳහන් කළ පරිදි එය එසේමය. නමුත් නුඹේ පරමාධිපතියාණන්: ‘පියෙකු තොරව දරුවකු මැවීම මා වෙත පහසු කාර්යයක්' යැයි පවසා සිටියි. ඔබට ත්යාග වශයෙන් පිරිනමනු ලබන දරුවා අල්ලාහ්ගේ ශක්තිය මිනිසුනට පෙන්වා දෙන සළකුණක් වන්නේය. එමෙන්ම අප වෙතින් නුඹට හා ඔහුව විශ්වාස කරන ජනයාට පිරිනමන ආශිර්වාදයකි. නුඹට දරුවකු බිහිවීම ගැන අල්ලාහ් විසින් නියම කරන ලද ‘ලව්හුල් මහ්ෆූල්’ නම් ආරක්ෂිත පුවරුවේ ලියන ලද අල්ලාහ්ගේ තීන්දුව විය පැවසුවේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَحَمَلَتْهُ فَانْتَبَذَتْ بِهٖ مَكَانًا قَصِیًّا ۟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاَجَآءَهَا الْمَخَاضُ اِلٰی جِذْعِ النَّخْلَةِ ۚ— قَالَتْ یٰلَیْتَنِیْ مِتُّ قَبْلَ هٰذَا وَكُنْتُ نَسْیًا مَّنْسِیًّا ۟
විලිරුදාව ඇයට අත්විය. ඉඳි ගසක කඳක් වෙත ඇය ව යොමු කළේය. මර්යම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමිය, "මෙදිනට පෙර මා මිය යා යුතු නොවේද! මට නපුරක් නොවනු ඇතැයි නොසිතන තරමට මෙනෙහි නොකරන ලද්දක් බවට මා පත්විය යුතු නොවේදැ?"යි පැවසුවාය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُزِّیْۤ اِلَیْكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُسٰقِطْ عَلَیْكِ رُطَبًا جَنِیًّا ۟ؗ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكُلِیْ وَاشْرَبِیْ وَقَرِّیْ عَیْنًا ۚ— فَاِمَّا تَرَیِنَّ مِنَ الْبَشَرِ اَحَدًا ۙ— فَقُوْلِیْۤ اِنِّیْ نَذَرْتُ لِلرَّحْمٰنِ صَوْمًا فَلَنْ اُكَلِّمَ الْیَوْمَ اِنْسِیًّا ۟ۚ
නුඹ පිරිසිදු නැවුම් දෙයින් අනුභව කරනු. මෙම ජලයෙන් පානය කරනු. නුඹට ඉපදුණු දරුවා පිළිබඳ සතුටු වනු. නුඹ දුක් නොවනු. ජනයා අතරින් කිසිවෙකුව නුඹ දැක ඉපදුණු දරුවා පිළිබඳ නුඹෙන් අසා සිටියේ නම් නුඹ ඔහුට: ‘කතා කිරීමෙන් නිහඬ වීමට මම මාගේ පරමාධිපති ට බැඳී සිටිමි. එබැවින් අද දින මිනිසුන් අතරින් කිසිවෙකු සමග මම කතා නොකරමි’ යැයි (සංඥාවෙන් දන්වනු) පවසනු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاُخْتَ هٰرُوْنَ مَا كَانَ اَبُوْكِ امْرَاَ سَوْءٍ وَّمَا كَانَتْ اُمُّكِ بَغِیًّا ۟ۖۚ
"අහෝ නැමදුමෙහි හාරූන්ට සමාන තැනැත්තියනි!" (ඔහු දැහැමි මිනිසෙකු විය.) නුඹේ පියාණන් සල්ලාලයෙකු නොවීය. නුඹේ මව ද දුරාචාරයේ යෙදුනු කාන්තාවක් නොවීය. ඔබත් දැහැමි කටයුතු කරන පිවිතුරු නිවැසියන් අතර කෙනෙකි. එසේනම්, පියකු නොමැති ව දරුවෙකු නුඹ ගෙන එනුයේ කෙසේද?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَالسَّلٰمُ عَلَیَّ یَوْمَ وُلِدْتُّ وَیَوْمَ اَمُوْتُ وَیَوْمَ اُبْعَثُ حَیًّا ۟
මා උපන් දිනයේත් මා මිය යන දිනයේදීත් මා යළිත් ජීමානව මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේත් ෂෙයිතාන් හා ඔහුගේ උදව්කරුවන්ගෙන් ආරක්ෂාව මා වෙත විය. මේ විශේෂිත සංසිද්ධීන් තුනෙහිම ෂෙයිතාන් මා ස්පර්ශ කළේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَانَ لِلّٰهِ اَنْ یَّتَّخِذَ مِنْ وَّلَدٍ ۙ— سُبْحٰنَهٗ ؕ— اِذَا قَضٰۤی اَمْرًا فَاِنَّمَا یَقُوْلُ لَهٗ كُنْ فَیَكُوْنُ ۟ؕ
