কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - অনুবাদসমূহের সূচী


অর্থসমূহের অনুবাদ সূরা: সূরা সা-দ   আয়াত:

سۈرە ساد

সূরার কতক উদ্দেশ্য:
ذكر المخاصمة بالباطل وعاقبتها.
ئاساسسىز سەپسەتىلەرگە تايىنىپ دەتالاش قىلىش ۋە ئۇنىڭ ئاقىۋىتىنىڭ يامان ئىكەنلىكىنى بايان قىلىش بۇ سۈرىنىڭ مەقسەتلىرىدىن بىرىدۇر.

صٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ذِي ٱلذِّكۡرِ
بۇنىڭغا ئوخشاش ئۈزۈك تاۋۇشلار ھەققىدىكى قاراشلار سۈرە بەقەرەنىڭ بېشىدا ئۆتتى. كىشىلەرنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرىتىگە مەنپەئەت بېرىدىغان مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان قۇرئان كەرىم بىلەن قەسەم قىلىمەنكى، ھەقىقىي ئەھۋال مۇشرىكلار ئويلىغاندەك ئاللاھنىڭ شېرىكلىرى بولۇشى مۇمكىن ئەمەس.
আরবি তাফসীরসমূহ:
بَلِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فِي عِزَّةٖ وَشِقَاقٖ
لېكىن كاپىرلار ئاللاھنى بىر دەپ ئېتىقاد قىلىشتىن باش تارتىپ، مۇھەممەد بىلەن قارشىلىشىش ۋە دۈشمەنلىشىش پوزىتسىيەسىدە بولدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ فَنَادَواْ وَّلَاتَ حِينَ مَنَاصٖ
بىز ئۇلاردىن ئىلگىرىمۇ پەيغەمبەرلىرىنى ئىنكار قىلغان نۇرغۇن ئاھالىلەرنى ھالاك قىلىۋەتتۇق. ئۇلار ئۆزلىرىگە ئازاب كەلگەندە پەرياد قىلىشتى. بىراق بۇ ۋاقىت ئۇلار ئازابتىن قۇتۇلىدىغان، پەرياد قىلىش ئەسقاتىدىغان ۋاقىت ئەمەس ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَعَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡۖ وَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا سَٰحِرٞ كَذَّابٌ
ئۇلار ناۋادا ئۆزلىرىنىڭ كۇپرىسىدا ئۈزلۈكسىز چىڭ تۇرۇپ قالسا، ئۇلارنىڭ ئىچىدىن ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قورقىتىدىغان بىرەر پەيغەمبەرنىڭ كىلىشىدىن ھەيران قېلىشتى. كاپىرلار مۇھەممەد سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم ئېلىپ كەلگەن دىننىڭ راستلىقىنىڭ دەلىل - پاكىتلىرىنى كۆرگەندە: بۇ ئادەم كىشىلەرنىڭ كۆزىنى باغلايدىغان سېھىرگەردۇر، ئۇ ئۆزىنى ئاللاھ تەرىپىدىن ۋەھىي كېلىدىغان پەيغەمبەر دېگەن دەۋاسىدا يالغانچىدۇر، دېيىشتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَجَعَلَ ٱلۡأٓلِهَةَ إِلَٰهٗا وَٰحِدًاۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٌ عُجَابٞ
ئۇلار يەنە: بۇ ئادەم بىر قانچە ئىلاھنى پەقەت بىرلا ئىلاھ قىلامدىكەن؟ ئۇنىڭدىن باشقا ھېچ ئىلاھ يوقمىكەن؟ شەكسىزكى ئۇنىڭ بۇ قىلىقى تولىمۇ ھەيران قالارلىق، دېيىشتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱنطَلَقَ ٱلۡمَلَأُ مِنۡهُمۡ أَنِ ٱمۡشُواْ وَٱصۡبِرُواْ عَلَىٰٓ ءَالِهَتِكُمۡۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٞ يُرَادُ
ئۇلارنىڭ مۆتىۋەرلىرى ۋە كاتتىلىرى ئەگەشكۈچىلىرىگە: بۇرۇندىن مېڭىپ كەلگەن يولۇڭلارنى داۋاملاشتۇرۇڭلار، مۇھەممەدنىڭ دىنىغا كىرگۈچى بولماڭلار، ئۆزۈڭلارنىڭ ئىلاھلىرىغا چوقۇنۇشتا چىڭ تۇرۇڭلار. شەكسىزكى مۇھەممەد سىلەرنى چاقىرغان بىر ئىلاھقا قۇلچىلىق قىلىش ئىشى، ئۇ ئۆزى بىزدىن ئۈستۈن بولۇۋېلىپ، بىزنىڭ ئۆزىگە ئەگەشكۈچى بولۇشىمىز ئۈچۈن ئالدىن پىلانلىغان ئىشتۇر، دېگىنىچە يۈرۈپ كېتىشتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِي ٱلۡمِلَّةِ ٱلۡأٓخِرَةِ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا ٱخۡتِلَٰقٌ
بىز مۇھەممەد چاقىرىۋاتقان «ئاللاھنى بىر دەپ بىلىش» دېگەن گەپنى نە ئىلگىرىكى ئاتا - بوۋىلىرىمىزدىن، نە ئىيسا ئەلەيھىسسالامنىڭ قەۋمىدىن ئاڭلاپ باقمىغان. بىز مۇھەممەدتىن ئاڭلىغان بۇ گەپ يالغان ۋە بوھتاندىن باشقا نەرسە ئەمەس.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَءُنزِلَ عَلَيۡهِ ٱلذِّكۡرُ مِنۢ بَيۡنِنَاۚ بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ مِّن ذِكۡرِيۚ بَل لَّمَّا يَذُوقُواْ عَذَابِ
