Ibisobanuro by'amagambo Isura Qaaf - Ibisobanuro mukiyau - ububiko bwa qor'an yejejwe

Qâf

Umurongo: 1

قٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ٱلۡمَجِيدِ

Qâf.^[1] Ngujilumbila Qur’an jakuchimbichika (kuti tinchiukulidwa m’malembe).

(50:1) Asi harufusi ni chimpepe mu isimosimo ya Qur’an. Ni pangali jwine jwaakumanyilila mate gakwe ikaŵeje Allah pe basi.

Umurongo: 2

بَلۡ عَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡ فَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا شَيۡءٌ عَجِيبٌ

Nambo akusimonga ya kwaichilila nkutetela (Muhammadi ﷺ) jwakuumila mu ŵanyapeo. Basi achimakafili ni akutiji: “Achi ni chindu chakusimosya.”

Umurongo: 3

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗاۖ ذَٰلِكَ رَجۡعُۢ بَعِيدٞ

“Ana patuchiwapo, ni kusyuka litaka (chisimu uwwe tuchiukulidwa)? Kwalakweko ni kuwuja kwakutalichila (kwangaŵa nkupatikana).”

Umurongo: 4

قَدۡ عَلِمۡنَا مَا تَنقُصُ ٱلۡأَرۡضُ مِنۡهُمۡۖ وَعِندَنَا كِتَٰبٌ حَفِيظُۢ

Chisimu Uwwe tukumanyilila yaikupungusya litaka mwajamanjao (mu ilu yao ndema jaakuola m’malembe), soni Kukwetu kwana Chitabu chakusunga (chilichose Al-Lauh Al-Mahfȗz).

Umurongo: 5

بَلۡ كَذَّبُواْ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ فَهُمۡ فِيٓ أَمۡرٖ مَّرِيجٍ

Nambo ayikaaniile yakuona ndema ja yaichilile, ni ali mu kaŵe kecholoŵane (akulepela kulekanganya sikati ja yakuona ni yaunami).

Umurongo: 6

أَفَلَمۡ يَنظُرُوٓاْ إِلَى ٱلسَّمَآءِ فَوۡقَهُمۡ كَيۡفَ بَنَيۡنَٰهَا وَزَيَّنَّٰهَا وَمَا لَهَا مِن فُرُوجٖ

Ana ngaakuliona liwunde pachanya pao yatutite kalitaŵe kakwe ni kalisalalisye kakwe! Soni nganilikola mapesa.

Umurongo: 7

وَٱلۡأَرۡضَ مَدَدۡنَٰهَا وَأَلۡقَيۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجِۭ بَهِيجٖ

Ni litaka tulijasesye, ni tuŵisile palakwepo yakunyichisya (matumbi), ni tumesisye palakwepo ntundu uliose (wa mmela) wakusalala.

Umurongo: 8

تَبۡصِرَةٗ وَذِكۡرَىٰ لِكُلِّ عَبۡدٖ مُّنِيبٖ

(Kuti iŵe yalakweyi) yakuwugula meso ni yakunkumbusya kapolo jwalijose jwakuwujila (kwa Allah pakutenda toba).

Umurongo: 9

وَنَزَّلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ مُّبَٰرَكٗا فَأَنۢبَتۡنَا بِهِۦ جَنَّٰتٖ وَحَبَّ ٱلۡحَصِيدِ

Ni tutulwisye kuumila kwinani mesi gaupile (wula), ni tumesyisye ni galakwego migunda kwisa soni songolo syaagungulidwa.

Umurongo: 10

وَٱلنَّخۡلَ بَاسِقَٰتٖ لَّهَا طَلۡعٞ نَّضِيدٞ

Ni mitende jelewulewu jajikwete itungatunga ya isogosi yakonyokonyo.

Umurongo: 11

رِّزۡقٗا لِّلۡعِبَادِۖ وَأَحۡيَيۡنَا بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗاۚ كَذَٰلِكَ ٱلۡخُرُوجُ

(Kuŵa) lisiki lya achikapolo (Ŵetu), ni tukuchisyusyaga nago (mesigo) chilambo chachiwe, iyyoyopeyo ni mukuchiŵela kopoka (kwa m’malembe).