කිසිදු දරුවෙකු ගැනීමේ අවශ්යතාවක් අල්ලාහ්ට නොවීය. ඔහු එයින් පිවිතුරුය. සුවි ශුද්ධය. ඔහු යම් කටයුත්තක් සිතූ විට, ශුද්ධවන්තයාණන් වන ඔහු එම කරුණට ‘කුන්’ - වනු යැය පැවසීම ප්රමාණවත්ය. එවිට කිසිදු සැකයකින් තොරව එය සිදුවන්නේය. එසේ කටයුතු කරන්නා දරුවන්ගෙන් තොර පිවිතුරු වූවෙකි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِنَّ اللّٰهَ رَبِّیْ وَرَبُّكُمْ فَاعْبُدُوْهُ ؕ— هٰذَا صِرَاطٌ مُّسْتَقِیْمٌ ۟
"සැබැවින්ම සුවිශුද්ධ අල්ලාහ් මාගේ පරමාධිපතිය. නුඹලා සියල්ලන්ගේ පරමාධිපතිය. එහෙයින් ඔහුට පමණක් අවංකව නැමදුම් ඉටු කරනු. නුඹලාට මෙනෙහි කරන ලද මෙය අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය වෙත ළඟා කරවන ඍජු මාර්ගයයි." (යැයි ඊසා පැවසීය)
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَاخْتَلَفَ الْاَحْزَابُ مِنْ بَیْنِهِمْ ۚ— فَوَیْلٌ لِّلَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ مَّشْهَدِ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟
ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමාගේ කරුණ සම්බන්ධයෙන් මතභේද ඇති කර ගත්තවුන් මතභේද ඇතිකර ගත්තෝය. එහෙයින් ඔහුගේ ප්රජාව අතර විවිධ කණ්ඩායම් බිහි වූහ. ඒ අනුව ඔවුන්ගෙන් ඇතැමෙකු ඔහුව විශ්වාස කොට, "ඔහු දහම් දූතයෙකි." යැයි පැවසූහ. ඔහු සම්බන්ධයෙන් ඇතැම් පිරිස් අතිශයෝක්තියෙන් "ඔහුය අල්ලාහ්" යැයි පැවසුවාක් මෙන්ම, යුදෙව්වන් ඔහුව ප්රතික්ෂේප කළෝය. තවත් පිරිසක් "ඔහු අල්ලාහ්ගේ පුත්රයා" යැයි පැවසූහ. ඒවායින් අල්ලාහ් උත්තරීතරය. ඔහු විෂයයෙහි මෙසේ මත ගැටුම් ඇති කර ගත්තවුනට මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන අතිමහත් දිනයේ ඇති දර්ශන, විනිශ්චය හා දඬුවම දැකීමෙන් විනාශයක්ම වන්නේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَسْمِعْ بِهِمْ وَاَبْصِرْ ۙ— یَوْمَ یَاْتُوْنَنَا لٰكِنِ الظّٰلِمُوْنَ الْیَوْمَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
සවන් දීම ඔවුනට ප්රයෝජනවත් නොවන පරිදි සවන් දුන් ඔවුන්ගේ ශ්රවණය ද, දැකීම ඔවුනට ප්රයෝජනවත් නොවන පරිදි බැලු ඔවුන්ගේ බැල්ම ද පුදුමසහගතය. කෙසේ වෙතත් අපරාධකරුවෝ මෙලොවෙහි ඍජු මාර්ගයෙන් දුරස්ව පැහැදිළි නොමගෙහි පසුවූවෝය. ඔවුන් අපරාධකරමින් සිටියදී ඔවුන් වෙත එකවර පැමිණෙන මතුලොව සඳහා ඔවුහු සූදානම් නොවන්නෝය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• في أمر مريم بالسكوت عن الكلام دليل على فضيلة الصمت في بعض المواطن .
• نذر الصمت كان جائزًا في شرع من قبلنا، أما في شرعنا فقد دلت السنة على منعه.
•භාරයක් ලෙස නිහඬව සිටීම අපට පෙර තිබූ පිළිවෙත්වල අනුමත වූ කරුණක් විය. නමුත් අපගේ පිළිවෙත තුළ එය වළක්වනු ලැබූ කරුණක් බව සුන්නාව (නබි පිළිවෙත) පෙන්වා දී ඇත.
• أن ما أخبر به القرآن عن كيفية خلق عيسى هو الحق القاطع الذي لا شك فيه، وكل ما عداه من تقولات باطل لا يليق بالرسل.
•ඊසා (අලයිහිස් සලාම්) තුමාගේ උපත සිදු වූ අයුරු පිළිබඳ අල් කුර්ආනය දන්වා සිටින තොරතුරු කිසිදු සැකයක් නොමැති ස්තීර සත්යයකි. ඒ හැර සිදු කරන අන් සියලු ප්රකාශයන් රසූල්වරුන් සමග නොබැඳුණු ව්යාජ ප්රකාශ වේ.
