قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - تاجىكچە تەرجىمىسى * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ساپپات   ئايەت:

Сураи Соффот (Фариштагони сафбаста)

وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا
1. Аллоҳ савганд ёд мекунад: Савганд ба он фариштагоне, ки барои ибодаташ саф бастаанд,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلزَّٰجِرَٰتِ زَجۡرٗا
2. пас савганд ба он фариштагон, ки абрҳоро ба амри Аллоҳ сахт меронанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلتَّٰلِيَٰتِ ذِكۡرًا
3. Ва савганд ба он фариштагоне, ки зикри Аллоҳро мехонанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ إِلَٰهَكُمۡ لَوَٰحِدٞ
4. Ҳароина эй одамон,маъбуди шумо, Аллоҳи яктост, ки шарик надорад. Пас Ӯро ибодат ваитоъат кунед.[2171]
[2171] Аллоҳ таъоло ба чизе аз махлуқоташ хоҳад касам мехӯрад. Аммо барои халқаш чоиз нест қасам хӯрдан, магар ба номи Аллоҳ, пас қасам хӯрдан ба номи ғайри Аллоҳ ширк аст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَرَبُّ ٱلۡمَشَٰرِقِ
5. Парвардигори осмонҳову замин аст ва ҳар чӣ дар миёнионҳост. Ва Парвардигори машриқҳост!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِزِينَةٍ ٱلۡكَوَاكِبِ
6. ҳароина, Мо осмони дунёро оростаем ба зиннати ситорагон.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَحِفۡظٗا مِّن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ مَّارِدٖ
7. Ва осмонро ба ситорагон аз ҳар шайтони саркаш нигаҳ доштем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَيُقۡذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٖ
8. То натавонанд шайтонҳо, ки бирасанд ба “Малау-л-аъло” (яъне, ба осмонҳо ва ба фариштагоне, ки дар он ҷо мебошанд, то бишнаванд суханеро, ки Аллоҳ ба онҳо ваҳй мекунад). Ва аз ҳар сӯй андохта шаванд бо ситорае (шӯълае).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
دُحُورٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ وَاصِبٌ
9. То шайтонҳо ронда шаванд аз осмон ва барои онҳост дар охират азоби доими аламовар.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا مَنۡ خَطِفَ ٱلۡخَطۡفَةَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ ثَاقِبٞ
10. Магар он шайтон, ки ногаҳон пораи хабареро бирабояд ва он сухане мебошад, ки мешунавад ӯро аз осмон, пас онро ба шайтони поёнӣ медиҳад ва он ба дигаре, ки аз ӯ поёнтар аст медиҳад ва мумкин аст, ки шӯълае ӯро дарк кунад ва сӯзонад ва мумкин аст, ки ба қазо қадари Аллоҳ шӯъла онро дарк накунаду насӯзонад, пас он каломро шайтоне ба коҳине[2172] мерасонад ва дар он сад дурӯғи дигар изофа мекунад[2173].
[2172] Касе, ки даъвои хабари ғайб мекунад.
[2173] Тафсири Саъдӣ 1/ 700
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَهُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَم مَّنۡ خَلَقۡنَآۚ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّن طِينٖ لَّازِبِۭ
11. Пас, эй Паёмбар аз кофироне, ки аз нав зинда шуданро инкор мекунанд бипурс, ки офариниши онҳо душвортараст ё он чи Мо офаридаем. Ҳароина, Мо падарашон Одамро аз гили часпанда офаридаем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ عَجِبۡتَ وَيَسۡخَرُونَ
12. Балки ту эй Паёмбар таъаҷҷуб мекунӣ аз дӯруғ бароварданашон ва мункир шуданашон баъсро[2174] ва аҷибтар ин аст, ки онҳо туро истеҳзо ва суханҳоятро масхара мекунанд.
[2174]Аз нав зинда шудани баъд аз мурдан.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا ذُكِّرُواْ لَا يَذۡكُرُونَ
13. Ва чун онҳоро хотиррасон карда панд дода шавад он чизеро ки фаромӯш кардаанд ё ғофил мондаанд, пандро намепазиранд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا رَأَوۡاْ ءَايَةٗ يَسۡتَسۡخِرُونَ
14. Ва чун мӯъчизаеро бубинанд, ки далолат ба паёмбарии ту мекунад, онро ба масхара мегиранд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٌ
15. Ва гӯянд: « Ин чизе, ки ту овардаӣҷуз ҷодуи ошкоре нест,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
16. оё вақте ки мо мурдем ва хоку устухони пӯсида шудем, боз аз нав зинда хоҳем шуд?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ
17. Оёпадарони гузаштаи мо низ зинда хоҳанд шуд?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ نَعَمۡ وَأَنتُمۡ دَٰخِرُونَ
18. Бигӯ барояшон эй Паёмбар: «Ореҳамаи шумо зинда мешавед, дар ҳоле ки хору бечора хоҳед буд!»
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ فَإِذَا هُمۡ يَنظُرُونَ
19.Пас албатта аз нав зинда шудан ба як садои маргбор аст. Пас онҳо бармехезанд аз қабрҳояшон ва мебинанд аҳволи қиёматро.[2175]
[2175] Тафсири Бағавӣ 7\37
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا هَٰذَا يَوۡمُ ٱلدِّينِ
20. Ва мегӯянд: «Ҳалокӣ бар мо, ин ҳамон рӯзи ҳисоб ва ҷазост!»
