Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
لَقَدِ ابْتَغَوُا الْفِتْنَةَ مِنْ قَبْلُ وَقَلَّبُوْا لَكَ الْاُمُوْرَ حَتّٰی جَآءَ الْحَقُّ وَظَهَرَ اَمْرُ اللّٰهِ وَهُمْ كٰرِهُوْنَ ۟
මෙම කුහකයෝ දෙවියන් විශ්වාස කළවුන්ගේ ප්රකාශයේ බෙදීම් ඇති කර තබූක් යුද්ධයට පෙර ම ඔවුන්ගේ අවධානය වෙනතකට යොමු කරමින් කලහකම් කිරීමට ආශා කළෝය. අහෝ දූතය! කුමන්ත්රණශීලී ලෙස සියලු කටයුතු නුඹ වෙත හරවන්නට බලති. එය ඔවුන්ගේ කුමන්ත්රණය හරහා ජිහාද් පිළිබඳ ඇති නුඹගේ අධිෂ්ඨානයට බලපෑමක් ඇති කරනු පිණිසය. අවසානයේ අල්ලාහ්ගේ උපකාරය පැමිණ එය ඔබට තහවුරු විය. අල්ලාහ් ඔහුගේ දහම ගෞරවයට ලක් කළේය. ඔවුන් පිළිකුල් කළ ද ඔහුගේ සතුරන් ඔහු මැඩලීය. එය ඔවුන් සත්යයට එරෙහි ව අසත්ය ජය ගැනීම ඔවුන් ආශා කරමින් සිටි බැවිණි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمِنْهُمْ مَّنْ یَّقُوْلُ ائْذَنْ لِّیْ وَلَا تَفْتِنِّیْ ؕ— اَلَا فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوْا ؕ— وَاِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِیْطَةٌ بِالْكٰفِرِیْنَ ۟
අර්බුදකාරී තත්ත්වයන් හී නිදහසට කරුණු දක්වන අය ද කුහකයින් අතර වෙති. ඔවුහු ‘අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! ජිහාදයෙන් පසුබෑමට මට අවසර දෙන්න. රෝම සතුරන්ගේ කාන්තාවන් දුටු විට ඔවුන්ගේ අර්බුදය හේතුවෙන් පාපයක් ඇති නොවනු පිණිස ඔබ සමග පිටත් වීමෙන් පාපයේ බර උසුලන්නට මා හට අවකාශය නොදෙන්න’ යැයි පවසති. දැනගන්න. ඔවුන් සිතන දෑ ට වඩා අතිමහත් අර්බුදයකට ඔවුන් වැටී ඇත. එය කුහකත්වයේ හා පසුගාමිත්වයේ අර්බුදයයි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ සැබැවින්ම දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කළවුන්ව නිරය සර්ව ප්රකාරයෙන් වටලා ගනු ඇත. ඔවුන් අතරින් කිසිවකු එය මග හරින්නේ නැත. ඉන් පලා යන්නට ස්ථානයක් ඔවුන් ලබන්නේ ද නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اِنْ تُصِبْكَ حَسَنَةٌ تَسُؤْهُمْ ۚ— وَاِنْ تُصِبْكَ مُصِیْبَةٌ یَّقُوْلُوْا قَدْ اَخَذْنَاۤ اَمْرَنَا مِنْ قَبْلُ وَیَتَوَلَّوْا وَّهُمْ فَرِحُوْنَ ۟
අහෝ අල්ලාහ්ගේ දූතයාණනි! ඔබට සහනයක් ලෙස යම් උපකාරයක් හෝ යුද පිටියේ වස්තුවක් වැනි අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදයක් හිමි වූයේ නම් එය ඔවුහු පිළිකුල් කරති. ඒ ගැන දුක් වෙති. යම් දරුණු ව්යසනයක් හෝ සතුරු පාර්ශවයට යම් ජයක් ලැබුණු විට එම කුහකයෝ, "අපි අප ගැන බලා ගත්තෙමු. දෙවියන් විශ්වාස කරන්නන් පිට ව ගියාක් මෙන් අප පිටව නොයෑමෙන් ස්ථාවරත්වය ලැබුවෙමු. ඔවුනට අත්විය යුතු මරණය හා සිරගත වීම ඔවුනට අත් විය." යැයි පවසා එම කුහකයෝ ඔවුන්ගේ පවුල වෙතත් ඉතා සතුටින් සුරක්ෂිත ව හැරී යති.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلْ لَّنْ یُّصِیْبَنَاۤ اِلَّا مَا كَتَبَ اللّٰهُ لَنَا ۚ— هُوَ مَوْلٰىنَا ۚ— وَعَلَی اللّٰهِ فَلْیَتَوَكَّلِ الْمُؤْمِنُوْنَ ۟
අහෝ දූතය! එම කුහකයින්ට ඔබ මෙසේ පවසනු. "අල්ලාහ් අපට නියම කළ දෑ මිස වෙන කිසිවක් අප ලබා ගන්නේ නැත. ඔහු අති පිවිතුරුය. අපගේ හිමිකරුය. අප යොමු වන ස්ථානයේ ස්ථානාධිපතිය. අපගේ කටයුතුවලදී ඔහු මත පමණක් සියල්ල භාර කරන්නෙමු. දෙවියන් විශ්වාස කරන්නන් ඔවුන්ගේ සියලු කටයුතු පවරනුයේ ඔහු වෙත පමණය. ඔහු ඔවුනට ප්රමාණවත්ය. එම භාරකරු ඉතා යහපත්ය."