وَاَنْذِرْهُمْ یَوْمَ الْحَسْرَةِ اِذْ قُضِیَ الْاَمْرُ ۘ— وَهُمْ فِیْ غَفْلَةٍ وَّهُمْ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! දුෂ්ඨයා ඔහුගේ දුෂ්ඨකම් මත පසුතැවෙන, දැහැමියා අවනතවීමෙහි වැඩි කාලයක් ගත නොකිරීම ගැන පසුතැවෙන එම පසුතැවීමේ දිනය ගැන ජනයාට අනතුරු අඟවනු. ගැත්තන්ගේ ලේඛන දිගු හරිනු ලැබ, ඔවුන්ගේ විනිශ්චය අවසන් වූ විට සියලු දෙනාම ඔහු ඉදිරිපත් කළ දෑ වෙතට පත් වෙති. ඔවුන් ඔවුන්ගේ මෙලොව ජීවිතයෙහි රවටනු ලැබූවන් වෙති. මතුලොව පිළිබඳ නොසැලකිල්ලෙන් පසුවෙති. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය ගැන විශ්වාස නොකරති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِنَّا نَحْنُ نَرِثُ الْاَرْضَ وَمَنْ عَلَیْهَا وَاِلَیْنَا یُرْجَعُوْنَ ۟۠
මැවීම් විනාශ වී ගිය පසුව ඉතිරි වනුයේ අප පමණය. මහපොළොවේ උරුමය අප සතුය. ඒ මත විසූවන් ද විනාශ වී අප පමණක් ඉතිරිවන බැවින් ඒවා ද අප සතුය. අපි ඔවුනට ඒවා භාර කළෙමු. අපි අභිමත කරන පිරිදි ඔවුන් විශයෙහි කටයුතු කරන්නෙමු. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ විනිශ්චය හා ප්රතිඵල සඳහා ඔවුන් නැවත හැරී පැමිණෙනුයේ අප වෙතමය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاذْكُرْ فِی الْكِتٰبِ اِبْرٰهِیْمَ ؕ۬— اِنَّهٗ كَانَ صِدِّیْقًا نَّبِیًّا ۟
අහෝ දූතය! නුඹ වෙත පහළ කරනු ලැබූ අල් කුර්ආනයේ ඉබ්රාහීම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා පිළිබඳ සඳහන් තොරතුරු මෙනෙහි කර බලනු. සැබැවින්ම ඔහු වඩාත් සත්යවාදියෙකු හා අල්ලාහ්ගේ වදන් තහවුරු කරන්නෙකු විය. එමෙන්ම අල්ලාහ් වෙතින් වූ නබිවරයකු ද විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِذْ قَالَ لِاَبِیْهِ یٰۤاَبَتِ لِمَ تَعْبُدُ مَا لَا یَسْمَعُ وَلَا یُبْصِرُ وَلَا یُغْنِیْ عَنْكَ شَیْـًٔا ۟
ඔහු ඔහුගේ පියා ආසර්ගෙන්, "ඔබ ඇරයුම් කර සිටිය ද ඔබේ ඇරයුමට සවන් නොදෙන, ඔබ ගැතිකම් කළ ද ඔබේ නැමදුම බලා නොසිටින, ඔබට ඇතිවන උවදුරු ඔබෙන් ඉවත් නොකරන, ඔබට කිසිදු ප්රයෝජනයක් ගෙන නොදෙන පිළිමයකට ඔබ වැඳුම් පිඳුම් කරනුයේ ඇයි දැ?"යි විමසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاَبَتِ لَا تَعْبُدِ الشَّیْطٰنَ ؕ— اِنَّ الشَّیْطٰنَ كَانَ لِلرَّحْمٰنِ عَصِیًّا ۟
"අහෝ මාගේ පියාණනි! ෂෙයිතාන්ට අවනත වී ඔහුට ගැතිකම් නොකරනු. සැබැවින්ම ෂෙයිතාන් වනාහි, මහා කරුණාන්විතයාණන් ආදම්ට සුජූද් කරන මෙන් ඔහුට නියෝග කළ විට ඔහු සුජූද් නොකිරීම හේතුවෙන් රහ්මාන්ට පිටුපාන්නෙකු විය."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یٰۤاَبَتِ اِنِّیْۤ اَخَافُ اَنْ یَّمَسَّكَ عَذَابٌ مِّنَ الرَّحْمٰنِ فَتَكُوْنَ لِلشَّیْطٰنِ وَلِیًّا ۟
මාගේ පියාණනි! ඔබ දේවත්වය ප්රතික්ෂේප කරන තත්ත්වය මතම මිය යැදුණේ නම් මහාකාරුණිකයාණන්ගෙන් වූ දඬවමක් ඔබට අත්වීම ගැන සැබැවින්ම මම බිය වෙමි. එවිට ඔබ ඔහු සමග සමීපයෙන් කටයුතු කළ බැවින් දඬුවම් ලැබීමෙහි ඔබ ෂෙයිතාන්ට සමීපතයෙකු බවට පත් වන්නෙහිය."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ اَرَاغِبٌ اَنْتَ عَنْ اٰلِهَتِیْ یٰۤاِبْرٰهِیْمُ ۚ— لَىِٕنْ لَّمْ تَنْتَهِ لَاَرْجُمَنَّكَ وَاهْجُرْنِیْ مَلِیًّا ۟
ආසර් තම පුත් ඉබ්රාහීම්ට, "අහෝ ඉබ්රාහීම්! මා නමදින මාගේ පිළිමවලට නුඹ පිටු පාන්නෙහිද? මාගේ පිළිමවලට දොස් නැගීමෙන් නුඹ නොවැළකුනෙහි නම් සැබැවින්ම මම නුඹව ගල් ගසා මරා දමමි. නුඹ මා ළඟින් දීර්ඝ කාලයක් වෙන්ව යනු. මා සමග කතා නොකරනු. මා සමග එකතු නොවනු" යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ سَلٰمٌ عَلَیْكَ ۚ— سَاَسْتَغْفِرُ لَكَ رَبِّیْ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ بِیْ حَفِیًّا ۟
ඉබ්රාහීම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා තම පියාණන්ට, "මා ඔබට ශාන්තිය පතමි. මා ගැන ඔබ පිළිකුල් කරන කිසිවක් ඔබ ලබන්නේ නැත. ඔබ වෙනුවෙන් පාපක්ෂමාව හා යහමඟ මම මාගේ පරමාධිපතිගෙන් ඉල්ලා සිටිමි. සැබැවින්ම ඔහු සුවිශුද්ධය. ඔහු මා කෙරහි දායලුය." යැයි පැවසීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاَعْتَزِلُكُمْ وَمَا تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ وَاَدْعُوْا رَبِّیْ ۖؗ— عَسٰۤی اَلَّاۤ اَكُوْنَ بِدُعَآءِ رَبِّیْ شَقِیًّا ۟
"මම නුඹලාගෙන් වෙන්වෙමි. එමෙන්ම අල්ලාහ් හැර දමා නුඹලා නමදිමින් සිටින නුඹලාගේ දෙවිවරුන්ගෙන් ද වෙන්වෙමි. මම මාගේ පරමාධිපති පමණක් ඇරයුම් කරමි. ඔහුට කිසිවක් ආදේශ නොකරමි. මම ඔහුට ඇරයුම් කර සිටින විට එම ප්රාර්ථනාව තුළින් දුර්භාග්යයකු වීමෙන් මා වළක්වා ගතහැකි වන්නේය."