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
21. Гуфта шавад ба онҳо: Ин ҳамон рӯзи доварӣ ҳаст, ки дар дунё дурӯғашмепиндоштед.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَعۡبُدُونَ
22. Гуфта шавад ба фариштагон: Ҷамъ кунед онҳоеро, ки ба Аллоҳ кофир шуданд ҳамроҳ бо ҳаммаслакони худ ва ҳамроҳ бо он чи мепарастиданд,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مِن دُونِ ٱللَّهِ فَٱهۡدُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡجَحِيمِ
23. ба ҷои Аллоҳи якто, пас биронед онҳоро, рондане дурушт сӯӣ ҷаҳаннам.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقِفُوهُمۡۖ إِنَّهُم مَّسۡـُٔولُونَ
24. Ва ононро пеш аз расидан сӯи ҷаҳаннам нигаҳ доред, ҳамоно бояд, ки пурсуҷӯ шаванд[2176].
[2176] Яъне, аз корҳо ва гуфторҳои ботиле, ки дар дунё мекарданд. Тафсири Саъдӣ 1/701
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا لَكُمۡ لَا تَنَاصَرُونَ
25. Ба онҳо сахт гуфта шавад: «Шуморо чи шуд, киҳамдигарро ёрӣ намекунед?»
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ هُمُ ٱلۡيَوۡمَ مُسۡتَسۡلِمُونَ
26. Балки, имрӯз онҳо ба амри Аллоҳ таслимшавандагонанд ва дар қиёмат барои худ чорае андеша натавонанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
27. Ва он гоҳ кофирон рӯй ба якдигар кунанд ва аз ҳамдигар маломаткунон бипурсанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَأۡتُونَنَا عَنِ ٱلۡيَمِينِ
28. Пайравон ба пешвоёни худ гӯянд: «Албатта шумо будед, ки моро гумроҳ мекардед, ва аз ҷониби дину шариъат пеши мо меомадед ва амрҳои динро ба мо нодуруст нишон медодед ва моро аз дин мегурезонидед ва ботилро барои мо зиннат медодед.[2177]
[2177]Тафсири Бағавӣ 7/38
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ بَل لَّمۡ تَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
29. Пешвоён ба пайравон гӯянд: «На, чунин нест, балки камбудӣ аз худатон буд, дилҳоятон имонро инкор мекард ва куфру исёнро қабул мекард.[2178]
[2178] Тафсири ибни Касир 7\11
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭۖ بَلۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا طَٰغِينَ
30. Моро бар шумо ҳеҷ ғолибияте набуд, ки шуморо аз имон боздорем. Балки шумо эй мушрикон худ мардумоне нофармону таҷовузкор будед.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَحَقَّ عَلَيۡنَا قَوۡلُ رَبِّنَآۖ إِنَّا لَذَآئِقُونَ
31.Пасгуфтаи Парвардигорамон бар мо воҷиб шуд. Ҳамоно мову шумо бояд бичашем азобро ба сабаби гуноҳое, ки дар дунё кардаем.[2179]
[2179] Тафсири Табарӣ 21 / 33
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَغۡوَيۡنَٰكُمۡ إِنَّا كُنَّا غَٰوِينَ
32. Пас мо шуморо аз роҳи Аллоҳ ва имони ба Ӯ гумроҳ кардем ҳамоно худ аз ин пеш гумроҳ будем, пас ҳалокати мо ба сабаби куфрамон буд ва шуморо бо ҳамроҳамон ҳалок кардем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّهُمۡ يَوۡمَئِذٖ فِي ٱلۡعَذَابِ مُشۡتَرِكُونَ
33. Пас, ҳароина, дар рӯзи қиёмат ҳама дар азоб шариканд. Чунон ки дар дунё дар нофармонии Аллоҳ шарик буданд.[2180]
[2180] Тафсири Саъдӣ 1\702
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ
34. Мо бо касоне, ки дар дунё тоъати Аллоҳро ба ҷой наоварда, гуноҳ карданд, чунин рафтор мекунем[2181].
[2181] Яъне, онҳоро азоби дарднок мечашонем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ
35. Зеро онҳо буданд, ки чун калимаи "Ла илоҳа иллаллоҳ"[2182] ба онҳо гуфта мешуд, такаббур мекарданд.
[2182] Яъне, даъват карда мешуданд ба маъбуди ягона, ки ба ҷуз Ӯ касе ва чизе сазовори парастиш шуда наметавонад, такаббур мекарданд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۭ
36. Ва мегуфтанд: «Оё ба хотири шоъири девонае[2183]маъбудонамонро тарк кунем?»
[2183] Яъне, Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи ва саллам. Тафсири Бағавӣ 7/ 39
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ جَآءَ بِٱلۡحَقِّ وَصَدَّقَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
37. Дурӯғ гуфтанд. На, Муҳаммад чунин нест , чунон ки онҳо ӯро сифат карданд, балки ӯ Қуръон ва тавҳидро овард ва паёмбарони пешинро аз он чи аз шариъати Аллоҳ хабар дода буданд, тасдиқ намуд.[2184]
[2184] Тафсири Саъдӣ 1\702
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّكُمۡ لَذَآئِقُواْ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَلِيمِ
38. Ҳароина, шумо эй мушрикон ба сабаби куфратон азоби дардоварро, ҳатман, хоҳед чашид!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
39. Ва ҷазо дода намешавед дар охират, магар мувофиқи гуноҳоне, ки дар дунё кардаед.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
40. Магар бандагони мухлиси Аллоҳ,[2185] ки ибодаташро барояш холис сохтаанд
[2185] Яъне, аҳли тавҳид . Онҳоеро, ки холис сохтааст ба раҳмати худаш, пас онҳо аз азоби дарднок наҷот ёфтагонанд. Тафсири Саъдӣ 1/ 702
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ
41. Барои онҳо дар ҷаннат ризқи муайяне аст, ки ҳамеша бардавом аст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ
42. Ризқу рӯзиашон аз меваҳои ҳархела ва онҳо гиромӣ шудагонанд,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
43. дар биҳиштҳои пур аз нозу неъмат,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ
44. бар тахтҳое[2186] дар рӯ ба рӯи якдигар (нишастаанд).
