وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
Simoore korndolli
لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
الامتنان على النبي صلى الله عليه وسلم بنعمة القرآن وشكرها والصبر على تبليغه.
طسٓۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡقُرۡءَانِ وَكِتَابٖ مُّبِينٍ
(Taa Siin) hari yewtere fii yeru ɗee feƴƴiino ka cortewol Albaqara. Ɗee Aayeeje jippinaaɗe e dow maaɗa, ko ɗen woni Aayeeje Alqur'aanaare nden, e Deftere ɓanngunde ko jilɓi alaa e mayre, kala taskiiɗo nde o annday pellet, kayre ko nde immorde ka Alla.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
هُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِينَ يُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ يُوقِنُونَ
Ɓen ɓe no totta Julde nden no ɓuri timmirde, ɓe jonnira Jakka jawle maɓɓe ndin naɓirgol ɗe ka ɗe haani yaarude ton, hara kamɓe ko ɓe yananaaɓe ko woni kon ka Laakara immorde e Mbarjaari e Lepte.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ زَيَّنَّا لَهُمۡ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُمۡ يَعۡمَهُونَ
Pellet, ɓen heeferaaɓe ɓe gomɗinaali Laakara on e ko woni kon ton immorde e Mbarjaari e Lepte, labinanaama ɓe golle maɓɓe bonɗe ɗen, ɓe duu- mii e gollugol ɗe, hara kamɓe ko ɓe wemmbiiɓe ɓe yi'ataa ko hewtinta ɓe e peewal ngal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ لَهُمۡ سُوٓءُ ٱلۡعَذَابِ وَهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡأَخۡسَرُونَ
Ɓen sifaaɓe koo ko jaŋtaa, ko ɓen woni ɓe wooda- ni ɗum lepte bonɗe ka aduna sabu wareede e daheede, kamɓe kadi ka Laakara ɓe ɓuroyay yimɓe ɓen fow hayrere, nokku ka ɓe hayroyta wonkiiji maɓɓe e ɓeynguureeji maɓɓe ɗin Ñalnde Darngal sabu luttineede maɓɓe ka Yiite.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّكَ لَتُلَقَّى ٱلۡقُرۡءَانَ مِن لَّدُنۡ حَكِيمٍ عَلِيمٍ
E pellet, an -Nulaaɗo- hiɗa lonngineede ndee Alqur'aanaare jippinaandee dow maaɗa immorde ka Ñeeño e nder tagugol Makko e fewjugol Makko e Sari'a Makko, Annduɗo hay e huunde suuɗanaaki Mo immorde e nafaaji jeyaaɓe Makko ɓen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِأَهۡلِهِۦٓ إِنِّيٓ ءَانَسۡتُ نَارٗا سَـَٔاتِيكُم مِّنۡهَا بِخَبَرٍ أَوۡ ءَاتِيكُم بِشِهَابٖ قَبَسٖ لَّعَلَّكُمۡ تَصۡطَلُونَ
Jaŋto -an Nulaaɗo- fewndo Muusaa maakannoo yimɓe makko ɓen: Min dey mi yi'ii yiite, mi adda-noyay on ka nge woni ɗon kumpital immorde e Huɓɓuɗo nge On, O fewna en e laawol ngol, maaɗum le, mi addana on jolɓol yiite ƴettaangol e magge jortagol wonnde on iwloray nge immorde e jaangol ngol.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا جَآءَهَا نُودِيَ أَنۢ بُورِكَ مَن فِي ٱلنَّارِ وَمَنۡ حَوۡلَهَا وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Tuma nde o yottinoo nokku ka yiite nge o hayninoo ngen woni ɗon, Alla noddi mo: Ko woni, Seninaama On wonɗo ka yiite, e ɓen wonuɓe ɓanŋe magge immorde e Malaa'ikaaɓe ɓen, e mawninngol Jooma winndere nden e Seninngol Mo e kala ko gasantaa Mo immorde e ɗin sifaaji ɗi majjuɓe ɓen sifotoo Mo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَلۡقِ عَصَاكَۚ فَلَمَّا رَءَاهَا تَهۡتَزُّ كَأَنَّهَا جَآنّٞ وَلَّىٰ مُدۡبِرٗا وَلَمۡ يُعَقِّبۡۚ يَٰمُوسَىٰ لَا تَخَفۡ إِنِّي لَا يَخَافُ لَدَيَّ ٱلۡمُرۡسَلُونَ
Liɓu tuggordu maaɗa ndun, Muusaa jaɓi, nde Muusaa yi'unoo ndu hindu waylitoo dilla a wi'ayma kayru ko ndu mboddi, o hucciti fii dogugol ndu o ruttaaki. Alla Daalani mo: Wata a hulu ndu, Min Nulaaɓe ɓen hulataa ka Am mboddi wanaa tanaa mboddi kadi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَدۡخِلۡ يَدَكَ فِي جَيۡبِكَ تَخۡرُجۡ بَيۡضَآءَ مِنۡ غَيۡرِ سُوٓءٖۖ فِي تِسۡعِ ءَايَٰتٍ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَقَوۡمِهِۦٓۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ
