Translation of the meanings Surah Ar-Rūm - Kurdish Translation - Salahuddin - The Noble Qur'an Encyclopedia

سورەتی الروم

Ayah: 1

الٓمٓ

سوورەتی (روم) ‏پێناسەیەكى ئەم سورەتە: ١- سورەتى (روم) سورەتێكى مەككى یە جگە لە ئایەتى ژمارە (١٧) حەڤدە نەبێت كە مەدەنى یە. ٢- ژمارەى ئایەتەكانى سورەتى (روم) بریتییە لە (٦٠) ئایەت. ٣- سورەتى (روم) زنجیرەى ژمارە (٣٠) یە لە ریزبەندى لەناو سورەتەكانى قورئانى پیرۆزدا. ٤- سورەتى (روم) لە دواى سورەتى (ئینشیقاق) دابەزیوە. ٥- ئەم سورەتەش بە پیتە پچڕپچڕەكان دەست پێ دەكات. ٦- (روم) كە لەم سورەتەدا باسكراوە، بریتییە لە ناوى قەومێك كە لە باكورى دورگەى عەرەبی نیشتەجێ بوون. تەوەرەكانى ئەم سورەتە: سورەتى (روم) كە سورەتێكى مەككییە، هەروەك سورەتە مەككییەكانى تر ئامانج و مەبەستى بریتییە لە باسكردنى بابەتە عەقیدەیی و ئەوانەى كە پەیوەندیان بە بیروباوەڕەوە هەیە، وە هەروەها جگە لەوانەش باس لە كۆمەڵێك لە ئایەت و بەڵگەو نیشانە سروشتى و گەردونییەكان دەكات بۆ ئەوەى مرۆڤ زیاتر تێڕامان بكات و بیریان لێ بكاتەوەو بەهۆیانەوە باوەڕ بهێنێت و زیاتر دەسەڵات و گەورەیی خواى گەورەى بۆ دەركەوێت. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ [ الم (١) ] لەسەرەتای سوورەتی (بەقەرە) باسی ئەم پیتانەمان كرد كە لەسەرەتای هەندێك لە سوورەتەكاندا هاتوون.

Ayah: 2

غُلِبَتِ ٱلرُّومُ

جەنگى نێوان فارس و رۆم [ غُلِبَتِ الرُّومُ (٢) ] ڕۆمەكان بەسەركردایەتى (هیرەقل) تێكشكێندران لەسەر دەستی فارسەكان بەسەركردایەتى (سابور) .

Ayah: 3

فِيٓ أَدۡنَى ٱلۡأَرۡضِ وَهُم مِّنۢ بَعۡدِ غَلَبِهِمۡ سَيَغۡلِبُونَ

[ فِي أَدْنَى الْأَرْضِ ] لە نزیكترین زەوی لە زەوی عەرەبەوە [ وَهُمْ مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَيَغْلِبُونَ (٣) ] بەڵام ڕۆمەكان لە پاش تێكشكاندنیان سەر ئەكەونەوە بەسەر فارسەكاندا وە زاڵ ئەبن بەسەریاندا .

Ayah: 4

فِي بِضۡعِ سِنِينَۗ لِلَّهِ ٱلۡأَمۡرُ مِن قَبۡلُ وَمِنۢ بَعۡدُۚ وَيَوۡمَئِذٖ يَفۡرَحُ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ

[ فِي بِضْعِ سِنِينَ ] لە ماوەی سێ بۆ نۆ ساڵ [ لِلَّهِ الْأَمْرُ مِنْ قَبْلُ وَمِنْ بَعْدُ ] پێش ئەم سەركەوتن و زاڵ بوونەو دوای ئەوەش فەرمان و بەڕێوەبردنى ئەم بوونەوەرەو سەركەوتن و تێكشكان هەر بەدەست خوای گەورەیە [ وَيَوْمَئِذٍ يَفْرَحُ الْمُؤْمِنُونَ (٤) ] وە لەو ڕۆژەشدا باوەڕداران دڵخۆش ئەبن بەسەرخستنی خوای گەورە بۆ ڕۆمەكان، لەبەر ئەوەی ڕۆمەكان ئەهلی كتاب بوون و موسڵمانان پێیان خۆشبوو ئەوان سەركەون، وە فارسەكان ئاگرپەرست بوون و موشریكان پێیان خۆشبوو ئەوان سەربكەون،

Ayah: 5

بِنَصۡرِ ٱللَّهِۚ يَنصُرُ مَن يَشَآءُۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ

[ بِنَصْرِ اللَّهِ يَنْصُرُ مَنْ يَشَاءُ ]وە لە دواتردا كە ڕۆمەكان سەركەوتن موسڵمانان دڵخۆش بوون (كە لە ساڵى رێككەوتنى حودەیبیە بووە، یان وتراوە لەساڵى غەزاى بەدر بووە) [ وَهُوَ الْعَزِيزُ الرَّحِيمُ (٥) ] وە خوای گەورە زۆر بە عیززەت و باڵادەستە بەسەر كافراندا، وە زۆر بەڕەحم و بەزەییە بۆ باوەڕداران .

Ayah: 6

وَعۡدَ ٱللَّهِۖ لَا يُخۡلِفُ ٱللَّهُ وَعۡدَهُۥ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

[ وَعْدَ اللَّهِ لَا يُخْلِفُ اللَّهُ وَعْدَهُ ] ئەمە بەڵێنی خوای گەورەیەو خوای گەورە بەڵێنی خۆی ئەباتە سەر [ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (٦) ] بەڵام زۆربەی خەڵكی ئەم شتە نازانن واتە: كافران .

Ayah: 7

يَعۡلَمُونَ ظَٰهِرٗا مِّنَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَهُمۡ عَنِ ٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ غَٰفِلُونَ

[ يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ] تەنها لە ڕووكەشی ژیانی دونیا تێگەیشتوونە [ وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ (٧) ] بەڵام ئەوان سەبارەت بە ژیانی دواڕۆژو قیامەت ئەوان بێئاگان .

Ayah: 8

أَوَلَمۡ يَتَفَكَّرُواْ فِيٓ أَنفُسِهِمۗ مَّا خَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَأَجَلٖ مُّسَمّٗىۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِ بِلِقَآيِٕ رَبِّهِمۡ لَكَٰفِرُونَ

[ أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنْفُسِهِمْ ] ئایا بۆ بیر ناكەنەوەو تێناڕوانن لە نەفسی خۆیان خوای گەورە چۆن دروستی كردوون [ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى ] وە خوای گەورە ئاسمانەكان و زەویەكان و ئەوەی لە نێوانیاندایە دروستی نەكردووە ئیللا بە حەق و دادپەروەری و حیكمەت نەبێ، وە كاتێكی دیاریكراویشی هەیە كە كەی كۆتایی پێ دێت كە ڕۆژی قیامەتە [ وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ (٨) ] وە بە دڵنیایى زۆرێك لە خەڵكی سەبارەت بە گەیشتن بە خوای گەورە لە ڕۆژی قیامەتدا بێباوەڕن و باوەڕیان بە قیامەت و زیندوو بوونەوە نییە .

Ayah: 9

أَوَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗ وَأَثَارُواْ ٱلۡأَرۡضَ وَعَمَرُوهَآ أَكۡثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا وَجَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِۖ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ

[ أَوَلَمْ يَسِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ ] ئایا بەسەر زەویدا نەڕۆیشتوونەو نەگەڕاون تا تەماشا بكەن و سەرەنجامی كافرانی پێش خۆیان چۆن بووەو كە ئیمانیان نەهێناوە خوای گەورە چۆن لەناوی بردوون، هەرچەندە ئەوان ماڵ و منداڵ و سەربازو دەسەڵات و هێزیان لە ئێوە زیاتر بووە [ كَانُوا أَشَدَّ مِنْهُمْ قُوَّةً ] كافرانی ئوممەتانی پێشتر لە كافرانی مەككە بەهێزتر بوون [ وَأَثَارُوا الْأَرْضَ ] وە سەر زەویان ئاوەدان كردبووەوە [ وَعَمَرُوهَا أَكْثَرَ مِمَّا عَمَرُوهَا ] وە زیاتر ئاوەدانیان كردبووەوە لە خەڵكی مەككە بە كشتوكاڵ و خانوو دروست كردن و تەمەنیان درێژترو بەهێزتر بوونە [ وَجَاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ ] وە پێغەمبەرانیان بە بەڵگەی ڕوون و ئاشكراو موعجیزەوە هاتن بۆ لایان بەڵام ئەوان ئیمانیان نەهێنا [ فَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ ] كە خوای گەورە لەناوی بردن زوڵم و ستەمی لێ نەكردن [ وَلَكِنْ كَانُوا أَنْفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ (٩) ] بەڵام ئەوان خۆیان زوڵمیان لە خۆیان كرد بەوەی كە پێغەمبەرانی خۆیان بەدرۆزانی و ئیمانیان نەهێنا .