قۇرئان كەرىم بىزنىڭ ئىچىمىزدىن پەقەت ئۇنىڭغىلا چۈشۈپ، بىزدەك ئاقسۆڭەك، مۆتىۋەرلەرگە چۈشمەسلىكى توغرىمۇ؟ بۇ مۇشرىكلار ساڭا نازىل بولغان ۋەھىيدىن گۇماندىدۇر. ئۇلار تېخى ئاللاھنىڭ ئازابىنى تېتىمىغاچقا شۇنداق پەرۋاسىزلىق قىلىدۇ. ناۋادا ئاللاھنىڭ ئازابىنى تېتىغان بولسىدى، ھەرگىزمۇ ئاللاھقا كاپىر بولۇشقا، شېرىك كەلتۈرۈشكە ۋە ساڭا ۋەھىي قىلىنغان نەرسىدە گۇمان قىلىشقا پېتىنالمىغان بولاتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَمۡ عِندَهُمۡ خَزَآئِنُ رَحۡمَةِ رَبِّكَ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡوَهَّابِ
بۇ يالغانچى مۇشرىكلارنىڭ يېنىدا ھېچكىم يېڭەلمەيدىغان، ھەممىدىن غالىب پەرۋەردىگارىڭنىڭ پەزلى - مەرھەمىتىنىڭ خەزىنىلىرى بارمۇ؟ ئاللاھ خالىغان كىشىگە خالىغىنىنى بېرىدۇ. پەيغەمبەرلىكمۇ ئۇنىڭ پەزلى - مەرھەمىتىنىڭ خەزىنىلىرىدىن بىرى بولۇپ، ئۇنىمۇ ئۆزى خالىغان كىشىگە بېرىدۇ. مۇشرىكلارنىڭ بۇنىڭغا ئارىلىشىپ، ئۆزلىرى خالىغان كىشىگە بېرىپ، خالىغىنىغا بەرمەسلىك ھوقۇقى يوق.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَمۡ لَهُم مُّلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَاۖ فَلۡيَرۡتَقُواْ فِي ٱلۡأَسۡبَٰبِ
ياكى ئاسمانلارنىڭ، زېمىننىڭ ۋە ئۇ ئىككىسى ئارىسىدىكى نەرسىلەرنىڭ ئىگىدارچىلىقى ئۇلارنىڭ قولىدىمۇ؟ ئۇ چاغدا ئۇلارنىڭ بېرىش - بەرمەسلىك ھوقۇقى بولار ئىدى. ئۇلار مۇشۇنداق بىلجىرلىغان ئىكەن، بېرىش - بەرمەسلىكتە ئۆزلىرى خالىغان قارارنى چىقىرىش ئىمكانىيىتىگە ئېرىشىش ئۈچۈن ئاسمانغا چىقالايدىغاننىڭ ئامالىنى قىلىپ باقسۇن قېنى؟ ئۇلار ھەرگىز بۇنداق قىلالمايدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
جُندٞ مَّا هُنَالِكَ مَهۡزُومٞ مِّنَ ٱلۡأَحۡزَابِ
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى ئىنكار قىلغان بۇ كىشىلەر ئىلگىرىكى پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغان قوشۇنلارغا ئوخشاش مەغلۇبىيەتكە مەھكۇم قوشۇندۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَعَادٞ وَفِرۡعَوۡنُ ذُو ٱلۡأَوۡتَادِ
بۇ ئىنكارچىلار تۇنجى ئىنكارچى ئەمەس. ئۇلاردىن ئىلگىرى نۇھنىڭ قەۋمىمۇ ئىنكار قىلغان ئىدى، ئادمۇ ئىنكار قىلغان ئىدى. كىشىلەرنى قوزۇقلارغا قېقىپ قىينايدىغان پىرئەۋنمۇ ئىنكار قىلغان ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَثَمُودُ وَقَوۡمُ لُوطٖ وَأَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِۚ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡأَحۡزَابُ
سەمۇد قەۋمىمۇ ئىنكار قىلدى، لۇت قەۋمىمۇ ئىنكار قىلدى، شۇئەيب قەۋمىمۇ ئىنكار قىلدى. ئەنە شۇلار پەيغەمبەرلىرىنى ئىنكار قىلىپ، ئۇلار ئېلىپ كەلگەن نەرسىگە كاپىر بولۇشتا بىردەكلىك ھاسىل قىلغان گۇرۇھلاردۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِن كُلٌّ إِلَّا كَذَّبَ ٱلرُّسُلَ فَحَقَّ عِقَابِ
بۇ گۇرۇھلاردىن ھەر كىم پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلماي قالمىدى، شۇ سەۋەبتىن ئۇلارغا ئاللاھنىڭ ئازابى لايىق بولۇپ، گەرچە كېچىكىپ بولسىمۇ ئاللاھنىڭ ئازابى كەلدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَمَا يَنظُرُ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ مَّا لَهَا مِن فَوَاقٖ
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى ئىنكار قىلغان بۇ ئادەملەر پەقەت ئىككىنچى قېتىملىق سۈر پۈۋلىنىشىنى كۈتىدۇكى، ئۇ چاغدا قايتىش بولمايدۇ، ئۇلار ناۋادا پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغان پېتى ئۆلۈپ كەتسە، ئۇلارغا ئازاب چۈشىدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَقَالُواْ رَبَّنَا عَجِّل لَّنَا قِطَّنَا قَبۡلَ يَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ
ئۇلار مەسخىرە قىلىشىپ: ئەي رەببىمىز! قىيامەت كېلىشتىن بۇرۇن مۇشۇ دۇنيادىلا بىزگە تېگىشلىك ئازابنى كەلتۈرگىن، دېيىشتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• أقسم الله عز وجل بالقرآن العظيم، فالواجب تَلقِّيه بالإيمان والتصديق، والإقبال على استخراج معانيه.
ئاللاھ تائالا ئۇلۇغ قۇرئان بىلەن قەسەم قىلدى. بۇ، ئۇنى ئىمان ۋە چىن پۈتۈش بىلەن، ئۇنىڭ مەنىلىرىنى بىلىشكە بېرىلىش بىلەن قوبۇل قىلىش دېمەكتۇر.