Naadu junngo maaɗa ngon ka wuddere dolloke maaɗa hikkiinde e ndaande nden, ngo yaltay ɓaawo ko naaduɗaa ngo kon hara hingo rawniri wa gilaasi ko aldaa e colɗo, ɗum ko tawaaɗum e Aayeeje jeenay seedotooɗe goongugol maaɗa ɗen tawdaa e junngo ngon: Ko tuggordu ndun, e kokke ɗen, e uytagol dimɗe ɗen, e waame ɗen, e kanuuji ɗin, e mbuɗuuji ɗin, e totiiji ɗin, e ƴiiƴam ɗam- faade e Fir'awna e yimɓe makko ɓen, pellet, kamɓe ɓe wonii yimɓe yaltirɓe e doftaare Alla sabu yeddugol Mo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَحَدُواْ بِهَا وَٱسۡتَيۡقَنَتۡهَآ أَنفُسُهُمۡ ظُلۡمٗا وَعُلُوّٗاۚ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Ɓe yeddi ɗee Aayeeje ɓannguɗe ɓe qirritaaki ɗe, wonkiiji maɓɓe ɗin yananaa wonndema ko ɗe immorde ka Alla; sabu tooñe maɓɓe ɗen e mawnitinaare maɓɓe nden gaayi Goonga kan, tasko -an Nulaaɗo- ko honno wonirnoo battane bonnirooɓe ɓen ka leydi keeferaaku maɓɓe ngun e geddi maɓɓe ɗin, gomɗii Men halkii ɓe, Men yirbiniiɓe ɓe fow maɓɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا دَاوُۥدَ وَسُلَيۡمَٰنَ عِلۡمٗاۖ وَقَالَا ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي فَضَّلَنَا عَلَىٰ كَثِيرٖ مِّنۡ عِبَادِهِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Gomɗii Men okkii Daawuuda e geɗaljo makko on Sulaymaana ganndal, no jeyaa e maggal ganndal haala colli ɗin, Daawuuda e Sulaymaana maaki ka jarnugol Alla O Teddii O Mawnii: Yettoore nden ko Alla heeranii On ɓurnirɗo men Annabaaku ngun e dow heewuɓe immorde e jeyaaɓe Makko ɓen gomɗinɓe ɓen, e eltaneede jinnaaji ɗin e Saytanuuji ɗin.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوَرِثَ سُلَيۡمَٰنُ دَاوُۥدَۖ وَقَالَ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ عُلِّمۡنَا مَنطِقَ ٱلطَّيۡرِ وَأُوتِينَا مِن كُلِّ شَيۡءٍۖ إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡمُبِينُ
Sulaymaana roni ben makko Daawuuda Annabaaku ngun e ganndal ngal e laamu ngun, o maaki ka yewtirgol neema Alla mo O neemini e makko on e ben makko: Ko onon yo yimɓe, Alla anndinii men faamugol hitooji colli ɗin, O okki men immorde e kala huunde nde O okki ɗum Annabaaɓe ɓen e lamɓe ɓen. Pellet, ndee huunde nde Alla O Senike okki men, ko ɗum woni ɓural ɓanngungal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَوۡاْ عَلَىٰ وَادِ ٱلنَّمۡلِ قَالَتۡ نَمۡلَةٞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّمۡلُ ٱدۡخُلُواْ مَسَٰكِنَكُمۡ لَا يَحۡطِمَنَّكُمۡ سُلَيۡمَٰنُ وَجُنُودُهُۥ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Ɓe seeraali hiɓe soggee haa nde ɓe arunoo ka aynde ñuuƴi ɗin (ɗum ko nokkuure to Saami) ñuungil goo e ñuuƴi ɗin wi'i: ko onon yo ñuuƴi, naatee ka koɗanɗe mooɗon fii wata Sulaymaana e koneeli makko ɗin halku on hara kamɓe ɓe anndaa fii mo'on, nde tawnoo si ɓe anndii fii mo'on ɓe yaaɓataa on.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَتَبَسَّمَ ضَاحِكٗا مِّن قَوۡلِهَا وَقَالَ رَبِّ أَوۡزِعۡنِيٓ أَنۡ أَشۡكُرَ نِعۡمَتَكَ ٱلَّتِيٓ أَنۡعَمۡتَ عَلَيَّ وَعَلَىٰ وَٰلِدَيَّ وَأَنۡ أَعۡمَلَ صَٰلِحٗا تَرۡضَىٰهُ وَأَدۡخِلۡنِي بِرَحۡمَتِكَ فِي عِبَادِكَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Tuma nde Sulaymaana nanunoo haala maggil kan, o moosi ko o jaluɗo fii ɗum ko ngil wowli, o maaki ko o noddayɗo Joomi makko Senayee wonanii Mo: Jooma, hawrinndinam lonnginaa mi kadi no mi yettira neema Maaɗa mo neeminirɗaa lam on min e jibinɓe lam ɓen, hawrinndinaa mi kadi fii yo mi gollu golle moƴƴe ɗe weltortaa ɗum, naadaa mi kadi ka Yurmeende Maaɗa wonndude e jeyaaɓe Maaɗa moƴƴuɓe ɓen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَأُعَذِّبَنَّهُۥ عَذَابٗا شَدِيدًا أَوۡ لَأَاْذۡبَحَنَّهُۥٓ أَوۡ لَيَأۡتِيَنِّي بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٖ
O maaki tuma nde ɓanngannoo mo wirnagol mayru: Maa tun mi lepta ndu lepte saɗtuɗe, maaɗum mi hirsa ndu fii leptugol ndu ko ndu wirnii kon, maaɗum le ndu addana lam hujja ɓannguɗo mo no ɓannguna nganto mayru e wirnagol ngol.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَكَثَ غَيۡرَ بَعِيدٖ فَقَالَ أَحَطتُ بِمَا لَمۡ تُحِطۡ بِهِۦ وَجِئۡتُكَ مِن سَبَإِۭ بِنَبَإٖ يَقِينٍ
