ترجمهٔ معانی سوره بلد - ترجمه‌ى آذری کتاب مختصر در تفسير قرآن كريم - دایرة المعارف قرآن کریم

əl-Bələd

از اهداف این سوره:

بيان افتقار الإنسان وكبده وسبل نجاته.

İnsanın ehtiyac və çətinlik içində olmasının, üstəlik, bundan qurtulmağı yolunun bəyan edilməsi.

---

آیه: 1

لَآ أُقۡسِمُ بِهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ

Allah toxunulmaz şəhərə - çox möhtərəm Məkkəyə and içir.

آیه: 2

وَأَنتَ حِلُّۢ بِهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ

Ey Peyğəmbər! Sənin bu şəhərdə gördüyün işlər - öldürülməyə layiq olan kimsəni öldürməyin, əsir götürülməyə layiq olan kimsəni də, əsir götürməyin sənə halal sayılır.

آیه: 3

وَوَالِدٖ وَمَا وَلَدَ

Uca Allah, həmçinin, bəşər valideyninə və ondan törəyən övladlara and içir.

آیه: 4

لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِي كَبَدٍ

Doğrusu Biz insanı, dünyada çəkdiyi çətinliklər səbəbindən onu məşəqqətlər içində xəlq etdik.

آیه: 5

أَيَحۡسَبُ أَن لَّن يَقۡدِرَ عَلَيۡهِ أَحَدٞ

Yoxsa insan günah işlətdiyi zaman heç kimsənin hətta onu yaradan Rəbbinin ona gücü çatmayacağını və ondan intiqam almayacağını güman edir?!

آیه: 6

يَقُولُ أَهۡلَكۡتُ مَالٗا لُّبَدًا

O deyər: "Mən saysız-hesabsız çoxlu mal-dövlət xərcləmişəm".

آیه: 7

أَيَحۡسَبُ أَن لَّمۡ يَرَهُۥٓ أَحَدٌ

Yoxsa bu lovğa adam Allahın onu görmədiyini, bu mal-dövlətə görə onu haqq-hesaba çəkməyəcəyini - onu haradan qazandığını və nəyə xərclədiyini soruşmayacağını güman edir?!

آیه: 8

أَلَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ عَيۡنَيۡنِ

Məgər Biz ona görən iki göz vermədikmi?!

آیه: 9

وَلِسَانٗا وَشَفَتَيۡنِ

Həmçinin, sayəsində danışdığı bir dil və iki dodaq vermədikmi?!

آیه: 10

وَهَدَيۡنَٰهُ ٱلنَّجۡدَيۡنِ

Biz ona haqq və batil yolu göstərmədikmi?!

آیه: 11

فَلَا ٱقۡتَحَمَ ٱلۡعَقَبَةَ

O kimsədən, onu Cənnətdən ayıran sərt yoxuşu aşıb keşməsi üçün səy göstərməsi tələb olunur.

آیه: 12

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡعَقَبَةُ

Ey Peyğəmbər! Sən nə bilirsən onun üstündən aşıb Cənnətə girmək istədiyi sərt yoxuş nədir?!

آیه: 13

فَكُّ رَقَبَةٍ

Bu, kişi və ya qadın olmasından aslı olmayaraq bir kölə azad etməkdir.

آیه: 14

أَوۡ إِطۡعَٰمٞ فِي يَوۡمٖ ذِي مَسۡغَبَةٖ

Yaxud yeməyin az tapıldığı aclıq günündə ehtiyacı olan kimsəyə yemək verməkdir.

آیه: 15

يَتِيمٗا ذَا مَقۡرَبَةٍ

Özü də, qohumluğu çatan, atasını itirmiş bir uşağa,

آیه: 16

أَوۡ مِسۡكِينٗا ذَا مَتۡرَبَةٖ

Yaxud heç bir şeyi olmayan fəqirə.

آیه: 17

ثُمَّ كَانَ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلصَّبۡرِ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلۡمَرۡحَمَةِ

Sonra isə Allaha iman gətirənlərdən, (Allaha) itaət etməkdə, asiliklərdən çəkinməkdə və müsibətlərə səbir etməkdə bir-birinə səbirli olmağı tövsiyə edənlərdən və bir-birinə Allahın qullarına mərhəmət göstərməyi tövsiyə edənlərdən olmaqdır.

آیه: 18

أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ

Bu xislətləri özündə cəm edən kimsələr - məhz onlar sağ tərəf sahibləridir.

از فواید آیات این صفحه:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Kölə azad etmək, ehtiyaclı olan kəslərə çətin vaxtda yemək vermək, Allaha iman gətirmək, bir-birinə səbirli olmağı və bir-birinə mərhəmət göstərməyi tövsiyə etmək, Cənnətə girmək üçün səbəblərdir.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Uca Allahın, vaxtı çatanda günün bir hissəsində Məkkəni Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) halal ediləcəyi barədə xəbər verməsi, peyğəmbərlik möcüzələrindəndir.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Allah kölə etmə yollarını daraltdıqda, kölə azad etmə yollarını genişləndirdi, beləliklə də, kölə azad etməyi, Allaha yaxınlaşdıran və günahları silib aparan əməllərdən biri etdi.

آیه: 19

وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِنَا هُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ

Rəsulumuza nazil etdiyimiz ayələrə küfr edən kimsələr - məhz onlar sol tərəf sahibləridir.

آیه: 20

عَلَيۡهِمۡ نَارٞ مُّؤۡصَدَةُۢ

Qiyamət günü onları hər tərəfdən əhatə edən, içində əzab çəkəcəkləri od gözləyir.

از فواید آیات این صفحه:

• أهمية تزكية النفس وتطهيرها.

Nəfsi təmizə çıxarmağın və onu günahlardan təmizləməyin əhəmiyyəti.

• المتعاونون على المعصية شركاء في الإثم.

Asilik etməkdə əlbir olan kimsələrin qazanılan günaha şərik olması.

• الذنوب سبب للعقوبات الدنيوية.

Günahlar insanın hələ dünyada ikən cəzalandırılmasına səbəbdir.

• كلٌّ ميسر لما خلق له فمنهم مطيع ومنهم عاصٍ.

Hər kəs nə üçün yaranmışsa, ona da müyəssər edilər. Kimisi itaətkar, kimisi də asi olar.