[2186] Яъне, нишастгоҳҳои баланду зебо. Тафсири Саъдӣ 1/ 702
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۭ
45. Ва барои ононҷоме аз чашмаи гуворо миёнашон гардонида мешавад,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ
46. сафед асту нӯшандагонашро лаззатбахш,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ
47. на дар он шароб ақл пӯшида шавад ва на онҳо аз он шароб маст шаванд.[2187]
[2187] Ибни Касир мегӯяд: "Саҳеҳтарин қавл, қавли Муҷоҳид аст, ки мурод аз (ғавл) дарди шикам мебошад"
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ
48. Ва дар наздашон занони фаррохчашм ҳастанд, ки танҳо ба шавҳарони худ назар доранд ва ғайри онҳоро намехоҳанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ
49. гуё ки ҳурони биҳишт, дар сафедӣ монанди тухмҳои пӯшидашудае ҳастанд. (Ин ба хотири зебоӣ ва сафои онҳост ва рангҳояшон зеботарин ва дурахшандатарин рангҳост)[2188]
[2188]Тафсири Саъдӣ 1/ 702
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
50. Дар ҷаннат рӯ ба якдигар кунанд ва аз ҳамдигар мепурсанд, ки дар дунё чӣ қадар машаққатҳо кашида буданд ва дар баробари он Аллоҳ ба онҳо ҷаннатро арзонӣ кардааст. Ва ин намоёнгари айшу ишрати комили онҳо дар биҳишт аст.[2189]
[2189]Тафсири ибни Касир 7\15
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٞ
51. Яке аз ҷаннатиҳо гӯяд: « Маро дар дунё ҳамнишини кофире буд,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَقُولُ أَءِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُصَدِّقِينَ
52. ки ба ман мегуфт: « Оё ту аз гурӯҳи онҳое ҳастӣ, ки рӯзи баъсро тасдиқ мекунанд?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَدِينُونَ
53. Оё он гоҳ, ки мурдему хоку устухон шудем, зинда мешавемуҷазоямон медиҳанд?»
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هَلۡ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ
54. Гӯяд ин мӯъмини ҷаннатӣ ба шариконаш: Оё шумо мебинед бошишгоҳи он ҳамнишини манро?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱطَّلَعَ فَرَءَاهُ فِي سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ
55. Пас худаш аз боло бингарист ва ӯро[2190] дар миёни оташи дӯзах дид.
[2190]Он ҳамнишини кофирро. Тафсири Бағавӣ 7/ 41
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ تَٱللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرۡدِينِ
56.Гӯяд мӯъмин ба он мункири баъс: «Ба Аллоҳ савганд, наздик буд, ки маро ба ҳалокат афканӣ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡلَا نِعۡمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ
57. Ва агар неъмати (роҳнамоии) Парвардигорам намебуд, ман низ ҳамроҳи тудар азоб мебудам.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَمَا نَحۡنُ بِمَيِّتِينَ
58. Оё мо баъд аз даромаданамон ба ҷаннат дар ҳақиқат ҷовидон мемонем, пас моро марге нест?,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا مَوۡتَتَنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
59. ҷуз он марги нахустин дар дунё? Ва баъди даромаданамон ба ҷаннат дигар моро азоб намекунанд!?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
60. Ҳароина, ин аст комёбии бузург![2191]
[2191] Тафсири Табарӣ 21\51
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِمِثۡلِ هَٰذَا فَلۡيَعۡمَلِ ٱلۡعَٰمِلُونَ
61. Барои чунин неъмат ва подоши бузург, бояд амалкунандагон дар дунё амал кунанд, то бирасанд ба он дар охират.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَذَٰلِكَ خَيۡرٞ نُّزُلًا أَمۡ شَجَرَةُ ٱلزَّقُّومِ
62. Оё барои пазирои ин ҳама неъматҳои биҳишти ҷовидонӣ беҳтар аст ё дарахти заққум (дарахтест бадбӯ ва талх дар ҷаҳаннам)?[2192]
[2192] Тафсири Бағавӣ 7/ 42
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا جَعَلۡنَٰهَا فِتۡنَةٗ لِّلظَّٰلِمِينَ
63. Ҳамоно Мо он дарахтро барои уқубати ситамкорон падид овардаем.[2193]
[2193]Ё, ки Мо онро танҳоозмуни ситамкорон қарор кардаем, ки вуҷуди онро дар дунё инкор мекунанд. Баъди нузули ин оят кофирон гуфтанд : Дар дӯзах чи тавр дарахт мерӯяд, оё оташ онро намесӯзонад.Тафсири Табарӣ 21/ 53
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهَا شَجَرَةٞ تَخۡرُجُ فِيٓ أَصۡلِ ٱلۡجَحِيمِ
64. Ҳамоно дарахтест, ки аз қаҳри ҷаҳаннам мерӯяд
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
طَلۡعُهَا كَأَنَّهُۥ رُءُوسُ ٱلشَّيَٰطِينِ
65. мевааш зиштрӯй монанди сари шайётин аст,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّهُمۡ لَأٓكِلُونَ مِنۡهَا فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ
66. пас дӯзахиён аз он мехӯранд ва шикам пур месозанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ إِنَّ لَهُمۡ عَلَيۡهَا لَشَوۡبٗا مِّنۡ حَمِيمٖ
67. Баъд аз болои он, ҳаройина омезае аз оби сӯзон менӯшанд (яъне, баъди хӯрдани меваи Заққум аз болои он маҷбуран оби ифлосу сӯзоне нӯшонида мешаванд).[2194]
[2194] Тафсири Табарӣ 21/ 55
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ إِنَّ مَرۡجِعَهُمۡ لَإِلَى ٱلۡجَحِيمِ
68. Сипас бозгашташон, албатта ба ҷаҳаннам аст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ أَلۡفَوۡاْ ءَابَآءَهُمۡ ضَآلِّينَ