Hud-hudaaru ndun ñiiɓi ka ndu wirnii ton seeɗa nii, tuma ndu arunoo ndu wi'ani Sulaymaana (yo o his): Mi ƴellitike e dow ko a ƴellitaaki e muuɗum, mi addanii ma immorde ka yimɓe Saba'i kumpital goongawal sikke alaa e maggal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَدتُّهَا وَقَوۡمَهَا يَسۡجُدُونَ لِلشَّمۡسِ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَصَدَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ فَهُمۡ لَا يَهۡتَدُونَ
Mi tawii oo debbo, mi tawii yimɓe makko ɓen kadi hiɓe sujjana naange ngen gaanin Alla Seniiɗo Toowuɗo On, Seytaane labinani ɓe ko ɓe woni kon e muuɗum immorde e golle sirku ngun e geddi ɗin, o martini ɓe gaayi Laawol Goongawol ngol, kamɓe ɓe feewataa e maggol.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَّاۤ يَسۡجُدُواْۤ لِلَّهِ ٱلَّذِي يُخۡرِجُ ٱلۡخَبۡءَ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَيَعۡلَمُ مَا تُخۡفُونَ وَمَا تُعۡلِنُونَ
Seytaane labinani ɓe golle sirku ngun e geddi ɗin; fii wata ɓe sujjan Alla Kanko tun, On yaltinoowo ko O suuɗi kon ka kammu immorde e toɓo ngon, e ka leydi immorde e puɗi ɗin, hiMo Anndi golle ɗe suuɗoton ɗen, e ɗe feññinton ɗen, hay huunde e ɗum suuɗanaaki Mo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ۩
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱذۡهَب بِّكِتَٰبِي هَٰذَا فَأَلۡقِهۡ إِلَيۡهِمۡ ثُمَّ تَوَلَّ عَنۡهُمۡ فَٱنظُرۡ مَاذَا يَرۡجِعُونَ
Sulaymaana winndi ɓatakuru, o jonnindu hud-huda, o wi'ani hud-huda: Yahidu e nduu ɓatakuru am werloɗaa nde ka yimɓe Saba'i jonnuɓe ndu, pottitoɗaa ɓe sera nokku ka nanataa ko ɓe jaabondita kon e fiyaake mayru.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَتۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمَلَؤُاْ أَفۡتُونِي فِيٓ أَمۡرِي مَا كُنتُ قَاطِعَةً أَمۡرًا حَتَّىٰ تَشۡهَدُونِ
Lamɗo on wi'i: Ko onon yo tedduɓe e koohooɓe, ɓannginanee lam feere feewunde nden e fiyaake am on, mi wonaali ñaawoowo fiyaake haa tawdeɗon e am, feññinon feere mooɗon nde e nder mu'un.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ نَحۡنُ أُوْلُواْ قُوَّةٖ وَأُوْلُواْ بَأۡسٖ شَدِيدٖ وَٱلۡأَمۡرُ إِلَيۡكِ فَٱنظُرِي مَاذَا تَأۡمُرِينَ
Tedduɓe ɓen ka yimɓe makko wi'i: Enen ko en jooma doole mawɗe, e jooma aalaaji hare dolnuɗi ka hare, feere nden ko ko fewjuɗaawoo ndaaru ko honɗum yamirtaa men haray menen ko men hattanɓe e dow siinugol ɗum.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَتۡ إِنَّ ٱلۡمُلُوكَ إِذَا دَخَلُواْ قَرۡيَةً أَفۡسَدُوهَا وَجَعَلُوٓاْ أَعِزَّةَ أَهۡلِهَآ أَذِلَّةٗۚ وَكَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ
Laamiiɗo on wi'i: Pellet, lamɓe ɓen si ɓe naatii e saare immorde e ca'e ɗen ɓe bonniray nde sabu ko ɓe jokkata kon warugol e jattugol, ɓe waɗa koohooɓe mayre e tedduɓe mayre hoyɓe ɓaawo ko ɓe wonunoo kon e muuɗum immorde e teddu- ngal e neema, ko wanonii lamɓe ɓen gollirta tuma kala ɓe fooli yimɓe saare; fii yo ɓe aawu mirin e kulol ka wonkiiji.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا جَآءَ سُلَيۡمَٰنَ قَالَ أَتُمِدُّونَنِ بِمَالٖ فَمَآ ءَاتَىٰنِۦَ ٱللَّهُ خَيۡرٞ مِّمَّآ ءَاتَىٰكُمۚ بَلۡ أَنتُم بِهَدِيَّتِكُمۡ تَفۡرَحُونَ
Tuma nde nulaaɓe makko ɓen arunoo e ɓen wonnduɓe e makko immorde e wallooɓe mo hiɓe ronndii neldaari ndin faade ka Sulaymaana, Sulaymaana mettinani ɓe fii addugol neldaari ndin; o maaki: Enee, hara on ɓeydanay lam jawle fii yo on rutta lam e mo'on? Ko Alla okki lam kon immorde e Annabaaku e laamu ngun e jawdi ndin ɓuri moƴƴude kon ko O okki on, ko woni, ko onon woni ɓen farnorayɓe ko neldaɗon immorde e jawle aduna.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱرۡجِعۡ إِلَيۡهِمۡ فَلَنَأۡتِيَنَّهُم بِجُنُودٖ لَّا قِبَلَ لَهُم بِهَا وَلَنُخۡرِجَنَّهُم مِّنۡهَآ أَذِلَّةٗ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ
Sulaymaana (yo o his) maakini nulaaɗo makko on: Ruttodu ka maɓɓe e ko arduɗaa kon immorde e neldaari, ma men addan mo kanko e yimɓe makko ɓen koneeli ɗi ɓe maraa doole fii dartagol ɗum, ma men yaltin ɓe Saba'i hara ko ɓe jaasuɓe hoynaa ɓe, ɓaawo ɓe wonii e teddungal nder ton -si tawii ɓe araali ka am ko ɓe ɗoftii ɓe-.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ عِفۡرِيتٞ مِّنَ ٱلۡجِنِّ أَنَا۠ ءَاتِيكَ بِهِۦ قَبۡلَ أَن تَقُومَ مِن مَّقَامِكَۖ وَإِنِّي عَلَيۡهِ لَقَوِيٌّ أَمِينٞ
