Traduzione dei Significati del Sacro Corano - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Indice Traduzioni
سۈرە ساد
Alcuni scopi di questa Sura comprendono:
ذكر المخاصمة بالباطل وعاقبتها.
صٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ذِي ٱلذِّكۡرِ
بۇنىڭغا ئوخشاش ئۈزۈك تاۋۇشلار ھەققىدىكى قاراشلار سۈرە بەقەرەنىڭ بېشىدا ئۆتتى. كىشىلەرنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرىتىگە مەنپەئەت بېرىدىغان مەزمۇنلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان قۇرئان كەرىم بىلەن قەسەم قىلىمەنكى، ھەقىقىي ئەھۋال مۇشرىكلار ئويلىغاندەك ئاللاھنىڭ شېرىكلىرى بولۇشى مۇمكىن ئەمەس.
Esegesi in lingua araba:
كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ فَنَادَواْ وَّلَاتَ حِينَ مَنَاصٖ
بىز ئۇلاردىن ئىلگىرىمۇ پەيغەمبەرلىرىنى ئىنكار قىلغان نۇرغۇن ئاھالىلەرنى ھالاك قىلىۋەتتۇق. ئۇلار ئۆزلىرىگە ئازاب كەلگەندە پەرياد قىلىشتى. بىراق بۇ ۋاقىت ئۇلار ئازابتىن قۇتۇلىدىغان، پەرياد قىلىش ئەسقاتىدىغان ۋاقىت ئەمەس ئىدى.
Esegesi in lingua araba:
وَعَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡۖ وَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا سَٰحِرٞ كَذَّابٌ
ئۇلار ناۋادا ئۆزلىرىنىڭ كۇپرىسىدا ئۈزلۈكسىز چىڭ تۇرۇپ قالسا، ئۇلارنىڭ ئىچىدىن ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قورقىتىدىغان بىرەر پەيغەمبەرنىڭ كىلىشىدىن ھەيران قېلىشتى. كاپىرلار مۇھەممەد سەللەللاھۇ ئەلەيھى ۋەسەللەم ئېلىپ كەلگەن دىننىڭ راستلىقىنىڭ دەلىل - پاكىتلىرىنى كۆرگەندە: بۇ ئادەم كىشىلەرنىڭ كۆزىنى باغلايدىغان سېھىرگەردۇر، ئۇ ئۆزىنى ئاللاھ تەرىپىدىن ۋەھىي كېلىدىغان پەيغەمبەر دېگەن دەۋاسىدا يالغانچىدۇر، دېيىشتى.
Esegesi in lingua araba:
وَٱنطَلَقَ ٱلۡمَلَأُ مِنۡهُمۡ أَنِ ٱمۡشُواْ وَٱصۡبِرُواْ عَلَىٰٓ ءَالِهَتِكُمۡۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٞ يُرَادُ
ئۇلارنىڭ مۆتىۋەرلىرى ۋە كاتتىلىرى ئەگەشكۈچىلىرىگە: بۇرۇندىن مېڭىپ كەلگەن يولۇڭلارنى داۋاملاشتۇرۇڭلار، مۇھەممەدنىڭ دىنىغا كىرگۈچى بولماڭلار، ئۆزۈڭلارنىڭ ئىلاھلىرىغا چوقۇنۇشتا چىڭ تۇرۇڭلار. شەكسىزكى مۇھەممەد سىلەرنى چاقىرغان بىر ئىلاھقا قۇلچىلىق قىلىش ئىشى، ئۇ ئۆزى بىزدىن ئۈستۈن بولۇۋېلىپ، بىزنىڭ ئۆزىگە ئەگەشكۈچى بولۇشىمىز ئۈچۈن ئالدىن پىلانلىغان ئىشتۇر، دېگىنىچە يۈرۈپ كېتىشتى.
Esegesi in lingua araba:
مَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِي ٱلۡمِلَّةِ ٱلۡأٓخِرَةِ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا ٱخۡتِلَٰقٌ
بىز مۇھەممەد چاقىرىۋاتقان «ئاللاھنى بىر دەپ بىلىش» دېگەن گەپنى نە ئىلگىرىكى ئاتا - بوۋىلىرىمىزدىن، نە ئىيسا ئەلەيھىسسالامنىڭ قەۋمىدىن ئاڭلاپ باقمىغان. بىز مۇھەممەدتىن ئاڭلىغان بۇ گەپ يالغان ۋە بوھتاندىن باشقا نەرسە ئەمەس.