Ayah: 10

ثُمَّ كَانَ عَٰقِبَةَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ ٱلسُّوٓأَىٰٓ أَن كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَكَانُواْ بِهَا يَسۡتَهۡزِءُونَ

[ ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ أَسَاءُوا السُّوأَى ] پاشان سەرەنجامی خراپەكاران سزاى خراپ بووە كە دۆزەخە، یاخود وتراوە: (السُّوأَى) ناوێكە لە ناوەكانی دۆزەخ [ أَنْ كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ ] لەبەر ئەوەی ئایەتەكانی خوای گەورەیان بە درۆ زانی [ وَكَانُوا بِهَا يَسْتَهْزِئُونَ (١٠) ] وە گاڵتەیان پێ ئەكرد .

Ayah: 11

ٱللَّهُ يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ ثُمَّ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ

[ اللَّهُ يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ] (اللَّهُ) ئەو خوایەیە كە سەرەتا دروستكراوەكان دروست ئەكات وە لە پاش مردنیان سەرلەنوێ دووبارە زیندوویان ئەكاتەوە [ ثُمَّ إِلَيْهِ تُرْجَعُونَ (١١) ] پاشان لە رۆژى قیامەت هەر بۆ لای خوای گەورە ئەگەڕێنەوە [ وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ ] وە لە ڕۆژێكیش كە قیامەت هەڵئەسێ .

Ayah: 12

وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُبۡلِسُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ

[ يُبْلِسُ الْمُجْرِمُونَ (١٢) ] ئەلەو ڕۆژەدا تاوانباران و خراپەكاران بێئومێد ئەبن لە ڕەحمەتی خوا، یاخود ئابڕوویان ئەچێت و هەموو كردەوەى خراپیان ئاشكرا ئەبێت، یاخود خەفەتبار دەبن .

Ayah: 13

وَلَمۡ يَكُن لَّهُم مِّن شُرَكَآئِهِمۡ شُفَعَٰٓؤُاْ وَكَانُواْ بِشُرَكَآئِهِمۡ كَٰفِرِينَ

[ وَلَمْ يَكُنْ لَهُمْ مِنْ شُرَكَائِهِمْ شُفَعَاءُ ] وە ئەو كەسانەش كە ئەمان كردبوویان بە شەریك بۆ خوای گەورە لەوێ ناتوانن تكایان بۆ بكەن [ وَكَانُوا بِشُرَكَائِهِمْ كَافِرِينَ (١٣) ] وە كافرو بێباوەڕن بەو كەسانەی كە كردبوویانن بەخواو شەریك بۆ خوای گەورە لەبەر ئەوەی لە قیامەت بۆیان دەرئەكەوێ كە ئەمانە خوا نەبوونەو هیچ سوودیان پێ ناگەیەنن .

Ayah: 14

وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يَوۡمَئِذٖ يَتَفَرَّقُونَ

[ وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ يَوْمَئِذٍ يَتَفَرَّقُونَ (١٤) ] وە ڕۆژێكیش كە قیامەت هەڵدەسێت لەو ڕۆژەدا خەڵكی لێك جیا ئەبنەوە .

Ayah: 15

فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَهُمۡ فِي رَوۡضَةٖ يُحۡبَرُونَ

[ فَأَمَّا الَّذِينَ آمَنُوا ] ئەوانەی كە باوەڕدار بوونە [ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ ] وە كردەوەی چاكیان كردووە (كردەوەى چاك ئەوەیە بۆ خوا بێت و بۆ ریا نەبێت، وە لەسەر سوننەت بێت و بیدعە نەبێت) [ فَهُمْ فِي رَوْضَةٍ يُحْبَرُونَ (١٥) ] ئەوان لە باخ و باخاتەكانی بەهەشتدا لە نازو نیعمەتدان، یاخود گوێ لە گۆرانی خۆش ئەگرن لە بەهەشتدا .

Ayah: 16

وَأَمَّا ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَلِقَآيِٕ ٱلۡأٓخِرَةِ فَأُوْلَٰٓئِكَ فِي ٱلۡعَذَابِ مُحۡضَرُونَ

[ وَأَمَّا الَّذِينَ كَفَرُوا ] بەڵام ئەوانەی كە كافرو بێباوەڕ بوونە بەخوای گەورە [ وَكَذَّبُوا بِآيَاتِنَا ] وە ئایەتەكانی ئێمەیان بەدرۆ زانیوە [ وَلِقَاءِ الْآخِرَةِ ] وە باوەڕیان بە زیندوو بوونەوەو گەیشتن بە ڕۆژی دوایی نەبووە [ فَأُولَئِكَ فِي الْعَذَابِ مُحْضَرُونَ (١٦) ] ئا ئەمانە لەناو سزای ئاگرى دۆزەخدا ئامادەن و دەمێننەوە .

Ayah: 17

فَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ حِينَ تُمۡسُونَ وَحِينَ تُصۡبِحُونَ

[ فَسُبْحَانَ اللَّهِ حِينَ تُمْسُونَ وَحِينَ تُصْبِحُونَ (١٧) ] وە پاك و مونەززەهی بۆ خوای گەورە, خوای گەورە بە پاك ڕابگرن و زیكرو تەسبیحاتی خوا بكەن لە كاتی ئێوارەو بەیانیاندا، واتە: زیكرەكانی بەیانیان و ئێواران بخوێنن .

Ayah: 18

وَلَهُ ٱلۡحَمۡدُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَعَشِيّٗا وَحِينَ تُظۡهِرُونَ

[ وَلَهُ الْحَمْدُ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ] وە حەمدو سەناو ستایش بۆ خوای گەورەیە لە ئاسمانەكان و زەویدا [ وَعَشِيًّا وَحِينَ تُظْهِرُونَ (١٨) ] وە بە ئێواران و نیوەڕۆیان، یاخود وتراوە: ئەمە مەبەست پێی پێنج نوێژە فەرزەكەیە: (حِينَ تُمْسُونَ) ئێوارە، مەبەست پێى: نوێژی مەغریب و عیشایە (وَحِينَ تُصْبِحُونَ) مەبەست پێی نوێژی بەیانییە (وَعَشِيًّا) مەبەست پێی نوێژی عەصرە (وَحِينَ تُظْهِرُونَ) مەبەست پێی نوێژی نیوەڕۆیە, ئا لەو كاتانەدا نوێژەكان ئەنجام بدەن.