Murtundu goo e jinnaaji ɗin jaabii mo wi'i: Min mi addante jullere laamu makko nden ko adii a immaande e ndee jonnde maaɗa nde wonɗaa e muuɗum, e pellet, min ko mi dolnuɗo fii ronndagol nde hoolaaɗo e dow ko woni kon e mayre, mi uytataa e mayre hay e huunde.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ ٱلَّذِي عِندَهُۥ عِلۡمٞ مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِ أَنَا۠ ءَاتِيكَ بِهِۦ قَبۡلَ أَن يَرۡتَدَّ إِلَيۡكَ طَرۡفُكَۚ فَلَمَّا رَءَاهُ مُسۡتَقِرًّا عِندَهُۥ قَالَ هَٰذَا مِن فَضۡلِ رَبِّي لِيَبۡلُوَنِيٓ ءَأَشۡكُرُ أَمۡ أَكۡفُرُۖ وَمَن شَكَرَ فَإِنَّمَا يَشۡكُرُ لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ رَبِّي غَنِيّٞ كَرِيمٞ
Gorko moƴƴo ganndo wonɗo ka Sulaymaana, jogiiɗo ganndal deftere nden, no e nder mayre Innde Alla Mawnde Nden, Nden tawnde si O tororaama nde O Jaabinay, ontuma on wi'i: Min mi addante jullere laamu makko nden ko adii yiitere maaɗa nden hinƴude; ɗum woni mi toroo Alla O adda nde, o torii Alla jaabini toraare makko nden. Nde Sulaymaana yi'unoo jullere laamu oya nden ko nde ñiiɓunde ka makko o maaki: Ɗum ɗoo ko immorde e ɓural Joomi am O Senike; fii yo O ndarndo lam e hara mi jarnay neemaaji Makko ɗin, kaa mi fennay ɗi? Kala jarnuɗo Alla, haray anndu nafa jarnugol makko ngol ruttoto faade e makko [kanko jarnuɗo on] Alla ko O Galo, jarnoore jeyaaɓe ɓen ɓeydataa Mo, kala yedduɗo neema Alla on hara o jarniraali Mo neema on, pellet, Joomi am ko O Galo gaayi jarnugol makko ngol ko O Tedduɗo, no Jeyaa e Teddungal Makko ngal ɓurnugol Makko ngol hay e dow on yedduɗo neema on.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ نَكِّرُواْ لَهَا عَرۡشَهَا نَنظُرۡ أَتَهۡتَدِيٓ أَمۡ تَكُونُ مِنَ ٱلَّذِينَ لَا يَهۡتَدُونَ
Sulaymaana (yo o his) maaki: Waylanee mo jullere laamu makko nden itton mbaadi mayre ndi nde wonunoo ndin e muuɗum ndaaren: Taw si o feeway faade e annditugol jullere makko nden, kaa hara o wonay jeyaaɗo e ɓen ɓe feewirtaa faade e annditugol piiji maɓɓe ɗin.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا جَآءَتۡ قِيلَ أَهَٰكَذَا عَرۡشُكِۖ قَالَتۡ كَأَنَّهُۥ هُوَۚ وَأُوتِينَا ٱلۡعِلۡمَ مِن قَبۡلِهَا وَكُنَّا مُسۡلِمِينَ
Tuma nde laamiiɗo Saba'i on arunoo ka Sulaymaana [ɓe] wi'ani mo fii ndarndagol mo: Enee, ko nii jullere laamu maaɗa nden wa'i? O jaabii lanndal ngal: A sikkayma ko kayre, Sulaymaana maaki: Alla okkiino men ganndal ko adii mo, sabu Kattanɗe Makko e dow sifa ɗii fiyakuuji, men woni jebbilaniiɓe Yamaruyee Alla on ɗoftiiɓe Mo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَصَدَّهَا مَا كَانَت تَّعۡبُدُ مِن دُونِ ٱللَّهِۖ إِنَّهَا كَانَتۡ مِن قَوۡمٖ كَٰفِرِينَ
Pottini mo e Ngootimmbaaku Alla ngun ɗum ko o laatinoo himo rewa gaanin Alla ka jokkugol yimɓe makko ɓen, e ñemmbugol ɓe. Pellet, kanko o woniino jeyaaɗo e yimɓe yedduɓe Alla, o woni yedduɗo wano maɓɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قِيلَ لَهَا ٱدۡخُلِي ٱلصَّرۡحَۖ فَلَمَّا رَأَتۡهُ حَسِبَتۡهُ لُجَّةٗ وَكَشَفَتۡ عَن سَاقَيۡهَاۚ قَالَ إِنَّهُۥ صَرۡحٞ مُّمَرَّدٞ مِّن قَوَارِيرَۗ قَالَتۡ رَبِّ إِنِّي ظَلَمۡتُ نَفۡسِي وَأَسۡلَمۡتُ مَعَ سُلَيۡمَٰنَ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
[Debbo on] wi'aa: Naatu ka huɓeere tawi kayre hinde wa'i wa ko hummbi, tuma nde o yi'unoo nde o sikki ko nde ndiyam o ñori dense makko ɗen fii yo o juuwu nde, Sulaymaana (yo o his) maaki: Ndee ko huɓeere ɓowriniraande guƴe, o noddi mo ka Islaamu, o jaɓi ko o noddi mo kon e mu'un o wi'i: Jooma, min dey mi tooñirii wonkii am rewidugol Ma e tanaa Maaɗa, mi ɗoftanike Alla Jooma tageefooji ɗin fow majji, wonndude e Sulaymaana.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• عزة الإيمان تحصّن المؤمن من التأثر بحطام الدنيا.
• الفرح بالماديات والركون إليها صفة من صفات الكفار.
• اختبار ذكاء الخصم بغية التعامل معه بما يناسبه.
