ترجمهٔ معانی سوره سوره عبس - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - دایرة المعارف قرآن کریم

Абаса сураси

از اهداف این سوره:

تذكير الكافرين المستغنين عن ربهم ببراهين البعث.

Парвардигоридан ўзини беҳожат биладиган кофирларга қайта тирилиш ҳужжатлари билан эслатма бериш.

---

آیه: 1

عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ

Пайғамбар алайҳиссалом унга қовоқ солди ва юз ўгирди.

آیه: 2

أَن جَآءَهُ ٱلۡأَعۡمَىٰ

Пайғамбар алайҳиссалом мушрикларнинг зодагонларини зора ҳидоятга кириб қолса, деган умидда даъват қилаётган пайтида кўзи ожиз Абдуллоҳ ибн Умму Мактум у зотнинг олдига келиб, ҳидоятга бошлашини сўради. Зоти муборак унинг халақит қилганини оғир олиб, унга қовоқ солди ва ундан юз ўгирди.

آیه: 3

وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ

Эй Пайғамбар, сиз қаердан биласиз? Балки мана шу кўр киши гуноҳларидан покланар?

آیه: 4

أَوۡ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكۡرَىٰٓ

Ёки сиздан эшитган панд-насиҳатлардан сабоқ олиб, ундан фойдаланар?

آیه: 5

أَمَّا مَنِ ٱسۡتَغۡنَىٰ

Бироқ мол-дунёси туфайли ўзини иймондан беҳожат тутган кимсага эса

آیه: 6

فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ

Сиз унга юзланиб, пешвоз чиқяпсиз.

آیه: 7

وَمَا عَلَيۡكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ

Агар у Аллоҳга тавба қилиб, гуноҳларидан покланмаса, сизга нима зиён етарди?

آیه: 8

وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسۡعَىٰ

Энди олдингизга яхшилик умидида елиб-югуриб келган кишига келсак,

آیه: 9

وَهُوَ يَخۡشَىٰ

Аллоҳдан қўрқиб.

آیه: 10

فَأَنتَ عَنۡهُ تَلَهَّىٰ

У одамни қўйиб, мушрикларнинг зодагонлари билан овора бўлмоқдасиз.

آیه: 11

كَلَّآ إِنَّهَا تَذۡكِرَةٞ

Бу ишингиз тўғри эмас. Қуръон оятлари уларни қабул қиладиган кишилар учун панд-насиҳат ва эслатма, холос.

آیه: 12

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

Ким хоҳласа, Аллоҳни зикр қилади ва Қуръон оятларидан сабоқ олади.

آیه: 13

فِي صُحُفٖ مُّكَرَّمَةٖ

Бу Қуръон фаришталар ҳузуридаги азизу мукаррам саҳифалардадир.

آیه: 14

مَّرۡفُوعَةٖ مُّطَهَّرَةِۭ

Юксак даражага кўтарилган, покиза, булғанмайдиган, кирланмайдиган

آیه: 15

بِأَيۡدِي سَفَرَةٖ

Улар элчи фаришталарнинг қўлларидадир.

آیه: 16

كِرَامِۭ بَرَرَةٖ

Улар Парвардигорларининг наздида улуғ, ибодат ва яхшиликларни кўп қилувчи фаришталардир.

آیه: 17

قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ

Кофирга лаънат бўлсин! Бунчалар Аллоҳга кофирлик қилмаса!

آیه: 18

مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ

Аллоҳ уни нимадан яратдики, ерда бунчалар кибрланиб, У Зотга куфр келтиради?!

آیه: 19

مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ

Уни арзимас сувдан яратди ҳамда унинг яралишини кетма-кет босқичларга бўлди.

آیه: 20

ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ

Мана шу босқичлардан сўнг онасининг қорнидан чиқишини осон қилди.

آیه: 21

ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ

Дунё ҳаётида белгилаб қўйилган умри тугагач, уни вафот топдирди ва то қайта тирилгунича қабрда қолдирди.

آیه: 22

ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ

Сўнгра Ўзи хоҳлаган пайтда уни ҳисоб-китоб қилиш учун қайта тирилтиради.