• غلبة المقاييس المادية في أذهان المشركين برغبتهم في نزول الوحي على السادة والكبراء.
مۇشرىكلار ۋەھىينىڭ ئاقسۆڭەك، مۆتىۋەرلەرگە نازىل بولۇشىنى ئىشتىياق بىلەن كۈتكەن بولغاچقا، ئۇلارنىڭ زېھنىنى تامامەن ماددىي ئۆلچەملەر چىرمىۋالغان.

• سبب إعراض الكفار عن الإيمان: التكبر والتجبر والاستعلاء عن اتباع الحق.
كاپىرلارنىڭ ئىماندىن يۈز ئۆرۈشىنىڭ سەۋەبى: تەكەببۇرلۇق، چوڭچىلىق ۋە ھەقىقەتكە ئەگىشىشتىن ئۆزىنى چوڭ تۇتۇشتۇر.

ٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَا دَاوُۥدَ ذَا ٱلۡأَيۡدِۖ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
ئەي پەيغەمبەر! بۇ ئىنكارچىلارنىڭ سېنى خاپا قىلىدىغان گەپلەرنى دېگەنلىكىگە سەۋر قىلغىن، دۈشمەنلىرىگە قارشى تۇرۇشتا كۈچلۈك، ئاللاھقا تائەت قىلىشتا سەۋرچان بەندىمىز داۋۇدنى ئەسلىگىن. چۈنكى ئۇ ئاللاھقا كۆپ تەۋبە قىلغۇچى ھەمدە ئاللاھنى رازى قىلىدىغان ئەمەلنى كۆپ قىلغۇچى ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّا سَخَّرۡنَا ٱلۡجِبَالَ مَعَهُۥ يُسَبِّحۡنَ بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِشۡرَاقِ
شەكسىزكى بىز داۋۇدقا تاغلارنى بويسۇندۇرۇپ بەردۇق. داۋۇد ئەتىگەن - ئاخشاملىرى تەسبىھ ئېيتسا، ئۇنىڭ بىلەن بىرگە تاغلارمۇ تەسبىھ ئېيتاتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلطَّيۡرَ مَحۡشُورَةٗۖ كُلّٞ لَّهُۥٓ أَوَّابٞ
بىز ھاۋادىكى قۇشلارنىمۇ بويسۇندۇرۇپ بەردۇق، ھەر بىر قۇش ئۇنىڭغا ئىتائەت قىلىپ، ئۇنىڭغا ئەگىشىپ تەسبىھ ئېيتىدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَشَدَدۡنَا مُلۡكَهُۥ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحِكۡمَةَ وَفَصۡلَ ٱلۡخِطَابِ
بىز ئۇنىڭغا ھەيۋەت، كۈچ - قۇۋۋەت ۋە دۈشمەنلىرىگە قارشى نۇسرەت ئاتا قىلىش ئارقىلىق ئۇنىڭ سەلتەنىتىنى كۈچەيتتۇق. ئۇنىڭغا پەيغەمبەرلىكنى ۋە ئىشلىرىدا توغرا قىلىش قابىلىيىتىنى بەردۇق. ئۇنىڭغا مەقسىتىنى تولۇق ئىپادىلىيەلەيدىغان نوتۇق قابىلىيىتى ۋە گەپ - سۆز ھەم ھۆكۈم قىلىشتا ئۆتكۈر پاساھەت ئاتا قىلدۇق.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ وَهَلۡ أَتَىٰكَ نَبَؤُاْ ٱلۡخَصۡمِ إِذۡ تَسَوَّرُواْ ٱلۡمِحۡرَابَ
ئەي پەيغەمبەر! ساڭا داۋۇد ئەلەيھىسسالامنىڭ ئىبادەتگاھىغا ئارتىلىپ چۈشكەن ئىككى دەۋاگەرنىڭ خەۋىرى كەلدىمۇ؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِذۡ دَخَلُواْ عَلَىٰ دَاوُۥدَ فَفَزِعَ مِنۡهُمۡۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ خَصۡمَانِ بَغَىٰ بَعۡضُنَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فَٱحۡكُم بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَلَا تُشۡطِطۡ وَٱهۡدِنَآ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلصِّرَٰطِ
ئەينى چاغدا ئۇلار داۋۇدنىڭ يېنىغا ئۇشتۇمتۇت كىردى، شۇنىڭ بىلەن داۋۇد ئۇلارنىڭ بۇنداق بىنورمال ئۇسۇلدا ئۇشتۇمتۇت كىرگەنلىكىدىن چۆچۈپ كەتتى. ئۇلار داۋۇدنىڭ چۆچۈپ كەتكەنلىكىنى سېزىپ: قورقمىغىن، بىز بىر - بىرىمىزگە زۇلۇم قىلغان دەۋاگەرلەرمىز. ئارىمىزدا ئادىل ھۆكۈم قىلغىن. ناۋادا سەن ھۆكۈم قىلساڭ بىزگە زۇلۇم قىلمايسەن. بىزگە توغرا بولغان يولنى كۆرسەتكىن، دېيىشتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ هَٰذَآ أَخِي لَهُۥ تِسۡعٞ وَتِسۡعُونَ نَعۡجَةٗ وَلِيَ نَعۡجَةٞ وَٰحِدَةٞ فَقَالَ أَكۡفِلۡنِيهَا وَعَزَّنِي فِي ٱلۡخِطَابِ
دەۋاگەرلەرنىڭ بىرى داۋۇدقا: بۇ ئادەم مېنىڭ قېرىندىشىم بولىدۇ، ئۇنىڭ 99 ساغلىقى بار، مېنىڭ بولسا بىر ساغلىقىم بار. قېرىندىشىم مەندىن ئاشۇ بىر ساغلىقنىمۇ ئۆزىگە بېرىشىمنى تەلەپ قىلىۋاتىدۇ. ئۇ مېنى دەلىلدە يېڭىپ قويدى، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ لَقَدۡ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعۡجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِۦۖ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَقَلِيلٞ مَّا هُمۡۗ وَظَنَّ دَاوُۥدُ أَنَّمَا فَتَنَّٰهُ فَٱسۡتَغۡفَرَ رَبَّهُۥ وَخَرَّۤ رَاكِعٗاۤ وَأَنَابَ۩
داۋۇد ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ھۆكۈم قىلىپ، دەۋاگەرگە قاراپ مۇنداق دېدى: قېرىندىشىڭ سېنىڭ بىر ساغلىقىڭنى ئۆزىنىڭ ساغلىقلىرىغا قوشۇۋېلىشنى تەلەپ قىلىپ ساڭا راستتىنلا ئۇۋال قىپتۇ. نۇرغۇن شېرىكلەر بىر - بىرىنىڭ ھەققىنى ئېلىۋېلىپ، ئىنساپسىزلىق قىلىش ئارقىلىق ئۆزئارا ئۆكتەملىك قىلىشىدۇ. لېكىن ياخشى ئەمەللەرنى قىلىدىغان مۇئمىنلەر ئۆزلىرىنىڭ شېرىكلىرىگە ئىنساپ بىلەن مۇئامىلە قىلىدۇ، ئۇۋال قىلمايدۇ. ھالبۇكى بۇنداق سۈپەتكە ئىگە كىشىلەر ئىنتايىن ئاز. داۋۇد بۇ دەۋا ئارقىلىق بىزنىڭ ئۆزىنى سىنىغانلىقىمىزنى بىلدى. ئاندىن رەببىدىن مەغپىرەت تىلەپ، ئاللاھقا يېقىنلىشىش ئۈچۈن سەجدىگە يىقىلىپ، تەۋبە قىلدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَغَفَرۡنَا لَهُۥ ذَٰلِكَۖ وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
بىز ئۇنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ، ئۇنى بۇ خاتالىقىنى كەچۈردۇق. شەكسىزكى ئۇ بىزنىڭ دەرگاھىمىزدا ئەلۋەتتە (رەھمىتىمىزگە) يېقىن قىلىنغانلارنىڭ جۈملىسىدىندۇر. ئاخىرەتتە ئۇنىڭ ئۈچۈن ياخشى نەتىجە بار.
আরবি তাফসীরসমূহ:
يَٰدَاوُۥدُ إِنَّا جَعَلۡنَٰكَ خَلِيفَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱحۡكُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ ٱلۡهَوَىٰ فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا نَسُواْ يَوۡمَ ٱلۡحِسَابِ
ئەي داۋۇد! ھەقىقەتەن بىز سېنى يەر يۈزىدە دىنىي ۋە دۇنيالىق ھۆكۈملەرنى چىقىرىدىغان خەلىپە قىلدۇق. شۇڭا كىشىلەرنىڭ ئارىسىدا ئادىللىق بىلەن ھۆكۈم قىلغىن، كىشىلەرنىڭ ئارىسىدا ھۆكۈم قىلغىنىڭدا ئۇرۇق - تۇغقانچىلىق ياكى دوستلۇق مۇناسىۋىتى تۈپەيلىدىن ياكى ئاراڭلاردىكى بىرەر دۈشمەنلىك تۈپەيلىدىن ئىككى دەۋاگەرنىڭ بىرىگە ئېغىپ كېتىش ئارقىلىق ھاۋايى - ھەۋەسكە ئەگەشمىگىن. بولمىسا ھاۋايى - ھەۋەس سېنى ئاللاھنىڭ توغرا يولدىن ئازدۇرۇۋېتىدۇ. شەكسىزكى ئاللاھنىڭ توغرا يولىدىن ئېزىپ كەتكەنلەرگە ھېساب بېرىدىغان كۈننى ئۇنتۇپ قالغانلىقلىرى ئۈچۈن قاتتىق ئازاب بار. چۈنكى ئۇلار ھېساب بېرىدىغان كۈننى ئەسلەپ، ئۇنىڭدىن قورققان بولسا ئىدى، ھەرگىزمۇ ھاۋايى - ھەۋەسلىرىگە ماسلىشىپ كەتمىگەن بولاتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• بيان فضائل نبي الله داود وما اختصه الله به من الآيات.
بۇ ئايەتلەر ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى داۋۇد ئەلەيھىسسالامنىڭ پەزىلىتىنى ھەمدە ئاللاھ تائالا ئۇنىڭغا ئىلتىپات قىلغان مۆجىزىلەرنى بايان قىلىدۇ.

• الأنبياء - صلوات الله وسلامه عليهم - معصومون من الخطأ فيما يبلغون عن الله تعالى؛ لأن مقصود الرسالة لا يحصل إلا بذلك، ولكن قد يجري منهم بعض مقتضيات الطبيعة بنسيان أو غفلة عن حكم، ولكن الله يتداركهم ويبادرهم بلطفه.
پەيغەمبەرلەر ئاللاھ تائالادىن يەتكۈزگەن ۋەھىيدە خاتالىقتىن خالىيدۇر. چۈنكى پەيغەمبەرلىكتىن بولغان نىشان پەقەت شۇنداق بولغاندىلا ئەمەلگە ئاشىدۇ. لېكىن ئۇلاردىن ئىنسانلىق تەبىئىتى بىلەن بەزىدە ئۇنتۇپ قېلىش ياكى ھۆكۈمنى ئۇقماي قېلىشلار يۈز بېرىپ قالىدۇ. بۇنداق ئەھۋالدا ئاللاھ تائالا ئۆز لۇتفى بىلەن ئۇلارغا دەرھال توغرىنى بىلدۈرىدۇ.

