ترجمة معاني سورة الفاتحة - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - موسوعة القرآن الكريم

سورة الفاتحة - əl-Fatihə

من مقاصد السورة:

تحقيق العبودية الخالصة لله تعالى.

Xalis ibadəti Uca Allaha məxsus etmək.

---

آية: 1

بِسۡمِ ٱللَّهِ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ

Quranı oxumağa Uca Allahın adını zikr etməklə Ondan yardım və xeyir-bərəkət umaraq başlayıram. Bismilləh ər-Rəhman ər-Rəhim sözü özündə Allahın üç gözəl adını ehtiva etmişdir. Bu adlar: 1- «Allah» yəni: İbadətə haqqlı olan. Bu ad Uca Allahın yalnız Ona məxsus olan adıdır və Allah Subhənəhudan başqası bu ad ilə adlanmaz. 2- «ər-Rəhman» yəni: Allah geniş rəhmət sahibidir və Allah hər bir zaman rəhimlidir. 3- «ər-Rəhim» yəni: Allahın rəhməti qullarına yetişər və Allah mömin qulları ilə yanaşı yaratdıqlarından istədiyinə rəhməti ilə mərhəmət edir.

آية: 2

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Allah hər bir şeyin Rəbbi, xaliqi və idarə edicisi olduğu üçün, uca və kamil sifətlərinə aid olan həmd sənaların hər bir növü başqasına deyil, yalnız Ona məxsusdur. Ayədə zikr edilən «aləmun» yəni, «aləmlər», sözü ərəbcə «aləm» sözünün cəm formasıdır. Kainatda Uca Allahdan başqa olan hər bir şey aləmdir.

آية: 3

ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ

Əvvəlki ayədə qeyd edilən Allaha tərifdən sonda, Uca Allaha həmd sənadır.

آية: 4

مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ

Uca Allahı qiyamət gününün hər bir şeyinə sahib olması ilə tərif etməkdir. Şan-şöhrət yalnız Ona məxsusdur, çünki O gün heç kəs heç kəsə fayda verə bilməz. "Yovmud-din" yəni, Haqq-hesab və cəza (qiyamət) gününün sahibi.

آية: 5

إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ

İbadət və itaətin bütün növlərini yalnız tək Sənə edir, başqasını Sənə şərik qoşmur və hər bir işimizdə tək Səndən yardım diləyirik. Çünki bütün xeyirlər Sənin əlindədir və Səndən başqa yardım edən yoxdur.

آية: 6

ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ

Bizi doğru (düz) yola yönəlt, bizə bu yolla getməyi, bu yolda sabit olmağı müvəffəq et və hidayəitimizi artır. Ayədə deyilən "əs-Sirat əl-mustəqim" sözü heç bir əyriliyi olmayan açıq-aydın yol mənasını bildirir. Bu yol Allahın Muhammədi (sallallahu aleyhi və səlləm) göndərdiyi İslam yoldur.

آية: 7

صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ

Bizi hidayət neməti bəxş etdiyin Peyğəmbərlər, Siddqlər, Şəhidlər və Saleh qulların yoluna yönəlt. Onlar necə də gözəl yoldaşlardır! Yəhudilər kimi haqqı bilib ondan üz çevirərək qəzəbə düçar olmuşların və nasranilər kimi haqqı araşdırmaqdan üz çevrən azğınların yoluna yönəltmə.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• افتتح الله تعالى كتابه بالبسملة؛ ليرشد عباده أن يبدؤوا أعمالهم وأقوالهم بها طلبًا لعونه وتوفيقه.

• Uca Allah kitabını Bismilləh ər-Rahmən ər-Rahim ilə başlayıb. Bununla qullarına söz və əməllərində Ondan müvəffəqiyyət və yardım ümidilə Bismilləh deyərək Allahın adı ilə başlamalarını öyrədir.

• من هدي عباد الله الصالحين في الدعاء البدء بتمجيد الله والثناء عليه سبحانه، ثم الشروع في الطلب.

• Dua etməyə başladıqda əvvəlcə Uca Allaha həmd sənalar etmək və təriflər demək, sonra isə Allaha dua etmək əməlisaleh qulların üslubundandır.

• تحذير المسلمين من التقصير في طلب الحق كالنصارى الضالين، أو عدم العمل بالحق الذي عرفوه كاليهود المغضوب عليهم.

• Bu surə müsəlmanları haqqı öyrənməkdən üz çevirən azğın nasranilər və haqqı bildikdən sonra ona əməl etməyərək qəzəbə düçar olmuş yahidilər kimi olmaqdan çəkindirir.

• دلَّت السورة على أن كمال الإيمان يكون بإخلاص العبادة لله تعالى وطلب العون منه وحده دون سواه.

• Bu surə kamil imanın Allaha şərik qoşmadan yalnız Ondan kömək diləyərək, Allaha ixlasla ibadət etməklə hasil olduğuna dəlalət edir.