معانی کا ترجمہ سورت سورۂ نجم - الترجمة القيرغيزية - قرآن کریم انسائیکلوپیڈیا

Нажм

آیت: 1

وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ

Батып бара жаткан жылдызга ант!^[1]

[1] Физиканын «көзү » менен карасак, жылдыз батпайт. Бирок, Куран жөнөкөй адамдардын аң-сезимине багытталганы себептүү ушул сөз колдонулган. Жөнөкөй адамдар жылдыз өз ордунда турса деле, маселен: «жылдыз чыкты», «ай батты» дешет.

آیت: 2

مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ

(Эй, Курайш мушриктери!) Силердин жаныңардагы (Мухаммад) адашкан да эмес, азгырылган да эмес.

آیت: 3

وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ

Жана ал абадан (өзүнүн ой-каалоосунан чыгарып) сүйлөбөйт.

آیت: 4

إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ

Алар (ал сүйлөгөн сөздөр - Аллахтан келген) аян-кабарынан башка эмес.

آیت: 5

عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ

Ага (ал кабарды) өтө күч-кубаттуу (Жебирейил периште) үйрөткөн.

آیت: 6

ذُو مِرَّةٖ فَٱسۡتَوَىٰ

Көрктүү, кудуреттүү (Жебирейил периште) көтөрүлдү

آیت: 7

وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ

жана жогорку асман мейкиндигинде (асыл кыяпаты менен көрүндү)^[1]

[1] Бул аятта улук пайгамбарыбыз улук периштени өзүн асыл кыяпат-шекилинде көргөнү айтылат. Ошого чейин ал пайгамбарыбызга адам түспөлүндө көрүнүп жүргөн.

آیت: 8

ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ

Кийин ага (пайгамбарга) өтө жакын келди.

آیت: 9

فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ

Эки жаа бою же андан да жакыныраак.

آیت: 10

فَأَوۡحَىٰٓ إِلَىٰ عَبۡدِهِۦ مَآ أَوۡحَىٰ

Анан (Аллах анын ортомчулугу менен) Өз пендесине вахий кылды.

آیت: 11

مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ

(Көз) көргөндү көкүрөк тастыктады!

آیت: 12

أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ

(Эй, мушриктер!) Силер ал (Мухаммад) менен, өзү көргөн нерсе жөнүндө талашасыңарбы?^[1]

[1] Курайш мушриктери Мухаммад саллаллоху алайхи ва салламдын «Мага Куран аяттарын периште алып келет» деген сөзүнө ишенчү эмес. Анан алар периштелерди ата-бабаларынын кыял-фантазиялары боюнча аял сүрөтүндө элестетип жүрүшкөн жана «Периштелер – Аллахтын кыздары» дешкен. Дал ушул ката пикирден улам, өздөрүнүн кудайлары жөнүндө «Алар Аллахтын кыздары. Мурда периште болушкан» деп аларга аял ысымдарын ыйгарышкан. Маселен, алар «Лат» деп аталган кудайларынын атын «Аллах» сөзүн аялдык мүнөзгө (женский род) оодарып «Ал-Лат» деп жасап алышкан. Ушул эле ыкма менен Аллахтын «Маннан» деген ысымынан «Манат» деген кудайынын атын, «Азиз» деген ысымын аялчага оодарып, «Узза» деген кудайларынын ысымын жасап алышкан.

آیت: 13

وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ

(Мухаммад) аны (Жебрейилди) экинчи ирет дагы көрдү.

آیت: 14

عِندَ سِدۡرَةِ ٱلۡمُنتَهَىٰ

«Сидратул мунтахаанын»^[1] алдында.

[1] «Сидратул мунтаха». Мааниси «Эң акыркы дарак». Пайгамбарыбыз дагы Мээражга чыкканда ошол жерден кайткан.

آیت: 15

عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ

«Маьваа» бейиши ошол дарактын алдында.

آیت: 16

إِذۡ يَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا يَغۡشَىٰ

Капыстан (Аллахтын буйругу менен) «Сидрат» дарагын бир улук нерсе ороп калды.^[1]

[1] Эмне орогонун бир Аллах билет.

آیت: 17

مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ

(Мухаммаддын) көз(ү) четке бурулбады жана (буюрулган нерсени көрүүдөн) четтебеди.

آیت: 18

لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ

Ал (Мээраж түнүндө) Раббисинин (Кудуретинин) чоң белгилерин анык көрдү.

