ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الجورجية * - فهرس التراجم
آية:
البقرة
الٓمٓ
*წმ. ყურანის 29 სურა „ალ-ჰურუფუ’ლ-მუყატტა’ა (الحروف المقطعة ) – თი, ანუ წყვეტილა ასობგერებით იწყება, რომლებიც ინიციალის მსგავსად თავთავიანთი სახელებით იკითხებიან, თუმცა სურათა დასაწყისში მათი მოთავსების სიბრძნე და დანიშნულება უზენაესი ალლაჰის გარდა დანამდვილებით არავინ იცის. მუფესსირები სხვადასხვა განმარტებებით ცდილობენ მათი მნიშვნელობების ახსნას, თუმცა ყველა განმარტება სავარაუდოა, რადგანაც ალლაჰსა და მის შუამავალს ამ ასობგერების შესახებ არაფერი უთქვამთ.
التفاسير العربية:
ذَٰلِكَ ٱلۡكِتَٰبُ لَا رَيۡبَۛ فِيهِۛ هُدٗى لِّلۡمُتَّقِينَ
التفاسير العربية:
ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡغَيۡبِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
*ღვთივსათნოდ
التفاسير العربية:
أُوْلَـٰٓئِكَ عَلَىٰ هُدٗى مِّن رَّبِّهِمۡۖ وَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
التفاسير العربية:
أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلۡمُفۡسِدُونَ وَلَٰكِن لَّا يَشۡعُرُونَ
التفاسير العربية:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ كَمَآ ءَامَنَ ٱلنَّاسُ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ كَمَآ ءَامَنَ ٱلسُّفَهَآءُۗ أَلَآ إِنَّهُمۡ هُمُ ٱلسُّفَهَآءُ وَلَٰكِن لَّا يَعۡلَمُونَ
და როცა უთხრეს – ირწმუნეთ ისე, როგორც ირწმუნა ხალხმაო, მათ მიუგეს: ,,ნუთუ ვირწმუნოთ ისე, როგორც სწამთ ჭკუასუსტებს?"... იცოდეთ, რომ სწორედ ეგენი არიან ჭკუასუსტები, თუმცა არ იციან.
التفاسير العربية:
وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَوۡاْ إِلَىٰ شَيَٰطِينِهِمۡ قَالُوٓاْ إِنَّا مَعَكُمۡ إِنَّمَا نَحۡنُ مُسۡتَهۡزِءُونَ
და როცა მორწმუნეებს შეხვდებიან, ამბობენ, ჩვენც ვირწმუნეთო, ხოლო როდესაც თავიანთ სატანებთან* განმარტოვდებიან, ეუბნებიან: რა თქმა უნდა, ჩვენ თქვენს გვერდით ვართ და რაღა თქმა უნდა, მათი დამცინავნი ვართო.
-*ურწმუნოებთან
التفاسير العربية:
ٱللَّهُ يَسۡتَهۡزِئُ بِهِمۡ وَيَمُدُّهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
التفاسير العربية:
مَثَلُهُمۡ كَمَثَلِ ٱلَّذِي ٱسۡتَوۡقَدَ نَارٗا فَلَمَّآ أَضَآءَتۡ مَا حَوۡلَهُۥ ذَهَبَ ٱللَّهُ بِنُورِهِمۡ وَتَرَكَهُمۡ فِي ظُلُمَٰتٖ لَّا يُبۡصِرُونَ
მათი საქციელი ჰგავს იმის მაგალითს, ვინც ცეცხლი დაანთო და, როცა ამ ცეცხლმა ირგვლივ სინათლე მოჰფინა, – ალლაჰმა წარტაცა მათ მხედველობა და ბნელეთში დატოვა უსინათლოდ.
التفاسير العربية:
صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَرۡجِعُونَ
التفاسير العربية:
أَوۡ كَصَيِّبٖ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فِيهِ ظُلُمَٰتٞ وَرَعۡدٞ وَبَرۡقٞ يَجۡعَلُونَ أَصَٰبِعَهُمۡ فِيٓ ءَاذَانِهِم مِّنَ ٱلصَّوَٰعِقِ حَذَرَ ٱلۡمَوۡتِۚ وَٱللَّهُ مُحِيطُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
– ან, მაგალითს – წყვდიად ღამეში თავსხმა წვიმისა და ჭექა-ქუხილის ქვეშ მოყოლილთას, მეხის დროს რომ თითებს ყურებში იცობენ – სიკვდილის შიშით მოცულნი, თუმცა ურწმუნოებს – ალლაჰი გარემოიცავს*;
-*თავისი ძლევამოსილებით
التفاسير العربية:
يَكَادُ ٱلۡبَرۡقُ يَخۡطَفُ أَبۡصَٰرَهُمۡۖ كُلَّمَآ أَضَآءَ لَهُم مَّشَوۡاْ فِيهِ وَإِذَآ أَظۡلَمَ عَلَيۡهِمۡ قَامُواْۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَذَهَبَ بِسَمۡعِهِمۡ وَأَبۡصَٰرِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
– ლამის წარტაცოს ელვამ მხედველობა; როგორც კი გაიელვებს, მაშინვე მასში* ამოძრავდებიან და, სიბნელე რომ ჩამოწვება, – უმალ იყუჩებენ. ალლაჰს რომ ენება, აუცილებლად წაართმევდა სმენასაც და ხედვასაც. უეჭველად, ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
-*სინათლეში
التفاسير العربية:
ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلۡأَرۡضَ فِرَٰشٗا وَٱلسَّمَآءَ بِنَآءٗ وَأَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجَ بِهِۦ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ رِزۡقٗا لَّكُمۡۖ فَلَا تَجۡعَلُواْ لِلَّهِ أَندَادٗا وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
– რომელმაც თქვენთვის გაფინა დედამიწა საწოლივით, ხოლო ზეცა საბურველად ააგო, შემდეგ ციდან წყალი გადმოადინა და მოსავალი აღმოაცენა თქვენს საზრდოდ. ასე რომ, არ გაუჩინოთ ალლაჰს თანაზიარნი, შეგნებულად.
التفاسير العربية:
وَإِن كُنتُمۡ فِي رَيۡبٖ مِّمَّا نَزَّلۡنَا عَلَىٰ عَبۡدِنَا فَأۡتُواْ بِسُورَةٖ مِّن مِّثۡلِهِۦ وَٱدۡعُواْ شُهَدَآءَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
თუკი რაიმე დაგაეჭვებთ იმაში, რაც ჩვენს მონა–მორჩილს* ჩამოვუვლინეთ, მაშინ მოუხმეთ ყველა თქვენს მოწმეს, გარდა ალლაჰისა, და იმისი სწორი თუნდაც ერთი სურა მოიტანეთ, თუ ხართ მართალნი.
* მუჰამმედს
التفاسير العربية:
وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّـٰلِحَٰتِ أَنَّ لَهُمۡ جَنَّـٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ كُلَّمَا رُزِقُواْ مِنۡهَا مِن ثَمَرَةٖ رِّزۡقٗا قَالُواْ هَٰذَا ٱلَّذِي رُزِقۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَأُتُواْ بِهِۦ مُتَشَٰبِهٗاۖ وَلَهُمۡ فِيهَآ أَزۡوَٰجٞ مُّطَهَّرَةٞۖ وَهُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
და ახარე იმათ, ვინც ირწმუნეს და ჰქმნეს კეთილი, რომ მათთვისაა სამოთხეები, რომელთა ქვეშაც – დიან მდინარენი. ისინი, ყოველთვის, როცა იქაური ხილით ისაზრდოებენ, ასე იტყვიან – ეს ისაა, რაც უწინ* გვესაზრდოვაო, თუმცაღა ამისი მსგავსი ებოძათ მხოლოდ; იქ იქნებიან უმწიკვლო მეუღლეებიც, – მარადჟამს დამკვიდრებულნი.
-*დედამიწაზე ყოფნისას
التفاسير العربية:
۞إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَسۡتَحۡيِۦٓ أَن يَضۡرِبَ مَثَلٗا مَّا بَعُوضَةٗ فَمَا فَوۡقَهَاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۖ وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَيَقُولُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۘ يُضِلُّ بِهِۦ كَثِيرٗا وَيَهۡدِي بِهِۦ كَثِيرٗاۚ وَمَا يُضِلُّ بِهِۦٓ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقِينَ
უეჭველად, ალლაჰს არ ერიდება იგავი მოიყვანოს კოღოსი ან კიდევ მასზე უპირატესი არსების შესახებ. ვინც ირწმუნეს, იციან, რომ იგი* ჭეშმარიტებაა მათი ღმერთისგან, ხოლო ისინი, ვინც არ ირწმუნეს, იტყვიან – რა უნდა (ეთქვა) ალლაჰს ამ იგავითო? – ამ იგავით გზას ააცდენს ბევრს და ჭეშმარიტ გზას უჩვენებს მრავალს ამითვე... და გზიდან არავის გადაიყვანს, თუ არა უღირსებს.
*იგავი
التفاسير العربية:
ٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ أُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
– რომელნიც არღვევენ ალლაჰის აღთქმას მისი განმტკიცების შემდეგ და წყვეტენ იმ კავშირებს, რომელთა გამყარებაც ბრძანა ალლაჰმა, და ქვეყნად თესავენ უკეთურებას... ეგენი არიან, ნამდვილად, – წაგებულნი.
التفاسير العربية:
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ لَكُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَسَوَّىٰهُنَّ سَبۡعَ سَمَٰوَٰتٖۚ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
- იგია, ყველაფერი თქვენთვის ვინც გააჩინა, რაც კი დედამიწაზე არსებობს, შემდეგ ზეცისკენ მიეშურა და შვიდ ცად განალაგა ისინი*; - იგია ყოვლისმცოდნე.
*ცები
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ إِنِّي جَاعِلٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ خَلِيفَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَجۡعَلُ فِيهَا مَن يُفۡسِدُ فِيهَا وَيَسۡفِكُ ٱلدِّمَآءَ وَنَحۡنُ نُسَبِّحُ بِحَمۡدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَۖ قَالَ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
აკი, შენმა ღმერთმა ანგელოზებს უთხრა: აუცილებლად უნდა გავაჩინო ხალიფა* დედამიწაზეო. მათ მიუგეს: ,,ნუთუ იქ გააჩენ ისეთს, ვინც სისხლს დაღვრის და იქმს უკეთურებას, როცა ჩვენი ღაღადისი შენს დიდებაშია და სულ შენს სიწმინდესა და უნაკლოებას ვაღიარებთ?". (ალლაჰმა) უთხრა: უეჭველად, მე ვიცი ის, რაც თქვენ არ იცითო.
*ორიგინალი – „ხალიფა“ (خليفة): პირდაპირი მნიშვნელობით ნაცვალს ნიშნავს. სწავლულები რამდენიმე განსხვავებულ ვერსიას გადმოგვცემენ იმასთან დაკავშირებით, თუ რა იგულისხმება ამ სიტყვით ამ კონკრეტულ აიათში. მაგალითად, თაფსირუ’ლ-მუესსერ: „ხალხი, რომლებიც ერთმანეთს ჩაანაცვლებენ“; თაფსირუ’ლ-ჯელალეინ: „ღვთის ნაცვალი, რომელიც დედამიწაზე ალლაჰის ბრძანებებს გაატარებს“; თაფსირუ’ლ-ბეღავი: „ხალიფა იყო ადამი, რომელიც ჩაანაცვლებდა ჯინებს, რადგანაც მათ შემდეგ გაჩნდა. ამავდროულად, ის იყო ალლაჰის წარმომადგენელი დედამიწაზე, რომელიც აღასრულებდა მის დადგენილებებს და გაატარებდა მის რჩევებს“;
التفاسير العربية:
وَعَلَّمَ ءَادَمَ ٱلۡأَسۡمَآءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمۡ عَلَى ٱلۡمَلَـٰٓئِكَةِ فَقَالَ أَنۢبِـُٔونِي بِأَسۡمَآءِ هَـٰٓؤُلَآءِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
და ადამს ყველა (მისი ქმნილების) სახელი შეასწავლა, შემდეგ ისინი (ქმნილებები) ანგელოზებს წარუდგინა და უბრძანა: აბა, მაუწყეთ ამათი სახელები, თუკი მართალნი ხართო.
التفاسير العربية:
قَالَ يَـٰٓـَٔادَمُ أَنۢبِئۡهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡۖ فَلَمَّآ أَنۢبَأَهُم بِأَسۡمَآئِهِمۡ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ إِنِّيٓ أَعۡلَمُ غَيۡبَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَأَعۡلَمُ مَا تُبۡدُونَ وَمَا كُنتُمۡ تَكۡتُمُونَ
(ალლაჰმა) ბრძანა: ,,ადამ, აუწყე მათ იმათი სახელები!"... და როცა აუწყა (მათ იმათი სახელები), – უთხრა: განა არ გითხარით, რომ მე ნამდვილად ვიცი უხილავთა შესახებ ცათა და დედამიწისა, ასევე, ვიცი, რასაც ამხელთ ან რასაც მალავთო?
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قُلۡنَا لِلۡمَلَـٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ أَبَىٰ وَٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
აკი, ვუბრძანეთ ანგელოზებს, რომ ადამისთვის სეჯდეზე* თავდახრილიყვნენ, და უმალ სეჯდეზე ჩაემხნენ, გარდა იბლისისა** , რომელმაც გადიდგულდა, უარზე დადგა და გახდა ურწმუნოთაგანი.
*ორიგინალი – „სეჯდე“ (سجدة): უზენაესი ალლაჰის წინაშე მუხლმოდრეკითა და ქედის მოხრით მორჩილებისა და თაყვანისცემის გამომხატველი მოქმედებაა. სეჯდე შვიდი ორგანოს – ფეხის თითების, მუხლების, ხელის გულების და ცხვირ-შუბლის ძირს შეხებით სრულდება. სეჯდე ყიბლას მიმართულებით უნდა შესრულდეს, რომლის დროსაც ხელის თითებიცა და ფეხის თითებიც ყიბლას მიმართულებით უნდა იყოს მიმართულნი.
**ორიგინალი – „იბლისი“ (ابليس): სატანას სახელია, რომელიც წარმომავლობით ჯინია, თუმცა თავისი განსწავლულობისა და დამსახურების გამო ანგელოზებთან ერთად იმყოფებოდა. ასეთმა პატივმა იბლისი იმდენად გააყოყოჩა, რომ ღვთის მიმართ სიურჩე გამოავლინა.
**ორიგინალი – „იბლისი“ (ابليس): სატანას სახელია, რომელიც წარმომავლობით ჯინია, თუმცა თავისი განსწავლულობისა და დამსახურების გამო ანგელოზებთან ერთად იმყოფებოდა. ასეთმა პატივმა იბლისი იმდენად გააყოყოჩა, რომ ღვთის მიმართ სიურჩე გამოავლინა.
التفاسير العربية:
وَقُلۡنَا يَـٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ وَكُلَا مِنۡهَا رَغَدًا حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
და ვუთხარით: ,,ადამ! შენ და შენი ცოლი სამოთხეში დასახლდით და უხვად მიირთვით, სადაც რა გენებოთ, თუმცა ამ ხეს ნუ მიუახლოვდებით, თორემ თქვენ იქნებით უსამართლოთაგანნი".
التفاسير العربية:
فَأَزَلَّهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ عَنۡهَا فَأَخۡرَجَهُمَا مِمَّا كَانَا فِيهِۖ وَقُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
მერე აცდუნა ისინი სატანამ და გამოაძევა იქიდან, სადაც იმყოფებოდნენ. ჩვენ მათ ვუთხარით: ,,(ქვეყნად) დაეშვით მტრებად ერთურთისა! დროებითი სამკვიდრო და საბადებელი თქვენთვის –დედამიწაზეა".
التفاسير العربية:
فَتَلَقَّىٰٓ ءَادَمُ مِن رَّبِّهِۦ كَلِمَٰتٖ فَتَابَ عَلَيۡهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
და ადამმა შეისწავლა სიტყვები* თავისი ღმერთისაგან და ღმერთმაც – მიუტევა; ჭეშმარიტად, – ისაა მიმტევებელი, მწყალობელი.
*ეს სიტყვები მოცემულია სურა ა’რაფის 23-ე აიათში: „ღმერთო ჩვენო! უეჭველად, უსამართლოდ მოვექეცით საკუთარ სულებს ჩვენ ორივემ. თუ არ გვაპატიებ და არ შეგვიწყალებ, ჩვენ აუცილებლად განადგურებულთაგანი ვიქნებით.“
التفاسير العربية:
قُلۡنَا ٱهۡبِطُواْ مِنۡهَا جَمِيعٗاۖ فَإِمَّا يَأۡتِيَنَّكُم مِّنِّي هُدٗى فَمَن تَبِعَ هُدَايَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
ვუბრძანეთ: ,,დაეშვით იქიდან ყველა ერთიანად! ვინც გაჰყვება ჩემგან ნაჩვენებ ჭეშმარიტ გზას მაშინ, როცა სწორი გზის მაჩვენებელი მოგევლინებათ, – მათთვის არც შიში იქნება, არცა მწუხარება";
التفاسير العربية:
يَٰبَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَتِيَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتُ عَلَيۡكُمۡ وَأَوۡفُواْ بِعَهۡدِيٓ أُوفِ بِعَهۡدِكُمۡ وَإِيَّـٰيَ فَٱرۡهَبُونِ
ეი, ისრაელის მოდგმავ! ჩემი წყალობა გაიხსენეთ, რომელიც თქვენთვის მიბოძებია, და ჩემს წინაშე დადებულ აღთქმას უერთგულეთ, რომ აღგისრულოთ თქვენზე დანაპირებიც; (თქვენ) მხოლოდ ჩემი შიში გქონდეთ.
التفاسير العربية:
وَءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلۡتُ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَكُمۡ وَلَا تَكُونُوٓاْ أَوَّلَ كَافِرِۭ بِهِۦۖ وَلَا تَشۡتَرُواْ بِـَٔايَٰتِي ثَمَنٗا قَلِيلٗا وَإِيَّـٰيَ فَٱتَّقُونِ
და ირწმუნეთ ის (ყურანი), რაც ჩამოვავლინე თქვენთან არსებულის (თორას) დამამოწმებლად, ნუ იქნებით მისი პირველი უარმყოფელნი და ნურც გაყიდით ჩემს აიათებს მცირე ფასის სანაცვლოდ. ასე რომ, მხოლოდ ჩემი რიდი გქონდეთ.
