وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی یوسف - وەرگێڕاوی ئازەری بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - ژمارەی پەڕە 236 - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

ئایه‌تی: 5

قَالَ يَٰبُنَيَّ لَا تَقۡصُصۡ رُءۡيَاكَ عَلَىٰٓ إِخۡوَتِكَ فَيَكِيدُواْ لَكَ كَيۡدًاۖ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لِلۡإِنسَٰنِ عَدُوّٞ مُّبِينٞ

Yəqub, oğlu Yusifə belə dedi: "Oğlum! Nəbadə yuxunu qardaş­larına danışasan, yoxsa onlar yuxunun yozmunu anlayıb sə­nə paxıllıq edər və bu üzdən sənə qarşı hiylə qurar­lar. Həqiqətən, şeytan insana açıq-ay­dın ədavət bəsləyən bir düş­mənidir.

ئایه‌تی: 6

وَكَذَٰلِكَ يَجۡتَبِيكَ رَبُّكَ وَيُعَلِّمُكَ مِن تَأۡوِيلِ ٱلۡأَحَادِيثِ وَيُتِمُّ نِعۡمَتَهُۥ عَلَيۡكَ وَعَلَىٰٓ ءَالِ يَعۡقُوبَ كَمَآ أَتَمَّهَا عَلَىٰٓ أَبَوَيۡكَ مِن قَبۡلُ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَۚ إِنَّ رَبَّكَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ

Ey Yusif! O yuxunu gördüyü kimi Rəbbin səni seçə­cək, sənə yu­xu yozmağı öy­rə­də­cək və Öz ne­mətini bun­dan əvvəl ata­ların İbra­himə və İs­haqa ta­mam­ladığı kimi, sənə də peyğəmbərlik bəxş edərək nemətini tamam­la­ya­caqdır. Şüb­hə­siz ki, Rəb­bin qullarının halından xəbərdardır və işlərində də hikmət sahibidir".

ئایه‌تی: 7

۞ لَّقَدۡ كَانَ فِي يُوسُفَ وَإِخۡوَتِهِۦٓ ءَايَٰتٞ لِّلسَّآئِلِينَ

Şübhəsiz ki, Yusifin və onun qar­daş­la­rının hekayətində onlar barədə soru­­şan­lar üçün ib­rət­lər və öyüd-nəsihətlər vardır.

ئایه‌تی: 8

إِذۡ قَالُواْ لَيُوسُفُ وَأَخُوهُ أَحَبُّ إِلَىٰٓ أَبِينَا مِنَّا وَنَحۡنُ عُصۡبَةٌ إِنَّ أَبَانَا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ

Bir zaman Yusifin qardaşları öz aralarında belə de­dilər: "Biz sayca çox bir cammat ol­ma­ğı­mı­za bax­mayaraq Yusif və onun doğma qardaşı ata­mıza biz­dən da­ha sevimlidir. Axı atamız o ikisini bizdən necə üstün tutur bilər? Şübhəsiz ki biz, heç bir səbəb olmadan atamızın o ikisini bizdən üstün tutduğuna görə onun açıq-aşkar bir yanlışlıq için­də­ olduğunu görürük".

ئایه‌تی: 9

ٱقۡتُلُواْ يُوسُفَ أَوِ ٱطۡرَحُوهُ أَرۡضٗا يَخۡلُ لَكُمۡ وَجۡهُ أَبِيكُمۡ وَتَكُونُواْ مِنۢ بَعۡدِهِۦ قَوۡمٗا صَٰلِحِينَ

Yusifu ya öldürün, ya da onu uzaq bir yerə aparıb atın ki, ata­nız ancaq sizi görüb üçün ancaq sizə məhəbbət bəslə­sin, onu ölürdükdən və ya uzaq bir yerə atdıqdan sonra günahınızdan tövbə edərək əməlisa­lehlərdən olarsınız!".