Esegesi in lingua araba:
أَءُنزِلَ عَلَيۡهِ ٱلذِّكۡرُ مِنۢ بَيۡنِنَاۚ بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ مِّن ذِكۡرِيۚ بَل لَّمَّا يَذُوقُواْ عَذَابِ
قۇرئان كەرىم بىزنىڭ ئىچىمىزدىن پەقەت ئۇنىڭغىلا چۈشۈپ، بىزدەك ئاقسۆڭەك، مۆتىۋەرلەرگە چۈشمەسلىكى توغرىمۇ؟ بۇ مۇشرىكلار ساڭا نازىل بولغان ۋەھىيدىن گۇماندىدۇر. ئۇلار تېخى ئاللاھنىڭ ئازابىنى تېتىمىغاچقا شۇنداق پەرۋاسىزلىق قىلىدۇ. ناۋادا ئاللاھنىڭ ئازابىنى تېتىغان بولسىدى، ھەرگىزمۇ ئاللاھقا كاپىر بولۇشقا، شېرىك كەلتۈرۈشكە ۋە ساڭا ۋەھىي قىلىنغان نەرسىدە گۇمان قىلىشقا پېتىنالمىغان بولاتتى.
Esegesi in lingua araba:
أَمۡ عِندَهُمۡ خَزَآئِنُ رَحۡمَةِ رَبِّكَ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡوَهَّابِ
بۇ يالغانچى مۇشرىكلارنىڭ يېنىدا ھېچكىم يېڭەلمەيدىغان، ھەممىدىن غالىب پەرۋەردىگارىڭنىڭ پەزلى - مەرھەمىتىنىڭ خەزىنىلىرى بارمۇ؟ ئاللاھ خالىغان كىشىگە خالىغىنىنى بېرىدۇ. پەيغەمبەرلىكمۇ ئۇنىڭ پەزلى - مەرھەمىتىنىڭ خەزىنىلىرىدىن بىرى بولۇپ، ئۇنىمۇ ئۆزى خالىغان كىشىگە بېرىدۇ. مۇشرىكلارنىڭ بۇنىڭغا ئارىلىشىپ، ئۆزلىرى خالىغان كىشىگە بېرىپ، خالىغىنىغا بەرمەسلىك ھوقۇقى يوق.
Esegesi in lingua araba:
أَمۡ لَهُم مُّلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَاۖ فَلۡيَرۡتَقُواْ فِي ٱلۡأَسۡبَٰبِ
ياكى ئاسمانلارنىڭ، زېمىننىڭ ۋە ئۇ ئىككىسى ئارىسىدىكى نەرسىلەرنىڭ ئىگىدارچىلىقى ئۇلارنىڭ قولىدىمۇ؟ ئۇ چاغدا ئۇلارنىڭ بېرىش - بەرمەسلىك ھوقۇقى بولار ئىدى. ئۇلار مۇشۇنداق بىلجىرلىغان ئىكەن، بېرىش - بەرمەسلىكتە ئۆزلىرى خالىغان قارارنى چىقىرىش ئىمكانىيىتىگە ئېرىشىش ئۈچۈن ئاسمانغا چىقالايدىغاننىڭ ئامالىنى قىلىپ باقسۇن قېنى؟ ئۇلار ھەرگىز بۇنداق قىلالمايدۇ.
Esegesi in lingua araba:
وَثَمُودُ وَقَوۡمُ لُوطٖ وَأَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِۚ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡأَحۡزَابُ
سەمۇد قەۋمىمۇ ئىنكار قىلدى، لۇت قەۋمىمۇ ئىنكار قىلدى، شۇئەيب قەۋمىمۇ ئىنكار قىلدى. ئەنە شۇلار پەيغەمبەرلىرىنى ئىنكار قىلىپ، ئۇلار ئېلىپ كەلگەن نەرسىگە كاپىر بولۇشتا بىردەكلىك ھاسىل قىلغان گۇرۇھلاردۇر.
Esegesi in lingua araba:
وَمَا يَنظُرُ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ مَّا لَهَا مِن فَوَاقٖ
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنى ئىنكار قىلغان بۇ ئادەملەر پەقەت ئىككىنچى قېتىملىق سۈر پۈۋلىنىشىنى كۈتىدۇكى، ئۇ چاغدا قايتىش بولمايدۇ، ئۇلار ناۋادا پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلغان پېتى ئۆلۈپ كەتسە، ئۇلارغا ئازاب چۈشىدۇ.
Esegesi in lingua araba:
Alcuni insegnamenti da trarre da questi versi sono:
• أقسم الله عز وجل بالقرآن العظيم، فالواجب تَلقِّيه بالإيمان والتصديق، والإقبال على استخراج معانيه.
ئاللاھ تائالا ئۇلۇغ قۇرئان بىلەن قەسەم قىلدى. بۇ، ئۇنى ئىمان ۋە چىن پۈتۈش بىلەن، ئۇنىڭ مەنىلىرىنى بىلىشكە بېرىلىش بىلەن قوبۇل قىلىش دېمەكتۇر.
ٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَا دَاوُۥدَ ذَا ٱلۡأَيۡدِۖ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
ئەي پەيغەمبەر! بۇ ئىنكارچىلارنىڭ سېنى خاپا قىلىدىغان گەپلەرنى دېگەنلىكىگە سەۋر قىلغىن، دۈشمەنلىرىگە قارشى تۇرۇشتا كۈچلۈك، ئاللاھقا تائەت قىلىشتا سەۋرچان بەندىمىز داۋۇدنى ئەسلىگىن. چۈنكى ئۇ ئاللاھقا كۆپ تەۋبە قىلغۇچى ھەمدە ئاللاھنى رازى قىلىدىغان ئەمەلنى كۆپ قىلغۇچى ئىدى.
Esegesi in lingua araba:
وَشَدَدۡنَا مُلۡكَهُۥ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحِكۡمَةَ وَفَصۡلَ ٱلۡخِطَابِ
بىز ئۇنىڭغا ھەيۋەت، كۈچ - قۇۋۋەت ۋە دۈشمەنلىرىگە قارشى نۇسرەت ئاتا قىلىش ئارقىلىق ئۇنىڭ سەلتەنىتىنى كۈچەيتتۇق. ئۇنىڭغا پەيغەمبەرلىكنى ۋە ئىشلىرىدا توغرا قىلىش قابىلىيىتىنى بەردۇق. ئۇنىڭغا مەقسىتىنى تولۇق ئىپادىلىيەلەيدىغان نوتۇق قابىلىيىتى ۋە گەپ - سۆز ھەم ھۆكۈم قىلىشتا ئۆتكۈر پاساھەت ئاتا قىلدۇق.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ دَخَلُواْ عَلَىٰ دَاوُۥدَ فَفَزِعَ مِنۡهُمۡۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ خَصۡمَانِ بَغَىٰ بَعۡضُنَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فَٱحۡكُم بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَلَا تُشۡطِطۡ وَٱهۡدِنَآ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلصِّرَٰطِ
ئەينى چاغدا ئۇلار داۋۇدنىڭ يېنىغا ئۇشتۇمتۇت كىردى، شۇنىڭ بىلەن داۋۇد ئۇلارنىڭ بۇنداق بىنورمال ئۇسۇلدا ئۇشتۇمتۇت كىرگەنلىكىدىن چۆچۈپ كەتتى. ئۇلار داۋۇدنىڭ چۆچۈپ كەتكەنلىكىنى سېزىپ: قورقمىغىن، بىز بىر - بىرىمىزگە زۇلۇم قىلغان دەۋاگەرلەرمىز. ئارىمىزدا ئادىل ھۆكۈم قىلغىن. ناۋادا سەن ھۆكۈم قىلساڭ بىزگە زۇلۇم قىلمايسەن. بىزگە توغرا بولغان يولنى كۆرسەتكىن، دېيىشتى.
Esegesi in lingua araba:
إِنَّ هَٰذَآ أَخِي لَهُۥ تِسۡعٞ وَتِسۡعُونَ نَعۡجَةٗ وَلِيَ نَعۡجَةٞ وَٰحِدَةٞ فَقَالَ أَكۡفِلۡنِيهَا وَعَزَّنِي فِي ٱلۡخِطَابِ
دەۋاگەرلەرنىڭ بىرى داۋۇدقا: بۇ ئادەم مېنىڭ قېرىندىشىم بولىدۇ، ئۇنىڭ 99 ساغلىقى بار، مېنىڭ بولسا بىر ساغلىقىم بار. قېرىندىشىم مەندىن ئاشۇ بىر ساغلىقنىمۇ ئۆزىگە بېرىشىمنى تەلەپ قىلىۋاتىدۇ. ئۇ مېنى دەلىلدە يېڭىپ قويدى، دېدى.