التفاسير العربية:
وَلَا تَلۡبِسُواْ ٱلۡحَقَّ بِٱلۡبَٰطِلِ وَتَكۡتُمُواْ ٱلۡحَقَّ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
التفاسير العربية:
وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱرۡكَعُواْ مَعَ ٱلرَّـٰكِعِينَ
*ორიგნალი – „ალ-ზექათი“ (الزكاة): სავალდებულო მოწყალებაა, რომელიც გარკვეული ქონების მქონე მუსლიმმა ღარიბებს უნდა დაურიგოს.
**ორიგინალი – „რუქუ’“ (ركوع): ნამაზის ერთ-ერთი მოქმედებაა, რომელიც ღვთის მორჩილებისა და თაყვანიცემის ნიშნად წელში მოხრას გულისხმობს. რუქუ’ი–ს მოქმედება 90º-ით წელში მოხრითა და ხელების მუხლებზე დაწყობით სრულდება.
**ორიგინალი – „რუქუ’“ (ركوع): ნამაზის ერთ-ერთი მოქმედებაა, რომელიც ღვთის მორჩილებისა და თაყვანიცემის ნიშნად წელში მოხრას გულისხმობს. რუქუ’ი–ს მოქმედება 90º-ით წელში მოხრითა და ხელების მუხლებზე დაწყობით სრულდება.
التفاسير العربية:
وَٱسۡتَعِينُواْ بِٱلصَّبۡرِ وَٱلصَّلَوٰةِۚ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى ٱلۡخَٰشِعِينَ
التفاسير العربية:
ٱلَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُم مُّلَٰقُواْ رَبِّهِمۡ وَأَنَّهُمۡ إِلَيۡهِ رَٰجِعُونَ
التفاسير العربية:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا يُؤۡخَذُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
და რიდი გქონდეთ იმ დღისა, როცა სული სხვა სულს ვერაფერში ემაგივრება, არც მისი შუამდგომლობა მიიღება, არცა სადამხსნელო და ვერც სხვისგან მიიღებს დახმარებას.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ نَجَّيۡنَٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ يُذَبِّحُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ
აკი, გიხსენით ფარაონის ხალხისგან, – გსჯიდნენ როცა, უსასტიკესი სასჯელით: თავებს აცლიდნენ თქვენს ვაჟებს და ცოცხლად ტოვებდნენ თქვენს ქალიშვილებს; – თქვენი ღმერთისგან განსაცდელი იყო ამაში, უდიდესი.
التفاسير العربية:
ثُمَّ عَفَوۡنَا عَنكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
التفاسير العربية:
وَإِذۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡفُرۡقَانَ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
*ორიგინალი –„ალ-ფურყან“ (الفرقان): მუფესსირები ამ სიტყვის განმარტებისას რამდენიმე განსხვავებულ ვერსიაზე საუბრობენ: ა. უმრავლესობის აზრით, ესაა ჭეშმარიტისა და სიცრუის, ჰალალისა და ჰარამის განმასხვავებელი ნიჭი; ბ. მუჯაჰიდის აზრით, ეს თორას მეორე სახელია; გ. ქისაის აზრით, ეს წიგნის ზედსართავი სახელია, ანუ ჰალალისა და ჰარამის განმასხვავებელი წიგნი; დ. იამან ბინ რაიანის აზრით, ეს ზღვის გაპობის სასწაულია. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავიი.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ إِنَّكُمۡ ظَلَمۡتُمۡ أَنفُسَكُم بِٱتِّخَاذِكُمُ ٱلۡعِجۡلَ فَتُوبُوٓاْ إِلَىٰ بَارِئِكُمۡ فَٱقۡتُلُوٓاْ أَنفُسَكُمۡ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ عِندَ بَارِئِكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
აკი, მუსამ თავის ხალხს მიმართა: ეი, ხალხო! უეჭველად, ხბოს (კერპად) დადგენით, საკუთარ სულებს უყავით უსამართლობა, ამიტომ: მოინანიეთ იგი თქვენი გამჩენის წინაშე და დახოცეთ ერთმანეთი*, რადგან ეს უფრო ხეირიანია თქვენთვის, თქვენივე გამჩენის წინაშეო. შემდეგ მან ესეც გაპატიათ. ჭეშმარიტად, – ისაა მიმტევებელი, მწყალობელი.
*მათ, ვინც არ ყოფილან ხბოს მოთაყვანენი, – სიკვდილით დასაჯონ ისინი, ვინც იყვნენ ხბოს მოთაყვანენი.
التفاسير العربية:
ثُمَّ بَعَثۡنَٰكُم مِّنۢ بَعۡدِ مَوۡتِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
التفاسير العربية:
وَظَلَّلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡغَمَامَ وَأَنزَلۡنَا عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰۖ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
– და მოგიჩრდილეთ ღრუბელი მაღლიდან და ზეციური მანანა* და მწყერიც ჩამოგივლინეთ. მიირთვით იმათგან, რაც სუფთაა (ჰალალი) და რაც თქვენთვის სარჩოდ გვიწყალობებია... ჩვენ კი არ მოგვქცევიან უსამართლოდ, – ისინი თავიანთ სულებს მოექცნენ უსამართლოდ.
*ორიგინალი – „ალ-მანნ“ (المن): ქართულში დამკვიდრებულია, როგორც ციური მანანა. მუფესსირები რამდენიმე განსხვაებულ ვერსიაზე საუბრობენ, თუ რა იგულისხმება აღნიშნულ სიტყვაში: ა. ეს არის ღვთისგან ბოძებული ყველა საკვების ზოგადი სახელწოდება, რაც ყოველგვარი სირთულისა და დაღლილობის გარეშე მოიპოვება;ბ. ეს იყო თაფლივით ტკბილი სანოვაგე, რომელიც ხეზე მოიპოვებოდა; გ. წყლით გაზავებული დასალევი, რომელიც თაფლივით ტკბილი იყო.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قُلۡنَا ٱدۡخُلُواْ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةَ فَكُلُواْ مِنۡهَا حَيۡثُ شِئۡتُمۡ رَغَدٗا وَٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا وَقُولُواْ حِطَّةٞ نَّغۡفِرۡ لَكُمۡ خَطَٰيَٰكُمۡۚ وَسَنَزِيدُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
აკი, გითხარით: ,,შედით ამ ქალაქში და უხვად მიირთვით, სადაც რა გენებოთ; შედით (ამ ქალაქის) კარიბჭეში ქედმოხრილნი და თქვით – „შენდობა!“"... – შეგინდობთ თქვენს ცოდვებს და (წყალობას) გავუზრდით – საქმით კეთილსა და რწმენით იჰსანის მქონეთ*;
*ორიგინალი – „ალ-მუჰსინ“ (المحسن): თითქმის ყველა თარგმანში მოცემულია, როგორც კეთილისმქმნელი. ეს სიტყვა წარმოებულია „იჰსან“ ზმნის ფუძისგან, რაც საქმის საუკეთესო და უნაკლო ფორმით შესრულებას ნიშნავს. „იჰსანი“ ასევე რწმენის განსაკუთრებული ხარისხის გამომხატველი ტერმინია. როგორც ჯიბრილ მთავარანგელოზისა და მუჰამმედ შუამავლის დიალოგიდან ვგებულობთ, „იჰსანი“ არის ცხოვრების ყველა ნაბიჯზე ისეთი შეგნების შენარჩუნება, თითქოს ალლაჰს ხედავდე. რა თქმა უნდა, შენ მას ვერ დაინახავ, თუმცა უნდა გახსოვდეს, რომ ის შენ ყოველთვის გხედავს. ყურანის ბევრ აიათში „მუჰსინები“, ანუ საქმით კეთილი და რწმენით იჰსანის მქონენი, – ქებით მოიხსენებიან.
التفاسير العربية:
فَبَدَّلَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ قَوۡلًا غَيۡرَ ٱلَّذِي قِيلَ لَهُمۡ فَأَنزَلۡنَا عَلَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
– მაგრამ მათ, ვინც უსამართლობდნენ, (ჩვენ მიერ დავალებული) სიტყვა შეცვალეს იმით, რაც არ ჰქონდათ დავალებული, და ვინც უსამართლოდ მოიქცა, ციდან სასჯელი ჩავუვლინეთ, ვინაიდან ურჩობდნენ.
التفاسير العربية:
۞وَإِذِ ٱسۡتَسۡقَىٰ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦ فَقُلۡنَا ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡحَجَرَۖ فَٱنفَجَرَتۡ مِنۡهُ ٱثۡنَتَا عَشۡرَةَ عَيۡنٗاۖ قَدۡ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٖ مَّشۡرَبَهُمۡۖ كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ مِن رِّزۡقِ ٱللَّهِ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
აკი, ითხოვა მუსამ დარწყულება თავისი ხალხისა და მას ვუთხარით – დაჰკარი კლდეს შენი ჯოხითო, და მაშინვე თორმეტმა წყარომ ამოხეთქა იქიდან. ყველა გვარმა გაიგო ამგვარად – თავიანთი დასარწყურებელი ადგილი. ჭამეთ და სვით ალლაჰის მიერ ბოძებული საზრდოდან და ნუ იბოროტებთ ქვეყნად უკეთურები.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قُلۡتُمۡ يَٰمُوسَىٰ لَن نَّصۡبِرَ عَلَىٰ طَعَامٖ وَٰحِدٖ فَٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُخۡرِجۡ لَنَا مِمَّا تُنۢبِتُ ٱلۡأَرۡضُ مِنۢ بَقۡلِهَا وَقِثَّآئِهَا وَفُومِهَا وَعَدَسِهَا وَبَصَلِهَاۖ قَالَ أَتَسۡتَبۡدِلُونَ ٱلَّذِي هُوَ أَدۡنَىٰ بِٱلَّذِي هُوَ خَيۡرٌۚ ٱهۡبِطُواْ مِصۡرٗا فَإِنَّ لَكُم مَّا سَأَلۡتُمۡۗ وَضُرِبَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلذِّلَّةُ وَٱلۡمَسۡكَنَةُ وَبَآءُو بِغَضَبٖ مِّنَ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ يَكۡفُرُونَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَيَقۡتُلُونَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكَ بِمَا عَصَواْ وَّكَانُواْ يَعۡتَدُونَ
აკი, თქვით: ,,ეი, მუსა! ვეღარ მოვითმენთ ერთი და იგივე სახეობის საკვებზე ყოფნას და შენს ღმერთს შეევედრე, აღმოგვიცენოს ის, რაც მიწაზე ამოდის: ბოსტნეული, კიტრი, ნიორი, ოსპი და ხახვი". (მუსამ) გიპასუხათ: ,,ნუთუ გსურთ, შეცვალოთ უფრო ცუდით ის, რაც უკეთესია? (მაშ) ჩადით ქალაქში და, უეჭველად, ყველაფერია იქ თქვენთვის, რასაც ითხოვთ". (იქ კი) თავს დაატყდათ დამცირება, სიღარიბე და რისხვა ალლაჰისა, რამეთუ უარყოფდნენ ალლაჰის აიათებს/სასწაულებს და უსამართლოდ ხოცავდნენ შუამავლებს. ეს ყველაფერი იმისთვის მიეზღოთ, რომ ურჩობდნენ და ზღვარგადასულობდნენ.
التفاسير العربية:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلنَّصَٰرَىٰ وَٱلصَّـٰبِـِٔينَ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
ჭეშმარიტად, მათთვის, ვინც ირწმუნა, და მათთვისაც, ვინც იყო იუდეველი, ნაზარეველი და საბიელი*, ვინც ირწმუნა – ალლაჰი და დღე უკანასკნელი და აკეთა სიკეთე, – სწორედ მათთვისაა ჯილდო – ღმერთთან თავიანთისა... და არც შიში ექნებათ, არცა დამწუხრდებიან (ისინი).
*საბიელნი: მუფესსირები საბიელთა ვინაობის შესახებ რამდენიმე განსხვავებულ აზრს გამოთქვამენ: ა. წიგნბოძებულთა ერთ-ერთი განშტოება ბ. ვარსკვლავთ მოთაყვანენი გ. ხალხი, რომლებიც არცერთი რელიგიის აღმსარებელნი არ იყვნენ, არც წარმართობდნენ და შენარჩუნებული ჰქონდათ სპეტაკი ბუნებაც, ანუ ,,ფიტრათი". დ. ხალხი, რომლებმაც წარსულ შუამავალთაგან რომელიმეს შარიათი შემოინახეს; ალლაჰის ერთობა და განკითხვის დღის ჭეშმარიტება სწამდათ.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
აკი, ავიღეთ თქვენგან აღთქმა და მთა* აღვმართეთ თქვენს ზემოთ. მთელი სიმტკიცითა და გულისხმიერებით აიღეთ ის, რაც (თევრათის სახით) გადმოგეცით და გახსოვდეთ, რაცაა მასში, – იქნებ რიდი გქონდეთ.
*სინა
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تَذۡبَحُواْ بَقَرَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَتَّخِذُنَا هُزُوٗاۖ قَالَ أَعُوذُ بِٱللَّهِ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
აკი, თავის ხალხს უთხრა მუსამ – ჭეშმარიტად, ალლაჰი გიბრძანებთ, რომ დაკლათ ძროხაო. მათ მიუგეს: ,,ნუთუ მასხრად გვიგდებ?''. უთხრა: ღმერთმა დამიფაროს, რომ ვიყო უვიცთაგანიო.
التفاسير العربية:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا فَارِضٞ وَلَا بِكۡرٌ عَوَانُۢ بَيۡنَ ذَٰلِكَۖ فَٱفۡعَلُواْ مَا تُؤۡمَرُونَ
მათ თქვეს: შეევედრე ჩვენთვის შენს ღმერთს, რომ გაგვარკვიოს, – როგორია იგი. მიუგო: ,,ჭეშმარიტად, ის(ალლაჰი) ამბობს, რომ უეჭველად, იგია ძროხა: არც ხნიერი და არც დეკეული, არამედ ამათ შორის – საშუალო ხნისა. მაშ, აღასრულეთ იგი, რაც გებრძანათ".
التفاسير العربية:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا لَوۡنُهَاۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ صَفۡرَآءُ فَاقِعٞ لَّوۡنُهَا تَسُرُّ ٱلنَّـٰظِرِينَ
მათ თქვეს: შეევედრე ჩვენთვის შენს ღმერთს, რომ გაგვარკვიოს, – რა ფერისაა იგიო. მიუგო: ,,ჭეშმარიტად, ის ამბობს, რომ იგია ძროხა –ხასხასა ყვითელი ფერისა, რომელსაც შეჰხარიან მნახველნი".
التفاسير العربية:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَ إِنَّ ٱلۡبَقَرَ تَشَٰبَهَ عَلَيۡنَا وَإِنَّآ إِن شَآءَ ٱللَّهُ لَمُهۡتَدُونَ
მათ თქვეს: შეევედრე ჩვენთვის შენს ღმერთს, რომ (უკეთ) გაგვარკვიოს – როგორია იგი, რადგანაც ბევრია ჩვენთვის იგივენაირი ძროხა და, ალლაჰი თუ ინებებს, უეჭველად, ჩვენ ვიქნებით ჭეშმარიტ გზაზე მდგომნიო;
التفاسير العربية:
قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا ذَلُولٞ تُثِيرُ ٱلۡأَرۡضَ وَلَا تَسۡقِي ٱلۡحَرۡثَ مُسَلَّمَةٞ لَّا شِيَةَ فِيهَاۚ قَالُواْ ٱلۡـَٰٔنَ جِئۡتَ بِٱلۡحَقِّۚ فَذَبَحُوهَا وَمَا كَادُواْ يَفۡعَلُونَ
– მიუგო: ჭეშმარიტად, ის ამბობს, რომ იგია ძროხა: არა დამცრობილი – მიწის ხვნასა და ნათესის რწყვაში; ყოვლად უვნებელი, რომელსაც რაიმე თვალსაჩინო ლაქა არ გააჩნიაო. მათ თქვეს: ,,აი, ახლა მოხვედი ჭეშმარიტებით''. ბოლოს დაკლეს იგი, თუმცა, ცოტაც და ვეღარ შეძლებდნენ*(პოვნას).
*მახასიათებელთა ჩამონათვალი იმდენად გამრავალრიცხოვნდა, რომ ძალზე შემცირდა მსგავსი ძროხის პოვნის შესაძლებლობა, რათა დაეკლათ იგი.
التفاسير العربية:
فَقُلۡنَا ٱضۡرِبُوهُ بِبَعۡضِهَاۚ كَذَٰلِكَ يُحۡيِ ٱللَّهُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَيُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
და ვუთხარით: ,,დაკლული ძროხის ზოგიერთი ნაწილი მიცვალებულს შეახეთ"... ასე აცოცხლებს ალლაჰი მიცვალებულებს, ასე გიჩვენებთ თავის აიათებს/სასწაულებს, იქნებ გონს მოეგოთ.
التفاسير العربية:
ثُمَّ قَسَتۡ قُلُوبُكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَٱلۡحِجَارَةِ أَوۡ أَشَدُّ قَسۡوَةٗۚ وَإِنَّ مِنَ ٱلۡحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنۡهُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخۡرُجُ مِنۡهُ ٱلۡمَآءُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَهۡبِطُ مِنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
მერე მაინც, – გულნი გაგიხდათ სალი კლდესავით ან კიდევ უფრო შეუღწეველი, ვინაიდან: კლდეთაგანია ის, საიდანაც მდინარეები მოჩხრიალებენ; მათგანიცაა, რანიც სკდებიან და გადმოსჩქეფენ შიგნიდან წყლები; კიდევ მათგანი, რანიც ალლაჰის შიშისგან გორვით ქვეეშვებიან... – ხოლო ალლაჰი უგულისყურო არაა იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
التفاسير العربية:
۞أَفَتَطۡمَعُونَ أَن يُؤۡمِنُواْ لَكُمۡ وَقَدۡ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ يَسۡمَعُونَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُۥ مِنۢ بَعۡدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
ნუთუ იმედოვნებთ, რომ თქვენსას ირწმუნებენ (იუდეველნი)? უეჭველად, მათგან ერთ–ერთნი ალლაჰის სიტყვებს ისმენდნენ და, როცა გაიაზრებდნენ ხოლმე, – მას შემდგომ შეგნებულად ასხვაფერებდნენ.