Ayah: 19

يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَيُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتَ مِنَ ٱلۡحَيِّ وَيُحۡيِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ وَكَذَٰلِكَ تُخۡرَجُونَ

تواناو دەسەڵاتى خواى گەورە [ يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ ] خوای گەورە ئەوەندە باڵادەستە لە مردوو زیندوو دەردێنێ و دروست ئەكات: وەكو لە دڵۆپێك ئاو مرۆڤ دروست دەكات, لە هێلكە باڵندە دروست دەكات, لە كافر موسڵمان دروست دەكات [ وَيُخْرِجُ الْمَيِّتَ مِنَ الْحَيِّ ] وە بە پێچەوانەیشەوە لە زیندوو مردوو دەردێنێ و دروست دەكات, مرۆڤ كە زیندووە مەنی و دڵۆپە ئاوی لێ دەردێنێ, باڵندە كە زیندووە هێلكەی لێ دەردێنێ, موسڵمان كە زیندووە جاری وا هەیە لە نەوەی ئەو كافر دەبێ [ وَيُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ] وە لە پاش ئەوەی كە زەوی مردووە خوای گەورە بەهۆی بارانەوە زیندووی ئەكاتەوەو ئەیژیەنێتەوە [ وَكَذَلِكَ تُخْرَجُونَ (١٩) ] چۆن ئەو زەویە مردووەمان زیندوو كردەوە ئێوەش بەو شێوازە لەناو قەبرەكانتان دەرئەكرێن و زیندوو دەكرێنەوە .

Ayah: 20

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنۡ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٖ ثُمَّ إِذَآ أَنتُم بَشَرٞ تَنتَشِرُونَ

[ وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَكُمْ مِنْ تُرَابٍ ] وە یەكێك لە نیشانەكانی تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە لەسەر زیندوو بوونەوە ئەوەیە كە ئێوەی لە خۆڵ دروست كرد، واتە: ئادەمی باوكتان [ ثُمَّ إِذَا أَنْتُمْ بَشَرٌ تَنْتَشِرُونَ (٢٠) ] پاشان خوای گەورە ئێوەى نەوەى ئادەمى لەسەر زەویدا بڵاو كردۆتەوەو زۆر بوونە.

Ayah: 21

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنۡ خَلَقَ لَكُم مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ أَزۡوَٰجٗا لِّتَسۡكُنُوٓاْ إِلَيۡهَا وَجَعَلَ بَيۡنَكُم مَّوَدَّةٗ وَرَحۡمَةًۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ

خواى گەورە خۆشەویستى و سۆزو بەزەیی خستۆتە نێوان هاوسەرەكانەوە [ وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا ] وە یەكێكی تر لە نیشانەكانی تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە لەسەر زیندوو بوونەوە ئەوەیە كە لە نەفسی خۆتان خێزانی بۆ دروست كردوون، واتە: لە پەراسوى چەپى ئادەم حەوای دروست كردووە [ لِتَسْكُنُوا إِلَيْهَا ] بۆ ئەوەی ئەو خێزانانە وەكو سوكناو هێمنی و ئارامی و پشوویەكی دەروونی بێت بۆ ئێوە [ وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً ] وە خۆشەویستی و ڕەحم و سۆزو بەزەیی خستۆتە نێوانتانەوە، یان (مَوَدَّةً) واتە: جیماع (وَرَحْمَةً) واتە: منداڵ [ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ (٢١) ] ئا ئەمانە هەمووی بەدڵنیایی بەڵگەیە لەسەر تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە بەڵام بۆ كەسانێك كە بیر بكەنەوەو تێیبفكرن.

Ayah: 22

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ خَلۡقُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱخۡتِلَٰفُ أَلۡسِنَتِكُمۡ وَأَلۡوَٰنِكُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّلۡعَٰلِمِينَ

هەندێك لە نیشانەكانى تواناو دەسەڵاتى خواى گەورە [ وَمِنْ آيَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَأَلْوَانِكُمْ ] وە یەكێكی تر لە بەڵگەو نیشانەكانی تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە دروست كردنی ئاسمانەكان و زەویە, وە زمانی ئێوەی لێك جیاواز كردووە هەر یەكێك بە زمانێك قسە ئەكەن، وە ڕەنگ و شێوازیشتان لێك جیاوازە هەر یەكەو شێوەیەكتان هەیە [ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِلْعَالِمِينَ (٢٢) ] بە دڵنیایى هەموو ئەمانە بەڵگەو نیشانەن لەسەر تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتى خواى گەورە بەڵام بۆ كەسانێك كە زانا بن .

Ayah: 23

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ مَنَامُكُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَٱبۡتِغَآؤُكُم مِّن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ

[ وَمِنْ آيَاتِهِ مَنَامُكُمْ بِاللَّيْلِ وَالنَّهَارِ ] وە یەكێكی تر لە بەڵگەو نیشانەكانی تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە ئەوەیە بە شەو و بەڕۆژ ئێوە ئەخەوێنێ، بە شەو ئەخەون هەندێك جاریش بە ڕۆژ كاتی (قەیلولە) بۆ ئەوەی پشوویەك بدەن [ وَابْتِغَاؤُكُمْ مِنْ فَضْلِهِ ] وە بە رۆژیش ئەگەڕێن بەدوای ڕزق و ڕۆزی خۆتان و كاسبی ئەكەن [ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَسْمَعُونَ (٢٣) ] بە دڵنیایى هەموو ئەمانە بەڵگەو نیشانەیە لەسەر تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتى خواى گەورە بەڵام بۆ كەسانێك كە ببیستن وە پەندو ئامۆژگاری وەربگرن .

Ayah: 24

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦ يُرِيكُمُ ٱلۡبَرۡقَ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَيُنَزِّلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَيُحۡيِۦ بِهِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

[ وَمِنْ آيَاتِهِ يُرِيكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَطَمَعًا ] وە یەكێكی تر لە بەڵگەو نیشانەكانی تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە ئەوەیە كە هەورە بروسكەتان نیشان ئەدات كە هەندێك جار لێی ئەترسێن كە زەرەرو زیانتان پێ بگەیەنێ, وە هەندێك جار ئومێدتان پێیە كە دوای ئەوە باران ببارێ و سوودی لێ ببینن [ وَيُنَزِّلُ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً ] وە لە ئاسمانیشەوە بارانتان بۆ ئەهێنێتە خوارەوە [ فَيُحْيِي بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ] وە ئەو زەویەی كە لە دوای ئەوەی وشك و مردووە خوای گەورە بەهۆی بارانەوە زیندووی ئەكاتەوەو ڕووەك و دانەوێڵەی لێ ئەڕوێنێ، چۆن ئەو زەویە مردووەى زیندوو كردەوە بەو شێوەیەیش ئێوە زیندوو دەكاتەوە [ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (٢٤) ] بە دڵنیایى هەموو ئەمانە بەڵگەو نیشانەیە لەسەر تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتى خواى گەورە بەڵام بۆ كەسانێك كە بیر بكەنەوەو تێبگەن .

Ayah: 25

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن تَقُومَ ٱلسَّمَآءُ وَٱلۡأَرۡضُ بِأَمۡرِهِۦۚ ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمۡ دَعۡوَةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ إِذَآ أَنتُمۡ تَخۡرُجُونَ

[ وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ تَقُومَ السَّمَاءُ وَالْأَرْضُ بِأَمْرِهِ ] وە یەكێكی تر لە بەڵگەو نیشانەكانی تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە ئەوەیە كە ئاسمانەكان و زەوی بە فەرمانی خوا ڕاوەستاوە بەبێ ئەوەی هیچ شتێك ڕایگرتبێ [ ثُمَّ إِذَا دَعَاكُمْ دَعْوَةً مِنَ الْأَرْضِ ] پاشان ئەگەر خوای گەورە لە ڕۆژی قیامەت بانگتان بكات كاتێك كە ئێوە مردوونەو لەناو زەویدان [ إِذَا أَنْتُمْ تَخْرُجُونَ (٢٥) ] ئێوە هەر هەمووتان دەرئەچن و فەرمانی خوای گەورە جێبەجێ ئەكەن .

Ayah: 26

وَلَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ كُلّٞ لَّهُۥ قَٰنِتُونَ

[ وَلَهُ مَنْ فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ كُلٌّ لَهُ قَانِتُونَ (٢٦) ] وە هەرچی لە ئاسمانەكان و زەوی هەیە هەمووی موڵكی خوای گەورەیەو هەموو ملكەچ و گوێڕایەڵی خوای گەورەن .

