Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Translations’ Index
əl-Qəsəs
Purposes of the Surah:
سنة الله في تمكين المؤمنين المستضعفين وإهلاك الطغاة المستكبرين.
طسٓمٓ
Arabic explanations of the Qur’an:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ فِرۡعَوۡنَ عَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَجَعَلَ أَهۡلَهَا شِيَعٗا يَسۡتَضۡعِفُ طَآئِفَةٗ مِّنۡهُمۡ يُذَبِّحُ أَبۡنَآءَهُمۡ وَيَسۡتَحۡيِۦ نِسَآءَهُمۡۚ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Həqiqətən Firon, Misir torpaqlarında tüğyan edərək, onun əhalisini öz aralarında ayrı-ayrı tayfalara bölmüş, onlar içində İsrail oğullarını zəif görüb, onların oğlan uşaqlarını öldürüb, onları Misirdə zəlil bir hala salmaq məqsədi ilə qadınlarını isə özlərinə xidmət etmək üçün sağ buraxırdı. Həqiqətən, o, yer üzündə zülm və tüğyan edərək fitnə-fəsad törədənlərdən idi.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَنُرِيدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى ٱلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَنَجۡعَلَهُمۡ أَئِمَّةٗ وَنَجۡعَلَهُمُ ٱلۡوَٰرِثِينَ
Biz, Fironun Misir torpaqlarında gücsüz və zəif gördüyü İsrail oğullarına, düşmənlərini həlak edərək, onların üzərindənki bu zəifliyi qaldıraraq, onları haqq yolda öndə gedən imamlar edərək və Fironu həlak edikdən sonra onları mübarək Şam torpaqlarına varislər edərək onlara lütf etmək istədik. Uca Allah bu barədə, "əl-Əraf" surəsinin 137-ci ayəsində belə buyurur: "(Musa ilə olan) zəif qövmü (İsrail oğullarını) yer üzünün xeyir-bərəkət verdiyimiz şərq və qərb tərəflərinə (Şam diyarına) varislər təyin etdik".
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• الإيمان والعمل الصالح سببا النجاة من الفزع يوم القيامة.
• تحريم القتل والظلم والصيد في الحرم.
وَنُمَكِّنَ لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَنُرِيَ فِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَ وَجُنُودَهُمَا مِنۡهُم مَّا كَانُواْ يَحۡذَرُونَ
Biz onları yer üzündə hökm, mülk və qüdrət sahibi etmək, Firona və taxt-tacında qalması üçün bu işdə ona ən böyük dayaq olan Hamana və hər ikisinə yardımçı olan əsgərlərinə, hökmranlıqlarının İsrail oğullarından doğulan bir oğlan uşağının əli ilə məhv olması ilə qorxub çəkindikləri şeyi göstərmək istədik.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰٓ أُمِّ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَرۡضِعِيهِۖ فَإِذَا خِفۡتِ عَلَيۡهِ فَأَلۡقِيهِ فِي ٱلۡيَمِّ وَلَا تَخَافِي وَلَا تَحۡزَنِيٓۖ إِنَّا رَآدُّوهُ إِلَيۡكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Biz Musanın anasına ilham edərək belə buyurduq: "Firon və qövmünün onu öldürməsindən qorxduğun müddətə qədər onu əmizdir, onun həyatı üçün bir təhlükə hiss etdikdən isə onu sandığa qoyub Nil çayına burax, onun suda boğulmasından, Firon və ya onun qövmüdən qorxma, həmçinin, ondan ayrıldığına görə kədərlənmə, qəm-qüssə etmə. Çünki Biz onu sənə sağ-salamat qaytaracaq və onu insanlara göndərdiyimiz elçilərdən biri edəcəyik!"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱلۡتَقَطَهُۥٓ ءَالُ فِرۡعَوۡنَ لِيَكُونَ لَهُمۡ عَدُوّٗا وَحَزَنًاۗ إِنَّ فِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَ وَجُنُودَهُمَا كَانُواْ خَٰطِـِٔينَ
Musanın anası onu sandığa qoyub, çaya buraxmasına dair ona etdiyimiz ilhamı yerinə yetirdi. Nəhayət, Fironun ailəsi onu tapıb götürdü. Beləliklə də uca Allahın, Musanın Firona qarşı düşməni olacağına, Musanın əli ilə Fironun hökmranlığına son qoymasına və onların qəm-qüssə içində boğulmasına dair istəyi gerçəkləşəcəkdir. Həqiqətən, Firon, vəziri Haman və onların əsgərləri: küfrləri, günahları və yer üzündə fitnə-fəsad yaymaları səbəbindən günahkar kimsələr idilər.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَتِ ٱمۡرَأَتُ فِرۡعَوۡنَ قُرَّتُ عَيۡنٖ لِّي وَلَكَۖ لَا تَقۡتُلُوهُ عَسَىٰٓ أَن يَنفَعَنَآ أَوۡ نَتَّخِذَهُۥ وَلَدٗا وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Firon onu öldürmək istədiyi zaman zövcəsi (Asiyə) ona belə dedi: "Qoy bu uşaq həm mənim, həm də sənin üçün gözümüzə sevinc olsun. Onu öldürməyin. Bəlkə o, gələcəkdə bizə xidmət edərək bir fayda verər, yaxud da onu oğulluğa götürərik". Onlar hökmranlıqlarının o uşağın əli ilə sona çatacağını bilmirdilər.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَصۡبَحَ فُؤَادُ أُمِّ مُوسَىٰ فَٰرِغًاۖ إِن كَادَتۡ لَتُبۡدِي بِهِۦ لَوۡلَآ أَن رَّبَطۡنَا عَلَىٰ قَلۡبِهَا لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Musanın - aleyhissəlam - anasının ürəyi bütün dünya işlərindən boş qalmışdı. O, övladının dərdindən başqa heç bir şey haqda düşünmürdü. Əgər Biz onu Rəbbinə təvəkkül edən və Allahın yazdığı qədərə səbir edən mömin kimsələrdən etməsəydik, övladına olan sevgidən dolayı az qala bu uşağın onun övladı olduğunu açıb üzə çıxaracaqdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَتۡ لِأُخۡتِهِۦ قُصِّيهِۖ فَبَصُرَتۡ بِهِۦ عَن جُنُبٖ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Musanın anası onu çaya buraxdıqdan sonra, Musanın bacısına belə dedi: "Ona nə ediləcəyini bilmək üçün onu təqib et!" O da heç kimsənin bilib hiss etməməsi üçün kənardan durub Musaya göz qoydu. Firon və onun qövmü o qadının çaydan tapdıqları uşağın bacısı olduğunu və bu qadının həmin uşaq barədə xəbər toplamağa gəldiyini hiss etmədilər.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَحَرَّمۡنَا عَلَيۡهِ ٱلۡمَرَاضِعَ مِن قَبۡلُ فَقَالَتۡ هَلۡ أَدُلُّكُمۡ عَلَىٰٓ أَهۡلِ بَيۡتٖ يَكۡفُلُونَهُۥ لَكُمۡ وَهُمۡ لَهُۥ نَٰصِحُونَ
Musa, Allahın qədəri ilə Biz onu anasına qaytarmazdan əvvəl qadınlardan süd əmməyi qəbul etmədi. Musanın bacısı, Firon ailəsinin onu əmizdirməyə qadın axtardığını gördükdə onlara yaxınlaşıb dedi: "Sizə bu uşağı əmizdirəcək, onun qayğısına qalacaq və ona qarşı çox səmimi və xeyirxah olacaq bir ailəni göstərimmi?"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَرَدَدۡنَٰهُ إِلَىٰٓ أُمِّهِۦ كَيۡ تَقَرَّ عَيۡنُهَا وَلَا تَحۡزَنَ وَلِتَعۡلَمَ أَنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Beləliklə, Biz Musanı yaxından görərək gözü aydın olsun, ondan ayrıldığına görə qəm-qüssə yeyib kədərlənməsin və Uca Allahın, övladını ona qaytaracağına dair verdiyi vədinin haqq və bu barədə heç bir şəkk-şübhə olmadığını bilsin deyə, onu öz anasına qaytardıq. Onlardan heç kəs o qadının həmin uşağın anası olduğunu bilmirdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• تدبير الله لعباده الصالحين بما يسلمهم من مكر أعدائهم.
• تدبير الظالم يؤول إلى تدميره.
• جواز استخدام الحيلة المشروعة للتخلص من ظلم الظالم.