آیه: 23

كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ

Гўёки, зиммасидаги Аллоҳнинг ҳаққини адо қилиб қўйганмиш. Асло! Иш у ўйлаганидек эмас. У Аллоҳ унга фарз қилган вазифаларни бажармади.

آیه: 24

فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ

Аллоҳга куфр келтираётган инсон тановул қилаётган таоми қандай пайдо бўлганига бир боқсин-чи!

آیه: 25

أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا

Озуқасининг асли самодан сел бўлиб қуйилаётган ёмғирдандир.

آیه: 26

ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا

Сўнгра ўсимликлар униб чиқиши учун ерни ёрдик.

آیه: 27

فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا

Бас, биз унда буғдой, маккажўхори ва бошқа дон-дунларни ўстириб қўйдик.

آیه: 28

وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا

Унда узум ва ҳайвонларига ем бўлиши учун янги беда – ўт-ўланларни ундирдик.

آیه: 29

وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا

Яна зайтун ва хурмоларни ўстирдик.

آیه: 30

وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا

Дарахтлари сероб боғу-бўстонларни ўстирдик.

آیه: 31

وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا

У ерда мева-чеваларни ўстирдик, ҳайвонларингиз ўтлаб юриши учун ўтлоқларни кўкартирдик.

آیه: 32

مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ

Ўзларингиз ва ҳайвонларингизга фойдали бўлиши учун.

آیه: 33

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ

Бас, қачонки, қулоқларни батанг қилувчи даҳшатли қичқириқ келса, яъни, Сур карнайи иккинчи марта чалинса,

آیه: 34

يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ

У кунда киши ўзининг ака-укасидан тонади.

آیه: 35

وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ

Ўзининг ота-онасидан юз ўгиради.

آیه: 36

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ

Хотин, бола-чақасидан қочади.

آیه: 37

لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ

У куннинг шиддатли ғам-алами туфайли ҳар бир кимса ўз дарди билан овора бўлиб, бошқаларга эътибор беролмайди.

آیه: 38

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ

У кунда саодатли кишиларнинг юзлари нурафшондир.

آیه: 39

ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ

Аллоҳ Ўз раҳмати ила уларга тайёрлаб қўйган мукофотдан кулиб, қувнаб кетадилар.

آیه: 40

وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ

У кунда бадбахтларнинг юзларида чанг-ғубор бўлур - юзи тунд кўринур.

از فواید آیات این صفحه:

• عتاب الله نبيَّه في شأن عبد الله بن أم مكتوم دل على أن القرآن من عند الله.

Аллоҳ Таолонинг Абдуллоҳ ибн умми Мактум туфайли ўз пайғамбарини маломат қилиши Қуръони Каримнинг Аллоҳдан эканлигига далилдир.

• الاهتمام بطالب العلم والمُسْتَرْشِد.

Толиби илм ва тўғри йўл изловчиларга алоҳида эътибор қаратиш.

• شدة أهوال يوم القيامة حيث لا ينشغل المرء إلا بنفسه، حتى الأنبياء يقولون: نفسي نفسي.

Қиёмат кунининг даҳшатлари туфайли кишининг фақат ўзи билангина овора бўлиб қолиши. Ҳатто пайғамбарлар: ”Ўзим, ўзим”, деб қоладилар.

آیه: 41

تَرۡهَقُهَا قَتَرَةٌ

У юзларни зулмат қоплайди ва улар қораяди.

آیه: 42

أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَفَرَةُ ٱلۡفَجَرَةُ

Ана ўшалар куфру фужурни ўзида жамлаган бадбахтлардир.

از فواید آیات این صفحه:

• حَشْر المرء مع من يماثله في الخير أو الشرّ.

Ҳамма ўзига муносиб одам билан бирга тирилади. Яхшилар яхшилар билан. Ёмонлар ёмонлар билан.

• إذا كانت الموءُودة تُسأل فما بالك بالوائد؟ وهذا دليل على عظم الموقف.

Тириклайин кўмилган қизча сўроққа тутилганда уни кўмганларнинг ҳоли не кечишини бир тасаввур қилиб кўринг! Бу маҳшар кунининг нақадар даҳшатли бўлишидан даракдир.

• مشيئة العبد تابعة لمشيئة الله.

Банданинг хоҳиши Аллоҳнинг хоҳишига тобедир.