–
التفاسير العربية:
وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ قَالُوٓاْ أَتُحَدِّثُونَهُم بِمَا فَتَحَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمۡ لِيُحَآجُّوكُم بِهِۦ عِندَ رَبِّكُمۡۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
და როცა მურწმუნეებს შემოხვდებიან, ამბობენ, რომ ჩვენც ვირწმუნეთო, ხოლო როდესაც ერთმანეთთან განმარტოვდებიან, ეუბნებიან: ნუთუ უამბობთ იმას, რაც ალლაჰს თქვენთვის უცნობებია, მერე თქვენი ღმერთის წინაშე რომ მოგიყვანონ მტკიცებულებად;* ნუთუ გონებას არ მოუხმობთო?
*მუნაფიყი იუდეველები, რომლებიც მორწმუნეებთან შეხვედრისას ამბობდნენ: ჩვენც თქვენსავეთ გვწამს, რომ მუჰამმედი ჭეშმარიტად ალლაჰის შუამავალიაო, ხოლო როდესაც თანამოძმეებთან განმარტოვდებოდნენ, ისინი ეუბნებოდნენ: ნუთუ უამბობთ იმას, რომ ალლაჰმა ჩვენს წმინდა წიგნში მუჰამმედის შუამავლობა წინასწარ გვაცნობა, რასაც შემდეგ თქვენს წინააღმდეგ საკამათო მტკიცებულებად გამოიყენებენ, როგორც ამ ქვეყნად, ისე – ღვთის წინაშე.
التفاسير العربية:
أَوَلَا يَعۡلَمُونَ أَنَّ ٱللَّهَ يَعۡلَمُ مَا يُسِرُّونَ وَمَا يُعۡلِنُونَ
التفاسير العربية:
فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ يَكۡتُبُونَ ٱلۡكِتَٰبَ بِأَيۡدِيهِمۡ ثُمَّ يَقُولُونَ هَٰذَا مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ لِيَشۡتَرُواْ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلٗاۖ فَوَيۡلٞ لَّهُم مِّمَّا كَتَبَتۡ أَيۡدِيهِمۡ وَوَيۡلٞ لَّهُم مِّمَّا يَكۡسِبُونَ
ვაი იმათ, რომელნიც საკუთარი ხელებით წერენ წიგნს და მერე ამბობენ, ალლაჰისგანააო, რათა მცირე საფასურად გაყიდონ იგი. ვაი იმათ იმისთვის, რაც დაწერეს მათმა ხელებმა და ვაი იმათ იმისთვის, რაც ასე მოიხვეჭეს.
التفاسير العربية:
وَقَالُواْ لَن تَمَسَّنَا ٱلنَّارُ إِلَّآ أَيَّامٗا مَّعۡدُودَةٗۚ قُلۡ أَتَّخَذۡتُمۡ عِندَ ٱللَّهِ عَهۡدٗا فَلَن يُخۡلِفَ ٱللَّهُ عَهۡدَهُۥٓۖ أَمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
და თქვეს: ,,ვერ შეგვეხება ცეცხლი ჩვენ, გარდა გათვლილი დღეებისა". უთხარი: ,,ხომ არ აგიღიათ აღთქმა ალლაჰისგან? – ალლაჰი ხომ არ გადავა თავისი აღთქმიდან, არავითარ შემთხვევაში, – თუ, ალლაჰის შესახებ იმას ამტკიცებთ, რაც თქვენ არ იცით?".
التفاسير العربية:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَ بَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ لَا تَعۡبُدُونَ إِلَّا ٱللَّهَ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَانٗا وَذِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَقُولُواْ لِلنَّاسِ حُسۡنٗا وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَ ثُمَّ تَوَلَّيۡتُمۡ إِلَّا قَلِيلٗا مِّنكُمۡ وَأَنتُم مُّعۡرِضُونَ
აკი, აღთქმა ავიღეთ ისრაელის მოდგმისგან, რომ არავის ეთაყვანოთ გარდა ალლაჰისა, სიკეთე უკეთეთ მშობლებს, ნათესავებს, ობლებს, ღატაკებს, ტკბილად ესაუბრეთ ხალხს,ნამაზი აღასრულეთ და ზექათი გაეცით. თქვენ კი შემდეგ პირი იბრუნეთ მაინც, გარდა მცირედნისა; თქვენ სულ ზურგშექცეულნი ხართ.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ لَا تَسۡفِكُونَ دِمَآءَكُمۡ وَلَا تُخۡرِجُونَ أَنفُسَكُم مِّن دِيَٰرِكُمۡ ثُمَّ أَقۡرَرۡتُمۡ وَأَنتُمۡ تَشۡهَدُونَ
აკი, აღთქმა ავიღეთ თქვენგან, რომ არ დაღვაროთ ერთმანეთის სისხლი და არ გაყაროთ ერთმანეთი საკუთარი სახლებიდან. ეს ყველაფერი შემდეგ აღიარეთ და თქვენვე მოწმობთ ამაზე.
التفاسير العربية:
ثُمَّ أَنتُمۡ هَـٰٓؤُلَآءِ تَقۡتُلُونَ أَنفُسَكُمۡ وَتُخۡرِجُونَ فَرِيقٗا مِّنكُم مِّن دِيَٰرِهِمۡ تَظَٰهَرُونَ عَلَيۡهِم بِٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡعُدۡوَٰنِ وَإِن يَأۡتُوكُمۡ أُسَٰرَىٰ تُفَٰدُوهُمۡ وَهُوَ مُحَرَّمٌ عَلَيۡكُمۡ إِخۡرَاجُهُمۡۚ أَفَتُؤۡمِنُونَ بِبَعۡضِ ٱلۡكِتَٰبِ وَتَكۡفُرُونَ بِبَعۡضٖۚ فَمَا جَزَآءُ مَن يَفۡعَلُ ذَٰلِكَ مِنكُمۡ إِلَّا خِزۡيٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يُرَدُّونَ إِلَىٰٓ أَشَدِّ ٱلۡعَذَابِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
ამის შემდეგ, თქვენ ერთმანეთს ხოცავთ მაინც და აძევებთ საკუთარი სახლებიდან ზოგიერთს და ზურგს უმაგრებთ მათ წინააღმდეგ ერთმანეთს, მტრობითა და ბოროტებით. და თუ ტყვეებად მოგივიდნენ, გამოსასყიდს ითხოვთ მათგან, არადა მათი გაძევება აკრძალული გქონდათ თქვენ. ნუთუ წიგნის ნაწილი გწამთ და ნაწილს უარყოფთ? და რა იქნება საზღაური, რომელი თქვენგანიც ამას სჩადის, თუ არა დამცირება ამ ქვეყნიურ ცხოვრებაში, და განკითხვის დღესაც უმკაცრეს სასჯელს მიეცემიან, რადგან ალლაჰი არაა უგულისყურო იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
التفاسير العربية:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ وَقَفَّيۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ بِٱلرُّسُلِۖ وَءَاتَيۡنَا عِيسَى ٱبۡنَ مَرۡيَمَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَيَّدۡنَٰهُ بِرُوحِ ٱلۡقُدُسِۗ أَفَكُلَّمَا جَآءَكُمۡ رَسُولُۢ بِمَا لَا تَهۡوَىٰٓ أَنفُسُكُمُ ٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡ فَفَرِيقٗا كَذَّبۡتُمۡ وَفَرِيقٗا تَقۡتُلُونَ
და, რა თქმა უნდა, – მუსას მივეცით წიგნი და შემდეგ მივადევნეთ შუამავლები. ცხადი მტკიცებულებანი ვუბოძეთ მერიემის ძე ‘ისასაც და წმინდა სულით* განვამტკიცეთ იგი. განა ყოველთვის, როცა მოგდიოდათ შუამავალნი ისეთი გზავნილებით, რაც იყო მოუწონარი თქვენი გემოვნებისთვის, – თქვენ არ მედიდურობდით და მათგან ნაწილს ცრუდ არ რაცხავდით და ნაწილს არ ხოცავდით?
*ორიგინალი – „რუჰუ’ლ-ყუდუს“ (روح القدس): ისლამის თეოლოგები რამდენიმე განსხვავებულ ვერსიას გადმოგვცემენ იმასთან დაკავშირებით, თუ რა იგულიხმება ამ სიტყვით. მუფესსირთა უმრავლესობა თვლის, რომ ეს არის ჯიბრილ მთავარანგელოზი. იბნი აბბასისა და სად ბინ ჯუბეირის აზრით, ეს უზენაესი ალლაჰის ყველაზე მთავარი სახელია (اسم الأعظم), რითაც ‘ისა შუამავალი მიცვალებულებს აცოცხლებდა და ხალხს სხვადასხვა საოცრებებს აჩვენებდა. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად ეს იყო ინჯილი (სახარება), რაც ‘ისა შუამავლის სულს წარმოადგენდა, როგორც ყურანი იყო მუჰამმედ შუამავლის ﷺ სული, რადგანაც ყურანი მუდამ ხარობდა მის გულში. ასევე ერთ–ერთი ვერსიის თანახმად, ესაა იმანი (რწმენა), რითაც უზენაესი ალლაჰი მორწმუნეებს აძლიერებს. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავი და თეისირუ’ლ-ქერიიმი’ლ-მენნან ფიი თაფსიირი’ლ-ყურაან.
التفاسير العربية:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ كِتَٰبٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ وَكَانُواْ مِن قَبۡلُ يَسۡتَفۡتِحُونَ عَلَى ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَلَمَّا جَآءَهُم مَّا عَرَفُواْ كَفَرُواْ بِهِۦۚ فَلَعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
და როცა მათთან არსებულის (თევრათის) დამამოწმებელი წიგნი (ყურანი) მიუვიდათ ალლაჰისგან, – უარჰყვეს იგი, არადა მანამდე დახმარებას ელოდნენ* ურწმუნოთა წინააღმდეგ. როცა მიუვიდათ ის, რასაც უკვე (თევრათიდან) იცნობდნენ, – აღარ ირწმუნეს და, ალლაჰის წყევლა ურწმუნოებს, – ამიტომ!
*მომავალი შუამავლისგან, ამ წიგნით
التفاسير العربية:
بِئۡسَمَا ٱشۡتَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡ أَن يَكۡفُرُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بَغۡيًا أَن يُنَزِّلَ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ عَلَىٰ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ فَبَآءُو بِغَضَبٍ عَلَىٰ غَضَبٖۚ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٞ مُّهِينٞ
რაოდენ ცუდია ის, რის გამოც თავიანთი სულები გაყიდეს: შურდათ, რომ ალლაჰი თავის მადლს ჩამოავლენს იმ მსახურებზე, ინებებს ვისზეც, – და არ ირწმუნეს ის, რაც ჩამოავლინა, რის გამოც რისხვაზე რისხვა* დაიმსახურეს... და ურწმუნოთათვისაა სასჯელი დამამცირებელი.
*იბნი აბბასმა და მუჯაჰიდმა თქვეს: პირველი რისხვა მაშინ დაიმსახურეს, როდესაც თევრათში ცვლილებები შეიტანეს, ხოლო მეორე მაშინ, როდესაც მუჰამმედი და ყურანი უარყვეს. ყათადემ თქვა: პირველი რისხვა მაშინ დაიმსახურეს, როდესაც ‘ისა და ინჯილი უარყვეს, ხოლო მეორე მაშინ, როდესაც მუჰამმედი და ყურანი უარყვეს. სუდდიმ თქვა: პირველი იყო, როდესაც ხბოს დაუწყეს თაყვანისცემა, ხოლო მეორე მაშინ, როდესაც მუჰამმედი უარყვეს. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავი.
التفاسير العربية:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمۡ ءَامِنُواْ بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ نُؤۡمِنُ بِمَآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا وَيَكۡفُرُونَ بِمَا وَرَآءَهُۥ وَهُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا مَعَهُمۡۗ قُلۡ فَلِمَ تَقۡتُلُونَ أَنۢبِيَآءَ ٱللَّهِ مِن قَبۡلُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
– და როდესაც უთხრეს, ირწმუნეთ ის, რაც ალლაჰმა ჩამოავლინაო, მიუგეს: გვწამს ის, რაც ჩვენზეა ჩამოვლენილიო და, მის გარდა სხვა დანარჩენს – უარყოფენ. არადა ის (ყურანი) მათთან არსებულის დამამოწმებელი ჭეშმარიტებაა. უთხარი: მაშ, რად ხოცავდით ალლაჰის მაცნეებს, თუკი იყავით (თევრათის) მორწმუნენი?
التفاسير العربية:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱسۡمَعُواْۖ قَالُواْ سَمِعۡنَا وَعَصَيۡنَا وَأُشۡرِبُواْ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلۡعِجۡلَ بِكُفۡرِهِمۡۚ قُلۡ بِئۡسَمَا يَأۡمُرُكُم بِهِۦٓ إِيمَٰنُكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
აკი, ავიღეთ აღთქმა თქვენგან და აღვმართეთ მთა (სინასი) თქვენს ზემოთ; (გიბრძანეთ რომ:) – მთელი სიმტკიცითა და გულისხმიერებით აიღეთ, რაც (თევრათის სახით) გადმოგეცით და შეისმინეთ. მათ თქვეს – გვესმა და ვეურჩეთო, რადგან თავიანთი ურწმუნოების გამო ხბოს თაყვანისცემით ჰქონდათ გულები გაჟღენთილნი. უთხარი: ,,რა ცუდია ის, რასაც თქვენი რწმენა გიბრძანებთ, თუკი თქვენ ხართ მორწმუნენი".
التفاسير العربية:
قُلۡ إِن كَانَتۡ لَكُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
უთხარი: ,,თუკი ალლაჰთან, სხვა ხალხის გარეშე, – (მხოლოდ) თქვენთვისაა განკუთვნილი იმქვეყნიური სამკვიდრებელი*, მაშინ სიკვდილი ისურვეთ, თუ ხართ ნამდვილად გულწრფელნი".
*სამოთხე
التفاسير العربية:
وَلَتَجِدَنَّهُمۡ أَحۡرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٖ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمۡ لَوۡ يُعَمَّرُ أَلۡفَ سَنَةٖ وَمَا هُوَ بِمُزَحۡزِحِهِۦ مِنَ ٱلۡعَذَابِ أَن يُعَمَّرَۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
ვფიცავ, უთუოდ ჰპოვო ეგენი, – სიცოცხლის მიმართ ყველაზე დახარბებულნი, იმ ხალხზე ჭარბადაც კი, რომლებიც ღმერთს უთანაზიარებენ*. ყოველ მათგანს სურს, ათასი წელი იცოცხლოს, თუმცა ხანგრძლივი სიცოცხლეც ვერ განარიდებს მათ სასჯელისგან. ყველაფერს ხედავს ალლაჰი, რასაც ისინი აკეთებენ.
*ერთადერთი ღმერთის გარდა სხვა არსებასაც აღმერთებენ
التفاسير العربية:
قُلۡ مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّـجِبۡرِيلَ فَإِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلَىٰ قَلۡبِكَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَهُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
უთხარი იმას, ვინცა მტერია ჯიბრილისა, – რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰის ნებით მან (ჯიბრილმა) ჩამოავლინა იგი* შენს გულზე: დამამოწმებლად იმისა, რაც იყო ადრე; ჭეშმარიტი გზის მაჩვენებლად და ხარებად მორწმუნენისა.
*წმ.ყურანი
التفاسير العربية:
وَلَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖۖ وَمَا يَكۡفُرُ بِهَآ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقُونَ
التفاسير العربية:
أَوَكُلَّمَا عَٰهَدُواْ عَهۡدٗا نَّبَذَهُۥ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
التفاسير العربية:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ نَبَذَ فَرِيقٞ مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَرَآءَ ظُهُورِهِمۡ كَأَنَّهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
და როცა მიუვიდათ მათ ალლაჰისგან შუამავალი, – იმის დამამოწმებელი, რაც იყო მათთან (თევრათი), – მათმა ნაწილმა, ვისაც (ეს) წიგნი ებოძა, – ზურგს უკან მოისროლა ალლაჰის წიგნი, ვითომც არ იცოდნენ (მისი შინაარსი)*.
*თითქოს არ იცოდნენ – თევრათში/თორაში რომ მუჰამმედის მოსვლა იყო ნაწინასწარმეტყველები.
