وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی یائوویی * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
Maryam
كٓهيعٓصٓ
(19:1) Asi harufusi ni chimpepe mu isimosimo ya Qur’an. Ni pangali jwine jwaakumanyilila mate gakwe ikaŵeje Allah pe basi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذِكۡرُ رَحۡمَتِ رَبِّكَ عَبۡدَهُۥ زَكَرِيَّآ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥ نِدَآءً خَفِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنِّي خِفۡتُ ٱلۡمَوَٰلِيَ مِن وَرَآءِي وَكَانَتِ ٱمۡرَأَتِي عَاقِرٗا فَهَبۡ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيّٗا
“Chisimu une ngwajogopa achalongo achimijangu (kuti atakonanga Dini) panyuma pangu, sano ŵankwangu ni ali ŵapalale,[2] basi mumbani (mwanache) jwawinjila kuumila Kukwenu.”
(19:2) Nnole chilaaki cha Ȃya ja (3:40).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبِّ ٱجۡعَل لِّيٓ ءَايَةٗۖ قَالَ ءَايَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ ٱلنَّاسَ ثَلَٰثَ لَيَالٖ سَوِيّٗا
(Zakariya) jwatite: “Ambuje ŵangu! Mumbichilani chimanyilo (chachiimanyisye yanti ŵankwangu ajigele chilu)?” Lyalakwe (Lilaika) lyatite: “Chimanyilo chenu ni chanti; ngasinkombola kwaŵechetekasya ŵandu ilo itatu kutendaga n’di ŵambonembonepe.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ كَذَٰلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٞۖ وَلِنَجۡعَلَهُۥٓ ءَايَةٗ لِّلنَّاسِ وَرَحۡمَةٗ مِّنَّاۚ وَكَانَ أَمۡرٗا مَّقۡضِيّٗا
(Lilaika) lyatite: “Mwele (ni muchiiŵele), Ambuje ŵenu akuti: ‘Yalakweyo iŵele yakwepepala Kukwangu, soni kuti tuntende jwalakwejo kuŵa chisimosimo kwa ŵandu, ni ukoto wakuuma Kukwetu, soni (achi) ni chiŵele chilamusi chelamulelamule.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ فَحَمَلَتۡهُ فَٱنتَبَذَتۡ بِهِۦ مَكَانٗا قَصِيّٗا
Basi (Maryam) ni ŵajigele chilu cha jwalakwe (Isa),[3] basi (Maryam) ni jwatukwiche nacho (chilucho kulungama) kuupande wakunaula (wa ku Baitulaham).
(19:3) Kajigale ka Maryam chiilu chakupagwa Isa; Allah akuti: “Soni (munkumbuchilani Maryam) ajula jwaŵaugosile utukani wakwe, ni twapepelele mwa jwalakwe (umi) kuumila kwa Nsimu Ŵetu (Jibulilu ni kupagwa Isa jwangali babagwe), ni twantesile jwalakwe ni mwanagwe kuŵa chilosyo kwa iwumbe yosope.” (21:91) Iŵechetedwe yanti: Jibrîl u jwagambile kupepelela umi pa mitima pa Maryam, basi papopo Maryam ŵakwete chiilu changali ŵalume.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَجَآءَهَا ٱلۡمَخَاضُ إِلَىٰ جِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ قَالَتۡ يَٰلَيۡتَنِي مِتُّ قَبۡلَ هَٰذَا وَكُنتُ نَسۡيٗا مَّنسِيّٗا
Sano ulwele wakunkuuli wanyyikasyisye ku chisichi cha ntende. Jwalakwe jwatite: “Nkongwene! Nabola ningaawe nkaniiŵe yalakweyi, ngati ngaliji jwakuliŵalichika kusyene.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَهُزِّيٓ إِلَيۡكِ بِجِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ تُسَٰقِطۡ عَلَيۡكِ رُطَبٗا جَنِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَكُلِي وَٱشۡرَبِي وَقَرِّي عَيۡنٗاۖ فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ ٱلۡبَشَرِ أَحَدٗا فَقُولِيٓ إِنِّي نَذَرۡتُ لِلرَّحۡمَٰنِ صَوۡمٗا فَلَنۡ أُكَلِّمَ ٱلۡيَوۡمَ إِنسِيّٗا
“Basi lyani, mwani ni ntuulasye liso (lyenu). Sano naga mum’bone mundu jwalijose, basi n’jile (ni makono) kuti: ‘Chisimu une ndaŵile nasili kwa (Allah) Jwaukoto wejinji jakuleka kuŵecheta, mwanti lelo nganam’bechetekasya mundu jwalijose.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ إِنِّي عَبۡدُ ٱللَّهِ ءَاتَىٰنِيَ ٱلۡكِتَٰبَ وَجَعَلَنِي نَبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَبَرَّۢا بِوَٰلِدَتِي وَلَمۡ يَجۡعَلۡنِي جَبَّارٗا شَقِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذَٰلِكَ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَۖ قَوۡلَ ٱلۡحَقِّ ٱلَّذِي فِيهِ يَمۡتَرُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَا كَانَ لِلَّهِ أَن يَتَّخِذَ مِن وَلَدٖۖ سُبۡحَٰنَهُۥٓۚ إِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