Umurongo: 12

كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَأَصۡحَٰبُ ٱلرَّسِّ وَثَمُودُ

Ŵaakaaniile paujo pao (Makuraishi nkanigaiche) ŵandu ŵa Nuhu, achimisyene chisima ni achina Samuda.

Umurongo: 13

وَعَادٞ وَفِرۡعَوۡنُ وَإِخۡوَٰنُ لُوطٖ

Ni achina Adi, Firiauna ni achalongo achimijakwe Lutwi.

Umurongo: 14

وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡأَيۡكَةِ وَقَوۡمُ تُبَّعٖۚ كُلّٞ كَذَّبَ ٱلرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِيدِ

Ni akutama nyyitekete (ŵandu ŵa Shuaibu), ni ŵandu ŵa Tubba‘i (ŵa ku Yemeni), ŵaliose mwa jamanjao ŵaakaaniile Achimitenga, basi ni chasimichiche chitetelo Changu (pa ŵanganyao).

Umurongo: 15

أَفَعَيِينَا بِٱلۡخَلۡقِ ٱلۡأَوَّلِۚ بَلۡ هُمۡ فِي لَبۡسٖ مِّنۡ خَلۡقٖ جَدِيدٖ

Ana ni twapesile ni gumba kwandanda? (Ngwamba), nambo ŵanganyao ali mu kaichila ya gumba kwasambano.

Umurongo: 16

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ وَنَعۡلَمُ مَا تُوَسۡوِسُ بِهِۦ نَفۡسُهُۥۖ وَنَحۡنُ أَقۡرَبُ إِلَيۡهِ مِنۡ حَبۡلِ ٱلۡوَرِيدِ

Soni chisimu Uwwe tun’gumbile mundu, ni tukumanyilila yaikunsongonela ntima wakwe, soni Uwwe tuli dusi nnope kwa jwalakwe (ni umanyilisi Wetu) kupunda ntasi ŵakuuta myasi (wannukosi mwakwe).

Umurongo: 17

إِذۡ يَتَلَقَّى ٱلۡمُتَلَقِّيَانِ عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَعَنِ ٱلشِّمَالِ قَعِيدٞ

(Kumbuchilani) katema kaakupochela (itendo ya mundu ni kuilemba) akupochela ŵaŵili (Achimalaika) ŵaakutama chakun’dyo ni chakunchiji.

Umurongo: 18

مَّا يَلۡفِظُ مِن قَوۡلٍ إِلَّا لَدَيۡهِ رَقِيبٌ عَتِيدٞ

Ngaakulumukulaga (mundu) liloŵe lililyose, ikaŵeje kukwakwe kukuŵa kwana nkwembecheya jwatayali (kulemba).

Umurongo: 19

وَجَآءَتۡ سَكۡرَةُ ٱلۡمَوۡتِ بِٱلۡحَقِّۖ ذَٰلِكَ مَا كُنتَ مِنۡهُ تَحِيدُ

Ni kuuchiyika kolelwa kwa chiwa mwakuonaonape, (ni tachisalilidwa mundu yanti): “Ayi ni ayila yamwaliji nkuiŵambala.”

Umurongo: 20

وَنُفِخَ فِي ٱلصُّورِۚ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلۡوَعِيدِ

Ni lichigombedwa lipenga, lyele ni lisiku lyaipotesi.

Umurongo: 21

وَجَآءَتۡ كُلُّ نَفۡسٖ مَّعَهَا سَآئِقٞ وَشَهِيدٞ

Ni tachiyika mundu jwalijose ni akunchiinga ni akuntendela umboni (ŵachilaika).

Umurongo: 22

لَّقَدۡ كُنتَ فِي غَفۡلَةٖ مِّنۡ هَٰذَا فَكَشَفۡنَا عَنكَ غِطَآءَكَ فَبَصَرُكَ ٱلۡيَوۡمَ حَدِيدٞ

(Tachisalilidwa nkuleeŵa kuti): “Chisimu mmwe mwaliji nkukwanjila ya yalakweyi, basi tum’bunukwile chisiŵilo chenu, mwanti liso lyenu lelo lili lyakutema.”