• استدل بعض العلماء بقوله تعالى: ﴿ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ اْلْخُلَطَآءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ ﴾ على مشروعية الشركة بين اثنين وأكثر.
بىر قىسىم ئۆلىمالار ئاللاھ تائالانىڭ: «نۇرغۇن شېرىكلەر بىر - بىرىنىڭ ھەقلىرىگە چېقىلىدۇ» دېگەن سۆزىنى ئىككى ياكى ئۇنىڭدىن كۆپرەك كىشىنىڭ شېرىكلىشىشىنىڭ يوللۇق ئىكەنلىكىگە دەلىل قىلغان.

• ينبغي التزام الأدب في الدخول على أهل الفضل والمكانة.
پەزىلەتلىك ۋە مەرتىۋىلىك كىشىلەرنىڭ يېنىغا كىرگەندە ئەدەب ساقلاش كېرەك.

وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا بَٰطِلٗاۚ ذَٰلِكَ ظَنُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنَ ٱلنَّارِ
بىز ئاسماننى ۋە زېمىننى بىكارغا ياراتمىدۇق. بۇ پەقەت كاپىلارنىڭ گۇمانىدۇر. مۇشۇنداق گۇماندا بولغان كاپىرلار ناۋادا ئۆزلىرىنىڭ كۇپرىسى ۋە ئاللاھقا بولغان يامان گۇمانى بىلەن ئۆلۈپلا كەتسە، قىيامەت كۈنى ئۇلارغا دوزاخ ئازابىدىن ۋاي!
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَٱلۡمُفۡسِدِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلۡمُتَّقِينَ كَٱلۡفُجَّارِ
ئاللاھقا ئىمان ئېيتقان، پەيغەمبىرىگە ئەگەشكەن ۋە ياخشى ئەمەللەرنى قىلغان كىشىلەرنى ھەرگىزمۇ كۇپۇرلۇق ۋە گۇناھ - مەئسىيەتلەر بىلەن يەر يۈزىدە بۇزۇقچىلىق قىلغانلارغا ئوخشاش قىلمايمىز، پەرۋەردىگارىنىڭ بۇيرۇقلىرىغا بويسۇنۇش، چەكلىمىلىرىدىن يېنىش ئارقىلىق ئۇنىڭغا تەقۋادار بولغانلارغا گۇناھ - مەئسىيەتلەرگە چۆمگەن كاپىر ۋە مۇناپىقلارغا ئوخشاش مۇئامىلە قىلمايمىز. چۈنكى ئۇلارغا ئوخشاش مۇئامىلە قىلىش زۇلۇم بولۇپ، ئاللاھنىڭ شانۇ-شەۋكىتىگە لايىق كەلمەيدىغان ئىشتۇر. بۇنىڭ ئەكسىچە ئاللاھ تائالا تەقۋادار مۇئمىنلەرنى جەننەتكە كىرگۈزۈش ئارقىلىق مۇكاپاتلىسا، بەدبەخت كاپىرلارنى دوزاخقا كىرگۈزۈش ئارقىلىق جازالايدۇ. چۈنكى ئۇلار ئاللاھنىڭ نەزىرىدە ھەرگىزمۇ باراۋەر بولمايدۇ، شۇڭا ئۇلارنىڭ ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىكى جازا - مۇكاپاتلىرىمۇ ئوخشاش بولمايدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
شەكسىزكى بۇ قۇرئان كەرىم بىز ساڭا نازىل قىلغان كىتاب بولۇپ، ئۇنىڭ ياخشىلىقى ۋە پايدىسى ئىنتايىن كۆپتۇر. بۇ كىتابنى بىز ئىنسانلارنىڭ ئۇنىڭ ئايەتلىرىنى ئويلىنىپ، مەنىلىرىنى تەپەككۇر قىلىشلىرى ئۈچۈن، ئۆتكۈر ئەقىل ئىگىلىرىنىڭ ئۇنىڭدىن پەند - نەسىھەت ئېلىشلىرى ئۈچۈن نازىل قىلدۇق.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَوَهَبۡنَا لِدَاوُۥدَ سُلَيۡمَٰنَۚ نِعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
بىز داۋۇدنى خۇرسەن قىلىش ئۈچۈن ئۇنىڭغا نېئمەت ۋە مەرھەمەت قىلىپ ئوغلى سۇلايماننى بەردۇق. سۇلايمان نېمىدېگەن ياخشى بەندە - ھە!؟ شەكسىزكى ئۇ ئاللاھقا كۆپ تەۋبە قىلغۇچى ۋە كۆپ يۈزلەنگۈچىدۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِذۡ عُرِضَ عَلَيۡهِ بِٱلۡعَشِيِّ ٱلصَّٰفِنَٰتُ ٱلۡجِيَادُ
ئۆز ۋاقتىدىكى ۋەقەلىكنى ئەسلىگىنكى، نامازدىگەر ۋاقتىدا ئۇنىڭغا ناھايىتى ئېسىل، يۈگۈرۈك، بىر پۇتىنى كۆتۈرۈپ، ئۈچ پۇتىغا تايىنىپ تۇرىدىغان ئاتلار كۆرسىتىلدى. ئاشۇ ئېسىل ئاتلار ئۇنىڭغا تاكى كۈن پاتقانغا قەدەر كۆرسىتىلدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَقَالَ إِنِّيٓ أَحۡبَبۡتُ حُبَّ ٱلۡخَيۡرِ عَن ذِكۡرِ رَبِّي حَتَّىٰ تَوَارَتۡ بِٱلۡحِجَابِ
سۇلايمان ئېيتتى: مەن مال - دۇنيانىڭ مۇھەببىتىنى رەببىمنىڭ زىكرىدىن ئۈستۈن كۆرۈپتىمەن، ھەتتا قۇياش پېتىپ، ئەسىر نامىزىدىن كېچىكىپ قالدىم.
আরবি তাফসীরসমূহ:
رُدُّوهَا عَلَيَّۖ فَطَفِقَ مَسۡحَۢا بِٱلسُّوقِ وَٱلۡأَعۡنَاقِ
ئۇ ئاتلارنى يېنىمغا قايتۇرۇپ ئەكېلىڭلار. ئۇلار ئاتلارنى سۇلايماننىڭ ئالدىغا ئېلىپ كەلگەندە، سۇلايمان قىلىچ بىلەن ئۇ ئاتلارنىڭ پاچاقلىرىغا ۋە بويۇنلىرىغا چېپىشقا باشلىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَقَدۡ فَتَنَّا سُلَيۡمَٰنَ وَأَلۡقَيۡنَا عَلَىٰ كُرۡسِيِّهِۦ جَسَدٗا ثُمَّ أَنَابَ
بىز سۇلايماننى سىناپ، پادىشاھلىق تەختىنىڭ ئۈستىگە ئىنسان سۈرىتىدە بىر شەيتاننى تاشلىدۇق، ئۇ شەيتان ئۇنىڭ پادىشاھلىقىنى قىسقا ۋاقىت ئىدارە قىلغاندىن كېيىن، ئاللاھ سۇلايمانغا پادىشاھلىقىنى قايتۇرۇپ بەردى ۋە شەيتانلار ئۈستىدىن ھۆكۈمرانلىقىنى يۈرگۈزدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَهَبۡ لِي مُلۡكٗا لَّا يَنۢبَغِي لِأَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِيٓۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡوَهَّابُ
سۇلايمان ئېيتتى: ئەي پەرۋەردىگارىم! مېنىڭ گۇناھلىرىمنى كەچۈرگىن، ماڭا خاس بولغان بىر پادىشاھلىقنى ئاتا قىلغىنكى، مەندىن كېيىن ھېچكىمگە ئۇنداق پادىشاھلىق نېسىپ بولمىسۇن. ئەي رەببىم! سەن ھەقىقەتەن كۆپ بەرگۈچى ۋە ئىلتىپاتىڭ كاتتا زات سەن.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَسَخَّرۡنَا لَهُ ٱلرِّيحَ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦ رُخَآءً حَيۡثُ أَصَابَ
شۇنىڭ بىلەن بىز ئۇنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ، ئۇنىڭغا شامالنىمۇ بويسۇندۇرۇپ بەردۇق، شامال ئۇنىڭ بۇيرۇقى بىلەن شۇنداق لەرزان چىقاتتىكى، شۇنچىۋالا كۈچلۈك ۋە سۈرئىتى تېز بولسىمۇ باشقا نەرسىلەرنى تەۋرىتىپ قويمايتتى. سۇلايمان نەگە بارماقچى بولسا شۇ يەرگە ئاپىراتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱلشَّيَٰطِينَ كُلَّ بَنَّآءٖ وَغَوَّاصٖ
بىز ئۇنىڭغا شەيتانلارنىمۇ بويسۇندۇرۇپ بەردۇق، شەيتانلار ئۇنىڭ بۇيرۇغىنىنى قىلاتتى. شەيتانلارنىڭ ئىچىدە بىناكارلار ۋە غەۋۋاسلار بار بولۇپ، غەۋۋاسلار دېڭىزلارغا شۇڭغۇپ، ئۈنچە - مەرۋايىتلارنى سۈزۈپ چىقاتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي ٱلۡأَصۡفَادِ
شەيتانلارنىڭ ئىچىدە يەنە بىر ئوچۇم باشتۇڭلارمۇ بار بولۇپ، ئۇلارمۇ سۇلايمانغا بويسۇندۇرۇلغان ئىدى. يەنى ئۇلار زەنجىر - كېشەنلەر بىلەن باغلانغان بولۇپ، قىمىر قىلالمايتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰذَا عَطَآؤُنَا فَٱمۡنُنۡ أَوۡ أَمۡسِكۡ بِغَيۡرِ حِسَابٖ
ئەي سۇلايمان! بۇ بىزنىڭ تىلىكىڭنى ئىجابەت قىلىپ ساڭا ئاتا قىلغان ئىلتىپاتلىرىمىزدۇر. ئەمدى ئۇنىڭدىن ئۆزۈڭ خالىغان كىشىگە بەرسەڭ، خالىغىنىڭغا بەرمىسەڭ بولىدۇ. سەن بېرىپ - بەرمىگەنلىكىڭگە قارىتا سوراققا تارتىلمايسەن.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
سۇلايمان بىزنىڭ نەزىرىمىزدە ھەقىقەتەن يېقىن بەندىلەردىن ئىدى، ئۇنىڭ ئاخىرى قايتىدىغان جايىمۇ گۈزەل بولىدۇكى، ئۇ بولسىمۇ جەننەتتۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَآ أَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلشَّيۡطَٰنُ بِنُصۡبٖ وَعَذَابٍ
ئەي پەيغەمبەر! بەندىمىز ئەييۇبنى ئەسلىگىن. ئۇ ئۆز ۋاقتىدا ئاللاھقا يالۋۇرۇپ: ھەقىقەتەن شەيتان ماڭا قىينايدىغان جاپالارنى سالدى، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
ٱرۡكُضۡ بِرِجۡلِكَۖ هَٰذَا مُغۡتَسَلُۢ بَارِدٞ وَشَرَابٞ
بىز ئۇنىڭغا: پۇتۇڭ بىلەن يەرنى تەپكىن، دېدۇق. ئۇ يەرنى تېپىۋېدى، يەردىن ئىچكىلى ۋە يۇيۇنغىلى بولىدىغان سۇ ئېتىلىپ چىقتى. ئەييۇب (شۇ سۇنى ئىچىپ، يۇيۇنغاندىن كېيىن) ئۇنىڭدىكى كېسەل ۋە ئەزىيەتلەر يوقالدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• الحث على تدبر القرآن.
يۇقىرىدىكى ئايەتلەر قۇرئان ھەققىدە ئويلىنىشقا قىزىقتۇرىدۇ.

