ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߟߐ߬ߖߟߎ߬ߡߊ߬ߣߍ߲ ߠߎ߬ ߝߐߘߊ   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

ছুৰা আচ-চা-ফফা-ত

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
تنزيه الله عما نسبه إليه المشركون، وإبطال مزاعمهم في الملائكة والجن.
মুশ্বৰিকসকলে আল্লাহৰ লগত যিবোৰ অভিযোগ সম্পৃক্ত কৰে, সেইবোৰৰ পৰা আল্লাহক পৱিত্ৰ ঘোষণা কৰা, লগতে ফিৰিস্তা আৰু জ্বিন সম্পৰ্কে কৰা মুশ্বৰিকসকলৰ দাবীসমূহ খণ্ডন কৰা।

وَالصّٰٓفّٰتِ صَفًّا ۟ۙ
আল্লাহে সেইসকল ফিৰিস্তাৰ শপত খাইছে, যিসকলে ইবাদতৰ সময়ত গলিত সীহেৰে নিৰ্মিত প্ৰাচীৰৰ দৰে শাৰীবদ্ধভাৱে থিয় হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَالزّٰجِرٰتِ زَجْرًا ۟ۙ
লগতে আল্লাহে সেইসকল ফিৰিস্তাৰ শপত খাইছে, যিসকলে মেঘপুঞ্জক খেদি লৈ যায় সেই স্থানলৈ, য’ত আল্লাহে পানী বৰ্ষণ কৰিব বিচাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَالتّٰلِیٰتِ ذِكْرًا ۟ۙ
তথা সেইসকল ফিৰিস্তাৰো শপত খাইছে, যিসকলে আল্লাহৰ বাণী তিলাৱত কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّ اِلٰهَكُمْ لَوَاحِدٌ ۟ؕ
হে মানৱজাতি! নিশ্চয় তোমালোকৰ সত্য উপাস্য কেৱল এজনেই। তেওঁৰ কোনো অংশীদাৰ নাই। তেওঁ হৈছে আল্লাহ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا وَرَبُّ الْمَشَارِقِ ۟ؕ
তেৱেঁই আকাশমণ্ডলৰ প্ৰতিপালক আৰু পৃথিৱীৰ প্ৰতিপালক, লগতে এই দুয়োৰে মাজত যি যি আছে সেই সকলোৰে প্ৰতিপালক। সূৰ্য্য গোটেই বছৰ যি যি স্থানৰ পৰা উদয় হয় আৰু যি যি স্থানত অস্ত যায়, সেই ঠাইবোৰৰ আৰু সূৰ্যৰো তেৱেঁই প্ৰতিপালক।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّا زَیَّنَّا السَّمَآءَ الدُّنْیَا بِزِیْنَةِ ١لْكَوَاكِبِ ۟ۙ
আমিয়েই পৃথিৱীৰ নিকটতম আকাশক তৰাবোৰৰ দ্বাৰা সুসজ্জিত কৰিছোঁ। যিবোৰ দেখাত উজ্জ্বল হীৰাৰ দৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَحِفْظًا مِّنْ كُلِّ شَیْطٰنٍ مَّارِدٍ ۟ۚ
নিশ্চয় আমি পৃথিৱীৰ নিকটৱৰ্তী আকাশখনক তৰাৰ জৰিয়তে পাপিষ্ঠ তথা আল্লাহৰ আনুগত্যৰ পৰা বহিষ্কৃত চয়তানৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰিছোঁ। এতেকে তৰা নিক্ষেপ কৰি সিহঁতক আঘাত কৰা হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَا یَسَّمَّعُوْنَ اِلَی الْمَلَاِ الْاَعْلٰی وَیُقْذَفُوْنَ مِنْ كُلِّ جَانِبٍ ۟
এইসকল চয়তানে আকাশত থকা ফিৰিস্তাসকলৰ কথা কোনো পধ্যেই শুনিব নোৱাৰে। যেতিয়া তেওঁলোকে চৰীয়ত আৰু ভাগ্য সম্পৰ্কীয় আদেশ তথা সিদ্ধান্ত সম্পৰ্কে চৰ্চা কৰে, আল্লাহে যিবোৰ তেওঁলোকৰ প্ৰতি অহী কৰিছে। কিবা প্ৰকাৰে যদি সিহঁতে শুনিবলৈও চেষ্টা কৰে তেন্তে সিহঁতক জ্বলন্ত অন্ধৰা নিক্ষেপ কৰা হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
دُحُوْرًا وَّلَهُمْ عَذَابٌ وَّاصِبٌ ۟ۙ
সিহঁতক গোপনে ফিৰিস্তাৰ কথা শুনাৰ পৰা খেদিবলৈ তথা আঁতৰাবলৈ (এই জুই নিক্ষেপ কৰা হয়)। তথা সিহঁতৰ বাবে আখিৰাততো আছে কষ্টদায়ক শাস্তি, যি শাস্তি কেতিয়াও সমাপ্ত নহ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا مَنْ خَطِفَ الْخَطْفَةَ فَاَتْبَعَهٗ شِهَابٌ ثَاقِبٌ ۟
এনেকুৱা বাৰ্তা যিবোৰ পৃথিৱীবাসীয়ে নাজানে সেইবোৰ বাৰ্তা ফিৰিস্তাসকলে ইজনে সিজনক পৌঁচাই দিয়াৰ সময়ত চয়তানে হঠাৎ কোনো কথা গোপনে শুনাটো সুকীয়া বিষয়। কিন্তু এনেকৈ গোপনে শুনাৰ সময়ত জ্বলন্ত জুয়ে তাক চোঁচা লয়, আৰু তাক পুৰি পেলায়। অথচ কেতিয়াবা কেতিয়াবা চয়তানে পুৰি যোৱাৰ আগতেই তাৰ সঙ্গীসকলক সেই বাৰ্তা পৌঁচাই দিবলৈ সক্ষম হয়। এইদৰে সেই বাৰ্তা জ্যোতিষীয়ে গম পায়। আৰু ইপিনে জ্যোতিষীয়ে এশ মিছা কথা মিহলাই সেই বাৰ্তা প্ৰচাৰ কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاسْتَفْتِهِمْ اَهُمْ اَشَدُّ خَلْقًا اَمْ مَّنْ خَلَقْنَا ؕ— اِنَّا خَلَقْنٰهُمْ مِّنْ طِیْنٍ لَّازِبٍ ۟
হে মুহাম্মদ! আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰা এই কাফিৰসকলক আপুনি সোধকচোন, আমি সৃষ্টি কৰা আকাশমণ্ডল, পৃথিৱী আৰু ফিৰিস্তাসকলতকৈ ইহঁত অধিক মজবুত নেকি, তথা ইহঁত অধিক শক্তিশালী আৰু অধিক পুৰঠ তথা মহা অংগ-প্ৰত্যংগৰ অধিকাৰী নেকি? আমি ইহঁতক পিচল মাটিৰে সৃষ্টি কৰিছোঁ। তথাপিও ইহঁতে কিদৰে আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰে, অথচ ইহঁত হৈছে দুৰ্বল সৃষ্টি, যিসকলক পিচল মাটিৰে সৃষ্টি কৰা হৈছে?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَلْ عَجِبْتَ وَیَسْخَرُوْنَ ۪۟
বৰং হে মুহাম্মদ! আপুনি আল্লাহৰ ক্ষমতা আৰু তেওঁৰ মখলুকৰ নিয়ন্ত্ৰণকলৈ বিস্মিত, লগতে মুশ্বৰিকসকলে আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ সম্পৰ্কে বিস্মিত। কিন্তু এই মুশ্বৰিকসকলে আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ইমান তললৈ নামিছে যে, সেই বিষয়ে আপুনি যি কথাকেই নকওক কিয়, সিহঁতে তাৰ উপহাস কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِذَا ذُكِّرُوْا لَا یَذْكُرُوْنَ ۪۟
এই মুশ্বৰিকসকলক যেতিয়া কোনো উপদেশ দিয়া হয়, তেতিয়া সিহঁতে উপদেশ গ্ৰহণ নকৰে আৰু ইয়াৰ দ্বাৰা উপকৃতও নহয়। কাৰণ সিহঁতৰ অন্তৰ কঠিন হৈ পৰিছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِذَا رَاَوْا اٰیَةً یَّسْتَسْخِرُوْنَ ۪۟
নবী চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ সত্যতা সম্পৰ্কীয় যেতিয়া সিহঁতে কোনো নিদৰ্শন দেখিবলৈ পায়, তেতিয়া সিহঁতে সেই নিদৰ্শনকলৈ চৰম পৰ্যায়ৰ বিদ্ৰুপ কৰে, তথা আশ্চৰ্য প্ৰকাশ কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُوْۤا اِنْ هٰذَاۤ اِلَّا سِحْرٌ مُّبِیْنٌ ۟ۚۖ
লগতে কয়, মুহাম্মদে যি যি লৈ আহিছে, সেইবোৰ স্পষ্ট যাদুৰ বাহিৰে আন একো নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ءَاِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَّعِظَامًا ءَاِنَّا لَمَبْعُوْثُوْنَ ۟ۙ
যেতিয়া আমি মৃত্যুবৰণ কৰিম আৰু আমি মাটিত পৰিণত হ’ম তথা আমাৰ হাড়বোৰ গেলি-পচি যাব, তাৰপিছতো আমাক জীৱিত কৰা হ’ব নেকি? এইটো অসম্ভৱ কথা দেখোন!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَوَاٰبَآؤُنَا الْاَوَّلُوْنَ ۟ؕ
আমাৰ পিতৃ-পুৰুষসকলো পুনৰ্জীৱিত হ’ব নেকি, যিসকল আমাৰ পূৰ্বে মৃত্যুবৰণ কৰিছে?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلْ نَعَمْ وَاَنْتُمْ دَاخِرُوْنَ ۟ۚ
হে মুহাম্মদ! আপুনি সিহঁতক উত্তৰ প্ৰদান কৰি কওক, হয়! তোমালোক মাটিত পৰিণত হোৱাৰ পিছতো তথা তোমালোকৰ হাড়বোৰ গেলি-পচি যোৱাৰ পিছতো তোমালোকক আকৌ জীৱিত কৰা হ’ব। লগতে তোমালোকৰ পূৰ্ব-পুৰুষসকলকো জীৱিত কৰা হ’ব। আনকি তোমালোক আটাইকে জীৱিত কৰি তোলা হ’ব, তেতিয়া তোমালোক অপমানিত তথা লাঞ্ছিত হ’বা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِنَّمَا هِیَ زَجْرَةٌ وَّاحِدَةٌ فَاِذَا هُمْ یَنْظُرُوْنَ ۟
ইয়াৰ বাবে শিঙাত মাত্ৰ এটা ফুঁ দিয়াৰ প্ৰয়োজন (এইটো হ’ব দ্বিতীয় ফুঁ), ফলত লগে লগে মানুহে কিয়ামতৰ ভয়াৱহ দৃশ্যাদি লক্ষ্য কৰিব, তথা মানুহে প্ৰতীক্ষা কৰিব আল্লাহে সিহঁতৰ সৈতে কি বা আচৰণ কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُوْا یٰوَیْلَنَا هٰذَا یَوْمُ الدِّیْنِ ۟
আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰা মুশ্বৰিকসকলে ক’বঃ হায় আমাৰ বিনাশ! এইটো দেখোন সেই দিৱস, যিদিনা আল্লাহে তেওঁৰ বান্দাসকলক পৃথিৱীত কৰা সিহঁতৰ কৰ্মৰ প্ৰতিদান দিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هٰذَا یَوْمُ الْفَصْلِ الَّذِیْ كُنْتُمْ بِهٖ تُكَذِّبُوْنَ ۟۠
তেতিয়া সিহঁতক কোৱা হ’ব, এইটোৱে বান্দাসকলৰ মাজত হ’বলগীয়া ফয়চালাৰ দিন, যিটোক তোমালোকে পৃথিৱীত অস্বীকাৰ কৰিছিলা আৰু অগ্ৰাহ্য কৰিছিলা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اُحْشُرُوا الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا وَاَزْوَاجَهُمْ وَمَا كَانُوْا یَعْبُدُوْنَ ۟ۙ
সেইদিনা ফিৰিস্তাসকলক কোৱা হ’বঃ শ্বিৰ্কৰ মাধ্যমত অন্যায় কৰা মুশ্বৰিকসকলক একত্ৰিত কৰা, লগতে সিহঁতৰ অনুৰূপ মুশ্বৰিকসকলক আৰু অস্বীকাৰ কাৰ্যত সমৰ্থন কৰা লোকসকলকো একত্ৰিত কৰা। তথা সেই মূৰ্ত্তিবোৰকো একত্ৰিত কৰা যিবোৰক সিহঁতে আল্লাহৰ বাহিৰে উপাসনা কৰিছিল। সিহঁতক জাহান্নামৰ পথ দেখুৱাই দিয়া আৰু সিহঁতক তালৈকে খেদি লৈ যোৱা। কাৰণ সেইটোৱেই হৈছে সিহঁতৰ ঠিকনা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ فَاهْدُوْهُمْ اِلٰی صِرَاطِ الْجَحِیْمِ ۟
সেইদিনা ফিৰিস্তাসকলক কোৱা হ’বঃ শ্বিৰ্কৰ মাধ্যমত অন্যায় কৰা মুশ্বৰিকসকলক একত্ৰিত কৰা, লগতে সিহঁতৰ অনুৰূপ মুশ্বৰিকসকলক আৰু অস্বীকাৰ কাৰ্যত সমৰ্থন কৰা লোকসকলকো একত্ৰিত কৰা। তথা সেই মূৰ্ত্তিবোৰকো একত্ৰিত কৰা যিবোৰক সিহঁতে আল্লাহৰ বাহিৰে উপাসনা কৰিছিল। সিহঁতক জাহান্নামৰ পথ দেখুৱাই দিয়া আৰু সিহঁতক তালৈকে খেদি লৈ যোৱা। কাৰণ সেইটোৱেই হৈছে সিহঁতৰ ঠিকনা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقِفُوْهُمْ اِنَّهُمْ مَّسْـُٔوْلُوْنَ ۟ۙ
সিহঁতক জাহান্নামত নিক্ষেপ কৰাৰ আগতে হিচাপ-নিকাচৰ বাবে ৰখাই দিয়া। কাৰণ সিহঁতক সোধ-পোচ কৰা হ’ব। তাৰপিছত সিহঁতক জাহান্নামৰ পিনে খেদি লৈ যোৱা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• تزيين السماء الدنيا بالكواكب لمنافع؛ منها: تحصيل الزينة، والحفظ من الشيطان المارد.
পৃথিৱীৰ নিকটতম আকাশক কেউবাটাও কাৰণত তৰাবোৰৰ দ্বাৰা সুসজ্জিত কৰা হৈছে। যেনেঃ আকাশক শোভনীয় কৰি তোলা আৰু পাপিষ্ঠ চয়তানৰ পৰা সুৰক্ষিত কৰা।