Esegesi in lingua araba:
قَالَ لَقَدۡ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعۡجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِۦۖ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَقَلِيلٞ مَّا هُمۡۗ وَظَنَّ دَاوُۥدُ أَنَّمَا فَتَنَّٰهُ فَٱسۡتَغۡفَرَ رَبَّهُۥ وَخَرَّۤ رَاكِعٗاۤ وَأَنَابَ۩
داۋۇد ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ھۆكۈم قىلىپ، دەۋاگەرگە قاراپ مۇنداق دېدى: قېرىندىشىڭ سېنىڭ بىر ساغلىقىڭنى ئۆزىنىڭ ساغلىقلىرىغا قوشۇۋېلىشنى تەلەپ قىلىپ ساڭا راستتىنلا ئۇۋال قىپتۇ. نۇرغۇن شېرىكلەر بىر - بىرىنىڭ ھەققىنى ئېلىۋېلىپ، ئىنساپسىزلىق قىلىش ئارقىلىق ئۆزئارا ئۆكتەملىك قىلىشىدۇ. لېكىن ياخشى ئەمەللەرنى قىلىدىغان مۇئمىنلەر ئۆزلىرىنىڭ شېرىكلىرىگە ئىنساپ بىلەن مۇئامىلە قىلىدۇ، ئۇۋال قىلمايدۇ. ھالبۇكى بۇنداق سۈپەتكە ئىگە كىشىلەر ئىنتايىن ئاز. داۋۇد بۇ دەۋا ئارقىلىق بىزنىڭ ئۆزىنى سىنىغانلىقىمىزنى بىلدى. ئاندىن رەببىدىن مەغپىرەت تىلەپ، ئاللاھقا يېقىنلىشىش ئۈچۈن سەجدىگە يىقىلىپ، تەۋبە قىلدى.
Esegesi in lingua araba:
يَٰدَاوُۥدُ إِنَّا جَعَلۡنَٰكَ خَلِيفَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱحۡكُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ ٱلۡهَوَىٰ فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا نَسُواْ يَوۡمَ ٱلۡحِسَابِ
ئەي داۋۇد! ھەقىقەتەن بىز سېنى يەر يۈزىدە دىنىي ۋە دۇنيالىق ھۆكۈملەرنى چىقىرىدىغان خەلىپە قىلدۇق. شۇڭا كىشىلەرنىڭ ئارىسىدا ئادىللىق بىلەن ھۆكۈم قىلغىن، كىشىلەرنىڭ ئارىسىدا ھۆكۈم قىلغىنىڭدا ئۇرۇق - تۇغقانچىلىق ياكى دوستلۇق مۇناسىۋىتى تۈپەيلىدىن ياكى ئاراڭلاردىكى بىرەر دۈشمەنلىك تۈپەيلىدىن ئىككى دەۋاگەرنىڭ بىرىگە ئېغىپ كېتىش ئارقىلىق ھاۋايى - ھەۋەسكە ئەگەشمىگىن. بولمىسا ھاۋايى - ھەۋەس سېنى ئاللاھنىڭ توغرا يولدىن ئازدۇرۇۋېتىدۇ. شەكسىزكى ئاللاھنىڭ توغرا يولىدىن ئېزىپ كەتكەنلەرگە ھېساب بېرىدىغان كۈننى ئۇنتۇپ قالغانلىقلىرى ئۈچۈن قاتتىق ئازاب بار. چۈنكى ئۇلار ھېساب بېرىدىغان كۈننى ئەسلەپ، ئۇنىڭدىن قورققان بولسا ئىدى، ھەرگىزمۇ ھاۋايى - ھەۋەسلىرىگە ماسلىشىپ كەتمىگەن بولاتتى.
Esegesi in lingua araba:
Alcuni insegnamenti da trarre da questi versi sono:
• بيان فضائل نبي الله داود وما اختصه الله به من الآيات.
بۇ ئايەتلەر ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى داۋۇد ئەلەيھىسسالامنىڭ پەزىلىتىنى ھەمدە ئاللاھ تائالا ئۇنىڭغا ئىلتىپات قىلغان مۆجىزىلەرنى بايان قىلىدۇ.
• الأنبياء - صلوات الله وسلامه عليهم - معصومون من الخطأ فيما يبلغون عن الله تعالى؛ لأن مقصود الرسالة لا يحصل إلا بذلك، ولكن قد يجري منهم بعض مقتضيات الطبيعة بنسيان أو غفلة عن حكم، ولكن الله يتداركهم ويبادرهم بلطفه.
پەيغەمبەرلەر ئاللاھ تائالادىن يەتكۈزگەن ۋەھىيدە خاتالىقتىن خالىيدۇر. چۈنكى پەيغەمبەرلىكتىن بولغان نىشان پەقەت شۇنداق بولغاندىلا ئەمەلگە ئاشىدۇ. لېكىن ئۇلاردىن ئىنسانلىق تەبىئىتى بىلەن بەزىدە ئۇنتۇپ قېلىش ياكى ھۆكۈمنى ئۇقماي قېلىشلار يۈز بېرىپ قالىدۇ. بۇنداق ئەھۋالدا ئاللاھ تائالا ئۆز لۇتفى بىلەن ئۇلارغا دەرھال توغرىنى بىلدۈرىدۇ.
• استدل بعض العلماء بقوله تعالى: ﴿ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ اْلْخُلَطَآءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ ﴾ على مشروعية الشركة بين اثنين وأكثر.