• في الآيات دليل على أنه بحسب سلامة القلب وفطنة الإنسان يحصل له التذكر والانتفاع بالقرآن الكريم.
بۇ ئايەتلەردە پەند - نەسىھەت ئېلىش ۋە قۇرئان كەرىمدىن مەنپەئەتلىنىشنىڭ قەلبنىڭ ساغلاملىقى ۋە ئىنساننىڭ زېرەكلىكىگە قاراپ بولىدىغانلىقىغا دەلىل بار.

• في الآيات دليل على صحة القاعدة المشهورة: «من ترك شيئًا لله عوَّضه الله خيرًا منه».
بۇ ئايەتلەردە يەنە «كىمكى ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى دەپ بىر نەرسىنى تاشلىسا، ئاللاھ ئۇنىڭ ئورنىغا ئۇنىڭدىنمۇ ياخشىراقىنى بېرىدۇ» دېگەن مەشھۇر قائىدىنىڭ توغرىلىقىغا دەلىل بار.

وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ أَهۡلَهُۥ وَمِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنَّا وَذِكۡرَىٰ لِأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
بىز ئۇنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ، ئۇنىڭدىكى كېسەلگە شىپالىق بەردۇق، بالا - چاقىلىرىنىمۇ (يېڭىدىن) بەردۇق، ئۇنىڭغا مەرھەمەت قىلىپ ۋە سەۋرچانلىقىنى مۇكاپاتلاش يۈزىسىدىن ئىلگىرىكىدىن يەنە بىر ھەسسە كۆپ بالا ۋە نەۋرىلەرنى ئاتا قىلدۇق. ئۆتكۈر ئەقىل ئىگىلىرى سەۋرنىڭ ئاقىۋىتى قۇتۇلۇش ۋە مۇكاپات بولىدىغانلىقىدىن ئىبرەت ئالسۇن!
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَخُذۡ بِيَدِكَ ضِغۡثٗا فَٱضۡرِب بِّهِۦ وَلَا تَحۡنَثۡۗ إِنَّا وَجَدۡنَٰهُ صَابِرٗاۚ نِّعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٞ
ئەييۇب ئايالىغا ئاچچىقلانغان چاغدا ئۇنى يۈز قامچا ئۇرىدىغانلىقىغا قەسەم قىلدى. بىز ئۇنىڭغا: -ئەي ئەييۇب!- قولۇڭغا بىر باغلام شاخنى ئېلىپ، قەسىمىڭدىن چىقىش ئۈچۈن ئۇنىڭ بىلەن ئايالىڭنى ئۇرغىن، قىلغان قەسىمىڭنىمۇ بۇزمىغىن، دېدۇق. ئەييۇب بىر باغلام شاخنى ئېلىپ ئايالىنى ئۇردى. شەكسىزكى بىز ئۇنى مۇپتىلا قىلغان سىناقلارغا سەۋرچان ئىكەنلىكىنى بىلدۇق. ئۇ نېمىدېگەن ياخشى بەندە - ھە! شەكسىزكى ئۇ ئاللاھقا كۆپ قايتقۇچى ۋە كۆپ تەۋبە قىلغۇچى ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱذۡكُرۡ عِبَٰدَنَآ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ أُوْلِي ٱلۡأَيۡدِي وَٱلۡأَبۡصَٰرِ
ئەي پەيغەمبەر! بىز پەيغەمبەرلىككە تاللىغان بەندىلىرىمىز ئىبراھىم، ئىسھاق ۋە يەئقۇبلارنى ئەسلىگىن. ئۇلار ھەقىقەتەن ئاللاھقا تائەت - ئىبادەت قىلىشتا ۋە ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى ئىزدەشتە كۈچلۈك، ھەقىقەتنى تونۇشتا پاراسەتلىك كىشىلەر ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّآ أَخۡلَصۡنَٰهُم بِخَالِصَةٖ ذِكۡرَى ٱلدَّارِ
شەكسىزكى بىز ئۇلارغا خاس بولغان ئالاھىدىلىكلەرنى ئاتا قىلدۇق، ئۇ ئالاھىدىلىكلەر ئۇلارنىڭ قەلبلىرىنىڭ ئاخىرەتنىڭ زىكرى بىلەن ئاۋات بولۇشى، ياخشى ئەمەللەرگە ۋە ئىنسانلارنى ئەمەل قىلىشقا چاقىرىشقا تەييار بولۇشىدۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنَّهُمۡ عِندَنَا لَمِنَ ٱلۡمُصۡطَفَيۡنَ ٱلۡأَخۡيَارِ
شەكسىزكى ئۇلار بىزنىڭ ھۇزۇرىمىزدا تائەت - ئىبادىتىمىزگە تاللانغان ھەمدە بىز يۈكلىگەن ۋەزىپىنى ئادا قىلىپ، كىشىلەرگە يەتكۈزۈش ئۈچۈن تاللىغان بەندىلىرىمىزدىندۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَٱذۡكُرۡ إِسۡمَٰعِيلَ وَٱلۡيَسَعَ وَذَا ٱلۡكِفۡلِۖ وَكُلّٞ مِّنَ ٱلۡأَخۡيَارِ
ئەي پەيغەمبەر! ئىبراھىمنىڭ ئوغلى ئىسمائىلنى، ئىليەسەنى ۋە زۇلكىفلنى ئەسلىگىن، ئۇلارنى ئەڭ گۈزەل شەكىلدە مەدھىيىلىگىن. چۈنكى ئۇلار شۇنىڭغا لايىق، بۇلارنىڭ ھەممىسى ئاللاھ تائالانىڭ تاللانغان بەندىلىرىدىندۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰذَا ذِكۡرٞۚ وَإِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ لَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
بۇ، مۇشۇ كىشىلەرنى قۇرئان كەرىمدە گۈزەل مەدھىيەلەر بىلەن ئەسلەشتۇر. شەكسىزكى ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىنى بەجا كەلتۈرۈش ۋە چەكلىمىلىرىدىن يېنىش ئارقىلىق ئاللاھقا تەقۋادار بولغان بەندىلەر ئۈچۈن ئاخىرەتتە گۈزەل نەتىجە بار.
আরবি তাফসীরসমূহ:
جَنَّٰتِ عَدۡنٖ مُّفَتَّحَةٗ لَّهُمُ ٱلۡأَبۡوَٰبُ
بۇ گۈزەل نەتىجە بولسا قىيامەت كۈنى ئۇلار كىرىدىغان جەننەتلەردۇركى، ئۇ جەننەتلەرنىڭ ئىشىكلىرى ئۇلارنى قارشى ئېلىش يۈزىسىدىن ئالدىنئالا ئېچىلىپ تۇرىدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مُتَّكِـِٔينَ فِيهَا يَدۡعُونَ فِيهَا بِفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ وَشَرَابٖ