Ayah: 27

وَهُوَ ٱلَّذِي يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ وَهُوَ أَهۡوَنُ عَلَيۡهِۚ وَلَهُ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

[ وَهُوَ الَّذِي يَبْدَأُ الْخَلْقَ ثُمَّ يُعِيدُهُ ] وە خوای گەورە ئەو خوایەیە سەرەتا دروستكراوەكان دروست دەكات پاشان لە دوای مردنیش سەرلەنوێ زیندوویان ئەكاتەوە [ وَهُوَ أَهْوَنُ عَلَيْهِ ] كە ئەمەیان ئاسانترە لای خوای گەورە, ئەوەی یەكەمیش هەر ئاسانە بەڵام سەبارەت بە عەقڵ و تێگەیشتنی ئێمە ئەمەیان ئاسانترە [ وَلَهُ الْمَثَلُ الْأَعْلَى فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ ] وە نموونەی هەرە بەرز بۆ خوای گەورەیە لە ئاسمانەكان و زەوی, خوای گەورە لە كەس ناچێت و كەس لە خوای گەورە ناچێت و تاك و تەنها و بێ هاوەڵە [ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ (٢٧) ] وە خوای گەورە زۆر بەعیززەت و باڵادەستە، وە زۆر كاربەجێیە لە وتەو كردەوەیدا.

Ayah: 28

ضَرَبَ لَكُم مَّثَلٗا مِّنۡ أَنفُسِكُمۡۖ هَل لَّكُم مِّن مَّا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُكُم مِّن شُرَكَآءَ فِي مَا رَزَقۡنَٰكُمۡ فَأَنتُمۡ فِيهِ سَوَآءٞ تَخَافُونَهُمۡ كَخِيفَتِكُمۡ أَنفُسَكُمۡۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ

نمونە هێنانەوە لەسەر پوچەڵى هاوبەشبڕیاردان [ ضَرَبَ لَكُمْ مَثَلًا مِنْ أَنْفُسِكُمْ ] خوای گەورە نموونەیەكی لە نەفسی خۆتان بۆ هێناونەتەوە كە نزیكترین شتە لە خۆتانەوە دەیبینن و لێی تێدەگەن لەسەر بەتاڵی هاوبەشبڕیاردان [ هَلْ لَكُمْ مِنْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ مِنْ شُرَكَاءَ فِي مَا رَزَقْنَاكُمْ ] ئایا كەسێك لە ئێوە كۆیلەی هەبێ ڕازییە ئەوانە ببن بە شەریك لەو ڕزقەی كە بە پێمان بەخشیوون؟ ڕازیت كۆیلەكەت ببێ بە شەریكت؟ [ فَأَنْتُمْ فِيهِ سَوَاءٌ ] كە ئێوە هەر چیتان هەیە لەگەڵ ئەوانەدا یەكسان بن تیایداو بەشداری ئێوە بكەن لەو شتانەی كە هەتانە [ تَخَافُونَهُمْ كَخِيفَتِكُمْ أَنْفُسَكُمْ ] وە ئێوە لێیان ئەترسێن كە ئەمانە ببنە شەریكتان لەماڵداو ماڵتان لەگەڵدا بەش بكەن، واتە: ڕازی نابن كە ئەوانە ببن بە شەریكی ئێوە, ئەی چۆن ڕازی ئەبن كە مرۆڤێكی بێ دەسەڵات بكەن بە شەریك بۆ خواى گەورەى بەدەسەڵات [ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ (٢٨) ] بەم شێوازە ئایەتەكانی خۆمان درێژە پێ ئەدەین وە ڕوونی ئەكەینەوە بەڵام بۆ كەسانێك كە تێ بگەن .

Ayah: 29

بَلِ ٱتَّبَعَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَهۡوَآءَهُم بِغَيۡرِ عِلۡمٖۖ فَمَن يَهۡدِي مَنۡ أَضَلَّ ٱللَّهُۖ وَمَا لَهُم مِّن نَّٰصِرِينَ

[ بَلِ اتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا أَهْوَاءَهُمْ بِغَيْرِ عِلْمٍ ] بەڵكو هاوبەشبڕیاردەران شوێن هەواو ئارەزووی خۆیان كەوتوون و بەبێ زانیاری عیبادەت بۆ جگە لە خواى گەورە دەكەن [ فَمَنْ يَهْدِي مَنْ أَضَلَّ اللَّهُ ] وە كەسێك كە خوای گەورە گومڕای بكات كێ ئەتوانێ هیدایەتی بدات كە ئەو شایەنی هیدایەت نییە؟ واتە كەس نییە هیدایەتى بدات [ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِينَ (٢٩) ] وە كاتێك خوای گەورە بیەوێ سزایان بدات كەس نییە كە لە سزای خوای گەورە بیانپارێزێ و سەریان بخات .

Ayah: 30

فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفٗاۚ فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِي فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَيۡهَاۚ لَا تَبۡدِيلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ

[ فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفًا ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم تۆ ڕووی خۆت بە پاكی ڕابگرەو دامەزراو بە لەسەر دین و تەوحیدى خوای گەورە [ فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِي فَطَرَ النَّاسَ عَلَيْهَا ] ئەم دینە پاكە ئەو فیترەتە پاكەیە كە خوای گەورە خەڵكی خستۆتە سەری، واتە: خەڵكى كە لە دایك دەبن لەسەر فیترەتی پاكی ئیسلامن، دواتر دایك و باوك و دەوروبەر دەیانگۆڕن و كاریگەریان لێدەكەن [ لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ ] هیچ گۆڕانێك بەسەر دروستكراوی خوای گەورەدا نایات، واتە: ئەوەی لەسەر فیترەتەكەی خۆی بمێنێتەوە لەسەر تەوحیدە، یاخود خەڵكى لەسەر فیترەتى پاكى ئیسلام و یەكخواپەرستى لامەدەن و وازیان لێبێنن [ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ ] ئا ئەمە دینی ڕێك و ڕاست و دامەزراوە [ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَعْلَمُونَ (٣٠) ] بەڵام زۆربەی خەڵكی نازانن .

Ayah: 31

۞ مُنِيبِينَ إِلَيۡهِ وَٱتَّقُوهُ وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ

[ مُنِيبِينَ إِلَيْهِ ] بۆ لای خوای گەورە بگەڕێنەوە [ وَاتَّقُوهُ ] وە تەقوای خوای گەورە بكەن و خۆتان لە تاوان بپارێزن [ وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ ] وە نوێژەكانتان ئەنجام بدەن بە ڕوكن و واجبات و خشوعەوە [ وَلَا تَكُونُوا مِنَ الْمُشْرِكِينَ (٣١) ] وە ئێوە لەو كەسانە مەبن و وەك ئەو كەسانە مەبن كە شەریكیان بۆ خوا داناوە.

Ayah: 32

مِنَ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَكَانُواْ شِيَعٗاۖ كُلُّ حِزۡبِۭ بِمَا لَدَيۡهِمۡ فَرِحُونَ

حەرامێتى پەرتەوازەیی و پارچە پارچەیی [ مِنَ الَّذِينَ فَرَّقُوا دِينَهُمْ ] لەوانەی كە دینەكەی خۆیان پارچە پارچە كردووەو [ وَكَانُوا شِيَعًا ] وە بوونە بە كۆمەڵ كۆمەڵ و گروپ گروپ لە ئەهلی كتاب و ئەهلی بیدەع و ئەهلی ئەهواْ [ كُلُّ حِزْبٍ بِمَا لَدَيْهِمْ فَرِحُونَ (٣٢) ] هەموو حیزب و كۆمەڵێكیش دڵخۆشە بەو مەنهەجەی كە لەسەریەتی و وائەزانێ لەسەر حەقە لە كاتێكدا لەسەر حەقیش نییە (تەنها ئەهلى سوننەو جەماعە لەسەر حەقن و كۆمەڵى رزگار بوون كە دەستگرتوون بە قورئان و سوننەت و ئەوەى كە هاوەڵان و شوێنكەوتوان و پێشینەو پێشەوایان لەسەرین لە كۆن و تازەدا)، (ئەم ئایەتە بەڵگەیە لەسەر حەرامێتى حیزبایەتى و پارچە پارچەیی و پەرتەوازەیی، بەڵكو دەبێت موسڵمانان یەك دەست و یەك دەنگ و یەك ریزو یەك كۆمەڵ بن) .

