Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Translations’ Index


Translation of the meanings Surah: An-Najm   Ayah:

ən-Nəcm

Purposes of the Surah:
إثبات صدق الوحي وأنه من عند الله.
Vəhyin doğruluğunun və onun Allah tərəfindən olmasının isbatı.

وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ
Uca Allah batmaqda olan ulduza and içir.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ
Allahın rəsulu Muhəmməd (səllallahu aleyhi və səlləm) nə hidayət yolundan sapmış, nə də zəlalətə düşmüşdür, əksinə, o, doğru yoldadır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ
O, bu Qurandakıları təbliğ etdikdə öz istəyi ilə danışmır.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ
Bu Quran, Allahın Cəbrailin (aleyhissəlam) vasitəsilə rəsuluna təlqin etdiyi bir vəhydir.
Arabic explanations of the Qur’an:
عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ
Bu Quranı ona çox qüvvətli olan mələk - Cəbrail (aleyhissəlam) öyrətdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
ذُو مِرَّةٖ فَٱسۡتَوَىٰ
Cəbrail (aleyhissəlam) gözəl görünüşlüdür. O, yüksə­lib öz surətində - Allahın yaratdığı xilqətdə Peyğəmbərə (səllallahu aleyhi və səlləm) gö­rün­dü.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ
Cəbrail səmada ən uca üfüqdə idi.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ
Sonra Cəbrail (aleyhissəlam) Peyğəmbərə (səllallahu aleyhi və səlləm) yaxınlaşdı və ona daha yaxın oldu.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَكَانَ قَابَ قَوۡسَيۡنِ أَوۡ أَدۡنَىٰ
Cəbrailin (aleyhissəlam) ona olan yaxınlığı iki yay uzunluğunda, hətta on­dan da yaxın idi.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَوۡحَىٰٓ إِلَىٰ عَبۡدِهِۦ مَآ أَوۡحَىٰ
Cəbrail (aleyhissəlam) Allahın qulu Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) nazil edə­cəyini vəhy etdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ
Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) qəlbi onun gözünün gör­dü­yünü ya­lan saymadı.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ
Ey müşriklər! İndi siz, Allahın isra gecəsində ona göstərdikləri ba­rədə onunla mübahisəmi edir­si­niz?!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ
Muhəmməd (səllallahu aleyhi və səlləm) gecə səfərində Cəbraili bir daha öz sürətin­də gördü.
Arabic explanations of the Qur’an:
عِندَ سِدۡرَةِ ٱلۡمُنتَهَىٰ
Son həddəki Sidr ağacı­nın yanın­da. Bu, yeddinci göydə yerləşən olduqca əzəmətli bir ağacdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ
Məva cənnəti bu ağacın yanındadır.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِذۡ يَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا يَغۡشَىٰ
Həmin vaxt Allahın əmri ilə Sidr ağacını elə əzəmətli bir şey bürümüşdü ki, onun necəliyini yalnız Allaha bilir.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ
Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) gözü nə sağa, nə də sola meyl etdi, nə də ki, həddi aşdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ
Muhəmməd (səllallahu alehi və səlləm) gecə səfərində göyə qalxarkən öz Rəbbinin qüdrətinə dəlalət edən ən bö­yük dəlillərindən bəzisini - Cənnəti, Cəhənnəmi və başqa məxluqatlar gördü.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ
Ey müşriklər! Siz Allahdan başqa tapındığınız bu bütləri - Lat və Uz­zanı gör­dünüzmü?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ
Həmçinin, bütlərinizdən üçüncü olan Mənatı da. Bir mənə deyin görüm, onlar sizə fayda və ya zərər verməyə qaditrdilərmi?!
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ
Ey müşriklər, məgər sevdiyiniz oğlanlar sizin, sevmədiyiniz qız­lar isə Uca Allahındır?
Arabic explanations of the Qur’an:
تِلۡكَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِيزَىٰٓ
Elə isə nəfsinizin istəyi ilə apardığınız bu bölgü ədalətsiz bir bölgüdür.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ
Bu bütlərin adları, (ilahi adların) mənasına uyğun gələn adlardır və bunların ilahi xislətlərə heç bir aidiyyatı yoxdur. Bu adları siz və sizin ataları­nı­z özünüzdən qoymusunuz. Allah onlar haq­qında heç bir dəlil nazil et­mə­mişdir. Müşriklər öz etiqadlarında yal­nız zənnə qapılır və şeytanın onların könlünə gözəl göstərdiyi, nəfs­lərinin istəklərinə uyur­lar. Halbuki Rəb­bindən onlara Peyğəmbərin (səllallahu aleyhi və səlləm) dili ilə doğru yolu göstərən rəh­bər gəl­miş, lakin onlar ona tabe olmamışlar.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ
Yoxsa insan üçün Allah yanında təmənna etdiyi bütlərin şəfaətimi vardır?!
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ
Xeyr, insan təmənna etdiyi her bir şeyə nail ola bilməz. Axirət də, dünya da təkcə Alla­ha məxsudur. O, bunlardan istədiyini verər, istdədiyini də verməz.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ
Göylərdə neçə-neçə mə­lək var­ ki, onlar bir kimsəyə şəfaətçilik etmək istəsələr, onların şəfaəti yalnız Alla­hın istədiyi və Onun, haqqında şəfaətçilik edilməsinə razı qaldığı kimsələrə fayda verər. Allah isə Ona şərik qoşan kimsə üçün şəfaətçilik edilməsinə əsla izn verməz və Ondan başqasına ibadət edən kimsə üçün şəfaətçilik edilməsinə əsla razı olmaz.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• كمال أدب النبي صلى الله عليه وسلم حيث لم يَزغْ بصره وهو في السماء السابعة.
Peyğəmbər (səllallahu aleyhi və səlləm) yeddinci səmada olarkən gözünü o yan-bu yana çevirməməsi onun ədəbinin kamilliyindəndir.