ئایه‌تی: 10

قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ لَا تَقۡتُلُواْ يُوسُفَ وَأَلۡقُوهُ فِي غَيَٰبَتِ ٱلۡجُبِّ يَلۡتَقِطۡهُ بَعۡضُ ٱلسَّيَّارَةِ إِن كُنتُمۡ فَٰعِلِينَ

Qardaşlardan biri dedi: "Yu­sifi öl­dür­məyin! Əgər ona qar­şı söylədiyinizi etmək qərarına gəlmisinizsə, onda onu bir qu­yuynun dibinə atın ki, yol keçən karvanlardan biri onu gö­türsün. Bu cür etməniz, zərər baxımından öldürməkdən yüngüldür".

ئایه‌تی: 11

قَالُواْ يَٰٓأَبَانَا مَا لَكَ لَا تَأۡمَ۬نَّا عَلَىٰ يُوسُفَ وَإِنَّا لَهُۥ لَنَٰصِحُونَ

Qardaşlar Yusifi atalarından uzaqlaşdırmaq barədə bir araya gəldikdə, onlar ataları Yəquba belə dedilər: "Ey ata­mız! Sənə nə olub ki, Yusufu bizə eti­bar etmirsən? Halbuki biz ona qarşı çox şəfqətliyik və onu zərərli şeylərdən qoruyuruq. Biz Yusifin sağ-salamat sənə qayıdana qəbər onu qoruyub və ondan göz-qulaq olacağımıza dair söz veririk. Axı sənə onu bizimlə göndərməyə mane olan nədir?

ئایه‌تی: 12

أَرۡسِلۡهُ مَعَنَا غَدٗا يَرۡتَعۡ وَيَلۡعَبۡ وَإِنَّا لَهُۥ لَحَٰفِظُونَ

İcazə ver sabah onu özümüzlə birlikdə gəzməyə aparaq, bir az bizimlə yeyib əylənsin. Arxayın ol, biz onu mütləq hər bir pislikdən qoruyacağıq!"

ئایه‌تی: 13

قَالَ إِنِّي لَيَحۡزُنُنِيٓ أَن تَذۡهَبُواْ بِهِۦ وَأَخَافُ أَن يَأۡكُلَهُ ٱلذِّئۡبُ وَأَنتُمۡ عَنۡهُ غَٰفِلُونَ

Yəqub oğullarına dedi: "Onu aparma­ğı­nız məni narahat edər. Mən ondan ayrılığına dözə bilmərəm. Həm də qor­xu­ram ki, başınız oynamağa, gəzib-dolaşmağa qarışsın və sizin də xəbəriniz olmadan canavar onu yesin".

ئایه‌تی: 14

قَالُواْ لَئِنۡ أَكَلَهُ ٱلذِّئۡبُ وَنَحۡنُ عُصۡبَةٌ إِنَّآ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ

Onlar atalarına dedilər: "Əgər biz bir cammat olduğumuz hal­da ca­na­var Yusifi yesə, onda biz xeyirsiz bir insanlarıq. Canavarın onu yemsinə mane olmadığımıza görə biz ziyana uğramış kimsələrik".

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• ثبوت الرؤيا شرعًا، وجواز تعبيرها.

• Yuxu yozmağın şəriətdə caiz olması.

• مشروعية كتمان بعض الحقائق إن ترتب على إظهارها شيءٌ من الأذى.

• Açıqlanacağı halda zərər vermə ehtimalı olan bəzi həqiqətlərin gizli saxlanmasının caiz olması.

• بيان فضل ذرية آل إبراهيم واصطفائهم على الناس بالنبوة.

• İbrahim züriyyətinin fəziləti və uca Allahın onlara peyğəmbərlik bəxş edərək bütün insanlardan üstün tutmasının bəyanı.

• الميل إلى أحد الأبناء بالحب يورث العداوة والحسد بين الإِخوة.

• Valideyinlərin ölvadlardan hər hansı birinə meyl edib onu diğərlərindən daha çox sevməsi sonda övladlar arasınada həsədə və düşmənçiliyə gətirib çıxarır.