ئۇلار ئۆزلىرى ئۈچۈن بېزەلگەن تەختلەرگە يۆلىنىپ ئولتۇرۇپ، خىزمەتكارلىرىدىن كۆڭۈللىرى تارتقان تۈرلۈك مېۋىلەرنى، ئىچىملىكلەرنى ۋە باشقا نەرسىلەرنى ئېلىپ كېلىشنى تەلەپ قىلىدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
۞ وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ أَتۡرَابٌ
ئۇلارنىڭ يانلىرىدا ئۆزلىرىنىڭ ئەرلىرىدىن باشقىلارغا قارىمايدىغان جۈپتلەر بار بولۇپ، ئۇلار ياشتا ھەمتەڭلەردۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ
ئەي تەقۋادارلار! مانا بۇ سىلەر قىيامەت كۈنى بۇ دۇنيادا قىلغان ياخشى ئەمەللىرىڭلار ئۈچۈن بېرىلىشى ۋەدە قىلىنغان ياخشى مۇكاپاتلاردۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ هَٰذَا لَرِزۡقُنَا مَا لَهُۥ مِن نَّفَادٍ
شەكسىزكى بىز تىلغا ئالغان بۇ مۇكاپات بىز قىيامەت كۈنى تەقۋادارلارغا بېرىدىغان رىزىق بولۇپ، ئۇ ئىزچىل داۋاملىشىدۇ، ئۈزۈلۈپ ياكى تۈگەپ قالمايدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰذَاۚ وَإِنَّ لِلطَّٰغِينَ لَشَرَّ مَـَٔابٖ
مانا بۇ تەقۋادارلارنىڭ بىز تىلغا ئالغان مۇكاپاتىدۇر. شەكسىزكى كۇپرى ۋە گۇناھ - مەئسىيەتلەر بىلەن ئاللاھنىڭ بەلگىلىمىلىرىدىن ئۆتۈپ كەتكۈچىلەرگە تەقۋادارلارنىڭكىگە ئوخشىمايدىغان جازا بېرىلىدۇ. ئۇلار ئۈچۈن قىيامەت كۈنى ئەڭ يامان ئاقىۋەت بار.
আরবি তাফসীরসমূহ:
جَهَنَّمَ يَصۡلَوۡنَهَا فَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ
بۇ جازا بولسا جەھەننەم بولۇپ، جەھەننەم ئۇلارنى ھەر تەرەپتىن قورشىۋالىدۇ، ئۇلار جەھەننەمنىڭ ھارارىتىنى ۋە يالقۇنىنى تېتىيدۇ، ئۇلار ئۈچۈن ئوتتىن تۆشەكلەر سېلىنىدۇ. ئۇلارنىڭ تۆشىكى نېمىدېگەن يامان!
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰذَا فَلۡيَذُوقُوهُ حَمِيمٞ وَغَسَّاقٞ
بۇ ئازاب ھارارىتى ئەڭ يۇقىرى چەككە يەتكەن قايناق سۇ، دوزىخىيلارنىڭ دوزاختا ئازابلانغان بەدەنلىرىدىن ئېقىپ چىقىدىغان قان - يىرىڭلارنىڭ ئارىلاشمىسىدۇر. بۇ دوزىخىيلارنىڭ ئىچىملىكى بولۇپ، ئۇلارنىڭ ئۇسسۇزلۇقىنى قىلچە قاندۇرالمايدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَءَاخَرُ مِن شَكۡلِهِۦٓ أَزۡوَٰجٌ
ئۇلارغا بۇ ئازابلاردىن سىرت يەنە باشقا تۈرلۈك ئازابلارمۇ بار بولۇپ، ئۇلار ئاخىرەتتە شۇ ئازابلار بىلەن ئازابلىنىدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
هَٰذَا فَوۡجٞ مُّقۡتَحِمٞ مَّعَكُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِهِمۡۚ إِنَّهُمۡ صَالُواْ ٱلنَّارِ
دوزىخىيلار دوزاخقا كىرگەندە ئۇلارنىڭ ئارىسىدا خۇددى دەتالاش قىلغۇچىلار ئارىسىدا يۈز بەرگىنىگە ئوخشاش تىل - ئاھانەتلەر يۈز بېرىدۇ، ئۇلار بىر - بىرىدىن ئادا - جۇدا بولىدۇ. ئۇلاردىن بىر بۆلۈكى: دوزىخىيلاردىن بۇ بىر ئوچۇم كىشىلەر سىلەر بىلەن بىرگە دوزاخقا كىرىدۇ، دەيدۇ. ئاندىن ئۇلار قارشى تەرەپكە جاۋابەن: ئۇلار قارشى ئېلىنمايدۇ، چۈنكى ئۇلارمۇ دوزاخ ئازابىدىن بىزنىڭ تېتىغىنىمىزنىڭ ئوخشىشىنى تېتىيدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُواْ بَلۡ أَنتُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِكُمۡۖ أَنتُمۡ قَدَّمۡتُمُوهُ لَنَاۖ فَبِئۡسَ ٱلۡقَرَارُ
ئەگەشكەن گۇرۇھ ئەگەشتۈرگۈچى كاتتىلىرىغا: ئەي يولباشچى كاتتىلار! بەلكى سىلەر قارشى ئېلىنمايسىلەر. چۈنكى سىلەر بىزنى قۇتراتقۇلۇق قىلىپ ئازدۇرۇش ئارقىلىق مۇشۇنداق دەرتلىك ئازابقا دۇچار بولۇشىمىزغا سەۋەبچى بولدۇڭلار. بۇ نېمىدېگەن يامان جاي! ھەممىڭلارنىڭ جايى جەھەننەمنىڭ ئوتى ئىكەنغۇ، دەيدۇ!.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالُواْ رَبَّنَا مَن قَدَّمَ لَنَا هَٰذَا فَزِدۡهُ عَذَابٗا ضِعۡفٗا فِي ٱلنَّارِ
ئەگەشكۈچىلەر: ئەي رەببىمىز! بىزگە ھىدايەت كەلگەندىن كېيىن بىزنى ئازدۇرۇۋەتكەنلەرگە دوزاخ ئازابىنى قاتمۇقات ئاشۇرۇپ بەرگىن، دەيدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• من صبر على الضر فالله تعالى يثيبه ثوابًا عاجلًا وآجلًا، ويستجيب دعاءه إذا دعاه.
بۇ ئايەتلەر زىيان - زەخمەتكە سەۋر قىلغان كىشىگە ئاللاھ تائالانىڭ شۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدە ۋە كەلگۈسىدە ساۋاب بېرىدىغانلىقىنى، دۇئا قىلغۇچىنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ.