69. Ҳароина, онҳо падарони худро пеш аз худ гумроҳ ва мушрик ёфтанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَهُمۡ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ يُهۡرَعُونَ
70. Пасонҳо ба дунболи падаронашон шитобон ронда мешаванд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ ضَلَّ قَبۡلَهُمۡ أَكۡثَرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
71. Ва ба таҳқиқ пеш аз қавмат эй Паёмбар бештари пешиниён гумроҳ буданд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ
72. Ва ҳамоно Мо расулони бимдиҳандае дар миёнашон фиристодем, пас кофир шуданд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ
73. Пас, бингар (тааммул кун), ки саранҷоми он бимёфтагон чӣ гуна буд? Ҳамоно ҳама кофир шуданд, пас азоб карда шуданд ва барои мардум ибрате шуданд.[2195]
[2195]Тафсири Табарӣ 21/ 57
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
74. Ҷуз бандагони мухлиси Аллоҳ, ки онҳоро ба сӯи имон ва тавҳид барои худаш холис гардонидааст! Пас онҳо наҷот ёфтагонанд.[2196]
[2196] Тафсири Табарӣ 21\58
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ
75. Ва ҳамоно паёмбарамон Нӯҳморо нидо кард то ӯро пирӯзӣ бар қавмаш диҳем, пас Мо хуб қабулкунандаи дуъоем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
76. Ӯ ва мӯъминони ҳамроҳашро аз озори мушрикон ва аз ғарқ шудан ва тӯфони бузург наҷот додем.[2197]
[2197] Яъне, аз ғарқ шудан.Тафсири Бағавӣ 7/ 43
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ
77. Ва танҳо фарзандони ӯробаъди ғарқшудани қавмаш боқӣ гузоштем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
78. Ва барои ӯ дар миёни наслҳои баъдина номи неке боқӣгузоштем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ نُوحٖ فِي ٱلۡعَٰلَمِينَ
79. Салом ва эминӣ бар Нӯҳ бод дар миёни ҷаҳониён[2198].
[2198] Яъне, ҳамеша бар ӯ санои нек мегӯянд ва барои ӯ дуъо карда ва дуруду раҳмат мефиристанд ва аз бадӣ ёд кардан ҳамеша дур мебошанд. Тафсири Бағавӣ 7\44
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
80. Ҳароина, Мо ин гуна некӯкоронро мисли подоши Нӯҳ подош медиҳем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
81. Ҳароина, Нӯҳ аз бандагони содиқ ва амалкунанда ба амрҳои Аллоҳ буд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
82. Сипас дигаронро дурӯғбаровардагонро бо тӯфон ғарқ сохтем. Ҳеҷ касе аз онҳо боқӣ намонд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ
83. Ҳароина, Иброҳим аз пайравон ва миллатиНӯҳ буд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ
84. Он гоҳ ки бо дили холӣ аз эътиқодҳои ботил ва ахлоқи бад рӯй ба сӯи Парвардигораш овард.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَاذَا تَعۡبُدُونَ
85. Чун ба падараш ва қавмаш гуфт: Чиро мепарастед?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَئِفۡكًا ءَالِهَةٗ دُونَ ٱللَّهِ تُرِيدُونَ
86. Оё ба ҷои Аллоҳи якто маъбуди дурӯғинро мехоҳед ва парастиши Аллоҳи ягонаро тарк мекунед?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
87. Пас ба Парвардигори ҷаҳониён чӣ гумон доред?[2199]»
[2199] Яъне, гумони шумо барои ҷазо гирифтанатон аз Аллоҳ ба сабаби ширкатон чист? Тафсири Табарӣ 21/ 63
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَنَظَرَ نَظۡرَةٗ فِي ٱلنُّجُومِ
88. Пас Иброҳим нигоҳе ба ситорагон кард, то узре пазирад, ки ҳамроҳи қавмаш ба идгоҳашон наравад.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٞ
89. Пас гуфт: «Ҳароина, ман беморам.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ مُدۡبِرِينَ
90. Пас аз ӯ рӯй гардониданд ва бозгаштанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَاغَ إِلَىٰٓ ءَالِهَتِهِمۡ فَقَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ
91. Пас шитобон ва пинҳон назди бутонашон омад ва (аз тариқи истеҳзо) гуфт: Чизе аз ин таъомҳое, ки барои шумо пешкаш кардаанд, намехӯред?[2200]
[2200] Тафсири Табарӣ 21/66
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا لَكُمۡ لَا تَنطِقُونَ
92. Шуморо чи шудааст, ки сухан намегӯед ва ҷавоб намедиҳед?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَاغَ عَلَيۡهِمۡ ضَرۡبَۢا بِٱلۡيَمِينِ
93. Пас мутаваҷҷеҳ шуд бар бутҳо ва мезад онҳоро бо дасти рост: то исбот кунад хато будани ибодати онҳоро.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَقۡبَلُوٓاْ إِلَيۡهِ يَزِفُّونَ
94. Қавмаш шитобону ғазабнок наздаш омаданд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ
95. Гуфт (Иброҳим ба қавмаш): «Оё бутҳоеро, ки худ метарошед бо дастонатон, мепарастед ва тарк мекунед ибодати Парвардигоре, ки шуморо халқ кардааст?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ
96. Ва Аллоҳ офаридааст шуморо ва ҳар чизеро, ки шумо месозед.[2201]
[2201] Тафсири Бағавӣ 7\45
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ ٱبۡنُواْ لَهُۥ بُنۡيَٰنٗا فَأَلۡقُوهُ فِي ٱلۡجَحِيمِ
97.Пас вақте ки ҳуҷҷат бар зидди онҳо барпо шуд, роҳи зӯриро пеш гирифтагуфтанд: «Барои Иброҳим биное созед ва ӯро дар оташ андозед».