التفاسير العربية:
وَٱتَّبَعُواْ مَا تَتۡلُواْ ٱلشَّيَٰطِينُ عَلَىٰ مُلۡكِ سُلَيۡمَٰنَۖ وَمَا كَفَرَ سُلَيۡمَٰنُ وَلَٰكِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ كَفَرُواْ يُعَلِّمُونَ ٱلنَّاسَ ٱلسِّحۡرَ وَمَآ أُنزِلَ عَلَى ٱلۡمَلَكَيۡنِ بِبَابِلَ هَٰرُوتَ وَمَٰرُوتَۚ وَمَا يُعَلِّمَانِ مِنۡ أَحَدٍ حَتَّىٰ يَقُولَآ إِنَّمَا نَحۡنُ فِتۡنَةٞ فَلَا تَكۡفُرۡۖ فَيَتَعَلَّمُونَ مِنۡهُمَا مَا يُفَرِّقُونَ بِهِۦ بَيۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَزَوۡجِهِۦۚ وَمَا هُم بِضَآرِّينَ بِهِۦ مِنۡ أَحَدٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَيَتَعَلَّمُونَ مَا يَضُرُّهُمۡ وَلَا يَنفَعُهُمۡۚ وَلَقَدۡ عَلِمُواْ لَمَنِ ٱشۡتَرَىٰهُ مَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖۚ وَلَبِئۡسَ مَا شَرَوۡاْ بِهِۦٓ أَنفُسَهُمۡۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
– და გაჰყვნენ იმას, რასაც უყვებოდნენ სატანები სულეიმანის სამეფოს შესახებ. – სულეიმანი კი არ ყოფილა ურწმუნო (ჯადოსანი), – სატანები იყვნენ ურწმუნონი. ისინი ხალხს ასწავლიდნენ ჯადოსნობასა და იმას, რაც ორ ანგელოზს – ჰარუთსა და მარუთს ჩამოევლინათ ბაბილონში. ეს ორნი არ ასწავლიდნენ ისე არავის, თუ არ ეტყოდნენ, რომ ჭეშმარიტად, ჩვენ ვართ საცდურად და (ჯადოსნობის შესწავლით) ნუ იქცევით ურწმუნოებადო. ხალხი მათგან იმას სწავლობდა, რაც გააშორებდა კაცს თავისი ცოლისგან. – ვერავის ავნებდნენ ამით ისინი, რომ არა – ნება ალლაჰისა. ისინი სწავლობდნენ იმას, რაც მავნე იყო მათთვის და არ ყოფილა სარგებლის მომტანი. ვფიცავ, მათ იცოდნენ, რომ ამას* ვინც შეიძენდა, არანაირი ხვედრი არ ერგებოდა მას იმქვეყნად. ნეტა სცოდნოდათ, თუ რა ცუდია ის, რის სანაცვლოდაც გაყიდეს სულები, თავიანთი;
*ამგვარ ცოდნას
التفاسير العربية:
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَقُولُواْ رَٰعِنَا وَقُولُواْ ٱنظُرۡنَا وَٱسۡمَعُواْۗ وَلِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابٌ أَلِيمٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ, აღარ წარმოთქვათ სიტყვა „რა’ინაა“ (დაგვმწყემსე), არამედ თქვით – „უნზურნაა“* (შემოგვხედე და ჩვენი მდგომარეობა გაითვალისწინე) და შეისმინეთ, ხოლო ურწმუნოთათვის – მწარე სასჯელია.
*სიტყვა „რა’ინაა“ (رعنا) წარმოებულია „რა’ა“ (رعى) ფუძიდან, რაც მზერის მიპყრობას, მზრუნველობას, ყურადღებასა და მომწყემსვას ნიშნავს. ასევე, სიტყვა „უნზურნაა“ (انظرنا) წარმოებულია „ნაზარა“ (نظر) ფუძისგან, რაც შეხედვას, მზერის მიპყრობასა და ლოდინს ნიშნავს. გადმოცემების თანახმად, თავდაპირველად, როდესაც საჰაბეები შუამავალთან მიდიოდნენ და მას სთხოვდნენ, რომ ყურადღება მათკენ მიეპყრო, – ისინი მიმართავდნენ სიტყვით „რა’ინაა.“ ეს სიტყვა მედინაში მცხოვრებ იუდეველთა ენაზე ან მათში გავრცელებულ არაბულ დიალექტზე ცუდი მნიშვნელობით გამოიყენებოდა და ამგვარად, მათ გაუჩნდათ მუჰამმედ შუამავლის ﷺ აშკარად ლანძღვის საშუალება, რომელსაც მანამდე ფარულად აკეთებდნენ. ისინი მას მიმართავდნენ სიტყვით „რა’ინაა“ და ჩუმად ხითხითებდნენ. ამიტომ უზენაესმა ალლაჰმა მორწმუნეებს მოუწოდა, რომ ეს სიტყვა აღარ გამოეყენებინათ და მის ნაცვლად მისი სინონიმით – „უნზურნაა“ – თი მიემართათ შუამავლისთვის.
التفاسير العربية:
مَّا يَوَدُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ وَلَا ٱلۡمُشۡرِكِينَ أَن يُنَزَّلَ عَلَيۡكُم مِّنۡ خَيۡرٖ مِّن رَّبِّكُمۡۚ وَٱللَّهُ يَخۡتَصُّ بِرَحۡمَتِهِۦ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ
არ ისურვებენ ისინი, ვინც არ ირწმუნა წიგნბოძებულთაგან* და არც წარმართნი, რომ თქვენზე სიკეთე ჩამოევლინოს თქვენი ღმერთისგან. ალლაჰი კი მხოლოდ მას მიაკუთვნებს თავის წყალობას, ვისაც მოისურვებს. – ალლაჰია მფლობელი უდიდესი წყალობისა.
*ორიგინალი – „აჰლი’ლ-ქითააბ“ (اهل الكتاب): ამ ტერმინში იგულისხმება ხალხი, რომლებიც ხელმძღვანელობენ ყურანზე ადრე ჩამოვლენილი ღვთიური წერილებით. ესენი არიან იუდეველები და ქრისტიანები: იუდეველები – თევრათის ანუ თორას, ხოლო ქრისტიანები ინჯილის ანუ სახარების ხალხი არიან. ერთ-ერთი ვერსიის თანახმად, ღვთიურწიგნბოძებულთა ხალხის რიცხვში შედიან საბიელებიც
التفاسير العربية:
۞مَا نَنسَخۡ مِنۡ ءَايَةٍ أَوۡ نُنسِهَا نَأۡتِ بِخَيۡرٖ مِّنۡهَآ أَوۡ مِثۡلِهَآۗ أَلَمۡ تَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
რომელ აიათსაც ვაუქმებთ/ვცვლით* ან ვავიწყებინებთ, ჩვენ მოგვაქვს ხოლმე იმის სწორი ან მასზე უკეთესი. განა არ იცოდი, რომ ალლაჰი ნამდვილად ყოვლისშემძლეა?!
*ქრონოლოგიურად, შემდგომ ჩამოვლენილი აიათი შესაძლებელია უფრო ადრე ჩამოვლენილი აიათის ბრძანებას ან აკრძალვას აუქმებდეს, ან კიდევ ახალი დადგენილებით ცვლიდეს. ამ პროცესს „ნასხი“ (نسخ) ეწოდება. არსებობს გამაუქმებელი/შემცვლელი „ნასიხი“ (ناسخ) და გაუქმებულ/შეცვლილი „მანსუხი“ (منسخ) აიათები. უზენაესი ალლაჰი კაცობრიობის სოციალურ-კულტურული განვითარებისა და ამ განვითარების შედეგად წარმოქმნილი საჭიროებების შესაბამისად ახალ შუამავლებასა და წიგნებს აგზავნიდა, რომლებიც წინანდელ ბრძანებებსა და დადგენილებებს აუქმებდნენ ან ცვლიდნენ. წმინდა ყურანის ჩამოვლენის დროსაც ზოგიერთ აიათში მოცემული ბრძანებების ან აკრძალვების ახალი აიათებით შეცვლა/გაუქმება ხდებოდა. ასეთი აიათების რაოდენობა საკმაოდ მცირეა და ძირითადად ჰალალ-ჰარამს და სხვა ცხოვრებისეულ საკითხებს ეხება. „ნასიხ-მანსუხი“ არ შეხებია ისეთ აიათებს, რაზეც ისლამის მრწამსია აგებული.
التفاسير العربية:
أَمۡ تُرِيدُونَ أَن تَسۡـَٔلُواْ رَسُولَكُمۡ كَمَا سُئِلَ مُوسَىٰ مِن قَبۡلُۗ وَمَن يَتَبَدَّلِ ٱلۡكُفۡرَ بِٱلۡإِيمَٰنِ فَقَدۡ ضَلَّ سَوَآءَ ٱلسَّبِيلِ
ან იქნებ გსურთ, რომ (უადგილო და ფუჭი) კითხვები დაუსვათ თქვენს შუამავალს ისე, – უწინ რომ მუსას ეკითხებოდნენ? – უთუოდ, სწორ გზას ასცილდეს იგი, ვინც რწმენა გაცვალოს ურწმუნოებაში.
التفاسير العربية:
وَدَّ كَثِيرٞ مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ لَوۡ يَرُدُّونَكُم مِّنۢ بَعۡدِ إِيمَٰنِكُمۡ كُفَّارًا حَسَدٗا مِّنۡ عِندِ أَنفُسِهِم مِّنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ ٱلۡحَقُّۖ فَٱعۡفُواْ وَٱصۡفَحُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦٓۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ბევრია მსურველი წიგნბოძებულთაგან, რომ თქვენი რწმენის შემდგომ (ისევ) ურწმუნოებად უკუგაქციონ, თავიანთ სულებში დამკვიდრებული შურის გამო – ჭეშმარიტება რომ გაუცხადდათ. მაშ, მიუტევეთ და განერიდეთ, ვიდრე არ მოვა ბრძანება ალლაჰისა. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
التفاسير العربية:
وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتُواْ ٱلزَّكَوٰةَۚ وَمَا تُقَدِّمُواْ لِأَنفُسِكُم مِّنۡ خَيۡرٖ تَجِدُوهُ عِندَ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ
შეასრულეთ ნამაზი, გაეცით ზექათი და, თქვენი სულებისთვის რა სიკეთესაც წინასწარ გაიმზადებთ, – იმასვე ჰპოვებთ ალლაჰის წინაშე. ჭეშმარიტად, ალლაჰი ხედავს, რასაც თქვენ აკეთებთ.
التفاسير العربية:
وَقَالُواْ لَن يَدۡخُلَ ٱلۡجَنَّةَ إِلَّا مَن كَانَ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ تِلۡكَ أَمَانِيُّهُمۡۗ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
და თქვეს: ვერავინ შევა სამოთხეში, გარდა იმისა, ვინცაა იუდეველი ან ნაზარეველიო. ეს მხოლოდ ოცნებაა მათი. უთხარი: ,, თუკი ნამდვილად გულწრფელნი ხართ, მაშ, მოიტანეთ ცხადი მტკიცებულებანი''.
التفاسير العربية:
بَلَىٰۚ مَنۡ أَسۡلَمَ وَجۡهَهُۥ لِلَّهِ وَهُوَ مُحۡسِنٞ فَلَهُۥٓ أَجۡرُهُۥ عِندَ رَبِّهِۦ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
პირიქით: – მისთვის, ვინც ალლაჰს დაუმორჩილა მთელი თავისი პიროვნულობა და ვინც თავად არს კეთილმოქმედი, – სწორედ მისთვისაა ჯილდო თავისი ღმერთის წინაშე და არც შიში ექნება, არცა მწუხარება.
التفاسير العربية:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ لَيۡسَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَىٰ لَيۡسَتِ ٱلۡيَهُودُ عَلَىٰ شَيۡءٖ وَهُمۡ يَتۡلُونَ ٱلۡكِتَٰبَۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ مِثۡلَ قَوۡلِهِمۡۚ فَٱللَّهُ يَحۡكُمُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
არანაირ ჭეშმარიტებას არ ადგანან ნაზარეველნიო, – თქვეს იუდეველებმა; არანაირ ჭეშმარიტებას არ ადგანან იუდეველნიო, – თქვეს ნაზარეველებმაც. არადა ისინი (ღვთიურ) წიგნს კითხულობენ (სადაც მსგავსი არაფერი უწერიათ) და, მათი სიტყვის მსგავსად იმათმა თქვეს, – რომელთაც არაფერი იციან (ღვთიური წიგნების შესახებ ცოდნა არ მიუღიათ)... და განკითხვის დღეს ალლაჰი განსჯის მათ შორის იმას, რაშიც უთანხმოებდნენ.
التفاسير العربية:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ أَن يُذۡكَرَ فِيهَا ٱسۡمُهُۥ وَسَعَىٰ فِي خَرَابِهَآۚ أُوْلَـٰٓئِكَ مَا كَانَ لَهُمۡ أَن يَدۡخُلُوهَآ إِلَّا خَآئِفِينَۚ لَهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا خِزۡيٞ وَلَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٌ عَظِيمٞ
ვინაა იმაზე უფრო უსამართლო, რომელიც აბრკოლებს სამლოცველოებში, რომ იქ ალლაჰის სახელი იხსენიებოდეს და მიილტვის მათ დასაქცევადაც. ეგენი სხვანაირნი ვერ უნდა შედიოდნენ მასში, თუ არა შიშით შეპყრობილნი და, მათთვისაა: ამქვეყნად დამცირება და იმქვეყნად – სასჯელი უდიდესი.
التفاسير العربية:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۖ بَل لَّهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ كُلّٞ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ
და თქვეს: ალლაჰმა შვილი იყოლიაო. ის ყოვლად უნაკლოა*! – პირიქით, – მისია ყველაფერი, რაცაა ცათა შინა და დედამიწაზე; მას უდრეკს ქედს ყოველივე;
*ის არის სრულყოფილი და გამორიცხულია, რომ შვილის ყოლა ან სხვა რამ ესაჭიროებოდეს.
التفاسير العربية:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ لَوۡلَا يُكَلِّمُنَا ٱللَّهُ أَوۡ تَأۡتِينَآ ءَايَةٞۗ كَذَٰلِكَ قَالَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِم مِّثۡلَ قَوۡلِهِمۡۘ تَشَٰبَهَتۡ قُلُوبُهُمۡۗ قَدۡ بَيَّنَّا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يُوقِنُونَ
და თქვეს მათ, რომელთაც არაფერი იცოდნენ: ჩვენ დაგვლაპარაკებოდა ალლაჰი ან ერთი აიათი მაინც მოგვსვლოდაო. მათზე ადრე მყოფნიც ასე ამბობდნენ, ამგვარი სიტყვებით, და მათი გულებიც – ერთმანეთს დაემსგავსნენ... – მართლაც ნათელვყავით ჩვენ აიათები – ღრმადმორწმუნე ხალხისათვის.
التفاسير العربية:
وَلَن تَرۡضَىٰ عَنكَ ٱلۡيَهُودُ وَلَا ٱلنَّصَٰرَىٰ حَتَّىٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمۡۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۗ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ ٱلَّذِي جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٍ
არც იუდეველნი და არც ნაზარეველნი არ იქნებიან შენით კმაყოფილნი, – ვიდრე იმათ რჯულს არ გაჰყვები. უთხარი: ,,ჭეშმარიტად, ალლაჰის მიერ მითითებული გზაა – გზა ჭეშმარიტი". ვფიცავ, თუკი დაჰყვები იმათ გემოვნებას მას შემდეგ, რაც ცოდნა* მოგივიდა, – არ გეყოლება შენ ალლაჰისგან არცა ქომაგი, არცა დამხმარე.
*ყურანი
التفاسير العربية:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَتۡلُونَهُۥ حَقَّ تِلَاوَتِهِۦٓ أُوْلَـٰٓئِكَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۗ وَمَن يَكۡفُرۡ بِهِۦ فَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
იმათ, – ვისთვისაც წიგნი გვიბოძებია და ღირსეული კითხვით კითხულობენ მას, – სწორედ იმათ სწამთ მისი, ხოლო რომელნიც უარყოფენ, – ეგენი არიან წაგებულნი.
التفاسير العربية:
وَٱتَّقُواْ يَوۡمٗا لَّا تَجۡزِي نَفۡسٌ عَن نَّفۡسٖ شَيۡـٔٗا وَلَا يُقۡبَلُ مِنۡهَا عَدۡلٞ وَلَا تَنفَعُهَا شَفَٰعَةٞ وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
და რიდი გქონდეთ იმ დღისა, როცა სული სხვა სულს ვერაფერში ემაგივრება, არც მისი შუამდგომლობა მიიღება, არცა სადამხსნელო და ვერც სხვისგან მიიღებს დახმარებას.
التفاسير العربية:
۞وَإِذِ ٱبۡتَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ رَبُّهُۥ بِكَلِمَٰتٖ فَأَتَمَّهُنَّۖ قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامٗاۖ قَالَ وَمِن ذُرِّيَّتِيۖ قَالَ لَا يَنَالُ عَهۡدِي ٱلظَّـٰلِمِينَ
აკი, ზოგი სიტყვით/ბრძანებით გამოსცადა იბრაჰიმი თავისმა ღმერთმა და მანაც შეასრულა ისინი. ღმერთმა უთხრა: ჭეშმარიტად, მე შენ დაგადგენ ხალხის წინამძღვრადო. იბრაჰიმმა უთხრა (სთხოვა) – ჩემი შთამომავლებიდანაცო (დაადგინეო). ღმერთმა მიუგო: ,,ჩემი აღთქმა არ ეხება უსამართლოთ".
التفاسير العربية:
وَإِذۡ جَعَلۡنَا ٱلۡبَيۡتَ مَثَابَةٗ لِّلنَّاسِ وَأَمۡنٗا وَٱتَّخِذُواْ مِن مَّقَامِ إِبۡرَٰهِـۧمَ مُصَلّٗىۖ وَعَهِدۡنَآ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ أَن طَهِّرَا بَيۡتِيَ لِلطَّآئِفِينَ وَٱلۡعَٰكِفِينَ وَٱلرُّكَّعِ ٱلسُّجُودِ
აკი, ეს სახლი (ქააბა) ხალხის თავშეყრისა და უსაფრთხოების ადგილად დავადგინეთ, მაშ, იბრაჰიმის ნადგომიდან* დაიდგინეთ სამლოცველო. და ჩვენ დავავალეთ იბრაჰიმსა და ისმა’ილს, რომ ჩემი სახლი განეწმინდათ(კერპებისგან) იმათთვის, ვინც ტავაფს** აკეთებს, ღვთისმასუხებას მიეცა ან რუქუღითა და სეჯდეთია დაკავებული.
*ორიგინალი – „მაყაამუ იბრაჰიიმ“ (مقام ابراهيم): მუფესსირთა უმრავლესობის აზრით, ეს არის ლოდი, რომელსაც იბრაჰიმ შუამავალი عليه السلام ქააბას კედლების მშენებლობის დროს შემოსადგომად იყენებდა. დღეს ეს ადგილი ქააბას გვერდით საგანგებო ნიშნითაა აღნიშნული და მომლოცველები იქ დადგომასა და ლოცვას ცდილობენ. სხვა ვერსიის თანახმად, სავარაუდოდ, აქ იგულისხმება მთელი მესჯიდი ჰარამის ტერიტორია და ჰაჯობის ღვთისმსახურების შესასრულებელი სხვა მნიშვნელოვანი ადგილები, როგორიცაა არაფატი, მუზდელიფა, ჯამარათი, საფა-მერვა და სხვა.