وَلَمَّا بَلَغَ أَشُدَّهُۥ وَٱسۡتَوَىٰٓ ءَاتَيۡنَٰهُ حُكۡمٗا وَعِلۡمٗاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Musa - aleyhissəlam - bədəninin güvvətləndiyi yaşa çatıb, güc-qüvvətinə hakim olduqda peyğəmbərlik bəxş etməzdən öncə ona İsrail oğullarının dinləri haqqında anlayış və elm verdik. Biz Musanı Allahın əmrinə iraət etməsindən ötrü mükafatlandırdığımız kimi, yaxşı əməl sahiblərini də hər zaman və hər yerdə belə mükafatlandırırıq!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَدَخَلَ ٱلۡمَدِينَةَ عَلَىٰ حِينِ غَفۡلَةٖ مِّنۡ أَهۡلِهَا فَوَجَدَ فِيهَا رَجُلَيۡنِ يَقۡتَتِلَانِ هَٰذَا مِن شِيعَتِهِۦ وَهَٰذَا مِنۡ عَدُوِّهِۦۖ فَٱسۡتَغَٰثَهُ ٱلَّذِي مِن شِيعَتِهِۦ عَلَى ٱلَّذِي مِنۡ عَدُوِّهِۦ فَوَكَزَهُۥ مُوسَىٰ فَقَضَىٰ عَلَيۡهِۖ قَالَ هَٰذَا مِنۡ عَمَلِ ٱلشَّيۡطَٰنِۖ إِنَّهُۥ عَدُوّٞ مُّضِلّٞ مُّبِينٞ
Musa, insanların evlərində dincəldikləri vaxt şəhərə daxil oldu. O, bu zaman orada mübahisə edən iki kişi gördü. Onlardan biri İsrail oğullarından olan qövmündən idi, o biri isə Musanın düşməni, Fironun qövmündən olan qibtilərdən biri idi. Qövmündən olan kimsə Musadan, düşməni olan qibtiyə qarşı ona yardım etməsini istədi. Musa da onu yumruqla vurdu və qibti də Musanın vurduğu yumruğun zərbəsinə tab gətirə bilməyib yerindəcə öldu. Bu hala şahid olan Musa: "Bu, şeytanın insana günahı gözəl göstərməsi və aldatıb onu yoldan çıxarmasıdır. Həqiqətən, şeytan, ona tabe olan kimsələri haqq yoldan azdıran və açıq-aydın bir düşməndir. Etdiyim bu əməl də, onun düşmənçiliyindən və məni azdırmaq istəyən bir azdırıcı olması səbəbindən meydana gəldi!"– dedi.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ رَبِّ إِنِّي ظَلَمۡتُ نَفۡسِي فَٱغۡفِرۡ لِي فَغَفَرَ لَهُۥٓۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
Musa, Rəbbinə dua edib, etdiyi günahı etiraf edərək belə dedi: "Ey Rəbbim! Mən bu qibtini öldürməklə öz nəfsimə zülm etdim. Mənim günahımı bağışla!". Allah da onu bağışladığını bəyan etdi. Həqiqətən O, Ona tövbə edən qullarını bağışlayandır və onlara qarşı çox mərhəmətlidir.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَصۡبَحَ فِي ٱلۡمَدِينَةِ خَآئِفٗا يَتَرَقَّبُ فَإِذَا ٱلَّذِي ٱسۡتَنصَرَهُۥ بِٱلۡأَمۡسِ يَسۡتَصۡرِخُهُۥۚ قَالَ لَهُۥ مُوسَىٰٓ إِنَّكَ لَغَوِيّٞ مُّبِينٞ
Musa o qibtini öldürdükdən sonra qorxu içində, nələr olacağını gözləyərək, ətrafa göz qoya-qoya şəhərə çıxdı. Bir də gördü ki, dünən qibtilərdən olan düşməninə qarşı ondan yardım istəyən kimsə, bu gün başqa bir qibtiyə qarşı ona yardım etməyə çağırır. Bunu görən Musa ona: "Şübhəsiz ki sən, açıq-aşkar yolunu azmışın birisən!" – dedi.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّآ أَنۡ أَرَادَ أَن يَبۡطِشَ بِٱلَّذِي هُوَ عَدُوّٞ لَّهُمَا قَالَ يَٰمُوسَىٰٓ أَتُرِيدُ أَن تَقۡتُلَنِي كَمَا قَتَلۡتَ نَفۡسَۢا بِٱلۡأَمۡسِۖ إِن تُرِيدُ إِلَّآ أَن تَكُونَ جَبَّارٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا تُرِيدُ أَن تَكُونَ مِنَ ٱلۡمُصۡلِحِينَ
Musa - aleyhissəlam - özünə və İsrail oğullarından olan kişiyə düşmən olan qibtini yaxalamaq istədiyi zaman, İsrail oğullarından olan kişi Musanın: "Doğrudan da sən, açıq-aşkar bir azğınsan"- dediyini eşidib, Musanın onu yaxalamaq istədiyini zənn edərək Musaya belə dedi: "Ey Musa! Dünən bir kişini vurub öldürdüyün kimi, bu gün də məni elə öldürmək istəyirsən? Sən heç də düşmən olan insanlar arasında islah edən kimsələrdən biri deyilsən. Sən ancaq yer üzündə insanları öldürən və onlara zülüm edən zalım bir kimsə olmaq istəyirsən!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَجَآءَ رَجُلٞ مِّنۡ أَقۡصَا ٱلۡمَدِينَةِ يَسۡعَىٰ قَالَ يَٰمُوسَىٰٓ إِنَّ ٱلۡمَلَأَ يَأۡتَمِرُونَ بِكَ لِيَقۡتُلُوكَ فَٱخۡرُجۡ إِنِّي لَكَ مِنَ ٱلنَّٰصِحِينَ
Musanın qibtini öldürməsi xəbəri bütün şəhərə yayıldıqda, şəhərin kənarından bir kişi, Musanın düşmənləri tərəfindən ələ keçməsindən qorxaraq tələm-tələsik Musanın yanına gəlib ona belə dedi: "Ey Musa! Firon qövmünün zadəganları hal-hazırda səni öldürmək üçün məşvərət edirlər. Tez bu şəhəri tərk edib, buradan çıx get! İnan ki, mən sənin yaxşılığını istəyənlərdən və səni tutub öldürmələri üçün sənə nəsihət edənlərdənəm!"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَخَرَجَ مِنۡهَا خَآئِفٗا يَتَرَقَّبُۖ قَالَ رَبِّ نَجِّنِي مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
Musa, ona nəsihət edən kişinin sözünə qulaq asıb, qorxu içində, ətrafa göz qoya-qoya şəhərə çıxdı və başına nə gələcəyini gözləyərək Rəbbinə dua etdib belə dedi: "Ey Rəbbim! Məni zalım qövmün əlindən qurtar və mənə onların bir pisliyi toxunmasın!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَمَّا وَرَدَ مَآءَ مَدۡيَنَ وَجَدَ عَلَيۡهِ أُمَّةٗ مِّنَ ٱلنَّاسِ يَسۡقُونَ وَوَجَدَ مِن دُونِهِمُ ٱمۡرَأَتَيۡنِ تَذُودَانِۖ قَالَ مَا خَطۡبُكُمَاۖ قَالَتَا لَا نَسۡقِي حَتَّىٰ يُصۡدِرَ ٱلرِّعَآءُۖ وَأَبُونَا شَيۡخٞ كَبِيرٞ
Musa, insanların su götürdükləri Mədyən su quyusunun yanına gəlib çatanda, quyunun yanında heyvanlarına su verən bir insan toplusu ilə qarşılaşdı. Onların yaxınlığında insanlar qoyunlarını suvarıb qurtarana qədər qoyunlarını suvarmayıb, o biri heyvanlardan geri çəkib, onlardan uzaqda duran iki qızı gördü. Musa o qızlardan: "Siz nə üçün insanlarla bərabər hevyanlarınızı sulamırsınız?"– deyə soruşdu. Onlar da Musaya: "Çobanların arasına girib onlara qarışmamaq üçün çobanlar heyvanlarını sulayıb oradan çıxana qədər səbir edib gözləmək bizim adətimizdir. Atamız isə bura gəlib heyvanlara su verməyə gücü yetməyən çox yaşlı bir qocadır. Elə bu üzdən də qoyunlarımızı sulamağa biz məcbur qaldıq" - deyərək cavab verdilər.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَسَقَىٰ لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّىٰٓ إِلَى ٱلظِّلِّ فَقَالَ رَبِّ إِنِّي لِمَآ أَنزَلۡتَ إِلَيَّ مِنۡ خَيۡرٖ فَقِيرٞ
Musa o iki qıza acıyaraq onların yerinə qoyunlara su verdi, sonra onlardan ayrılaraq kölgəyə çəkilib orada dincəldi. Sonra da öz ehtiyacını Rəbbinə ərz edərək Ona dua edib belə dedi: "Ey Rəbbim! Sənin mənə nazil edəcəyin hər bir xeyrə ehtiyacım var!"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَجَآءَتۡهُ إِحۡدَىٰهُمَا تَمۡشِي عَلَى ٱسۡتِحۡيَآءٖ قَالَتۡ إِنَّ أَبِي يَدۡعُوكَ لِيَجۡزِيَكَ أَجۡرَ مَا سَقَيۡتَ لَنَاۚ فَلَمَّا جَآءَهُۥ وَقَصَّ عَلَيۡهِ ٱلۡقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفۡۖ نَجَوۡتَ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
O iki qız gedib atalarına onun barədə xəbər verdilər. Ataları da onu yanına dəvət etməsi üçün onlardan birini göndərdi. Qız utana-utana onun yanına gəlib dedi: "Atam, qoyunlarımızı sulamağına görə haqqını ödəmək üçün səni yanına çağırır". Musa da onun yanına gəlib başına gələn əhvalatı ona danışdıqda, qadınları atası Musanı sakitləşdirib ona təskinlik vermək üçün ona belə dedi: "Qorxma! Artıq sən zalım bir qövm olan, Firon və onun camaatının əlindən xilas olmusan. Onun Mədyən torpaqları üzərində heç bir hökmüranlığı yoxdur. Onlar burada sənə heç bir əziyyət verə bilməzlər!"