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلْ هَلْ تَرَبَّصُوْنَ بِنَاۤ اِلَّاۤ اِحْدَی الْحُسْنَیَیْنِ ؕ— وَنَحْنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمْ اَنْ یُّصِیْبَكُمُ اللّٰهُ بِعَذَابٍ مِّنْ عِنْدِهٖۤ اَوْ بِاَیْدِیْنَا ۖؗۗ— فَتَرَبَّصُوْۤا اِنَّا مَعَكُمْ مُّتَرَبِّصُوْنَ ۟
"අහෝ දූතය! අපට උපකාරයක් හෝ සාධකයක් හෝ ලැබීම මිස වෙනත් කිසිවක් නුඹලා බලාපොරොත්තු වන්නෙහු ද? අප බලාපොරොත්තු වනුයේ නුඹලා සමග සටන් කිරීමට අල්ලාහ් අපට අවසරය දුන් විට ඔහු වෙතින් නුඹලාට දඬුවමක් පහළ වී නුඹලා විනාශ කර දමා අපගේ අතින්ම නුඹලා ඝාතනයට ලක් වීමෙන් හෝ සිරගත වීමෙන් නුඹලා දඬුවමට ලක්වීමය. එහෙයින් අපගේ දඬුවම නුඹලා බලාපොරොත්තුවෙන් සිටිනු. සැබැවින්ම නුඹලාට අත්වන දඬුවම ගැන අපි අපේක්ෂාවෙන් සිටින්නෙමු." යැයි පවසනු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قُلْ اَنْفِقُوْا طَوْعًا اَوْ كَرْهًا لَّنْ یُّتَقَبَّلَ مِنْكُمْ ؕ— اِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْمًا فٰسِقِیْنَ ۟
අහෝ දූතය! නුඹ ඔවුනට මෙසේ පවසනු. ‘කැමැත්තෙන් හෝ අකමැත්තෙන් හෝ නුඹලා වියදම් කරන වස්තුව නුඹලා වියදම් කරනු. නුඹලාගේ ප්රතික්ෂේපය හා අල්ලාහ්ට අවනත වීමෙන් නුඹලා බැහැර වූ හේතුවෙන් නුඹලා වියදම් කරන දෑ නුඹලාගෙන් කිසිවිටෙක පිළිගන්නේ නැත.’
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَمَا مَنَعَهُمْ اَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقٰتُهُمْ اِلَّاۤ اَنَّهُمْ كَفَرُوْا بِاللّٰهِ وَبِرَسُوْلِهٖ وَلَا یَاْتُوْنَ الصَّلٰوةَ اِلَّا وَهُمْ كُسَالٰی وَلَا یُنْفِقُوْنَ اِلَّا وَهُمْ كٰرِهُوْنَ ۟
ඔවුන් කරන වියදම් පිළිගනු ලැබීමෙන් ඔවුන් වළක්වාලනුයේ කරුණු තුනකි. එනම් ඔවුන් අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් ප්රතික්ෂේප කිරීම, ඔවුන් සලාත් ඉටු කරන විට ඔවුනට එය බරක් වීම හා ඔවුන් මැළිකම් දැක්වීම, තම වස්තුව කැමැත්තෙන් වියදම් නොකිරීම යනාදියයි. ඔවුන් ඒවා වියදම් කරනුයේ අකමැත්තෙනි. ඊට හේතුව ඔවුන්ගේ සලාතයේ හෝ ඔවුන් කරන වියදමෙහි ඔවුන් කුසල් අපේක්ෂා නොකරන බැවිණි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• دأب المنافقين السعي إلى إلحاق الأذى بالمسلمين عن طريق الدسائس والتجسس.
•කුහකයන් සැමවිටම උත්සාහ කර ඇත්තේ කුතුහලය ඇති කිරීම හා ඔත්තු බැලීම තුළින් මුස්ලිම්වරුන්ට හානි කිරීමට ය.
• التخلف عن الجهاد مفسدة كبرى وفتنة عظمى محققة، وهي معصية لله ومعصية لرسوله.
•ජිහාද් කිරීමෙන් පසුබැසීම මහත් පාපයකි. එමෙන්ම මහත් අර්බුදයකි. එය අල්ලාහ්ට අකීකරු වීමක් මෙන්ම ඔහුගේ දූතයාණන්ට අකීකරු වීමක් වෙයි.
• في الآيات تعليم للمسلمين ألا يحزنوا لما يصيبهم؛ لئلا يَهِنوا وتذهب قوتهم، وأن يرضوا بما قدَّر الله لهم، ويرجوا رضا ربهم؛ لأنهم واثقون بأن الله يريد نصر دينه.
•මුස්ලිම්වරුන් නින්දාවට පත් නොවනු පිණිසත් ඔවුන්ගේ ශක්තිය හා බලය පහ නොවනු පිණිසත් තමන්ට අත් වූ ඉරණම ගැන දුක් නොවන මෙන් ද, අල්ලාහ් ඔවුන්ට නියම කළ දෑ පිළිගන්නා මෙන් ද සැබවින්ම අල්ලාහ් තම දහමට උපකාර කිරීමට අභිමත කර ඇති බව ඔවුන් දැඩි සේ විශ්වාස කරන බැවින් ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිගේ පිළිගැනීම අපේක්ෂා කරන මෙන් ද මෙම පාඨ ඔවුනට උගන්වයි.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.