**ორიგინალი – „ტავაფ“ (طواف): ქააბას გარშემოვლის რიტუალი. სუნნეთის თანახმად, ტავაფი ქააბას იმ კუთხიდან იწყება, სადაც ჰაჯერუ’ლ-ასვადიდია ჩატანებული და სულ შვიდი შემოვლა კეთდება.
**ორიგინალი – „ტავაფ“ (طواف): ქააბას გარშემოვლის რიტუალი. სუნნეთის თანახმად, ტავაფი ქააბას იმ კუთხიდან იწყება, სადაც ჰაჯერუ’ლ-ასვადიდია ჩატანებული და სულ შვიდი შემოვლა კეთდება.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِـۧمُ رَبِّ ٱجۡعَلۡ هَٰذَا بَلَدًا ءَامِنٗا وَٱرۡزُقۡ أَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلثَّمَرَٰتِ مَنۡ ءَامَنَ مِنۡهُم بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۚ قَالَ وَمَن كَفَرَ فَأُمَتِّعُهُۥ قَلِيلٗا ثُمَّ أَضۡطَرُّهُۥٓ إِلَىٰ عَذَابِ ٱلنَّارِۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
აკი, თქვა იბრაჰიმმა: ღმერთო, აქციე ეს (მექქა) უსაფრთხო ქალაქად და მისი მკვიდრნი ასაზრდოვე (სხვადასხვა) ხილეულით, ისინი, ვინც ალლაჰსა და უკანასკნელ დღეს ირწმუნებენო. ღმერთმა მიუგო: მცირედით* იმათაც ვასარგებლებ, რომელთაც (რწმენა) უარყვეს, მერე კი ცეცხლის სასჯელში შესვლას ვაიძულებ... და რა ცუდი სამყოფელია მათი საბოლოო მისაქციელი.
*ურწმუნოებიც საზრდოობენ ღვთისაგან ნაბოძები ამქვეყნიური სარჩოთი, თუმცა ეს საზრდო ძალზე მცირედია, ვიდრე იმქვეყნიური სამოთხის უდიდესი წყალობანი.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ يَرۡفَعُ إِبۡرَٰهِـۧمُ ٱلۡقَوَاعِدَ مِنَ ٱلۡبَيۡتِ وَإِسۡمَٰعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلۡ مِنَّآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
აკი, იბრაჰიმი და ისმა’ილი რომ სახლის (ქააბას) საძირკვლებს ამაღლებდნენ (თან ამბობდნენ): ღმერთო ჩვენო, მიიღე ეს ჩვენგან, – ჭეშმარიტად, შენა ხარ ყოვლისმსმენი, ყოვლისმცოდნეო.
التفاسير العربية:
رَبَّنَا وَٱجۡعَلۡنَا مُسۡلِمَيۡنِ لَكَ وَمِن ذُرِّيَّتِنَآ أُمَّةٗ مُّسۡلِمَةٗ لَّكَ وَأَرِنَا مَنَاسِكَنَا وَتُبۡ عَلَيۡنَآۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
ღმერთო ჩვენო! დაე, გვამყოფე (ჩვენ ორნი) შენდა მორჩილნად/მუსლიმებად და შენდამი მორჩილი/მუსლიმი ამყოფე თემი – ჩვენი შთამომავლებისაც, გვიჩვენე ჩვენი მოვალეობები და მოგვიტევე ჩვენ, ჭეშმარიტად, შენა ხარ მიმტევებელი და მწყალობელი.
التفاسير العربية:
رَبَّنَا وَٱبۡعَثۡ فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُزَكِّيهِمۡۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
ღმერთო ჩვენო! წარგზავნე მათთან შუამავალი მათივე წრიდან, ვინც წაუკითხავს შენს აიათებს, ასწავლის წიგნსა და სიბრძნეს* და განწმინდავს მათ. ჭეშმარიტად, შენა ხარ ძლევამოსილი, ბრძენთა ბრძენი.
*ორიგინალი – „ალ-ჰიქმეთ“ (الحكمة): მისი პირდაპირი შესატყვისია სიბრძნე. სწავლულთა შორის რამდენიმე განსხვავებული აზრი სუფევს ჰიქმეთის რაობასთან დაკავშირებით: 1. ყურანიდან, დოგმატიკის შემცველი აიათების გარდა დანარჩენი აიათები, რომლებიც რელიგიურ და ამქვეყნიურ თემებთან დაკავშირებით სასარგებლო ცნობებს შეიცავენ. 2. ჰიქმეთი არის სუნნეთი 3. ვაჰის გაგებისა და პრაქტიკაში გატარების უნდარი 4. შუამავლისთვის დამახასიათებელი აზროვნებისა და განსჯის უნარი 5. შარიათისეული დადგენილებების ცოდნა და ყველაფრისათვის შესაბამისი ადგილისა და თანრიგის მინიჭება.
التفاسير العربية:
وَمَن يَرۡغَبُ عَن مِّلَّةِ إِبۡرَٰهِـۧمَ إِلَّا مَن سَفِهَ نَفۡسَهُۥۚ وَلَقَدِ ٱصۡطَفَيۡنَٰهُ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّـٰلِحِينَ
და ვინ განუდგა იბრაჰიმის რჯულს, თუ არა ის, ვინც უგუნურად მოექცა სულს თავისივეს? ვფიცავ, ჩვენ ის* ამქვეყნად ამოვარჩიეთ და უსათუოდ, ის იმქვეყნადაც სათნოთაგანია.
*იბრაჰიმი
التفاسير العربية:
وَوَصَّىٰ بِهَآ إِبۡرَٰهِـۧمُ بَنِيهِ وَيَعۡقُوبُ يَٰبَنِيَّ إِنَّ ٱللَّهَ ٱصۡطَفَىٰ لَكُمُ ٱلدِّينَ فَلَا تَمُوتُنَّ إِلَّا وَأَنتُم مُّسۡلِمُونَ
ამითვე დაარიგა თავისი შვილები იბრაჰიმმა და ია’ყუბმაც: ,,ეი, ჩემო ძენო! ჭეშმარიტად, თქვენთვის ალლაჰმა (ისლამის) რჯული ამოარჩია, დაე, ნუ მოკვდებით ისე, რომ თქვენ არ იყოთ მუსლიმები/მორჩილები".
التفاسير العربية:
أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ حَضَرَ يَعۡقُوبَ ٱلۡمَوۡتُ إِذۡ قَالَ لِبَنِيهِ مَا تَعۡبُدُونَ مِنۢ بَعۡدِيۖ قَالُواْ نَعۡبُدُ إِلَٰهَكَ وَإِلَٰهَ ءَابَآئِكَ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗا وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
ნუთუ მოწმენი იყავით,* როცა სიკვდილი ეწვია ია'ყუბს? – როდესაც უთხრა თავის შვილებს – ვის ეთაყვანებით ჩემს შემდეგო? (მათ) მიუგეს: ჩვენ (მხოლოდ) შენს ღმერთს ვეთაყვანებით, – ღმერთს შენი მამა-პაპისა, იბრაჰიმის, ისმა’ილის და ისჰაყისა; – ღმერთს ერთადერთისა, და ჩვენ მისი მორჩილნი/მუსლიმნი ვართო.
*აიათი ჩამოევლინა იუდეველთა პასუხად, როდესაც ისინი მუჰამმედ შუამავალს ﷺ ეუბნებოდნენ: ნუთუ შენ არ იცი, ია’ყუბი რომ იუდეველი იყო და თავის შვილებსაც იგივე უანდერძაო.
التفاسير العربية:
وَقَالُواْ كُونُواْ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰ تَهۡتَدُواْۗ قُلۡ بَلۡ مِلَّةَ إِبۡرَٰهِـۧمَ حَنِيفٗاۖ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
და თქვეს: ,,იყავით იუდეველნი ან ნაზარეველნი, რომ დაადგეთ გზას ჭეშმარიტებისა". უთხარი: – პირიქით, – (უნდა იყო) ჰანიფი*, იბრაჰიმის რჯულის მიმდევარი! ის არ ყოფილა წარმართთაგანიო.
*ორიგინალი – „ჰანიფი“ (حنيف): ყოველგვარი ცრუ რწმენისგან და წარმართული საქმისაგან განდეგილი და ურყევი მონოთეიზმით ჭეშმარიტებისკენ მლტოლვარე.
التفاسير العربية:
قُولُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ وَمَآ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَمَآ أُنزِلَ إِلَىٰٓ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطِ وَمَآ أُوتِيَ مُوسَىٰ وَعِيسَىٰ وَمَآ أُوتِيَ ٱلنَّبِيُّونَ مِن رَّبِّهِمۡ لَا نُفَرِّقُ بَيۡنَ أَحَدٖ مِّنۡهُمۡ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
უთხარით: ვირწმუნეთ ალლაჰი და ის, რაც, ჩვენზე ჩამოევლინა, ასევე, რაც იბრაჰიმს, ისმა’ილს, ისჰაყს, ია’ყუბს და (მის) შთამომავლობას ჩამოევლინა, რაც მუსასა და ‘ისას მიეცათ, ასევე, რაც მაცნეებს მიეცათ – თავიანთი ღმერთისაგან; მათგან არცერთს არ განვასხვავებთ და ჩვენ მისი მორჩილნი/მუსლიმები ვართო.
التفاسير العربية:
فَإِنۡ ءَامَنُواْ بِمِثۡلِ مَآ ءَامَنتُم بِهِۦ فَقَدِ ٱهۡتَدَواْۖ وَّإِن تَوَلَّوۡاْ فَإِنَّمَا هُمۡ فِي شِقَاقٖۖ فَسَيَكۡفِيكَهُمُ ٱللَّهُۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
თუ ისე ირწმუნეს, როგორც თქვენა გწამთ მისი, მაშინ ნამდვილად ჭეშმარიტ გზას დასდგომიან, ხოლო თუ პირი იბრუნეს, უეჭველად, დიდ ცილობაში იქნებიან. იმათ წინაშე – შენთვის ალლაჰი საკმარისია, რამეთუ ისაა ყოვლისმსმენელი, ყოვლისმცოდნე.
التفاسير العربية:
صِبۡغَةَ ٱللَّهِ وَمَنۡ أَحۡسَنُ مِنَ ٱللَّهِ صِبۡغَةٗۖ وَنَحۡنُ لَهُۥ عَٰبِدُونَ
ალლაჰის საღებავი*... – აბა, ვინაა საღებავის მფლობელი – მჯობნი ალლაჰისაზე? და ჩვენ ვართ – მისი მოთაყვანენი.
*იბნი აბბასი ამბობს: ეს არის ალლაჰის სარწმუნოება, რომელიც ალლაჰმა მოიხსენია, როგორც „საღებავი“, რადგანაც მორწმუნეს იოლად შეემჩნევა სარწმუნოების კვალი ისე, როგორც სამოსს შეემჩნევა საღებავის კვალი. იხ. თაფსირუ’ლ-ბეღავი.
التفاسير العربية:
قُلۡ أَتُحَآجُّونَنَا فِي ٱللَّهِ وَهُوَ رَبُّنَا وَرَبُّكُمۡ وَلَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُخۡلِصُونَ
უთხარი: ნუთუ ალლაჰის (და მისი რჯულის) შესახებ გვეკამათებით, ის ხომ ჩვენი და თქვენი ღმერთია? ჩვენია ჩვენი ნამოქმედარი და თქვენი – თქვენი ნამოქმედარი, ხოლო ჩვენ – მისი ერთგულნი ვართო.
التفاسير العربية:
أَمۡ تَقُولُونَ إِنَّ إِبۡرَٰهِـۧمَ وَإِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَٱلۡأَسۡبَاطَ كَانُواْ هُودًا أَوۡ نَصَٰرَىٰۗ قُلۡ ءَأَنتُمۡ أَعۡلَمُ أَمِ ٱللَّهُۗ وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَتَمَ شَهَٰدَةً عِندَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
იქნებ ამბობთ, რომ იბრაჰიმი, ისმა’ილი, ისჰაყი, ია’ყუბი და (მისი) შთამომავლები – იუდეველნი ან ნაზარეველნი იყვნენ? უთხარი: ,,თქვენ უკეთ იცით თუ ალლაჰმა"? ვინაა იმაზე უსამართლო, ვინცა მოწმობა დამალა, რომელიც ალლაჰისგან იყო მასთან? ხოლო ალლაჰი არაა უგულისყურო იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
التفاسير العربية:
۞سَيَقُولُ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَ ٱلنَّاسِ مَا وَلَّىٰهُمۡ عَن قِبۡلَتِهِمُ ٱلَّتِي كَانُواْ عَلَيۡهَاۚ قُل لِّلَّهِ ٱلۡمَشۡرِقُ وَٱلۡمَغۡرِبُۚ يَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
ხალხთაგან ჭკუასუსტნი იტყვიან: რამ შეაბრუნა ისინი თავიანთი ყიბლისგან,* რომლისკენაც იყვნენ მიმართულნი?** მიუგე: ,,ალლაჰისაა აღმოსავლეთიცა და დასავლეთიც; ვისაც მოისურვებს, მას დააკვალიანებს გზისკენ – ჭეშმარიტი".
*ორიგინალი – „ყიბლა“ (قبلة): ლოცვის მიმართულება; მუსლიმთა ლოცვის მიმართულება – ქააბას წმინდა სამლოცველოა.
**ალლაჰის შუამავალი ﷺ თავისი მქადაგებლური მისიის პირველ წლებში მექქაში ყოფნისას ნამაზის აღსასრულებლად ისე დგებოდა, რომ ქააბაც და იერუსალიმში მდებარე აყსას მეჩეთიც მის წინ ყოფილიყო, ხოლო მედინაში გადასახლების (ანუ ჰიჯრეთის) შემდეგ 16–17 თვის განმავლობაში – აყსას მეჩეთის მიმართულებით ლოცულობდა. ჰიჯრეთის მეორე წელს ჩამოვლენილი აიათების საფუძველზე კი მუსლიმთა ყიბლად (ანუ ლოცვის მიმართულებად) ქააბას წმინდა მეჩეთი განისაზღვრა.
**ალლაჰის შუამავალი ﷺ თავისი მქადაგებლური მისიის პირველ წლებში მექქაში ყოფნისას ნამაზის აღსასრულებლად ისე დგებოდა, რომ ქააბაც და იერუსალიმში მდებარე აყსას მეჩეთიც მის წინ ყოფილიყო, ხოლო მედინაში გადასახლების (ანუ ჰიჯრეთის) შემდეგ 16–17 თვის განმავლობაში – აყსას მეჩეთის მიმართულებით ლოცულობდა. ჰიჯრეთის მეორე წელს ჩამოვლენილი აიათების საფუძველზე კი მუსლიმთა ყიბლად (ანუ ლოცვის მიმართულებად) ქააბას წმინდა მეჩეთი განისაზღვრა.
التفاسير العربية:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَٰكُمۡ أُمَّةٗ وَسَطٗا لِّتَكُونُواْ شُهَدَآءَ عَلَى ٱلنَّاسِ وَيَكُونَ ٱلرَّسُولُ عَلَيۡكُمۡ شَهِيدٗاۗ وَمَا جَعَلۡنَا ٱلۡقِبۡلَةَ ٱلَّتِي كُنتَ عَلَيۡهَآ إِلَّا لِنَعۡلَمَ مَن يَتَّبِعُ ٱلرَّسُولَ مِمَّن يَنقَلِبُ عَلَىٰ عَقِبَيۡهِۚ وَإِن كَانَتۡ لَكَبِيرَةً إِلَّا عَلَى ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۗ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِيعَ إِيمَٰنَكُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِٱلنَّاسِ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ
და ამგვარად, ზომიერ თემად გაქციეთ, რათა მოწმენი იყოთ ხალხის შესახებ და შუამავალიც – თქვენს შესახებ იყოს მოწმე. სხვა არაფრისთვის დაგვიდგენია ის ყიბლა, რომლისკენაც იყავით მიმართულნი, – თუ არა იმისთვის, რომ ნათელგვეყო*: ვინ დამყოლია შუამავლისა და ვინ – უკან მიბრუნდა, თავისივე ქუსლების მიმრთულებით (ურწმუნოებაში). დიდი სირთულეა იგი უთუოდ, თუმცა არა იმათთვის, ვინაც ალლაჰმა ჭეშმარიტი გზით დააკვალიანა. ალლაჰი არ დაგიკარგავთ თქვენს რწმენას,** ჭეშმარიტად, ალლაჰი ადამიანების მიმართ უსაზღვროდ მწყალობელი და შემბრალებელია.
*უზენაესი ალლაჰისთვის წინასწარ ნათელყოფილია ყოველივე, ვიდრე მოხდებოდეს, თუმცა ამ ცოდნის გამო არავინ მიიღებს სასჯელს ან ჯილდოს, ვიდრე თვითონ ადამიანი არ მოიყვანს სისრულეში იმ კერძო მოქმედებას, რაზეც სასჯელი ან ჯილდოა გათვალისწინებული. აქ იგულისხმება ამ კერძო საქმის სისრულეში მოყვანა და წინასწარი ცოდნის დადასტურება, რაც სასჯელის ან ჯილდოს აუცილებლობას გამოიწვევს.
**იგულისხმება აყსას მეჩეთის მიმართულებით შესრულებული ნამაზები.
**იგულისხმება აყსას მეჩეთის მიმართულებით შესრულებული ნამაზები.
التفاسير العربية:
قَدۡ نَرَىٰ تَقَلُّبَ وَجۡهِكَ فِي ٱلسَّمَآءِۖ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبۡلَةٗ تَرۡضَىٰهَاۚ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ لَيَعۡلَمُونَ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ
რა თქმა უნდა, ჩვენ ვხედავთ შენი სახის ზეცისკენ მიმობრუნებას და, რაღა თქმა უნდა, – მიგაბრუნებთ ყიბლისკენ, რომლითაც კმაყოფილი იქნები. მაშ, აწი სახე მესჯიდი ჰარამისკენ* მიაქციე; სადაც არ უნდა იმყოფებოდეთ, – (ლოცვის დროს) თქვენი სახეები მისი მიმართულებით მიაპყარით! და ისინი, რომელთაც წიგნი ებოძათ, ზუსტად უწყიან, რომ ეს**უზუსტესი ჭეშმარიტებაა მათი ღმერთისგან, ხოლო ალლაჰი უგულისყურო არაა იმის მიმართ, რასაც ისინი აკეთებენ.