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا اعْتَزَلَهُمْ وَمَا یَعْبُدُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ ۙ— وَهَبْنَا لَهٗۤ اِسْحٰقَ وَیَعْقُوْبَ ؕ— وَكُلًّا جَعَلْنَا نَبِیًّا ۟
ඔහු ඔවුන් හා අල්ලාහ් හැරදමා ඔවුන් නමදිමින් සිටි ඔවුන්ගේ දෙවිවරුන් අතහැර දැමූ කල්හි, ඔහුට ඔහුගේ පවුල අහිමි වීම වෙනුවට අපි ඔහුට ඉස්හාක් නම් පුතෙකු පිරිනැමුවෙමු. තවද ඔහුගේ මුණුපුරු යඃකූබ්ව ද අපි ඔහුට පිරිනැමුවෙමු. ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් සෑම කෙනෙකුවම නබිවරයකු බවට පත් කළෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• لما كان اعتزال إبراهيم لقومه مشتركًا فيه مع سارة، ناسب أن يذكر هبتهما المشتركة وحفيدهما، ثم جاء ذكر إسماعيل مستقلًّا مع أن الله وهبه إياه قبل إسحاق.
•ඉබ්රාහීම් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා තම සමාජයෙන් ඉවත් වී සාරා සමග එකතු වූ කල්හි, ඔවුන් දෙදෙනාට පිරිනැමූ දරු ත්යාගය හා ඔවුන් දෙදෙනාගේ මුණුබුරු එකට සම්බන්ධ කොට මෙනෙහි කළේය. පසුව ඉස්හාක්ට පෙර ඉස්මාඊල් ඔහුට අල්ලාහ් පිරිනමන බවට වූ වෙනමම සඳහනක් පැමිණ ඇත.
• التأدب واللطف والرفق في محاورة الوالدين واختيار أفضل الأسماء في مناداتهما.
•දෙමාපියන් සමග කතා කිරීමේදී මෘදුව කාරුණිකව හා ආචාරශීලීව කතා කිරීම. ඔවුන් දෙදෙනා ඇමතීමේදී වඩාත් අලංකාර නම් තෝරා ගැනීම.
وَاذْكُرْ فِی الْكِتٰبِ اِسْمٰعِیْلَ ؗ— اِنَّهٗ كَانَ صَادِقَ الْوَعْدِ وَكَانَ رَسُوْلًا نَّبِیًّا ۟ۚ
අහෝ දූතය! නුඹ වෙත පහළ කරන ලද අල් කුර්ආනයේ ඉස්මාඊල් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා පිළිබඳ සඳහන් තොරතුරු ද මෙනෙහි කර බලනු. සැබැවින්ම හෙතෙම ප්රතිඥාව තහවුරු කන්නෙකු විය. යම් කිසි ප්රතිඥාවක් දෙනු ලැබූ විට එය ඉටු කළේය. එමෙන්ම ඔහු නබිවරයකු මෙන්ම දූතයකු විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاذْكُرْ فِی الْكِتٰبِ اِدْرِیْسَ ؗ— اِنَّهٗ كَانَ صِدِّیْقًا نَّبِیًّا ۟ۗۙ
අහෝ දූතය! නුඹ වෙත පහළ කරනු ලැබූ අල් කුර්ආනයේ ඉදිරීස් (අලයිහිස් සලාම්) තුමා පිළිබඳ සඳහන් තොරතුරු මෙනෙහි කර බලනු. සැබැවින්ම ඔහු වඩාත් සත්යවාදියෙකු හා ඔහුගේ පරමාධිපතිගේ වදන් තහවුරු කරන්නෙකු විය. තවද, අල්ලාහ්ගේ නබිවරුන් අතරින් නබිවරයකු ද විය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ اَنْعَمَ اللّٰهُ عَلَیْهِمْ مِّنَ النَّبِیّٖنَ مِنْ ذُرِّیَّةِ اٰدَمَ ۗ— وَمِمَّنْ حَمَلْنَا مَعَ نُوْحٍ ؗ— وَّمِنْ ذُرِّیَّةِ اِبْرٰهِیْمَ وَاِسْرَآءِیْلَ ؗ— وَمِمَّنْ هَدَیْنَا وَاجْتَبَیْنَا ؕ— اِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِمْ اٰیٰتُ الرَّحْمٰنِ خَرُّوْا سُجَّدًا وَّبُكِیًّا ۟