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمۡ صَٰلِحًا أَنِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ فَإِذَا هُمۡ فَرِيقَانِ يَخۡتَصِمُونَ
Gomɗii Men Nulii faade e Samuudankooɓe ɓen musiɗɗo maɓɓe ka dammbe Saalihu (yo o his) koni rewee Alla Kanko tun, e jakayoo kamɓe ɓaawo ko o noddi ɓe kon ko ɓe feddeeji ɗiɗi: Fedde gomɗinnde, e wonndegoo yeddunde hiɓe pooɗondira ko hommbo e maɓɓe mari goonga.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ يَٰقَوۡمِ لِمَ تَسۡتَعۡجِلُونَ بِٱلسَّيِّئَةِ قَبۡلَ ٱلۡحَسَنَةِۖ لَوۡلَا تَسۡتَغۡفِرُونَ ٱللَّهَ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
Saalihu (yo o his) maakani ɓe: Ko ɗaɓɓanton yaccinaneeɗe lepte ɗen ko adii yurmeende nden? Ko haɗi ɗaɓɓon haforaneede immorde ka Alla bakkatuuji tijjagol nde O Yurminta on.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ ٱطَّيَّرۡنَا بِكَ وَبِمَن مَّعَكَۚ قَالَ طَٰٓئِرُكُمۡ عِندَ ٱللَّهِۖ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ تُفۡتَنُونَ
Yimɓe makko ɓen wi'ani mo e hoore townitanagol goonga kan: Men ñakkinii (kiitinii)sabu maaɗa an e wonnduɓe e maaɗa ɓen jeyaaɓe e gomɗinɓe ɓen, Saalihu (yo o his) wi'i ɓe: Ñakko mooɗon ngo raɗiɗon ngon fii wata ko boni heɓu on, ko ka Alla ganndal muuɗum woni hay huunde e ɗum suuɗanaaki Mo. Ko woni, onon ko on yimɓe wonaaɓe ndarndoreede moƴƴere weeɓitanaande on nden e bone heɓayɗe on ɗen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالُواْ تَقَاسَمُواْ بِٱللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُۥ وَأَهۡلَهُۥ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِۦ مَا شَهِدۡنَا مَهۡلِكَ أَهۡلِهِۦ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
Woɓɓe maɓɓe wi'ani woɓɓe: Yo gooto kala e mooɗon woondir Alla ma men naatan mo ka suudu makko jemma, ma men waruɓe, refti ma men wi'an jeyɓe mo ɓen: Men tawaaka warugol Saalihu e yimɓe makko ɓen, e pellet, menen ko men goonguɓe e ko men wowli kon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَكَرُواْ مَكۡرٗا وَمَكَرۡنَا مَكۡرٗا وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Ɓe eɓɓi hodoore suuɗiinde fii warugol Saalihu e gomɗinɓe jokkuɓe mo ɓen, Menen kadi Men fewji fewjoore fii wallugol mo e danndugol mo immorde e hodooje maɓɓe ɗen e halkugol yedduɓe ɓen ka yimɓe makko, hara kamɓe ɓe anndaa ɗum.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَتِلۡكَ بُيُوتُهُمۡ خَاوِيَةَۢ بِمَا ظَلَمُوٓاْۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Ɗin cuuɗi maɓɓe gomɗii maadiiji majji e kippudiiji majji ɗin yirbii, ɗi heddii ko ɗi yeewuɗi immorde e yimɓe majji ɓen sabu tooñe maɓɓe ɗen, pellet, wonii e koo ko heɓi ɓe immorde e lepte sabu too- ñe maɓɓe ɗen tasakuyee wonannde yimɓe gom- ɗinɓe ɓen, ko ɓen woni taskotooɓe Aayeeje ɗen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ وَأَنتُمۡ تُبۡصِرُونَ
Jaŋto -an Nulaaɗo- fii Luutu nde o wi'annoo yimɓe makko ɓen ko o biskitayɗo ɓe añuɗo [golle maɓɓe ɗen]: Enee, on huuway kuuɗe kaanuɗe ɗen -ɗum le ko luutiyankoyaagal ngal- ka mbatirɗe mooɗon e kene woɓɓe e mooɗon yi'a woɓɓe?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَئِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ شَهۡوَةٗ مِّن دُونِ ٱلنِّسَآءِۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ تَجۡهَلُونَ
Eyoo, onon on aray e worɓe ɓen e laawol tuuyina- lgol accon rewɓe ɓen, on faandaakine fugol maa kadi ɓiɗɗo, ko ittugol tuuyo mummunteyaagal tun, ko woni, onon ko on yimɓe majjaaɓe ko waɗɗii on kon immorde e gomɗinal e laaɓal e woɗɗitagol gaayi geddi ɗin.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• التشاؤم بالأشخاص والأشياء ليس من صفات المؤمنين.
• عاقبة التمالؤ على الشر والمكر بأهل الحق سيئة.
