අර්ථ කථනය පරිච්ඡේදය සූරා අන් නජ්ම් - الترجمة القيرغيزية - පාරිශුද්ධ අල් කුර්ආනයේ විශ්ව කෝෂය

Нажм

වාක්‍යය: 1

وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ

Батып бара жаткан жылдызга ант!^[1]

[1] Физиканын «көзү » менен карасак, жылдыз батпайт. Бирок, Куран жөнөкөй адамдардын аң-сезимине багытталганы себептүү ушул сөз колдонулган. Жөнөкөй адамдар жылдыз өз ордунда турса деле, маселен: «жылдыз чыкты», «ай батты» дешет.

වාක්‍යය: 2

مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ

(Эй, Курайш мушриктери!) Силердин жаныңардагы (Мухаммад) адашкан да эмес, азгырылган да эмес.

වාක්‍යය: 3

وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ

Жана ал абадан (өзүнүн ой-каалоосунан чыгарып) сүйлөбөйт.

වාක්‍යය: 4

إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ

Алар (ал сүйлөгөн сөздөр - Аллахтан келген) аян-кабарынан башка эмес.

වාක්‍යය: 5

عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ

Ага (ал кабарды) өтө күч-кубаттуу (Жебирейил периште) үйрөткөн.

වාක්‍යය: 6

ذُو مِرَّةٖ فَٱسۡتَوَىٰ

Көрктүү, кудуреттүү (Жебирейил периште) көтөрүлдү

වාක්‍යය: 7

وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ

жана жогорку асман мейкиндигинде (асыл кыяпаты менен көрүндү)^[1]

[1] Бул аятта улук пайгамбарыбыз улук периштени өзүн асыл кыяпат-шекилинде көргөнү айтылат. Ошого чейин ал пайгамбарыбызга адам түспөлүндө көрүнүп жүргөн.

වාක්‍යය: 8

ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ

Кийин ага (пайгамбарга) өтө жакын келди.

වාක්‍යය: 9

فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ

Эки жаа бою же андан да жакыныраак.

වාක්‍යය: 10

فَأَوۡحَىٰٓ إِلَىٰ عَبۡدِهِۦ مَآ أَوۡحَىٰ

Анан (Аллах анын ортомчулугу менен) Өз пендесине вахий кылды.

වාක්‍යය: 11

مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ

(Көз) көргөндү көкүрөк тастыктады!

වාක්‍යය: 12

أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ

(Эй, мушриктер!) Силер ал (Мухаммад) менен, өзү көргөн нерсе жөнүндө талашасыңарбы?^[1]

[1] Курайш мушриктери Мухаммад саллаллоху алайхи ва салламдын «Мага Куран аяттарын периште алып келет» деген сөзүнө ишенчү эмес. Анан алар периштелерди ата-бабаларынын кыял-фантазиялары боюнча аял сүрөтүндө элестетип жүрүшкөн жана «Периштелер – Аллахтын кыздары» дешкен. Дал ушул ката пикирден улам, өздөрүнүн кудайлары жөнүндө «Алар Аллахтын кыздары. Мурда периште болушкан» деп аларга аял ысымдарын ыйгарышкан. Маселен, алар «Лат» деп аталган кудайларынын атын «Аллах» сөзүн аялдык мүнөзгө (женский род) оодарып «Ал-Лат» деп жасап алышкан. Ушул эле ыкма менен Аллахтын «Маннан» деген ысымынан «Манат» деген кудайынын атын, «Азиз» деген ысымын аялчага оодарып, «Узза» деген кудайларынын ысымын жасап алышкан.

වාක්‍යය: 13

وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ

(Мухаммад) аны (Жебрейилди) экинчи ирет дагы көрдү.

වාක්‍යය: 14

عِندَ سِدۡرَةِ ٱلۡمُنتَهَىٰ

«Сидратул мунтахаанын»^[1] алдында.

[1] «Сидратул мунтаха». Мааниси «Эң акыркы дарак». Пайгамбарыбыз дагы Мээражга чыкканда ошол жерден кайткан.

වාක්‍යය: 15

عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ

«Маьваа» бейиши ошол дарактын алдында.

වාක්‍යය: 16

إِذۡ يَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا يَغۡشَىٰ

Капыстан (Аллахтын буйругу менен) «Сидрат» дарагын бир улук нерсе ороп калды.^[1]

[1] Эмне орогонун бир Аллах билет.

වාක්‍යය: 17

مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ

(Мухаммаддын) көз(ү) четке бурулбады жана (буюрулган нерсени көрүүдөн) четтебеди.

