含义的翻译 章 拉哈迈尼 - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - 《古兰经》合辑

ər-Rəhman

每章的意义:

تذكير الجن والإنس بنعم الله الباطنة والظاهرة، وآثار رحمته في الدنيا والآخرة.

Cinlərə və insanlara Allahın gizli və aşkar nemətlərini, habelə, Onun rəhmətinin dünyada və axirətdə olan təsirini xatırlatmaq.

---

段: 1

ٱلرَّحۡمَٰنُ

Geniş rəhmət sahibi olan Mərhəmətli Allah.

段: 2

عَلَّمَ ٱلۡقُرۡءَانَ

İnsanlara Quranın əzbərləməyin və onun mənəsanı başa düşməyin asan yolunu öyrətdi.

段: 3

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ

İnsanı kamil biçimdə yaradıb gözəl şəkilə saldı.

段: 4

عَلَّمَهُ ٱلۡبَيَانَ

Ona öz fikirlərini həm şifahi, həm də yazılı şəkildə ifadə etməyi öyrətdi.

段: 5

ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ

İnsanlar illərin sayını və hesabı bilsinlər deyə günəş və ayın hərəkətini müəyyən bir ölçüyə uyğun etdi.

段: 6

وَٱلنَّجۡمُ وَٱلشَّجَرُ يَسۡجُدَانِ

Gövdəsiz bitkilər da, ağaclar da Uca Allahın əmrinə boyun əyərək və Ona təslim olaraq Ona səcdə edir.

段: 7

وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلۡمِيزَانَ

Allah göyü yerin üzərində ucaldıb onun üçün tavan etdi və yer üzündə ədaləti bərqərar edib, qullarına ədalətli olmağı əmr etdi.

段: 8

أَلَّا تَطۡغَوۡاْ فِي ٱلۡمِيزَانِ

Ey insnalar! Haqsızlığa yol verməməyiniz, həmçinin, ölçüdə və çəkidə xəyanət etməməyiniz üçün Biz yer üzündə ədaləti bərqərar etdik.

段: 9

وَأَقِيمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِيزَانَ

Öz aranızda əşyaları tərəzidə insafla çəkin və başqaları üçün bir şey ölçdükdə və ya çəkdikdə ölçünü və çəkini əskiltməyin.

段: 10

وَٱلۡأَرۡضَ وَضَعَهَا لِلۡأَنَامِ

Məxluqat yerin üzərində qərar tutsun deyə, Allah onu döşədi.

段: 11

فِيهَا فَٰكِهَةٞ وَٱلنَّخۡلُ ذَاتُ ٱلۡأَكۡمَامِ

Orada meyvə verən ağaclar və bar verən sal­xımları olan xurma ağacları vardır.

段: 12

وَٱلۡحَبُّ ذُو ٱلۡعَصۡفِ وَٱلرَّيۡحَانُ

Həmçinin, buğda və arpa kimi saçaqlı dənli bitkilər və iyləyəcəyiniz xoş ətirli çiçəklər də vardır.

段: 13

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 14

خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ كَٱلۡفَخَّارِ

O, Adəmi (əleyhissəlam) insanı saxsı kimi səs çıxaran bişmiş quru gildən yaratdı.

段: 15

وَخَلَقَ ٱلۡجَآنَّ مِن مَّارِجٖ مِّن نَّارٖ

Cinlərin atasını da tüstüsüz xalis oddan yaratdı.

段: 16

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 17

رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقَيۡنِ وَرَبُّ ٱلۡمَغۡرِبَيۡنِ

O, günəşin yaydakı iki məşriqinin və qışdakı iki məğribin Rəbbidir.

段: 18

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

这业中每段经文的优越:

• كتابة الأعمال صغيرها وكبيرها في صحائف الأعمال.

Əməllərin həm kiçiyinin, həm də böyüyünün, əməlllərin qeydə alındığı səhifələrə yazılması.

• ابتداء الرحمن بذكر نعمه بالقرآن دلالة على شرف القرآن وعظم منته على الخلق به.

Mərhəmətli Allahın bu surənin əvvəlində Quranın nemət olduğunu zikr etməsi, Quranın şərəfli olduğuna və Allahın onun sayəsində Öz yaratdıqlarına böyük lütf göstərməsinə dəlalət edir.