• سفاهة عقل المشركين حيث عبدوا شيئًا لا يضر ولا ينفع، ونسبوا لله ما يكرهون واصطفوا لهم ما يحبون.
Müşriklərinin ağlının kəm olması. Belə ki, onlar özlərinə nə fayda, nə də zərər verə bilən bütlərə ibadət etmiş, üstəlik, sevmədikləri şeyləri Allaha mənsub etmiş, sevdikləri şeyləri isə özlərinə aid etmişlər.

• الشفاعة لا تقع إلا بشرطين: الإذن للشافع، والرضا عن المشفوع له.
Şəfaətçilik yalnız iki şərtlə keçərlidir: şəfaətçilik etmək istəyən kimsəyə buna görə izin verilməli və bir də onun üçün şəfaətçilik ediləcək kimsədən Allah razı olmalıdır.

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ لَيُسَمُّونَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ تَسۡمِيَةَ ٱلۡأُنثَىٰ
Axirət yurdunda dirilməyə inanmayanlar, həqiqətən də, mələklərin Allahın qızları olduğuna etiqad edərək onlara qadın adları ve­rir­lər. Allah onların söylədiklərindən çox uzaqdır!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٍۖ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّۖ وَإِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغۡنِي مِنَ ٱلۡحَقِّ شَيۡـٔٗا
Halbuki mələklərin qadın adlarına dair onların istinad etdiyi bir elm yoxdur. Onlar bu işdə yalnız uydurma və fərziyyəyə istinad edirlər. Zənn isə öz təsdiqini tapanadək əsla həqiqət ola bilməz.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَعۡرِضۡ عَن مَّن تَوَلَّىٰ عَن ذِكۡرِنَا وَلَمۡ يُرِدۡ إِلَّا ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا
Ey Peyğəmbər! Sən də Bizi zikr etməkdən üz çevirərək ona məhəl qoymayıb dünya həyatından başqa bir şey istə­məyənlərdən üz döndər! Beləsi axirətinə inanmadığına görə, o günü üçün heç bir əməl etməz.
Arabic explanations of the Qur’an:
ذَٰلِكَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱهۡتَدَىٰ
O müşriklərin söylədikləri - mələklərə qadın adları vermələri onların qavradığı bilik səviyyəsidir. Çünki onlar cahildirlər, həqiqəti hələ dərk etməyiblər. Ey Peyğəmbər! Şübhəsiz ki, sənin Rəbbin haqq yo­l­dan azanı da, Onun yolu ilə gedəni də yaxşı ta­nıyır. Bunlardan heç bir şey Ona gizli qalmaz.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ بِمَا عَمِلُواْ وَيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ بِٱلۡحُسۡنَى
Göylərdə və yerdə nə varsa - mülk, yaratmaq və idarə etmək təkcə Alla­ha məxsusdur. Bu, Allahın dünyada pislik edənlərə əməl­lərinə görə layiq olduqları əzabı verməsi, yaxşılıq edən­ möminləri isə Cənnətlə müka­fatlandırması üçündür.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَۚ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ هُوَ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِذۡ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَإِذۡ أَنتُمۡ أَجِنَّةٞ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡۖ فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ
Onlar kiçik günahlar is­tis­na ol­maq­la, böyük günah­lar­dan və iy­rənc asiliklərdən çəki­nir­lər. Böyük günahları tərk etmək və itaəti çoxaltmaqla kiçik günahlar silinir. Ey Peyğəmbər! Həqiqətən, sənin Rəb­bin geniş məğ­firət sahibidir. Qulları Ona tövbə etdikləri zaman onların günahlarını bağışlayar. Uca Allah si­zin atanız Adəmi torpaqdan yaradanda da, siz ana­la­rı­nı­zın bətnində mərhələlərlə xəlq ediləndə də sizi yaxşı ta­nı­yırdı. Bunlardan heç bir şey Ona gizli qalmaz. Elə isə Allahdan qorxduğunuzu deyərək özünüzü tərifləməyin! Çünki Allah kimin Allah­ın əmrlərini yerinə yetirib qadağan etdiyi işlərdən çəkinməklə Ondan qorx­duğunu yax­şı bilir.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي تَوَلَّىٰ
İslam dininə yaxınlaşdıqdan sonra ondan üz çevirən kimsənin halının nə qədər pis olduğunu gördünmü?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَعۡطَىٰ قَلِيلٗا وَأَكۡدَىٰٓ
Malından azacıq verib sonra heç verməyəni. Çünki xəsislik onun təbiətidir, lakin buna baxmayaraq o, özünü təmizə çıxartmağa çalışır.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَعِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡغَيۡبِ فَهُوَ يَرَىٰٓ
Məgər o, qeybi bilir ki, bunu görsün və qeybdən danışsın?!
Arabic explanations of the Qur’an:
أَمۡ لَمۡ يُنَبَّأۡ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ
Yoxsa o, Allaha iftira yaxır?! Allahın adından yalan danışan bu adama Allahın Musaya nazil etdiyi əvvəlki səhifələrdə olan­lar barədə xə­bər verilmədimi?!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِبۡرَٰهِيمَ ٱلَّذِي وَفَّىٰٓ
Məgər İbra­hi­min sə­hi­fələrində olanlar ba­rədə ona bildirilmədi?! O İbrahim ki, Rəbbinin ona buyurduğunu tam şəkildə yerinə yetirmişdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ
Belə ki, heç bir insan başqasının gü­nahını daşımaz.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَن لَّيۡسَ لِلۡإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ
İnsan yalnız etdiyi əməlin əvəzini (mükafatını, yaxud cəzasını) alar.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّ سَعۡيَهُۥ سَوۡفَ يُرَىٰ
Əlbəttə ki, o, can atdığı əməli qiyamət günü öz göü ilə görəcəkdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ يُجۡزَىٰهُ ٱلۡجَزَآءَ ٱلۡأَوۡفَىٰ
Sonra da ona əməlinin əvə­zi tam, heç bir əskiksiz ve­riləcəkdir!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلۡمُنتَهَىٰ
Ey Peyğəmbər! Bəndələr öldükdən sonra onların dönüşü sənin Rəbbi­nədir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضۡحَكَ وَأَبۡكَىٰ
İstədiyini sevindirib güldürən, istədiyini də kədərləndirib ağladan Allahdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحۡيَا
Dünyadakı diriləri öldürən, ölüləri də dirildən Odur!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• انقسام الذنوب إلى كبائر وصغائر.
Günahların böyük və kiçik dərəcələrə bölünməsi.

• خطورة التقوُّل على الله بغير علم.
Elmsiz olaraq Allahın adından danışmağın təhlükəli olması.