Nganiiŵa yakuŵajilwa kwa Allah kulitendela mwanache jwalijose, kuswejela ni Kwakwe. Pati asachile chilichose (kuti chipatikane), basi agambaga kuchisalila kuti “M'be!” Ni chikasaŵaga.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱخۡتَلَفَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَيۡنِهِمۡۖ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن مَّشۡهَدِ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
Basi ni gaatiindeene makuga (ga Akilisito) chilikati chao (pakwamba ya Isa, ŵane kutiji mwanache jwa Nnungu, ŵane nnungu jwene, ŵane jumpepe mwa milungu jitatu), basi ipotesi tiikaŵe ya aŵala ŵaŵakanile yakuja kuonechela pansongano wa lisiku lyekulungwa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنذِرۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡحَسۡرَةِ إِذۡ قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ وَهُمۡ فِي غَفۡلَةٖ وَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Soni mwatetelani ŵanganyao ya lisiku lyamadandausi, ndema jachichilamulidwa chilamusi (chakwinjila ku Mbepo ni ku Moto), kutendaga ŵanganyao (pa duniya pano), ali nkulilechelela soni ngakukulupilila.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ أَرَاغِبٌ أَنتَ عَنۡ ءَالِهَتِي يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُۖ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ لَأَرۡجُمَنَّكَۖ وَٱهۡجُرۡنِي مَلِيّٗا
(Babagwe) ŵatite: “Ana nkujiŵenga milungu jangu mmwe Ibrahima (niligongo lyakwe nkujigamba)! Chisimu naga ngankuleka (yakujigambayo) chinansome kwene (maganga), soni mundyochelani ndaŵi jeleu (tukaonegana).”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَعۡتَزِلُكُمۡ وَمَا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَأَدۡعُواْ رَبِّي عَسَىٰٓ أَلَّآ أَكُونَ بِدُعَآءِ رَبِّي شَقِيّٗا
“Soni chinantundumalile ŵanganyammwe ni yankuiŵenda kunneka Allah, une ni chinam’bendeje Mmbuje gwangu. Ngwete chikulupi chanti ngamba jwantapane pakum’benda Mmbuje gwangu (kwanti ni ngajanjidwa duwa jangu).”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَمَّا ٱعۡتَزَلَهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۖ وَكُلّٗا جَعَلۡنَا نَبِيّٗا
Basi ndema jaŵatundumalile ŵanganyao ni yaŵaliji nkuigalagatila kunneka Allah, twampele jwalakwejo Isihaka ni Yaakuubu, soni jwalijose (mwa ŵanganyao) twantesile kuŵa Ntume.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَنَٰدَيۡنَٰهُ مِن جَانِبِ ٱلطُّورِ ٱلۡأَيۡمَنِ وَقَرَّبۡنَٰهُ نَجِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥ مِن رَّحۡمَتِنَآ أَخَاهُ هَٰرُونَ نَبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَرَفَعۡنَٰهُ مَكَانًا عَلِيًّا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مِن ذُرِّيَّةِ ءَادَمَ وَمِمَّنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٖ وَمِن ذُرِّيَّةِ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡرَٰٓءِيلَ وَمِمَّنۡ هَدَيۡنَا وَٱجۡتَبَيۡنَآۚ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُ ٱلرَّحۡمَٰنِ خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَبُكِيّٗا۩
Ŵanganyao ni aŵala ŵaŵapele Allah chindimba, mwa achimitume, mu ŵanache ŵa Adam, ni mu aŵala ŵatwajigele pamo ni Nuhu (m’chombo), ni mu ŵanache ŵa Ibrahima ni Israila, ni mu aŵala ŵatwajongwele ni kwasagula. Pati gachisoomedwaga kukwao ma Ȃya ga (Allah) Jwaukoto wejinji, akasasenjelemukukaga kusujudu aku anankulila.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ فَخَلَفَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ خَلۡفٌ أَضَاعُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّبَعُواْ ٱلشَّهَوَٰتِۖ فَسَوۡفَ يَلۡقَوۡنَ غَيًّا
