وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی جۆرجی - کاری لە سەر دەکرێت * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تَأۡكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَقَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا لَّيُضِلُّونَ بِأَهۡوَآئِهِم بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُعۡتَدِينَ
და რა გემართებათ, რომ არ მიირთმევთ იმას, რაზეც (დაკვლისას) ალლაჰის სახელია ნახსენები? მან ხომ დეტალურად განმარტა თქვენთვის (ის ყველაფერი), რაც აკრძალა,[1] გარდა იმ შემთხვევისა, როცა მისკენ გასაჭირი გიბიძგებდათ. ჭეშმარიტად, ბევრი თავიანთ გემოვნებაზე აყოლით და უცოდინრად, მართლაც სცდებიან სწორი გზიდან. ჭეშმარიტად, შენი ღმერთი ყველაზე კარგად იცნობს ზღვარგადასულებს.
[1] იხ. სურა მაიდეს მე - 3 და მე - 4 აიათები.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا تَأۡكُلُواْ مِمَّا لَمۡ يُذۡكَرِ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَإِنَّهُۥ لَفِسۡقٞۗ وَإِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰٓ أَوۡلِيَآئِهِمۡ لِيُجَٰدِلُوكُمۡۖ وَإِنۡ أَطَعۡتُمُوهُمۡ إِنَّكُمۡ لَمُشۡرِكُونَ
და არ მიირთვათ ის, რაზეც (დაკვლისას) ალლაჰის სახელი არ ხსენებულა;[1] ჭეშმარიტად, მორჩილებისგან გასვლაა იგი. უეჭველად, სატანები შთააგონებენ თავიანთ მეგობრებს, რომ გეკამათონ;[2] ხოლო თუ დაჰყვებით, მაშინ წარმართები იქნებით თქვენც.[3]
[1] მორწმუნეთა დედა ‘აიშა გადმოგვცემს: ხალხმა იკითხეს: ო, ალლაჰის შუამავალო! შირქიდან ახალ გამოსულ ხალხს ჩვენთან ხორცი მოაქვთ, თუმცა ჩვენ არ ვიცით მასზე ალაჰის სახელს ახსენებენ თუ არა. მან უპასუხა: თქვენ თვითონ ახსენეთ ალლაჰის სახელი და ისე მიირთვით. (ბუხარი, თავჰიდ 13/7398.)
იბნი აბბასი გადმოგვცემს: თუ საკლავი მუსლიმმა დაკლა და ალლაჰის სახელის ხსენება დაავიწყდა, მისი ჭამა შეიძლება, რადგანაც მუსლიმი შინაგანად ატარებს ალლაჰის სახელს. (ბეიჰაყი, სუნენუ’ლ-ქუბრა, ჰ.ნ. 18892.)
ტავუსი თავისი მამის განმარტებას გადმოგვცემს: მუსლიმს ყოველთვის თან ახლავს ალლაჰის ხსენება, ამიტომ თუკი დაკლავს და ალლაჰის სახელის ხსენება დაავიწყდება, მაშინ ჭამის წინ მოიხსენება ალლაჰის სახელი და ისე იჭმება. ხოლო მაზდეანმა ალლაჰის სახელი რომც ახსენოს, მისი დაკლული მაინც არ იჭმება. (აბდურრაზზაყ, ჰ.ნ. 8539.)
იმამი ტაბერი განმარტავს: უზენაესმა ალლაჰმა ამ აიათით განმარტა, რომ არ შეიძლება მივირთვათ ისეთი ცხოველის/ფრინველის ხორცი, რომელიც კერპებისთვის დაიკლა, ან დაკლამდე მოკვდა, ან კიდევ ისეთმა ვინმემ დაკლა, ვისი დაკლულიც არ იჭმება. იხ. თაფსიირუ ტაბერი.
სურა მაიდეს 5-ე აიათის საფუძველზე წიგნბოძებულთა დაკლული ამ აიათში ხსენებული ზოგადი მდგომარეობის მიღმა რჩება.
[2] იბნი აბბასი გადმოგვცემს: წარმართები ალლაჰის შუამავალს ﷺ შეედავნენ და უთხრეს: რაც ალლაჰმა დაკლა (მოაკვდინა), იმას არ მიირთმევთ, მაგრამ რასაც თქვენ კლავთ, იმას მიირთმევთ. (ნესაი, დაჰაია 40/4437.)
[3] იმამი ზეჯჯაჯი განმარტავს: ეს სიტყვები მოწმობს, რომ ვინც ალლაჰის მიერ ჰარამად დაწესებულს ჰალალად გამოაცხადებს ან პირიქით – ის მუშრიქი/წარმართი გახდება. იხ. თაფსიირუ ბეღავი.