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَتۡ إِحۡدَىٰهُمَا يَٰٓأَبَتِ ٱسۡتَـٔۡجِرۡهُۖ إِنَّ خَيۡرَ مَنِ ٱسۡتَـٔۡجَرۡتَ ٱلۡقَوِيُّ ٱلۡأَمِينُ
Qızlardan biri belə dedi: "Atacan! Qoyunlarımızı otarmaq üçün onu muzdla işə götür, o, güclü və etibarlı bir insan olduğu üçün muzdla işə götürdüklərinin ən yaxşısıdır. Çünki çətin işlər güc-qüvvətlə yerinə yetirilər və əmanətlər də etibarla qorunar!"
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ إِنِّيٓ أُرِيدُ أَنۡ أُنكِحَكَ إِحۡدَى ٱبۡنَتَيَّ هَٰتَيۡنِ عَلَىٰٓ أَن تَأۡجُرَنِي ثَمَٰنِيَ حِجَجٖۖ فَإِنۡ أَتۡمَمۡتَ عَشۡرٗا فَمِنۡ عِندِكَۖ وَمَآ أُرِيدُ أَنۡ أَشُقَّ عَلَيۡكَۚ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Qızların atası Musaya - aleyhissəlam - xitab edərək belə dedi: "Mən, mehir olaraq, bu qoyunlarıma səkkiz il çobanlıq etmən qarşılığında, bu iki qızımdan biri ilə səni evləndirmək istəyirəm. Əgər sən bu müddəti on ilə çatdırsan, bu, sənin tərəfindən bir lütf olar. Sən bunu etməkdə məcbur deyilsən. Çünki aramızdakı anlaşma səkkiz ildir. Bu müddətdən əlavə çobanlıq etməyin isə könüllü olan bir iş olacaqdır. Mən sənə məşəqqət olacaq bir işi görməyə məcbur etmək istəmirəm. Sən İnşallah məni, səninlə etdiyim bu anlaşmanı pozmayan və ona əməl edən əməlisalehlərdən olduğumu görəcəksən!"
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ ذَٰلِكَ بَيۡنِي وَبَيۡنَكَۖ أَيَّمَا ٱلۡأَجَلَيۡنِ قَضَيۡتُ فَلَا عُدۡوَٰنَ عَلَيَّۖ وَٱللَّهُ عَلَىٰ مَا نَقُولُ وَكِيلٞ
Musa - aleyhissəlam - dedi: "Bu, ikimizin arasında razılığa gəldiyimiz bir anlaşmadır. Sənin üçün səkkiz və ya on il olan bu anlaşmadan hansını tamamlaya bilsəm artıq sənə verdiyim sözü yerinə yetirmiş olacam. Bundan sonra bu müddətin arılmasını məndən tələb etmə. Uca Allah da aramızda razılığa gəldiyimiz bu anlaşmaya vəkildir və nə etdiyimizə şahiddir!"
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• الالتجاء إلى الله طريق النجاة في الدنيا والآخرة.
• حياء المرأة المسلمة سبب كرامتها وعلو شأنها.
• مشاركة المرأة بالرأي، واعتماد رأيها إن كان صوابًا أمر محمود.
• Hər hansı bir işdi qadınla məsləhətləşmək, rəyi doğru olduğu təqdirdə onun rəyinə əməl etmək, bəyənilən bir əməldir.
• القوة والأمانة صفتا المسؤول الناجح.
۞ فَلَمَّا قَضَىٰ مُوسَى ٱلۡأَجَلَ وَسَارَ بِأَهۡلِهِۦٓ ءَانَسَ مِن جَانِبِ ٱلطُّورِ نَارٗاۖ قَالَ لِأَهۡلِهِ ٱمۡكُثُوٓاْ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا لَّعَلِّيٓ ءَاتِيكُم مِّنۡهَا بِخَبَرٍ أَوۡ جَذۡوَةٖ مِّنَ ٱلنَّارِ لَعَلَّكُمۡ تَصۡطَلُونَ
Musa onillik xidmət müddətini başa vurub ailəsi ilə bərabər Mədyəndən Misirə doğru yola çıxdığı zaman Tur dağının yanında bir od gördü və ailəsinə dedi: "Dayanın! Mən bir od gördüm. Bəlkə mən, ondan sizə bir xəbər və ya od qalamanız üçün sizə bir köz gətirərəm ki, sizdə od qalayıb soyuqdan qızınasınız!"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّآ أَتَىٰهَا نُودِيَ مِن شَٰطِيِٕ ٱلۡوَادِ ٱلۡأَيۡمَنِ فِي ٱلۡبُقۡعَةِ ٱلۡمُبَٰرَكَةِ مِنَ ٱلشَّجَرَةِ أَن يَٰمُوسَىٰٓ إِنِّيٓ أَنَا ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Musa gördüyü odun yanına gəldikdə, Rəbbi olan uca Allah, Allahın bərəkətli etdiyi o yerdəki vadinin sağ tərəfində olan ağac tərəfdən Musa ilə danışaraq ona belə nida gəldi: "Ey Musa! Mən bütün məxluqatın Rəbbi olan Allaham!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنۡ أَلۡقِ عَصَاكَۚ فَلَمَّا رَءَاهَا تَهۡتَزُّ كَأَنَّهَا جَآنّٞ وَلَّىٰ مُدۡبِرٗا وَلَمۡ يُعَقِّبۡۚ يَٰمُوسَىٰٓ أَقۡبِلۡ وَلَا تَخَفۡۖ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡأٓمِنِينَ
Əlindəki əsanı yerə at!" Musa da Rəbbinin əmrinə tabe olaraq əsanı yerə atdı. Musa, onun ilan kimi qıvrılıb hərəkət etdiyini görüncə, ondan qorxaraq geriyə belə baxmadan dönüb sürətlə qaçmağa başladı və qorxudan heç geriyə də qayıtmadı. Bu zaman Allah ona səslənərək belə dedi: "Ey Musa! Yaxın gəl, ondan qorxma! Şübhəsiz ki, sən, ondan və ondan başqa qorxunc şeylərdən əmin-amanlıqda olanlardansan!