වාක්‍යය: 18

لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ

Ал (Мээраж түнүндө) Раббисинин (Кудуретинин) чоң белгилерин анык көрдү.

වාක්‍යය: 19

أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ

«Лат» менен «Уззага» карабайсыңарбы?

වාක්‍යය: 20

وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ

«Манатка» дагы, алардын үчүнчүсү.^[1]

[1] Бул «кудайлар» силерге пайда же зыян жеткире алабы?!

වාක්‍යය: 21

أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ

Өзүңөргө уул, Ага кыз перзентпи?!^[1]

[1] Бул аятты кененирээк түшүнүү үчүн 12-аяттын түшүндүрмөсүнө кайрылыңыз.

වාක්‍යය: 22

تِلۡكَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِيزَىٰٓ

Анда бул бөлүштүрүү абдан чоң ката!

වාක්‍යය: 23

إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ

Алар өзүңөр жана ата-бабаңар (оюнан чыгарып) атап алган ысымдардан башка эмес. Аллах аларга далил түшүрбөгөн. Алар күмөндү жана напси каалаган нерселерди гана ээрчип жатышат. Аларга Раббиси тарабынан туура жол келген болчу.

වාක්‍යය: 24

أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ

Же инсан каалаганын жасай береби?!

වාක්‍යය: 25

فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ

Акырет дагы Дүйнө дагы Аллахга таандык.

වාක්‍යය: 26

۞ وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ

Асмандарда канча периште болсо, Аллах Өзү каалаган жана ыраазы болгон пендесине уруксат бермейинче, алардын шапаатынан эч пайда жок!

වාක්‍යය: 27

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ تَسۡمِيَةَ ٱلۡأُنثَىٰ

Чынында, акыретке ыйман келтирбеген адамдар периштелерди аял аттары менен аташат.

වාක්‍යය: 28

وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغۡنِي مِنَ ٱلۡحَقِّ شَيۡـٔٗا

Алардын илими жок. Күмөндү гана ээрчишет. Ал эми, күмөн деген эч качан акыйкаттын ордун баса албайт.

වාක්‍යය: 29

فَأَعۡرِضۡ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِكۡرِنَا وَلَمۡ يُرِدۡ إِلَّا ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا

Эми сен Биздин зикирибизден жүз бурган жана дүйнө жашоосун гана каалаган адамдардан түңүл.

වාක්‍යය: 30

ذَٰلِكَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱهۡتَدَىٰ

Алардын илимден жеткен чеги – ушул. Раббиң Өзүнүн Жолунан ким адашып кеткенин жана ким туура жол тапканын билип турат.

වාක්‍යය: 31

وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ بِمَا عَمِلُواْ وَيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ بِٱلۡحُسۡنَى

Күнөө жасагандарды кылмышына жараша жазалоо жана сооп иш жасагандарды анысынан жакшыраак (бейиш) менен сыйлоо үчүн асмандардагы жана жердеги бардык нерселер Аллахка таандык.

වාක්‍යය: 32

ٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَۚ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ هُوَ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِذۡ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَإِذۡ أَنتُمۡ أَجِنَّةٞ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡۖ فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ

Майда күнөөлөрдөн башка өтө бузук жана чоң күнөөлөрдөн сактанган кишилер үчүн Раббиңдин кечирими кенен.^[1] Ал силерди жерден жараткан кезди да, энеңердин курсагындагы ымыркай кезиңерди да эң жакшы билет. Өзүңөрдү актабай эле койгула. Аллах такыбаларды да эң жакшы билет.

[1] «Бузук жана чоң күнөө» - бул Куранда жаза берүү белгиленген күнөөлөр.

වාක්‍යය: 33

أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي تَوَلَّىٰ

Сен (акыйкаттан) бурулуп кеткендерди көрбөй жатасыңбы?

වාක්‍යය: 34

وَأَعۡطَىٰ قَلِيلٗا وَأَكۡدَىٰٓ

Алар аз гана (садака) беришет жана токтоп калышат.

වාක්‍යය: 35

أَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡغَيۡبِ فَهُوَ يَرَىٰٓ

Же алардын алдында көрүп турган кайып илими барбы?!^[1]

[1] Б. а. алар «Эгер көп садака кылсам кемип каламын» деп ойлошобу? Келечек – кайып. Аны Аллахтан башка эч ким билбейт.

වාක්‍යය: 36

أَمۡ لَمۡ يُنَبَّأۡ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ

Же ага Мусанын (Тоорат) сахипасындагы кабарлар жетпегенби?

වාක්‍යය: 37

وَإِبۡرَٰهِيمَ ٱلَّذِي وَفَّىٰٓ

(Аллахтын буйругуна) опаа кылган Ибрахимдин (барактарынын) кабарычы?