*ორიგინალი – „მესჯიდ ალ-ჰარამ“ (مسجد الحرام): ნაკრძალი მეჩეთი; – იგულისხმება ქააბას წმინდა სამლოცველო.
**ყიბლას შეცვლა
**ყიბლას შეცვლა
التفاسير العربية:
وَلَئِنۡ أَتَيۡتَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ بِكُلِّ ءَايَةٖ مَّا تَبِعُواْ قِبۡلَتَكَۚ وَمَآ أَنتَ بِتَابِعٖ قِبۡلَتَهُمۡۚ وَمَا بَعۡضُهُم بِتَابِعٖ قِبۡلَةَ بَعۡضٖۚ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم مِّنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ إِنَّكَ إِذٗا لَّمِنَ ٱلظَّـٰلِمِينَ
და ვფიცავ, ყველა მტკიცებულება რომც აჩვენო, მაინც არ მიჰყვებიან შენს ყიბლას წიგნბოძებულნი*; არც შენა ხარ მათი ყიბლის მიმყოლი; არც ერთმანეთის ყიბლას მიჰყვებიან ისინი; ვფიცავ, თუკი აჰყვები იმათ გემოვნებას იმის შემდეგ, რაც უკვე ცოდნით აღიჭურვე, მაშინ, უთუდ, შენ იქნები უსამართლოთაგანი.
*იუდეველნი და ნაზარეველნი
التفاسير العربية:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمۡۖ وَإِنَّ فَرِيقٗا مِّنۡهُمۡ لَيَكۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ
ისინი, რომელთაც წიგნი ვუბოძეთ, ისე იცნობენ მას*, როგორც საკუთარ შვილებს იცნობენ. უეჭველად, მათგან ზოგიერთი შეგნებულად მალავს ჭეშმარიტებას.
*მუჰამმედს ﷺ; მის შუამავლობას.
التفاسير العربية:
ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ
التفاسير العربية:
وَلِكُلّٖ وِجۡهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَاۖ فَٱسۡتَبِقُواْ ٱلۡخَيۡرَٰتِۚ أَيۡنَ مَا تَكُونُواْ يَأۡتِ بِكُمُ ٱللَّهُ جَمِيعًاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
ყველას თავისი მხარე (ყიბლა) აქვს, რომლისკენაც სახეს მიაქცევს. მაშ, სიკეთისყოფაში შეეჯიბრეთ ერთმანეთს. ყველას ერთად შეგკრებთ ალლაჰი, სადაც არ უნდა იმყოფებოდეთ; – ჭეშმარიტად, ალლაჰი ყოვლისშემძლეა.
التفاسير العربية:
وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ وَإِنَّهُۥ لَلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
სადაც არ უნდა გახვიდე (გზაში მყოფმა), სახე მიმართე მესჯიდი ჰარამისკენ (ლოცვისას), – უეჭველად, ჭეშმარიტებაა იგი შენი ღმერთისგან და ალლაჰიც – უგულისყურო არაა იმის მიმართ, რასაც თქვენ აკეთებთ.
التفاسير العربية:
وَمِنۡ حَيۡثُ خَرَجۡتَ فَوَلِّ وَجۡهَكَ شَطۡرَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَحَيۡثُ مَا كُنتُمۡ فَوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ شَطۡرَهُۥ لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَيۡكُمۡ حُجَّةٌ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ فَلَا تَخۡشَوۡهُمۡ وَٱخۡشَوۡنِي وَلِأُتِمَّ نِعۡمَتِي عَلَيۡكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
სადაც არ უნდა გახვიდე (გზაში მყოფმა), სახე მიმართე მესჯიდი ჰარამის მხარეს (ლოცვისას) და სადაც არ უნდა იყოთ, – მისკენ მიაქციეთ თქვენი სახეები, რათა (საკამათო) საბაბი აღარ ჰქონდეს ხალხს თქვენს წინააღმდეგ, გარდა იმათი, ვინც მათ შორის უსამართლოა, და არ შეუშინდეთ მათ, (მხოლოდ) ჩემი გეშინოდეთ, რათა სრულვყო ჩემი წყალობა თქვენდამი... და იქნებ ჭეშმარიტ გზას დასდგომოდით თქვენ.
التفاسير العربية:
كَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِيكُمۡ رَسُولٗا مِّنكُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِنَا وَيُزَكِّيكُمۡ وَيُعَلِّمُكُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُعَلِّمُكُم مَّا لَمۡ تَكُونُواْ تَعۡلَمُونَ
– როგორც წარმოვგზავნეთ თქვენთან შუამავლად ერთ–ერთი თქვენგანივე, რომელიც გიკითხავთ ჩვენს აიათებს, გწმენდთ (ყოველგვარი უკეთურებისგან) და გასწავლით წიგნსა და სიბრძნეს, – გასწავლით იმას, რაც არ იცოდით.
التفاسير العربية:
فَٱذۡكُرُونِيٓ أَذۡكُرۡكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لِي وَلَا تَكۡفُرُونِ
التفاسير العربية:
۞إِنَّ ٱلصَّفَا وَٱلۡمَرۡوَةَ مِن شَعَآئِرِ ٱللَّهِۖ فَمَنۡ حَجَّ ٱلۡبَيۡتَ أَوِ ٱعۡتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡهِ أَن يَطَّوَّفَ بِهِمَاۚ وَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَإِنَّ ٱللَّهَ شَاكِرٌ عَلِيمٌ
ჭეშმარიტად, საფა და მერვა* ალლაჰის (მორჩილების) ნიშანთაგანნია. ვინც (ქააბას წმინდა) სახლს ეწვევა ჰაჯობისა ან ‘უმრასთვის, იმისთვის ცოდვა არ იქნება ამ ორივეზე (წეს–ჩვეულებისამებრ) გარსშემოვლა, ხოლო ვინც თავისი სურვილით იზამს სიკეთეს, ჭეშმარიტად, ალლაჰი მადლიერია, ყოვლისმცოდნეა.
*ორიგინალი – „ას-საფა ვე ალ-მერვა“ (الصفا و المروة): ქააბას მახლობლად, მის აღმოსავლეთით მდებარე ორი შემაღლებული ადგილის სახელებია. ამ მაღლობებს შორის მიმოსვლა ჰაჯობისა და ‘უმრას ღვთისმსახურების ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი წეს–ჩვეულებაა.
التفاسير العربية:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلۡنَا مِنَ ٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلۡهُدَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا بَيَّنَّـٰهُ لِلنَّاسِ فِي ٱلۡكِتَٰبِ أُوْلَـٰٓئِكَ يَلۡعَنُهُمُ ٱللَّهُ وَيَلۡعَنُهُمُ ٱللَّـٰعِنُونَ
უეჭველად, მათ, ვინც ჩვენ მიერ ჩამოვლენილ ცხად მტკიცებულებებსა და ჭეშმარიტ გზას მალავენ მას შემდეგ, რაც ხალხს წიგნში განვუმარტეთ იგი, – სწორედ მათ სწყევლის ალლაჰი და სწყევლიან მაწყევარნი.
التفاسير العربية:
خَٰلِدِينَ فِيهَا لَا يُخَفَّفُ عَنۡهُمُ ٱلۡعَذَابُ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ
*წყევლაში.
التفاسير العربية:
وَإِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ ٱلرَّحۡمَٰنُ ٱلرَّحِيمُ
التفاسير العربية:
إِنَّ فِي خَلۡقِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱلۡفُلۡكِ ٱلَّتِي تَجۡرِي فِي ٱلۡبَحۡرِ بِمَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ وَمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مِن مَّآءٖ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِن كُلِّ دَآبَّةٖ وَتَصۡرِيفِ ٱلرِّيَٰحِ وَٱلسَّحَابِ ٱلۡمُسَخَّرِ بَيۡنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
უეჭველად, – ცათა და დედამიწის გაჩენაში, დღეთა და ღამეთა მიმოქცევაში, ხალხის საკეთილდღეოდ ზღვად მიმომცურავ გემებში და იმაშიც, ალლაჰმა რომ ციდან წყლად ჩამოასხურა და იმის* სიკვდილის შემდეგ მისით* რომ მიწა გამოაცოცხლა და ყოველგვარი სულდგმული მასზე მიმოფინა, და ცასა და დედამიწას შორის მიმომქროლ ქარებსა და მორჩილად მიმომსვლელ ღრუბლებში – ნადმვილად სასწაულებია გონიერი ხალხისთვის.
*მიწის
**წყლით
**წყლით
التفاسير العربية:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَتَّخِذُ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَندَادٗا يُحِبُّونَهُمۡ كَحُبِّ ٱللَّهِۖ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَشَدُّ حُبّٗا لِّلَّهِۗ وَلَوۡ يَرَى ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ إِذۡ يَرَوۡنَ ٱلۡعَذَابَ أَنَّ ٱلۡقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِيعٗا وَأَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعَذَابِ
ადამიანთა შორის არიან ისეთნიც, ვინც დაიდგინეს სხვა თანაზიარნიც, გარდა ალლაჰისა, და ისე უყვართ ისინი, როგორც უყვართ ალლაჰი; ხოლო ვინც ირწმუნეს, მათ უყვართ ალლაჰი – ზეაღსავსებით. ნეტა იმათ, ვინც უსამართლოდ იქცევიან, (აქვე) – დაენახათ მთელი ძალაუფლება, როგორც სასჯელის მიღებისას დაინახევენ. უეჭველად, ალლაჰი მძიმესასჯელოსანია.
التفاسير العربية:
إِذۡ تَبَرَّأَ ٱلَّذِينَ ٱتُّبِعُواْ مِنَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُواْ وَرَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَ وَتَقَطَّعَتۡ بِهِمُ ٱلۡأَسۡبَابُ
როცა ისინი, ვისაც ჰმორჩილებდნენ,* განუდგებიან იმათ, ვინაც ჰმორჩილებდნენ; სასჯელს იხილავენ და მათი კავშირებიც დაიმსხვრევა, –
*კერპები და ცრუ წინამძღვრები, რომლებსაც ალლაჰთან ათანაბებდნენ.
التفاسير العربية:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُواْ لَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَتَبَرَّأَ مِنۡهُمۡ كَمَا تَبَرَّءُواْ مِنَّاۗ كَذَٰلِكَ يُرِيهِمُ ٱللَّهُ أَعۡمَٰلَهُمۡ حَسَرَٰتٍ عَلَيۡهِمۡۖ وَمَا هُم بِخَٰرِجِينَ مِنَ ٱلنَّارِ
მაშინ, ვინც ჰმორჩილებდნენ, ისინი ამოიძახებენ: ნეტა გვქონოდა უკან დაბრუნების შესაძლებლობა და მათგან თავი შორს დაგვეჭირა, როგორც თვითონ განგვიდგნენო. ალლაჰი იმათ ამგვარად უჩვენებს თავიანთ ნამოქმედარს – მათივე სანანებლად, მაგრამ ვერ გამოაღწევენ ისინი ცეცხლიდან.
التفاسير العربية:
إِنَّمَا يَأۡمُرُكُم بِٱلسُّوٓءِ وَٱلۡفَحۡشَآءِ وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
التفاسير العربية:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱتَّبِعُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ قَالُواْ بَلۡ نَتَّبِعُ مَآ أَلۡفَيۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَآۚ أَوَلَوۡ كَانَ ءَابَآؤُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ شَيۡـٔٗا وَلَا يَهۡتَدُونَ
და როცა მათ უთხრეს: მიჰყევით იმას, რაც ალლაჰმა ჩამოავლინაო, მიუგეს: არანაირად! – ჩვენ მივყვებით იმას, რაზედაც ვპოვეთ ჩვენი მამებიო... – განა მაინც, მათ მამებს რომ არაფერი გაეგებოდეთ და არც ჭეშმარიტ გზაზე იდგნენ?
التفاسير العربية:
وَمَثَلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ كَمَثَلِ ٱلَّذِي يَنۡعِقُ بِمَا لَا يَسۡمَعُ إِلَّا دُعَآءٗ وَنِدَآءٗۚ صُمُّۢ بُكۡمٌ عُمۡيٞ فَهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
ურწმუნოთა მდგომარეობა ჰგავს იმის მაგალითს, ვინც იმას უყვირის, ვისაც არაფერი ესმის, გარდა მოხმობისა და ძახილის გაუაზრებელი ხმებისა.* ყრუნი, მუნჯნი და ბრმანი – ეგენი ვერ აზროვნებენ.
*როგორც ცხოველს ჩაესმის მწყემსის ხმა, მაგრამ არ ესმის მისი სიტყვების შინაარსი.
التفاسير العربية:
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ وَٱشۡكُرُواْ لِلَّهِ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! მიირთვით ის, რაც სუფთაა (ჰალალი) და საზრდოდ გვიწყალობებია თქვენთვის, და მადლიერება გამოხატეთ ალლაჰის მიმართ, თუ ხართ თქვენ მისი თაყვანისმცემელნი.
التفاسير العربية:
إِنَّمَا حَرَّمَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡمَيۡتَةَ وَٱلدَّمَ وَلَحۡمَ ٱلۡخِنزِيرِ وَمَآ أُهِلَّ بِهِۦ لِغَيۡرِ ٱللَّهِۖ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
ის გიკრძალავთ მხოლოდ ლეშს, სისხლსა და ღორის ხორცს, და იმასაც, რაც სხვისთვის დაიკლა, გარდა ალლაჰისა; ხოლო ვინც იძულებული შეიქმნას და არ იურჩოს და არ გადაამეტოს, – მას ცოდვად არ ექმნას (აკრძალულის ჭამა). ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელია.
التفاسير العربية:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡتُمُونَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَشۡتَرُونَ بِهِۦ ثَمَنٗا قَلِيلًا أُوْلَـٰٓئِكَ مَا يَأۡكُلُونَ فِي بُطُونِهِمۡ إِلَّا ٱلنَّارَ وَلَا يُكَلِّمُهُمُ ٱللَّهُ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَلَا يُزَكِّيهِمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
უეჭველად, ისინი, ვინც მალავენ იმას, რაც ალლაჰმა ჩამოავლინა წიგნით და უმცირეს საფასურს ღებულობენ ამით, – აი, ისინი სხვა ვერაფრით ამოიძღობენ მუცლებს, გარდა ცეცხლისა. ამიტომ განკითხვის დღეს არ დაელაპარაკება, არ განწმენდს მათ ალლაჰი... და მწარე სასჯელი – მათთვის!
التفاسير العربية:
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ نَزَّلَ ٱلۡكِتَٰبَ بِٱلۡحَقِّۗ وَإِنَّ ٱلَّذِينَ ٱخۡتَلَفُواْ فِي ٱلۡكِتَٰبِ لَفِي شِقَاقِۭ بَعِيدٖ
- ეს იმისთვის (დაიმსახურეს), რომ ალლაჰმა წიგნი ჭეშმარიტებით ჩამოავლინა, ხოლო ისინი, ვინც (ამ) წიგნის თაობაზე უთანხმოებენ, მართლაც უშორი–შორეს ცილობაში იმყოფებიან.
التفاسير العربية:
۞لَّيۡسَ ٱلۡبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ قِبَلَ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱلۡمَلَـٰٓئِكَةِ وَٱلۡكِتَٰبِ وَٱلنَّبِيِّـۧنَ وَءَاتَى ٱلۡمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ ذَوِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَٱلسَّآئِلِينَ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلۡمُوفُونَ بِعَهۡدِهِمۡ إِذَا عَٰهَدُواْۖ وَٱلصَّـٰبِرِينَ فِي ٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَحِينَ ٱلۡبَأۡسِۗ أُوْلَـٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْۖ وَأُوْلَـٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُتَّقُونَ
სიკეთე ის კი არაა, რომ აღმოსავლეთით ან დასავლეთით მიაქციოთ თქვენი სახეები, არამედ ისაა სიკეთე: ვინც ირწმუნა ალლაჰი, დღე უკანასკნელი, ანგელოზები, წიგნი, მაცნეები, და მიუხედავად იმისა, რომ ძლიერ უყვარს ქონება, – მაინც ურიგებს – ნათესავებს, ობლებს, ღატაკებს, მგზავრებსა და მათხოვრებს, და გაიღებენ ტყვეების გამოსასყიდადაც; აღასრულებენ ნამაზს, გასცემენ ზექათს და ერთგულობენ აღთქმას – როდესაც დებენ პირობას, და მომთმენნი არიან – გასაჭირისა, ავადმყოფობისა და ომის სირთულეებისა. აი, ეგენი არიან ერთგულნი და ღვთისმოშიშნი.
التفاسير العربية:
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ كُتِبَ عَلَيۡكُمُ ٱلۡقِصَاصُ فِي ٱلۡقَتۡلَىۖ ٱلۡحُرُّ بِٱلۡحُرِّ وَٱلۡعَبۡدُ بِٱلۡعَبۡدِ وَٱلۡأُنثَىٰ بِٱلۡأُنثَىٰۚ فَمَنۡ عُفِيَ لَهُۥ مِنۡ أَخِيهِ شَيۡءٞ فَٱتِّبَاعُۢ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَأَدَآءٌ إِلَيۡهِ بِإِحۡسَٰنٖۗ ذَٰلِكَ تَخۡفِيفٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَرَحۡمَةٞۗ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ بَعۡدَ ذَٰلِكَ فَلَهُۥ عَذَابٌ أَلِيمٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! ვალდებულებად დაწერილია თქვენზე – ყისასი* (საიგივეო) მოკლულთათვის: თავისუფალი თავისუფლის წილ, მონა მონის წილ, ქალი ქალის წილ. ხოლო ვისაც იმისი ძმისგან (მოკლულის ჭირისუფლისგან) ეპატიოს, – მისი ვალია კეთილად მორჩილება და საუკეთესო სახით ანაზღაურება. ეს წყალობა და შემსუბუქებაა თქვენი ღმერთისგან, ხოლო ამის შემდეგ ვინც ზღვარს გადავა და უსამართლოდ მოიქცევა, – მწარე სასჯელი მისთვის.