• إثبات الصراط؛ وهو جسر ممدود على متن جهنم يعبره أهل الجنة، وتزل به أقدام أهل النار.
পুলচিৰাতৰ প্ৰমাণ। চিৰাতৰ দ্বাৰা সেই সেতুক বুজোৱা হৈছে, যিখন জাহান্নামৰ ওপৰত স্থাপিত হ’ব। জান্নাতিসকলে সহজেই পাৰ হ’ব আৰু জাহান্নামীসকলে পিচলি পৰি যাব।

مَا لَكُمْ لَا تَنَاصَرُوْنَ ۟
সিহঁতক ধমক দি কোৱা হ’ব, কি হ’ল তোমালোকৰ, পৃথিৱীত তোমালোকে যিদৰে ইজনে সিজনৰ সহায় কৰিছিলা, আজি কিয় তোমালোকে ইজনে সিজনক সহায় নকৰা? তথা তোমালোকে জানো ভৱা নাছিলা যে, তোমালোকৰ মূৰ্ত্তিবোৰে তোমালোকক সহায় কৰিব?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَلْ هُمُ الْیَوْمَ مُسْتَسْلِمُوْنَ ۟
কিন্তু সিহঁত সেইদিনা আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰিবলৈ তৎপৰ হ’ব, ফলত অপমানিত হ’ব। সিহঁত ইমান বিৱশ আৰু অসহায় হৈ পৰিব যে, ইজনে সিজনক সহায়ও কৰিব নোৱাৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلٰی بَعْضٍ یَّتَسَآءَلُوْنَ ۟
সিহঁতে ইজনে সিজনক সম্বোধন কৰি ভৰ্ৎসনা কৰিব আৰু বিবাদ কৰিব। যদিও সেইদিনা সিহঁতৰ এই ভৰ্ৎসনা আৰু বিবাদ কোনো কামত নাহিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوْۤا اِنَّكُمْ كُنْتُمْ تَاْتُوْنَنَا عَنِ الْیَمِیْنِ ۟
সেইদিনা অনুসাৰীসকলে অনুসৰণ কৰা লোকসকলক উদ্দেশ্যি ক’বঃ হে আমাৰ নেতাসকল! তোমালোকে ধৰ্মৰ পোছাক পৰিধান কৰি সত্যৰ সুযোগলৈ আমাৰ দৃষ্টিত কুফৰী আৰু শ্বিৰ্কক শোভনীয় কৰি দিছিলা, যাতে আমি গুনাহত লিপ্ত থাকোঁ। তথা আমাক সেই সত্যৰ পৰা আঁতৰা ৰাখিছিলা, যিটো ৰাছুলসকলে আল্লাহৰ পৰা লৈ আহিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوْا بَلْ لَّمْ تَكُوْنُوْا مُؤْمِنِیْنَ ۟ۚ
তেতিয়া যিসকলক অনুসৰণ কৰা হৈছিল সিহঁতে অনুসাৰীসকলক উদ্দেশ্যি ক’বঃ বিষয়টো তেনেকুৱা নহয়, যিদৰে তোমালোকে ভাৱি আছা। বৰং তোমালোক কুফৰীৰ ওপৰত অবিচল আছিলা আৰু ঈমান পোষণ কৰা নাছিলা। বৰং তোমালোক আছিলা অস্বীকাৰকাৰী।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَیْكُمْ مِّنْ سُلْطٰنٍ ۚ— بَلْ كُنْتُمْ قَوْمًا طٰغِیْنَ ۟
হে অনুসাৰীসকল! তোমালোকক কুফৰী আৰু শ্বিৰ্ক গুনাহত লিপ্ত কৰিবলৈ আমাৰ কোনো ক্ষমতা নাছিল। বৰং তোমালোকে নিজেই কুফৰী আৰু পথভ্ৰষ্টতাৰ সীমা চেৰাই গৈছিলা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَحَقَّ عَلَیْنَا قَوْلُ رَبِّنَاۤ ۖۗ— اِنَّا لَذَآىِٕقُوْنَ ۟
গতিকে আমাৰ আৰু তোমালোকৰ বিষয়ে আল্লাহে কৰা প্ৰতিশ্ৰুতি এতিয়া পূৰণ হৈছে, তেওঁ আগতীয়াকৈ জনাইছিল যে, (‘অৱশ্যে তোমাৰ দ্বাৰা আৰু সিহঁতৰ মাজৰ যিবিলাকে তোমাৰ অনুসৰণ কৰিব সিহঁত সকলোৰে দ্বাৰা মই জাহান্নাম পূৰণ কৰিম’।) (ছুৰা চোৱাদঃ ৮৫) গতিকে আমাৰ প্ৰতিপালকে যি কথা দিছিল, সেইমতে এতিয়া আমি শাস্তি ভোগ কৰিবই লাগিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَغْوَیْنٰكُمْ اِنَّا كُنَّا غٰوِیْنَ ۟
সেয়েহে আমি তোমালোকক পথভ্ৰষ্ট তথা কুফৰী পথৰ পিনে আহ্বান কৰিছিলোঁ। দৰাচলতে আমি নিজেই সত্যৰ পথৰ পৰা আঁতৰি আছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِنَّهُمْ یَوْمَىِٕذٍ فِی الْعَذَابِ مُشْتَرِكُوْنَ ۟
যিসকলক অনুসৰণ কৰা হৈছিল আৰু যিসকলে অনুসৰণ কৰিছিল, সিহঁত সকলোকে কিয়ামতৰ দিনা শাস্তিত পতিত কৰা হ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّا كَذٰلِكَ نَفْعَلُ بِالْمُجْرِمِیْنَ ۟
যিদৰে আমি এই লোকসকলক শাস্তিৰ সোৱাদ উপভোগ কৰাইছোঁ, ঠিক সেইদৰে আমি অন্যান্য অপৰাধীবিলাককো শাস্তি বিহিম।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهُمْ كَانُوْۤا اِذَا قِیْلَ لَهُمْ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ یَسْتَكْبِرُوْنَ ۟ۙ
এই মুশ্বৰিকসকলক পৃথিৱীত যেতিয়া কোৱা হৈছিল যে, আল্লাহৰ বাহিৰে আন কোনো সত্য উপাস্য নাই, যাতে ইয়াৰ দাবী অনুযায়ী আমল কৰে আৰু ইয়াৰ পৰিপন্থী বিষয়বোৰ পৰিত্যাগ কৰে। তেতিয়া সিহঁতে সত্যৰ পৰা গৌৰৱ-অহংকাৰ কৰি আঁতৰি আছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَیَقُوْلُوْنَ اَىِٕنَّا لَتَارِكُوْۤا اٰلِهَتِنَا لِشَاعِرٍ مَّجْنُوْنٍ ۟ؕ
সিহঁতে নিজৰ কুফৰী কৰ্মক বৈধ সাব্যস্ত কৰিবলৈ কয়ঃ এজন কবি আৰু উন্মাদ ব্যক্তিৰ কথামতে আমি আমাৰ উপাস্যবোৰৰ উপাসনা এৰি দিম নেকি? ইয়াৰ দ্বাৰা সিহঁতে ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামক বুজাইছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَلْ جَآءَ بِالْحَقِّ وَصَدَّقَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟
সিহঁতে মহা মিছা আৰোপ কৰিছে। কাৰণ আল্লাহৰ ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লাম উন্মাদো নহয়, কবিও নহয়। বৰং তেওঁ কোৰআন লৈ প্ৰেৰিত হৈছে, যিয়ে আল্লাহৰ তাওহীদ আৰু ৰাছুলৰ অনুসৰণৰ পিনে আহ্বান কৰে। তথা ৰাছুলসকলে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা তাওহীদ আৰু আখিৰাতৰ যি বাৰ্তা লৈ আহিছিল তাক সমৰ্থন কৰে। কোনো বিষয়তেই তেওঁলোকৰ বিৰোধিতা কৰা নাছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّكُمْ لَذَآىِٕقُوا الْعَذَابِ الْاَلِیْمِ ۟ۚ
হে মুশ্বৰিকসকল! তোমালোকে কুফৰী কৰাৰ কাৰণে আৰু ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰাৰ কাৰণে নিশ্চিতভাৱে কিয়ামতৰ দিনা কষ্টদায়ক শাস্তিৰ সোৱাদ উপভোগ কৰিবা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا تُجْزَوْنَ اِلَّا مَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟ۙ
হে মুশ্বৰিকসকল! তোমালোকক কেৱল সেই কৰ্মৰহে প্ৰতিদান দিয়া হ’ব, যিটো তোমালোকে পৃথিৱীত কৰিছিলা, যেনে আল্লাহৰ লগত কৰা কুফৰী কৰ্ম আৰু বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ গুনাহৰ কৰ্মৰ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا عِبَادَ اللّٰهِ الْمُخْلَصِیْنَ ۟
কিন্তু আল্লাহৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰা মুমিন বান্দাসকলৰ বাহিৰে, যিসকলক আল্লাহে তেওঁৰ ইবাদতৰ বাবে নিৰ্বাচিত কৰি লৈছে। তথা তেওঁলোকে নিষ্ঠা সহকাৰে আল্লাহৰ ইবাদত কৰে। তেওঁলোকে এই শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা পাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اُولٰٓىِٕكَ لَهُمْ رِزْقٌ مَّعْلُوْمٌ ۟ۙ
তেওঁলোকেই হৈছে আল্লাহৰ প্ৰকৃত বান্দা, তেওঁলোকৰ বাবে আছে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা উত্তম জীৱিকা। এই জীৱিকাৰ স্বচ্ছতা, সৌন্দৰ্য আৰু স্থায়িত্ব নিৰ্ধাৰিত।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَوَاكِهُ ۚ— وَهُمْ مُّكْرَمُوْنَ ۟ۙ
এই জীৱিকাৰ মাজত থাকিব বিভিন্ন প্ৰকাৰৰ উত্তম ফল-মূল, যিবোৰ তেওঁলোকে খোৱাৰ কামনা কৰিব। ইয়াতকৈও ওপৰত যিটো মৰ্যাদা তেওঁলোকক প্ৰদান কৰা হ’ব সেইটো হৈছে এই যে, তেওঁলোকৰ মৰ্যাদা বৃদ্ধি কৰি তেওঁলোকক সন্মানিত কৰা হ’ব, লগতে তেওঁলোকে আল্লাহৰ মহা সন্মানিত চেহেৰা দেখা পোৱাৰ সৌভাগ্য লাভ কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فِیْ جَنّٰتِ النَّعِیْمِ ۟ۙ
এই সকলোবোৰ বস্তু তেওঁলোকে জান্নাতত লাভ কৰিব, যি জান্নাতৰ নিয়ামত চিৰস্থায়ী, কেতিয়াও সমাপ্ত নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عَلٰی سُرُرٍ مُّتَقٰبِلِیْنَ ۟
তেওঁলোকে মৰ্যাদাপূৰ্ণ আসনত আউজি বহি ইজনে সিজনক দৰ্শন কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یُطَافُ عَلَیْهِمْ بِكَاْسٍ مِّنْ مَّعِیْنٍ ۟ۙ
তেওঁলোকৰ সন্মুখত এনেকুৱা মদিৰাৰ পিয়লা উপস্থাপন কৰা হ’ব, যিটো প্ৰবাহিত পানীৰ দৰে নিকা আৰু স্বচ্চ হ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَیْضَآءَ لَذَّةٍ لِّلشّٰرِبِیْنَ ۟ۚ
শুভ্ৰ বৰণৰ হ'ব। উপভোগকাৰীয়ে পৰিপূৰ্ণৰূপে উপভোগ কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَا فِیْهَا غَوْلٌ وَّلَا هُمْ عَنْهَا یُنْزَفُوْنَ ۟
তাত উপলব্ধ মদিৰাবোৰ, পাৰ্থিৱ মদিৰাৰ দৰে নহয়। সেই মদিৰাত এনেকুৱা কোনো নিচা নাই, যিটোৱে মানুহৰ বিবেকক প্ৰভাৱিত কৰে। সেই মদিৰা গ্ৰহণ কৰিলে মূৰৰ বিষো অনুভৱ নহ'ব। আনকি ইয়াৰ ফলত শৰীৰ আৰু বিবেক সম্পূৰ্ণৰূপে সুস্থ থাকিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَعِنْدَهُمْ قٰصِرٰتُ الطَّرْفِ عِیْنٌ ۟ۙ
জান্নাতত তেওঁলোকৰ বাবে থাকিব এনেকুৱা পৱিত্ৰ স্ত্ৰীসকল, যিসকলৰ দৃষ্টি তেওঁলোকৰ স্বামীৰ বাহিৰে আন কাৰো প্ৰতি নপৰিব। তেওঁলোকৰ চকুযোৰ হ’ব অতি আকৰ্ষণীয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَاَنَّهُنَّ بَیْضٌ مَّكْنُوْنٌ ۟
তেওঁলোকৰ শৰীৰৰ ৰং পাতল সোণ বৰণীয়া শুভ্ৰোজ্জ্বল ইমান ধুনীয়া হ’ব যে, যেনিবা চৰাইৰ কণী। যিটোক কোনো হাতে স্পৰ্শ কৰা নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلٰی بَعْضٍ یَّتَسَآءَلُوْنَ ۟
এতেকে জান্নাতীসকলৰ কিছুমানে আন কিছুমানক তেওঁলোকৰ অতীত সম্পৰ্কে জিজ্ঞাসাবাদ কৰিব, তথা এই কথা জানিবলৈ কৌতূহল সৃষ্টি হ’ব যে, পৃথিৱীত তেওঁলোকৰ সৈতে কি কি সংঘটিত হৈছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ قَآىِٕلٌ مِّنْهُمْ اِنِّیْ كَانَ لِیْ قَرِیْنٌ ۟ۙ
সেই মুমিনসকলৰ মাজৰ কোনোবাই ক’বঃ পৃথিৱীত মোৰ এজন বন্ধু আছিল, যিয়ে আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• سبب عذاب الكافرين: العمل المنكر؛ وهو الشرك والمعاصي.
কাফিৰসকলক শাস্তি প্ৰদানৰ অন্যতম কাৰণ হৈছে সিহঁতৰ অসৎকৰ্ম, যেনেঃ শ্বিৰ্ক আৰু বিভিন্ন গুনাহসমূহ।