იბნი აბბასი გადმოგვცემს: თუ საკლავი მუსლიმმა დაკლა და ალლაჰის სახელის ხსენება დაავიწყდა, მისი ჭამა შეიძლება, რადგანაც მუსლიმი შინაგანად ატარებს ალლაჰის სახელს. (ბეიჰაყი, სუნენუ’ლ-ქუბრა, ჰ.ნ. 18892.)
ტავუსი თავისი მამის განმარტებას გადმოგვცემს: მუსლიმს ყოველთვის თან ახლავს ალლაჰის ხსენება, ამიტომ თუკი დაკლავს და ალლაჰის სახელის ხსენება დაავიწყდება, მაშინ ჭამის წინ მოიხსენება ალლაჰის სახელი და ისე იჭმება. ხოლო მაზდეანმა ალლაჰის სახელი რომც ახსენოს, მისი დაკლული მაინც არ იჭმება. (აბდურრაზზაყ, ჰ.ნ. 8539.)
იმამი ტაბერი განმარტავს: უზენაესმა ალლაჰმა ამ აიათით განმარტა, რომ არ შეიძლება მივირთვათ ისეთი ცხოველის/ფრინველის ხორცი, რომელიც კერპებისთვის დაიკლა, ან დაკლამდე მოკვდა, ან კიდევ ისეთმა ვინმემ დაკლა, ვისი დაკლულიც არ იჭმება. იხ. თაფსიირუ ტაბერი.
სურა მაიდეს 5-ე აიათის საფუძველზე წიგნბოძებულთა დაკლული ამ აიათში ხსენებული ზოგადი მდგომარეობის მიღმა რჩება.
[2] იბნი აბბასი გადმოგვცემს: წარმართები ალლაჰის შუამავალს ﷺ შეედავნენ და უთხრეს: რაც ალლაჰმა დაკლა (მოაკვდინა), იმას არ მიირთმევთ, მაგრამ რასაც თქვენ კლავთ, იმას მიირთმევთ. (ნესაი, დაჰაია 40/4437.)
[3] იმამი ზეჯჯაჯი განმარტავს: ეს სიტყვები მოწმობს, რომ ვინც ალლაჰის მიერ ჰარამად დაწესებულს ჰალალად გამოაცხადებს ან პირიქით – ის მუშრიქი/წარმართი გახდება. იხ. თაფსიირუ ბეღავი.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَمَن كَانَ مَيۡتٗا فَأَحۡيَيۡنَٰهُ وَجَعَلۡنَا لَهُۥ نُورٗا يَمۡشِي بِهِۦ فِي ٱلنَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُۥ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ لَيۡسَ بِخَارِجٖ مِّنۡهَاۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡكَٰفِرِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
განა ის, ვინც (სულიერად) მკვდარი იყო და (რწმენით) გამოვაცოცხლეთ; გამოვაცოცხლეთ და მივმადლეთ ნათელი, რითაც ხალხში დაიარება, – მსგავსია იმისა, რომლის მაგალითიც ბნელეთში მყოფისას ჰგავს, საიდანაც არ არის გამომსვლელი? ამგვარად მოკაზმულა ურწმუნოთათვის ის, რასაც აკეთებენ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا فِي كُلِّ قَرۡيَةٍ أَكَٰبِرَ مُجۡرِمِيهَا لِيَمۡكُرُواْ فِيهَاۖ وَمَا يَمۡكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ
და ამგვარად, ყველა ქალაქში იქაური ბრალეულნი დავადგინეთ თავკაცებად, რათა ემზაკვრათ მასში, მაგრამ ვერავის უმზაკვრებენ, გარდა საკუთარი სულებისა, და ვერც კი აცნობიერებენ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ قَالُواْ لَن نُّؤۡمِنَ حَتَّىٰ نُؤۡتَىٰ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ رُسُلُ ٱللَّهِۘ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ حَيۡثُ يَجۡعَلُ رِسَالَتَهُۥۗ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْ صَغَارٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا كَانُواْ يَمۡكُرُونَ
და როცა აიათი მიუვიდათ, მათ თქვეს: არ ვირწმუნებთ მანამდე, სანამ არ მოგვეცემა იმის მსგავსი, რაც ალლაჰის შუამავლებს მიეცათ. უკეთ იცის ალლაჰმა, თუ ვის დააკისროს შუამავლური მისია, ბრალეულები კი ალლაჰის წინაშე დამცირებას და მის მკაცრ სასჯელს გადაეყრებიან, იმის გამო, რასაც მზაკვრობდნენ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی جۆرجی - کاری لە سەر دەکرێت - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕان: تیمی ناوەندی ڕواد بۆ وەرگێڕان بە هاوكاری كۆڕگەی بانگەوازی لە ڕەبەوە و كۆڕگەی خزمەتگوزای ناوەڕۆکە ئیسلامیەکان بە زمانەکان.