Umurongo: 23

وَقَالَ قَرِينُهُۥ هَٰذَا مَا لَدَيَّ عَتِيدٌ

Ni tachiŵecheta n’jakwe jwangalekangana najo (lilaika lyalyalembaga masengo gakwe): “Ayi ni yaili kukwangu tayali (yamasengo gakwe gangalumbana).”

Umurongo: 24

أَلۡقِيَا فِي جَهَنَّمَ كُلَّ كَفَّارٍ عَنِيدٖ

(Allah tachalamula Achimalaika ŵaŵili ŵala lyakuchiinga ni lyakutendela umboni kuti): “Mumponyaani ku Jahannama jwalijose jwakufulu nnope, jwamakani.”

Umurongo: 25

مَّنَّاعٖ لِّلۡخَيۡرِ مُعۡتَدٖ مُّرِيبٍ

“Jwakusiŵilila yambone, jwakusumba mpika, jwakaichila.”

Umurongo: 26

ٱلَّذِي جَعَلَ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَأَلۡقِيَاهُ فِي ٱلۡعَذَابِ ٱلشَّدِيدِ

“Ajula juŵaŵisile nnungu jwine (jwakun’galagatila) pampepe ni Allah, basi mumponyani mu ilagasyo yawukali.”

Umurongo: 27

۞ قَالَ قَرِينُهُۥ رَبَّنَا مَآ أَطۡغَيۡتُهُۥ وَلَٰكِن كَانَ فِي ضَلَٰلِۭ بَعِيدٖ

Ni tachiŵecheta n’jakwe jwangalekangana najo (jwachishetani): “Ambuje ŵetu! Une nganinansochelesya jwalakweju, nambo kuti jwaliji nkupotela kwakutalikangana nnope (ni yakuona).”

Umurongo: 28

قَالَ لَا تَخۡتَصِمُواْ لَدَيَّ وَقَدۡ قَدَّمۡتُ إِلَيۡكُم بِٱلۡوَعِيدِ

(Allah) tachiti: “Ngasinkangana pameso Pangu, soni namasile panannongochesye chitetelo Changu.”

Umurongo: 29

مَا يُبَدَّلُ ٱلۡقَوۡلُ لَدَيَّ وَمَآ أَنَا۠ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ

“Ngalikasagalausyidwaga liloŵe Kukwangu, soni Une nganimba jwakwatenda lupuso ata panandi achikapolo (Ŵangu).”

Umurongo: 30

يَوۡمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ ٱمۡتَلَأۡتِ وَتَقُولُ هَلۡ مِن مَّزِيدٖ

Lisiku lyatuchijiwusya Jahannama kuti: “Ana n’gumbele?” Basi jalakwe ni jichiti: “Ana pana yakonjechesya?”^[2]

(50:2) Akusimulila Anas رضى الله عنه yanti: Ntume ﷺ jwatite: “Ŵandu tachiponyedwa ku Moto. Sano walakwe ni tiuchiti: ‘Ana pana ŵakonjechesya?’ Mpaka kaneka Allah tachiŵika likawu Lyakwe, basi ni tiuchiti: ‘Ikwaniile, ikwaniile.” (Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 4567).

Umurongo: 31

وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ غَيۡرَ بَعِيدٍ

Ni jichiŵandichisyidwa Mbepo kwa ŵaoga (wakun’jogopa Allah), ngasijiŵa pakutalichila.

Umurongo: 32

هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِكُلِّ أَوَّابٍ حَفِيظٖ

(Tachisalilidwa yanti): “Ayi ni yamwapedwaga chilanga, ya jwalijose jwakuujilaujila (kwa Allah pakutenda toba), jwakusunga (malamusi Gakwe).”

Umurongo: 33

مَّنۡ خَشِيَ ٱلرَّحۡمَٰنَ بِٱلۡغَيۡبِ وَجَآءَ بِقَلۡبٖ مُّنِيبٍ

“Juŵan’jogwepe Allah mwangali kum’bona, ni jwaiche ni ntima wagalauchila (Kukwakwe pakutenda toba).”

Umurongo: 34

ٱدۡخُلُوهَا بِسَلَٰمٖۖ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلۡخُلُودِ

(Tachisalilidwa yanti): “Jijinjilani (Mbepojo) mwantendele. Ali ni lisiku lya umi wandamo.”