بىر قىسىم ئۆلىمالار ئاللاھ تائالانىڭ: «نۇرغۇن شېرىكلەر بىر - بىرىنىڭ ھەقلىرىگە چېقىلىدۇ» دېگەن سۆزىنى ئىككى ياكى ئۇنىڭدىن كۆپرەك كىشىنىڭ شېرىكلىشىشىنىڭ يوللۇق ئىكەنلىكىگە دەلىل قىلغان.
وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا بَٰطِلٗاۚ ذَٰلِكَ ظَنُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنَ ٱلنَّارِ
بىز ئاسماننى ۋە زېمىننى بىكارغا ياراتمىدۇق. بۇ پەقەت كاپىلارنىڭ گۇمانىدۇر. مۇشۇنداق گۇماندا بولغان كاپىرلار ناۋادا ئۆزلىرىنىڭ كۇپرىسى ۋە ئاللاھقا بولغان يامان گۇمانى بىلەن ئۆلۈپلا كەتسە، قىيامەت كۈنى ئۇلارغا دوزاخ ئازابىدىن ۋاي!
Esegesi in lingua araba:
أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَٱلۡمُفۡسِدِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلۡمُتَّقِينَ كَٱلۡفُجَّارِ
ئاللاھقا ئىمان ئېيتقان، پەيغەمبىرىگە ئەگەشكەن ۋە ياخشى ئەمەللەرنى قىلغان كىشىلەرنى ھەرگىزمۇ كۇپۇرلۇق ۋە گۇناھ - مەئسىيەتلەر بىلەن يەر يۈزىدە بۇزۇقچىلىق قىلغانلارغا ئوخشاش قىلمايمىز، پەرۋەردىگارىنىڭ بۇيرۇقلىرىغا بويسۇنۇش، چەكلىمىلىرىدىن يېنىش ئارقىلىق ئۇنىڭغا تەقۋادار بولغانلارغا گۇناھ - مەئسىيەتلەرگە چۆمگەن كاپىر ۋە مۇناپىقلارغا ئوخشاش مۇئامىلە قىلمايمىز. چۈنكى ئۇلارغا ئوخشاش مۇئامىلە قىلىش زۇلۇم بولۇپ، ئاللاھنىڭ شانۇ-شەۋكىتىگە لايىق كەلمەيدىغان ئىشتۇر. بۇنىڭ ئەكسىچە ئاللاھ تائالا تەقۋادار مۇئمىنلەرنى جەننەتكە كىرگۈزۈش ئارقىلىق مۇكاپاتلىسا، بەدبەخت كاپىرلارنى دوزاخقا كىرگۈزۈش ئارقىلىق جازالايدۇ. چۈنكى ئۇلار ئاللاھنىڭ نەزىرىدە ھەرگىزمۇ باراۋەر بولمايدۇ، شۇڭا ئۇلارنىڭ ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىكى جازا - مۇكاپاتلىرىمۇ ئوخشاش بولمايدۇ.
Esegesi in lingua araba:
كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
شەكسىزكى بۇ قۇرئان كەرىم بىز ساڭا نازىل قىلغان كىتاب بولۇپ، ئۇنىڭ ياخشىلىقى ۋە پايدىسى ئىنتايىن كۆپتۇر. بۇ كىتابنى بىز ئىنسانلارنىڭ ئۇنىڭ ئايەتلىرىنى ئويلىنىپ، مەنىلىرىنى تەپەككۇر قىلىشلىرى ئۈچۈن، ئۆتكۈر ئەقىل ئىگىلىرىنىڭ ئۇنىڭدىن پەند - نەسىھەت ئېلىشلىرى ئۈچۈن نازىل قىلدۇق.
Esegesi in lingua araba:
إِذۡ عُرِضَ عَلَيۡهِ بِٱلۡعَشِيِّ ٱلصَّٰفِنَٰتُ ٱلۡجِيَادُ
ئۆز ۋاقتىدىكى ۋەقەلىكنى ئەسلىگىنكى، نامازدىگەر ۋاقتىدا ئۇنىڭغا ناھايىتى ئېسىل، يۈگۈرۈك، بىر پۇتىنى كۆتۈرۈپ، ئۈچ پۇتىغا تايىنىپ تۇرىدىغان ئاتلار كۆرسىتىلدى. ئاشۇ ئېسىل ئاتلار ئۇنىڭغا تاكى كۈن پاتقانغا قەدەر كۆرسىتىلدى.
