د معناګانو ژباړه سورت المعارج - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - د قرآن کریم دائرة المعارف

Маариж

د سورت د مقصدونو څخه:

بيان حال وجزاء الخلق يوم القيامة.

Кыямат күнүндөгү калайыктын абалы жана жазасы тууралуу баяндаган

---

آیت: 1

سَأَلَ سَآئِلُۢ بِعَذَابٖ وَاقِعٖ

Мушриктерден бир суроочу адам, эгер бул азап боло турган болсо, мага жана элиме азап болсунчу деп сурады. Бул анын шылдыңы болчу. Ал кыямат күнү болот.

آیت: 2

لِّلۡكَٰفِرِينَ لَيۡسَ لَهُۥ دَافِعٞ

Аллахка каапырлык кылгандарга. Ал азапты эч ким кайтара албайт.

آیت: 3

مِّنَ ٱللَّهِ ذِي ٱلۡمَعَارِجِ

Ал бийиктик, даражалар, артыкчылыктар жана жакшылыктар Ээси Аллах тараптан.

آیت: 4

تَعۡرُجُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَٱلرُّوحُ إِلَيۡهِ فِي يَوۡمٖ كَانَ مِقۡدَارُهُۥ خَمۡسِينَ أَلۡفَ سَنَةٖ

Кыямат күнү периштелер Ага көтөрүлөт жана Жебреил да ошол даражаларда болот. Ал узактыгы элүү миң жылга барабар узак күн.

آیت: 5

فَٱصۡبِرۡ صَبۡرٗا جَمِيلًا

Оо, пайгамбар! Эч кандай коркунуч жана арыз-муң болбогон сабырдуулук менен сабыр кыл.

آیت: 6

إِنَّهُمۡ يَرَوۡنَهُۥ بَعِيدٗا

Алар бул азапты болушу мүмкүн эместей алыс деп эсептешет.

آیت: 7

وَنَرَىٰهُ قَرِيبٗا

Биз болсо анын анык болоруна жакын калганын көрүп турабыз.

آیت: 8

يَوۡمَ تَكُونُ ٱلسَّمَآءُ كَٱلۡمُهۡلِ

Ал күндө асман эритилген жез, алтын же башка сыяктуу болот.

آیت: 9

وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ

Тоолор болсо жүндөй үлпүлдөк болуп калат.

آیت: 10

وَلَا يَسۡـَٔلُ حَمِيمٌ حَمِيمٗا

Жакын жакынынын акыбалын сурабайт. Анткени ар бири өзү менен гана алек болуп калат.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.

Курандын поэзияга жана көзү ачыктыкка катышы жок.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.

Аллахтын атынан жалган айтуунун жана Ага жалаа жабуунун коркунучу.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.

Кооз сабырдуулук деген Аллахтан сооп үмүт кылуу жана башкаларга арызданбоо.

آیت: 11

يُبَصَّرُونَهُمۡۚ يَوَدُّ ٱلۡمُجۡرِمُ لَوۡ يَفۡتَدِي مِنۡ عَذَابِ يَوۡمِئِذِۭ بِبَنِيهِ

Ар бир адам өз жакынын көрөт, ал ага жашыруун болбойт. Ага карабастан ал жердеги коркунучтан улам эч ким эч кимди сурабайт. Тозокко татыктуу адам өзүнүн ордуна балдарын берүүнү каалайт.

آیت: 12

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَأَخِيهِ

Аялын жана ага-инилерин садага чапкысы келет.

آیت: 13

وَفَصِيلَتِهِ ٱلَّتِي تُـٔۡوِيهِ

Кыйынчылыктарда аны менен бирге турган жакын туугандарын өзүнүн атынан садага чапкысы келет.

آیت: 14

وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ يُنجِيهِ

Жер бетиндеги бүткүл адамзат жана жиндерди садага чапкысы келет. Анан ошол садагасын берип, өзүн тозок азабынан куткарууну каалайт.

آیت: 15

كَلَّآۖ إِنَّهَا لَظَىٰ

Абал ал күнөөкөр эңсегендей эмес! Ал акыреттин алоолонуп жалындаган тозогу.