Umurongo: 35

لَهُم مَّا يَشَآءُونَ فِيهَا وَلَدَيۡنَا مَزِيدٞ

Akwete kupata ŵanganyao chilichose chatakachisacheje mwalakwemo, soni Kukwetu kwana yakonjechesya (kum’bona Allah).

Umurongo: 36

وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هُمۡ أَشَدُّ مِنۡهُم بَطۡشٗا فَنَقَّبُواْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ هَلۡ مِن مَّحِيصٍ

Ana mikutula jilingwa jatwajijonasile paujo pao, ŵaŵaliji ŵamachili nnope kwapunda ŵanganyaŵa, nambo soni ŵasyungwile-syungwile mu ilambo, ana ni ŵapapatile pakutilila (ndema ja yaichilile ipotesi, ngati ŵajonasiche)?

Umurongo: 37

إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَذِكۡرَىٰ لِمَن كَانَ لَهُۥ قَلۡبٌ أَوۡ أَلۡقَى ٱلسَّمۡعَ وَهُوَ شَهِيدٞ

Chisimu mu yalakweyo muŵele mwana chikumbusyo kwa mundu jwakwete ntima (waganisya), kapena jwaakutejela liwiwi ni nsyenejo juli papopo (ni nganisyo syakwe).

Umurongo: 38

وَلَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ وَمَا مَسَّنَا مِن لُّغُوبٖ

Soni chisimu chene twagumbile mawunde ni mataka ni yaili chilikati chakwe m’moŵa nsano nalimo, ni nganikutukwaya kupela.

Umurongo: 39

فَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ قَبۡلَ طُلُوعِ ٱلشَّمۡسِ وَقَبۡلَ ٱلۡغُرُوبِ

Basi pililani pa yaakuŵecheta, ni nnuswejesyeje lumbili lwa Ambuje ŵenu (Allah) lyuŵa nkanilikopoche (pakuswali swala ja Fajr), nambo soni nkanilitiŵile (pakuswali swala ja Dhuhr ni Asr).

Umurongo: 40

وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡهُ وَأَدۡبَٰرَ ٱلسُّجُودِ

Nambo soni chilo luswejesyani (lumbili lwa Ambuje ŵenu pakuswali swala ja Maghrib ni Isha), ni panyuma pa kusujudu (panyuma pakuswali swala sya Fard nswaliji soni swala sya sunna, nikutendaga Subhânallâh, Alhamdulillâh ni Allâh-Akbar).

Umurongo: 41

وَٱسۡتَمِعۡ يَوۡمَ يُنَادِ ٱلۡمُنَادِ مِن مَّكَانٖ قَرِيبٖ

Soni pikanani (ya) lisiku lyatachiŵilanga nkuŵilanga kuumila pamalo pakuŵandika.

Umurongo: 42

يَوۡمَ يَسۡمَعُونَ ٱلصَّيۡحَةَ بِٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكَ يَوۡمُ ٱلۡخُرُوجِ

Lisiku lyatachiupikana n’gumilo (wa lipenga) mwakuonaonape, lyele ni lisiku lyakopoka (m’malembe).

Umurongo: 43

إِنَّا نَحۡنُ نُحۡيِۦ وَنُمِيتُ وَإِلَيۡنَا ٱلۡمَصِيرُ

Chisimu Uwwe ni Ŵatukupelekaga umi ni chiwa, soni Kukwetu ni kwakuwujila.

Umurongo: 44

يَوۡمَ تَشَقَّقُ ٱلۡأَرۡضُ عَنۡهُمۡ سِرَاعٗاۚ ذَٰلِكَ حَشۡرٌ عَلَيۡنَا يَسِيرٞ

Lisiku lyaliichaaganjichila litaka (kuti akopochemo) mwachitema-chitema, wele ni nsonganganyo wakwepepala nnope Kukwetu.

Umurongo: 45

نَّحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَا يَقُولُونَۖ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِجَبَّارٖۖ فَذَكِّرۡ بِٱلۡقُرۡءَانِ مَن يَخَافُ وَعِيدِ

Uwwe tukumanyilila chenene yaakuŵecheta. Soni mmwe (Muhammadi ﷺ) nganim’ba ŵakwakanganichisya ŵanganyao (ku chikulupi). Basi munkumbusyani ni Qur’an jwaakogopa chitetelo Changu.