• مكانة العدل في الإسلام.

Ədalətin İslamda olan yeri.

• نعم الله تقتضي منا العرفان بها وشكرها، لا التكذيب بها وكفرها.

Allahın nemətləri bizdən onları yalan saymağı və onlara qarşı nankor olmağı yox, əksinə, onları tanımağı və onlara görə Uca Allaha şükr etməyi tələb edir.

段: 19

مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ يَلۡتَقِيَانِ

Allah, qarşı-qarşıya gələn, birinin suyu şirin, digərininki isə duzlu olan iki dənizi, göz gördüyü qədər bir-birinə qovuşdurdu.

段: 20

بَيۡنَهُمَا بَرۡزَخٞ لَّا يَبۡغِيَانِ

O dənizlərin arasında elə bir maneə var ki, o, bu dənizlərdən hər birinin digərinə qarışmasına mane olur. Bu, suyu şirin olan dəniz şirinliydə, duzlu olan da duzluluğunda qalması üçündür.

段: 21

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 22

يَخۡرُجُ مِنۡهُمَا ٱللُّؤۡلُؤُ وَٱلۡمَرۡجَانُ

O iki dənizdən böyük və kiçik mirvarilər çıxır.

段: 23

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 24

وَلَهُ ٱلۡجَوَارِ ٱلۡمُنشَـَٔاتُ فِي ٱلۡبَحۡرِ كَٱلۡأَعۡلَٰمِ

Dənizlərdə dağlar kimi üzən gə­mi­ləri yönəltmək də pak və müqəddəs Allaha aiddir.

段: 25

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 26

كُلُّ مَنۡ عَلَيۡهَا فَانٖ

Yer üzündə olan məxluqatın hamısı, sözüsüz ki, həlak olacaqdır.

段: 27

وَيَبۡقَىٰ وَجۡهُ رَبِّكَ ذُو ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِكۡرَامِ

Ey peyğəmbər! Öz qullarına qarşı lütfükar olan, əzə­mət­li və kə­ramətli Rəbbinin Üzü isə əbə­didir. Ölüm əsla Ona aid ola bilməz.

段: 28

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 29

يَسۡـَٔلُهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ كُلَّ يَوۡمٍ هُوَ فِي شَأۡنٖ

Göylərdə olan mələklər və yerdə olan cinlər və insanlar öz ehtiyaclarını On­dan dilə­yirlər. O hər gün Öz qullarının işlərini görür - yaradır, öldürür, ruzi verir və s.

段: 30

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 31

سَنَفۡرُغُ لَكُمۡ أَيُّهَ ٱلثَّقَلَانِ

Ey insan və cin tayfası! Tezliklə sizinlə haqq-hesab çəkəcəyik və sizlərdən hər kəsə etdiyi əməlinin əvəzini - mükafatını və ya cəzasını verəcəyik.

段: 32

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 33

يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ إِنِ ٱسۡتَطَعۡتُمۡ أَن تَنفُذُواْ مِنۡ أَقۡطَارِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ فَٱنفُذُواْۚ لَا تَنفُذُونَ إِلَّا بِسُلۡطَٰنٖ

Qiyamət günü Allah cinləri və insanları bir yerə toplayacağı zaman belə buyuracaq: "Ey cin və insan tayfası! Əgər göy­lərin və yerin hər hansı bir nahiyəsindən yarıb keçə bilirsiniz, keçin! Siz ancaq qüdrət və qüv­vətlə keçə bilərsiniz. Lakin hardadı sizdə o güc-qüvvət?!

段: 34

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 35

يُرۡسَلُ عَلَيۡكُمَا شُوَاظٞ مِّن نَّارٖ وَنُحَاسٞ فَلَا تَنتَصِرَانِ

Ey insanlar və cinlər! Sizin üstünüzə tüstüsüz alov və alovsuz tüstü gön­də­ri­ləcək və siz bunun qarşısnı almaq üçün gücünüz yetməyəcəkdir.

段: 36

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 37

فَإِذَا ٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَكَانَتۡ وَرۡدَةٗ كَٱلدِّهَانِ

Mələklərin yerə enməsi üçün göy yarılacaq, rəngi də, dağ basılmış yağ ki­mi qıpqırmızı olacaqdır.