මෙම සූරාවෙහි සකරිය්යා ගෙන් ආරම්භ කොට ඉද්රීස්ගෙන් (අලයිහිමස් සලාම්) අවසන් කරමින් සඳහන් කරනු ලැබූ මොවුහු වනාහි, ආදම්ගේ දරුවන් අතරින් ද නූහ් (අලයිහිස් සලාම්) සමග නැවෙහි ප්රවාහනය කෙරෙව්වා වූ අය අතරින්ද ඉබ්රාහීම්ගේ දරුවන් අතරින්ද යඃකූබ්ගේ දරුවන් අතරින්ද එමෙන්ම ඉස්ලාමය හා යහමඟ වෙත ආශිර්වාද කළවුන් අතරින් ද නබිත්වය ප්රදානය කිරීමෙන් අල්ලාහ් ඔවුනට ආශිර්වාද කළ අය වෙති. අපි ඔවුන්ව තෝරා ගත්තෙමු. අපි ඔවුන් නබිවරුන් බවට පත් කළෙමු. පාරායනය කරනු ලැබූ අල්ලාහ්ගේ වදන්වලට ඔවුහු සවන් දුන් විට ඔහුට ඇති බියෙන් හඬමින් ඔහුට සිරස නමා නමස්කාර කරන්නන් වූහ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ اَضَاعُوا الصَّلٰوةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوٰتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا ۟ۙ
තෝරා ගනු ලැබූ මෙම නබිවරුන්ගෙන් පසුව නොමඟ හා නපුර අනුගමනය කළවුන් පැමිණියෝය. ඔවුන් සලාතය අපතේ යැව්වෝය. එය අපේක්ෂා කරන පරිදි ඉටු කළේ නැත. ඔවුන්ගේ ආත්මාවන් ආශා කරන පරිදි අපචාරය වැනි පාපකම් සිදු කළෝය. එහෙයින් නිරයේ නපුර හා බිහිසුණු භාවයට ඔවුන් මුහුණ දෙනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اِلَّا مَنْ تَابَ وَاٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَاُولٰٓىِٕكَ یَدْخُلُوْنَ الْجَنَّةَ وَلَا یُظْلَمُوْنَ شَیْـًٔا ۟ۙ
නමුත් ඔවුන් සිදු කළ වැරදි හා අඩුපාඩු හැඩගස්වා ගනිමින් පාපක්මාවේ නිරතව, අල්ලාහ් ව විශ්වාස කොට; දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළ අය හැර. මෙම ගුණාංගවලින් වර්ණනා කරනු ලැබූවෝ, ස්වර්ගයට පිවිසෙති. ඔවුන්ගේ ප්රතිඵල කිසිවක් සුළු ප්රමාණයකින් හෝ අඩු කරන්නේ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
جَنّٰتِ عَدْنِ ١لَّتِیْ وَعَدَ الرَّحْمٰنُ عِبَادَهٗ بِالْغَیْبِ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ وَعْدُهٗ مَاْتِیًّا ۟
දෙවියන් නොදකින තත්ත්වයේ හිද, දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළ තම දැහැමි ගැත්තන්හට සැබැවින්ම ඔවුන්ව ස්වර්ගයට ඇතුළත් කරන බවට මහා කාරුණිකයාණන් ප්රතිඥා දුන් සදා පවත්නා ස්වර්ග උයන් ඔවුනට ඇත. ඔවුහු එය දැක තිබුණේ නැති නමුත් ඒ ගැන විශ්වාස කළෝය. එහෙයින් ස්වර්ගය ගැන වූ අල්ලාහ්ගේ ප්රතිඥාව -අදෘශ්යමාන වුව ද- එය කිසිදු සැකයකින් තොර ව ඉටු කරනු ලබන්නකි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا یَسْمَعُوْنَ فِیْهَا لَغْوًا اِلَّا سَلٰمًا ؕ— وَلَهُمْ رِزْقُهُمْ فِیْهَا بُكْرَةً وَّعَشِیًّا ۟
ඔවුහු වැඩකට නැති අමතර දෑට හෝ පරුෂ වචනවලට හෝ සවන් නොදෙති. ඒ වෙනුවට ඔවුනොවුන් අතර හුවමාරු කර ගන්නා ශාන්තියේ ප්රකාශය වන සලාමයට සවන් දෙති. ඔවුන් මත මලක්වරුන්ගේ සලාමය පවතී. ඔවුන් ප්රිය කරන ආහාර උදේ සවස එහි ඔවුනට ගෙන දෙනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا نَتَنَزَّلُ اِلَّا بِاَمْرِ رَبِّكَ ۚ— لَهٗ مَا بَیْنَ اَیْدِیْنَا وَمَا خَلْفَنَا وَمَا بَیْنَ ذٰلِكَ ۚ— وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِیًّا ۟ۚ