• من نعيم أهل الجنة أنهم نعموا باجتماع بعضهم مع بعض، ومقابلة بعضهم مع بعض، وهذا من كمال السرور.
জান্নাতীসকলে যিবোৰ নিয়ামত লাভ কৰিব, তাৰ অন্যতম এটা নিয়ামত হৈছে, তেওঁলোকে ইজনে সিজনক সাক্ষাত কৰিবলৈ একত্ৰিত হোৱাৰ সুযোগ লাভ কৰিব। এইটো হ’ব তেওঁলোকৰ বাবে আটাইতকৈ আনন্দদায়ক মূহুৰ্ত্ত।

یَّقُوْلُ ءَاِنَّكَ لَمِنَ الْمُصَدِّقِیْنَ ۟
সি অস্বীকাৰ কৰি আৰু মোক উপহাস কৰি কৈছিল, হে বন্ধু! তুমিও এই আখিৰাতৰ জীৱনক বিশ্বাস কৰা নেকি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ءَاِذَا مِتْنَا وَكُنَّا تُرَابًا وَّعِظَامًا ءَاِنَّا لَمَدِیْنُوْنَ ۟
আমি যেতিয়া মৃত্যুবৰণ কৰিম তথা মাটিত পৰিণত হ'ম, ইপিনে আমাৰ হাড়বোৰ গেলি-পচি যাব, তাৰপিছতো আমাক পুনৰ্জীৱিত কৰা হ’ব নেকি? লগতে পৃথিৱীত কৰা আমাৰ কৰ্মবোৰৰ প্ৰতিদান আমাক দিয়া হ’ব নেকি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ هَلْ اَنْتُمْ مُّطَّلِعُوْنَ ۟
তাৰ মুমিন বন্ধুজনে তেওঁৰ জান্নাতী সংগীসকলক ক’বঃ আহকচোন চাওঁ, মোৰ সেই বন্ধুজনৰ কি অৱস্থা এতিয়া, যিয়ে আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰিছিল?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاطَّلَعَ فَرَاٰهُ فِیْ سَوَآءِ الْجَحِیْمِ ۟
এতেকে তেওঁলোকে ভুমুকি মাৰি চাব, আৰু তাৰ সেই বন্ধুজনক জাহান্নামৰ মাজ মজিয়াত দেখা পাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ تَاللّٰهِ اِنْ كِدْتَّ لَتُرْدِیْنِ ۟ۙ
এই দেখি তেওঁ ক’বঃ আল্লাহৰ শপত! হে মোৰ সঙ্গী, তুমি দেখোন মোকো জাহান্নামৰ অধিবাসী বনালাহেঁতেন, যদি মই তোমাৰ সেই কুফৰী কৰ্মক সমৰ্থন কৰিলোহেঁতেন আৰু আখিৰাতৰ জীৱনক অস্বীকাৰ কৰিলোহেঁতেন।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوْلَا نِعْمَةُ رَبِّیْ لَكُنْتُ مِنَ الْمُحْضَرِیْنَ ۟
যদি মোৰ প্ৰতি আল্লাহৰ অনুগ্ৰহ নহ’লহেঁতেন, যিয়ে মোক ঈমানৰ পথ দেখুৱাইছে আৰু হিদায়তৰ তাওফীক প্ৰদান কৰিছে, তেন্তে ময়ো তোমাৰ দৰে জাহান্নামত নিক্ষিপ্ত হ’লোহেঁতেন।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَفَمَا نَحْنُ بِمَیِّتِیْنَ ۟ۙ
শুনা! আমি জান্নাতৰ অধিবাসীসকল কেতিয়াও মৃত্যুবৰণ নকৰোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا مَوْتَتَنَا الْاُوْلٰی وَمَا نَحْنُ بِمُعَذَّبِیْنَ ۟
আমাৰ মৃত্যু কেৱল এবাৰেই আছিল, যিটোৰ সোৱাদ আমি পৃথিৱীতে গ্ৰহণ কৰিছোঁ। বৰং এতিয়া আমি জান্নাতত চিৰকাল বসবাস কৰিম। আনহাতে আমি কাফিৰসকলৰ দৰে শাস্তিৰ সন্মুখীনো নহওঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّ هٰذَا لَهُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟
এই যিটো প্ৰতিদান আমাৰ প্ৰতিপালকে আমাক প্ৰদান কৰিছে, (যেনে- জান্নাতত প্ৰৱেশ কৰাৰ সুযোগ, জাহান্নামৰ পৰা সুৰক্ষা আদি) এইটো হৈছে মহা সফলতা। কোনো সফলতাই ইয়াৰ সমান হ’ব নোৱাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِمِثْلِ هٰذَا فَلْیَعْمَلِ الْعٰمِلُوْنَ ۟
এনেকুৱা মহা প্ৰতিদানৰ বাবেই আমলকাৰীয়ে আমল কৰা উচিত। কিয়নো এইটোৱেই হৈছে লাভদায়ক ব্যৱসায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَذٰلِكَ خَیْرٌ نُّزُلًا اَمْ شَجَرَةُ الزَّقُّوْمِ ۟
উপৰোক্ত যিবোৰ নিয়ামত বৰ্ণনা কৰা হ’ল, যিবোৰ আল্লাহে তেওঁৰ নিষ্ঠাৱান বান্দাসকলৰ বাবে প্ৰস্তুত কৰি ৰাখিছে, সন্মান আৰু আতিথ্যৰ বাবে সেইবোৰ নিয়ামত উত্তম নে সেই গছ উত্তম, যিটোক কোৰআনত অভিশপ্ত বুলি কোৱা হৈছে? যিটো গছ কাফিৰসকলক খাবলৈ দিয়া হ’ব, যি খাদ্যই সিহঁতৰ পুষ্টিও সাধন নকৰিব আৰু ক্ষুধাও নিবাৰণ নকৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّا جَعَلْنٰهَا فِتْنَةً لِّلظّٰلِمِیْنَ ۟
আমি এই গছজোপাক এটা পৰীক্ষাস্বৰূপ বনাইছোঁ। ইয়াৰ দ্বাৰা সেইসকল লোকৰ পৰীক্ষা লোৱা হয়, যিসকলে কুফৰী আৰু গুনাহৰ জৰিয়তে নিজৰ ওপৰত অন্যায় কৰিছে। সিহঁতে কয়ঃ জুয়ে গছ-গছনি খৰি আদিক পুৰি পেলায়, গতিকে জুইৰ মাজত গছ হোৱাটো সম্ভৱ নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهَا شَجَرَةٌ تَخْرُجُ فِیْۤ اَصْلِ الْجَحِیْمِ ۟ۙ
নিশ্চিতভাৱে যাক্কুম গছ উৎপন্ন হয় নিকৃষ্ট ঠাইত। কিয়নো সেই গছ উৎপন্ন হয় জাহান্নামৰ গহীন গহ্বৰত।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
طَلْعُهَا كَاَنَّهٗ رُءُوْسُ الشَّیٰطِیْنِ ۟
সেই গছৰ পৰা উৎপন্ন হোৱা ফল দেখাত অত্যন্ত কুৎসিত, যেনিবা চয়তানৰ মূৰ। আকাৰ আকৃতিয়ে প্ৰমাণ কৰে যে, ই অত্যন্ত দুৰ্গন্ধযুক্ত। অৰ্থাৎ ইয়াৰ ফল অত্যন্ত নিকৃষ্ট সোৱাদযুক্ত।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِنَّهُمْ لَاٰكِلُوْنَ مِنْهَا فَمَالِـُٔوْنَ مِنْهَا الْبُطُوْنَ ۟ؕ
নিশ্চয় কাফিৰসকলে সেই তিক্ত আৰু নিকৃষ্ট ফল ভক্ষণ কৰিব, আৰু তাৰ জৰিয়তে নিজৰ উদৰ ভৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اِنَّ لَهُمْ عَلَیْهَا لَشَوْبًا مِّنْ حَمِیْمٍ ۟ۚ
সেই ফল ভক্ষণ কৰাৰ পিছত সিহঁতক যিটো পানীয় পৰিবেশন কৰা হ’ব, সেইটো হ’ব গৰম আৰু নিকৃষ্ট উপাদানেৰে মিশ্ৰিত।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اِنَّ مَرْجِعَهُمْ لَاۡاِلَی الْجَحِیْمِ ۟
ইয়াৰ পিছত সিহঁতক জাহান্নামৰ শাস্তিৰ পিনে প্ৰত্যাৱৰ্তন কৰোৱা হ’ব, এতেকে সিহঁত এটা শাস্তিৰ পৰা আনটো শাস্তিলৈ প্ৰস্থান কৰি থাকিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهُمْ اَلْفَوْا اٰبَآءَهُمْ ضَآلِّیْنَ ۟ۙ
নিশ্চয় এই কাফিৰসকলে নিজৰ পিতৃ-পুৰুষসকলক হিদায়তৰ পথৰ পৰা পথভ্ৰষ্ট অৱস্থাত পাইছিল। সেয়ে ইহঁতেও দেখা-দেখি সিহঁতৰেই অনুসৰণ কৰিছে। প্ৰমাণৰ প্ৰতি কোনো ভ্ৰূক্ষেপ কৰা নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَهُمْ عَلٰۤی اٰثٰرِهِمْ یُهْرَعُوْنَ ۟
সেইকাৰণেই ইহঁতে পূৰ্ব-পুৰুষসকলৰ অনুসৰণ কৰি বিভ্ৰান্তিৰ পিনে ক্ষীপ্ৰতাৰে আগুৱাই গৈ আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ ضَلَّ قَبْلَهُمْ اَكْثَرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟ۙ
নিশ্চয় ইহঁতৰ পূৰ্বেও পূৰ্বৱৰ্তী লোকসকলৰ মাজৰ পৰা বহুতো লোক পথভ্ৰষ্ট হৈছিল। গতিকে হে ৰাছুল! আপোনাৰ সম্প্ৰদায়েই প্ৰথম পথভ্ৰষ্ট জাতি নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا فِیْهِمْ مُّنْذِرِیْنَ ۟
নিশ্চয় আমি পূৰ্বৱৰ্তী উম্মতসমূহৰ মাজতো ৰাছুল প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ। যিসকলে সিহঁতক আল্লাহৰ শাস্তিৰ পৰা ভয় দেখুৱাইছিল, কিন্তু তথাপিও সিহঁতে অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَانْظُرْ كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُنْذَرِیْنَ ۟ۙ
হে ৰাছুল! লক্ষ্য কৰকচোন, সেইসকল লোকৰ পৰিণাম কেনেকুৱা আছিল, যিসকলক সিহঁতৰ ৰাছুলসকলে সতৰ্ক কৰিছিল কিন্তু সিহঁতে তেওঁলোকৰ কথাত সঁহাৰি দিয়া নাছিল। নিশ্চয় সিহঁতৰ পৰিণাম আছিল চিৰস্থায়ী জাহান্নাম। কিয়নো সিহঁতে কুফৰী কৰিছিল আৰু ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا عِبَادَ اللّٰهِ الْمُخْلَصِیْنَ ۟۠
কেৱল সেইসকল লোকৰ বাহিৰে, যিসকলক আল্লাহে ঈমান পোষণ কৰাৰ বাবে নিৰ্বাচিত কৰিছে। কিয়নো তেওঁলোক সেই শাস্তিৰ পৰা সুৰক্ষিত থাকিব, যি শাস্তিৰ দ্বাৰা অস্বীকাৰ কৰা কাফিৰসকলৰ অন্ত হ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ نَادٰىنَا نُوْحٌ فَلَنِعْمَ الْمُجِیْبُوْنَ ۟ؗۖ
নিশ্চয় আমাৰ নবী নূহ আলাইহিচ্ছালামে আমাক আহ্বান কৰিছিল, যেতিয়া তেওঁ সেই সম্প্ৰদায়ৰ বিৰুদ্ধে বদ্দুআ কৰিছিল যিসকলে তেওঁক নাকচ কৰিছিল তথা অস্বীকাৰ কৰিছিল। তেতিয়া আমি তেওঁৰ প্ৰাৰ্থনাৰ গুৰুত্ব সহকাৰে সঁহাৰি দিছিলোঁ। কাৰণ সিহঁতৰ বিৰুদ্ধে তেওঁৰ বদ্দুআ আমি লগে লগে স্বীকাৰ কৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَجَّیْنٰهُ وَاَهْلَهٗ مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِیْمِ ۟ؗۖ
নিশ্চয় আমি তেওঁক আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালক, লগতে তেওঁৰ সৈতে থকা মুমিনসকলক তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ নিৰ্যাতনৰ পৰা আৰু সেই মহাপ্লাৱনৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিলোঁ, যিটোক কাফিৰসকলৰ ধ্বংসৰ বাবে প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الظفر بنعيم الجنان هو الفوز الأعظم، ولمثل هذا العطاء والفضل ينبغي أن يعمل العاملون.
জান্নাতৰ নিয়ামত লাভ কৰাটোৱে হৈছে মহাসফলতা। এনেকুৱা প্ৰতিদান আৰু সফলতাৰ বাবেই আমলকাৰীসকলে আমল কৰা উচিত।