*ორიგინალი – „ყისაას“ (قصاص): ლექსიკონური მნიშვნელობით იგივე ფორმით სამაგიეროს გადახდას ან სასჯელს ნიშნავს. როგორც ტერმინი – ყისასი – დანაშაულისა და სასჯელის თანაბრობას გულისხმობს, შარიათის თანახმად კი მკვლელის – მოკლულის სანაცვლოდ სიკვდილით დასჯას; ჭრილობის მიყენების ან ორგანოს მოკვეთის შემთხვევაში – დამნაშავის იგივენაირად დასჯას ნიშნავს. ყისასი – აღნიშნული დანაშაულის განზრახ ჩადენისა და დაზარალებულის მხრიდან სრული აღსრულების მოთხოვნის შემთხვევაში ხდება აუცილებელი. დაზარალებულს შეუძლია: ყისასზე უარი თქვას, სისხლის გამოსასყიდი თანხა მოითხოვოს ან უსასყიდლოდ აპატიოს.
التفاسير العربية:
وَلَكُمۡ فِي ٱلۡقِصَاصِ حَيَوٰةٞ يَـٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
التفاسير العربية:
كُتِبَ عَلَيۡكُمۡ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ إِن تَرَكَ خَيۡرًا ٱلۡوَصِيَّةُ لِلۡوَٰلِدَيۡنِ وَٱلۡأَقۡرَبِينَ بِٱلۡمَعۡرُوفِۖ حَقًّا عَلَى ٱلۡمُتَّقِينَ
თქვენდა სავალდებულოდ დაწერილია, რომ თუ რომელიმე თქვენგანი, სიკვდილმოწეული (მომაკვდავი), ტოვებს საკმაო ქონებას, – გონივრულად უანდერძოს (დაუტოვოს) იგი მშობლებსა და ნათესავებს; – ვალია ეს, ღვთისმოშიშთა.
–
التفاسير العربية:
فَمَنۡ خَافَ مِن مُّوصٖ جَنَفًا أَوۡ إِثۡمٗا فَأَصۡلَحَ بَيۡنَهُمۡ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ხოლო ვინც შიშობს მოანდერძის მხრიდან (უნებურ) შეცდომაზე ან უსამართლობაზე და მათ შორის არსებულ გაურკვევლობას გამოასწორებს, – მას (ეს) ცოდვად არ დაეკისროს. ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
التفاسير العربية:
أَيَّامٗا مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۚ وَعَلَى ٱلَّذِينَ يُطِيقُونَهُۥ فِدۡيَةٞ طَعَامُ مِسۡكِينٖۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَيۡرٗا فَهُوَ خَيۡرٞ لَّهُۥۚ وَأَن تَصُومُواْ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
(ეს მარხვა) განსაზღვრული დღეებია, და თუ რომელიმე თქვენგანი ავად ან მგზავრად მყოფია, მან იმდენივე დღე სხვა დღეებში იმარხოს; ხოლო მათ, ვისაც ღონე შესწევთ მასზე* (მაგრამ არ მარხულობენ), გამოსასყიდად ეკისრებათ უპოვართა დაპურება; ხოლო ვინც დამატებით (დაკისრებულზე ჭარბ) იქმს სიკეთეს, ეს მისთვისაა უკეთესი... და რომ იცოდეთ: თუ იმარხავთ, ეს თქვენთვის იქნება უმჯობესი.
*ორიგინალში – „იუტიიყუუნეჰუ“ (يُطٖيقُونَهُ): სიტყვის პირდაპირი მნიშვნელობაა – შესაძლებლობის ქონა, შეძლება, ღონის შეწევნა. ამ სიტყვის მნიშვნელობასთან დაკავშირებით მუფესსირები რამდენიმე განსხვავებულ აზრს გამოთქვამენ. უმრავლესობის აზრით, ეს წინადადება არის მანსუხი, ანუ ძალადაკარგული. საჰაბეთაგან ამ აზრზე არიან აბდულლაჰ ბინ ომარი, სელემე ბინ ექვა’ და სხვები. ამ შეხედულების თანახმად, ისლამის პირველ წლებში მორწმუნეები არჩევანის წინაშე იდგნენ: ვისაც სურდა – მარხულობდა, ვისაც სურდა – მარხვის ნაცვლად უპოვრებს აპურებდა. შემდეგ ჩამოევლინა მომდევნო აიათი: „თქვენგან ვინც მოესწროს ამ მთვარეს, მარხვით გაატაროს იგი.“ აიათში მოცემულმა ახალმა წესმა შეცვალა ძველი და გააუქმა არჩევანის დაშვებულობა. ყათადეს აზრით, ეს იყო ღრმად მოხუცებულთა შესახებ, რომლებსაც შეეძლოთ მარხვა, თუმცა ამით დიდ სირთულეს აწყდებოდნენ. მათ ჰქონდათ არჩევანის საშუალება, თუმცა შემდეგ ეს წესი გაუქმდა. ჰასან ალ-ბასრის აზრით, ეს იყო ავადმყოფების შესახებ: ვისაც ავადმყოფობით გამოწვეულ სირთულეებთან ერთად მარხვაც შეეძლო, მათ ჰქონდათ არჩევანის საშუალება – იმარხავდნენ, ჭამა-სმას გააგრძელებდნენ თუ გამოსასყიდის სახით უპოვრებს დააპურებდნენ, თუმცა ეს წესი შემდეგ გაუქმდა. სწავლულთა ნაწილი ფიქრობს, რომ ამ წესს არ დაუკარგავს ძალა და ეს არის იმათ შესახებ, ვისაც ახალგაზრდობაში მარხვის ღონე შესწევდათ, თუმცა ხანდაზმულობისას გაუჭირდათ. მათ მარხვის ნაცვლად უპოვართა დაპურება შეუძლიათ. იბნი აბბასი ამ სიტყვას კითხულობდა, როგორც „იუტევვიყუუნეჰუ“ (يُطَوِّقُونَهُ), რაც ნიშნავს – ვისაც მარხვა უჭირს ან ძლივს შესწევს ამის ღონე. სა’დ ბინ ჯუბეირის თქმით, აქ იგულისხმებიან ღრმად მოხუცებულები და ავადმყოფები, რომელთა გამოჯანმრთელების იმედიც არ არსებობს. მათ ევალებათ მარხვა, თუმცა ღონე არ შესწევთ, ამიტომ მათ შეუძლიათ გატეხონ მარხვა და ყოველი დღის სანაცვლოდ უპოვარი დააპურონ. ეს უკანასკნელები ამგვარი განმარტებით აიათში არსებულ წესს ძალაში მყოფად მიიჩნევს. იხ. ბეღავისა და ტაბერის თაფსირები.
التفاسير العربية:
شَهۡرُ رَمَضَانَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ فِيهِ ٱلۡقُرۡءَانُ هُدٗى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَٰتٖ مِّنَ ٱلۡهُدَىٰ وَٱلۡفُرۡقَانِۚ فَمَن شَهِدَ مِنكُمُ ٱلشَّهۡرَ فَلۡيَصُمۡهُۖ وَمَن كَانَ مَرِيضًا أَوۡ عَلَىٰ سَفَرٖ فَعِدَّةٞ مِّنۡ أَيَّامٍ أُخَرَۗ يُرِيدُ ٱللَّهُ بِكُمُ ٱلۡيُسۡرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ ٱلۡعُسۡرَ وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
რამადანის მთვარეა ის, რომელშიც ყურანი ჩამოევლინა – ადამიანთათვის ჭეშმარიტი გზის მაჩვენებლად და სწორი გზის (მრუდესგან) განმასხვავებელ ცხად მტკიცებულებად. ვინც მოესწროს ამ მთვარეს თქვენგან, – მარხვით გაატაროს იგი, ხოლო ვინც ავად ან მგზავრად მყოფია, მან იმდენივე დღე სხვა დღეებში იმარხოს. არ უნდა ალლაჰს თქვენთვის სიძნელე, – მას შეღავათი სურს თქვენთვის, რათა (იოლად) აღასრულებდეთ გათვლილი ოდენობით (განსაზღვრულ დღეებში) და ალლაჰს განადიდებდეთ იმისთვის, რითაც ჭეშმარიტ გზაზე დაგაყენათ, იქნებ მადლიერნი ყოფილიყავით.
التفاسير العربية:
وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌۖ أُجِيبُ دَعۡوَةَ ٱلدَّاعِ إِذَا دَعَانِۖ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لِي وَلۡيُؤۡمِنُواْ بِي لَعَلَّهُمۡ يَرۡشُدُونَ
და თუ ჩემი მსახურნი ჩემს შესახებ გკითხავენ, (უთხარი, რომ) – ჭეშმარიტად, მე ახლოს ვარ, შევისმენ მავედრებლის ვედრებას, როცა შემთხოვს. მაშ, მისმინონ მე და სწამდეთ ჩემი, იქნებ სწორ გზას დაადგნენ.
التفاسير العربية:
أُحِلَّ لَكُمۡ لَيۡلَةَ ٱلصِّيَامِ ٱلرَّفَثُ إِلَىٰ نِسَآئِكُمۡۚ هُنَّ لِبَاسٞ لَّكُمۡ وَأَنتُمۡ لِبَاسٞ لَّهُنَّۗ عَلِمَ ٱللَّهُ أَنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَخۡتَانُونَ أَنفُسَكُمۡ فَتَابَ عَلَيۡكُمۡ وَعَفَا عَنكُمۡۖ فَٱلۡـَٰٔنَ بَٰشِرُوهُنَّ وَٱبۡتَغُواْ مَا كَتَبَ ٱللَّهُ لَكُمۡۚ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكُمُ ٱلۡخَيۡطُ ٱلۡأَبۡيَضُ مِنَ ٱلۡخَيۡطِ ٱلۡأَسۡوَدِ مِنَ ٱلۡفَجۡرِۖ ثُمَّ أَتِمُّواْ ٱلصِّيَامَ إِلَى ٱلَّيۡلِۚ وَلَا تُبَٰشِرُوهُنَّ وَأَنتُمۡ عَٰكِفُونَ فِي ٱلۡمَسَٰجِدِۗ تِلۡكَ حُدُودُ ٱللَّهِ فَلَا تَقۡرَبُوهَاۗ كَذَٰلِكَ يُبَيِّنُ ٱللَّهُ ءَايَٰتِهِۦ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
მარხვის ღამეებში ნება დაგერთოთ თქვენს ქალებთან სიახლოვისა. ისინი სამოსელნია თქვენი და თქვენც სამოსელნი ხართ მათი. ალლაჰმა იცოდა, რომ საკუთარ სულებს უღალატებდით (თუ ნებას არ დაგრთავდით, მაინც იურთიერთებდით) თქვენ, ამიტომ მიიღო თქვენი სინანული და მოგიტევათ. აწი შეგიძლიათ ეთანაცხოვროთ მათ და ეძიოთ იგი, რაც ალლაჰმა დაგიწერათ. ჭამეთ და სვით, ვიდრე განთიადის თეთრი ძაფი შავი ძაფისაგან* განირჩეოდეს თქვენთვის და შემდეგ საღამომდე მარხვა დაიცავით, და ნუ ეთანაცხოვრებით მათ, როცა თქვენ ი’თიქაფს** ასრულებთ მეჩეთებში... – ესენი ალლაჰის საზღვრებია და ნუ მიუახლოვდებით მათ. ასე განუმარტავს ალლაჰი ხალხს თავის აიათებს, რომ იქნებ რიდი ჰქონდეთ მათ.
*აიათში ხსენებული შავი და თეთრი ძაფი დილის სინათლესა და ღამის სიბნელეს გულისხმობს.
**ორიგინალი – „ი’თიქაფ“ (اعتكاف): რამადანის ბოლო ათ დღეში ერთი ან რამდენიმე დღით მეჩეთში ღვთისმსახურებისთვის განმარტოება. ი’თიქაფის შემსრულებელი მთელ დღეებს ღვთისმსახურებაში ატარებს, იქვე ჭამს, სვამს და ძინავს. მხოლოდ საპირფარეშოს, აბდესისა და დიდი აბდესისთვის შეუძლია მეჩეთიდან გამოსვლა. ი’თიქაფის შემსრულებელი ამქვეყნიურ საქმეებს ივიწყებს და მთელ დროს ლოცვას, ყურანის კითხვას, ზიქრს/ალლაჰის ხსენებას და ვედრებას უთმობს.
**ორიგინალი – „ი’თიქაფ“ (اعتكاف): რამადანის ბოლო ათ დღეში ერთი ან რამდენიმე დღით მეჩეთში ღვთისმსახურებისთვის განმარტოება. ი’თიქაფის შემსრულებელი მთელ დღეებს ღვთისმსახურებაში ატარებს, იქვე ჭამს, სვამს და ძინავს. მხოლოდ საპირფარეშოს, აბდესისა და დიდი აბდესისთვის შეუძლია მეჩეთიდან გამოსვლა. ი’თიქაფის შემსრულებელი ამქვეყნიურ საქმეებს ივიწყებს და მთელ დროს ლოცვას, ყურანის კითხვას, ზიქრს/ალლაჰის ხსენებას და ვედრებას უთმობს.
التفاسير العربية:
وَلَا تَأۡكُلُوٓاْ أَمۡوَٰلَكُم بَيۡنَكُم بِٱلۡبَٰطِلِ وَتُدۡلُواْ بِهَآ إِلَى ٱلۡحُكَّامِ لِتَأۡكُلُواْ فَرِيقٗا مِّنۡ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ بِٱلۡإِثۡمِ وَأَنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
არ შეუჭამოთ ერთმანეთს ქონება უსამართლოდ და არ მიმართოთ მისი (ქრთამის) გამოყენებით მოსამართლეებს – იმისთვის, რომ მიითვისოთ ხალხის ქონების ნაწილი ბოროტებით, – ისე, რომ იცოდეთ (რომ ეს ჰარამია).
التفاسير العربية:
۞يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلۡأَهِلَّةِۖ قُلۡ هِيَ مَوَٰقِيتُ لِلنَّاسِ وَٱلۡحَجِّۗ وَلَيۡسَ ٱلۡبِرُّ بِأَن تَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَأۡتُواْ ٱلۡبُيُوتَ مِنۡ أَبۡوَٰبِهَاۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
გეკითხებიან შენ ნახევარმთვარეთა შესახებ. უთხარი, რომ იგია დროის საზომი ხალხისთვის და ჰაჯობისთვის. სათნოება ის კი არაა, უკანა მხრიდან შეხვიდეთ სახლებში,* არამედ სათნოდ ის იქცევა, ვინც მოკრძალებულია. ამიტომ სახლებში შესასვლელი კარიდან შედით და ალლაჰის რიდი გქონდეთ, რათა ბედნიერება ჰპოვოთ.
*წარმართ არაბებში გავრცელებული ცრურწმენის თანახმად, როცა ადამიანი ჰაჯობის ან უმრასთვის იჰრამს შეიმოსავდა, მისთვის ამ პერიოდში სახლში კარიდან შესვლა არ შეიძლებოდა. ამისათვის ისინი სახლის უკანა მხარეს არსებული ფანჯრიდან ან საგანგებო ხვრელიდან შედიოდნენ.
التفاسير العربية:
وَقَٰتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱلَّذِينَ يُقَٰتِلُونَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ
ალლაჰის გზაზე ეომეთ იმათ, ვინც თქვენ გეომებათ, მაგრამ ზღვარს არ გადახვიდეთ,* ჭეშმარიტად, ალლაჰს არ უყვარს ზღვარგადასულნი.
*ომის წამოწყებით, ქალების, ბავშვების, მოხუცების, უმწეოების, მშვიდობის მომხრეებისა და სასულიერო პირების დახოცვით
التفاسير العربية:
وَٱقۡتُلُوهُمۡ حَيۡثُ ثَقِفۡتُمُوهُمۡ وَأَخۡرِجُوهُم مِّنۡ حَيۡثُ أَخۡرَجُوكُمۡۚ وَٱلۡفِتۡنَةُ أَشَدُّ مِنَ ٱلۡقَتۡلِۚ وَلَا تُقَٰتِلُوهُمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَٰتِلُوكُمۡ فِيهِۖ فَإِن قَٰتَلُوكُمۡ فَٱقۡتُلُوهُمۡۗ كَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
სადაც წააწყდებით, იქვე დახოცეთ და გაყარეთ იქიდან, საიდანაც თვითონ გამოგყარეს, – ფითნა* უარესია, ვიდრე დახოცვა, და არ ეომოთ მათ მესჯიდი ჰარამთან, ვიდრე თვითონ არ გეომონ იქ, ხოლო თუ ისინი დაგიწყებენ ხოცვას, მაშინ თქვენც – დახოცეთ. ასეთია ურწმუნოთა სასჯელი.
*ურწმუნოობა, ალლაჰის ნაცვლად კერპების თაყვანისცემა და მექქადან მუსლიმთა გაძევება.
التفاسير العربية:
فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
التفاسير العربية:
وَقَٰتِلُوهُمۡ حَتَّىٰ لَا تَكُونَ فِتۡنَةٞ وَيَكُونَ ٱلدِّينُ لِلَّهِۖ فَإِنِ ٱنتَهَوۡاْ فَلَا عُدۡوَٰنَ إِلَّا عَلَى ٱلظَّـٰلِمِينَ
და მანამ ეომეთ მათ, ვიდრე არ აღმოიფხვრება ფითნა და მთლიანად ალლაჰს არ მიეძღვნება სარწმუნოება, ხოლო თუ შეწყვეტენ (ფითნას), მაშინ მტრობაც აღარ გაგრძელდეს, გარდა უსამართლოთა მიმართ.
التفاسير العربية:
ٱلشَّهۡرُ ٱلۡحَرَامُ بِٱلشَّهۡرِ ٱلۡحَرَامِ وَٱلۡحُرُمَٰتُ قِصَاصٞۚ فَمَنِ ٱعۡتَدَىٰ عَلَيۡكُمۡ فَٱعۡتَدُواْ عَلَيۡهِ بِمِثۡلِ مَا ٱعۡتَدَىٰ عَلَيۡكُمۡۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
ნაკრძალი მთვარე* ნაკრძალი მთვარის სამაგიეროა,** ნაკრძალთა დარღვევა*** კი ყისასს საჭიროებს. ვინც თქვენ შემოგიტევენ, თქვენც იგივენაირად შეუტიეთ, როგორც თვითონ შემოგიტიეს. რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ ჭეშმარიტად, ალლაჰი ღვთისმოშიშებთანაა.
