د معناګانو ژباړه سورت قیامه - قرغیزي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه. - د قرآن کریم دائرة المعارف

Кыямат

د سورت د مقصدونو څخه:

إظهار قدرة الله على بعث الخلق وجمعهم يوم القيامة.

Калайыкты кайра тирилтүүдөгү жана Кыямат күнү аларды бир жерге топтоодогу Аллахтын кудуретин ачык билдирүү.

---

آیت: 1

لَآ أُقۡسِمُ بِيَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ

Аллах кыямат күнү менен ант берди. Ал күнү адамдар ааламдардын Раббиси үчүн турушат.

آیت: 2

وَلَآ أُقۡسِمُ بِٱلنَّفۡسِ ٱللَّوَّامَةِ

Жана жакшылык иштерди кылууда кемчиликтерди кетирген жана күнөөлөрдү кылган адамды жемелеген жакшы жан менен ант берди. Ал адамдарды суракка алуу, сыйлыгын же жазасын берүү максатта аларды кайра тирилтүү үчүн бул эки нерсе менен ант берди.

آیت: 3

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَلَّن نَّجۡمَعَ عِظَامَهُۥ

Инсан өлгөндөн кийин Биз аны кайра тирилтүү үчүн сөөктөрүн чогулта албайбыз деп ойлоп жатабы?

آیت: 4

بَلَىٰ قَٰدِرِينَ عَلَىٰٓ أَن نُّسَوِّيَ بَنَانَهُۥ

Албетте! Биз аны чогултуу менен бирге анын манжаларынын учтарын мурдагыдай кемчиликсиз жаралган калыбына кайрадан келтире алабыз.

آیت: 5

بَلۡ يُرِيدُ ٱلۡإِنسَٰنُ لِيَفۡجُرَ أَمَامَهُۥ

Бирок инсан кайра тирилүүнү четке кагуу менен бузукулугун токтотпостон улантууну каалайт.

آیت: 6

يَسۡـَٔلُ أَيَّانَ يَوۡمُ ٱلۡقِيَٰمَةِ

Ал кыямат күн болушу мүмкүн эмес дегендей: «Ал качан болот?» – деп сурайт.

آیت: 7

فَإِذَا بَرِقَ ٱلۡبَصَرُ

Качан ал жалган деп айткан нерсени көргөн кезде көздөрү алаңдап, нес болуп калат.

آیت: 8

وَخَسَفَ ٱلۡقَمَرُ

Айдын нуру өчөт.

آیت: 9

وَجُمِعَ ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ

Күн менен Ай биригет.

آیت: 10

يَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذٍ أَيۡنَ ٱلۡمَفَرُّ

Ошол күнү бузуку адам: «Кай жакка качам?» – деп айтат.

آیت: 11

كَلَّا لَا وَزَرَ

Ал күнү качып кутулуу жок, бузуку адам баш калкалоочу жер жок, ал коргонуучу жай жок.

آیت: 12

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمُسۡتَقَرُّ

Оо, пайгамбар! Ал күнү сурак берүү, жаза же сыйлык алуу үчүн Раббиңе гана кайтуу бар.

آیت: 13

يُنَبَّؤُاْ ٱلۡإِنسَٰنُ يَوۡمَئِذِۭ بِمَا قَدَّمَ وَأَخَّرَ

Ал күнү инсанга мурунку жана кийинки кылган иштери тууралуу кабар берилет.

آیت: 14

بَلِ ٱلۡإِنسَٰنُ عَلَىٰ نَفۡسِهِۦ بَصِيرَةٞ

Бирок инсан өзүнө каршы күбөгө өтөт. Анткени анын дене мүчөлөрү кылган күнөө иштери тууралуу ага каршы күбө болушат.

آیت: 15

وَلَوۡ أَلۡقَىٰ مَعَاذِيرَهُۥ

Эгерде ал жамандык иш кылбадым деп өз таламын талашып, ар кандай шылтоолорду айтса да, ага пайда келтирбейт.

آیت: 16

لَا تُحَرِّكۡ بِهِۦ لِسَانَكَ لِتَعۡجَلَ بِهِۦٓ

Оо, пайгамбар! Куранды эсиңден чыгып кетпесин деп шашылып тилиңди кыймылдата бербе!

آیت: 17

إِنَّ عَلَيۡنَا جَمۡعَهُۥ وَقُرۡءَانَهُۥ

Чындыгында аны көкүрөгүңө топтоо жана кыраатын тилиңе жатык кылуу – Биздин милдетибиз.

آیت: 18

فَإِذَا قَرَأۡنَٰهُ فَٱتَّبِعۡ قُرۡءَانَهُۥ

Сага Биздин элчи Жебирейил (Курандан) окуганда, аны унчукпай ук.

آیت: 19

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا بَيَانَهُۥ

Андан соң аны сага чечмелеп берүү да – Биздин милдетибиз.

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• مشيئة العبد مُقَيَّدة بمشيئة الله.

Пенденин каалоосу Аллахтын каалоосуна гана байланыштуу.

• حرص رسول الله صلى الله عليه وسلم على حفظ ما يوحى إليه من القرآن، وتكفّل الله له بجمعه في صدره وحفظه كاملًا فلا ينسى منه شيئًا.

Аллахтын элчисинин ага вахий кылынган Куранды жаттап калууга болгон аракеттенүүсү. Аллах аны көкүрөгүнө топтоп, эч нерсесин унутпастан толук жаттоосун Өз кепилдигине алды.