آیت: 19

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ

«Лат» менен «Уззага» карабайсыңарбы?

آیت: 20

وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ

«Манатка» дагы, алардын үчүнчүсү.^[1]

[1] Бул «кудайлар» силерге пайда же зыян жеткире алабы?!

آیت: 21

أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ

Өзүңөргө уул, Ага кыз перзентпи?!^[1]

[1] Бул аятты кененирээк түшүнүү үчүн 12-аяттын түшүндүрмөсүнө кайрылыңыз.

آیت: 22

تِلۡكَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِيزَىٰٓ

Анда бул бөлүштүрүү абдан чоң ката!

آیت: 23

إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ

Алар өзүңөр жана ата-бабаңар (оюнан чыгарып) атап алган ысымдардан башка эмес. Аллах аларга далил түшүрбөгөн. Алар күмөндү жана напси каалаган нерселерди гана ээрчип жатышат. Аларга Раббиси тарабынан туура жол келген болчу.

آیت: 24

أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ

Же инсан каалаганын жасай береби?!

آیت: 25

فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ

Акырет дагы Дүйнө дагы Аллахга таандык.

آیت: 26

۞ وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ

Асмандарда канча периште болсо, Аллах Өзү каалаган жана ыраазы болгон пендесине уруксат бермейинче, алардын шапаатынан эч пайда жок!

آیت: 27

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ تَسۡمِيَةَ ٱلۡأُنثَىٰ

Чынында, акыретке ыйман келтирбеген адамдар периштелерди аял аттары менен аташат.

آیت: 28

وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغۡنِي مِنَ ٱلۡحَقِّ شَيۡـٔٗا

Алардын илими жок. Күмөндү гана ээрчишет. Ал эми, күмөн деген эч качан акыйкаттын ордун баса албайт.

آیت: 29

فَأَعۡرِضۡ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِكۡرِنَا وَلَمۡ يُرِدۡ إِلَّا ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Эми сен Биздин зикирибизден жүз бурган жана дүйнө жашоосун гана каалаган адамдардан түңүл.

آیت: 30

ذَٰلِكَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱهۡتَدَىٰ

Алардын илимден жеткен чеги – ушул. Раббиң Өзүнүн Жолунан ким адашып кеткенин жана ким туура жол тапканын билип турат.

آیت: 31

وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ بِمَا عَمِلُواْ وَيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ بِٱلۡحُسۡنَى

Күнөө жасагандарды кылмышына жараша жазалоо жана сооп иш жасагандарды анысынан жакшыраак (бейиш) менен сыйлоо үчүн асмандардагы жана жердеги бардык нерселер Аллахка таандык.

آیت: 32

ٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَۚ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ هُوَ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِذۡ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَإِذۡ أَنتُمۡ أَجِنَّةٞ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡۖ فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ

Майда күнөөлөрдөн башка өтө бузук жана чоң күнөөлөрдөн сактанган кишилер үчүн Раббиңдин кечирими кенен.^[1] Ал силерди жерден жараткан кезди да, энеңердин курсагындагы ымыркай кезиңерди да эң жакшы билет. Өзүңөрдү актабай эле койгула. Аллах такыбаларды да эң жакшы билет.

[1] «Бузук жана чоң күнөө» - бул Куранда жаза берүү белгиленген күнөөлөр.

آیت: 33

أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي تَوَلَّىٰ

Сен (акыйкаттан) бурулуп кеткендерди көрбөй жатасыңбы?

آیت: 34

وَأَعۡطَىٰ قَلِيلٗا وَأَكۡدَىٰٓ

Алар аз гана (садака) беришет жана токтоп калышат.

آیت: 35

أَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡغَيۡبِ فَهُوَ يَرَىٰٓ

Же алардын алдында көрүп турган кайып илими барбы?!^[1]

[1] Б. а. алар «Эгер көп садака кылсам кемип каламын» деп ойлошобу? Келечек – кайып. Аны Аллахтан башка эч ким билбейт.

آیت: 36

أَمۡ لَمۡ يُنَبَّأۡ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ

Же ага Мусанын (Тоорат) сахипасындагы кабарлар жетпегенби?

آیت: 37

وَإِبۡرَٰهِيمَ ٱلَّذِي وَفَّىٰٓ

(Аллахтын буйругуна) опаа кылган Ибрахимдин (барактарынын) кабарычы?

