د معناګانو ژباړه سورت شعراء - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 375 - د قرآن کریم دائرة المعارف

آیت: 184

وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ

Sizi və sizdən əvvəlki ümmətləri yara­danın, sizə bir əzab göndərməsindən qorxaraq Ondan çəkinin!"

آیت: 185

قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ

Şueybin qövmü ona belə dedi: "Həqiqətən, sən dəfələrlə sehrlənmiş və sehr ağlını başından alıb aparmış kimsələrdənsən!

آیت: 186

وَمَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ

Sən də bizim kimi adi bir bəşər övladısan, sənin bizdən üstün olacaq bir məziyyətin yoxdur. Axı belə olduğu təqdirdə sən necə Allahın elçisi ola bilərsən? Biz sənin Allahın elçisi olduğunun iddanda yalançı olduğunu zənn edirik.

آیت: 187

فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ

Əgər idda etdiyində doğru danışan­lar­dan­san­sa, elə isə göydən üstümüzə bizi məhv edəcək bir azab en­dir!"

آیت: 188

قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ

Şueyb onlara belə dedi: "Rəbbim etdiyiniz şirk və asilikləri daha yaxşı bilir, etdiyiniz əməllərdən Ona heç bir şey gizli qalmaz!"

آیت: 189

فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ

Onlar Şueybi yalançı saymaqda davam etdilər və elə bu səbəbdən də böyük bir əzaba düçar oldular. Belə ki, qızmar günəşdən sonra başlarının üstünü bir bulud aldı və o bulud onların üzərinə onları yandırıb-yaxan od yağdırdı və beləliklə də məhv oldular. Həqiqətən, onların məhv edildikləri gün, çox dəhşətli bir gü­n idi.

آیت: 190

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ

Şübhəsiz ki, Şueyb qövmünün necə məhv edildiyini xatırladan bu hekayədə, düşünüb ibrət alanlar üçün bir öyüd-nəsihət vardır. Lakin onların əksəriyyəti iman gətirmədi.

آیت: 191

وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ

Ey Peyğəmbər! Həqiqətən də, sənin Rəbbin, Öz düşmənlərindən intiqam alan, yenilməz qüvvət sahibidir. O, tövbə edən qullarına qarşı da çox mərhəmətlidir.

آیت: 192

وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Şübhəsiz ki, Muhəmmədə (sallallahu aleyhi və səlləm) nazil edilən bu Quran, bütün yaradılmışların Rəbbi olan Allah tərəfindən nazil edilmişdir.

آیت: 193

نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ

Onu, vəhyə etibar edilən Cəb­rail - aleyhissəlam - mələk endir­di –

آیت: 194

عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ

Ey Peyğəmbər! Cəbrail bu Quranı, insanları xəbərdar edən və onları Allahın əzabı ilə qorxudan peyğəmbərlərdən olman üçün sənin qəlbinə endirdi.

آیت: 195

بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ

Cəbrail bu Quranı, açıq-aydın bir di­lin­də nazil edildi.

آیت: 196

وَإِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ

Şübhəsiz ki, bu Quran, əvvəlki üm­mət­lə­rin kitablarında da zikir edilmişdir. Öncəki kitablarda Quranın nazil ediləcəyi barədə müjdələr vermişdir.

آیت: 197

أَوَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ

Məgər səni yalan sayan o kimsələrə Abdullah bin Salam kimi İsrail İsrail oğulların­dan olan alimlərin sənin həqiqətən də Allah tərəfindən göndərilən bir peyğəmbər olduğunu bilmə­lə­ri onlar üçün bir dəlil deyilmi?

آیت: 198

وَلَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ

Əgər Biz bu Quranı ərəb dilində danışmayan bəzi əcəmlərə nazil etsəy­dik,

آیت: 199

فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ

Əgər bu Quranı onlara oxu­saydı, ye­nə də ona iman gətir­məyib: "Biz onu anlamırıq!"- deyəcəkdilər. Halbuki, Quran öz dillərində nazil edildiyi üçün onlar Allaha həmd-sənalar etməli idirlər.

آیت: 200

كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

Biz, yalanı və küfürü günahkarların qəlblərinə beləcə yeridirik!

آیت: 201

لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ

Onlar dəhşətli əzabı gör­ənə qədər küfürü tərk edib, iman etməzlər.

آیت: 202

فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ

O dəhşətli əzab onlara anidən, gözləmədikləri bir halda gələcək­dir və heç özləri də o əzabın gəlişini hiss et­məyəcəklər.

آیت: 203

فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ

Onlara əzab gəldiyi zaman peşman olduqlarından dolayı belə deyəcəklər: "Görəsən Allaha tövbə etməmiz üçün bizə möhlət veriləcəkmi?!"

آیت: 204

أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ

"İdda etdiyin kimi göydən üstümüzə bizi məhv edəcək bir azab en­dirməyincə biz sənə əsla iman gətirməyəcəyik!"- deyən bu kafirlər doğurdanmı əzabımızın onlara tezliklə gəlməsinimi istəyirlər?!

آیت: 205

أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ

Ey Peyğəbmər! Sənin gətirtdiyin dinə iman etməkdən üz çevirən kafirlərə illərcə bol-bol nemətlər və fi­ravanlıq nəsib etsək,

آیت: 206

ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ

Özlərinə verilən bol-bol nemətlərdən və firavanlıqdan sonra vəd edildikləri əzab on­la­ra yetişsə,

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• كلما تعمَّق المسلم في اللغة العربية، كان أقدر على فهم القرآن.

• İnsan ərəb dilini nə qədər dərindən mənimsəyərsə, bir o qədər də Quranı yaxşı anlayar.

• الاحتجاج على المشركين بما عند المُنْصِفين من أهل الكتاب من الإقرار بأن القرآن من عند الله.

• Müşriklərə qarşı irəli sürülən dəlillərdən biridə, Kitab əhlindən olan adil kimsələrin, Quranın Allah qatından edirildiyini qəbul etmələridir.

• ما يناله الكفار من نعم الدنيا استدراج لا كرامة.

• Kafirlərin nail olub, əldə etdiklər dünya nemətləri, heç də onların Allah qatında hörmətli kimsələr olması anlamıda deyil, əksinə bu, Qiyamət günü onların əzabının daha da şiddətli olması üçündür.