• إن طعام أهل النار هو الزقّوم ذو الثمر المرّ الكريه الطعم والرائحة، العسير البلع، المؤلم الأكل.
জাহান্নামত জাহান্নামীসকলৰ খাদ্য বস্তু হ’ব যাক্কুম গছৰ ফল। যি ফল অত্যন্ত দুৰ্গন্ধযুক্ত তথা অতি উৎকট আৰু তিতা। যিটোক গিলি পেলোৱা কঠিন আৰু ভক্ষণ কৰাও কষ্টদায়ক।

• أجاب الله تعالى دعاء نوح عليه السلام بإهلاك قومه، والله نعم المقصود المجيب.
আল্লাহে নূহ আলাইহিচ্ছালামৰ সেই দুআ কবূল কৰিছিল, যি দুআত তেওঁ নিজ সম্প্ৰদায়ক ধ্বংস কৰাৰ বিষয়ে আবেদন কৰিছিল। নিশ্চয় আল্লাহ অতি উত্তম উদ্দেশ্য সফলকাৰী তথা প্ৰাৰ্থনা স্বীকাৰকাৰী।

وَجَعَلْنَا ذُرِّیَّتَهٗ هُمُ الْبٰقِیْنَ ۟ؗۖ
আমি কেৱল তেওঁৰ পৰিয়ালক আৰু তেওঁৰ মুমিন অনুসাৰীসকলক ৰক্ষা কৰিছিলোঁ। তেওঁলোকৰ বাহিৰে আন আন কাফিৰ লোকসকলক ডুবাই মাৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ؗۖ
পৰৱৰ্তী লোকসকলৰ মাজত তেওঁলোকৰ উত্তম প্ৰশংসা জাৰি ৰাখিছিলোঁ। সেয়েহে মানুহে তেওঁলোকৰ ভূয়সী প্ৰশংসা কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَلٰمٌ عَلٰی نُوْحٍ فِی الْعٰلَمِیْنَ ۟
পৰৱৰ্তী লোকসকলৰ মাজৰ কোনেও যাতে নূহ আলাইহিচ্ছালামক বেয়াকৈ ক’ব নোৱাৰে, তাৰ পৰা তেওঁক সুৰক্ষা তথা নিৰাপত্তা প্ৰদান কৰা হৈছে। বৰং তেওঁৰ প্ৰশংসা আৰু ভাল চৰ্চা সদায় কিংবদন্তি হিচাপে চলি থাকিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
আমি নূহ আলাইহিচ্ছালামক যি প্ৰতিদান দিছোঁ, এনেকুৱা প্ৰতিদান আমি প্ৰত্যেক সেইসকল ব্যক্তিক প্ৰদান কৰিম, যিসকলে নিষ্ঠা সহকাৰে একমাত্ৰ আল্লাহৰেই ইবাদত কৰে তথা তেওঁৰ আনুগত্য কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهٗ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
নিশ্চয় নূহ হৈছে আল্লাহৰ আনুগত্য কৰা মুমিন বান্দাসকলৰ অন্যতম।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ اَغْرَقْنَا الْاٰخَرِیْنَ ۟
ইয়াৰ পিছত বাকী লোকসকলক আমি প্ৰেৰণ কৰা মহাপ্লাৱনৰ দ্বাৰা ধ্বংস কৰিছিলোঁ। সিহঁতৰ মাজৰ কোনেও ৰক্ষা পোৱা নাছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ مِنْ شِیْعَتِهٖ لَاِبْرٰهِیْمَ ۟ۘ
নিশ্চয় ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালাম তেওঁৰেই ধৰ্মৰ সেই লোকসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছিল, যিসকলে তেওঁৰ দৰেই আল্লাহৰ তাওহীদৰ পিনে মানুহক আহ্বান কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِذْ جَآءَ رَبَّهٗ بِقَلْبٍ سَلِیْمٍ ۟
স্মৰণ কৰক সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া তেওঁ নিজ প্ৰতিপালকৰ ওচৰত শ্বিৰ্কৰ পৰা পৱিত্ৰ আৰু আল্লাহৰ বাবে তেওঁৰ মখলুকৰ হিতাকাংক্ষী অন্তৰ লৈ আগমন কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِذْ قَالَ لِاَبِیْهِ وَقَوْمِهٖ مَاذَا تَعْبُدُوْنَ ۟ۚ
যেতিয়া তেওঁ নিজৰ পিতৃক আৰু তেওঁৰ মুশ্বৰিক সম্প্ৰদায়ক ভৰ্ৎসনা কৰি কৈছিলঃ তোমালোকে আল্লাহৰ বাহিৰে এইবোৰ কিহৰ পূজা-পাঠ কৰা?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَىِٕفْكًا اٰلِهَةً دُوْنَ اللّٰهِ تُرِیْدُوْنَ ۟ؕ
আল্লাহক এৰি তোমালোকে এই মিছা উপাস্যবোৰৰ পূজা-পাঠ কৰা নেকি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَمَا ظَنُّكُمْ بِرَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟
হে মোৰ জাতিৰ লোকসকল! বিশ্বজগতৰ প্ৰতিপালক আল্লাহ সম্পৰ্কে তোমালোকৰ ধাৰণা কি, যেতিয়া তোমালোকে তেওঁৰ বাহিৰে আনৰ পূজা-পাঠ কৰা অৱস্থাত তেওঁৰ সৈতে সাক্ষাৎ কৰিবা? তোমালোকেই কোৱাচোন, তেতিয়া তেওঁ তোমালোকৰ সৈতে কি আচৰণ কৰিব?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَنَظَرَ نَظْرَةً فِی النُّجُوْمِ ۟ۙ
তেতিয়া ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে আকাশৰ প্ৰতি দৃষ্টিপাত কৰিলে, যাতে তেওঁৰ জাতিৰ সৈতে ওলাই যোৱাৰ পৰা বিৰত থকাৰ কোনো উপায় অনুসন্ধান কৰিব পাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَقَالَ اِنِّیْ سَقِیْمٌ ۟
এতেকে তেওঁ লোকসকলৰ সৈতে মেলাত গমন কৰাৰ পৰা বিৰত থকাৰ বাবে অজুহাত দেখুৱাই ক’লেঃ আজি মই অসুস্থ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَتَوَلَّوْا عَنْهُ مُدْبِرِیْنَ ۟
ফলত সিহঁতে তেওঁক এৰি গুচি গ’ল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَرَاغَ اِلٰۤی اٰلِهَتِهِمْ فَقَالَ اَلَا تَاْكُلُوْنَ ۟ۚ
সিহঁত গুচি যোৱাৰ পিছত তেওঁ সেই মূৰ্ত্তিবোৰৰ ওচৰলৈ গ’ল, যিবোৰক সিহঁতে আল্লাহৰ বাহিৰে উপাসনা কৰিছিল। তেতিয়া তেওঁ সিহঁতৰ সেই উপাস্যবোৰক উপহাসসূচক বাক্যত ক’লেঃ তোমালোকে এইবোৰ খাদ্য কিয় নোখোৱা, মুশ্বৰিকসকলে দেখোন বিশেষকৈ তোমালোকৰ বাবে এইবোৰ প্ৰস্তুত কৰিছে?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَا لَكُمْ لَا تَنْطِقُوْنَ ۟
কি হ’ল তোমালোকৰ, কথা নোকোৱা কিয়? আৰু প্ৰাৰ্থনাকাৰীসকলৰ প্ৰাৰ্থনাত সঁহাৰি নিদিয়া কিয়?! আল্লাহৰ বাহিৰে এইবোৰক উপাসনা কৰা উচিত নে?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَرَاغَ عَلَیْهِمْ ضَرْبًا بِالْیَمِیْنِ ۟
ইয়াৰ পিছত ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে সেইবোৰক ভাঙি চূৰ্ণ-বিচূৰ্ণ কৰিবলৈ সোঁহাতেৰে সজোৰে আঘাত কৰিবলৈ ধৰিলে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَقْبَلُوْۤا اِلَیْهِ یَزِفُّوْنَ ۟
মেলাৰ পৰা ঘূৰি আহি মূৰ্ত্তিবোৰৰ উপাসনাকাৰীসকলে ততাতৈয়াকৈ তেওঁৰ ফালে ঢাপলি মেলিলে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ اَتَعْبُدُوْنَ مَا تَنْحِتُوْنَ ۟ۙ
ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে দৃঢ়তাৰে সিহঁতৰ মোকাবিলা কৰিলে আৰু সিহঁতক ধিক্কাৰ দি ক’লেঃ তোমালোকে আল্লাহৰ বাহিৰে এইবোৰ উপাস্যৰ আৰাধনা কৰা নেকি, যিবোৰক তোমালোকে নিজ হাতেৰে তৈয়াৰ কৰা?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاللّٰهُ خَلَقَكُمْ وَمَا تَعْمَلُوْنَ ۟
অথচ পৱিত্ৰ আল্লাহেই তোমালোকক আৰু তোমালোকৰ কৰ্মকো সৃষ্টি কৰিছে। আৰু এই মুৰ্ত্তিবোৰো তোমালোকৰ কৰ্মৰেই এটা অংশ। গতিকে একমাত্ৰ আল্লাহেই ইবাদতৰ যোগ্য। লগতে তেওঁৰ সৈতে আন কাকো তেওঁৰ অংশী কৰা বৈধ নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوا ابْنُوْا لَهٗ بُنْیَانًا فَاَلْقُوْهُ فِی الْجَحِیْمِ ۟
এতেকে যেতিয়া সিহঁতে দলিল প্ৰমাণেৰে তেওঁৰ মোকাবিলা কৰিব নোৱাৰিলে, তেতিয়া সিহঁতে শক্তি প্ৰয়োগ কৰিবলৈ ধৰিলে। তেতিয়া সিহঁতে পৰস্পৰৰ মাজত পৰামৰ্শ কৰিবলৈ ধৰিলে যে, ইব্ৰাহীমৰ লগত কি কৰা উচিত। অৱশেষত সিহঁত এই সিদ্ধান্তত উপনীত হ’ল যে, তেওঁৰ বাবে এটা অগ্নিশালা নিৰ্মাণ কৰা হওক। আৰু তাত কাঠৰ টুকুৰা, খৰি আদিৰে জুই প্ৰজ্বলিত কৰি তাত তেওঁক নিক্ষেপ কৰা হওক।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَرَادُوْا بِهٖ كَیْدًا فَجَعَلْنٰهُمُ الْاَسْفَلِیْنَ ۟
ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামৰ সম্প্ৰদায়ে তেওঁক বিনাশ কৰি শান্তি লাভ কৰিব বুলি ভাৱিছিল। কিন্তু সিহঁতৰ এই প্ৰয়াসত আমি সিহঁতক ব্যৰ্থ কৰিছিলোঁ। কাৰণ আমি সেই জুইক ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামৰ বাবে শীতল তথা শান্তিময় কৰি দিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالَ اِنِّیْ ذَاهِبٌ اِلٰی رَبِّیْ سَیَهْدِیْنِ ۟
ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে ক’লেঃ নিশ্চয় মই মোৰ সম্প্ৰদায়ৰ দেশ এৰি, মোৰ প্ৰতিপালকৰ ফালে হিজৰত কৰিম, যাতে মই নিষ্ঠা সহকাৰে তেওঁৰ ইবাদত কৰিব পাৰোঁ। অচিৰেই মোৰ প্ৰতিপালকে মোক সেই পথ দেখুৱাব, যি পথত মোৰ বাবে আছে পৃথিৱী আৰু আখিৰাতৰ কল্যাণ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبِّ هَبْ لِیْ مِنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟
হে মোৰ প্ৰতিপালক! মোক এজন নেক সন্তান দান কৰা। যিয়ে অচিনাকি ঠাইত মোৰ সহায়ক হ’ব আৰু মোৰ সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَبَشَّرْنٰهُ بِغُلٰمٍ حَلِیْمٍ ۟
এতেকে আমি তেওঁৰ দুআ কবূল কৰিলোঁ, আৰু তেওঁক আনন্দদায়ক সুসংবাদ দিলোঁ। ফলত আমি তেওঁক এজন পুত্ৰ সন্তানৰ সংবাদ দিলোঁ, যিজন ডাঙৰ হৈ সহনশীল হ’ব। সুযোগ্য সেই পুত্ৰ সন্তান হৈছে ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালাম।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْیَ قَالَ یٰبُنَیَّ اِنِّیْۤ اَرٰی فِی الْمَنَامِ اَنِّیْۤ اَذْبَحُكَ فَانْظُرْ مَاذَا تَرٰی ؕ— قَالَ یٰۤاَبَتِ افْعَلْ مَا تُؤْمَرُ ؗ— سَتَجِدُنِیْۤ اِنْ شَآءَ اللّٰهُ مِنَ الصّٰبِرِیْنَ ۟
ইয়াৰ পিছত ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালাম যেতিয়া যৌৱনত উপনীত হ’ল, আৰু তেওঁৰ পিতাৰ সৈতে কাম কৰিব পৰা হ’ল, তেতিয়া তেওঁৰ পিতা ইব্ৰাহীমে এটা সপোন দেখিলে। জানি থোৱা উচিত যে, নবীসকলৰ সপোনো হৈছে অহী। ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে এই সপোনৰ উদ্দেশ্য বুজাবলৈ তেওঁৰ পুত্ৰ ইছমাঈলৰ ওচৰত সপোনটো বিৱৰি ক’লেঃ হে মোৰ চেনেহৰ পুত্ৰ! মই সপোনত দেখিলোঁ, মই তোমাক জবেহ কৰি আছোঁ। এই বিষয়ে তোমাৰ অভিমত কি? তেতিয়া ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামে তেওঁৰ পিতা ইব্ৰাহীমক উত্তৰ দি ক’লেঃ হে মোৰ পিতা! মোক জবেহ কৰা সম্পৰ্কে আল্লাহে আপোনাক যি আদেশ দিছে, সেইটো আপুনি পালন কৰক। নিশ্চয় আপুনি মোক ইন শ্বা আল্লাহ ধৈৰ্যশীলসকলৰ আৰু আল্লাহৰ আদেশ পালনকাৰীসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত পাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• من مظاهر الإنعام على نوح: نجاة نوح ومن آمن معه، وجعل ذريته أصول البشر والأعراق والأجناس، وإبقاء الذكر الجميل والثناء الحسن.
নূহ আলাইহিচ্ছালামৰ ওপৰত আল্লাহে যিবোৰ উপকাৰ কৰিছিল, সেইবোৰৰ কিছুমান হৈছে এনেধৰণৰঃ নূহ আলাইহিচ্ছালাম আৰু তেওঁৰ সৈতে থকা মুমিনসকলক তেওঁ ৰক্ষা কৰিছিল। তেওঁৰ বংশধৰসকলক সকলো বৰ্গৰ মানুহৰ মূল বনাইছিল। লগতে তেওঁলোকৰ ভাল চৰ্চা আৰু প্ৰশংসা পৰৱৰ্তী প্ৰজন্মৰ মাজত যুগমীয়া কৰি ৰাখিছে।