آیت: 16

نَزَّاعَةٗ لِّلشَّوَىٰ

Анын катуу ысыктыгынан жана жалынынан баш териси шылынып түшөт.

آیت: 17

تَدۡعُواْ مَنۡ أَدۡبَرَ وَتَوَلَّىٰ

Ал акыйкаттан баш тарткандарды, андан алыстаткандарды, ага ыйман келтирбегендерди жана аны иш жүзүндө аткарбагандарды чакырат.

آیت: 18

وَجَمَعَ فَأَوۡعَىٰٓ

Жана байлык жыйнап, андан Аллах жолуна сарптоого сараңдык кылгандарды чакырат.

آیت: 19

۞ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ خُلِقَ هَلُوعًا

Чындыгында инсан өтө ачкөз болуп жаратылган.

آیت: 20

إِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ جَزُوعٗا

Эгер ал оорудан же кедейликтен зыян тартса, аз сабыр кылат.

آیت: 21

وَإِذَا مَسَّهُ ٱلۡخَيۡرُ مَنُوعًا

Эгер ал түшүмдүүлүк же байлык сыяктуу ага жаккан нерсеге жетсе, аны Аллах жолуна сарптагысы келбей катуулук кылат.

آیت: 22

إِلَّا ٱلۡمُصَلِّينَ

Намаз окугандар гана андай эмес. Алар мындай айыптуу сыпаттардан таза.

آیت: 23

ٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ دَآئِمُونَ

Алар намаздарын такай окушат, андан алаксышпайт жана аны белгиленген убактысында аткарышат.

آیت: 24

وَٱلَّذِينَ فِيٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ مَّعۡلُومٞ

Алардын мал-мүлкүндө парз болгон белгилүү өлчөмдөгү үлүш бар.

آیت: 25

لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ

Алар аны кандай себеп болбосун, ырыскыдан куру калып сурагандарга жана сурабагандарга беришет.

آیت: 26

وَٱلَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ

Алар кыямат күнүн чындык деп тастыкташат. Ал күнү Аллах ар бир адамга өзүнө татыктуу сыйлыкты же жазаны берет.

آیت: 27

وَٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ

Алар кылган жакшылык иштерине карабастан, Раббисинин азабынан коркушат.

آیت: 28

إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمۡ غَيۡرُ مَأۡمُونٖ

Чындыгында Раббиңдин азабы коркунучтуу, андан эч бир акылдуу коопсуз боло албайт.

آیت: 29

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ

Алар жыныс мүчөлөрүн жабуу жана бузукулуктан алыс кылуу менен сакташат.

آیت: 30

إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ

Аялдарынан же кол астындагы күңдөрүнөн гана сакташпайт. Алар менен жыныстык мамиле же башка нерселерди кылып ырахат алууда айыптуу эмес.

آیت: 31

فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ

Ким жогоруда айтылгандай аялдары менен күндөрүнөн башкадан ырахат алууну кааласа, мына ошолор Аллахтын чектеринен чыккандар.

آیت: 32

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ

Алар өздөрүнө аманат кылынган мал-мүлктү жана сырларды, ошондой эле адамдар менен түзгөн келишимдерди бекем сактагандар. Алар аманаттарына кыянаттык кылыштпайт жана келишимдерин бузушпайт.

آیت: 33

وَٱلَّذِينَ هُم بِشَهَٰدَٰتِهِمۡ قَآئِمُونَ

Алар берген күбөлүктөрүн талаптагыдай аткаргандар. Күбө болууга туугандык да, душмандык да таасир берген эмес.

آیت: 34

وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ

Алар намаздарын өз убагында окуп, даарат жана бейпилдик менен сактагандар. Аларды андан эч нерсе алаксытпайт.

آیت: 35

أُوْلَٰٓئِكَ فِي جَنَّٰتٖ مُّكۡرَمُونَ

Мына ушундай сыпаттардагы адамдар – бейиштерде түбөлүк жыргалчылыкка туш болуп жана Аллахтын асыл Жүзүн көрүп сыйга бөлөнгөндөр.

آیت: 36

فَمَالِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ قِبَلَكَ مُهۡطِعِينَ

Оо, пайгамбар! Сени жалганга чыгарууга далбастаган коомуңдагы мушриктерди сенин айланаңа чогулууга эмне түрткү берди?