段: 38

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 39

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يُسۡـَٔلُ عَن ذَنۢبِهِۦٓ إِنسٞ وَلَا جَآنّٞ

O əzəmətli gündə Allah insanların və cinlərin (dünyada) nə əməllər etdiklərini bildiyinə görə, onlar öz günahları barədə sorğu-sual olunmayacaqlar.

段: 40

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 41

يُعۡرَفُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ بِسِيمَٰهُمۡ فَيُؤۡخَذُ بِٱلنَّوَٰصِي وَٱلۡأَقۡدَامِ

Qiyamət günü günahkarlar əlamətlərindən - üzlərinin qara, gözlərinin də göy olmasından tanı­nacaq, üstəlik, kəkilləri ilə ayaqla­rı bir-birinə bitişik halda tutulub yaxalanaraq Cəhənnəmə atılacaqlar.

这业中每段经文的优越:

• الجمع بين البحر المالح والعَذْب دون أن يختلطا من مظاهر قدرة الله تعالى.

Suyu şirin olan dənizlə suyu duzlu olan dənizin suları bir-birinə qarışmadığı halda onların birləşməsi Uca Allahın qüdrət əlamətlərindəndir.

• ثبوت الفناء لجميع الخلائق، وبيان أن البقاء لله وحده حضٌّ للعباد على التعلق بالباقي - سبحانه - دون من سواه.

Bütün məxluqatın fani olduğunun isbatı və təkcə Allahın əbədi qalmasının bəyan edilməsi, bəndələrin Allahdan qeyrisinə yox, məhz əbədi qalan Uca Allaha bağlı olmağa təşviq etmək üçündür.

• إثبات صفة الوجه لله على ما يليق به سبحانه دون تشبيه أو تمثيل.

Uca Allahın Özünə layiq olduğu tərzdə, məxluqa oxşatmadan və heç kəsə tay tutmadan Onun üzünün olmasını isbat etmək.

• تنويع عذاب الكافر.

Kafirin əzabının müxtəlif dərəcələrdə olması.

段: 42

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 43

هَٰذِهِۦ جَهَنَّمُ ٱلَّتِي يُكَذِّبُ بِهَا ٱلۡمُجۡرِمُونَ

Onlara məzəmmət edilərək deyiləcəkdir: "Günahkarların dünyada ikən ya­lan he­sab etdikləri Cəhənnəm budur, onların gözləri önündədir və onlar bunu inkar edə bilməzlər!

段: 44

يَطُوفُونَ بَيۡنَهَا وَبَيۡنَ حَمِيمٍ ءَانٖ

Onlar cəhənnəm odu ilə istisi olduqca hərarətli olan qaynar su arasında dolanacaqlar.

段: 45

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 46

وَلِمَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ جَنَّتَانِ

Axirətdə Rəbbinin hüzurunda dur­maqdan qorxan və iman gətirib yaxşı işlər görən kimsələri iki cənnət göz­ləyir.

段: 47

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 48

ذَوَاتَآ أَفۡنَانٖ

İkisində də növbənöv mey­vələrlə dolu budaqlı ağaclar vardır.

段: 49

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 50

فِيهِمَا عَيۡنَانِ تَجۡرِيَانِ

Bu iki Cənnətdə suyu axıb gedən iki bu­laq vardır.

段: 51

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 52

فِيهِمَا مِن كُلِّ فَٰكِهَةٖ زَوۡجَانِ

İkisində də hər meyvə­dən iki növ vardır.

段: 53

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 54

مُتَّكِـِٔينَ عَلَىٰ فُرُشِۭ بَطَآئِنُهَا مِنۡ إِسۡتَبۡرَقٖۚ وَجَنَى ٱلۡجَنَّتَيۡنِ دَانٖ

Onlar orada astarları qalın ipəkdən olan döşəklərə dirsəklənəcəklər. Hər iki cənnətin bar verdiyi məhsullar və meyvələr onlara o qədər yaxın olacaq ki, cənnət əhli istər ayaq üstə, istər oturulu vəziyyətdə, istərsə də, uzanmış halda onları dərə biləcəkdir.

段: 55

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 56

فِيهِنَّ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ لَمۡ يَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ

Orada gözlərini öz ərlə­ri­nə dik­miş, ərlərindən əvvəl onların bakirəliyinə heç bir ins-cins toxunmamış qadınlar vardır.