Ayah: 33

وَإِذَا مَسَّ ٱلنَّاسَ ضُرّٞ دَعَوۡاْ رَبَّهُم مُّنِيبِينَ إِلَيۡهِ ثُمَّ إِذَآ أَذَاقَهُم مِّنۡهُ رَحۡمَةً إِذَا فَرِيقٞ مِّنۡهُم بِرَبِّهِمۡ يُشۡرِكُونَ

[ وَإِذَا مَسَّ النَّاسَ ضُرٌّ ] وە كاتێك كە خەڵكی تووشی زەرەرو زیانێك بن لە وشكەساڵی و سەغڵەتی و بێ بارانی [ دَعَوْا رَبَّهُمْ مُنِيبِينَ إِلَيْهِ ] ئەو كاتە لە خوای گەورە دەپاڕێنەوەو هاناى بۆ دەبەن و داوای فریاكەوتنى لێدەكەن و بۆ لای خوای گەورە ئەگەڕێنەوە [ ثُمَّ إِذَا أَذَاقَهُمْ مِنْهُ رَحْمَةً ] پاشان ئەگەر خوای گەورە لەلایەن خۆیەوە ڕەحمەتێكیان بۆ بنێرێ و ئەو ناخۆشیەیان لەسەر لابدات یان بارانیان بۆ ببارێنێ [ إِذَا فَرِيقٌ مِنْهُمْ بِرَبِّهِمْ يُشْرِكُونَ (٣٣) ] ئەو كاتە كۆمەڵێك لەوان ئەگەڕێنەوە بۆ سەر شەریك دانان بۆ خوای گەورە.

Ayah: 34

لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡۚ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ

[ لِيَكْفُرُوا بِمَا آتَيْنَاهُمْ ] سەرەنجامیان وایە كە كوفر ئەكەن بەو نیعمەتانەی كە پێمان بەخشیوون [ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ (٣٤) ] دەی ئێوە ڕابوێرن لە داهاتوودا كە سزای خوای گەورەتان بۆ دێت ئەو كاتە سەرەنجامی ئەم كوفرەتان ئەزانن (ئەمە هەڕەشەیەو پێویستە بە هەند وەربگیرێت، چونكە ئەگەر مرۆڤێك هەڕەشە بكات دەبێت بە گرنگ وەربگیرێت چ جاى هەڕەشەى خواى بە عیزەتى باڵادەست) .

Ayah: 35

أَمۡ أَنزَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ سُلۡطَٰنٗا فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُواْ بِهِۦ يُشۡرِكُونَ

[ أَمْ أَنْزَلْنَا عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا ] یاخود ئایا ئێمە بەڵگەی ڕوون و ئاشكرامان بۆ دابەزاندوون [ فَهُوَ يَتَكَلَّمُ بِمَا كَانُوا بِهِ يُشْرِكُونَ (٣٥) ] كە بەڵگەكان بێتە قسەو پێیان بڵێ شەریك بۆ خوای گەورە دابنێن، واتە: شتى وا نییەو بەڵكو پێچەوانەكەى راستە ئیتر بۆ هاوەڵ بۆ خوا بڕیار دەدەن .

Ayah: 36

وَإِذَآ أَذَقۡنَا ٱلنَّاسَ رَحۡمَةٗ فَرِحُواْ بِهَاۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةُۢ بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡ إِذَا هُمۡ يَقۡنَطُونَ

[ وَإِذَا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً ] وە كاتێك كە ڕەحمەتی خۆمان بە خەڵكی ببەخشین لە پیت و بەرەكەت و ڕزق و ڕۆزی و لەشساغی و باران [ فَرِحُوا بِهَا ] خەڵكى پێی دڵخۆش ئەبن وە جاری وا هەیە لە خۆبایی ئەبن [ وَإِنْ تُصِبْهُمْ سَيِّئَةٌ ] وە ئەگەر تووشی خراپەیەك ببن لە نەخۆشی و ناخۆشی دەردو بەڵا [ بِمَا قَدَّمَتْ أَيْدِيهِمْ ] ئەویش بەهۆی تاوانی خۆیانەوە [ إِذَا هُمْ يَقْنَطُونَ (٣٦) ] ئـەو كـاتـە بێ ئـومێد دەبـن لە ڕەحمەتی خوا (تەنها باوەڕداران نەبێت لە كاتى خۆشیدا سوپاسگوزارى خوا دەكەن و لە خۆبایی نابن، وە لە كاتى ناخۆشیدا ئارام دەگرن) .

Ayah: 37

أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ

[ أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّ اللَّهَ يَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ يَشَاءُ وَيَقْدِرُ ] ئایا نابینن خوای گەورە ڕزق و ڕۆزی فراوان ئەكات بۆ هەر كەسێك كە ویستی لێ بێت لە بەندەكانی بە فەزڵ و چاكەى خۆى، وە ویستیشی لێ بێت كەمی ئەكاتەوە بۆ هەر كەسێك كە ویستی لێ بێت بە دادپەروەرى و حیكمەتى خۆى [ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ (٣٧) ] بە دڵنیایى هەموو ئەمانە بەڵگەو نیشانەیە لەسەر تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتی خواى گەورە بەڵام بۆ كەسێك كە باوەڕی هەبێ.

Ayah: 38

فَـَٔاتِ ذَا ٱلۡقُرۡبَىٰ حَقَّهُۥ وَٱلۡمِسۡكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِۚ ذَٰلِكَ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجۡهَ ٱللَّهِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ

پێدانى ماف بە خاوەن مافەكان [ فَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ ] ئەو كەسەی كە خزمی نزیكتە حەقی پێ بدە و چاكەكاربە لەگەڵیداو پەیوەندى خزمایەتى بگەیەنە [ وَالْمِسْكِينَ وَابْنَ السَّبِيلِ ] وە یارمەتی فەقیرو هەژارو ڕێبوار بدە [ ذَلِكَ خَيْرٌ لِلَّذِينَ يُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ ] ئەم كردەوانە باشترە بۆ كەسانێك كە مەبەستیان بینینى ڕووی پیرۆزی خوای گەورەو ڕەزامەندی و پاداشتى بێت لە رۆژى قیامەتدا (جێگیر كردنى رووى پیرۆزى خواى گەورەى تێدایە كە روویەكى پیرۆزو بەرێزەو لە رووى هیچ لە دروستكراوەكانى ناچێت و چۆنێتییەكەیشى خوا نەبێت كەس نایزانێت تا لە رۆژى قیامەت و لە بەهەشتدا إن شاء الله دەیبینین) [ وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ (٣٨) ] وە ئەو كەسانە سەرفرازو سەركەوتوون لە دونیاو قیامەت.

Ayah: 39

وَمَآ ءَاتَيۡتُم مِّن رِّبٗا لِّيَرۡبُوَاْ فِيٓ أَمۡوَٰلِ ٱلنَّاسِ فَلَا يَرۡبُواْ عِندَ ٱللَّهِۖ وَمَآ ءَاتَيۡتُم مِّن زَكَوٰةٖ تُرِيدُونَ وَجۡهَ ٱللَّهِ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُضۡعِفُونَ

[ وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ رِبًا لِيَرْبُوَ فِي أَمْوَالِ النَّاسِ فَلَا يَرْبُو عِنْدَ اللَّهِ ] وە هەر دیارى و بەخشینێك كە ئێوە بیدەن بە كەسێك مەبەستتان ئەوەبێ كە لە بەرامبەردا زیاترتان بۆ بێت و زیاتر وەربگرن ئەوە لای خوای گەورە ئەجرو پاداشتان نییەو خوا بەرەكەتی تێ ناكات، بەڵام گوناهـ و تاوانیش نییە، بەڵام نەهى لێكراوەو باش نییە دەبێت مرۆڤ هەرچى بەخشى تەنها مەبەستى رەزامەندى خواى گەورە بێت نەك دونیا [ وَمَا آتَيْتُمْ مِنْ زَكَاةٍ تُرِيدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُولَئِكَ هُمُ الْمُضْعِفُونَ (٣٩) ] بەڵام ئەو زەكاتەى كە لە پێناو خوای گەورەدا ئەیبەخشن ئەوە ئەجرو پاداشتتان چەند قاتێك دەست ئەكەوێ یەك بە دە، تا یەك بە حەوت سەد، تا زیاتر .