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱسۡلُكۡ يَدَكَ فِي جَيۡبِكَ تَخۡرُجۡ بَيۡضَآءَ مِنۡ غَيۡرِ سُوٓءٖ وَٱضۡمُمۡ إِلَيۡكَ جَنَاحَكَ مِنَ ٱلرَّهۡبِۖ فَذَٰنِكَ بُرۡهَٰنَانِ مِن رَّبِّكَ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِۦٓۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ
"Sağ əlini köynəyinin boyun hissəsindən qoynuna sal ki, əlin oradan ləkəsiz, ağappaq və parlaq bir halda çıxsın!" Musa əlini qoynuna saldı və əli oradan qar kimi, ağappaq və parlaq bir halda çıxdı. "Qorxu keçib getsin deyə əlini özünə sıx!" Musa da əlini özünə sıxdı və beləliklə, qorxusu keçib getdi. "Sənə verilən bu iki əlamət: əsa və əl - Firona və onun əyanlarına qarşı sənin Rəbbindən olan iki tutarlı dəlildir. Həqiqətən, onlar küfür və günahlar etməklə Rəbbinin itaətindən uzaq olan bir qövümdür!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَخِي هَٰرُونُ هُوَ أَفۡصَحُ مِنِّي لِسَانٗا فَأَرۡسِلۡهُ مَعِيَ رِدۡءٗا يُصَدِّقُنِيٓۖ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
Qardaşım Harun məndən daha bəlağətli danışır. Firon və qövmü məni yalançı hesab etdikləri zaman dediklərimi təsdiqləyən mənə bir köməkçi kimi qardaşım Harunu da mənlə birgə göndər. Mən, keçmiş ümmətlərin özlərinə göndərilən peyğəmbərləri yalançı saydıqları kimi, onların da məni yalançı sayacaqlarından qorxuram!"
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجۡعَلُ لَكُمَا سُلۡطَٰنٗا فَلَا يَصِلُونَ إِلَيۡكُمَا بِـَٔايَٰتِنَآۚ أَنتُمَا وَمَنِ ٱتَّبَعَكُمَا ٱلۡغَٰلِبُونَ
Uca Allah, Musanın duasın qəbul edərək belə buyurdu: "Ey Musa! Qardaşın Harunu, səninlə bərabər, sənə yardım edən bir peyğəmbər olaraq göndərəcək, səni onunla qüvvətləndirəcək və hər ikinizə tutarlı dəlillər və dəstək verəcəyik. Onlar sizə heç bir pislik toxundura bilməyəcəklər. Sizinlə göndərdiyimiz möcüzələrimizin sayəsində siz və sizə tabe olanlar möminlər mütləq qalib gələcəksiniz!"
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• تكليم الله لموسى عليه السلام ثابت على الحقيقة.
• حاجة الداعي إلى الله إلى من يؤازره.
فَلَمَّا جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَا بَيِّنَٰتٖ قَالُواْ مَا هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّفۡتَرٗى وَمَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِيٓ ءَابَآئِنَا ٱلۡأَوَّلِينَ
Musa - aleyhissəlam - açıq-aydın dəlillərimizlə onların yanına gəldikdə, onlar: "Bu Musanın uydurub, özündən düzüb-qoşduğu yalandan başqa bir şey deyildir. Biz bunları heç ulu ata-babalarımızdan belə eşitməmişik"– dedilər.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَ مُوسَىٰ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَن جَآءَ بِٱلۡهُدَىٰ مِنۡ عِندِهِۦ وَمَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Musa Firona xitab edərək belə dedi: "Rəbbim, uca Allah yanından kimin doğru yolu göstərən rəhbər gətirdiyini və axirətdə də gözəl sonluğun kimə nəsib olacağını daha yaxşı bilir. Şübhəsiz ki, zalımlar muradlarına yetişməzlər və qorxub qaçdıqlarından da canlarını qurtara bilməzlər!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَأُ مَا عَلِمۡتُ لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرِي فَأَوۡقِدۡ لِي يَٰهَٰمَٰنُ عَلَى ٱلطِّينِ فَٱجۡعَل لِّي صَرۡحٗا لَّعَلِّيٓ أَطَّلِعُ إِلَىٰٓ إِلَٰهِ مُوسَىٰ وَإِنِّي لَأَظُنُّهُۥ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
Firon üzünü qövmünün kübar təbəqəsindən olanlara tutaraq belə dedi: "Ey zadəğan və hörmətli insanlar! Mən sizin üçün özümdən başqa bir məbud tanımıram. Ey Haman! Mənim üçün daşlaşıb biri-birini möhkəm yapışana qədər palçığın üzərində od qalayıb və bununla mənə yüksək bir qüllə düzəlt ki, bəlkə bununla Musanın məbudunun yanına qalxıb, Onu gördüm. Çünki həqiqətən də mən, Musanın, Allahın mənə və qövmümə göndərdiyi bir peyğəmbər olduğuna dair iddiasında bir yalançı olduğunu hesab edirəm!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱسۡتَكۡبَرَ هُوَ وَجُنُودُهُۥ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ إِلَيۡنَا لَا يُرۡجَعُونَ
Firon və onun əsgərləri Misir torpaqlarında haqsız yerə təkəbbür göstərdilər, öldükdən sonra yenidən dirilməyi inkar etdilər və Qiyamət günü haqq-hesab edilib, etdikləri əməllərin əvəzini almaq üçün hüzurumuza qaytarılmayacaqlarını zənn etdilər!
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَخَذۡنَٰهُ وَجُنُودَهُۥ فَنَبَذۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡيَمِّۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلظَّٰلِمِينَ
Biz də bu səbəbdən onu və onun əsgərlərini tutub dənizə atdıq və beləliklə, onların hamısı dənizdə boğularaq məhv oldu. Ey Peyğəmbər! Bax gör, zalımların aqibəti necə oldu. Onların sonu və aqibətləri həlak olmaq oldu.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَجَعَلۡنَٰهُمۡ أَئِمَّةٗ يَدۡعُونَ إِلَى ٱلنَّارِۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا يُنصَرُونَ
Biz onları, etdikləri küfr və günahlar səbəbi ilə atəşə dəvət edən azğın və zəlalətə düşən kimsələrə rəhbərlər etdik. Qiyamət günü onlara Cəhənnəm əzabından xilas olmaları üçün bir kömək edilməyəcəkdir. Əksinə, dünyada pis əməllər etdiklərinə və başqalarında bu əməllərə dəvət etdiklərinə görə onların əzabı qat-qat artacaqdır. Onlara, etdikləri əməllərin günahları yazıldığı kimi, onların ardınca gəlib o əməlləri edənləin günahları da onların boynuna yazılcaqdır!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَتۡبَعۡنَٰهُمۡ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا لَعۡنَةٗۖ وَيَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ هُم مِّنَ ٱلۡمَقۡبُوحِينَ
Biz onları, bu dünyadakı cəzalarının üstünə əlavə cəza olaraq, zəlilliyə və lənətə düçar etdik. Qiyamət günü isə onlar Allahın rəhmətindən qovulmuş və rüsvay edilmiş kimsələrdən olacaqlar.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ مِنۢ بَعۡدِ مَآ أَهۡلَكۡنَا ٱلۡقُرُونَ ٱلۡأُولَىٰ بَصَآئِرَ لِلنَّاسِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لَّعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
Biz, keçmiş ümmətlərə peyğəmbərlərimizi göndərdik, onlar isə özlərinə göndərilən peyğəmbərləri yalan saydılar. Biz də onların peyğəmbərlərimizi yalan sayma səbəbindən hamısını məhv etdik və bunun ardından Musaya İsrail oğullarının yaxşı işlər görüb, pis işlərdən uzaq durmaları üçün onlara doğru yolu göstərən, dünay və axirət xeyirlərini özündə cəm edən Tövratı verdik ki, bəlkə onlar, bununla Uca Allahın onlara bəxş etdiyi nemətlərini xatırlasınlar və buna görə Allaha şükür edib, iman etsinlər!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلۡغَرۡبِيِّ إِذۡ قَضَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَى ٱلۡأَمۡرَ وَمَا كُنتَ مِنَ ٱلشَّٰهِدِينَ