• في الآيات دليل على أن للزوج أن يضرب امرأته تأديبًا ضربًا غير مبرح؛ فأيوب عليه السلام حلف على ضرب امرأته ففعل.
بۇ ئايەتلەردە ئەرنىڭ ئايالىنى ئەدەبلەش ئۈچۈن يارىلاندۇرماستىن ئۇرسا بولىدىغانلىقىغا دەلىل بار. چۈنكى ئەييۇب ئەلەيھىسسالام ئايالىنى ئۇرىدىغانلىقىغا قەسەم قىلغان بولۇپ، ئەمەلىيەتتە شۇنداق قىلغان.

وَقَالُواْ مَا لَنَا لَا نَرَىٰ رِجَالٗا كُنَّا نَعُدُّهُم مِّنَ ٱلۡأَشۡرَارِ
ھەددىدىن ئاشقان تەكەببۇرلار: بىز نېمىشقا دۇنيادىكى ۋاقىتتا ئازابقا لايىق دەپ ئويلايدىغان بەدبەختلەرنى دوزاختا يېنىمىزدا كۆرمەيمىز؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَتَّخَذۡنَٰهُمۡ سِخۡرِيًّا أَمۡ زَاغَتۡ عَنۡهُمُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ
ئەجىبا بىزنىڭ مەسخىرىلىرىمىز، ئۇلارنى مازاق قىلىشلىرىمىز خاتا بولۇپ، ئۇلار ئازابقا لايىق كىشىلەر ئەمەسمىدى ياكى بىزنىڭ ئۇلارنى مەسخىرە قىلىشلىرىمىز توغرا بولۇپ، ئۇلار دوزاخقا كىرگەن بولسىمۇ بىز ئۇلارنى كۆرمەي قالدۇقمۇ؟ دېيىشىدۇ.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنَّ ذَٰلِكَ لَحَقّٞ تَخَاصُمُ أَهۡلِ ٱلنَّارِ
شەكسىزكى بىز سىلەرگە ئېيتقان قىيامەت كۈنىدىكى كاپىرلارنىڭ ئۆزئارا قىلىشىدىغان ئاشۇ دەتالاشلىرى ئەلۋەتتە ھەقىقەتتۇركى، ئۇنىڭدا قىلچە گۇمان ۋە شەك يوق.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ مُنذِرٞۖ وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّا ٱللَّهُ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّارُ
ئەي مۇھەممەد! قەۋمىڭدىن كاپىر بولغانلارغا ئېيتقىنكى: مەن پەقەت سىلەرنىڭ كۇپرىڭلار ۋە ئاللاھنىڭ پەيغەمبەرلىرىنى ئىنكار قىلغانلىقىڭلار سەۋەبلىك بېشىڭلارغا ئاللاھنىڭ ئازابى كەپقېلىشىدىن ئاگاھلاندۇرغۇچىمەن. بۇ دۇنيادا ئاللاھتىن باشقا ئىبادەتكە لايىق ھېچبىر ئىلاھ مەۋجۇت ئەمەس. ئاللاھ تائالا كاتتىلىقى، گۈزەل ئىسىم ۋە سۈپەتلىرىدە يەككە - يېگانە زاتتۇركى، ئۇ ھەر نەرسىنى بويسۇندۇرغان، ھەر نەرسە ئۇنىڭغا باش ئېگىدىغان، ھەممىدىن كۈچلۈك زاتتۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡغَفَّٰرُ
ئاللاھ تائالا ئاسمانلارنىڭ، زېمىننىڭ ۋە ئۇ ئىككىسى ئارىسىدىكى بارلىق نەرسىلەرنىڭ پەرۋەردىگارىدۇر. ئۇ پادىشاھلىقىدا غالىب، ھېچكىم ئۇنى يېڭەلمەيدىغان، بەندىلىرىدىن تەۋبە قىلغۇچىلارنىڭ گۇناھلىرىنى تولىمۇ مەغپىرەت قىلغۇچى زاتتۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلۡ هُوَ نَبَؤٌاْ عَظِيمٌ
ئەي پەيغەمبەر! بۇ ئىنكارچىلارغا ئېيتقىنكى: شەكسىزكى قۇرئان كەرىم شانۇ-شەۋكەتلىك خەۋەردۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
أَنتُمۡ عَنۡهُ مُعۡرِضُونَ
سىلەر بۇ كاتتا خەۋەردىن يۈز ئۆرۈپ، ئۇنىڭغا پەرۋا قىلمايسىلەر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
مَا كَانَ لِيَ مِنۡ عِلۡمِۭ بِٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰٓ إِذۡ يَخۡتَصِمُونَ
ئەگەر ئاللاھ ماڭا ۋەھىي قىلىش ئارقىلىق بىلدۈرمىگەن بولسا، مېنىڭ ئادەمنىڭ يارىتىلىشى ھەققىدە پەرىشتىلەر ئارىسىدا بولۇنغان پاراڭلاردىن خەۋرىم يوق ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِن يُوحَىٰٓ إِلَيَّ إِلَّآ أَنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ
شەكسىزكى ئاللاھ ماڭا ۋەھىي قىلىپ، مېنىڭ سىلەرنى ئۆزىنىڭ ئازابىدىن ئوچۇق - ئاشكارا ئاگاھلاندۇرغۇچى ئىكەنلىكىمنى ئۇقتۇردى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن طِينٖ
ئۆز ۋاقتىدا پەرۋەردىگارىڭ پەرىشتىلەرگە ئېيتتى: شەكسىزكى مەن لايدىن ئىنسان يارىتىمەن، ئۇ بولسا ئادەمدۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَإِذَا سَوَّيۡتُهُۥ وَنَفَخۡتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُۥ سَٰجِدِينَ
مەن ئۇنى تولۇق يارىتىپ، قەددى - قامىتىنى مۇكەممەل قىلىپ، ئۇنىڭغا روھىمدىن پۈۋلىگەن چېغىمدا ئۇنىڭغا سەجدە قىلىڭلار.
আরবি তাফসীরসমূহ:
فَسَجَدَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ كُلُّهُمۡ أَجۡمَعُونَ
پەرىشتىلەر پەرۋەردىگارىنىڭ ئەمرىنى بەجا كەلتۈرۈپ، ھەممىسى ھۆرمەت سەجدىسىگە باردى، ئۇلاردىن ھېچكىم قالماي، ھەممەيلەن ئادەمگە سەجدە قىلىشتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَّآ إِبۡلِيسَ ٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
لېكىن ئىبلىس سەجدە قىلىشتىن باش تارتىپ، پەرۋەردىگارىنىڭ ئەمرىگە چوڭچىلىق قىلىش ئارقىلىق كاپىرلاردىن بوپكەتتى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسۡجُدَ لِمَا خَلَقۡتُ بِيَدَيَّۖ أَسۡتَكۡبَرۡتَ أَمۡ كُنتَ مِنَ ٱلۡعَالِينَ
ئاللاھ ئېيتتى: ئەي ئىبلىس! مەن ئۆز قولۇم بىلەن ياراتقان ئادەمگە سەجدە قىلىشتىن سېنى نېمە توستى؟ سېنى سەجدە قىلىشتىن تەكەببۇرلۇق توسۇپ قالدىمۇ ياكى سەن ئەزەلدىن پەرۋەردىگارىڭغا تەكەببۇرلۇق قىلىدىغان، چوڭچى بىرىمىدىڭ؟
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ
ئىبلىس: مەن ئادەمدىن ياخشى. چۈنكى سەن مېنى ئوتتىن، ئۇنى بولسا لايدىن ياراتتىڭ، دېدى. ئۇنىڭچە بولغاندا ئوتنىڭ ماددىسى لايدىن ئۇلۇغراق ئىدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ
ئاللاھ ئىبلىسقا: جەننەتتىن چىق، ھەقىقەتەن سەن دەرگاھىمدىن قوغلاندىڭ، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَإِنَّ عَلَيۡكَ لَعۡنَتِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ
شەكسىزكى قىيامەت كۈنى سەن جەننەتتىنمۇ قوغلىنىشقا مەھكۇمسەن، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
ئىبلىس: ماڭا مۆھلەت بەرگىن، تاكى بەندىلىرىڭنى قايتا تىرىلدۈرىدىغان كۈنگە قەدەر مېنىڭ جېنىمنى ئالمىغىن، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
ئاللاھ: ساڭا ھالاكىتىڭ بېكىتىلگەن مۇئەييەن ۋاقىتقىچە مۆھلەت بېرىلدى، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ
ئاللاھ: ساڭا ھالاكىتىڭ بېكىتىلگەن مۇئەييەن ۋاقىتقىچە مۆھلەت بېرىلدى، دېدى.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ
ئىبلىس ئېيتتى: سېنىڭ قۇدرىتىڭ ۋە كۈچ - قۇۋۋىتىڭ بىلەن قەسەم قىلىمەنكى، مەن چوقۇم پۈتۈن ئادەمزاتنى ئازدۇرۇۋېتىمەن.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
لېكىن سەن مېنىڭ ئازدۇرۇشۇمدىن ساقلاپ قالغان ھەمدە يالغۇز ئۆزۈڭنىڭ قۇلچىلىقىغا تاللىغان بەندىلىرىڭ بۇنىڭدىن مۇستەسنا.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• القياس والاجتهاد مع وجود النص الواضح مسلك باطل.
ئېنىق دەلىل بار يەردە قىياس ۋە ئىجتىھاد قىلىش خاتا يولدۇر.