වාක්‍යය: 38

أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ

(Аларда) «Эч бир жан башканын күнөөсүнө жооп бербейт

වාක්‍යය: 39

وَأَن لَّيۡسَ لِلۡإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ

Жана ар бир инсанга өз аракетинен башка(нын сообу) болбойт» (деп жазылган).

වාක්‍යය: 40

وَأَنَّ سَعۡيَهُۥ سَوۡفَ يُرَىٰ

Анын арекети жакында (Кыяматта) көргөзүлөт.

වාක්‍යය: 41

ثُمَّ يُجۡزَىٰهُ ٱلۡجَزَآءَ ٱلۡأَوۡفَىٰ

Кийин өзүнө ылайык жазасы (же сыйлыгы толук) берилет.

වාක්‍යය: 42

وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلۡمُنتَهَىٰ

Чынында, (бардык калк-калайык) акыры Раббиңе кайтат.

වාක්‍යය: 43

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضۡحَكَ وَأَبۡكَىٰ

Күлдүргөн да, ыйлаткан да Анын Өзү.

වාක්‍යය: 44

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحۡيَا

Өлтүргөн да, тирилткен да Анын Өзү.

වාක්‍යය: 45

وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰ

Эркек-аял – эки жупту жараткан да Анын Өзү.

වාක්‍යය: 46

مِن نُّطۡفَةٍ إِذَا تُمۡنَىٰ

(Жатындарга) атырылган бел суудан!

වාක්‍යය: 47

وَأَنَّ عَلَيۡهِ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰ

Экинчи ирет (кайрадан) жаратыш да Анын иши.

වාක්‍යය: 48

وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغۡنَىٰ وَأَقۡنَىٰ

Жана (каалаганын) беймуктаж, бай кылган да Анын Өзү.

වාක්‍යය: 49

وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعۡرَىٰ

(Мушриктер сыйынган) Шиъранын^[1] Раббиси да Анын Өзү.

[1] «Шиъра» - «Сириус» жылдызы. Ушул гана жылдыздын мисалында асмандагы бардык нерселер Аллахтын мүлкү экени айтылууда.

වාක්‍යය: 50

وَأَنَّهُۥٓ أَهۡلَكَ عَادًا ٱلۡأُولَىٰ

Абалкы Аад коомун кыйраткан да Анын Өзү.

වාක්‍යය: 51

وَثَمُودَاْ فَمَآ أَبۡقَىٰ

Самудду дагы (эч кимисин) калтырбай.

වාක්‍යය: 52

وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ هُمۡ أَظۡلَمَ وَأَطۡغَىٰ

Буга чейин Нух коомун да кыйраткан. Себеби алар чектен чыккан залым коом болушкан.

වාක්‍යය: 53

وَٱلۡمُؤۡتَفِكَةَ أَهۡوَىٰ

«Муьтафика» (деп аталган Лут коомунун шаарларын астын-үстүн) оодарган да (Бир Өзү).

වාක්‍යය: 54

فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ

Анан аларды орогон нерсе (таш бороону) ороп алды!

වාක්‍යය: 55

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ

Эми (эй, инсан) Раббиңдин кайси ишинен шектенесиң?

වාක්‍යය: 56

هَٰذَا نَذِيرٞ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلۡأُولَىٰٓ

Бул (Мухаммад) абалкы эскертүүчүлөрдүн бири.^[1]

[1] Себеби ал эч кандай жанылык алып келген жок. Ошол эле пайгамбарлардай Аллахка ширк келтиргендерди тозок менен эскертүүдө.

වාක්‍යය: 57

أَزِفَتِ ٱلۡأٓزِفَةُ

Жакындашуучу (Кыямат) жакын калды.

වාක්‍යය: 58

لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ

Аны(н качан болушунун сырын) Аллахтан башка эч ким ача албайт.

වාක්‍යය: 59

أَفَمِنۡ هَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ تَعۡجَبُونَ

Силер (эй, мушриктер) бул Сөздөн (Курандан) таң калып жатасыңарбы?!

වාක්‍යය: 60

وَتَضۡحَكُونَ وَلَا تَبۡكُونَ

(Аны укканда жүрөгүңөр ээрип) ыйлагандын ордуна (мыскылдап) күлүп жатасыңарбы?!

වාක්‍යය: 61

وَأَنتُمۡ سَٰمِدُونَ

Силер (ага) көңүл бурбадыңар.

වාක්‍යය: 62

فَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ وَٱعۡبُدُواْ۩

Эми (ынсапка келип) Аллахка сажда жана ибадат кылгыла!