Ey Peyğəmbər! Biz Musaya - aleyhisəlam - peyğəmbərlik bəxş edib, ona, Firon və onun qövmünün yanına getməsini tapşırdığımız zaman sən Musaya nisbətdə dağın qərb tərəfində deyildin. Sən buna şahid olanlardan da deyildin ki, orada olan hadisəni olduğu kimi bilib və bunu insanlara xəbər verəsən. Sənin insanlara bu haqda söylədiklərin yalnız Allahdan sənə nazil olan vəhy sayəsindədir!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَٰكِنَّآ أَنشَأۡنَا قُرُونٗا فَتَطَاوَلَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡعُمُرُۚ وَمَا كُنتَ ثَاوِيٗا فِيٓ أَهۡلِ مَدۡيَنَ تَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِنَا وَلَٰكِنَّا كُنَّا مُرۡسِلِينَ
Lakin Biz Musadan sonra neçə-neçə ümmətlər və nəsillər yaratdıq. Ancaq aradan üzün müddət keçmə səbəbi ilə Allahın şəriəti unuduldu. Sən Mədyən xalqı ilə birgə yaşamırdın ki, onların başlarına gələn əhvalatı bilib və bunu olduğu kimi Məkkə əhlinə xəbər verəsən. Lakin Biz səni öz dərgahımızdan peyğəmbər olaraq göndərib, sənə Musanın xəbərini və onun Mədyəndə yaşamasını vəhy etdik. Beləliklə də, sən, bu barədə Uca Allahın sənə vəhy etdiklərini insanlara xəbər verdin!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كُنتَ بِجَانِبِ ٱلطُّورِ إِذۡ نَادَيۡنَا وَلَٰكِن رَّحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوۡمٗا مَّآ أَتَىٰهُم مِّن نَّذِيرٖ مِّن قَبۡلِكَ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
Biz Musanı çağırdığımız və ona vəhy etdiyimiz zaman da sən Tur dağının yanında deyildin ki, orada olan hadisəni bilib və bunu olduğu kimi Məkkə əhlinə xəbər verəsən. Lakin Biz səndən əvvəl özlərinə xəbərdar edən peyğəmbər gəlməmiş bir tayfanı, onlara söylədiklərindən öyüd-nəsihət alib və Allah qatından onlara gətirdiklərinə iman edib sənə tabe olmaları üçün onun xəbərini sənə vəhy etdik!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡلَآ أَن تُصِيبَهُم مُّصِيبَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ فَيَقُولُواْ رَبَّنَا لَوۡلَآ أَرۡسَلۡتَ إِلَيۡنَا رَسُولٗا فَنَتَّبِعَ ءَايَٰتِكَ وَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Etdikləri küfr və günahlara görə onlara ilahi bir əzab üz verdikdə, onlar dərhal özlərinə bir peyğəmbər göndərilmədiyini dəlil gətirərək belə deyəcəkdilər: "Ey Rəbbimiz! Kaş, bizə bir peyğəmbər göndərəydin, biz də Sənin ayələrinə tabe olub, əməl edərdik və beləliklə də Rəbbimizin əmrlərinə əməl edən möminlərdən olardıq!" Əgər belə olmasaydı, Biz onları cəzalandırmağa tələsərdik. Lakin Biz onların, özlərinə bəhanə gətirməmələri üçün onalara peyğəmbər göndərilən müddətə qədər əzabı gecikdirdik.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّا جَآءَهُمُ ٱلۡحَقُّ مِنۡ عِندِنَا قَالُواْ لَوۡلَآ أُوتِيَ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ مُوسَىٰٓۚ أَوَلَمۡ يَكۡفُرُواْ بِمَآ أُوتِيَ مُوسَىٰ مِن قَبۡلُۖ قَالُواْ سِحۡرَانِ تَظَٰهَرَا وَقَالُوٓاْ إِنَّا بِكُلّٖ كَٰفِرُونَ
Peyğəmbərimiz Muhəmməd (sallallahu aleyhi və səlləm) Qureyşə Rəbbinin elçisi olaraq gəldiyi zaman Qureyş yəhudilərin yanına gəlib onlardan Muhəmməd (sallallahu aleyhi və səlləm) barədə soruşdular. Yəhudilər də Muhəmmədin (sallallahu aleyhi və səlləm) dəvətinin qarşısını almaq məqsədi ilə onlara hüccət öyrətərək belə dedilər: "Muhəmmədin, Rəbbinin elçisi olduğuna dəlalət edən, Musaya verilən: parlaq əl və əsa kimi möcüzələr verildimi?" Ey Peyğəmbər! Onlara cavab olaraq belə de: "Məgər elə yəhudilər daha öncə Musaya verilən möcüzələri inkar etmədilərmi?!" Məğər onlar Tövrat və Quran barədə: "O ikisi də bir-birini dəstəkləyən iki sehrdən başqa bir şey deyil, biz nə Qurana, nə də Tövrata inanrıq deməmişdilərmi?!"
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ فَأۡتُواْ بِكِتَٰبٖ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ هُوَ أَهۡدَىٰ مِنۡهُمَآ أَتَّبِعۡهُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Ey Peyğəmbər! Onlara belə de: "Əgər Tövrat və Quranın sehir olduğuna dair iddanız doğrudursa, Allah tərəfindən endirilmiş Tövrat və Qurandan da daha doğru olan bir kitab gətirin. Əgər siz, elə bir kitab gətirsəniz, bu zaman mən ona tabe olaram!"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِن لَّمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَكَ فَٱعۡلَمۡ أَنَّمَا يَتَّبِعُونَ أَهۡوَآءَهُمۡۚ وَمَنۡ أَضَلُّ مِمَّنِ ٱتَّبَعَ هَوَىٰهُ بِغَيۡرِ هُدٗى مِّنَ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Əgər Qureyş, Tövrat və Qurandan da daha doğru olan bir kitab gətirmələrinə dair, sənin bu təklifinə cavab verməsələr, o zaman əmin ol ki, onların Tövrat və Quranı yalan sayıb və onları sehr adlandırmaları heç də hər hansı bir dəlilə əsaslanaraq deyil, əksinə, onların bu iddaları öz havalarından qaynaqlanmışdır. Allahdan bir doğru yol göstəricisi gəlməyincə öz nəfsinin istəyinə uyandan daha çox azmış kim ola bilər?! Şübhəsiz ki, uca Allah, etdikləri küfrlər səbəbi ilə öz nəfslərinə zülm edən bir qövmü doğru yola müvəffəq etməz!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• نفي علم الغيب عن رسول الله صلى الله عليه وسلم إلَّا ما أطلعه الله عليه.
• Peyğəmbər (sallallahu aleyhi və səlləm) uca Allahın ona xəbər verdiklərindən başqa qeybdən heç nə bilmir.
۞ وَلَقَدۡ وَصَّلۡنَا لَهُمُ ٱلۡقَوۡلَ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ
Biz, müşriklərə və İsrail oğullarından olan yəhudilərə, keçmiş ümmətlərin başın gələnlər onlarında başına gəlməsin deyə onlara keçmiş ümmətlərin hekayələrini və elçilərimizi yalan saydıqları zaman onlara göndərdiyimiz əzaba dair sözü onlara çatdırdıq ki, düşünüb, bütün bunlardan ibrət alıb iman, gətirsinlər!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِهِۦٓ إِنَّهُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّنَآ إِنَّا كُنَّا مِن قَبۡلِهِۦ مُسۡلِمِينَ
Onlara Quran oxunduğu zaman: "Biz ona iman gətirdik. Şübhəsiz ki, o, içində heç bir şəkk-şübhə olmayan, Rəbbimizdən endirilən bir haqdır. Biz bu Qurandan öncə də, əvvəlki peyğəmbərlərin gətirdiklərinə inanıb, iman gətirdiyimizə görə müsəlman idik!"– deyirlər.
Arabic explanations of the Qur’an:
أُوْلَٰٓئِكَ يُؤۡتَوۡنَ أَجۡرَهُم مَّرَّتَيۡنِ بِمَا صَبَرُواْ وَيَدۡرَءُونَ بِٱلۡحَسَنَةِ ٱلسَّيِّئَةَ وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
Sadalanan sifətlərə sahid olan bu kimsələrə uca Alla, öz kitablarına imanlarında səbir etdiklərinə və həmçinin Muhəmmədin (sallallahu aleyhi və səlləm) peyğəmbər olaraq göndərildiyi zaman ona iman etdiklərinə görə onlara əməllərinin mükafatları ikiqat veriləcəkdir. Onlar, etdikləri günahları saleh əməllərin savabı ilə yuyar və özlərinə verdiyimiz ruzidən xeyirli işlərə xərcləyirlər.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا سَمِعُواْ ٱللَّغۡوَ أَعۡرَضُواْ عَنۡهُ وَقَالُواْ لَنَآ أَعۡمَٰلُنَا وَلَكُمۡ أَعۡمَٰلُكُمۡ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡ لَا نَبۡتَغِي ٱلۡجَٰهِلِينَ
O möminlər, kitab əhlindən batil sözlər eşitdikləri zaman ona fikir vermədən üz çevirər və bunu söyləyən kimsələrə səslənərək deyirlər: "Bizim əməllərimizin mükafatı bizə, sizin də əməllərinizin mükafatı sizə veriləcəkdir. Siz bizdən hər hansı pis bir söz eşitməyəcəksiz və ya hər hansı bir əziyyət görməyəcəksiz! Cahillərlə çənə-boğaz olmaq dinimizə və dünya həyatına zərər verdiyi üçün biz sizinlə bir yerdə olmaq istəmirik!"
