مەنالار تەرجىمىسى سۈرە ئەبەسە - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ ئۆزبەكچە تەرجىمىسى - بەت نومۇرى 585 - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Абаса

سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن:

تذكير الكافرين المستغنين عن ربهم ببراهين البعث.

Парвардигоридан ўзини беҳожат биладиган кофирларга қайта тирилиш ҳужжатлари билан эслатма бериш.

---

ئايەت: 1

عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ

Пайғамбар алайҳиссалом унга қовоқ солди ва юз ўгирди.

ئايەت: 2

أَن جَآءَهُ ٱلۡأَعۡمَىٰ

Пайғамбар алайҳиссалом мушрикларнинг зодагонларини зора ҳидоятга кириб қолса, деган умидда даъват қилаётган пайтида кўзи ожиз Абдуллоҳ ибн Умму Мактум у зотнинг олдига келиб, ҳидоятга бошлашини сўради. Зоти муборак унинг халақит қилганини оғир олиб, унга қовоқ солди ва ундан юз ўгирди.

ئايەت: 3

وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ

Эй Пайғамбар, сиз қаердан биласиз? Балки мана шу кўр киши гуноҳларидан покланар?

ئايەت: 4

أَوۡ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكۡرَىٰٓ

Ёки сиздан эшитган панд-насиҳатлардан сабоқ олиб, ундан фойдаланар?

ئايەت: 5

أَمَّا مَنِ ٱسۡتَغۡنَىٰ

Бироқ мол-дунёси туфайли ўзини иймондан беҳожат тутган кимсага эса

ئايەت: 6

فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ

Сиз унга юзланиб, пешвоз чиқяпсиз.

ئايەت: 7

وَمَا عَلَيۡكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ

Агар у Аллоҳга тавба қилиб, гуноҳларидан покланмаса, сизга нима зиён етарди?

ئايەت: 8

وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسۡعَىٰ

Энди олдингизга яхшилик умидида елиб-югуриб келган кишига келсак,

ئايەت: 9

وَهُوَ يَخۡشَىٰ

Аллоҳдан қўрқиб.

ئايەت: 10

فَأَنتَ عَنۡهُ تَلَهَّىٰ

У одамни қўйиб, мушрикларнинг зодагонлари билан овора бўлмоқдасиз.

ئايەت: 11

كَلَّآ إِنَّهَا تَذۡكِرَةٞ

Бу ишингиз тўғри эмас. Қуръон оятлари уларни қабул қиладиган кишилар учун панд-насиҳат ва эслатма, холос.

ئايەت: 12

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

Ким хоҳласа, Аллоҳни зикр қилади ва Қуръон оятларидан сабоқ олади.

ئايەت: 13

فِي صُحُفٖ مُّكَرَّمَةٖ

Бу Қуръон фаришталар ҳузуридаги азизу мукаррам саҳифалардадир.

ئايەت: 14

مَّرۡفُوعَةٖ مُّطَهَّرَةِۭ

Юксак даражага кўтарилган, покиза, булғанмайдиган, кирланмайдиган

ئايەت: 15

بِأَيۡدِي سَفَرَةٖ

Улар элчи фаришталарнинг қўлларидадир.

ئايەت: 16

كِرَامِۭ بَرَرَةٖ

Улар Парвардигорларининг наздида улуғ, ибодат ва яхшиликларни кўп қилувчи фаришталардир.

ئايەت: 17

قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ

Кофирга лаънат бўлсин! Бунчалар Аллоҳга кофирлик қилмаса!

ئايەت: 18

مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ

Аллоҳ уни нимадан яратдики, ерда бунчалар кибрланиб, У Зотга куфр келтиради?!

ئايەت: 19

مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ

Уни арзимас сувдан яратди ҳамда унинг яралишини кетма-кет босқичларга бўлди.

ئايەت: 20

ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ

Мана шу босқичлардан сўнг онасининг қорнидан чиқишини осон қилди.

ئايەت: 21

ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ

Дунё ҳаётида белгилаб қўйилган умри тугагач, уни вафот топдирди ва то қайта тирилгунича қабрда қолдирди.

ئايەت: 22

ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ

Сўнгра Ўзи хоҳлаган пайтда уни ҳисоб-китоб қилиш учун қайта тирилтиради.

ئايەت: 23

كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ

Гўёки, зиммасидаги Аллоҳнинг ҳаққини адо қилиб қўйганмиш. Асло! Иш у ўйлаганидек эмас. У Аллоҳ унга фарз қилган вазифаларни бажармади.

ئايەت: 24

فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ

Аллоҳга куфр келтираётган инсон тановул қилаётган таоми қандай пайдо бўлганига бир боқсин-чи!

ئايەت: 25

أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا

Озуқасининг асли самодан сел бўлиб қуйилаётган ёмғирдандир.

ئايەت: 26

ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا

Сўнгра ўсимликлар униб чиқиши учун ерни ёрдик.

ئايەت: 27

فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا

Бас, биз унда буғдой, маккажўхори ва бошқа дон-дунларни ўстириб қўйдик.

ئايەت: 28

وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا

Унда узум ва ҳайвонларига ем бўлиши учун янги беда – ўт-ўланларни ундирдик.

ئايەت: 29

وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا

Яна зайтун ва хурмоларни ўстирдик.

ئايەت: 30

وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا

Дарахтлари сероб боғу-бўстонларни ўстирдик.

ئايەت: 31

وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا

У ерда мева-чеваларни ўстирдик, ҳайвонларингиз ўтлаб юриши учун ўтлоқларни кўкартирдик.

ئايەت: 32

مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ

Ўзларингиз ва ҳайвонларингизга фойдали бўлиши учун.

ئايەت: 33

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ

Бас, қачонки, қулоқларни батанг қилувчи даҳшатли қичқириқ келса, яъни, Сур карнайи иккинчи марта чалинса,

ئايەت: 34

يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ

У кунда киши ўзининг ака-укасидан тонади.

ئايەت: 35

وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ

Ўзининг ота-онасидан юз ўгиради.

ئايەت: 36

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ

Хотин, бола-чақасидан қочади.

ئايەت: 37

لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ

У куннинг шиддатли ғам-алами туфайли ҳар бир кимса ўз дарди билан овора бўлиб, бошқаларга эътибор беролмайди.

ئايەت: 38

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ

У кунда саодатли кишиларнинг юзлари нурафшондир.

ئايەت: 39

ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ

Аллоҳ Ўз раҳмати ила уларга тайёрлаб қўйган мукофотдан кулиб, қувнаб кетадилар.

ئايەت: 40

وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ

У кунда бадбахтларнинг юзларида чанг-ғубор бўлур - юзи тунд кўринур.

بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:

• عتاب الله نبيَّه في شأن عبد الله بن أم مكتوم دل على أن القرآن من عند الله.

Аллоҳ Таолонинг Абдуллоҳ ибн умми Мактум туфайли ўз пайғамбарини маломат қилиши Қуръони Каримнинг Аллоҳдан эканлигига далилдир.

• الاهتمام بطالب العلم والمُسْتَرْشِد.

Толиби илм ва тўғри йўл изловчиларга алоҳида эътибор қаратиш.

• شدة أهوال يوم القيامة حيث لا ينشغل المرء إلا بنفسه، حتى الأنبياء يقولون: نفسي نفسي.

Қиёмат кунининг даҳшатлари туфайли кишининг фақат ўзи билангина овора бўлиб қолиши. Ҳатто пайғамбарлар: ”Ўзим, ўзим”, деб қоладилар.