آیت: 20

كَلَّا بَلۡ تُحِبُّونَ ٱلۡعَاجِلَةَ

Жок! Бул нерсе силердин кайра тирилүү мүмкүн эмес деп айтканыңардай эмес. Анткени силер билесиңер, силерди абалдатан жаратууга кудуреттүү Зат, силерди өлгөндөн кийин кайра тирилтүүгө алсыз эмес. Бирок силердин кайра тирилүүнү жалганга чыгарганыңардын себеби – тез өтүүчү дүйнө жашоосуна болгон сүйүүңөр.

آیت: 21

وَتَذَرُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ

Жана акырет жашоосун таштооңор. Анын жолу – Аллах буйруган ибадаттарды аткарып, Ал тыйган арам нерселерди таштаганыңар.

آیت: 22

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاضِرَةٌ

Ал күнү ыймандуу жана бактылуу адамдардын жүздөрү нурдуу болуп, жаркырап турат.

آیت: 23

إِلَىٰ رَبِّهَا نَاظِرَةٞ

Ырахаттануу менен Раббисине карап турат.

آیت: 24

وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذِۭ بَاسِرَةٞ

Ал эми ал күнү каапыр жана бактысыз адамдардын жүздөрү үңүрөйүп турат.

آیت: 25

تَظُنُّ أَن يُفۡعَلَ بِهَا فَاقِرَةٞ

Аларга чоң жаза жана кыйноочу азап түшөрүн билип турушат.

آیت: 26

كَلَّآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلتَّرَاقِيَ

Бул жерде абал мушриктер өлгөндөн кийин азапталбайбыз деп элестеткендей эмес. Качан алардын биринин жаны көкүрөгүнүн жогору жагына жеткенде.

آیت: 27

وَقِيلَ مَنۡۜ رَاقٖ

Адамдар бири-бирине: «Ким буга дем салат, балким айыгып кетер» – айтышат.

آیت: 28

وَظَنَّ أَنَّهُ ٱلۡفِرَاقُ

Ошол кезде жан алакетке түшкөн адам өлүм аркылуу дүйнө менен кош айтышып жатканын анык билет.

آیت: 29

وَٱلۡتَفَّتِ ٱلسَّاقُ بِٱلسَّاقِ

Дүйнөнүн бүтүшүндө жана акыреттин башталышында кыйынчылыктар биригет.

آیت: 30

إِلَىٰ رَبِّكَ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡمَسَاقُ

Ошол нерсе болгондо, өлгөн адам Раббисине жеткирилет.

آیت: 31

فَلَا صَدَّقَ وَلَا صَلَّىٰ

Каапыр адам Анын элчиси алып келгенге ишенген жок, Аллах үчүн намаз да окуган жок.

آیت: 32

وَلَٰكِن كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ

Бирок ал Анын элчиси алып келгенди жалганга чыгарды жана андан жүз бурду.

آیت: 33

ثُمَّ ذَهَبَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ يَتَمَطَّىٰٓ

Андан соң бул каапыр текеберликтен бой көтөрүп басып үй-бүлөсүнө барды.

آیت: 34

أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰ

Аллах каапырга азабы жакын калганын эскертти.

آیت: 35

ثُمَّ أَوۡلَىٰ لَكَ فَأَوۡلَىٰٓ

Андан соң тастыктоо максатта сүйлөмдү дагы бир ирет кайталап, мындай деди: «Андан соң дагы сага өлүм болсун, өлүм болсун!».

آیت: 36

أَيَحۡسَبُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَن يُتۡرَكَ سُدًى

Инсан Аллах ага шарият милдеттерин жүктөбөстөн, жөн эле таштап коёт деп ойлоп жатабы?

آیت: 37

أَلَمۡ يَكُ نُطۡفَةٗ مِّن مَّنِيّٖ يُمۡنَىٰ

Ошол инсан бир кездерде жатынга куюлган бир тамчы бел суусу эмес беле?

آیت: 38

ثُمَّ كَانَ عَلَقَةٗ فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ

Ошондон кийин ал бир бүртүк коюу кан болду, кийин Аллах аны жаратып, ага түз келбет берди.

آیت: 39

فَجَعَلَ مِنۡهُ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰٓ

Ошентип ал анын жынысын эркек жана аял кылып эки түрдө кылды.

آیت: 40

أَلَيۡسَ ذَٰلِكَ بِقَٰدِرٍ عَلَىٰٓ أَن يُحۡـِۧيَ ٱلۡمَوۡتَىٰ

Инсанды бел суудан, кийин коюу кандан жараткан Зат сурак алуу, сыйлык же жаза берүү үчүн өлүктөрдү жаңыдан тирилтүүгө кудуреттүү эмес бекен? Албетте, кудуреттүү!

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• خطر حب الدنيا والإعراض عن الآخرة.

Дүйнөнү сүйүүнүн жана акыреттен жүз буруунун коркунучу.

• ثبوت الاختيار للإنسان، وهذا من تكريم الله له.

Адамда ыктыяр бар экенин тастыктоо. Бул Аллахтын ага көргөзгөн сый-урматы.

• النظر لوجه الله الكريم من أعظم النعيم.

Аллахтын асыл Жүзүн көрүү – эң улуу жакшылык.