අහෝ ජිබ්රීල්! නුඹ මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාට මෙසේ පවසනු. "සැබැවින්ම මලක්වරුන් ඔවුන් විසින්ම පහළ වන්නේ නැත. සැබැවින්ම ඔවුන් පහළ වනුයේ අල්ලාහ්ගේ නියෝගය අනුවය. අප අනාගතයේ මුහුණ දෙන්නට තිබෙන මතුලොව කටයුතු ද, අප පසුපසින් එන්නට තිබෙන මෙලොව කටයුතු ද, මෙලොව හා මතුලොව අතර පවතින කටයුතු ද යන සියල්ල අල්ලාහ්ටම සතුය. අහෝ දූතය! නුඹේ පරමාධිපති කිසිවක් අමතක කරන්නෙකු නොවීය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا فَاعْبُدْهُ وَاصْطَبِرْ لِعِبَادَتِهٖ ؕ— هَلْ تَعْلَمُ لَهٗ سَمِیًّا ۟۠
ඔහු අහස්හි මැවුම්කරුය. මහපොළෙවෙහි මැවුම්කරුය. ඒ දෙකෙහි පාලකයාය. ඒ දෙකෙහි කටයුතු සැලසුම් සම්පාදනය කරන්නාය. එමෙන්ම ඒ දෙක අතර ඇති දෑහි ද මැවුම්කරුය. එහි පාලකයාය. එය සැලසුම් කරන්නාය. එහෙයින් නුඹ අල්ලාහ්ට පමණක් නමදිනු. නැමදුමට සුදුස්සා ඔහුය. ඔහුට නැමදුම් කිරීමෙහි ස්ථාවරව සිටිනු. නැමදුමෙහි ඔහු සමග හවුල් වන, ඔහුට සමාන කිසිදු සමානයකු හෝ දැක්මක් හෝ නැත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَوَلَا یَذْكُرُ الْاِنْسَانُ اَنَّا خَلَقْنٰهُ مِنْ قَبْلُ وَلَمْ یَكُ شَیْـًٔا ۟
නැවත නැගිටුවනු ලැබීම හෙළා දකින්නා මීට පෙර ඔහු කිසිවක් ලෙස නොසිටියදී සැබැවින්ම අප ඔහු මවා තිබීම ගැන මෙනෙහි නොකරන්නේද? එම මැවීම දෙවන මැවීමට වඩා සුලබ හා පහසු දෙයක් වන අතරම ඒ අනුව පළමු මැවීම දෙවන මැවීමට සාධකයක් වන්නේය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَوَرَبِّكَ لَنَحْشُرَنَّهُمْ وَالشَّیٰطِیْنَ ثُمَّ لَنُحْضِرَنَّهُمْ حَوْلَ جَهَنَّمَ جِثِیًّا ۟ۚ
අහෝ දූතය! නුඹේ පරමාධිපති මත දිවුරා පවසමි. සැබැවින්ම ඔවුන් නොමග යැවූ ඔවුන්ගේ නපුරු බලවේග ෂාතානුන් සමග එක් කරමින් මහ්ෂර් නම් රැස් කිරීමේ පිටිය වෙත ඔවුන්ව ඔවුන්ගේ මිණිවළවල්වලින් බැහැර කරන්නෙමු. පසුව නින්දිත නිරය වෙත ඔවුන් දණ ගස්වමින් අපි ඔවුන් ඇදගෙන යන්නෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ نُنَجِّی الَّذِیْنَ اتَّقَوْا وَّنَذَرُ الظّٰلِمِیْنَ فِیْهَا جِثِیًّا ۟
එම පාලම තරණය කිරීමෙන් පසු ව අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට බැතියෙන් කටයුතු කරන්නන් අපි මුදවා ගනිමු. අපරාධකරුවන් ඔවුන්ගේ දණින් වැටී සිටීමට අත හරිමු. එයින් පළා යන්නට ඔවුහු ශක්තිය නොදරති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَاِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِمْ اٰیٰتُنَا بَیِّنٰتٍ قَالَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا ۙ— اَیُّ الْفَرِیْقَیْنِ خَیْرٌ مَّقَامًا وَّاَحْسَنُ نَدِیًّا ۟
අපගේ දූතයාණන් වෙත පහළ කරනු ලැබූ අපගේ පාඨ, පැහැදිලි ව ජනයා වෙත පාරායනය කරනු ලැබූ විට, දේව ප්රතික්ෂේපකයින් දේව විශ්වාසීන්හට, “අපගේ කණ්ඩායම් දෙකින් කවර කණ්ඩායමක් පැවැත්මෙන් හා නවාතැනින් උතුම් ද? එමෙන්ම සභාවෙන් හා ප්රජාවෙන් දැහැමිද? අපගේ කණ්ඩායම ද එසේ නැතහොත් නුඹලාගේ කණ්ඩායමද?” යැයි විමසා සිටිති.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمْ اَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِّنْ قَرْنٍ هُمْ اَحْسَنُ اَثَاثًا وَّرِﺋْﻴًﺎ ۟