Esegesi in lingua araba:
وَلَقَدۡ فَتَنَّا سُلَيۡمَٰنَ وَأَلۡقَيۡنَا عَلَىٰ كُرۡسِيِّهِۦ جَسَدٗا ثُمَّ أَنَابَ
بىز سۇلايماننى سىناپ، پادىشاھلىق تەختىنىڭ ئۈستىگە ئىنسان سۈرىتىدە بىر شەيتاننى تاشلىدۇق، ئۇ شەيتان ئۇنىڭ پادىشاھلىقىنى قىسقا ۋاقىت ئىدارە قىلغاندىن كېيىن، ئاللاھ سۇلايمانغا پادىشاھلىقىنى قايتۇرۇپ بەردى ۋە شەيتانلار ئۈستىدىن ھۆكۈمرانلىقىنى يۈرگۈزدى.
Esegesi in lingua araba:
قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَهَبۡ لِي مُلۡكٗا لَّا يَنۢبَغِي لِأَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِيٓۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡوَهَّابُ
سۇلايمان ئېيتتى: ئەي پەرۋەردىگارىم! مېنىڭ گۇناھلىرىمنى كەچۈرگىن، ماڭا خاس بولغان بىر پادىشاھلىقنى ئاتا قىلغىنكى، مەندىن كېيىن ھېچكىمگە ئۇنداق پادىشاھلىق نېسىپ بولمىسۇن. ئەي رەببىم! سەن ھەقىقەتەن كۆپ بەرگۈچى ۋە ئىلتىپاتىڭ كاتتا زات سەن.
Esegesi in lingua araba:
فَسَخَّرۡنَا لَهُ ٱلرِّيحَ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦ رُخَآءً حَيۡثُ أَصَابَ
شۇنىڭ بىلەن بىز ئۇنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ، ئۇنىڭغا شامالنىمۇ بويسۇندۇرۇپ بەردۇق، شامال ئۇنىڭ بۇيرۇقى بىلەن شۇنداق لەرزان چىقاتتىكى، شۇنچىۋالا كۈچلۈك ۋە سۈرئىتى تېز بولسىمۇ باشقا نەرسىلەرنى تەۋرىتىپ قويمايتتى. سۇلايمان نەگە بارماقچى بولسا شۇ يەرگە ئاپىراتتى.
Esegesi in lingua araba:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ أَهۡلَهُۥ وَمِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنَّا وَذِكۡرَىٰ لِأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
بىز ئۇنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ، ئۇنىڭدىكى كېسەلگە شىپالىق بەردۇق، بالا - چاقىلىرىنىمۇ (يېڭىدىن) بەردۇق، ئۇنىڭغا مەرھەمەت قىلىپ ۋە سەۋرچانلىقىنى مۇكاپاتلاش يۈزىسىدىن ئىلگىرىكىدىن يەنە بىر ھەسسە كۆپ بالا ۋە نەۋرىلەرنى ئاتا قىلدۇق. ئۆتكۈر ئەقىل ئىگىلىرى سەۋرنىڭ ئاقىۋىتى قۇتۇلۇش ۋە مۇكاپات بولىدىغانلىقىدىن ئىبرەت ئالسۇن!
Esegesi in lingua araba:
وَخُذۡ بِيَدِكَ ضِغۡثٗا فَٱضۡرِب بِّهِۦ وَلَا تَحۡنَثۡۗ إِنَّا وَجَدۡنَٰهُ صَابِرٗاۚ نِّعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٞ
ئەييۇب ئايالىغا ئاچچىقلانغان چاغدا ئۇنى يۈز قامچا ئۇرىدىغانلىقىغا قەسەم قىلدى. بىز ئۇنىڭغا: -ئەي ئەييۇب!- قولۇڭغا بىر باغلام شاخنى ئېلىپ، قەسىمىڭدىن چىقىش ئۈچۈن ئۇنىڭ بىلەن ئايالىڭنى ئۇرغىن، قىلغان قەسىمىڭنىمۇ بۇزمىغىن، دېدۇق. ئەييۇب بىر باغلام شاخنى ئېلىپ ئايالىنى ئۇردى. شەكسىزكى بىز ئۇنى مۇپتىلا قىلغان سىناقلارغا سەۋرچان ئىكەنلىكىنى بىلدۇق. ئۇ نېمىدېگەن ياخشى بەندە - ھە! شەكسىزكى ئۇ ئاللاھقا كۆپ قايتقۇچى ۋە كۆپ تەۋبە قىلغۇچى ئىدى.
Esegesi in lingua araba:
وَٱذۡكُرۡ عِبَٰدَنَآ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ أُوْلِي ٱلۡأَيۡدِي وَٱلۡأَبۡصَٰرِ
ئەي پەيغەمبەر! بىز پەيغەمبەرلىككە تاللىغان بەندىلىرىمىز ئىبراھىم، ئىسھاق ۋە يەئقۇبلارنى ئەسلىگىن. ئۇلار ھەقىقەتەن ئاللاھقا تائەت - ئىبادەت قىلىشتا ۋە ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى ئىزدەشتە كۈچلۈك، ھەقىقەتنى تونۇشتا پاراسەتلىك كىشىلەر ئىدى.