• أفعال الإنسان يخلقها الله ويفعلها العبد باختياره.
বান্দাৰ কৰ্মৰ সৃষ্টিকৰ্তা হৈছে আল্লাহ তাআলা, কিন্তু বান্দাই নিজ ইচ্ছামতে সেই কৰ্ম সম্পাদন কৰে।

• الذبيح بحسب دلالة هذه الآيات وترتيبها هو إسماعيل عليه السلام؛ لأنه هو المُبَشَّر به أولًا، وأما إسحاق عليه السلام فبُشِّر به بعد إسماعيل عليه السلام.
এই আয়াতবোৰে আৰু ইয়াৰ শৃঙ্খলাবদ্ধতাই প্ৰমাণ কৰে যে, ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামকহে কুৰবানী কৰাৰ বাবে লৈ যোৱা হৈছিল। কিয়নো প্ৰথম সুসংবাদ তেওঁৰ বিষয়েই দিয়া হৈছিল। আনহাতে ইছহাক্ব আলাইহিচ্ছালামৰ সুসংবাদ ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামৰ পিছত দিয়া হৈছিল।

• قول إسماعيل: ﴿سَتَجِدُنِي إِن شَآءَ اْللهُ مِنَ اْلصَّابِرِينَ﴾ سبب لتوفيق الله له بالصبر؛ لأنه جعل الأمر لله.
ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা ধৈৰ্য্য ধাৰণ কৰাৰ তাওফীক লাভ কৰিছিল। সেইকাৰণেই তেওঁ কৈছিলঃ নিশ্চয় আপুনি মোক ধৈৰ্যশীলসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত পাব। কিয়নো তেওঁ গোটেই বিষয়টোক আল্লাহৰ ওপৰত অৰ্পন কৰিছিল।