Ayah: 40

ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ ثُمَّ رَزَقَكُمۡ ثُمَّ يُمِيتُكُمۡ ثُمَّ يُحۡيِيكُمۡۖ هَلۡ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَفۡعَلُ مِن ذَٰلِكُم مِّن شَيۡءٖۚ سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ

[ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ ثُمَّ رَزَقَكُمْ ثُمَّ يُمِيتُكُمْ ثُمَّ يُحْيِيكُمْ ] خوای گەورە ئەو خوایەیە كە ئێوەی دروست كردووە پاشان ڕزق و ڕۆزی داون، پاشان دەتانمرێنێت، پاشان لە رۆژى قیامەت زیندووتان دەكاتەوە [ هَلْ مِنْ شُرَكَائِكُمْ مَنْ يَفْعَلُ مِنْ ذَلِكُمْ مِنْ شَيْءٍ ] ئایا ئەوانەی كە ئێوە كردووتانە بە شەریك بۆ خوای گەورە كەسیان ئەتوانن شتی وا بكەن؟ دروستتان بكەن و ڕزقتان بدەن و زیندووتان بكەنەوە؟ بێگومان نەخێر ئیتر بۆ دەیانكەن بە هاوبەش بۆ خواى باڵادەست [ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا يُشْرِكُونَ (٤٠) ] پاك و مونەززەهی و بەرزی و بڵندی بۆ خوای گەورە لەو شیركەی كە ئێوە ئەیدەنە پاڵ خوای گەورە, خوای گەورە زۆر لەوە پاكترە كە ئێوە كەسانێك بكەنە شەریك بۆی.

Ayah: 41

ظَهَرَ ٱلۡفَسَادُ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ بِمَا كَسَبَتۡ أَيۡدِي ٱلنَّاسِ لِيُذِيقَهُم بَعۡضَ ٱلَّذِي عَمِلُواْ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ

[ ظَهَرَ الْفَسَادُ فِي الْبَرِّ وَالْبَحْرِ ] ئاشووب و فەسادو خراپەكارى و تاوان دەركەوتووە لە وشكانی و دەریادا، وە لە بیابان و ئاوەدانیدا، وە لە شارو دێیەكاندا [ بِمَا كَسَبَتْ أَيْدِي النَّاسِ ] بەهۆی هاوبەشبڕیاردان و تاوان و خراپەكاری خەڵكیەوە (هەر كەسێك تاوان بكات ئەوا ئاشوبى ناوەتەوە لەسەر زەویداو سزاى خواى گەورە بە هۆى ئەوانەوەیە، چونكە چاكسازى بە گوێڕایەڵى كردنى خـواى گـەورە دەبێت و، ئـەوانـەى گـوێڕایەڵى خـواى گـەورە دەكەن ئەوانە چاكسازن و بە هۆى كردەوەى ئەوانەوە خوا رەحم و بەرەكەتى خۆى دەنێرێتە سەر زەوى، هەروەها بەهۆى جێبەجێ كردنى شەریعەت و دادپەروەریەوە، هەروەكو لە كاتى هاتنى عیسادا صلى الله علیه وسلم كار بە شەریعەتى ئیسلام دەكرێت خوا بەرەكەت دەخاتە سەر رووى زەوى) [ لِيُذِيقَهُمْ بَعْضَ الَّذِي عَمِلُوا ] تا خوای گەورە سزایان بدات بەهۆی هەندێك لە كردەوە خراپەكانی خۆیان [ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ (٤١) ] بەڵكو واز لە تاوان بهێنن و بگەڕێنەوە بۆ لای خواى گەورەو تەوبە بكەن و بە خۆیاندا بچنەوە .

Ayah: 42

قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلُۚ كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّشۡرِكِينَ

[ قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم پێیان بڵێ: بگەڕێن بەسەر زەویدا [ فَانْظُرُوا كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الَّذِينَ مِنْ قَبْلُ ] بڕوانن و بزانن سەرەنجامی كافرانی پێش ئێوە چۆن بووەو خوای گەورە چۆن لەناوی بردوون [ كَانَ أَكْثَرُهُمْ مُشْرِكِينَ (٤٢) ] ئەوان زۆربەیان هاوبەشبڕیاردەر بوون بۆیە خوای گەورە لەناوی بردن .

Ayah: 43

فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ ٱلۡقَيِّمِ مِن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَ يَوۡمٞ لَّا مَرَدَّ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِۖ يَوۡمَئِذٖ يَصَّدَّعُونَ

[ فَأَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّينِ الْقَيِّمِ ] تۆ دامەزراو بە لەسەر ئەو دینە پاكە كە ئیسلامە [ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا مَرَدَّ لَهُ مِنَ اللَّهِ ] پێش ئەوەی ڕۆژێك بێت كە ڕۆژی قیامەتە كەس ناتوانێت بیگەڕێنێتەوەو دواى بخات و گەڕاندنەوەیش بۆ دونیا نیە [ يَوْمَئِذٍ يَصَّدَّعُونَ (٤٣) ] ئەلەو ڕۆژەدا خەڵكى بەش بەش ئەبن كۆمەڵێك بۆ بەهەشت و كۆمەڵێك بۆ دۆزەخ .

Ayah: 44

مَن كَفَرَ فَعَلَيۡهِ كُفۡرُهُۥۖ وَمَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِأَنفُسِهِمۡ يَمۡهَدُونَ

[ مَنْ كَفَرَ فَعَلَيْهِ كُفْرُهُ ] هەر كەسێك كوفر بكات سەرەنجامی كوفرەكەی بۆ خۆی ئەگەڕێتەوە كە ئەچێتە ئاگری دۆزەخ [ وَمَنْ عَمِلَ صَالِحًا فَلِأَنْفُسِهِمْ يَمْهَدُونَ (٤٤) ] وە هەر كەسێك كردەوەی چاك بكات ئەوە كردەوەی چاكیان بۆ خۆیان پێش خستووەو لە بەهەشتدا جێگایان بۆ خۆیان ڕاخستووە (كردەوەى چاك ئەوەیە بۆ خوا بێت و بۆ ریا نەبێت، وە لەسەر سوننەت بێت و بیدعە نەبێت) .

Ayah: 45

لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ مِن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡكَٰفِرِينَ

[ لِيَجْزِيَ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ مِنْ فَضْلِهِ ] تا خوای گەورە پاداشتی باوەڕداران بداتەوە ئەوانەی باوەڕیان هێناوەو كردەوەی چاكیان كردووە لە فەزڵ و چاكەی خۆی [ إِنَّهُ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِينَ (٤٥) ] بە دڵنیایى خوای گەورە كافرانی خۆش ناوێت، لەگەڵ ئەوەیشدا ستەمیان لێ ناكات .