• النهي عن تزكية النفس.
Özünü təmiz çıxarmağın qadağan edilməsi.

وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰ
O, bi­ri erkək və biri də dişi ol­maq­la iki növ yaratdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
مِن نُّطۡفَةٍ إِذَا تُمۡنَىٰ
Qadının uşaqlığına qoyulan nütfədən.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّ عَلَيۡهِ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰ
Onlar öldükdən sonra onları yenidən diriltmək də Ona aiddir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَغۡنَىٰ وَأَقۡنَىٰ
Qullarından dilədiyini var-dövlət sahibi edən, dilədiyinə də insanın kifayətlənə biləcəyi qədər az bir şey nəsib edən Odur.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعۡرَىٰ
Bəzi müşriklərin Allahla yanaşı ibadət etdikləri Şira ulduzunun da Rəbbi Odur.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنَّهُۥٓ أَهۡلَكَ عَادًا ٱلۡأُولَىٰ
O, əvvəlki Ad tayfasını məhv etdi. Onlar öz küfrlərində israr edən Hudun (aleyhissəlam) qövmü idi.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَثَمُودَاْ فَمَآ أَبۡقَىٰ
Salehin (aleyhissəlam) qövmü Səmudu da məhv edib on­lardan heç bir kimsəni sağ burax­madı.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَوۡمَ نُوحٖ مِّن قَبۡلُۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ هُمۡ أَظۡلَمَ وَأَطۡغَىٰ
Ad və Səmud qövmlərindən əvvəl Nuh qövmünü də məhv etdi. Çünki Nuh qövmü Ad və Səmud qövmlərindən daha zalım və daha azğın bir qövm idi. Nuh öz qövmünün arasında doqquz yüz əlli il qalıb onları Allahın vəhdaniyyətinə dəvət etdi, lakin onlar Nuhun dəvətini qəbul etmədilər.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلۡمُؤۡتَفِكَةَ أَهۡوَىٰ
O, Lut qövmünün yurdlarını göyə qaldırıb tərsinə çevirdi, sonra da oradan yerə çırpdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَغَشَّىٰهَا مَا غَشَّىٰ
O kəndlər göyə qaldırılıb yerə çırpıldıqdan sonra daşlar onların başına yağdırıldı və bu onları hər tərəfdən bürüdü.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكَ تَتَمَارَىٰ
Ey insan! Sən öz Rəbbinin qüdrətinə dəlalət edən ayələrdən hansına şəkk edib və ondan ibrət almırsan?!
Arabic explanations of the Qur’an:
هَٰذَا نَذِيرٞ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلۡأُولَىٰٓ
Sizə göndərilmiş bu elçi də, əvvəlki elçilər kimi biri elçidir.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَزِفَتِ ٱلۡأٓزِفَةُ
Yaxın olan o qiyamət yaxın­laşdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ
Allahdan başqa heç kəs onun qar­şısını ala bilməz və heç kəs də onun nə zaman qopacağını bilə bilməz.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَفَمِنۡ هَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ تَعۡجَبُونَ
Yoxsa siz, özünüzə oxunan bu Quranın Allah tərəfindən olduğuna təəccübmü edirsiniz?!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَتَضۡحَكُونَ وَلَا تَبۡكُونَ
Siz Qurana istehza edərək gülürsünüz, onda olan moizələri eşitdikdə də, heç ağla­mır­sınız!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنتُمۡ سَٰمِدُونَ
Siz onu lağa qoyur və ona məhəl qoymursunuz?!
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ وَٱعۡبُدُواْ۩
Tək Allaha səcdə qılın və Ona ixlasla iba­dət edin!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• عدم التأثر بالقرآن نذير شؤم.
Qurandan təsirlənməmək, bədbəxtlik əlamətidir.

• خطر اتباع الهوى على النفس في الدنيا والآخرة.
Nəfsin istəyinə uymağın dünya və axirətdə təhlükəli olması.

• عدم الاتعاظ بهلاك الأمم صفة من صفات الكفار.
Əvvəlki ümmətlərin həlak olduğundan ibrət almamaq, kafirlərin xislətlərindəndir.

 
Translation of the meanings Surah: An-Najm
Surahs’ Index Page Number
 
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Translations’ Index

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

close