භෞතික සම්පත් තුළ හිඳිමින් උඩඟුකමින් කටයුතු කළ දේව ප්රතික්ෂේපකයින්ට පෙර, කොපමණ සමූහයන් අපි විනාශ කර ඇත්තෙමුද? එම සමූහයා මොවුනට වඩා ධනයෙන් සමෘද්ධිමත් විය. ඔවුන්ගේ ඇඳුම් පැළඳුම් වඩාත් දැකුම්කළු විය. එමෙන්ම ඔවුන්ගේ ශරීර වඩාත් හොඳින් වැඩී තිබිණි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلْ مَنْ كَانَ فِی الضَّلٰلَةِ فَلْیَمْدُدْ لَهُ الرَّحْمٰنُ مَدًّا ۚ۬— حَتّٰۤی اِذَا رَاَوْا مَا یُوْعَدُوْنَ اِمَّا الْعَذَابَ وَاِمَّا السَّاعَةَ ؕ۬— فَسَیَعْلَمُوْنَ مَنْ هُوَ شَرٌّ مَّكَانًا وَّاَضْعَفُ جُنْدًا ۟
අහෝ දූතය! කවරෙකු මුළාවෙහි ගිලී සිටින්නේ ද, මහා කාරුණිකයාණන් මුළාව වැඩි කරන තෙක් ඔහුව ඒ වෙත නැඹුරු කරවනු ඇත. එය ඔවුනට කවර දඬුවමක් ප්රතිඥා දුන්නේ ද, එය මෙලොවෙහි කල් ඇති ව හෝ, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ප්රමාද වී හෝ ඔවුන් දෑසින් දකින තරමට වනු ඇත. එවිට නවාතැනින් නපුරු කවුරුන් දැ?යි ද, උදව්කරුවන්ගෙන් වඩාත් අඩු කවුරුන්දැ?යි ද, තමන් ඔවුන්ගේ පිරිසෙන් කෙනෙක් ද, එසේ නැතහොත් දේවත්වය විශ්වාස කරන්නන්ගේ පිරිසෙන් කෙනෙක් ද යන්න වග ඔවුහු දැනගනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَیَزِیْدُ اللّٰهُ الَّذِیْنَ اهْتَدَوْا هُدًی ؕ— وَالْبٰقِیٰتُ الصّٰلِحٰتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَّخَیْرٌ مَّرَدًّا ۟
මුළා ව ඔවුන් වර්ධනය කර ගැනීම සඳහා ඔවුන්හට කල් දීමට සමගාමීව යහමඟ ගියවුන්හට දේව විශ්වාසයෙන් හා අවනත වීමෙන් හා සදා සතුට වෙත ගෙන යන දැහැමි ක්රියාවන්ගෙන් අල්ලාහ් වර්ධනය කරනු ඇත. අහෝ දූතය! ප්රතිඵලයෙන් හා යහපත් අවසානයෙන් නුඹේ පරමාධිපති ඉදිරියේ වඩාත් ප්රයෝජනවත්ය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• على المؤمنين الاشتغال بما أمروا به والاستمرار عليه في حدود المستطاع.
•දේව විශ්වාසීන්හට කවර කරුණක් නියෝග කරනු ලැබුවේද එහි කාර්යබහුල වීමත්, කළ හැකි සීමාවන් තුළ ඒ මත නිරතුරුව යෙදීමත් ඔවුන්ගේ වගකීම වන්නේය.
• وُرُود جميع الخلائق على النار - أي: المرور على الصراط، لا الدخول في النار - أمر واقع لا محالة.
• සියලු මැවීම් නිරය අසළට පැමිණීම - එනම් එහි පිවිසීමට නොව ඊට ඉහළින් ඇති පාලමෙහි ගමන් කිරීමටය.- එය කිසිදු සැකයකින් තොරව සිදුවන්නකි.
• أن معايير الدين ومفاهيمه الصحيحة تختلف عن تصورات الجهلة والعوام.
• من كان غارقًا في الضلالة متأصلًا في الكفر يتركه الله في طغيان جهله وكفره، حتى يطول اغتراره، فيكون ذلك أشد لعقابه.
•කවරෙකු දේව ප්රතික්ෂේපයේ බැඳී මුළාවෙහි ගිලී සිටින්නේ ද ඔහුගේ අඥානකම හා ප්රතික්ෂේප භාවයේ ව්යාකූලවීමට අල්ලාහ් ඉඩ හරින්නේය. අවසානයේ ඔහු රවටා දමන තරමටම පත්වේ. එය දැඩි දඬුවම් විඳින්නක් බවට ඔහු ව පත් කරනු ඇත.
• يثبّت الله المؤمنين على الهدى، ويزيدهم توفيقًا ونصرة، وينزل من الآيات ما يكون سببًا لزيادة اليقين مجازاةً لهم.
•දේවත්වය විශ්වාස කරන්නන්ව අල්ලාහ් යහමග මත ස්ථාවර ව තබයි. ආශිර්වාදයෙන් හා උපකාරයෙන් ඔහු ඔවුන්ව වර්ධනය කරයි. ඔවුනට අනුග්රහයක් වශයෙන් ඔවුන්ගේ දැඩි විශ්වාසය වර්ධනය වීම සඳහා හේතු සාධකයක් ලෙස සංඥාවන් පහළ කරයි.