• كفر إبليس كفر عناد وتكبر.
ئىبلىسنىڭ كۇپرىسى بويۇنتاۋلىق ۋە تەكەببۇرلۇق كۇپرىسىدۇر.

• من أخلصهم الله لعبادته من الخلق لا سبيل للشيطان عليهم.
ئاللاھ تائالا مەخلۇقاتلىرىدىن كىمنى ئۆزىنىڭ ئىبادىتىدە ئىخلاس ئاتا قىلسا، شەيتان ئۇلارنى ئازدۇرالمايدۇ.

قَالَ فَٱلۡحَقُّ وَٱلۡحَقَّ أَقُولُ
ئاللاھ تائالا ئېيتتى: مېنىڭ سۆزۈم ھەقتۇر، مەن ھەقنى دەيمەن، ھەقتىن باشقىنى دېمەيمەن.
আরবি তাফসীরসমূহ:
لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكَ وَمِمَّن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ أَجۡمَعِينَ
قىيامەت كۈنى جەھەننەمنى سەن ۋە پۈتكۈل ئادەمزات ئىچىدىن كۇپرىدا ساڭا ئەگەشكەنلەر بىلەن توشقۇزىمەن.
আরবি তাফসীরসমূহ:
قُلۡ مَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُتَكَلِّفِينَ
ئەي پەيغەمبەر! بۇ مۇشرىكلارغا: مەن سىلەرگە نەسىھەت قىلغىنىم ئۈچۈن مۇكاپات بېرىڭلار دېمەيمەن. مەن بۇيرۇلغانغا بىر نەرسىلەرنى قېتىش ئارقىلىق يالغاننى توقۇغۇچىلاردىن ئەمەسمەن، دېگىن.
আরবি তাফসীরসমূহ:
إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ
قۇرئان كەرىم ئىنسانلار ۋە جىنلارغا ۋەز - نەسىھەتتۇر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
وَلَتَعۡلَمُنَّ نَبَأَهُۥ بَعۡدَ حِينِۭ
بۇ قۇرئان خەۋەر قىلغان ئىشلارنىڭ راستلىقىنى ئۇزۇنغا قالماي، يەنى ئۆلگەن چېغىڭلاردا چوقۇم بىلىپ قالىسىلەر.
আরবি তাফসীরসমূহ:
এই পৃষ্ঠার আয়াতগুলোর কতক ফায়দা:
• الداعي إلى الله يحتسب الأجر من عنده، لا يريد من الناس أجرًا على ما يدعوهم إليه من الحق.
ئاللاھقا چاقىرغۇچى ئەجىرنى پەقەت ئۇنىڭدىن كۈتىدۇ، كىشىلەرنى ھەقىقەتكە چاقىرغانلىقى ئۈچۈن ئۇلاردىن مۇكاپات كۈتمەيدۇ.

• التكلّف ليس من الدِّين.
ساختا تەكەللۇپ دىندىن ئەمەس.

• التوسل إلى الله يكون بأسمائه وصفاته وبالإيمان وبالعمل الصالح لا غير.
ئاللاھقا ۋەسىلە قىلىش پەقەت ئۇنىڭ گۈزەل ئىسىم ۋە سۈپەتلىرى بىلەن، ئۇنىڭغا ئىمان ئېيتىش ۋە ياخشى ئەمەل قىلىش بىلەن بولىدۇ.

 
অর্থসমূহের অনুবাদ সূরা: সূরা সা-দ
সূরাসমূহের সূচী পৃষ্ঠার নাম্বার
 
কুরআনুল কারীমের অর্থসমূহের অনুবাদ - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - অনুবাদসমূহের সূচী

الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

বন্ধ