آیت: 37

عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَعَنِ ٱلشِّمَالِ عِزِينَ

Алар сени оң тарабыңдан, сол тарабыңдан топ-топ болуп тегеректеп алышкан.

آیت: 38

أَيَطۡمَعُ كُلُّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن يُدۡخَلَ جَنَّةَ نَعِيمٖ

Алар каапырлыкта болуп туруп, Аллахтан ар бирин түбөлүктүү жыргалчылыкта ырахаттанган жыргалчылык бейишине киргизүүнү үмүт кылышабы?

آیت: 39

كَلَّآۖ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّمَّا يَعۡلَمُونَ

Абал алар элестеткендей эмес. Биз аларды өздөрү билген нерседен жараттык. Аларды жийиркеничтүү суудан жаратканбыз. Алар өздөрүнө пайда да, зыян да келтире албагандай алсыз эле. Эми кандайча текеберленип жатышат?

آیت: 40

فَلَآ أُقۡسِمُ بِرَبِّ ٱلۡمَشَٰرِقِ وَٱلۡمَغَٰرِبِ إِنَّا لَقَٰدِرُونَ

Чыгыштын, батыштын, Күндүн, Айдын жана башка планеталардын Раббиси болгон Аллах Өзү менен касам ичип: Биз Кудуреттүүбүз...

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• شدة عذاب النار حيث يود أهل النار أن ينجوا منها بكل وسيلة مما كانوا يعرفونه من وسائل الدنيا.

Тозок азабынын катаалдыгы. Анткени тозоктогулар дүйнөдөгү билген бардык каражаттар менен андан кутулууну каалашат.

• الصلاة من أعظم ما تكفَّر به السيئات في الدنيا، ويتوقى بها من نار الآخرة.

Намаз – бул дүйнөдө күнөөлөрдүн кечирилүүсүнүн жана акырет азабынан коргонуунун эң чоң себептеринен.

• الخوف من عذاب الله دافع للعمل الصالح.

Аллахтын азабынан коркуу – жакшылык иш кылууга түрткү берет.

آیت: 41

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ خَيۡرٗا مِّنۡهُمۡ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ

аларды Аллахка моюн сунгандар менен алмаштырып коюуга жана аларды жок кылууга. Биз буга алсыз эмеспиз жана качан Биз аларды жок кылууну жана башкаларга алмаштырууну кааласак, эч ким Бизге үстөм кыла албайт.

آیت: 42

فَذَرۡهُمۡ يَخُوضُواْ وَيَلۡعَبُواْ حَتَّىٰ يُلَٰقُواْ يَوۡمَهُمُ ٱلَّذِي يُوعَدُونَ

Оо, пайгамбар! Аларды ошол жалганга жана адашууга баткан абалдарында таштап кой. Алар Куранда убада кылынган кыямат күнүнө жолукканга чейин дүйнө жашоолорунда ойноп жүрө беришсин.

آیت: 43

يَوۡمَ يَخۡرُجُونَ مِنَ ٱلۡأَجۡدَاثِ سِرَاعٗا كَأَنَّهُمۡ إِلَىٰ نُصُبٖ يُوفِضُونَ

Ошол күнү алар желекке карай жарышкан сыяктуу кабырларынан шашылып чыгышат.

آیت: 44

خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۚ ذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمُ ٱلَّذِي كَانُواْ يُوعَدُونَ

Көздөрү жер карап, аларды кордук басат. Бул аларга дүйнөдө убада кылынган күн. Алар ага көңүл бурушкан эмес.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• خطر الغفلة عن الآخرة.

Акыретке кайдыгер кароонун коркунучу.

• عبادة الله وتقواه سبب لغفران الذنوب.

Аллахка ибадат кылуу жана Андан коркуу – күнөөлөрдүн кечирилүүсүнө себеп болот.

• الاستمرار في الدعوة وتنويع أساليبها حق واجب على الدعاة.

Дааватты улантуу жана аны түрдүү ыкмада кылуу – даават кылгандар үчүн кескин милдет.