段: 57

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 58

كَأَنَّهُنَّ ٱلۡيَاقُوتُ وَٱلۡمَرۡجَانُ

Onlar gözəllikdə və saflıqda sanki yaqut və mər­candır­lar.

段: 59

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 60

هَلۡ جَزَآءُ ٱلۡإِحۡسَٰنِ إِلَّا ٱلۡإِحۡسَٰنُ

Rəbbinə itaət etməklə yaxşılıq etmiş kimsənin əməlinin əvəzi, Allah onun mükafatını yaxşılaşdırmaq deyilmi?!

段: 61

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 62

وَمِن دُونِهِمَا جَنَّتَانِ

Zikr edilmiş bu iki cənnətdən başqa daha iki cən­nət də vardır.

段: 63

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 64

مُدۡهَآمَّتَانِ

Hər iki cənnət tünd yaşıldır.

段: 65

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 66

فِيهِمَا عَيۡنَانِ نَضَّاخَتَانِ

Bu iki cənnətdə çox bərk və davamlı olaraq fəvvarə vurub qaynaya iki bulaq vardır.

段: 67

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 68

فِيهِمَا فَٰكِهَةٞ وَنَخۡلٞ وَرُمَّانٞ

Bu iki cənnətdə çoxlu mey­vələr, böyük xurma ağacları və nar vardır.

段: 69

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

这业中每段经文的优越:

• أهمية الخوف من الله واستحضار رهبة الوقوف بين يديه.

Allahdan qorxmağın və Onun hüzurunda durmaqdan əndişələnməyin əhəmiyyətli olması.

• مدح نساء الجنة بالعفاف دلالة على فضيلة هذه الصفة في المرأة.

Cənnət qadınlarının iffətli olduqlarına görə tərif edilməsi, qadında olan bu xislətin fəzilətli olmasına dəlalət edir.

• الجزاء من جنس العمل.

Cəza əməlin növünə uyğun verilir.

段: 70

فِيهِنَّ خَيۡرَٰتٌ حِسَانٞ

Bu iki cənnətdə gözəl əxlaqlı, yaraşıqlı qadınlar vardır.

段: 71

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 72

حُورٞ مَّقۡصُورَٰتٞ فِي ٱلۡخِيَامِ

Çadırlarda mühafizə olunsunlar deyə, orada ərlərinə sadiq olan ismətli hurilər vardır.

段: 73

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 74

لَمۡ يَطۡمِثۡهُنَّ إِنسٞ قَبۡلَهُمۡ وَلَا جَآنّٞ

Ərlərindən əvvəl özlərinə heç bir bir ins-cins toxun­ma­mış qadınlar vardır.

段: 75

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 76

مُتَّكِـِٔينَ عَلَىٰ رَفۡرَفٍ خُضۡرٖ وَعَبۡقَرِيٍّ حِسَانٖ

Onlar yaşıl üzlükləri olan balışlara və gözəl dö­şəkçələrə dirsəklənə­cəklər.

段: 77

فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ

Ey cin və insan tayfası! Allahın sizə bəxş etdiyi bol nemətlərinin hansını təkzib edisiniz?!

段: 78

تَبَٰرَكَ ٱسۡمُ رَبِّكَ ذِي ٱلۡجَلَٰلِ وَٱلۡإِكۡرَامِ

Sənin əzəmət və kərəm sahibi olan, Öz qullarına lütf göstərən Rəbbinin adı nə qədər əzəməti və nə qədər xeyirli­dir!

这业中每段经文的优越:

• دوام تذكر نعم الله وآياته سبحانه موجب لتعظيم الله وحسن طاعته.

Pak və müqəddəs Allahın nemətlərini və ayələrini davamlı şəkildə xatırlamaq, Allahı uca tutmağı və gözəl tərzdə Ona ibadət və itaət etməyi vacib edir.

• انقطاع تكذيب الكفار بمعاينة مشاهد القيامة.

Kafirlər öz gözləri ilə qiyamətin qopacağını gördükdə artıq onu yalan saya bilməyəcəklər.

• تفاوت درجات أهل الجنة بتفاوت أعمالهم.

Cənnət əhlinin əməllərinin fərqli olduğuna görə, Cənnətdəki dərəcələrinin fərqli olması.