فَلَمَّاۤ اَسْلَمَا وَتَلَّهٗ لِلْجَبِیْنِ ۟ۚ
ইয়াৰ পিছত তেওঁলোক পিতা-পুত্ৰ যেতিয়া আল্লাহৰ সন্মুখত নত হ’ল আৰু তেওঁৰ আদেশ পালন কৰিবলৈ প্ৰস্তুত হ’ল, তেতিয়া ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে তেওঁৰ পুত্ৰক তলমূৰ কৰি শুৱাই দিলে, যাতে তেওঁক কুৰবানী কৰাৰ সেই আদেশ পালন হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَادَیْنٰهُ اَنْ یّٰۤاِبْرٰهِیْمُ ۟ۙ
ইব্ৰাহীমে যেতিয়া আল্লাহৰ আদেশ ৰূপায়ণ কৰিবলৈ তেওঁৰ পুত্ৰক জবেহ কৰিবলৈ ধৰিলে, তেতিয়া আমি ইব্ৰাহীমক মাতি ক’লো, হে ইব্ৰাহীম!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَدْ صَدَّقْتَ الرُّءْیَا ۚ— اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
আপুনি আপোনাৰ পুত্ৰক জবেহ কৰা সম্পৰ্কে দেখা সেই সপোনক বাস্তৱ ৰূপ দান কৰিবলৈ নিশ্চিতভাৱে সক্ষম হৈছে। যিদৰে আমি আপোনাক এই মহা পৰীক্ষাৰ পৰা ৰক্ষা কৰি প্ৰতিদান দান কৰিছোঁ, ঠিক সেইদৰে আমি সদাচাৰীসকলক প্ৰতিদান দিওঁ আৰু তেওঁলোকক কঠিন পৰিস্থিতি আৰু বিপদ-আপদৰ পৰা ৰক্ষা কৰোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّ هٰذَا لَهُوَ الْبَلٰٓؤُا الْمُبِیْنُ ۟
নিশ্চয় এয়া আছিল স্পষ্ট পৰীক্ষা, য’ত ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামে কৃতিত্ব সহকাৰে উত্তীৰ্ণ হৈছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَفَدَیْنٰهُ بِذِبْحٍ عَظِیْمٍ ۟
আমি ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামক এটা ডাঙৰ দুম্বাৰ কুৰবানীৰ বিনিময়ত মুক্ত কৰিছিলোঁ, যিটোক তেওঁৰ পৰিবৰ্তে কুৰবানী কৰা হৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ؗ
আৰু আমি ইব্ৰাহীম আলাইহিচ্ছালামৰ উত্তম প্ৰশংসা পৰৱৰ্তী উম্মতসমূহৰ মাজতো জাৰি ৰাখিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَلٰمٌ عَلٰۤی اِبْرٰهِیْمَ ۟
ইব্ৰাহীমৰ বাবে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা আছে ছালাম তথা অভিবাদন, লগতে সকলো প্ৰকাৰ বিপদ-আপদৰ পৰা নিৰাপত্তা আৰু দুআ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
যিদৰে আমি ইব্ৰাহীমক তেওঁৰ আনুগত্যৰ বিনিময়ত প্ৰতিদান দান কৰিছোঁ, ঠিক সেইদৰে আমি সদাচাৰীসকলক প্ৰতিদান দিওঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهٗ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
নিশ্চয় ইব্ৰাহীম আছিল আমাৰ মুমিন বান্দাসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত। যিসকলে আল্লাহৰ ইবাদতৰ দাবীসমূহ পুংখানুপুংখভাৱে আদায় কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبَشَّرْنٰهُ بِاِسْحٰقَ نَبِیًّا مِّنَ الصّٰلِحِیْنَ ۟
আমি তেওঁক আৰু এজন পুত্ৰ সন্তানৰ সুসংবাদ দিছিলোঁ। যিজন পিছলৈ নবী হৈছিল আৰু নেক বান্দাত পৰিণত হৈছিল। তেওঁ হৈছে ইছহাক্ব আলাইহিচ্ছালাম। এই সুসংবাদ আছিল দৰাচলতে পিতা-মাতাৰ একমাত্ৰ সন্তান ইছমাঈল আলাইহিচ্ছালামৰ কুৰবানী সম্পৰ্কীয় আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰাৰ প্ৰতিদান।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبٰرَكْنَا عَلَیْهِ وَعَلٰۤی اِسْحٰقَ ؕ— وَمِنْ ذُرِّیَّتِهِمَا مُحْسِنٌ وَّظَالِمٌ لِّنَفْسِهٖ مُبِیْنٌ ۟۠
আমি তেওঁৰ ওপৰত আৰু তেওঁৰ পুত্ৰ ইছহাক্বৰ ওপৰত, আমাৰ ফালৰ পৰা বৰকত অৱতীৰ্ণ কৰিছিলোঁ। আৰু দুয়োকে প্ৰদান কৰিছিলোঁ অসংখ্য নিয়ামত। আমি দুয়োৰে বংশ বিস্তাৰ কৰিছিলোঁ। তেওঁলোকৰ বংশধৰসকলৰ মাজৰ কিছুমানে আল্লাহৰ আনুগত্য কৰি নেক বান্দাত পৰিণত হৈছিল, আৰু আন কিছুমানে কুফৰী আৰু গুনাহত লিপ্ত হৈ নিজৰ ওপৰতেই প্ৰকাশ্য অন্যায় কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ مَنَنَّا عَلٰی مُوْسٰی وَهٰرُوْنَ ۟ۚ
নিশ্চয় আমি মুছা আৰু তেওঁৰ ভাই হাৰূনক নবুওৱত প্ৰদান কৰি তেওঁলোকক উপকাৰ কৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَجَّیْنٰهُمَا وَقَوْمَهُمَا مِنَ الْكَرْبِ الْعَظِیْمِ ۟ۚ
আমি তেওঁলোক দুয়োকে আৰু তেওঁলোকৰ সম্প্ৰদায় বনী ইছৰাঈলকো ফিৰআউনৰ দাসত্বৰ পৰা আৰু সাগৰত ডুবি যোৱাৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَنَصَرْنٰهُمْ فَكَانُوْا هُمُ الْغٰلِبِیْنَ ۟ۚ
ফিৰআউন আৰু তাৰ সেনাবাহিনীৰ বিৰুদ্ধে আমি তেওঁলোকক সহায় কৰিছিলোঁ, যাৰ ফলত তেওঁলোকে নিজৰ শত্ৰুসকলৰ ওপৰত প্ৰভাৱ বিস্তাৰ কৰিবলৈ সফল হৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاٰتَیْنٰهُمَا الْكِتٰبَ الْمُسْتَبِیْنَ ۟ۚ
আমিয়েই মুছা আৰু তেওঁৰ ভাই হাৰূনক এখন স্পষ্ট গ্ৰন্থ দান কৰিছিলোঁ, যাৰ মাজত কোনো ধৰণৰ সন্দেহ নাছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهَدَیْنٰهُمَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِیْمَ ۟ۚ
আমি দুয়োকে সঠিক পথৰ হিদায়ত দিছিলোঁ, যি পথত কোনো ধৰণৰ বক্ৰতা নাই। ইয়াৰ দ্বাৰা ইছলাম ধৰ্মৰ পথক বুজোৱা হৈছে, যি পথে পথিকক সৃষ্টিকৰ্তাৰ সন্তুষ্টিৰ পিনে লৈ যায়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِمَا فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ۙۖ
পৰৱৰ্তী উম্মতসমূহৰ মাজতো তেওঁলোক দুয়োৰে প্ৰশংসা আৰু উত্তম চৰ্চা অব্যাহত ৰাখিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَلٰمٌ عَلٰی مُوْسٰی وَهٰرُوْنَ ۟
আল্লাহৰ ফালৰ পৰা তেওঁলোক দুয়োৰে বাবে আছে পৱিত্ৰ ছালাম আৰু প্ৰত্যেক বিপদ-আপদৰ পৰা নিৰাপত্তা আৰু দুআ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
যিদৰে আমি মুছা আৰু হাৰূনক উৎকৃষ্ট প্ৰতিদান দান কৰিছোঁ, ঠিক সেইদৰে আমি উত্তম প্ৰতিদান দিওঁ সেইসকল লোকক, যিসকলে নিষ্ঠা সহকাৰে নিজ প্ৰতিপালকৰ আনুগত্য কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهُمَا مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
নিশ্চয় মুছা আৰু হাৰূন আছিল আমাৰ মুমিন বান্দাসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত। তেওঁলোক চৰীয়ত মুতাবিক আমলকাৰী আছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ اِلْیَاسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟ؕ
নিশ্চয় ইলিয়াছো আছিল নিজ প্ৰতিপালকৰ তৰফৰ পৰা প্ৰেৰিত ৰাছুল। আল্লাহে তেওঁক নবুওৱত আৰু ৰিছালতৰ দ্বাৰা পুৰস্কৃত কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِذْ قَالَ لِقَوْمِهٖۤ اَلَا تَتَّقُوْنَ ۟
বনী ইছৰাঈলৰ প্ৰতি তেওঁক প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল, যেতিয়া তেওঁ বনী ইছৰাঈলক ক’লেঃ হে মোৰ জাতিৰ লোকসকল! তোমালোকে আল্লাহৰ আদেশ পালন কৰি অৰ্থাৎ তাওহীদ স্বীকাৰ কৰি তথা তেওঁৰ নিষেধকৃত বিষয়ৰ পৰা বিৰত থাকি অৰ্থাৎ শ্বিৰ্কৰ পৰা আঁতৰি থাকি তেওঁক ভয় নকৰা কিয়?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَتَدْعُوْنَ بَعْلًا وَّتَذَرُوْنَ اَحْسَنَ الْخَالِقِیْنَ ۟ۙ
তোমালোকে আল্লাহক এৰি বা’ল মূৰ্ত্তিৰ উপাসনা কিয় কৰা? সৰ্বোৎকৃষ্ট সৃষ্টিকৰ্তা আল্লাহৰ ইবাদত পৰিত্যাগ কৰাৰ কাৰণ কি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اللّٰهَ رَبَّكُمْ وَرَبَّ اٰبَآىِٕكُمُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
অথচ আল্লাহেই হৈছে তোমালোকৰ প্ৰকৃত প্ৰতিপালক, তেৱেঁই তোমালোকক সৃষ্টি কৰিছে। তথা তোমালোকৰ পূৰ্ব-পুৰুষসকলকো তেৱেঁই সৃষ্টি কৰিছিল। একমাত্ৰ তেৱেঁই ইবাদতৰ যোগ্য। এই মূৰ্ত্তিবোৰ কেতিয়াও উপাসনাৰ যোগ্য নহয়, যিবোৰে উপকাৰ বা অপকাৰ কৰিবলৈও সক্ষম নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• قوله: ﴿فَلَمَّآ أَسْلَمَا﴾ دليل على أن إبراهيم وإسماعيل عليهما السلام كانا في غاية التسليم لأمر الله تعالى.
আল্লাহ তাআলাৰ এই বাণীয়ে (فَلَمَّآ أَسْلَمَا) প্ৰমাণ কৰে যে, ইব্ৰাহীম আৰু ইছমাঈল আলাইহিমাচ্ছালাম উভয়েই আল্লাহৰ আদেশত শিৰ নত কৰিছিল।

• من مقاصد الشرع تحرير العباد من عبودية البشر.
চৰীয়তৰ উদ্দেশ্যসমূহৰ পৰা এটা মহৎ উদ্দেশ্য হৈছে, তেওঁৰ বান্দাসকলক মানুহৰ দাসত্বৰ পৰা উলিয়াই অনা।

• الثناء الحسن والذكر الطيب من النعيم المعجل في الدنيا.
প্ৰশংসা আৰু ভাল চৰ্চা সেইবোৰ নিয়ামতৰ অন্তৰ্ভুক্ত, যিবোৰ বান্দাই পৃথিৱীত লাভ কৰে।