Esegesi in lingua araba:
وَٱذۡكُرۡ إِسۡمَٰعِيلَ وَٱلۡيَسَعَ وَذَا ٱلۡكِفۡلِۖ وَكُلّٞ مِّنَ ٱلۡأَخۡيَارِ
ئەي پەيغەمبەر! ئىبراھىمنىڭ ئوغلى ئىسمائىلنى، ئىليەسەنى ۋە زۇلكىفلنى ئەسلىگىن، ئۇلارنى ئەڭ گۈزەل شەكىلدە مەدھىيىلىگىن. چۈنكى ئۇلار شۇنىڭغا لايىق، بۇلارنىڭ ھەممىسى ئاللاھ تائالانىڭ تاللانغان بەندىلىرىدىندۇر.
Esegesi in lingua araba:
هَٰذَاۚ وَإِنَّ لِلطَّٰغِينَ لَشَرَّ مَـَٔابٖ
مانا بۇ تەقۋادارلارنىڭ بىز تىلغا ئالغان مۇكاپاتىدۇر. شەكسىزكى كۇپرى ۋە گۇناھ - مەئسىيەتلەر بىلەن ئاللاھنىڭ بەلگىلىمىلىرىدىن ئۆتۈپ كەتكۈچىلەرگە تەقۋادارلارنىڭكىگە ئوخشىمايدىغان جازا بېرىلىدۇ. ئۇلار ئۈچۈن قىيامەت كۈنى ئەڭ يامان ئاقىۋەت بار.
Esegesi in lingua araba:
هَٰذَا فَوۡجٞ مُّقۡتَحِمٞ مَّعَكُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِهِمۡۚ إِنَّهُمۡ صَالُواْ ٱلنَّارِ
دوزىخىيلار دوزاخقا كىرگەندە ئۇلارنىڭ ئارىسىدا خۇددى دەتالاش قىلغۇچىلار ئارىسىدا يۈز بەرگىنىگە ئوخشاش تىل - ئاھانەتلەر يۈز بېرىدۇ، ئۇلار بىر - بىرىدىن ئادا - جۇدا بولىدۇ. ئۇلاردىن بىر بۆلۈكى: دوزىخىيلاردىن بۇ بىر ئوچۇم كىشىلەر سىلەر بىلەن بىرگە دوزاخقا كىرىدۇ، دەيدۇ. ئاندىن ئۇلار قارشى تەرەپكە جاۋابەن: ئۇلار قارشى ئېلىنمايدۇ، چۈنكى ئۇلارمۇ دوزاخ ئازابىدىن بىزنىڭ تېتىغىنىمىزنىڭ ئوخشىشىنى تېتىيدۇ.
Esegesi in lingua araba:
قَالُواْ بَلۡ أَنتُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِكُمۡۖ أَنتُمۡ قَدَّمۡتُمُوهُ لَنَاۖ فَبِئۡسَ ٱلۡقَرَارُ
ئەگەشكەن گۇرۇھ ئەگەشتۈرگۈچى كاتتىلىرىغا: ئەي يولباشچى كاتتىلار! بەلكى سىلەر قارشى ئېلىنمايسىلەر. چۈنكى سىلەر بىزنى قۇتراتقۇلۇق قىلىپ ئازدۇرۇش ئارقىلىق مۇشۇنداق دەرتلىك ئازابقا دۇچار بولۇشىمىزغا سەۋەبچى بولدۇڭلار. بۇ نېمىدېگەن يامان جاي! ھەممىڭلارنىڭ جايى جەھەننەمنىڭ ئوتى ئىكەنغۇ، دەيدۇ!.
Esegesi in lingua araba:
Alcuni insegnamenti da trarre da questi versi sono:
• من صبر على الضر فالله تعالى يثيبه ثوابًا عاجلًا وآجلًا، ويستجيب دعاءه إذا دعاه.
بۇ ئايەتلەر زىيان - زەخمەتكە سەۋر قىلغان كىشىگە ئاللاھ تائالانىڭ شۇ ۋاقىتنىڭ ئۆزىدە ۋە كەلگۈسىدە ساۋاب بېرىدىغانلىقىنى، دۇئا قىلغۇچىنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ.
• في الآيات دليل على أن للزوج أن يضرب امرأته تأديبًا ضربًا غير مبرح؛ فأيوب عليه السلام حلف على ضرب امرأته ففعل.