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَسۡفَلِينَ
98. Пас қавми Иброҳим хостанд, барои ӯ макру ҳилае кунанд. Пас сохтем мушриконро поёнтару мағлубтар. Ва гардонид Аллоҳ ҳилаашонро бар зидди худашон ва оташро барои Иброҳим сард гардонид.[2202]
[2202] Тафсири Табарӣ 21/ 71
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
99.Вагуфт Иброҳим: «Ҳароина, ман ба сӯи Парвардигорам аз сарзамини қавми худ баромада ба ҷое меравам, ки имконият меёбам ибодат кардани Парвардигорамро. Ӯ маро ба сӯи хубиҳои динам ва дунёям роҳнамоӣ хоҳад кард.[2203]
[2203] Тафсири Табарӣ 21/ 71
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبِّ هَبۡ لِي مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
100. Эй Парвардигори ман, маро фарзанди солеҳ ато кун!»
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَبَشَّرۡنَٰهُ بِغُلَٰمٍ حَلِيمٖ
101. Пас, ӯро ба писари бурдбор мужда додем.[2204]
[2204] Яъне, Исмоил алайҳиссалом, ки дар калонсолиаш бурдбор мешавад. Тафсири Бағавӣ 7/ 46
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡيَ قَالَ يَٰبُنَيَّ إِنِّيٓ أَرَىٰ فِي ٱلۡمَنَامِ أَنِّيٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰبِرِينَ
102.Пас чун фарзандаш Исмоил ба синне расид, кибо падари худ кору кӯшиш тавонад кард, гуфт (падар ба писараш): «Эй писаракам, ҳароина, дар хоб дидаам, ки туро, бе шубҳа, забҳ мекунам. Бингар, ки чӣ меандешӣ» Гуфт (Исмоил ) «Эй падар, ба ҳар чӣ фармон шудаӣдар мавриди забҳи ман амал кун, ки агар Аллоҳ бихоҳад, маро аз собирон хоҳӣ ёфт».
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ أَسۡلَمَا وَتَلَّهُۥ لِلۡجَبِينِ
103. Чун ҳарду ба амри Аллоҳ таслим шуданд ва Иброҳимписарашро барои забҳ ба пешонӣ хобонид,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَٰدَيۡنَٰهُ أَن يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ
104. Мо дар он ҳолати вазнин нидояш кардем: «Эй Иброҳим,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَدۡ صَدَّقۡتَ ٱلرُّءۡيَآۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
105. ҳамоно кардӣ он кореро, ки ба он амр шудӣ ва хобатро ба ҳақиқат пайвастӣ». Ва мо, ҳароина, некӯкоронро чунин подош медиҳем. Чунон ки туро подош додем, пас онҳоро аз сахтиҳои дунё ва охират мераҳонем.[2205]
[2205] Тафсири Табарӣ 21/ 78
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡبَلَٰٓؤُاْ ٱلۡمُبِينُ
106. Албатта, ин моҷаро (яъне, фармони Мо ба ту, ки қурбонӣ кунӣ писаратро) озмоиши вазнине буд, ки қуввати имонатро ошкор кард.[2206]
[2206] Тафсири Саъдӣ 1/ 706
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ
107. Ва Исмоилро бо гӯсфанди[2207] бузургҷусса бозхаридем.
[2207] Аллоҳ таъоло аз осмон гӯсфанди фарбеҳ ва бузургҷуссаро барои Иброҳим алайҳиссалом фурӯ фиристод ва Иброҳим онро дар ивази фарзандаш Исмоил забҳ кард. Тафсири Саъдӣ 1/ 706
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
108. Ва номи неки Ибоҳимро барои наслҳои баъд боқӣ гузоштем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ
109. Салом[2208] аз ҷониби Аллоҳ бар Иброҳим!