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّكَ لَا تَهۡدِي مَنۡ أَحۡبَبۡتَ وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ
Ey Peyğəmbər! Şübhəsiz ki, sən, Əbu Talib və s. başqa sevdiklərini iman gətirməyə müvəffəq edib, onları doğru yola yönəldə bilməzsən. Lakin Uca Allah, istədiyi kimsələri doğru yola yönəldir. O, əzəli elmi ilə kimin doğru yolda olacağını daha yaxşı bilir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالُوٓاْ إِن نَّتَّبِعِ ٱلۡهُدَىٰ مَعَكَ نُتَخَطَّفۡ مِنۡ أَرۡضِنَآۚ أَوَلَمۡ نُمَكِّن لَّهُمۡ حَرَمًا ءَامِنٗا يُجۡبَىٰٓ إِلَيۡهِ ثَمَرَٰتُ كُلِّ شَيۡءٖ رِّزۡقٗا مِّن لَّدُنَّا وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Məkkə müşrikləri, İslam dinini qəbul edib, ona iman etməkdən qoyun qaçıraraq özlərinə üzr gətirib belə dedilər: "Əgər biz sənin gətirdiyin bu dinə tabe olsaq, bu zaman düşmənlərimiz bizi yurdumuzdan qovub çıxarar". Məgər Biz o müşrikləri, başqalarının onlara basqın etməsindən əmin-aman edib və onları qan tökülməsi və zülüm edilməsi haram edilən, onlara Özümüzdən bir ruzi olaraq hər cür meyvənin gətirildiyi qorxusuz və təhlükəsiz haram torpağında yerləşdirmədikmi? Lakin onların çoxu Allahın onlara verdiyi nemətləri bilməzlər və bunlara qarşılıq olaraq Allaha şükür etməzlər!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةِۭ بَطِرَتۡ مَعِيشَتَهَاۖ فَتِلۡكَ مَسَٰكِنُهُمۡ لَمۡ تُسۡكَن مِّنۢ بَعۡدِهِمۡ إِلَّا قَلِيلٗاۖ وَكُنَّا نَحۡنُ ٱلۡوَٰرِثِينَ
Allahın nemətlərini inkar edən, küfr və günahlar etməklə həddi aşan neçə-neçə şəhər vardır ki, biz onlara əzab göndərib hamısını məhv etdik. Bu onların, əhalisi məhv olub getdikdən sonra bəzi yolçular müstəsna olmaqla orada heç kəsin yaşamadığı, uçub dağılmış yurdlarıdır. Göylərdə, yerdə və bu ikisinin arasında olanlara da varis olan Bizik.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كَانَ رَبُّكَ مُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ حَتَّىٰ يَبۡعَثَ فِيٓ أُمِّهَا رَسُولٗا يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِنَاۚ وَمَا كُنَّا مُهۡلِكِي ٱلۡقُرَىٰٓ إِلَّا وَأَهۡلُهَا ظَٰلِمُونَ
Ey Peyğəmbər! Sənin Rəbbin, səni şəhərlər anası olan Məkkəyə peyğəmbər göndərdiyi kimi, hər hansı böyük bir şəhərin əhalisi bəhanə gətirməməsi üçün onlara ayələrimizi oxuyan bir peyğəmbər göndərib onları Allahın əzabı ilə xəbərdar etmədən əsla məhv etmədi. Biz haqq üzərində sabit qalan bir şəhəri əsla məhv etmədik. Biz yalnız əhalisi küfr və günahlar etməklə özlərinə zülm edən şəhərləri məhv edərik.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• فضل من آمن من أهل الكتاب بالنبي محمد صلى الله عليه وسلم، وأن له أجرين.
• Kitab əhlindən olan kimsələrdən Muhəmməd peyğəmbərə (sallallahu aleyhi və səlləm) iman edənlərin fəziləti və onlara iki qat mükafat veriləcəyinin bəyanı.
• هداية التوفيق بيد الله لا بيد غيره من الرسل وغيرهم.
• Doğru yola müvəffəq etmək, peyğəmbərlərin və başqalarının əlində deyil, bu yalnız uca Allaha aid olan bir işdir.
• اتباع الحق وسيلة للأمن لا مَبْعث على الخوف كما يدعي المشركون.
• Haqqa boyun əyib tabe olmaq, müşriklərin iddia etdikləri kimi qorxu mənbəyi deyil, əksinə dünya da: qoxrusuz, təhlükəsiz və əmin-aman olmağa vəsilədir.
• خطر الترف على الفرد والمجتمع.
وَمَآ أُوتِيتُم مِّن شَيۡءٖ فَمَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَزِينَتُهَاۚ وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Rəbbinizin sizə verdiyi, sizin dünya həyatında faydalanıb və bəzəndiyiniz zinət əşyaları bir gün yox olub gedəcəkdir. Uca Allah yanında olan axirət həyatındakı böyük savab isə dünya həyatında olan bər-bəzəkdən daha xeyirli və daha əbədidir. Məgər onlar bunu düşünüb, axirətin əbədi olanı nemətlərini, dünyanın fani olan bər-bəzəyindən üstün tutmayacaqlarmı?
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَمَن وَعَدۡنَٰهُ وَعۡدًا حَسَنٗا فَهُوَ لَٰقِيهِ كَمَن مَّتَّعۡنَٰهُ مَتَٰعَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا ثُمَّ هُوَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ
Axirət həyatında, Cənnət və oradakı əbədi nemətləri və sonda ora daxil olacağını vəd etdiyimiz kimsə, dünya həyatının keçici zövqünü və naz-nemətini bəxş etdiyimiz sonra da qiyamət günü Cəhənnəmə varid ediləcək kimsə ilə eyni ola bilərmi?!
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَغۡوَيۡنَآ أَغۡوَيۡنَٰهُمۡ كَمَا غَوَيۡنَاۖ تَبَرَّأۡنَآ إِلَيۡكَۖ مَا كَانُوٓاْ إِيَّانَا يَعۡبُدُونَ
O gün əzaba layiq olan küfr dəvətçiləri belə deyəcəklər: "Ey Rəbbimiz! Bunlar bizim, özümüz azdığımız kimi, azdırdığımız kimsələrdir. Biz onlardan uzaqlaşıb Sənə üz tuturuq. Doğrusu, onlar bizə ibadət etmirdilər. Əksinə, onlar şeytanlara ibadət edirdilər!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقِيلَ ٱدۡعُواْ شُرَكَآءَكُمۡ فَدَعَوۡهُمۡ فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ وَرَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَۚ لَوۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ يَهۡتَدُونَ
Qiyamət günü müşriklərə: "Haydı şəriklərinizi çağırın onlar sizi düşdüyünüz bu rəzalətdən xilas etsinlər!" – deyiləcək. Müşriklər də onları çağıracaq, lakin şərikləri onlara cavab verməyəcəklər. Onlar orada özləri üçün hazırlanmış əzabı görüncə, dünya da olub, doğru yol tutub getmilərini arzu edəcəklər.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَعَمِيَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَنۢبَآءُ يَوۡمَئِذٖ فَهُمۡ لَا يَتَسَآءَلُونَ
Qiyamət gün özlərinə hüccət gətirmək istədikləri dəlilləri onlara gizli qalacaq və o dəlillərdən heç bir şey xatırlaya bilbəyəcəklər. Onlar əzaba düçar olduqlarını yəqinliklə bildiklərinə görə Qiyamətin heybətindən bir-birindən heç bir şey soruşa bilməyəcəklər.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَمَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَعَسَىٰٓ أَن يَكُونَ مِنَ ٱلۡمُفۡلِحِينَ
Amma o müşriklərdən, etdikləri küfr əməllərdən tövbə edərək Allaha və Onun peyğəmbərlərinə iman gətirən və saleh əməllər edən kimsəyə gəlincə, ola bilsin ki, o, istədiyinə nayil olub və qorxduğu şeydən nicat tapanlardan olsun.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَبُّكَ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُ وَيَخۡتَارُۗ مَا كَانَ لَهُمُ ٱلۡخِيَرَةُۚ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Ey Peyğəmbər! Sənin Rəbbin yaratmaq istədiyini yaradır və Özünə itaət etməsi və elçisi olması üçün də istədiyini seçir. Müşriklərin bu seçimdə haqqı olmadığı üçün onlar bu işdə Allaha qarşı heç bir etiraz edə bilməzlər. Uca Allah onların Allahla yanaşı Ondan başqa ibadət etdikləri şəriklərdən pak, müqəddəs və ucadır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَبُّكَ يَعۡلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُورُهُمۡ وَمَا يُعۡلِنُونَ
Şübhəsiz ki, sənin Rəbbin, qullarının qəlblərində gizli saxladıqlarını da, aşkar etdiklərini də bilir. Bu işdə Ona heç bir şey gizli qalmaz. Allah Qiyamət günü onların dünyada ikən etdikləri əməllərin əvəzini verəcəkdir!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَهُوَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ لَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلۡأُولَىٰ وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَلَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
O, Pak və Uca olan Allahdır. Ondan başqa ibadətə layiq olan haqq məbud yoxdur. Dünyada da, axirətdə də həmd Ona məxsusdur. Keçərli hökm yalnız Ona aiddir. Qiyamət günü haqq-hesab və əməllərinizin əvəzini almaq üçün siz Onun hüzuruna qaytarılacaqsınız!
