ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߖߊ߲߬ߖߏ߲ ߝߐߘߊ   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

ən-Nəbə

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
بيان أدلة القدرة على البعث والتخويف من العاقبة.
Allahın ölüləri diriltməyə qadir olması barədə dəlilləri bəyan etmək və pis aqibət ilə qorxutmaq.

عَمَّ يَتَسَآءَلُونَ
Allah o müşriklərə öz Rəsulunu (səllallahu aleyhi və səlləm) göndərdikdən sonra onlar bir-birindən nə haqqında soruşurlar?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عَنِ ٱلنَّبَإِ ٱلۡعَظِيمِ
Onların bəzisi digərlərindən böyük xəbər barədə soruşur. Bu,onlara göndərilən elçiyə nazil edilmiş, dirilmə barədə xəbərləri ehtiva edən bu Qurandır.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلَّذِي هُمۡ فِيهِ مُخۡتَلِفُونَ
O Quran ki, onlar onun sehr, yaxud şeir, yaxud kahinlik, yaxud da keçmişdəkilərin əfsanələri olduğunu iddia etməklə onun vəsfi xüsusunda ixtilafa düşmüşlər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَلَّا سَيَعۡلَمُونَ
Bu iş heç də onların iddia etdikləri kimi deyildir. Quranı təkzib edən o müşriklər bu təkzibin pis aqibətini hökmən biləcəklər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ كَلَّا سَيَعۡلَمُونَ
Bir daha xeyr, onlar bu təkzibin pis aqibətini hökmən biləcəklər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَلَمۡ نَجۡعَلِ ٱلۡأَرۡضَ مِهَٰدٗا
Onlar yer üzərində qərar tutsunlar deyə Biz onu yataq tək dümdüz etmədikmi?!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلۡجِبَالَ أَوۡتَادٗا
Yer tərpənməsin deyə Biz onun üzərində dirəklər tək dağlar yerləşdirdik.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَخَلَقۡنَٰكُمۡ أَزۡوَٰجٗا
Ey insanlar! Biz sizi kişi və qadın olaraq cüt-cüt yaratdıq.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلۡنَا نَوۡمَكُمۡ سُبَاتٗا
İşlərinizi dayandırıb istirahət edəsiniz deyə sizin üçün yuxu yaratdıq.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلۡنَا ٱلَّيۡلَ لِبَاسٗا
Övrətinizi libasla örtrdüyünüz kimi gecəni də öz zülməti ilə bürüyən bir örtük etdik.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلۡنَا ٱلنَّهَارَ مَعَاشٗا
Gündüzü də, sizin ruzi əldə etməyiniz və onu axtarmağınız üçün meydan etdik.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبَنَيۡنَا فَوۡقَكُمۡ سَبۡعٗا شِدَادٗا
Üstünüzdə dayanıqlı və möhkəm bina edilmiş yeddi göy yaratdıq.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَعَلۡنَا سِرَاجٗا وَهَّاجٗا
Günəşi də çox yanar və çox parlaq bir çıraq etdik.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلۡمُعۡصِرَٰتِ مَآءٗ ثَجَّاجٗا
Biz yağmurla dolmuş buludlardan şırıl-şırıl yağan yağmur endirdik.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِّنُخۡرِجَ بِهِۦ حَبّٗا وَنَبَاتٗا
Yağmur yağdırdıq ki, onun sayəsində müxtəlif dənlər və növbənöv bitkilər çıxardaq.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَنَّٰتٍ أَلۡفَافًا
Eləcə də, bu yağmur sayəsində, ağaclarının budaqları bir-birinə sarmaşan bağlar yetişdirək.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ يَوۡمَ ٱلۡفَصۡلِ كَانَ مِيقَٰتٗا
Həqiqətən, yaradılanlar arasında ayırd etmək günü əzəldən müəyyən edilmiş, dəyişilməz, bəlli bir vaxta təyin edilmişdir.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِ فَتَأۡتُونَ أَفۡوَاجٗا
Ey insanlar! Mələk sura ikinci kərə üfürəcəyi gün, siz məhşərə dəstə-dəstə gələcəksiniz.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَفُتِحَتِ ٱلسَّمَآءُ فَكَانَتۡ أَبۡوَٰبٗا
O gün göy açılacaq və orada açıq qapılara bənzər yarıqlar əmələ gələcək.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَسُيِّرَتِ ٱلۡجِبَالُ فَكَانَتۡ سَرَابًا
Dağlar hərəkətə gətirilib səpələnən toz dənəciklərinə çevriləcək və ilğıma dönəcəkdir.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ جَهَنَّمَ كَانَتۡ مِرۡصَادٗا
Həqiqətən, Cəhənnəm pusquda durub kafirləri gözləyir.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِّلطَّٰغِينَ مَـَٔابٗا
Cəhənnəm zalımların qayıdacağı yerdir.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّٰبِثِينَ فِيهَآ أَحۡقَابٗا
Onlar orada sonu olmayan zaman və əsrlər boyu qalacaqlar.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّا يَذُوقُونَ فِيهَا بَرۡدٗا وَلَا شَرَابًا
Onlar orada nə atəşin istisini soyudan soyuq hava görəcək, nə də ləzzət verəcək bir içki dadacaqlar.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَّا حَمِيمٗا وَغَسَّاقٗا
Daddıqları yalnız qaynar su və Cəhənnəm əhlinin bədənindən axan irin olacaqdır.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَزَآءٗ وِفَاقًا
Dünyada ikən etdikləri küfrə və azğınlığa uyğun cəza olaraq.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّهُمۡ كَانُواْ لَا يَرۡجُونَ حِسَابٗا
Doğrusu, onlar dünyada ikən Allahın axirətdə onları haqq-hesaba çəkəcəyindən qorxmurdular. Çünki onlar öldükdən sonra qiyamət günü yenidən diriləcəklərinə inanmırdılar. Əgər yenidən diriləcəklərinə inansaydılar, Allaha iman gətirər və yaxşı işlər görərdilər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا كِذَّابٗا
Onlar Rəsulumuza nazil etdiyimiz ayələrimizi də qətiyyətlə təkzib edirdilər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكُلَّ شَيۡءٍ أَحۡصَيۡنَٰهُ كِتَٰبٗا
Biz onların əməllərinin hamısını müəyyənləşdirib hesaba almışıq. Bunların hamısı onların əməl kitabında yazılmışdır.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَذُوقُواْ فَلَن نَّزِيدَكُمۡ إِلَّا عَذَابًا
Ey azğınlar! Elə isə dadın əzabı. Bu, həmişəlik əzabdır. Biz sizə əzabınız üzərinə əzabdan başqa bir şey artırmayacağıq.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• إحكام الله للخلق دلالة على قدرته على إعادته.
Allahın məxluqatı gözəl bir biçimdə yaratması, Allahın onları yenidən diriltməsinə qadir olduğuna dəlalət edir.