[2208] Мурод аз ин дуъоест: Аз ҳама офатҳо саломат монад ва барояш сано ва ситоиши нек бод. Тафсири Табарӣ 21\91
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
110. Мо некӯкоронро инчунин подош медиҳем. Чунон ки Иброҳимро барои итоъат ва ба ҷо овардани амрамон подош додем!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
111. Ҳароина, ӯ аз бандагони мӯъмини Мо буд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبَشَّرۡنَٰهُ بِإِسۡحَٰقَ نَبِيّٗا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
112. Ва Иброҳимро ба таваллуди писараш Исҳоқ, ки паёмбар ва аз ҷумлаи солеҳон буд мужда додем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبَٰرَكۡنَا عَلَيۡهِ وَعَلَىٰٓ إِسۡحَٰقَۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحۡسِنٞ وَظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ مُبِينٞ
113. Ва бар ӯ ва бар Исҳоқ баракат додем ва аз фарзандонашон баъзе некӯкор (фамонбардори Аллоҳ) ҳастанд ва баъзе ошкоро бар худ ситам кардаанд, (яъне кофир шудаанд).[2209]
[2209] Тафсири Саъдӣ 1/ 706
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
114. Ва ҳамоно Мо ба Мӯсо ва Ҳорун паёмбарӣ ва рисолатро инъом кардем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَجَّيۡنَٰهُمَا وَقَوۡمَهُمَا مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
115. Он дуро ва мардумашонро аз ранҷи бузург[2210] наҷот бахшидем.
[2210] Яъне, аз ғуломӣ ва ғарқ. Тафсири Табарӣ 21/ 93
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَصَرۡنَٰهُمۡ فَكَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
116. Ваононро ёрӣ додем, пас бар Фиръавн пирӯз шуда ғалаба карданд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَءَاتَيۡنَٰهُمَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلۡمُسۡتَبِينَ
117. Ва ба ҳардуяшон Китоби равшангар (Таврот)[2211] додем.
[2211] Тафсири Табарӣ 21/ 93
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهَدَيۡنَٰهُمَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
118. Ва ба ҳардуяшон роҳи ростро[2212] ҳидояткардем.
[2212] Яъне, дини Ислом, ки тамоми паёмбарон ба ин дин фиристонида шудаанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِمَا فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
119. Ва номи некашонро дар наслҳои баъд боқӣ гузоштем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
120. Салом аз ҷониби Аллоҳ бар Мӯсо ва Ҳорун!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
121.Ҳароина, Мо бандагони некӯкорамонро инчунин подош медиҳем, чунон ки Мӯсо ва Ҳорунро подоши неку додем!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمَا مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
122. Ҳароина, он ду аз бандагони мӯъмини Мо буданд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ إِلۡيَاسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
123. Ва ҳароина, бандаамон Илёс аз зумраи паёмбарон буд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَلَا تَتَّقُونَ
124. Ба мардуми худ ба бани Исроил гуфт: « Аз Аллоҳ битарсед ва ба Ӯ чизеро ширк наёред!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَتَدۡعُونَ بَعۡلٗا وَتَذَرُونَ أَحۡسَنَ ٱلۡخَٰلِقِينَ
125. Оё Баълро (номи бут) парастиш мекунед ва парастиши Аллоҳ, беҳтарини офаринандагонро тарк мекунед?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱللَّهَ رَبَّكُمۡ وَرَبَّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
126.Ва Аллоҳро, ки Парвардигори (офаридагори) шумо ва Парвардигори падарони пешинаи шумост».
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
127. Пас, қавмаш Илёсро дурӯғ бароварданд, пас албатта Аллоҳ онҳоро рӯзи қиёмат барои ҳисобу иқоб ҷамъ меоварад.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
128. Магар бандагони мухлиси Аллоҳ, ки динашонро барои Аллоҳ холис сохтанд, пас ҳамоно онҳо наҷотёфтагонанд аз азобаш![2213]
[2213]Тафсири Саъдӣ 1\707
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
129. Ва номи неки ӯро дар наслҳои баъдӣ боқӣ гузоштем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِلۡ يَاسِينَ
130. Салом аз ҷониби Аллоҳ бар Илёс!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
131. Ҳароина, Мо бандагони некӯкорамонро инчунин подош (мукофот) медиҳем, чунон ки Илёсро бар итоъаткориаш подоши нек додем!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
132. Ҳароина, ӯ аз бандагони мӯъмини Мо буд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ لُوطٗا لَّمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
133. Ва ҳароина, Лутро ихтиёр кардем, пас ӯро аз паёмбарон гардонидем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ نَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
134. Он ҳангом, ки ӯ ва тамоми аҳлашро аз азоб наҷот додем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
135. Магар пиразане, ки ҳамсари Лут буд ӯро бо ҳамроҳи қавмаш ҳалок кардем.[2214]
[2214] Зеро, ки ҳамсари Лут кофира буд. Тафсири Саъдӣ 1/ 707
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
136. Сипас қавмикофири боқимондаашро ҳалок кардем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّكُمۡ لَتَمُرُّونَ عَلَيۡهِم مُّصۡبِحِينَ
137.Ва шумо (эй аҳли Макка) гузар мекунед ба ҷою масканҳои қавми Лут дар вақти субҳ, ки осори азоб дар онҳо мавҷуд аст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبِٱلَّيۡلِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
138. Ва низ шабона гузар мекунед ҳангоми рафту омаданатон ба сӯи Шом. Оё оқилона намеандешед? Пас битарсед мабодо, ки мусибати онҳо ба сари шумо ҳам наояд.[2215]
[2215] Тафсири Табарӣ 21/ 105
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
139. Ва ҳароина, бандаамон Юнусро ихтиёр кардем ва гардонидем ӯро аз зумраи паёмбарон.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ أَبَقَ إِلَى ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
140. Онгоҳ, ки бар қавми худ ғазаб карда ба сӯи киштии пурбор гурехт,[2216]
[2216] Юнус алайҳиссалом ба қавмаш ғазаб карда аз деҳааш хориҷ шуда ба сӯи киштие, ки пур аз одам ва матоъ буд, гурехт. Тафсири Саъдӣ 1\707
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُدۡحَضِينَ
141. Мавҷ аз ҳар тараф киштиро иҳота кард. Пас қуръа заданд аҳли кишти то, ки бори киштиро сабук кунанд ва киштӣ ғарқ нашавад. Ва Юнус дар қуръа мағлуб шуд. Ва ӯро ба баҳр партофтанд.[2217]
[2217] Тафсири Саъдӣ 1/ 707
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡتَقَمَهُ ٱلۡحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٞ
142. Пас моҳӣ ӯро фурӯ бурд ва ӯдар ҳоле, ки лоиқи сарзаниш буд[2218].