بۇ ئايەتلەردە ئەرنىڭ ئايالىنى ئەدەبلەش ئۈچۈن يارىلاندۇرماستىن ئۇرسا بولىدىغانلىقىغا دەلىل بار. چۈنكى ئەييۇب ئەلەيھىسسالام ئايالىنى ئۇرىدىغانلىقىغا قەسەم قىلغان بولۇپ، ئەمەلىيەتتە شۇنداق قىلغان.
أَتَّخَذۡنَٰهُمۡ سِخۡرِيًّا أَمۡ زَاغَتۡ عَنۡهُمُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ
ئەجىبا بىزنىڭ مەسخىرىلىرىمىز، ئۇلارنى مازاق قىلىشلىرىمىز خاتا بولۇپ، ئۇلار ئازابقا لايىق كىشىلەر ئەمەسمىدى ياكى بىزنىڭ ئۇلارنى مەسخىرە قىلىشلىرىمىز توغرا بولۇپ، ئۇلار دوزاخقا كىرگەن بولسىمۇ بىز ئۇلارنى كۆرمەي قالدۇقمۇ؟ دېيىشىدۇ.
Esegesi in lingua araba:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ مُنذِرٞۖ وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّا ٱللَّهُ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّارُ
ئەي مۇھەممەد! قەۋمىڭدىن كاپىر بولغانلارغا ئېيتقىنكى: مەن پەقەت سىلەرنىڭ كۇپرىڭلار ۋە ئاللاھنىڭ پەيغەمبەرلىرىنى ئىنكار قىلغانلىقىڭلار سەۋەبلىك بېشىڭلارغا ئاللاھنىڭ ئازابى كەپقېلىشىدىن ئاگاھلاندۇرغۇچىمەن. بۇ دۇنيادا ئاللاھتىن باشقا ئىبادەتكە لايىق ھېچبىر ئىلاھ مەۋجۇت ئەمەس. ئاللاھ تائالا كاتتىلىقى، گۈزەل ئىسىم ۋە سۈپەتلىرىدە يەككە - يېگانە زاتتۇركى، ئۇ ھەر نەرسىنى بويسۇندۇرغان، ھەر نەرسە ئۇنىڭغا باش ئېگىدىغان، ھەممىدىن كۈچلۈك زاتتۇر.
Esegesi in lingua araba:
رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡغَفَّٰرُ
ئاللاھ تائالا ئاسمانلارنىڭ، زېمىننىڭ ۋە ئۇ ئىككىسى ئارىسىدىكى بارلىق نەرسىلەرنىڭ پەرۋەردىگارىدۇر. ئۇ پادىشاھلىقىدا غالىب، ھېچكىم ئۇنى يېڭەلمەيدىغان، بەندىلىرىدىن تەۋبە قىلغۇچىلارنىڭ گۇناھلىرىنى تولىمۇ مەغپىرەت قىلغۇچى زاتتۇر.
Esegesi in lingua araba:
قُلۡ هُوَ نَبَؤٌاْ عَظِيمٌ
Esegesi in lingua araba:
أَنتُمۡ عَنۡهُ مُعۡرِضُونَ
Esegesi in lingua araba:
قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسۡجُدَ لِمَا خَلَقۡتُ بِيَدَيَّۖ أَسۡتَكۡبَرۡتَ أَمۡ كُنتَ مِنَ ٱلۡعَالِينَ
ئاللاھ ئېيتتى: ئەي ئىبلىس! مەن ئۆز قولۇم بىلەن ياراتقان ئادەمگە سەجدە قىلىشتىن سېنى نېمە توستى؟ سېنى سەجدە قىلىشتىن تەكەببۇرلۇق توسۇپ قالدىمۇ ياكى سەن ئەزەلدىن پەرۋەردىگارىڭغا تەكەببۇرلۇق قىلىدىغان، چوڭچى بىرىمىدىڭ؟
Esegesi in lingua araba:
قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ
Esegesi in lingua araba:
وَإِنَّ عَلَيۡكَ لَعۡنَتِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ
Esegesi in lingua araba:
قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
Esegesi in lingua araba:
إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ
Esegesi in lingua araba:
Alcuni insegnamenti da trarre da questi versi sono:
• القياس والاجتهاد مع وجود النص الواضح مسلك باطل.
قَالَ فَٱلۡحَقُّ وَٱلۡحَقَّ أَقُولُ
Esegesi in lingua araba:
لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكَ وَمِمَّن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ أَجۡمَعِينَ
Esegesi in lingua araba:
إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ
Esegesi in lingua araba:
Traduzione dei significati Sura: Sâd
Traduzione dei Significati del Sacro Corano - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Indice Traduzioni
الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.