كَلَّا ؕ— سَیَكْفُرُوْنَ بِعِبَادَتِهِمْ وَیَكُوْنُوْنَ عَلَیْهِمْ ضِدًّا ۟۠
ඔවුන් සිතූ පරිදි කරුණ නැත. අල්ලාහ් හැරදමා ඔවුන් නමදින මෙම දෙවිවවරුන් වනාහි, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ දේව ආදේශකයින් ඒවාට කළ නැමදුම් ප්රතික්ෂේප කරනු ඇත. ඔවුන්ගෙන් වෙන්වනු ඇත. ඔවුනට එරෙහි වන්නන් වනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
اَلَمْ تَرَ اَنَّاۤ اَرْسَلْنَا الشَّیٰطِیْنَ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ تَؤُزُّهُمْ اَزًّا ۟ۙ
අහෝ දූතය! සැබැවින්ම අපි ෂාතානුන් එවා ඇත්තෙමු. පාපකම් සිදු කිරීමට හා අල්ලාහ්ගේ දහමින් ජනයා වැළැක්වීමට දේව ප්රතික්ෂේපකයින් පොළඹවන පරිදි ඔවුන් මත ආධිපත්යය දරන්නට අපි ඔවුන් පත්කර තිබීම නුඹ නොදුටුවෙහි ද?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَا تَعْجَلْ عَلَیْهِمْ ؕ— اِنَّمَا نَعُدُّ لَهُمْ عَدًّا ۟ۚ
අහෝ දුතය! ඔවුනට විනාශය ඉක්මන් කරනු යැයි අල්ලාහ්ගෙන් ප්රාර්ථනා කිරීමට නුඹ ඉක්මන් නොවනු. ඔවුන්ගේ ආයු කාලය අපි ගණනය කරමින් සිටින්නෙමු. එය ඔවුනට දුන් අවාකශය අවසන් වන තෙක් පමණි. පසුව ඔවුනට සුදුසු දැයින් අපි ඔවුන් දඬුවමට ලක් කරන්නෙමු.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
یَوْمَ نَحْشُرُ الْمُتَّقِیْنَ اِلَی الرَّحْمٰنِ وَفْدًا ۟ۙ
අහෝ දූතය! මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය පිළිබඳ නුඹ මෙනෙහි කරනු. එය වනාහි අල්ලාහ්ට - ඔහුගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් - බැතිමත්ව කටයුතු කළවුන් ඔවුන්ගේ පරමාධිපති වන ඔහු වෙත ගෞරවනීය, සම්භාවනීය කණ්ඩායමක් ලෙස අපි ඔවුන් එක්රැස් කරන දිනයයි.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَّنَسُوْقُ الْمُجْرِمِیْنَ اِلٰی جَهَنَّمَ وِرْدًا ۟ۘ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا یَمْلِكُوْنَ الشَّفَاعَةَ اِلَّا مَنِ اتَّخَذَ عِنْدَ الرَّحْمٰنِ عَهْدًا ۟ۘ
අල්ලාහ් ගැන හා ඔහුගේ දූතයාණන් ගැන විශ්වාසය පදනම් කර ගනිමින් මෙලොවෙහි අල්ලාහ් අබියස ගිවිසුමක් ගත් අය හැර මෙම දේව ආදේශකයින් විසින් ඔවුන්ගෙන් ඇතැමෙකු වෙනුවෙන් මැදිහත් වීම සඳහා කිසිදු අයිතියක් ඔවුන් සතු නොවනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوا اتَّخَذَ الرَّحْمٰنُ وَلَدًا ۟ؕ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدْ جِئْتُمْ شَیْـًٔا اِدًّا ۟ۙ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا یَنْۢبَغِیْ لِلرَّحْمٰنِ اَنْ یَّتَّخِذَ وَلَدًا ۟ؕ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• تدل الآيات على سخف الكافر وسَذَاجة تفكيره، وتَمَنِّيه الأماني المعسولة، وهو سيجد نقيضها تمامًا في عالم الآخرة.
•දේවත්වය ප්රතික්ෂේප කරන්නාගේ අනුවණකම, ඔහුගේ චින්තනයේ විකෘතිභාවය හා මිහිරි පැතුම් පිළිබඳ මෙම පාඨ පෙන්වා දෙයි. ඔහු මතුලොවෙහි මුළුමණින්ම එයට ප්රතිවිරුද්ධ දෑ ලබා ගනු ඇත.
فَاِنَّمَا یَسَّرْنٰهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ الْمُتَّقِیْنَ وَتُنْذِرَ بِهٖ قَوْمًا لُّدًّا ۟
අහෝ දූතය! සැබැවින්ම අපි මෙම අල් කුර්ආනය ඔබේ බසින්ම පහළ කර ඇත්තේ මාගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා මා තහනම් කළ දැයින් වැළකී මට බැතිමත්ව කටයුතු කරන්නන්හට ඔබ ශුභාරංචි දන්වනු පිණිසය. එමෙන්ම සත්යය දැන ගැනීමේදි තර්ක කිරීමෙහි හා අහංකාරභාවයෙහි දැඩි ව සිටි ජනයාහට ඔබ බිය ගන්වනු පිණිසය.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَمْ اَهْلَكْنَا قَبْلَهُمْ مِّنْ قَرْنٍ ؕ— هَلْ تُحِسُّ مِنْهُمْ مِّنْ اَحَدٍ اَوْ تَسْمَعُ لَهُمْ رِكْزًا ۟۠
ඔබේ සමූහයාට පෙර ජීවත් වූ කොපමණක් සමූහයන් අපි විනාශ කර ඇත්තෙමුද? අද දින එම සමූහයන් පිළිබඳ ඔබට හැඟෙන්නේ ද? ඔවුන් වෙනුවෙන් වූ සිහින් හඬක් හෝ ඔබට ඇසෙන්නේද? ඔවුනට අත් වූ ඉරණම අල්ලාහ් අවසරය දුන් විට ඔවුන් හැර වෙනත් අයට ද අත් වනු ඇත.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• ليس إنزال القرآن العظيم لإتعاب النفس في العبادة، وإذاقتها المشقة الفادحة، وإنما هو كتاب تذكرة ينتفع به الذين يخشون ربهم.
•නැමදුමෙහි ආත්මය වෙහෙස කරවීමට හෝ අතිශය දුෂ්කරතා විඳීමට හෝ මෙම මහඟු අල්කුර්ආනය පහළ කර නැත. සැබැවින්ම එය ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට බියවන්නන්, එමගින් ප්රයෝජනය ලබන උපදෙස් පොතකි.
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ سىنگالچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
قۇرئان تەتقىقاتى تەپسىر مەركىزى چىقارغان.