۞ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ أَخۡرِجُوٓاْ ءَالَ لُوطٖ مِّن قَرۡيَتِكُمۡۖ إِنَّهُمۡ أُنَاسٞ يَتَطَهَّرُونَ
Wonanaali yimɓe makko ɓen jaabawol si wanaa wi'ugol maɓɓe: Yaltinee yimɓe Luutu ɓen ka saare mooɗon, kamɓe ko ɓe yimɓe laɓɓintooɓe gaayi tuundiiji e soɓeeji ɗin, ɓe wi'i ɗum ka jalnorgol yimɓe Luutu ɓe tawtaali ɓe e pankare ɗe ɓe woni waɗde ɗen, ko woni hiɓe añiri ɓe waɗugol pankare ɗen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ وَسَلَٰمٌ عَلَىٰ عِبَادِهِ ٱلَّذِينَ ٱصۡطَفَىٰٓۗ ءَآللَّهُ خَيۡرٌ أَمَّا يُشۡرِكُونَ
Maaku -an Nulaaɗo-: Yettoore nden woodanii Alla e dow neemaaji Makko ɗin, e hoolaare e lepte immorde e Makko wonannde wonndiiɓe Annabiijo on (yo Alla juulu e makko hisna) gaayi Lepte Makko ɗe O leptirnoo ɗum yimɓe Luutu ɓen e yimɓe Saalihu ɓen. Enee, ko Alla Reweteeɗo On e Goonga On mo woni e Junngo Muuɗum Laamateeri kala huunde Ɓuri Moƴƴude, kaa ko ko sirkooɓe ɓen rewata kon immorde e reweteeɗi ɗi maraa nafaa walorra kadi?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَّنۡ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَأَنزَلَ لَكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَنۢبَتۡنَا بِهِۦ حَدَآئِقَ ذَاتَ بَهۡجَةٖ مَّا كَانَ لَكُمۡ أَن تُنۢبِتُواْ شَجَرَهَآۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ بَلۡ هُمۡ قَوۡمٞ يَعۡدِلُونَ
Kaa ko hommbo tagi kammuuli ɗin e leydi ndin ko aldaa e misal aditiingal, O jippinani on -onon yimɓe ɓen- immorde ka kammu ndiyam toɓo ngon, Men fuɗinirani on ngo gese moƴƴuɗi ŋari, laatanataaka on fuɗinngol leɗɗe ɗin naakooji sabu ronkugol mooɗon, ko Alla woni fuɗinƊo ɗe On. Enee, hara ko reweteeɗo goo waɗi ɗun wonndude e Alla?! Wanaa non, ko woni, kamɓe ko yimɓe seluɓe Goonga kan hiɓe fotindira Taguɗo On e tagaaɓe ɓen e hoore tooñe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَّن جَعَلَ ٱلۡأَرۡضَ قَرَارٗا وَجَعَلَ خِلَٰلَهَآ أَنۡهَٰرٗا وَجَعَلَ لَهَا رَوَٰسِيَ وَجَعَلَ بَيۡنَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ حَاجِزًاۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Kaa ko hommbo waɗi leydi ndin ñiiɓundi tabitundi ndi yeƴodataa e ko woni kon e mayri, O waɗi e nder mayri canɗi ilooji, O waɗani ndi pelle tabituɗe, O waɗi hakkunde maaje ɗen ɗiɗi: Lammungo ngon e welungo ngon heedo haɗayngo jillondirgol lanɗanwo ngon e welungo ngon fii wata ngo bonnu ngoya, hara ngo moƴƴataa yarugol. Enee, ko reweteeɗo goo waɗi ɗum wonndude e Alla?! Wanaa non woniri, ko woni, ɓurɓe ɗuuɗude e maɓɓe ɓen ɓe Anndaa, sinndo hiɓe anndunoo ɓe sirkantaano Alla hay e gooto e tageefooji Makko ɗin.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَّن يُجِيبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكۡشِفُ ٱلسُّوٓءَ وَيَجۡعَلُكُمۡ خُلَفَآءَ ٱلۡأَرۡضِۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ
Kaa ko hommbo jaabinanta on mo fiyaake muuɗum ɓitti haa satti si o torike Mo, O ittata ko yanata e hoore neɗɗo on immorde e ñaw e baasal e tanaa majji, O waɗa on lontiiɓe ka leydi yoga e mooɗon lontoo yoga yirde ɓaawo yirde. Ko reweteeɗo goo woni waɗude ɗum wonndude e Alla?! Oo'ooye, fanɗii ko waajitotoɗon taskoɗon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَّن يَهۡدِيكُمۡ فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ وَمَن يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا بَيۡنَ يَدَيۡ رَحۡمَتِهِۦٓۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ تَعَٰلَى ٱللَّهُ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Kaa ko hommbo fewnirta on ka niɓe njorndi e ka niɓe maayo ɗin maandeeji ɗi O waɗani on e koode, e ko hommbo nulata keni ɗin fii yo ɗi wewlinir ɓadagol saaƴugol toɓo ngo O Yurminirta ngon jeyaaɓe Makko ɓen? Enee, ko reweteeɗo goo woni waɗude ɗum wonndude e Alla?! Alla Senike, O laaɓii gaayi e ko ɓe sirkanta Mo kon immorde e tageefooji Makko ɗin.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• لجوء أهل الباطل للعنف عندما تحاصرهم حجج الحق.
• رابطة الزوجية دون الإيمان لا تنفع في الآخرة.
• ترسيخ عقيدة التوحيد من خلال التذكير بنعم الله.