• الطغيان سبب دخول النار.
Azğınlıq etmək Cəhənnəm oduna düçar olmağa səbəbdir.

• مضاعفة العذاب على الكفار.
Kafirlərin əzabının qat-qat olması.

إِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ مَفَازًا
Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirən və Onun qadağalarından çəkinən müttəqilər üçün içində istədiklərinə nail olacaq nicat yeri vardır. Bu da, Cənnətdir.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
حَدَآئِقَ وَأَعۡنَٰبٗا
Bağçalar və üzüm bağları,
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَوَاعِبَ أَتۡرَابٗا
Sinələri yenicə qabarmış həmyaşıd gənc qızlar.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَأۡسٗا دِهَاقٗا
Şərabla dolmuş qədəhlər vardır.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَّا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوٗا وَلَا كِذَّٰبٗا
Onlar Cənnətdə nə batil söz, nə də yalan eşidəcək, nə də ki bir-birini yalançı hesab edəcəklər.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَزَآءٗ مِّن رَّبِّكَ عَطَآءً حِسَابٗا
Bunların hamısı Allahın Öz tərəfindən onlara artıqlaması ilə bəxş etdiyi lütf və mükafatıdır.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَّبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا ٱلرَّحۡمَٰنِۖ لَا يَمۡلِكُونَ مِنۡهُ خِطَابٗا
Göylərin, yerin və onların arasında olanların Rəbbi, həm dünyada, həm də axirətdə mərhəmətli olan Allahdır. Yerdə və göydə olanlardan heç biri Allahın izni olmadan Ondan bir şey istəməyə qadir olmayacaqlar.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَوۡمَ يَقُومُ ٱلرُّوحُ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ صَفّٗاۖ لَّا يَتَكَلَّمُونَ إِلَّا مَنۡ أَذِنَ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَقَالَ صَوَابٗا
Cəbrail və mələklər səf-səf duracaqları gün, Mərhəmətli Allahın kimsəyə şəfaətçilik etməsinə izin verdiyi kəslərdən və tovhid kimi haqq söz deyənlərdən başqa heç kəs danışmayacaqdır.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمُ ٱلۡحَقُّۖ فَمَن شَآءَ ٱتَّخَذَ إِلَىٰ رَبِّهِۦ مَـَٔابًا
Sizə vəsf edilən o gün, vaqe olacağına şübhə olmayan bir gündür. Kim o gün Allahın əzabından qurtulmaq istəyirsə, qoy istədiyinə nail olmaq üçün Rəbbini razı salacaq saleh əməllər etsin.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّآ أَنذَرۡنَٰكُمۡ عَذَابٗا قَرِيبٗا يَوۡمَ يَنظُرُ ٱلۡمَرۡءُ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُ وَيَقُولُ ٱلۡكَافِرُ يَٰلَيۡتَنِي كُنتُ تُرَٰبَۢا
Ey insanlar! Biz sizi baş verəcək yaxın əzab barədə xəbərdar etdik. O gün insan dünyada nə əməllər etdiyini görəcək, kafir isə həmin gün heyvanlara: "Torpaq ol!"- deyildiyini gördükdə, əzabdan xilas olmaq üçün təmənna edib deyəcək: "Kaş mən də, bu heyvanlar kimi torpaq olaydım"
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• التقوى سبب دخول الجنة.
Allahdan qorxmaq Cənnətə daxil olmaq üçün səbəbdir.

• تذكر أهوال القيامة دافع للعمل الصالح.
Qiyamət günü baş verəcək dəhşətli hadisələri xatırlamaq insanı yaxşı işlər görməyə sövq etdirən amildir.

• قبض روح الكافر بشدّة وعنف، وقبض روح المؤمن برفق ولين.
Kafirin canının zorla və amansızcasına, möminin canının isə mülayim və rahat şəkildə alınması.

 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߖߊ߲߬ߖߏ߲ ߝߐߘߊ
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