[2218] Зеро, ки қавмашро партофта рафт. Тафсири Саъдӣ 1/ 707
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوۡلَآ أَنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُسَبِّحِينَ
143. Пас агар ибодатҳои пешинааш ва амалҳои шоистааш, ки пеш аз воқеъ шуданаш дар шиками моҳӣва тасбеҳаш намебуд,[2219]
[2219] Тасбеҳи Юнус алайҳиссаломдар шиками моҳӣ ин буд ” Ла илоҳа илло анта субҳонака инний кунту мина-з-золимин” Тафсири Бағавӣ 6/ 70
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَلَبِثَ فِي بَطۡنِهِۦٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
144. албатта то рӯзи қиёмат дар шиками моҳӣ боқӣ мемонд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ فَنَبَذۡنَٰهُ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ سَقِيمٞ
145. Пас дар ҳолати хастагиву бемориаш Моӯро аз даҳони моҳӣ ба замини хушку бе дарахт партофтем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنۢبَتۡنَا عَلَيۡهِ شَجَرَةٗ مِّن يَقۡطِينٖ
146. Ва бар болои сараш ниҳоле аз навъи кадуе рӯёнидем то дар сояи он баҳра барад.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ
147. Ва ӯро ба пайғамбарӣ ба ҷамъияти сад ҳазорнафара ва ё бештар фиристодем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَـَٔامَنُواْ فَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ
148. Пас онҳо имон оварданд ва амал карданд ба он чизе, ки ӯ оварда буд, пас то аҷалашон расидан онҳоро ба ҳаёташонбаҳраманд сохтем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ
149.Пас (эй Паёмбар)аз қавмат бипурс: Чӣ гуна барои Аллоҳ духтаронро ихтиёр карданд, ки худ духтарро барои худ раво намебинедва барои худ писаронро раво мебинанд?[2220]
[2220] Тафсири Саъдӣ 1\708
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ
150. Аз онҳо бипурс: Оё вақте ки Мо малоикаро зан меофаридем, онҳо ҳозир буданд?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ
151. Огоҳ бош, ки ҳароина, аз дурӯғгӯияшон аст, ки мегӯянд:
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
152. «Аллоҳ соҳиби фарзанд аст». Ваҳароина, дурӯғ мегӯянд, зеро мегӯянд чизеро, ки намедонанд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَصۡطَفَى ٱلۡبَنَاتِ عَلَى ٱلۡبَنِينَ
153. Оё Аллоҳ духтаронро бар писарон ихтиёр кардааст?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ
154. Шуморо чист? Чӣ гуна ҳукм мекунед, ки духтарон аз они Аллоҳ ва писарон аз они шумо бошанд. Ҳол он, ки духтаронро шумо барои худ розӣ намешавед.[2221]
[2221] Тафсири Табарӣ 21/ 119
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
155. Оё намеандешед, ки ҷоиз нест ва ҳам лоиқ нест, ки Аллоҳро фарзанде бошад? Поку бузург аст Аллоҳ аз ин ҳама гуфтаҳо.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ لَكُمۡ سُلۡطَٰنٞ مُّبِينٞ
156. Ё бар даъвои дӯруғини худ далели равшане доред?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأۡتُواْ بِكِتَٰبِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
157. Агар шуморо ҳуҷҷате аст дар китобе аз назди Аллоҳ, пас китобатонро биёваред. Агар шумо ростгӯй бошед?[2222]
[2222] Тафсири Табарӣ 21/120
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُواْ بَيۡنَهُۥ وَبَيۡنَ ٱلۡجِنَّةِ نَسَبٗاۚ وَلَقَدۡ عَلِمَتِ ٱلۡجِنَّةُ إِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
158. Мушрикон миёни Аллоҳу малоикаҳо хешовандиро муқаррар карданд ва мегуфтанд, ки фариштагон духтарони Аллоҳ ҳастанд ва ҳамоно малоикаҳо медонанд, ки албатта мушрикон рӯзи қиёмат барои азоб ҳозиркардашудагонанд[2223]
[2223] Тафсири Табарӣ 21/122
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
159. Аз он васф, ки кофирон мекунанд, Аллоҳ пок аст,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
160. вале бандагони мухлиси Аллоҳ, сифат намекунанд Ӯро, магар ба он сифатҳое, ки лоиқи бузургии Ӯст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ
161. Пас албатта, шумо эй мушрикон ва бутоне, ки ба ғайри Аллоҳ мепарастед,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ بِفَٰتِنِينَ
162. Ҳаргиз наметавонед касеро бо фитна гумроҳ кунед,
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا مَنۡ هُوَ صَالِ ٱلۡجَحِيمِ
163. магар он касро, ки (ба сӯи куфру ситамаш) моил бошад ба оташи сӯзони ҷаҳаннам медарояд.[2224]
[2224] Тафсири Саъдӣ 1/708
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا مِنَّآ إِلَّا لَهُۥ مَقَامٞ مَّعۡلُومٞ
164. (Гуфтанд фариштаҳо): «Ва албатта ҳар касе аз мо ҷое муъайяне дорад дар осмон.[2225]
[2225] Тафсири Бағавӣ 7/63
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ
165. Ва албатта, мо дар ибодати Аллоҳ сафкашандагонем.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ
166. Ва албатта, мо тасбеҳгӯяндагонем.[2226]
[2226] Яъне, Аллоҳро пок мешуморем аз ҳама чизҳое, ки лоиқи Ӯ нест.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن كَانُواْ لَيَقُولُونَ
167. Ва кофирони Макка пеш аз паёмбарии ту пайваста) мегуфтанд:
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَوۡ أَنَّ عِندَنَا ذِكۡرٗا مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
168. Агар назди мо ҳам ба мисли умматони гузашта китоб[2227] ва паёмбаре меомад.