آیت: 38

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ

(Аларда) «Эч бир жан башканын күнөөсүнө жооп бербейт

آیت: 39

وَأَن لَّيۡسَ لِلۡإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ

Жана ар бир инсанга өз аракетинен башка(нын сообу) болбойт» (деп жазылган).

آیت: 40

وَأَنَّ سَعۡيَهُۥ سَوۡفَ يُرَىٰ

Анын арекети жакында (Кыяматта) көргөзүлөт.

آیت: 41

ثُمَّ يُجۡزَىٰهُ ٱلۡجَزَآءَ ٱلۡأَوۡفَىٰ

Кийин өзүнө ылайык жазасы (же сыйлыгы толук) берилет.

آیت: 42

وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلۡمُنتَهَىٰ

Чынында, (бардык калк-калайык) акыры Раббиңе кайтат.

آیت: 43

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضۡحَكَ وَأَبۡكَىٰ

Күлдүргөн да, ыйлаткан да Анын Өзү.

آیت: 44

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحۡيَا

Өлтүргөн да, тирилткен да Анын Өзү.

آیت: 45

وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰ

Эркек-аял – эки жупту жараткан да Анын Өзү.

آیت: 46

مِن نُّطۡفَةٍ إِذَا تُمۡنَىٰ

(Жатындарга) атырылган бел суудан!

آیت: 47

وَأَنَّ عَلَيۡهِ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰ

Экинчи ирет (кайрадан) жаратыш да Анын иши.

آیت: 48

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغۡنَىٰ وَأَقۡنَىٰ

Жана (каалаганын) беймуктаж, бай кылган да Анын Өзү.

آیت: 49

وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعۡرَىٰ

(Мушриктер сыйынган) Шиъранын^[1] Раббиси да Анын Өзү.

[1] «Шиъра» - «Сириус» жылдызы. Ушул гана жылдыздын мисалында асмандагы бардык нерселер Аллахтын мүлкү экени айтылууда.

آیت: 50

وَأَنَّهُۥٓ أَهۡلَكَ عَادًا ٱلۡأُولَىٰ

Абалкы Аад коомун кыйраткан да Анын Өзү.

آیت: 51

وَثَمُودَاْ فَمَآ أَبۡقَىٰ

Самудду дагы (эч кимисин) калтырбай.

آیت: 52

وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ هُمۡ أَظۡلَمَ وَأَطۡغَىٰ

Буга чейин Нух коомун да кыйраткан. Себеби алар чектен чыккан залым коом болушкан.

آیت: 53

وَٱلۡمُؤۡتَفِكَةَ أَهۡوَىٰ

«Муьтафика» (деп аталган Лут коомунун шаарларын астын-үстүн) оодарган да (Бир Өзү).

آیت: 54

فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ

Анан аларды орогон нерсе (таш бороону) ороп алды!

آیت: 55

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ

Эми (эй, инсан) Раббиңдин кайси ишинен шектенесиң?

آیت: 56

هَٰذَا نَذِيرٞ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلۡأُولَىٰٓ

Бул (Мухаммад) абалкы эскертүүчүлөрдүн бири.^[1]

[1] Себеби ал эч кандай жанылык алып келген жок. Ошол эле пайгамбарлардай Аллахка ширк келтиргендерди тозок менен эскертүүдө.

آیت: 57

أَزِفَتِ ٱلۡأٓزِفَةُ

Жакындашуучу (Кыямат) жакын калды.

آیت: 58

لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ

Аны(н качан болушунун сырын) Аллахтан башка эч ким ача албайт.

آیت: 59

أَفَمِنۡ هَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ تَعۡجَبُونَ

Силер (эй, мушриктер) бул Сөздөн (Курандан) таң калып жатасыңарбы?!

آیت: 60

وَتَضۡحَكُونَ وَلَا تَبۡكُونَ

(Аны укканда жүрөгүңөр ээрип) ыйлагандын ордуна (мыскылдап) күлүп жатасыңарбы?!

آیت: 61

وَأَنتُمۡ سَٰمِدُونَ

Силер (ага) көңүл бурбадыңар.

آیت: 62

فَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ وَٱعۡبُدُواْ۩

Эми (ынсапка келип) Аллахка сажда жана ибадат кылгыла!