أَمَّن يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ وَمَن يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِۗ أَءِلَٰهٞ مَّعَ ٱللَّهِۚ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Kaa ko hommbo fuɗɗii tagu ngun ka rennga laawol ɓaawo laawol, refti O wurnita ngu ɓaawo O warii ngu, e ko hommbo kadi arsikata on immorde ka kammu toɓo saaƴoowo iwrungo e maggu, O arsika on kadi immorde ka leydi puɗi ɗi O fuɗinta ɗin e nder mayri! Enee, ko reweteeɗo goo woni waɗude ɗum wonndude e Alla?! Maakan -an Nulaaɗo- ɓee sirkooɓe: Addee hujja mooɗon on e dow ko wonu- ɗon kon e muuɗum immorde e sirku, si tawii on wonii goongu ɓe e ko nodditiɗon kon wonndema hiɗon e hoore goonga.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُل لَّا يَعۡلَمُ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ ٱلۡغَيۡبَ إِلَّا ٱللَّهُۚ وَمَا يَشۡعُرُونَ أَيَّانَ يُبۡعَثُونَ
Maaku -an Nulaaɗo-: Anndaa ko wirnii kon ɓen wonuɓe ka kammuuli immorde e Malaa'ika en, wanaa ɓen wonuɓe ka leydi kadi immorde e yimɓe ɓen, kono ko Alla tun woni Annduɗo ɗum, dennda- ngal ɓen wonuɓe ka kammuuli e ɓen wonɓe ka leydi ɓe anndaa ko hennde tuma ɓe immintinoytee fii njoɓdi ndin, si wanaa Alla.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بَلِ ٱدَّٰرَكَ عِلۡمُهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ مِّنۡهَاۖ بَلۡ هُم مِّنۡهَا عَمُونَ
Kaa hara ganndal maɓɓe jokkondir fii Laakara on ɓe yananaa fii makko? Oo'ooye, ko woni, kamɓe hiɓe e sikke e wemmbere fii Laakara on, wurin gomɗii gite maɓɓe ɗen wumii gaayi [Laakara on].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَقَدۡ وُعِدۡنَا هَٰذَا نَحۡنُ وَءَابَآؤُنَا مِن قَبۡلُ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Gomɗii men fodanooma, baabiraaɓe amen ɓen kadi fodaa ko adii wonndema men fow men immintinoyte, kono men yi'aali nden fodoore no laatii, ndee fodoore nde men fow men fodaa wonaali si wonaa pene adinooɓe ɓen ɗe ɓe winndunoo ɗen ka defte maɓɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
An Nulaaɗo maakan ɓen yedduɓe Immital ngal: Yahee e kala ɓaŋŋeeji leydi ndin taskoɗon ko honno wonirnoo lannoode bonɓe fennuɓe ɓen Immital ngal, gomɗii Men halkii ɓe sabu fennugol maɓɓe ngol Immital ngal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَشۡكُرُونَ
Pellet, Joomi maaɗa -an Nulaaɗo- ko O Jom Ɓural e dow yimɓe ɓen nokku O accata heñorgol leptugol ɓe wonndude e keefeeru e geddi ɗi ɓe woni ɗin e mooɗun, kono ɓurɓe heewude ɓen e yimɓe ɓen ɓe jarnataa Alla e dow ko O neeminiri ɓe kon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانَ يَقُصُّ عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ أَكۡثَرَ ٱلَّذِي هُمۡ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
Pellet, ndee Alqur'aanaare jippinaande e Muhammadu (yo Alla juulu e makko hisna) hinde filloo e dow ɓiɗɓe Israa'iila ɓen ko ɓuri heewunde e ko ɓe luutondiri kon e fii mu'un, hinde hunca kadi ɓoylaare maɓɓe nden.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّهُۥ لَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ رَبَّكَ يَقۡضِي بَيۡنَهُم بِحُكۡمِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡعَلِيمُ
Pellet, Joomi maaɗa -an Nulaaɗo- O Ñaawiray hakkunde yimɓe ɓen gomɗinɓe maɓɓe e yedduɓe ɓe maɓɓe Ñalnde Darngal Ñaawoore Makko Nunɗunde nden, O Yurminoya gomɗinɓe ɓen, O Lepta yedduɓe ɓen, ko Kanko woni Tedduɗo yoɓtotooɗo On ayɓe Makko ɓen. Hay e gooto foolataa Mo, Annduɗo On Mo faydindirtaa moƴƴinɗo e bonnuɗo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّكَ لَا تُسۡمِعُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَلَا تُسۡمِعُ ٱلصُّمَّ ٱلدُّعَآءَ إِذَا وَلَّوۡاْ مُدۡبِرِينَ
Pellet, an Nulaaɗo, a nanintaa mayɓe, ɓen ɓe ɓerɗe muuɗum maayiri sabu yeddugol Alla, a nanintaa kadi waasuɗo heɗagol ko noddataa ɓe kon faade e muuɗum si ɓe ruttike hara ko ɓe ɗuurniiɓe ma.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَنتَ بِهَٰدِي ٱلۡعُمۡيِ عَن ضَلَٰلَتِهِمۡۖ إِن تُسۡمِعُ إِلَّا مَن يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا فَهُم مُّسۡلِمُونَ
A wonaali fewnoowo ɓen ɓe giiɗe ɓernde mu'un wumi gaayi Goonga kan, wata a suno fii maɓɓe sakko tampinaa wonkii maaɗa kin, a nanintaa noddaandu maaɗa ndun si wonaa ɓen gomɗinɓe Aayeeje Amen ɗen hara kamɓe ko ɓe ɗoftiiɓe Yamaruyeeji Alla ɗin.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ وَإِذَا وَقَعَ ٱلۡقَوۡلُ عَلَيۡهِمۡ أَخۡرَجۡنَا لَهُمۡ دَآبَّةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ تُكَلِّمُهُمۡ أَنَّ ٱلنَّاسَ كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا لَا يُوقِنُونَ
Si lepte ɗen waɗɗiike ɗe tabitii e maɓɓe sabu deppitagol maɓɓe e keeferaaku maɓɓe e geddi maɓɓe ɗin, heddike yimɓe bonɓe ɓen, Men yaltinanoya ɓe tuma ɓadagol Darngal ngal maande jeyaande e maandeeji maggal mawɗi ɗin, ɗum le ko daabewa ka leydi himba haalana ɓe ko faamata wonndema yimɓe ɓen ɓe goonginaa Aayeeje Amen jippinaaɗe ɗen e dow Annabaaɓe Amen ɓen.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَوۡمَ نَحۡشُرُ مِن كُلِّ أُمَّةٖ فَوۡجٗا مِّمَّن يُكَذِّبُ بِـَٔايَٰتِنَا فَهُمۡ يُوزَعُونَ