[2227]Чун Таврот ва Инҷил фиристода мешуд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَكُنَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
169. Албатта, мо ҳам аз бандагони ихлосёфтаи Аллоҳ мешудем ва бе шак парастишамонро барои Ӯ холис месохтем ва дар имонамон содиқ мебудем.[2228]
[2228] Тафсири Саъдӣ 1/708
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَفَرُواْ بِهِۦۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ
170. Вале чун бузургтарини паёмбарон Муҳаммад (саллаллоҳу алайҳи ва саллам) ба онҳо китоби Қуръонро овард, ба он кофир шуданд. Пас ба зудӣ хоҳанд донист чи азобе барои онҳост дар охират.[2229]
[2229] Тафсири Табарӣ 21/130
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ سَبَقَتۡ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا ٱلۡمُرۡسَلِينَ
171. Ва ба ростӣ калимаи Мо[2230] барои бандагони фиристодаи Мо аз пеш дар Лавҳи Маҳфуз содир шудааст,
[2230] Мурод аз ин калима: комёбӣ ва пирӯзӣ аст, ки Аллоҳ таъоло ба паёмбаронаш ваъда додааст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ لَهُمُ ٱلۡمَنصُورُونَ
172. ки албатта, онҳо дар дунёву охират нусрат дода мешаванд.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
173. Ва ҳароина, лашкарони Мо бар душманонашон бо ҳуҷҷату қувват ғолибанд.[2231]
[2231] Тафсири Бағавӣ 7\64
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
174. Пас (эй Расул), то муддате аз он саркашон рӯй гардон, ки онҳо ҳақро қабул накарданд ва барояшон мӯҳлат бидеҳ, ки ҷуз азоби Аллоҳ чизе боқӣ намондааст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَبۡصِرۡهُمۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
175.Ва бингар ва муроқиб бош чӣ азобе ба сарашон ояд. Пас онҳо низ хоҳанд дид чӣ азоби Аллоҳ ба сарашон меояд.[2232]
[2232] Тафсири Табарӣ 21/ 132
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
176. Оё азоби Моро эй Паёмбарба шитоб металабанд?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمۡ فَسَآءَ صَبَاحُ ٱلۡمُنذَرِينَ
177.Пас чун фуруд ояд азоби Мо ба онҳо, пас чӣ бомдоди баде хоҳанд дошт.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
178.Ва аз онҳо то муддате, ки азоби Аллоҳ ба сарашон ояд рӯй бигардон.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَبۡصِرۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
179.Ва бингар, пас зуд аст, ки мебинанд чӣ азобу хорие ба сарашон меояд.[2233]
[2233]Тафсири Табарӣ 21/ 133
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ
180. Муназзаҳу пок аст Парвардигори ту аз ҳар чӣ ба васфи Ӯ тӯҳматгарон мегӯянд!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِينَ
181. Ва салом ва дуруду эминӣ бод ба тамоми паёмбарон.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
182. Ва сипосу ситоиш хос аз они Аллоҳе аст, ки Парвардигори ҷаҳониён аст.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ساپپات
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - تاجىكچە تەرجىمىسى - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

قۇرئان كەرىمنىڭ تاجىكچە تەرجىمىسىنى خوجە مىيرۇف خوجە مىير تەرجىمە قىلغان، مەدىنە مۇنەۋۋەر پادىشاھ فەھد بېسىپ تارقىتىش مەركىزى نەشىر قىلغان،ئىزاھات: پىكىر ئەركىنلىكى، باھالاش ۋە تەرەققى قىلدۇرۇش مەقسىتىدە ئەسلى تەرجىمىدىنمۇ پايدىلىنىشقا رۇخسەت قىلىش بىلەن بىرگە ئىشارەت قىلىنغان بەزى ئايەتلەرنىڭ تەرجىمىلىرى رۇۋۋاد تەرجىمە مەركىزىدە توغرىلانغان.

تاقاش