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمُ ٱلَّيۡلَ سَرۡمَدًا إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِضِيَآءٍۚ أَفَلَا تَسۡمَعُونَ
Ey Peyğəmbər! O müşriklərə belə de: "Bir deyin görüm, əgər Allah gündüzünüzü Qiyamətə qədər daimi olaraq gecəyə çevirsə, Allahdan başqa hansı məbud sizə gündüzün aydınlığı kimi nurlu bir işıq gətirə bilər? Məgər siz bu dəlilləri eşitmirsiniz? Məgər bütün bunları Özündən başqa ilah olmayan Uca Allahın etdiyini bilmirsiniz?!"
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن جَعَلَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمُ ٱلنَّهَارَ سَرۡمَدًا إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِلَيۡلٖ تَسۡكُنُونَ فِيهِۚ أَفَلَا تُبۡصِرُونَ
Ey Peyğəmbər! Onlara de: "Bir deyin görüm, əgər Allah gecənizi Qiyamətə qədər daimi olaraq gündüzə çevirsə, Allahdan başqa hansı məbud gündüzün yorğunluğundan dincəlib istirahət etməniz üçün sizə zülmətli bir gecə gətirə bilərdi?! Məgər siz bu ayələri görmürsünüz? Məgər bütün bunları Özündən başqa ilah olmayan uca Allahın etdiyini bilmirsiniz?!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِن رَّحۡمَتِهِۦ جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ لِتَسۡكُنُواْ فِيهِ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ
Ey insanlar! Sizlərə gündüzün yorğunluğundan dincəlib istirahət etməniz üçün gecəni zülmət bir qaranlıq edilməsi, ruzi əldə etməniz üçün səy göstərəsiniz deyə gündüzü də işıqlı edilməsi uca Allahın sizə olan mərhəmətindəndir ki, bəlkə siz, bütün bu nemətləri xarılayaraq, uca Allaha şükür edib, nankorluq etməyəsiniz!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَنَزَعۡنَا مِن كُلِّ أُمَّةٖ شَهِيدٗا فَقُلۡنَا هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ فَعَلِمُوٓاْ أَنَّ ٱلۡحَقَّ لِلَّهِ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
Biz hər ümmətdən, etdikləri küfrə və yalan saymalarına şahidlik edən öz peyğəmbərlərini şahid gətirəcək və o ümmətlərdən yalan sayanlara: "Haydı etdiyiniz küfrə və yalan saydığınıza görə hüccət və dəlilinizi gətirin görək!"– deyəcəyik. Bu zaman onların hüccət və dəlilləri qırılacaq və heç bir şübhə olmayan haqqın yalnız Allaha aid olduğunu biləcəklər. Beləliklə də, özlərindən uydurduqları bütlər onları qoyub gedəcəklər!
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ إِنَّ قَٰرُونَ كَانَ مِن قَوۡمِ مُوسَىٰ فَبَغَىٰ عَلَيۡهِمۡۖ وَءَاتَيۡنَٰهُ مِنَ ٱلۡكُنُوزِ مَآ إِنَّ مَفَاتِحَهُۥ لَتَنُوٓأُ بِٱلۡعُصۡبَةِ أُوْلِي ٱلۡقُوَّةِ إِذۡ قَالَ لَهُۥ قَوۡمُهُۥ لَا تَفۡرَحۡۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡفَرِحِينَ
Qarun, Musanın - aleyhissəlam - qövmündən idi. Lakin onlara qarşı təkəbbürlük edirdi. Biz ona elə mal-dövlət xəzinələr vermişdik ki, onların açarlarını daşımaq bir dəstə qüvvətli adama belə ağır gəlirdi. Bir zaman qövmü ona belə demişdir: "Təkəbbürlük edərək öyünüb sevinmə! Çünki Allah, təkəbbürlük edərək öyünüb sevinənləri sevməz. Əksinə, uca Allah belə kimsələrə qəzəblənər və onlara əzab verər!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱبۡتَغِ فِيمَآ ءَاتَىٰكَ ٱللَّهُ ٱلدَّارَ ٱلۡأٓخِرَةَۖ وَلَا تَنسَ نَصِيبَكَ مِنَ ٱلدُّنۡيَاۖ وَأَحۡسِن كَمَآ أَحۡسَنَ ٱللَّهُ إِلَيۡكَۖ وَلَا تَبۡغِ ٱلۡفَسَادَ فِي ٱلۡأَرۡضِۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Allahın sənə verdiyi mal-dövləti xeyirli işlərə səfr edərək axirət yurdunun savabına can at. Yemək, içmək, geyim və s. bundan başqa olan dünyadakı nəsibini də unutma. Lakin bunda əsla israfçılığa və təkəbbürlüyə yol yermə. Allah səninlə gözəl bir şəkildə davrandığı kimi, sən də Allahın qulları ilə gözəl bir şəkildə davran. Günahlara meyil edib və Allaha ibadəti tərk edərək yer üzündə fitnə-fəsad törətməyə çalışma. Şübhəsiz ki, Allah yer üzündə belə fitnə-fəsad törədənləri sevməz, əksinə onlara qəzəblənər!"
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• تعاقب الليل والنهار نعمة من نعم الله يجب شكرها له.
• Gecə və gündüzün biri-birini təqib etməsi, uca Allaha şükür etməsini gərəkli edən nemətlərindən biridir.
• الطغيان كما يكون بالرئاسة والملك يكون بالمال.
• الفرح بَطَرًا معصية يمقتها الله.
• ضرورة النصح لمن يُخاف عليه من الفتنة.
قَالَ إِنَّمَآ أُوتِيتُهُۥ عَلَىٰ عِلۡمٍ عِندِيٓۚ أَوَلَمۡ يَعۡلَمۡ أَنَّ ٱللَّهَ قَدۡ أَهۡلَكَ مِن قَبۡلِهِۦ مِنَ ٱلۡقُرُونِ مَنۡ هُوَ أَشَدُّ مِنۡهُ قُوَّةٗ وَأَكۡثَرُ جَمۡعٗاۚ وَلَا يُسۡـَٔلُ عَن ذُنُوبِهِمُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
Qarun belə dedi: "Bu mal-dövlət mənə, sahib olduğum bilğim (Tövratı gözəl bilmək, yaxud əlkimyaya yaxşı bələd olmaq, ticarətdən baş çıxartmaq) və gücüm sayəsində verilmişdir". Buna görə mən bütün bunlara layiqəm. Məgər Qarun, Allah ondan əvvəl özündən daha qüvvətli və daha çox var-dövlət yığmış bir çox qövmləri həlak etdiyini bilmirdimi? Lakin güc-qüvvətin və yığıb cəm etdikləri mal-dövlətlərinin onlara heç bir faydası olmadı. Uca Allah, günahkarların etdikləri günahlarından xəbərdar olduğu üçün Qiyamət günü onlardan etdikləri günahkarlar barəsində sorğu-sual etməyəcəkdir. Uca Allah onları yalnız məzəmmət və danlaq olaraq sorğu-sual edəcəkdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَخَرَجَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦ فِي زِينَتِهِۦۖ قَالَ ٱلَّذِينَ يُرِيدُونَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا يَٰلَيۡتَ لَنَا مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ قَٰرُونُ إِنَّهُۥ لَذُو حَظٍّ عَظِيمٖ
Biz gün Qarun öz zinəti içində təmtəraqla, özünü göstərərək xalqının qarşısına çıxdı. Bu zaman dünya həyatının zinətinə tamah edən Qarunun əshabından bəziləri belə dedilər: "Kaş ki, Qaruna verilən dünya zinətinin bənzəri bizə də veriləydi! Həqiqətən, Qarun, dünya nemətlərindən yetəri qədər böyük bir paya sahibdir!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَيۡلَكُمۡ ثَوَابُ ٱللَّهِ خَيۡرٞ لِّمَنۡ ءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗاۚ وَلَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلصَّٰبِرُونَ
(Axirət barəsində) özlərinə elm verilmiş kəslər Qarunu ehtişamı içində görüb, əshabının da ona verilən mal-dövlətin onlara da verilməsini təmənna edərək dediklər sözü eşidib belə dedilər: "Vay halınıza! Uca Allahın Ona iman gətirənlərə və saleh əməllər edənlərə axirət də verəcəyi mükafat və onlar üçün hazırladığı əbədi olan nemətlər, Qaruna verilən fani dünya zinətindən daha xeyirlidir. Bu sözü söyləməyə və bu sözün tələbinə əməl etməyə Allah qatındakı mükafatı, fani dünya zinətindən üstün tutmağa səbir edən kimsədən başqası müvəffəq olmaz!"