Ayah: 46

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَن يُرۡسِلَ ٱلرِّيَاحَ مُبَشِّرَٰتٖ وَلِيُذِيقَكُم مِّن رَّحۡمَتِهِۦ وَلِتَجۡرِيَ ٱلۡفُلۡكُ بِأَمۡرِهِۦ وَلِتَبۡتَغُواْ مِن فَضۡلِهِۦ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ

[ وَمِنْ آيَاتِهِ أَنْ يُرْسِلَ الرِّيَاحَ مُبَشِّرَاتٍ ] وە یەكێكی تر لە نیشانەكانی تاك و تەنهایى و تواناو دەسەڵاتی خوای گەورە ئەوەیە كە ئەو بایانە ئەنێرێ كە موژدەدەرن، واتە: لە دوای ئەوەوە باران دێت [ وَلِيُذِيقَكُمْ مِنْ رَحْمَتِهِ ] وە تا خوای گەورە لە ڕەحمەتی خۆیتان پێ ببەخشێ بەهۆی ئەو بارانەوە پیت و بەرەكەت و دانەوێڵەو ڕووەكتان پێ ببەخشێ [ وَلِتَجْرِيَ الْفُلْكُ بِأَمْرِهِ ] وە بەهۆی ئەو بایانەوە تا كەشتیەكان لەناو دەریادا بڕۆن [ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ ] وە تا ئێوەش لەو كەشتیانەدا بۆ بازرگانی و گەڕان بەدوای ڕزق و ڕۆزیدا بڕۆن [ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ (٤٦) ] وە بەڵكو شوكرانەبژێری ئەو نیعمەتانەی خوای گەورە بكەن بەسەرتانەوە.

Ayah: 47

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِكَ رُسُلًا إِلَىٰ قَوۡمِهِمۡ فَجَآءُوهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَٱنتَقَمۡنَا مِنَ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْۖ وَكَانَ حَقًّا عَلَيۡنَا نَصۡرُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

خواى گەورە بەحەقى داناوە لەسەر خۆى باوەڕداران سەربخات [ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَى قَوْمِهِمْ ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم بە دڵنیایى لە پێش تۆیشدا چەندەها پێغەمبەرانی ترمان بۆ لای قەومەكانیان ناردووە [ فَجَاءُوهُمْ بِالْبَيِّنَاتِ ] ئەمانیش بەڵگەی ڕوون و ئاشكراو موعجیزەیان بۆ هێناون [ فَانْتَقَمْنَا مِنَ الَّذِينَ أَجْرَمُوا ] بەڵام ئەوان ئیمانیان نەهێنا بۆیە ئێمە تۆڵەمان سەند لەو خراپەكارانە [ وَكَانَ حَقًّا عَلَيْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ (٤٧) ] پێغەمبەرى خوا صلى الله علیه وسلم فەرمووى: (هیچ موسڵمانێك نییە بەرگرى لە برایەكى بكات كە خۆى لەوێ نەبێت ئیللا خواى گەورە بە حەقى داناوە لەسەر خۆى ئاگرى دۆزەخى لێ بگەڕێنێتەوە)، پاشان ئەم ئایەتەى خوێندەوە: وە خوای گەورە لە فەزڵ و چاكەى خۆى بە حەقی داناوە لەسەر خۆی كە باوەڕداران سەر بخات .

Ayah: 48

ٱللَّهُ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ فَتُثِيرُ سَحَابٗا فَيَبۡسُطُهُۥ فِي ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ يَشَآءُ وَيَجۡعَلُهُۥ كِسَفٗا فَتَرَى ٱلۡوَدۡقَ يَخۡرُجُ مِنۡ خِلَٰلِهِۦۖ فَإِذَآ أَصَابَ بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦٓ إِذَا هُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ

[ اللَّهُ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ فَتُثِيرُ سَحَابًا ] خوای گەورە ئەو خوایەیە كە با ئەنێرێ ئەو هەورانە بەرز ئەكاتەوە بەهۆی هەڵمی ئاوی دەریاوە [ فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ ] وە لە ئاسماندا هەورەكان ڕائەخات وە بڵاوی ئەكاتەوە چۆن ویستی لێ بێت [ وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا ] وە وای لێ ئەكات كە بەش بەش و پارچە پارچە و كەڵەك و قورسى دەكات لە پڕى ئاودا [ فَتَرَى الْوَدْقَ يَخْرُجُ مِنْ خِلَالِهِ ] وە ئەبینی ئاو و باران لەناو هەورەكانەوە دێتە خوارەوە [ فَإِذَا أَصَابَ بِهِ مَنْ يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ إِذَا هُمْ يَسْتَبْشِرُونَ (٤٨) ] وە خوای گەورە بەویستی خۆى ئەو بارانە دادەبەزێنێتە سەر هەر شارو دێهات و زەوی بەندەكانی وە ئەوان دڵخۆش ئەبن .

Ayah: 49

وَإِن كَانُواْ مِن قَبۡلِ أَن يُنَزَّلَ عَلَيۡهِم مِّن قَبۡلِهِۦ لَمُبۡلِسِينَ

[ وَإِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلِ أَنْ يُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ مِنْ قَبْلِهِ لَمُبْلِسِينَ (٤٩) ] هەرچەندە پێش ئەوەی كە بارانەكەیان بۆ دابەزێ ئەوان بێ ئومێد ببوون و ماوەیەكى زۆر بووە باران نەباریوەو زۆر پێویستیان بووە.

Ayah: 50

فَٱنظُرۡ إِلَىٰٓ ءَاثَٰرِ رَحۡمَتِ ٱللَّهِ كَيۡفَ يُحۡيِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَآۚ إِنَّ ذَٰلِكَ لَمُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ

زیندوو كردنەوەى مردوو [ فَانْظُرْ إِلَى آثَارِ رَحْمَتِ اللَّهِ ] تۆ تەماشای شوێنەواری ڕەحمەتی خوای گەورە بكە كە بەهۆی ئەو بارانەو شوێنەوارەكەی ڕووەك و دانەوێڵە و گژوگیاو زەرعات و پیت و بەرەكەت لەسەر زەوی بڵاو ئەبێتەوە [ كَيْفَ يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ] چۆن ئەو زەوییە مردووەی زیندوو كردەوە بەهۆی ئەو بارانەوە [ إِنَّ ذَلِكَ لَمُحْيِ الْمَوْتَى ] بە دڵنیایى هەر ئەو خوایەی ئەو زەویە مردووەی زیندوو كردەوە بەهەمان شێوەش خوای گەورە توانای هەیە كە ئێوە لە پاش مردن زیندوو بكاتەوە لە ڕۆژی قیامەت [ وَهُوَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (٥٠) ] وە خوای گەورە تواناو دەسەڵاتی بەسەر هەموو شتێكدا هەیە .

Ayah: 51

وَلَئِنۡ أَرۡسَلۡنَا رِيحٗا فَرَأَوۡهُ مُصۡفَرّٗا لَّظَلُّواْ مِنۢ بَعۡدِهِۦ يَكۡفُرُونَ

[ وَلَئِنْ أَرْسَلْنَا رِيحًا فَرَأَوْهُ مُصْفَرًّا ] وە كاتێك بایەكى وشك بنێرین بەسەر دانەوێڵەكەیاندا كە پێگەیشتووە لە پاش سەوزى زەردى بكات [ لَظَلُّوا مِنْ بَعْدِهِ يَكْفُرُونَ (٥١) ] ئەوە لە دوای ئەوە كوفرانەبژێری نیعمەتی خوای گەورە ئەكەن، واتە: كەم ئارامن.

Ayah: 52

فَإِنَّكَ لَا تُسۡمِعُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَلَا تُسۡمِعُ ٱلصُّمَّ ٱلدُّعَآءَ إِذَا وَلَّوۡاْ مُدۡبِرِينَ

مردوو قسەى زیندوو نابیستێت [ فَإِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَى ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم تۆ ناتوانی وا لەو مردووانە بكەی كە قسەی تۆ ببیستن، واتە: كافران تەشبیهـ كراون بە مردوو، چۆن ناتوانی مردوویەك وا لێ بكەی قسەی تۆ ببیستێ و قسەی تۆ نابیستێ بەهەمان شێوە ئەو كافرانەش قسەی تۆ نابیستن بیستنێك كە لێی تێ بگەن و سودمەند بن لێى (ئەم ئایەتە بەڵگەیە لەسەر ئەوەى كە مردوو قسەى زیندوو نابیستێت) [ وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ ] یان كەسێك كە كەڕ بێ چەندێك بانگی لێ بكەی بانگی تۆ نابیستێ [ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ (٥٢) ] لە كاتێكدا ئەوان ئەڕۆن و پشت هەڵئەكەن لە حەقەكە .