فَكَذَّبُوْهُ فَاِنَّهُمْ لَمُحْضَرُوْنَ ۟ۙ
তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ে তেওঁক অস্বীকাৰ কৰাৰ বাহিৰে আন কোনো প্ৰতিক্ৰিয়া দিয়া নাছিল। এই অস্বীকাৰৰ কাৰণেই সিহঁতে শাস্তি ভোগ কৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا عِبَادَ اللّٰهِ الْمُخْلَصِیْنَ ۟
কিন্তু তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ সেইসকল লোকৰ বিষয়টো সুকীয়া, যিসকলে ঈমান আনিছিল আৰু নিষ্ঠা সহকাৰে আল্লাহৰ ইবাদত কৰিছিল। তেওঁলোকে শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা পাব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَرَكْنَا عَلَیْهِ فِی الْاٰخِرِیْنَ ۟ۙ
আৰু পৰৱৰ্তী লোকসকলৰ মাজত আমি তেওঁৰ সুনাম-সুখ্যাতি অৱশিষ্ট ৰাখিছোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سَلٰمٌ عَلٰۤی اِلْ یَاسِیْنَ ۟
ইলিয়াছৰ বাবে আল্লাহৰ ফালৰ পৰা আছে ছালাম আৰু প্ৰশংসা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّا كَذٰلِكَ نَجْزِی الْمُحْسِنِیْنَ ۟
যিদৰে আমি ইলিয়াছক উত্তম প্ৰতিদান দান কৰিছোঁ, ঠিক সেইদৰে আমি আমাৰ সৎকৰ্মশীল মুমিন বান্দাসকলক উত্তম প্ৰতিদান দিওঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهٗ مِنْ عِبَادِنَا الْمُؤْمِنِیْنَ ۟
নিশ্চয় ইলিয়াছ আছিল আমাৰ মুমিন বান্দাসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত, তেওঁ নিজ প্ৰতিপালকৰ প্ৰতি ঈমান পোষণ কৰাৰ ক্ষেত্ৰত আছিল সত্যবাদী।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ لُوْطًا لَّمِنَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟ؕ
নিশ্চয় লূত আলাইহিচ্ছালাম আছিল আল্লাহৰ সেইসকল ৰাছুলৰ অন্তৰ্ভুক্ত, যিসকলক তেওঁ নিজ নিজ সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰতি সুসংবাদদাতা আৰু সতৰ্ককাৰী হিচাপে প্ৰেৰণ কৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِذْ نَجَّیْنٰهُ وَاَهْلَهٗۤ اَجْمَعِیْنَ ۟ۙ
আপুনি স্মৰণ কৰক সেই সময়ছোৱাক, যেতিয়া আমি তেওঁক আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালক সেই শাস্তিৰ পৰা ৰক্ষা কৰিছিলোঁ, যিটো তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ ওপৰত প্ৰেৰণ কৰা হৈছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا عَجُوْزًا فِی الْغٰبِرِیْنَ ۟
কিন্তু তেওঁৰ পত্নীৰ বাহিৰে। তাইও সেই সম্প্ৰদায়ৰ সৈতে শাস্তিত পতিত হৈছিল। কিয়নো সিহঁতৰ দৰে তাইও কাফিৰ আছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ دَمَّرْنَا الْاٰخَرِیْنَ ۟
ইয়াৰ পিছত লূতক অস্বীকাৰ কৰা তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাকী লোকসকলক আমি ধ্বংস কৰিছিলোঁ। কিয়নো সিহঁতে তেওঁ লৈ অহা বাৰ্তাক বিশ্বাস কৰা নাছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّكُمْ لَتَمُرُّوْنَ عَلَیْهِمْ مُّصْبِحِیْنَ ۟ۙ
হে মক্কাৰ অধিবাসীসকল! তোমালোকে যেতিয়া ছিৰিয়ালৈ ভ্ৰমণ কৰা, তেতিয়া পুৱাৰ ভাগত নিশ্চয় তোমালোকে সিহঁতৰ বাসস্থানৰ ওচৰেৰে পাৰ হৈ যোৱা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبِالَّیْلِ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟۠
আনহাতে কেতিয়াবা ৰাতিৰ ভাগতো তোমালোকে সিহঁতৰ সেই ঠাই অতিক্ৰম কৰা, তথাপিও তোমালোকে বুজি নোপোৱা নেকি? সিহঁতে কুফৰী আৰু অস্বীকাৰ কৰাৰ ফলত, লগতে পূৰ্বে কোনেও নকৰা অশ্লীলতাত লিপ্ত হোৱাৰ ফলত সিহঁতে যি শাস্তিৰ সন্মুখীন হৈছিল, সেইটোৰ পৰা তোমালোকে কিয় উপদেশ গ্ৰহণ নকৰা?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ یُوْنُسَ لَمِنَ الْمُرْسَلِیْنَ ۟ؕ
নিশ্চয় আমাৰ বান্দা ইউনুছ আলাইহিচ্ছালাম সেইসকল ৰাছুলৰ অন্তৰ্ভুক্ত আছিল, যিসকলক আমি তেওঁলোকৰ সম্প্ৰদায়ৰ ওচৰলৈ সুসংবাদদাতা আৰু সতৰ্ককাৰী হিচাপে প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِذْ اَبَقَ اِلَی الْفُلْكِ الْمَشْحُوْنِ ۟ۙ
যেতিয়া তেওঁ নিজ প্ৰতিপালকৰ অনুমতি নোহোৱাকৈ নিজ সম্প্ৰদায়ক এৰি গুচি গৈছিল। আৰু এনেকুৱা এখন নাঁৱত আৰোহণ কৰিলে, যিটো যাত্ৰী আৰু বয়-বস্তুৰে ভৰা আছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ الْمُدْحَضِیْنَ ۟ۚ
এতেকে অধিক ভাৰী হোৱাৰ ফলত নাও ডুবি যোৱাৰ উপক্ৰম হ’ল, সেয়ে নাও ডুবি যোৱাৰ ভয় যাত্ৰীসকলে লটাৰীৰ যোগেদি কেইজনমানক সাগৰত দলিয়াই দিয়াৰ সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিলে। ভাগ্যক্ৰমে লটাৰীত ইউনুছ আলাইহিচ্ছালামৰ নাম উঠিল, সেয়ে তেওঁক সাগৰত নিক্ষেপ কৰা হ’ল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَالْتَقَمَهُ الْحُوْتُ وَهُوَ مُلِیْمٌ ۟
সিহঁতে যেতিয়া তেওঁক সাগৰত নিক্ষেপ কৰিলে, তেতিয়া প্ৰকাণ্ড মাছ এটাই তেওঁক গিলি পেলালে। সেই সময়ত তেওঁ নিজকে ধিক্কাৰ দি আছিল। কিয়নো তেওঁ নিজ প্ৰতিপালকৰ অনুমতি নোহোৱাকৈ গুচি আহিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلَوْلَاۤ اَنَّهٗ كَانَ مِنَ الْمُسَبِّحِیْنَ ۟ۙ
এই ঘটনা সংঘটিত হোৱাৰ পূৰ্বৰে পৰা যদি ইউনুছ আলাইহিচ্ছালাম আল্লাহক বেছি বেছি স্মৰণ কৰা লোকসকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত নহ’লহেঁতেন, তথা মাছৰ পেটত অৱস্থান কৰা সময়তো যদি তেওঁ আল্লাহৰ তছবীহ পাঠ নকৰিলেহেঁতেন,
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَلَبِثَ فِیْ بَطْنِهٖۤ اِلٰی یَوْمِ یُبْعَثُوْنَ ۟ۚ
তেন্তে নিশ্চয় তেওঁ কিয়ামত পৰ্যন্ত মাছৰ পেটতেই অৱস্থান কৰিবলগীয়া হ’লহেঁতেন। আৰু সেইটোৱে তেওঁৰ কবৰ হ’লহেঁতেন।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَنَبَذْنٰهُ بِالْعَرَآءِ وَهُوَ سَقِیْمٌ ۟ۚ
ইয়াৰ পিছত আমি তেওঁক মাছৰ পেটৰ পৰা উলিয়াই এনেকুৱা এখন ভূমিত নিক্ষেপ কৰিলোঁ, য’ত কোনো গছ-গছনি আৰু ঘৰ-দুৱাৰ নাছিল। এটা নিৰ্দিষ্ট সময়লৈকে মাছৰ পেটত অৱস্থান কৰাৰ কাৰণে তেওঁ দুৰ্বল হৈ পৰিছিল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاَنْۢبَتْنَا عَلَیْهِ شَجَرَةً مِّنْ یَّقْطِیْنٍ ۟ۚ
সেই খালী ভূমিত আমি এজোপা লতা জাতীয় গছ উৎপন্ন কৰি দিছিলোঁ (লাউ, খিৰা অথবা তৰমুজ গছ)। যাতে ইয়াৰ ছাঁত তেওঁ বিশ্ৰাম কৰিব পাৰে আৰু ইয়াৰ ফল ভক্ষণ কৰিব পাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاَرْسَلْنٰهُ اِلٰی مِائَةِ اَلْفٍ اَوْ یَزِیْدُوْنَ ۟ۚ
আমি তেওঁক তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ ওচৰলৈ প্ৰেৰণ কৰিছিলোঁ, যাৰ সংখ্যা আছিল এক লাখ, বৰং তাতোকৈ বেছি ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاٰمَنُوْا فَمَتَّعْنٰهُمْ اِلٰی حِیْنٍ ۟ؕ
এতেকে তেওঁলোকে ঈমান পোষণ কৰিলে আৰু তেওঁ লৈ অহা চৰীয়তক সমৰ্থন কৰিলে। ফলত আল্লাহে তেওঁলোকক পাৰ্থিৱ জীৱনত সুখ-সুবিধা দান কৰিলে, অৱশেষত তেওঁলোকৰ পাৰ্থিৱ জীৱনৰ নিৰ্ধাৰিত সময় সমাপ্ত হ’ল।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاسْتَفْتِهِمْ اَلِرَبِّكَ الْبَنَاتُ وَلَهُمُ الْبَنُوْنَ ۟ۙ
হে মুহাম্মদ! মুশ্বৰিকসকলৰ অভিযোগ খণ্ডন কৰিবলৈ সিহঁতক সোধক, তোমালোকে আল্লাহৰ বাবে কন্যা সন্তান সাব্যস্ত কৰা অথচ তোমালোকে নিজৰ বাবে কন্যা সন্তান অপছন্দ কৰা, এইটো কেনেকুৱা চিন্তা ধাৰা? আনহাতে নিজৰ বাবে তোমালোকে পুত্ৰ সন্তান পছন্দ কৰা। এইটো কি ধৰণৰ ভাগ-বতৰা?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ خَلَقْنَا الْمَلٰٓىِٕكَةَ اِنَاثًا وَّهُمْ شٰهِدُوْنَ ۟
ফিৰিস্তাসকল নাৰী বুলি সিহঁতে কি ভিত্তিত ধাৰণা কৰিলে? অথচ তেওঁলোকক সৃষ্টি কৰাৰ সময়ত সিহঁত উপস্থিত নাছিল, আনকি সিহঁতে তেওঁলোকক সৃষ্টি কৰাও দেখা নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَلَاۤ اِنَّهُمْ مِّنْ اِفْكِهِمْ لَیَقُوْلُوْنَ ۟ۙ
জানি থোৱা! নিশ্চয় মুশ্বৰিকসকলে আল্লাহৰ সৈতে সন্তান সম্পৃক্ত কৰি এই ধৰণৰ মিছা ৰটনাৰ জৰিয়তে আল্লাহৰ প্ৰতি মিছা অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে তথা মিছা অপবাদ দিছে। এই দাবীত নিশ্চিতভাৱে সিহঁত মিছলীয়া।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَدَ اللّٰهُ ۙ— وَاِنَّهُمْ لَكٰذِبُوْنَ ۟
জানি থোৱা! নিশ্চয় মুশ্বৰিকসকলে আল্লাহৰ সৈতে সন্তান সম্পৃক্ত কৰি এই ধৰণৰ মিছা ৰটনাৰ জৰিয়তে আল্লাহৰ প্ৰতি মিছা অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে তথা মিছা অপবাদ দিছে। এই দাবীত নিশ্চিতভাৱে সিহঁত মিছলীয়া।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَصْطَفَی الْبَنَاتِ عَلَی الْبَنِیْنَ ۟ؕ
তোমালোকে পছন্দ কৰা পুত্ৰৰ ঠাইত, তোমালোকে অপছন্দ কৰা কন্যা সন্তানক আল্লাহে নিজৰ বাবে পছন্দ কৰিব নেকি? এইটো কেতিয়াও হ’ব নোৱাৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• سُنَّة الله التي لا تتبدل ولا تتغير: إنجاء المؤمنين وإهلاك الكافرين.
আল্লাহৰ নিৰ্ধাৰিত নিয়মত কেতিয়াও পৰিবৰ্তন নহয়। তেওঁৰ নিৰ্ধাৰিত নিয়ম হৈছে, তেওঁ মুমিনসকলক ৰক্ষা কৰে আৰু কাফিৰসকলক ধ্বংস কৰে।

• ضرورة العظة والاعتبار بمصير الذين كذبوا الرسل حتى لا يحل بهم ما حل بغيرهم.
সেইসকল সম্প্ৰদায়ৰ পৰিণামৰ পৰা উপদেশ গ্ৰহণ কৰা আৱশ্যক, যিসকলে ৰাছুলসকলক অস্বীকাৰ কৰিছিল। যাতে সিহঁতে যি শাস্তিৰ সন্মুখীন হৈছিল, সেই শাস্তিৰ সন্মুখীন হ'বলগীয়া নহয়।

• جواز القُرْعة شرعًا لقوله تعالى: ﴿ فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ اْلْمُدْحَضِينَ ﴾.
নাম নিৰ্বাচন কৰিবলৈ লটাৰী কৰা বৈধ। যেনে আল্লাহ তাআলাই কৈছেঃ (فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ اْلْمُدْحَضِينَ.)