Arabic explanations of the Qur’an:
فَخَسَفۡنَا بِهِۦ وَبِدَارِهِ ٱلۡأَرۡضَ فَمَا كَانَ لَهُۥ مِن فِئَةٖ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُنتَصِرِينَ
Biz (Musanın duasını qəbul buyurub bir zəlzələ nəticəsində) onu (Qarunu), evini və evinin içindəkilərlə birlikdə azğınlıqları üzündən ondan intiqam almaq üçün yerin dibinə batırdıq. Artıq Allaha qarşı ona yardım edə biləcək bir köməkçisi yox idi. Və heç özü də özünə kömək edə bilmədi. (Bu qədər cah-calalın, dəbdəbənin müqabilində nə özü, nə də başqası Allahın əzabını ondan dəf etməyə qadir olmadı. Allahın əzab vermək istədiyi bir kimsəni Allahın Özündən başqa o əzabdan heç kəs qurtara bilməz!)
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَصۡبَحَ ٱلَّذِينَ تَمَنَّوۡاْ مَكَانَهُۥ بِٱلۡأَمۡسِ يَقُولُونَ وَيۡكَأَنَّ ٱللَّهَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَيَقۡدِرُۖ لَوۡلَآ أَن مَّنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡنَا لَخَسَفَ بِنَاۖ وَيۡكَأَنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Qarunun yerin dibinə batırılmasından öncə onun sahib olduğu mal-dövlətə təmənna edənlər, yanılaraq və Qarunun yerin dibinə batırılmasından ibrət alaraq belə dedilər: "Məgər biz, uca Allahın Öz qullarından istədiyi kimsənin ruzisini artırdığını və istədiyi kimsənin də, azaltdığını bilmirdikmi?! Əgər üzərimizdə Allahın lütfü olmasaydı, söylədiyimiz sözə görə bizi cəzalandırıb, Qarunu yerin dibinə batırdığı kimi bizi də yerin dibinə elə batırardı. Şübhəsiz ki, kafirlər nə dünya da, nə də ki, axirət də nicat tapmazlar. Əksinə, onların dünya da və axirət də sonu xüsrana uğramaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
تِلۡكَ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ نَجۡعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوّٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فَسَادٗاۚ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ
Biz bu axirət yurdunu, yer üzündə haqqa iman gətirməkdən, ona tabe olmaqdan təkəbbürlük etməyən və yer üzündə fitnə-fəsad törətmək istəməyən kimsələr üçün ikram və nemət yurdu edərik. Cənnət nemətləri və Allahın razi olduğu gözəl sonluq, Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirib və Onun qadağalarından çəkinən təqva sahiblərinindir!
Arabic explanations of the Qur’an:
مَن جَآءَ بِٱلۡحَسَنَةِ فَلَهُۥ خَيۡرٞ مِّنۡهَاۖ وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجۡزَى ٱلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Kim Qiyamət günü bir yaxşı əməllə - namaz qılmaq, zəkat vermək, oruc tutmaq və s. başqa ibadətlərlə - (Rəbbinin hüzuruna) gələrsə, o kimsəyə etdiyi yaxşılığın daha da xeyirlisi (Cənnət) verilər. Belə ki, etdiyi bir yaxşı əməlin savabı on misli qədər artırılar. Kim də Qiyamət günü pis əməllə - küfr etmək, sələm yemək, zina etmək və s. başqa günahlarla - gələrsə, o günahları edən kimsələrə heç nə artırılmadan yalnız etdikləri əməllərin cəzası verilər!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• كل ما في الإنسان من خير ونِعَم، فهو من الله خلقًا وتقديرًا.
• İnsanların əlində olan bütün xeyir və nemətlər, uca Allahın yaratması və təqdir etməsi sayəsindədir.
• أهل العلم هم أهل الحكمة والنجاة من الفتن؛ لأن العلم يوجه صاحبه إلى الصواب.
• Elmə sahib olan kimsələr, hikmətə sahib olan və həmçinin fitnə-fəsaddan uzaq kimsələrdir. Çünki elm sahibini düzgün yola yönəldər.
إِنَّ ٱلَّذِي فَرَضَ عَلَيۡكَ ٱلۡقُرۡءَانَ لَرَآدُّكَ إِلَىٰ مَعَادٖۚ قُل رَّبِّيٓ أَعۡلَمُ مَن جَآءَ بِٱلۡهُدَىٰ وَمَنۡ هُوَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
Ey Peyğəmbər! Quranı sənə nazil edən, təbliğ etməsin və içindəki hökmlərə əməl etməsini fərz edən, əlbəttə ki səni, Məkkəni fəth edərək mütləq ora geri qaytaracaqdır. Ey Peyğəmbər! Müşriklərə de: "Kimin hidayətlə gəldiyini və kimin də hidayət və haqq yoldan açıq-aydın azmış olduğunu Rəbbim daha yaxşı bilir!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كُنتَ تَرۡجُوٓاْ أَن يُلۡقَىٰٓ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبُ إِلَّا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۖ فَلَا تَكُونَنَّ ظَهِيرٗا لِّلۡكَٰفِرِينَ
Ey Peyğəmbər! Sən peyğəmbər olaraq göndərilməzdən öncə Allahdan vəhy edilərək bu Quranın sənə nazil olacağına ümid etmirdin. Lakin Allahdan bir rəhmət olaraq, bu Quranın sənə nazil edilməsi hökmünü verdi. Odur ki, heç vaxt kafirlərə günah işlərdə yardımçı olma!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا يَصُدُّنَّكَ عَنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ بَعۡدَ إِذۡ أُنزِلَتۡ إِلَيۡكَۖ وَٱدۡعُ إِلَىٰ رَبِّكَۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
Uca Allahın ayələri sənə nazil edildikdən sonra diqqətli ol ki, o müşriklər səni bu ayələri oxumaqdan və onları insanlara təbliğ etməkdən döndərməsinlər. Sən insanları Uca Allaha iman etməyə, Onun vəhdaniyyətinə, şəriətinə əməl etməyə dəvət et və əsla Allahla yanaşı başqa ilahlara ibadət edən müşriklərdən olma. Əksinə, yalnız tək Allaha ibadət edən muvahhid qullarından ol!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَۘ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ كُلُّ شَيۡءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجۡهَهُۥۚ لَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Allahla bərabər başqa bir məbuda ibadət etmə! Çünki Ondan başqa ibadətə haqqı olan heç bir məbud yoxdur. Onun Üzündən başqa hər şey məhv olacaqdır. Hökm tək Ona aiddir və O, qulları arasında istədiyi kimi hökm verər. Siz Qiyamət günü əməllərinizin hesabını vermək və əvəzini almaq üçün yalnız Onun hüzuruna qaytarılacaqsınız!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• الأمر بالتمسك بتوحيد الله والبعد عن الشرك به.
• ابتلاء المؤمنين واختبارهم سُنَّة إلهية.
Translation of the meanings Surah: Al-Qasas
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Translations’ Index
الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.