ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߞߎ߲߬ߠߊ߬ߓߌߘߌ߲߬ߟߊ߲ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲

Ғошия

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:

التذكير بالآخرة وما فيها من الثواب والعقاب، والنظر في براهين قدرة الله.

Охиратни ва ундаги савобу азобни эслатиш. Аллоҳнинг қудратини тасдиқловчи ҳужжатларга назар ташлаш.

---

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 1

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ٱلۡغَٰشِيَةِ

Эй Пайғамбар, сизга одамларни даҳшатлари билан ўраб оладиган Қиёматнинг хабари келдими?

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 2

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ

Одамлар Қиёматда ё бахтли, ё бахтсиз бўладилар. Бахтиқароларнинг юзлари ерга қараган, эгилган бўлади.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 3

عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ

Судралаётган занжирлар ва бўйниларидаги кишанлар туфайли ҳолдан тойган, қийналган бўладилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 4

تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِيَةٗ

Бу юзлар қизиган дўзахга кирадилар ва иссиқ ҳарорат азобини бошдан ўтказадилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 5

تُسۡقَىٰ مِنۡ عَيۡنٍ ءَانِيَةٖ

Ўта қайноқ сув билан суғориладилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 6

لَّيۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٖ

Улар учун жирканч таомлар ва қуриса заҳарга айланадиган шибриқ ўсимлигидан бошқа бирон таом бўлмас.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 7

لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ

Бу таом еган одамни семиртирмайди ва оч қорнини тўйдирмайди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 8

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ

Ўша куни неъматларга боққан бахтиёрларнинг юзларида ҳузур-ҳаловат, қувонч ва шодлик балқиб туради.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 9

لِّسَعۡيِهَا رَاضِيَةٞ

Дунё ҳаётида қилган солиҳ амалларидан рози бўладилар. Қилган амалларининг савоби тўпланиб, кўпайтириб қўйилганини кўрадилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 10

فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ

Ўрни ва даражаси юксак жаннатда бўладилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 11

لَّا تَسۡمَعُ فِيهَا لَٰغِيَةٗ

Жаннатда ҳаром сўзни эшитиш у ёқда турсин, беҳуда, фойдасиз сўзни ҳам эшитмайдилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 12

فِيهَا عَيۡنٞ جَارِيَةٞ

Жаннатда оқар булоқлар бор бўлиб, уларни хоҳлаган жойларидан чиқариб, хоҳлаган томонларига буриб оладилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 13

فِيهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ

У ерда баланд сўрилар бордир.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 14

وَأَكۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ

Ичиш учун муҳайё қилиб, қуйиб қўйилган қадаҳлар бор.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 15

وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ

У ерда бир-бирига тақаб, тизиб қўйилган ёстиқлар бор.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 16

وَزَرَابِيُّ مَبۡثُوثَةٌ

Жаннатларда у ер, бу ерларга солинган гиламлар бор.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 17

أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ

Одамлар туяга ибрат назари билан қарамайдиларми? Аллоҳ таоло уни қандай яратди ва одам болаларига қандай бўйсундириб қўйди?

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 18

وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ

Осмонга боқмайдилармики, Аллоҳ уни худди бир шифтдек кўтариб қўйди. Устларига тушиб кетмайдиган қилди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 19

وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ

Аллоҳ таоло тоғларни қандай тиклаб қўйганига қарамайдиларми? Ер силкиниб, одамларни титратиб юбормаслиги учун уни тоғлар ёрдамида мустаҳкам қилиб қўймадими?!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 20

وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ

Инсонлар замин устида қарор топишлари учун уни қандай ёйиб, тайёрлаб қўйилганига қарамайдиларми?

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 21

فَذَكِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٞ

Эй Пайғамбар, сиз уларга панд-насиҳат қилинг, Аллоҳнинг азобидан қўрқитинг! Сиз эслатувчисиз, холос. Сиздан эслатишгина талаб қилинади. Уларнинг иймонга келиш ё келмаслиги эса ёлғиз Аллоҳнинг Қўлидадир.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 22

لَّسۡتَ عَلَيۡهِم بِمُصَيۡطِرٍ

Уларни иймонга зўрлаш учун сизга эрк-ҳуқуқ берилган эмас.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.

Нафсни зоҳирий ва ботиний нопокликлардан тозалашнинг муҳимлиги.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.

Яратувчининг борлиги ва буюклигига мавжудотларни далил қилиш.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.

Даъватчининг иши одамларни ҳидоят йўлига мажбурлаш эмас, балки даъват қилиш, холос. Чунки ҳидоят Аллоҳнинг Қўлидадир.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 23

إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ

Бироқ иймондан юз ўгириб, Аллоҳ ва Унинг пайғамбарига куфр келтирганлар бундан мустасно.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 24

فَيُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَكۡبَرَ

Аллоҳ таоло уни абадий жаҳаннамга киргизиб, энг шиддатли азоб билан азоблайди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 25

إِنَّ إِلَيۡنَآ إِيَابَهُمۡ

Улар ўлганларидан кейин ёлғиз Бизнинг олдимизга қайтадилар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 26

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم

Сўнгра уларни амалларига кўра ҳисоб-китоб қилиш ёлғиз Бизнинг зиммамиздадир. Сизнинг ёки бошқа бировнинг зиммасида эмас.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

Зулҳижжа ойининг 10 куни йилнинг бошқа кунларидан афзалдир.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

Қиёмат куни Аллоҳ таолонинг Ўзига хос тарзда келиши оятда ўз исботини топган. Бу иш махлуқларга ташбиҳ-тамсил қилинмайди, инкор ҳам этилмайди.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

Мўмин балога йўлиқса, сабр этади. Неъматга ноил бўлса, шукр қилади.