Ayah: 53

وَمَآ أَنتَ بِهَٰدِ ٱلۡعُمۡيِ عَن ضَلَٰلَتِهِمۡۖ إِن تُسۡمِعُ إِلَّا مَن يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا فَهُم مُّسۡلِمُونَ

[ وَمَا أَنْتَ بِهَادِ الْعُمْيِ عَنْ ضَلَالَتِهِمْ ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم تۆ ناتوانی هیدایەتی كەسێكی كوێر بدەی لە گومڕاییدا كە كوێر بێ چۆن ئەتوانی ڕێنمایی بكەی لەبەر ئەوەی ئەوان نایانەوێ سوود ببینن بە چاویان [ إِنْ تُسْمِعُ إِلَّا مَنْ يُؤْمِنُ بِآيَاتِنَا ] تەنها تۆ ئەتوانی سوود بگەیەنی بە كەسانێك كە گوێیان لە تۆ بێت و قسەی تۆ ببیستن ئەوانەی كە ئیمانیان بە ئایەتەكانی ئێمە هەیە [ فَهُمْ مُسْلِمُونَ (٥٣) ] وە ئەو كەسانەن كە موسڵمانن و خۆیان تەسلیمی خوای گەورە كردووەو گوێڕایەڵن .

Ayah: 54

۞ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن ضَعۡفٖ ثُمَّ جَعَلَ مِنۢ بَعۡدِ ضَعۡفٖ قُوَّةٗ ثُمَّ جَعَلَ مِنۢ بَعۡدِ قُوَّةٖ ضَعۡفٗا وَشَيۡبَةٗۚ يَخۡلُقُ مَا يَشَآءُۚ وَهُوَ ٱلۡعَلِيمُ ٱلۡقَدِيرُ

[ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ ضَعْفٍ ] خوای گەورە ئەو خوایەیە كە ئێوەی دروست كردووە لە لاوازی سەرەتا لە دڵۆپە ئاوێك، پاشان هاتوونەتە دونیاوە منداڵ و بچووك و لاواز بوونە [ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً ] پاشان لە دوای ئەو لاوازییە كە منداڵیە بەهێزی كردوون كاتێك كە پێ ئەگەن و بالغ ئەبن [ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً ] دوای ئەو بەهێزیەش دووبارە لاواز ئەبنەوە و پیر ئەبن [ يَخْلُقُ مَا يَشَاءُ ] خوای گەورە ویستی لە چی بێت دروستی دەكات [ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْقَدِيرُ (٥٤) ] وە خوای گەورە زۆر زاناو بەتواناو دەسەڵاتە.

Ayah: 55

وَيَوۡمَ تَقُومُ ٱلسَّاعَةُ يُقۡسِمُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ مَا لَبِثُواْ غَيۡرَ سَاعَةٖۚ كَذَٰلِكَ كَانُواْ يُؤۡفَكُونَ

[ وَيَوْمَ تَقُومُ السَّاعَةُ ] وە كاتێك كە ڕۆژی قیامەت دێت [ يُقْسِمُ الْمُجْرِمُونَ مَا لَبِثُوا غَيْرَ سَاعَةٍ ] تاوانباران سوێند ئەخۆن كە لە دونیادا نەژیاون تەنها چەند كاتێكی كەم نەبێت [ كَذَلِكَ كَانُوا يُؤْفَكُونَ (٥٥) ] بەم شێوازە ئەوان لە دونیادا لە حەق لایان ئەداو درۆیان دەكرد بۆیە لە قیامەتیش سوێندەكانیان بە درۆ ئەخۆن.

Ayah: 56

وَقَالَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَٱلۡإِيمَٰنَ لَقَدۡ لَبِثۡتُمۡ فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡبَعۡثِۖ فَهَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡبَعۡثِ وَلَٰكِنَّكُمۡ كُنتُمۡ لَا تَعۡلَمُونَ

[ وَقَالَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ وَالْإِيمَانَ ] ئەو كەسانەی كە زانست و ئیمانیان پێ بەخشرا بوو كە پێغەمبەران یان مەلائیكەتان یان باوەڕدارانن پێیان دەڵێن: [ لَقَدْ لَبِثْتُمْ فِي كِتَابِ اللَّهِ إِلَى يَوْمِ الْبَعْثِ ] بە دڵنیایى ئێوە لە دونیادا زۆر ژیان تا ڕۆژی قیامەت, ئەمە هەمووی لە پەڕاوى كردەوەكانتان یان لە زانیارى خوا لە (لوح المحفوظ) لە كتابی خوای گەورە نووسرابوو تا ڕۆژی زیندوو بوونەوە [ فَهَذَا يَوْمُ الْبَعْثِ ] ئا ئەمەش ڕۆژی زیندوو بوونەوەیە كە ئێوە باوەڕتان پێی نەبوو لە دونیا [ وَلَكِنَّكُمْ كُنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ (٥٦) ] بەڵام ئێوە نەتان دەزانی .

Ayah: 57

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مَعۡذِرَتُهُمۡ وَلَا هُمۡ يُسۡتَعۡتَبُونَ

[ فَيَوْمَئِذٍ لَا يَنْفَعُ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَعْذِرَتُهُمْ ] ئەلەو ڕۆژەشدا ئەوانەی كە زوڵمیان لە خۆیان كردبوو بە كوفر كردن عوزر هێنانەوەیان سوودیان پێ ناگەیەنێ [ وَلَا هُمْ يُسْتَعْتَبُونَ (٥٧) ] وە ڕێگاشیان پێ نادرێ بگەڕێنەوە بۆ دونیا، یان عوزر بهێننەوەو لۆمە ئەكرێن .

Ayah: 58

وَلَقَدۡ ضَرَبۡنَا لِلنَّاسِ فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ مِن كُلِّ مَثَلٖۚ وَلَئِن جِئۡتَهُم بِـَٔايَةٖ لَّيَقُولَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا مُبۡطِلُونَ

[ وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِي هَذَا الْقُرْآنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ ] وە بە دڵنیایى لەم قورئانە پیرۆزە بۆ خەڵكی لە هەموو نموونەیەكمان هێناوەتەوە كە ڕێنماییان بكات بۆ تەوحیدی خوای گەورەو بە ڕاست دانانی پێغەمبەران [ وَلَئِنْ جِئْتَهُمْ بِآيَةٍ ] وە ئەگەر تۆ هەر ئایەتێك لە ئایەتەكانی قورئانیان بۆ بێنیتەوە، یان هەر موعجیزەیەكیان بۆ بێنیت [ لَيَقُولَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا إِنْ أَنْتُمْ إِلَّا مُبْطِلُونَ (٥٨) ] بە دڵنیایى كافران ئەڵێن: ئەی محمد صلى الله علیه وسلم یان ئەی باوەڕداران ئێوە لەسەر بەتاڵ و پووچەڵن و ئەمە سیحرو جادووە .

Ayah: 59

كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ

[ كَذَلِكَ يَطْبَعُ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ (٥٩) ] بەم شێوازە خوای گەورە مۆر ئەدات بەسەر دڵی ئەو كەسانەی كە نەزانن كە نایانەوێ تێ بگەن و بێنە سەر ڕێگای حەق .

Ayah: 60

فَٱصۡبِرۡ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞۖ وَلَا يَسۡتَخِفَّنَّكَ ٱلَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ

[ فَاصْبِرْ ] بۆیە تۆ ئارام بگرە لەسەر ئازارو بەدرۆ زانینی ئەوان [ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ ] بە دڵنیایى بەڵێنی خوای گەورە حەقەو خوای گەورە بەڵێنی خۆی ئەباتە سەر [ وَلَا يَسْتَخِفَّنَّكَ الَّذِينَ لَا يُوقِنُونَ (٦٠) ] وە كافران كە یەقینیان نییە با لە دینەكەت دوورت نەخەنەوەو توشى نەزانیت نەكەن، والله أعلم . بەم شێوازە هاتینە كۆتایی تەفسیرى سوورەتى (روم) والحمد لله.