مَا لَكُمْ ۫— كَیْفَ تَحْكُمُوْنَ ۟
হে মুশ্বৰিকসকল! কি হৈছে তোমালোকৰ? কিয় তোমালোকে এনেকুৱা অন্যায়মূলক নিৰ্ণয় দি আছা, নিজৰ বাবে পুত্ৰ সন্তান পছন্দ কৰা, আনহাতে আল্লাহৰ বাবে কন্যা সন্তান?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ ۟ۚ
তোমালোকে এই ভ্ৰষ্ট আক্বীদাহ সম্পৰ্কে চিন্তা-চৰ্চা নকৰা নেকি? কিয়নো যদি চিন্তা-চৰ্চা কৰিলাহেঁতেন তেন্তে কেতিয়াও এনেকুৱা কথা নক’লাহেঁতেন!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ لَكُمْ سُلْطٰنٌ مُّبِیْنٌ ۟ۙ
তোমালোকৰ ওচৰত কিতাব অথবা ৰাছুলৰ ফালৰ পৰা এই সম্পৰ্কে কোনো স্পষ্ট দলিল তথা প্ৰত্যক্ষ প্ৰমাণ আছে নেকি?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاْتُوْا بِكِتٰبِكُمْ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟
যদি তোমালোকে নিজৰ দাবীত সত্যবাদী তেন্তে তোমালোকৰ সেই কিতাবখন লৈ আহা, য’ত এই বিষয়ে তোমালোকৰ প্ৰমাণ আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلُوْا بَیْنَهٗ وَبَیْنَ الْجِنَّةِ نَسَبًا ؕ— وَلَقَدْ عَلِمَتِ الْجِنَّةُ اِنَّهُمْ لَمُحْضَرُوْنَ ۟ۙ
ফিৰিস্তাসকলক আল্লাহৰ কন্যা সন্তান বুলি কৈ মুশ্বৰিকসকলে অদৃশ্য ফিৰিস্তা আৰু আল্লাহৰ মাজত বংশ সম্পৰ্ক স্থাপন কৰি পেলাইছে, (যিটো প্ৰকাশ্য অন্যায়)। অথচ ফিৰিস্তাসকলে ভালকৈয়ে জানে যে, নিশ্চয় মুশ্বৰিকসকলক হিচাপ-নিকাচৰ বাবে উপস্থিত কৰা হ’ব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سُبْحٰنَ اللّٰهِ عَمَّا یَصِفُوْنَ ۟ۙ
আল্লাহ সেই সকলো অভিযোগৰ পৰা পৱিত্ৰ, যিবোৰ মুশ্বৰিকসকলে তেওঁৰ বিষয়ে উত্থাপন কৰে। দৰাচলতে সন্তান, অংশীদাৰ আদি পৱিত্ৰ আল্লাহৰ বাবে উচিতো নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا عِبَادَ اللّٰهِ الْمُخْلَصِیْنَ ۟
কিন্তু আল্লাহৰ নিষ্ঠাৱান বান্দাসকলৰ বিষয়টো সুকীয়া। কিয়নো তেওঁলোকে আল্লাহক সেইবোৰ বৈশিষ্ট্যৰ দ্বাৰাই বিভূষিত কৰে, যিবোৰ তেওঁৰ মৰ্যাদাৰ বাবে উচিত।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِنَّكُمْ وَمَا تَعْبُدُوْنَ ۟ۙ
হে মুশ্বৰিকসকল! তোমালোকে আৰু আল্লাহৰ বাহিৰে উপাসনা কৰা তোমালোকৰ এই উপাস্যবোৰে,
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَاۤ اَنْتُمْ عَلَیْهِ بِفٰتِنِیْنَ ۟ۙ
কাকো সত্য ধৰ্মৰ পৰা আঁতৰাই নিব নোৱাৰিবা।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِلَّا مَنْ هُوَ صَالِ الْجَحِیْمِ ۟
কেৱল সেই ব্যক্তিৰ বাহিৰে, যাৰ বিষয়ে আল্লাহে আগতেই সিদ্ধান্ত লৈছে যে, সি জাহান্নামত প্ৰৱেশ কৰিব। গতিকে তেওঁৰ সিদ্ধান্ত কাৰ্যকৰী হোৱাটোৱে নিশ্চিত, সেইকাৰণেই সি কুফৰী কৰে, আৰু অৱশেষত জাহান্নামত প্ৰৱেশ কৰে। আনহাতে এই ক্ষেত্ৰত তোমালোকৰ আৰু তোমালোকৰ এই উপাস্যবোৰৰ কোনো ক্ষমতা নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا مِنَّاۤ اِلَّا لَهٗ مَقَامٌ مَّعْلُوْمٌ ۟ۙ
ফিৰিস্তাসকলে আল্লাহৰ দাসত্ব স্বীকাৰ কৰি আৰু মুশ্বৰিকসকলৰ অভিযোগক বিচ্ছেদ ঘোষণা কৰি কৈছেঃ আমাৰ মাজৰ প্ৰত্যেকৰে বাবে আল্লাহৰ ইবাদত আৰু তেওঁৰ আনুগত্যৰ ক্ষেত্ৰত এটা নিয়ত মৰ্যাদা আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَّاِنَّا لَنَحْنُ الصَّآفُّوْنَ ۟ۚ
নিশ্চয় আমি ফিৰিস্তাসকলে আল্লাহৰ ইবাদত তথা আনুগত্যৰ বাবে শাৰীবদ্ধ হৈ থিয় দিওঁ। লগতে আমি আল্লাহক সেই সকলোবোৰ বিশেষণৰ পৰা পৱিত্ৰতা ঘোষণা কৰোঁ, যিবোৰ তেওঁৰ মৰ্যাদাৰ বাবে উপযুক্ত নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّا لَنَحْنُ الْمُسَبِّحُوْنَ ۟
নিশ্চয় আমি ফিৰিস্তাসকলে আল্লাহৰ ইবাদত তথা আনুগত্যৰ বাবে শাৰীবদ্ধ হৈ থিয় দিওঁ। লগতে আমি আল্লাহক সেই সকলোবোৰ বিশেষণৰ পৰা পৱিত্ৰতা ঘোষণা কৰোঁ, যিবোৰ তেওঁৰ মৰ্যাদাৰ বাবে উপযুক্ত নহয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنْ كَانُوْا لَیَقُوْلُوْنَ ۟ۙ
মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ নুবুওৱতৰ পূৰ্বে মক্কাৰ মুশ্বৰিকসকলে দাবী কৰিছিল যে, পূৰ্বৱৰ্তী গ্ৰন্থ যেনে- তাওৰাতৰ দৰে যদি আমাৰ ওচৰত কোনো গ্ৰন্থ থাকিলহেঁতেন তেন্তে আমিও নিৰ্ভেজালভাৱে আল্লাহৰ ইবাদত কৰিলোহেঁতেন। প্ৰকৃততে সিহঁতে মিছাতে এই দাবী কৰিছিল। কিয়নো মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে যেতিয়া সিহঁতৰ ওচৰলৈ কোৰআন লৈ আহিল, তেতিয়া সিহঁতে ইয়াক অস্বীকাৰ কৰিলে। গতিকে কিয়ামতৰ দিনা অচিৰেই সিহঁতে সেই কঠিন শাস্তিৰ সন্মুখীন হ’ব, যি শাস্তি সিহঁতৰ অপেক্ষাত আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَوْ اَنَّ عِنْدَنَا ذِكْرًا مِّنَ الْاَوَّلِیْنَ ۟ۙ
মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ নুবুওৱতৰ পূৰ্বে মক্কাৰ মুশ্বৰিকসকলে দাবী কৰিছিল যে, পূৰ্বৱৰ্তী গ্ৰন্থ যেনে- তাওৰাতৰ দৰে যদি আমাৰ ওচৰত কোনো গ্ৰন্থ থাকিলহেঁতেন তেন্তে আমিও নিৰ্ভেজালভাৱে আল্লাহৰ ইবাদত কৰিলোহেঁতেন। প্ৰকৃততে সিহঁতে মিছাতে এই দাবী কৰিছিল। কিয়নো মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে যেতিয়া সিহঁতৰ ওচৰলৈ কোৰআন লৈ আহিল, তেতিয়া সিহঁতে ইয়াক অস্বীকাৰ কৰিলে। গতিকে কিয়ামতৰ দিনা অচিৰেই সিহঁতে সেই কঠিন শাস্তিৰ সন্মুখীন হ’ব, যি শাস্তি সিহঁতৰ অপেক্ষাত আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَكُنَّا عِبَادَ اللّٰهِ الْمُخْلَصِیْنَ ۟
মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ নুবুওৱতৰ পূৰ্বে মক্কাৰ মুশ্বৰিকসকলে দাবী কৰিছিল যে, পূৰ্বৱৰ্তী গ্ৰন্থ যেনে- তাওৰাতৰ দৰে যদি আমাৰ ওচৰত কোনো গ্ৰন্থ থাকিলহেঁতেন তেন্তে আমিও নিৰ্ভেজালভাৱে আল্লাহৰ ইবাদত কৰিলোহেঁতেন। প্ৰকৃততে সিহঁতে মিছাতে এই দাবী কৰিছিল। কিয়নো মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে যেতিয়া সিহঁতৰ ওচৰলৈ কোৰআন লৈ আহিল, তেতিয়া সিহঁতে ইয়াক অস্বীকাৰ কৰিলে। গতিকে কিয়ামতৰ দিনা অচিৰেই সিহঁতে সেই কঠিন শাস্তিৰ সন্মুখীন হ’ব, যি শাস্তি সিহঁতৰ অপেক্ষাত আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَكَفَرُوْا بِهٖ فَسَوْفَ یَعْلَمُوْنَ ۟
১৬৭-১৭০- মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ নুবুওৱতৰ পূৰ্বে মক্কাৰ মুশ্বৰিকসকলে দাবী কৰিছিল যে, পূৰ্বৱৰ্তী গ্ৰন্থ যেনে- তাওৰাতৰ দৰে যদি আমাৰ ওচৰত কোনো গ্ৰন্থ থাকিলহেঁতেন তেন্তে আমিও নিৰ্ভেজালভাৱে আল্লাহৰ ইবাদত কৰিলোঁহেঁতেন। প্ৰকৃততে সিহঁতে মিছাতে এই দাবী কৰিছিল। কিয়নো মুহাম্মদ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামে যেতিয়া সিহঁতৰ ওচৰলৈ কোৰআন লৈ আহিল, তেতিয়া সিহঁতে ইয়াক অস্বীকাৰ কৰিলে। গতিকে কিয়ামতৰ দিনা অচিৰেই সিহঁতে সেই কঠিন শাস্তিৰ সন্মুখীন হ’ব, যি শাস্তি সিহঁতৰ অপেক্ষাত আছে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدْ سَبَقَتْ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚۖ
১৭১-১৭৩-আমাৰ ৰাছুলসকলৰ বিষয়ে আমাৰ এই কথা পূৰ্বেই নিৰ্ধাৰিত হৈছে যে, তেওঁলোকেই নিজৰ শত্ৰুৰ বিৰুদ্ধে জয় লাভ কৰিব। আল্লাহৰ পথত যুদ্ধ কৰা আমাৰ সেনাবাহিনীয়েই জয়যুক্ত হ’ব, যাতে আল্লাহৰ বাণী সদায় উচ্চতাত থাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّهُمْ لَهُمُ الْمَنْصُوْرُوْنَ ۪۟
১৭১-১৭৩-আমাৰ ৰাছুলসকলৰ বিষয়ে আমাৰ এই কথা পূৰ্বেই নিৰ্ধাৰিত হৈছে যে, তেওঁলোকেই নিজৰ শত্ৰুৰ বিৰুদ্ধে জয় লাভ কৰিব। আল্লাহৰ পথত যুদ্ধ কৰা আমাৰ সেনাবাহিনীয়েই জয়যুক্ত হ’ব, যাতে আল্লাহৰ বাণী সদায় উচ্চতাত থাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَاِنَّ جُنْدَنَا لَهُمُ الْغٰلِبُوْنَ ۟
১৭১-১৭৩-আমাৰ ৰাছুলসকলৰ বিষয়ে আমাৰ এই কথা পূৰ্বেই নিৰ্ধাৰিত হৈছে যে, তেওঁলোকেই নিজৰ শত্ৰুৰ বিৰুদ্ধে জয় লাভ কৰিব। আল্লাহৰ পথত যুদ্ধ কৰা আমাৰ সেনাবাহিনীয়েই জয়যুক্ত হ’ব, যাতে আল্লাহৰ বাণী সদায় উচ্চতাত থাকে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَتَوَلَّ عَنْهُمْ حَتّٰی حِیْنٍ ۟ۙ
হে ৰাছুল! এই দূৰাচাৰী মুশ্বৰিকসকলৰ পৰা আপুনি এটা নিৰ্দিষ্ট সময়লৈকে বিমুখ হৈ থাকক, যাতে সিহঁতৰ ওচৰত শাস্তিৰ সময় আহি পৰে। সেই সময় সম্পৰ্কে আল্লাহেই ভাল জানে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَّاَبْصِرْهُمْ فَسَوْفَ یُبْصِرُوْنَ ۟
সিহঁতৰ ওপৰত শাস্তি অৱতীৰ্ণ নোহোৱালৈকে সিহঁতক চাই থাকক, এটা সময়ত সিহঁতৰো অন্তৰাত্মা জাগিব, কিন্তু সেই সময়ৰ চেতনাই সিহঁতক কোনো উপকাৰ নকৰিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَفَبِعَذَابِنَا یَسْتَعْجِلُوْنَ ۟
এই মুশ্বৰিকসকলে আল্লাহৰ শাস্তি সম্পৰ্কে খৰখেদা কৰি আছে নেকি?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمْ فَسَآءَ صَبَاحُ الْمُنْذَرِیْنَ ۟
এতেকে যেতিয়া সিহঁতৰ ওপৰত আল্লাহৰ শাস্তি অৱতীৰ্ণ হ'ব, তেতিয়া সিহঁতৰ প্ৰভাত হ’ব অতি নিন্দাজনক।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتَوَلَّ عَنْهُمْ حَتّٰی حِیْنٍ ۟ۙ
হে ৰাছুল! আপুনি সিহঁতক আওকাণ কৰক, যেতিয়ালৈকে আল্লাহে সিহঁতৰ ওপৰত শাস্তি অৱতীৰ্ণ নকৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَّاَبْصِرْ فَسَوْفَ یُبْصِرُوْنَ ۟
আপুনি সিহঁতক চাই থাকক। সিহঁতেও অচিৰেই দেখা পাব যে, সিহঁতৰ ওপৰত আল্লাহৰ কোনটো আযাব আৰু শাস্তি অৱতীৰ্ণ হয়।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
سُبْحٰنَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا یَصِفُوْنَ ۟ۚ
হে মুহাম্মদ! আপোনাৰ প্ৰতিপালক সকলো ক্ষমতাৰ অধিকাৰী, আপুনি তেওঁৰ পৱিত্ৰতা বৰ্ণনা কৰক। তেওঁ সেই সকলো বিশেষণৰ পৰা পৱিত্ৰ, যিবোৰ মুশ্বৰিকসকলে তেওঁৰ প্ৰতি আৰোপ কৰে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَسَلٰمٌ عَلَی الْمُرْسَلِیْنَ ۟ۚ
আল্লাহৰ ছালাম আৰু তেওঁৰ প্ৰশংসা তেওঁৰ সন্মানিত ৰাছুলসকলৰ বাবে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟۠
সকলো ধৰণৰ প্ৰশংসা পৱিত্ৰ আৰু মহান আল্লাহৰ বাবে। একমাত্ৰ তেৱেঁই ইয়াৰ যোগ্য। তেৱেঁই বিশ্বজগতৰ প্ৰতিপালক। তেওঁৰ বাহিৰে বিশ্বজগতৰ আন কোনো প্ৰতিপালক নাই।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• سُنَّة الله نصر المرسلين وورثتهم بالحجة والغلبة، وفي الآيات بشارة عظيمة؛ لمن اتصف بأنه من جند الله، أنه غالب منصور.
প্ৰমাণ আৰু বিজয় আদিৰ দ্বাৰা ৰাছুলসকলক সহায় কৰাটো পূৰ্বৰে পৰা চলি অহা আল্লাহৰ এটা নিৰ্ধাৰিত নিয়ম। উক্ত আয়াতত সেই ব্যক্তিৰ বাবে আছে মহা সুসংবাদ, যিয়ে আল্লাহৰ সেনা হৈ কাম কৰে। তেওঁ সদায় বিজয়প্ৰাপ্ত আৰু সহায়প্ৰাপ্ত থাকিব।

• في الآيات دليل على بيان عجز المشركين وعجز آلهتهم عن إضلال أحد، وبشارة لعباد الله المخلصين بأن الله بقدرته ينجيهم من إضلال الضالين المضلين.
উক্ত আয়াতবোৰত এই কথা প্ৰমাণিত হৈছে যে, মুশ্বৰিকসকল আৰু সিহঁতৰ উপাস্যবোৰ হৈছে বিৱশ, সিহঁতে কাকো পথভ্ৰষ্ট কৰিব নোৱাৰে। লগতে আল্লাহৰ নিষ্ঠাৱান বান্দাসকলক এই সুসংবাদ দিয়া হৈছে যে, আল্লাহে তেওঁলোকক বিভ্ৰান্তিৰ পৰা আৰু বিভ্ৰান্তকাৰীৰ বিভ্ৰান্তিৰ পৰা সুৰক্ষিত ৰাখিব।

 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߟߐ߬ߖߟߎ߬ߡߊ߬ߣߍ߲ ߠߎ߬ ߝߐߘߊ
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫߸ ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߢߊߢߌߣߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫.

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