Jaŋto - an Nulaaɗo- Ñalnde Men mooɓoyta e kala mofte e moftaaji ɗin fedde immorde e mawɓe maɓɓe ɓen jeyaaɓe e ɓen finnuɓe Aayeeje Amen ɗen, arano maɓɓe on yiltee haa hewta sakkitoro maɓɓe on, refti ɓe soggee haa ka hasboore.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُو قَالَ أَكَذَّبۡتُم بِـَٔايَٰتِي وَلَمۡ تُحِيطُواْ بِهَا عِلۡمًا أَمَّاذَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Soggugol ɓe ngol jokkondira, haa si ɓe arii nokku hasboore maɓɓe nden, Alla Daalana ɓe ka biskitugol ɓe: Eyoo, on fennay Aayeeje Am tenndinɗe ɗen e Ngootimmbaaku Am e moftuɗe ɗen Sari'aaji Am ɗin, hara on huɓindoraali ganndal hollungal wonndema ko ɗe meere sakko newanoo on fennugol ɗe, kaa ko honɗum wonoɗon gollirde ɗe immorde e goonginngol maaɗum fennugol?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا جَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ لِيَسۡكُنُواْ فِيهِ وَٱلنَّهَارَ مُبۡصِرًاۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Enee, ɓee fennuɓe Immital ngal ndaaraali, wonnde Men waɗii jemma on fii yoɓe deeƴir e makko ɗoyngol, Men waɗi ñalorma on jalbuɗo fii yo ɓe yi'u e makko, ɓe yaha ka golle maɓɓe, pellet, wonii e nden maayde fillitiinde e Immital ngal ɓaawo ɗum maandeeji ɓannguɗi wonannde yimɓe ɓe no gomɗina.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِ فَفَزِعَ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ إِلَّا مَن شَآءَ ٱللَّهُۚ وَكُلٌّ أَتَوۡهُ دَٰخِرِينَ
Jaŋto -an Nulaaɗo-: Ñalnde Malaa'ikaajo halfinaaɗo wuttugol alaadu ndun o wutti wuttannde ɗiɗaɓere nden, ɗenƴoto ɓen wonuɓe ka kammuuli e ɓen wonuɓe ka leydi si wanaa ɓen ɓe Alla ittintini immorde e ɗenƴere nden; ka Ɓural Makko, gootel kala e tageefooji Alla ɗin aroyay ka Makko e nder ngal Ñallal hara ko ɓe ɗoftiiɓe hoyɓe.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَتَرَى ٱلۡجِبَالَ تَحۡسَبُهَا جَامِدَةٗ وَهِيَ تَمُرُّ مَرَّ ٱلسَّحَابِۚ صُنۡعَ ٱللَّهِ ٱلَّذِيٓ أَتۡقَنَ كُلَّ شَيۡءٍۚ إِنَّهُۥ خَبِيرُۢ بِمَا تَفۡعَلُونَ
Hiɗa tina pelle ɗen e ngal Ñallal, sikka hiɗe tabiti ɗe dillataa, hara le kannje ka tigi-tigi hiɗe yaha uuyeende yaadu duule ɗen, ko kuungal Alla ngal woni dillinnde ɗe, pellet, Kanko ko O Humpitiiɗo ko golloton kon, hay e huunde e golle mooɗon ɗen suuɗanaaki Mo, aray O yoɓoya on e dow majje.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• تزكية النبي صلى الله عليه وسلم بأنه على الحق الواضح.
• هداية التوفيق بيد الله، وليست بيد الرسول صلى الله عليه وسلم.
وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَكُبَّتۡ وُجُوهُهُمۡ فِي ٱلنَّارِ هَلۡ تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Mo ardii kadi e keefeeru e geddi haray ko Yiite ngen woodani mo ɓe bugoroyte e nder magge geece maɓɓe ɗen, ɓe wi'anee ka biskitugol e hoynugol ɓe: Taw si on yoɓete si wanaa ko wonunoɗon gollude kon ka aduna immorde e keefeeru e geddi?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَآ أُمِرۡتُ أَنۡ أَعۡبُدَ رَبَّ هَٰذِهِ ٱلۡبَلۡدَةِ ٱلَّذِي حَرَّمَهَا وَلَهُۥ كُلُّ شَيۡءٖۖ وَأُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
Maakan ɓe -an Nulaaɗo-: Anndu ko mi yamiraa ko yo mi Rewu Jooma saare Makka nden On harminɗo nde, ƴiiƴam rufetaake e nder mayre, hay gooto tooñetaake e mayre, mbaroodi mayre waretaake, leɗɗe mayre soppetaake, no woodani Mo O Senike kala huunde, mi yamiraama kadi yo mi wonu jeyaaɗo e ɓen jebbilaniiɓe Alla ɗoftori Mo Dewal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنۡ أَتۡلُوَاْ ٱلۡقُرۡءَانَۖ فَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَقُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
Mi yamiraama kadi yo mi janngu Alqur'aanaare nden e tawnde yimɓe ɓen, mo feewirii peewal mayre ngal, o gollirii ko woni e mayre kon, haray nafa peewal makko ngal ko fii makko, mo majjii o selii ko woni kon e mayre o yeddii ɗum, o golliraali ko woni kon e nder mayre, haray maaku: Min dey, ko mi jeyaaɗo e jertinooɓe ɓen mi jertinirii on Lepte Alla ɗen, alaa e junngo am fewnugol on.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ سَيُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ فَتَعۡرِفُونَهَاۚ وَمَا رَبُّكَ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ
Maaku kadi -an Nulaaɗo-: Yettoore wonanii Alla e dow ɗin neemaaji Makko ɗi limotaako, aray Alla holla on Aayeeje Makko ɗen ka wonkiiji mooɗon e ka kammu e ka leydi e ka arsike mo'on, haa anndon ɗi ganndal fewnayngal on faade e yankinanagol Goonga kan, Joomi maaɗa wonaali welsindiiɗo fii kon ko golloton, ko woni Kanko ko O Ƴellitiiɗo e dow majji, hay e huunde e majji suuɗanaaki Mo, O yoɓoyay on kadi e dow majji.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الإيمان والعمل الصالح سببا النجاة من الفزع يوم القيامة.
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.