Basi ni yasipwiche panyuma pao isipuka (ŵanache ni isukulu yakusakala), ŵasijonasile swala (pangasilondesya chenene kasiswali kakwe kapena kusileka kwene), ni ŵakuyiye isako (yao), ni tachija kusimangana nao Moto.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تِلۡكَ ٱلۡجَنَّةُ ٱلَّتِي نُورِثُ مِنۡ عِبَادِنَا مَن كَانَ تَقِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا نَتَنَزَّلُ إِلَّا بِأَمۡرِ رَبِّكَۖ لَهُۥ مَا بَيۡنَ أَيۡدِينَا وَمَا خَلۡفَنَا وَمَا بَيۡنَ ذَٰلِكَۚ وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيّٗا
Ni ngatukasatulukaga (uwwe Achimalaika) ikaŵeje kwalilamusi lya Ambuje ŵenu (mmwe Muhammadi ﷺ), iŵele Yakwe yaili paujo petu ni yapanyuma petu kwisa soni yaili chilikati chayalakweyo, ni nganaŵa Ambuje ŵenu ŵanti ni kuliŵalila.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا فَٱعۡبُدۡهُ وَٱصۡطَبِرۡ لِعِبَٰدَتِهِۦۚ هَلۡ تَعۡلَمُ لَهُۥ سَمِيّٗا
M’mbuje jwa kumawunde ni petaka ni chilikati cha iŵiliyi, basi mun’galagatileje (Jwele pejo), soni jendelechelani kupilila pakun’galagatila Jwalakwe. Ana pana jwankummanyilila jwakulandana Najo pakolanjidwa?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ لَنَحۡنُ أَعۡلَمُ بِٱلَّذِينَ هُمۡ أَوۡلَىٰ بِهَا صِلِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ خَيۡرٞ مَّقَامٗا وَأَحۡسَنُ نَدِيّٗا
Sano naga gachisoomedwaga kukwao ma Ȃya Getu gakupikanika chenene, aŵala ŵaakanile akasatiji kwa aŵala ŵaakulupilile: “Ana lyapi mwa makuga gaŵili (lyajenumanja kapena lyetuwe) lyalili ni malo gambone nnope gakutama soni lyalili nganya jambone nnope (jakuchimbichika)?”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ مَن كَانَ فِي ٱلضَّلَٰلَةِ فَلۡيَمۡدُدۡ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ مَدًّاۚ حَتَّىٰٓ إِذَا رَأَوۡاْ مَا يُوعَدُونَ إِمَّا ٱلۡعَذَابَ وَإِمَّا ٱلسَّاعَةَ فَسَيَعۡلَمُونَ مَنۡ هُوَ شَرّٞ مَّكَانٗا وَأَضۡعَفُ جُندٗا
Jilani (mmwe Muhammadi ﷺ): “Mundu jwali nkusokonechela, basi (Allah) Jwaukoto wejinji channundile jwalakwejo ndaŵi (jaumi wakwe), kwikanila pandema jataachiiona yaakuŵa nkupedwa chilanga – mwine ilagasyo kapena ndaŵi (jakwichila Kiyama) – basi tachimanyilila kuti nduni jwakwete malo gakusakala ni jwaakwete asilikali ŵangali machilili.”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَزِيدُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ٱهۡتَدَوۡاْ هُدٗىۗ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٞ مَّرَدًّا
Sano Allah ni akwajonjechesyaga chongoko ŵandu ŵaajongweche, soni masengo gambone gakwendelechela ni gagali gambone nnope kwa Ambuje ŵenu pa malipilo, soni ni kwakuujila kwambone (ngaŵa ya duniya yaakutwanjila achimakafiliyo).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي كَفَرَ بِـَٔايَٰتِنَا وَقَالَ لَأُوتَيَنَّ مَالٗا وَوَلَدًا
Ana mum’bweni ajula jwaagakaaniile ma Ȃya Getu, ni kuŵecheta kuti: “Chisimu chene une (naga kumbuchisya soni ku umi pa Kiyama), chinjipedwa (soni) chipanje ni ŵanache (yaatite pakuumba pa duniya pano).”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَطَّلَعَ ٱلۡغَيۡبَ أَمِ ٱتَّخَذَ عِندَ ٱلرَّحۡمَٰنِ عَهۡدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَلَّاۚ سَنَكۡتُبُ مَا يَقُولُ وَنَمُدُّ لَهُۥ مِنَ ٱلۡعَذَابِ مَدّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَلَدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّقَدۡ جِئۡتُمۡ شَيۡـًٔا إِدّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَن دَعَوۡاْ لِلرَّحۡمَٰنِ وَلَدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا يَنۢبَغِي لِلرَّحۡمَٰنِ أَن يَتَّخِذَ وَلَدًا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّقَدۡ أَحۡصَىٰهُمۡ وَعَدَّهُمۡ عَدّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكُلُّهُمۡ ءَاتِيهِ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَرۡدًا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی مریم
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی یائوویی - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی هۆڵەندی، وەرگێڕان: محمد بن عبدالحميد سليكا.