*ორიგინალი – „ალ-შეჰრ ალ-ჰარამ“ (الشهر الحرام): ნაკრძალი მთვარე; – საუბარია კონკრეტულ მთვარეებზე, რომელშიც აკრძალულია ომი, სისხლისღვრა და ყოველგვარი სიავე. მთვარის კალენდარის მიხედვით ესენია: პირველი - მუჰარემის, მეშვიდე - რეჯების, მეთერთმეტე – ზილყა’დეს და მეთორმეტე - ზილჰიჯჯეს მთვარეები.
**ალლაჰის შუამავალი ﷺ უმრას შესრულების მიზნით ჰიჯრეთის მეექვსე წელს მექქასკენ გაემართა. მექქას მახლობლად ჰუდეიბიას ველზე ურწმუნოებმა წინააღმდეგობა გაუწიეს და ქალაქში შესვლის ნება არ მისცეს. გაცხარებული კამათის შემდეგ მუსლიმებსა და მუშრიქებს შორის ისლამის ისტორიაში მეტად მნიშვნელოვანი საზავო ხელშეკრულება გაფორმდა, რომელსაც სახელად ჰუდეიბიას საზავო ხელშეკრულება ეწოდა. აღნიშნული ხელშეკრულების ერთ-ერთი მუხლის თანახმად, მუსლიმები იმ წელს მექქაში არ უნდა შესულიყვნენ, ხოლო მომავალ წელს იგივე ნაკრძალ მთვარეში მუსლიმებს ქააბას მონახულებისა და უმრას შესრულების ნება მიეცემოდათ. უზენაესი ალლაჰის წყალობით, მეორე წელს მუსლიმებს ისევ ნაკრძალ მთვარეში უმრას შესრულების შესაძლებლობა მიეცათ, ამგვარად, ნაკრძალი მთვარეში აღსრულებული უმრა წინა წელს გაცდენილი ნაკრძალი მთვარის სამაგიეროდ იქცა.
***არსებობს რამდენიმე ნაკრძალი, რომელთა ხელშეუხებლობასაც იცავს ისლამი, ნაკრძალი დრო – ესაა ნაკრძალი მთვარეები; ნაკრძალი ადგილი – ესაა ქააბას სამლოცველო და მისი შემოგარენი; ნაკრძალი მდგომარეობა ესაა, როდესაც ადამიანი იჰრამითაა შემოსილი და ჰაჯობის ან უმრას რიტუალებს ასრულებს; ადამიანის სიცოცხლეც – არის ხელშეუხებელი (ნაკრძალი) და მისი ხელყოფის შემთხვევაში ყისასი ხდება აუცილებელი. მუშრიქებმა აღნიშნული წესი დაარღვიეს და ნაკრძალ მთვარეებში მუსლიმების შევიწროება დაიწყეს, რითაც მუსლიმებს ყისასის წესით თავდაცვისა და პასუხის გაცემის ნება მიეცათ.
**ალლაჰის შუამავალი ﷺ უმრას შესრულების მიზნით ჰიჯრეთის მეექვსე წელს მექქასკენ გაემართა. მექქას მახლობლად ჰუდეიბიას ველზე ურწმუნოებმა წინააღმდეგობა გაუწიეს და ქალაქში შესვლის ნება არ მისცეს. გაცხარებული კამათის შემდეგ მუსლიმებსა და მუშრიქებს შორის ისლამის ისტორიაში მეტად მნიშვნელოვანი საზავო ხელშეკრულება გაფორმდა, რომელსაც სახელად ჰუდეიბიას საზავო ხელშეკრულება ეწოდა. აღნიშნული ხელშეკრულების ერთ-ერთი მუხლის თანახმად, მუსლიმები იმ წელს მექქაში არ უნდა შესულიყვნენ, ხოლო მომავალ წელს იგივე ნაკრძალ მთვარეში მუსლიმებს ქააბას მონახულებისა და უმრას შესრულების ნება მიეცემოდათ. უზენაესი ალლაჰის წყალობით, მეორე წელს მუსლიმებს ისევ ნაკრძალ მთვარეში უმრას შესრულების შესაძლებლობა მიეცათ, ამგვარად, ნაკრძალი მთვარეში აღსრულებული უმრა წინა წელს გაცდენილი ნაკრძალი მთვარის სამაგიეროდ იქცა.
***არსებობს რამდენიმე ნაკრძალი, რომელთა ხელშეუხებლობასაც იცავს ისლამი, ნაკრძალი დრო – ესაა ნაკრძალი მთვარეები; ნაკრძალი ადგილი – ესაა ქააბას სამლოცველო და მისი შემოგარენი; ნაკრძალი მდგომარეობა ესაა, როდესაც ადამიანი იჰრამითაა შემოსილი და ჰაჯობის ან უმრას რიტუალებს ასრულებს; ადამიანის სიცოცხლეც – არის ხელშეუხებელი (ნაკრძალი) და მისი ხელყოფის შემთხვევაში ყისასი ხდება აუცილებელი. მუშრიქებმა აღნიშნული წესი დაარღვიეს და ნაკრძალ მთვარეებში მუსლიმების შევიწროება დაიწყეს, რითაც მუსლიმებს ყისასის წესით თავდაცვისა და პასუხის გაცემის ნება მიეცათ.
التفاسير العربية:
وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا تُلۡقُواْ بِأَيۡدِيكُمۡ إِلَى ٱلتَّهۡلُكَةِ وَأَحۡسِنُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ხარჯეთ ალლაჰის გზაზე და დამღუპველ საფრთხეში არ ჩაიგდოთ თავი თქვენივე ხელით* და სიკეთე აკეთეთ, ჭეშმარიტად, ალლაჰს უყვარს კეთილმორწმუნენი.
*ძუნწობით, მოწყალების გაუღებლობით, ღვთის მიმართ უიმედობითა და ალლაჰის გზაზე ბრძოლაზე უარის თქმით საკუთარ სულებს დამღუპველი საფრთხის წინაშე ნუ დააყენებთ
التفاسير العربية:
وَأَتِمُّواْ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِۚ فَإِنۡ أُحۡصِرۡتُمۡ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۖ وَلَا تَحۡلِقُواْ رُءُوسَكُمۡ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ ٱلۡهَدۡيُ مَحِلَّهُۥۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوۡ بِهِۦٓ أَذٗى مِّن رَّأۡسِهِۦ فَفِدۡيَةٞ مِّن صِيَامٍ أَوۡ صَدَقَةٍ أَوۡ نُسُكٖۚ فَإِذَآ أَمِنتُمۡ فَمَن تَمَتَّعَ بِٱلۡعُمۡرَةِ إِلَى ٱلۡحَجِّ فَمَا ٱسۡتَيۡسَرَ مِنَ ٱلۡهَدۡيِۚ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ ثَلَٰثَةِ أَيَّامٖ فِي ٱلۡحَجِّ وَسَبۡعَةٍ إِذَا رَجَعۡتُمۡۗ تِلۡكَ عَشَرَةٞ كَامِلَةٞۗ ذَٰلِكَ لِمَن لَّمۡ يَكُنۡ أَهۡلُهُۥ حَاضِرِي ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۚ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
მაშ, აღასრულეთ ჰაჯობა და ‘უმრა ალლაჰისთვის, ხოლო თუ რამე დაგაბრკოლებთ*(მგზავრობისას), მაშინ შესაწირი საკლავი გაგზავნეთ, რომელიც გეადვილებათ**, და არ გაიპარსოთ თავი მანამდე, ვიდრე აღსრულების ადგილს არ მიაღწევს შესაწირი, ხოლო ვისაც თავის ჩივილი აქვს ან ავადაა (და გადაიპარსავს), მან მარხვით, მოწყალებით ან შეწირვით გამოისყიდოს, და თუ თავს იგრძნობთ უსაფრთხოდ და რომელიმე თქვენგანი ჰაჯობამდე ‘უმრას შეასრულებს, მან შესაწირი დაკლას, რომელიც ეადვილება, ხოლო ვინც (შესაწირის სახსრები) ვერ ჰპოვოს, მან სრული ათი დღე იმარხოს: სამი ჰაჯობის დღეებში და შვიდი – როცა დაბრუნდება (შინ). ეს მათთვისაა, ვისი ოჯახიც არ ცხოვრობს მესჯიდი ჰარამთან. რიდი გქონდეთ ალლაჰისა და იცოდეთ, რომ უეჭველად, ალლაჰი მკაცრსასჯელიანია.
*მტერი, ავადმყოფობა და მსგავსი უძლეველი მიზეზები.
**აქლემი, ძროხა ან ცხვარი.
**აქლემი, ძროხა ან ცხვარი.
التفاسير العربية:
ٱلۡحَجُّ أَشۡهُرٞ مَّعۡلُومَٰتٞۚ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ ٱلۡحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي ٱلۡحَجِّۗ وَمَا تَفۡعَلُواْ مِنۡ خَيۡرٖ يَعۡلَمۡهُ ٱللَّهُۗ وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيۡرَ ٱلزَّادِ ٱلتَّقۡوَىٰۖ وَٱتَّقُونِ يَـٰٓأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
ჰაჯობა გარკვეულ მთვარეებშია*. ვინც მათში ჰაჯობა იტვირთოს (იჰრამის შემოსვით), მან არ მიუახლოვდეს ქალს, არ იურჩოს და არ იჩხუბოს ჰაჯობისას. რა სიკეთესაც იქმთ, – იცის ალლაჰმა. მაშ, საგზალი გაიმზადეთ, ჭეშმარიტად, ღვთისმოშიშობაა საგზალი საუკეთესო. ეი, გონიერნო, ჩემი რიდი გქონდეთ.
*შევვალი, ზილყა’დე და ზილჰიჯჯეს პირველი ათი დღე.
التفاسير العربية:
لَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَبۡتَغُواْ فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكُمۡۚ فَإِذَآ أَفَضۡتُم مِّنۡ عَرَفَٰتٖ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ عِندَ ٱلۡمَشۡعَرِ ٱلۡحَرَامِۖ وَٱذۡكُرُوهُ كَمَا هَدَىٰكُمۡ وَإِن كُنتُم مِّن قَبۡلِهِۦ لَمِنَ ٱلضَّآلِّينَ
ცოდვად არ დაგედოთ, თქვენი ღმერთის წყალობა თუ ეძიეთ (ჰაჯობისას ვაჭრობით), ხოლო როცა ‘არაფათიდან* გაემართებით, მაშ’არი ჰარამთან (ნაკრძალ ნიშნულთან)** ალლაჰი ახსენეთ.*** მაშ, ახსენეთ იგი, როგორც უჩვენებია თქვენთვის, რამეთუ მანამდე თქვენ იყავით გზააცდენილნი;
*'არაფათის მთა; ყურბან ბაირამის წინა დღეს მზის ამოსვლიდან მზის ჩასვლამდე დროის მონაკვეთის 'არაფათის მთაზე ლოცვა-ვედრებაში გატარება ჰაჯობის ღვთისმსახურების ერთ-ერთი აუცილებელი რიტუალია.
**ორიგინალი – „ალ-მაშ’არი ალ-ჰარამ“ (المشعر الحرام): პირდაპირი თარგმანით ნაკრძალ ნიშნულს ნიშნავს. ეს ადგილი არის მუზდელიფა, სადაც ჰაჯობის ერთ-ერთი რიტუალის შესაბამისად ჰაჯები/პილიგრიმები ღამეს ათევენ, ამიტომ ეს ადგილი არის ნაკრძალი ტერიტორია, სადაც აკრძალულია ყველა ის მოქმედება, რაც ეკრძალება იჰრამით შემოსილ ჰაჯის.
***საღამოს და ძილის წინა ნამაზები შეაერთეთ და დილის ნამაზის შემდეგ გულმხურვალედ ევედრეთ ალლაჰს.
**ორიგინალი – „ალ-მაშ’არი ალ-ჰარამ“ (المشعر الحرام): პირდაპირი თარგმანით ნაკრძალ ნიშნულს ნიშნავს. ეს ადგილი არის მუზდელიფა, სადაც ჰაჯობის ერთ-ერთი რიტუალის შესაბამისად ჰაჯები/პილიგრიმები ღამეს ათევენ, ამიტომ ეს ადგილი არის ნაკრძალი ტერიტორია, სადაც აკრძალულია ყველა ის მოქმედება, რაც ეკრძალება იჰრამით შემოსილ ჰაჯის.
***საღამოს და ძილის წინა ნამაზები შეაერთეთ და დილის ნამაზის შემდეგ გულმხურვალედ ევედრეთ ალლაჰს.
التفاسير العربية:
ثُمَّ أَفِيضُواْ مِنۡ حَيۡثُ أَفَاضَ ٱلنَّاسُ وَٱسۡتَغۡفِرُواْ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
შემდეგ გაემართეთ იქითკენ, საითაც ხალხი მიემართება* და პატიება შესთხოვეთ ალლაჰს. ჭეშმარიტად, ალლაჰი უსაზღვროდ მპატიებელია, მწყალობელი.
*შემდეგ მუზდელიფადან იქით გაემართეთ, საითაც იბრაჰიმ შუამავლიდან მოყოლებული, დღემდე მიემართება ხალხი, რათა ქვები ისროლონ, შესაწირი დაკლან, შეასრულონ ტავაფი და სა’ი ანუ საფასა და მერვას მაღლობებს შორის სირბილით მიმოსვლა, მინაში გაატარონ თაშრიყის ანუ ბაირამის დღეები და აღასრულონ ჰაჯობის დანარჩენი წესები.
التفاسير العربية:
فَإِذَا قَضَيۡتُم مَّنَٰسِكَكُمۡ فَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ كَذِكۡرِكُمۡ ءَابَآءَكُمۡ أَوۡ أَشَدَّ ذِكۡرٗاۗ فَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَآ ءَاتِنَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَمَا لَهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ مِنۡ خَلَٰقٖ
როცა მორჩებით თქვენს წეს–ჩვეულებებს, მაშინ ახსენეთ ალლაჰი ისე, როგორც თქვენს მამებს ახსენებდით, ან უფრო ამაღლებულად. ადამიანთა შორის ბევრია ისეთი, ვინც ამბობს: ღმერთო ჩვენო, მოგვმადლე (სიკეთე) ამქვეყნადო, და მას არაფერი ერგება იმქვეყნად.
التفاسير العربية:
أُوْلَـٰٓئِكَ لَهُمۡ نَصِيبٞ مِّمَّا كَسَبُواْۚ وَٱللَّهُ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
التفاسير العربية:
۞وَٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ فِيٓ أَيَّامٖ مَّعۡدُودَٰتٖۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوۡمَيۡنِ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَآ إِثۡمَ عَلَيۡهِۖ لِمَنِ ٱتَّقَىٰۗ وَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
და ახსენეთ ალლაჰი გათვლილ დღეებში*. ვინც იჩქაროს და ორ დღეში დაასრულოს (მინაში აღსავლენი ღვთისმსახურებანი), მას ცოდვად არ დაედოს, და ვინც გადადოს (მესამე დღისთვის), არც მას დაედოს ცოდვად. ეს მისთვის, ვისაც რიდი აქვს ალლაჰისა. იცოდეთ, რომ მის წინაშე იქნებით შეკრებილნი, უსათუოდ.
*კერძოდ – ბაირამის წინა დღის დილის ლოცვიდან ზილჰიჯჯეს მთვარის ცამმეტის სამხრობის ლოცვის ჩათვლით ყოველი სავალდებულო ლოცვის შემდეგ, ქვების სროლისას, შესაწირავის დაკვლისას და ზოგადად, ამ დღეების განმავლობაში.
التفاسير العربية:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يُعۡجِبُكَ قَوۡلُهُۥ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَيُشۡهِدُ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا فِي قَلۡبِهِۦ وَهُوَ أَلَدُّ ٱلۡخِصَامِ
ადამიანთა შორის ბევრია ისეთიც, ვისი სიტყვებიც გხიბლავს ამქვეყნიური ცხოვრების შესახებ და (ვინც) ალლაჰს იმოწმებს იმაზე, რაც მის გულშია, არადა იგი ყველაზე ულმობელია მტრობაში.
التفاسير العربية:
يَـٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱدۡخُلُواْ فِي ٱلسِّلۡمِ كَآفَّةٗ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
ეი, თქვენ, რომელთაც ირწმუნეთ! შედით ისლამის სრულ მორჩილებაში და ნუ გაჰყვებით ეშმაკის ნაკვალევს. უეჭველად, იგი აშკარა მტერია თქვენი*.
*გადმოცემების თანახმად, ეს აიათი ჩამოევლინა იმ წიგნბოძებულთა შესახებ, რომლებმაც ისლამი მიიღეს, თუმცა მაინც აგრძელებდნენ წინა რელიგიის ზოგიერთი წესის დაცვას.იხ:თაფსირულ ტაბარი.
التفاسير العربية:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن يَأۡتِيَهُمُ ٱللَّهُ فِي ظُلَلٖ مِّنَ ٱلۡغَمَامِ وَٱلۡمَلَـٰٓئِكَةُ وَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ
ნუთუ მარტო იმას მოელიან, რომ ალლაჰი გამოეცხადებათ ღრუბელთა საჩრდილობელში, და ანგელოზებიც, – რათა განეჩინოს მათი საქმენი? – საქმე ყოველი ალლაჰს უბრუნდება!
التفاسير العربية:
سَلۡ بَنِيٓ إِسۡرَـٰٓءِيلَ كَمۡ ءَاتَيۡنَٰهُم مِّنۡ ءَايَةِۭ بَيِّنَةٖۗ وَمَن يُبَدِّلۡ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مَا جَآءَتۡهُ فَإِنَّ ٱللَّهَ شَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ჰკითხე ისრაელის მოდგმას, თუ რამდენი ცხადი აიათი/სასწაული გვიბოძებია მათთვის, და ვინც ცვლის ალლაჰის წყალობას, მას შემდეგ, რაც მიუვიდა იგი, – ჭეშმარიტად, ალლაჰი მკაცრსასჯელიანია.