අර්ථ කථනය පරිච්ඡේදය සූරා අද් දුකාන් - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - පාරිශුද්ධ අල් කුර්ආනයේ විශ්ව කෝෂය

Духан

සූරාවෙහි අරමුණු:

تهديد المشركين ببيان ما ينتظرهم من العقوبة العاجلة والآجلة.

Мушриктерди учурдагы жана келечектеги күтүп турган азапты баяндап коркутуу

---

වාක්‍යය: 1

حمٓ

Бул тууралуу Бакара сүрөсүнүн башталышында сөз болгон.

වාක්‍යය: 2

وَٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ

Аллах Туура Жолду баяндоочу Куранга ант берди.

වාක්‍යය: 3

إِنَّآ أَنزَلۡنَٰهُ فِي لَيۡلَةٖ مُّبَٰرَكَةٍۚ إِنَّا كُنَّا مُنذِرِينَ

Биз Куранды Кадыр түндө түшүрдүк. Ал жакшылыктарга толгон түн. Чындыгында Биз бул Куран менен коркутуп эскертебиз.

වාක්‍යය: 4

فِيهَا يُفۡرَقُ كُلُّ أَمۡرٍ حَكِيمٍ

Бул түндө Аллах ошол жылы ишке ашыра турган ырыскы, ажал жана башка нерселерге байланыштуу өкүм кылынган бүткүл иштер чечилет.

වාක්‍යය: 5

أَمۡرٗا مِّنۡ عِندِنَآۚ إِنَّا كُنَّا مُرۡسِلِينَ

Биз Өзүбүз тараптан өкүм кылынган ар бир ишти чечебиз. Чындыгында Биз пайгамбарларды жиберебиз.

වාක්‍යය: 6

رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ

Оо, пайгамбар! Биз Раббиң тараптан пайгамбар жибериле тургандарга ырайым катары пайгамбарларды жиберебиз. Чындыгында Ал пенделеринин сөздөрүн Угуучу, алардын иш-аракеттерин жана ниеттерин Билүүчү. Алардын эч бири Ага жашыруун эмес.

වාක්‍යය: 7

رَبِّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ

Ал асмандар менен жердин жана алардын ортосундагы нерселердин Раббиси. Эгерде силер буга терең ишенсеңер, анда Менин элчиме ыйман келтиргиле.

වාක්‍යය: 8

لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ

Андан башка сыйынууга татыктуу кудай жок. Ал тирилтет жана өлтүрөт. Андан башка тирилтүүчү жана өлтүрүүчү жок. Ал силердин жана мурунку ата-бабаларыңардын Раббиси.

වාක්‍යය: 9

بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ يَلۡعَبُونَ

Ал мушриктер буга ишенишпейт. Тескерисинче, алар жалган жолдо болгону себептүү бул нерседен шектенишет жана көңүл да бурушпайт.

වාක්‍යය: 10

فَٱرۡتَقِبۡ يَوۡمَ تَأۡتِي ٱلسَّمَآءُ بِدُخَانٖ مُّبِينٖ

О, пайгамбар! Сен элиңе жакындап калган азапты күт. Ал азап асманды түтүн каптаган күнү болот, алар аны катуу коркунучта өз көзү менен көрөт.

වාක්‍යය: 11

يَغۡشَى ٱلنَّاسَۖ هَٰذَا عَذَابٌ أَلِيمٞ

Ал элиңдин баарын ороп алат. Аларга айтылат: «Силердин башыңарга түшкөн бул азап – кыйноочу азап».

වාක්‍යය: 12

رَّبَّنَا ٱكۡشِفۡ عَنَّا ٱلۡعَذَابَ إِنَّا مُؤۡمِنُونَ

Ошондо алар Раббисине жалбарып: «Раббибиз! Сен бизге жиберген азапты бизден кетир. Эгер Сен аны бизден кетирсең, биз Сага жана пайгамбарыңа ыйман келтиребиз» – деп дуба кылышат.

වාක්‍යය: 13

أَنَّىٰ لَهُمُ ٱلذِّكۡرَىٰ وَقَدۡ جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مُّبِينٞ

Алар кантип эсине келип, Раббисине кайтышмак эле, анткени аларга чынчылдыгы жана аманаткөйлүгү белгилүү жана пайгамбарлыгы анык элчи келди?!

වාක්‍යය: 14

ثُمَّ تَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ وَقَالُواْ مُعَلَّمٞ مَّجۡنُونٌ

Кийин алар ага ишенүүдөн баш тартышты жана ал тууралуу: «Ага башка бирөөлөр үйрөтөт, ал пайгамбар эмес» – дешти. Ошондой эле аны жинди деп да айтышты.

වාක්‍යය: 15

إِنَّا كَاشِفُواْ ٱلۡعَذَابِ قَلِيلًاۚ إِنَّكُمۡ عَآئِدُونَ

Чындыгында Биз силерден азапты бир аз кетирген болсок, силер кайра эле каапырлыгыңарга жана жалганыңарга кайтасыңар.

වාක්‍යය: 16

يَوۡمَ نَبۡطِشُ ٱلۡبَطۡشَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ إِنَّا مُنتَقِمُونَ

Оо, пайгамбар! Биз коомуңдагы каапырларды күч менен катуу кармаган Бадр күнүн күт. Биз алардан Аллахка кылган каапырлыктары жана пайгамбарды жалганга чыгаргандары үчүн өз алабыз.

වාක්‍යය: 17

۞ وَلَقَدۡ فَتَنَّا قَبۡلَهُمۡ قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَ وَجَآءَهُمۡ رَسُولٞ كَرِيمٌ

Биз алардан мурун Фараондун коомун сынаганбыз. Аларга Аллах тараптан сыйлуу пайгамбар Муса келип, аларды Аллахты жалгыздоого жана Ага сыйынууга чакырды.

වාක්‍යය: 18

أَنۡ أَدُّوٓاْ إِلَيَّ عِبَادَ ٱللَّهِۖ إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ

Муса Фараон менен анын коомуна айтты: «Аллахтын пенделери болгон Исраилдин урпактарын мага таштагыла. Аларды кул кылууга силердин укугуңар жок. Чындыгында мен силерге Аллах тараптан келген элчимин, Ал мага буйруган нерсени жеткирүүгө ишеничтүүмүн, андан эч бир нерсени кемитпейм жана кошпойм.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• نزول القرآن في ليلة القدر التي هي كثيرة الخيرات دلالة على عظم قدره.

Көптөгөн жакшылыктарга толгон Кадыр түнү Курандын түшүүсү анын орду бийик экендигин билдирет.

• بعثة الرسل ونزول القرآن من مظاهر رحمة الله بعباده.

Пайгамбарлардын жиберилиши жана Куранды түшүүсү –Аллахтын пенделерине кылган ырайым көрүнүштөрүнөн болуп эсептелет.

• رسالات الأنبياء تحرير للمستضعفين من قبضة المتكبرين.

Алсыздарды заалымдардын эзүүсүнөн куткаруу – пайгамбарлардын милдеттемелеринен.

වාක්‍යය: 19

وَأَن لَّا تَعۡلُواْ عَلَى ٱللَّهِۖ إِنِّيٓ ءَاتِيكُم بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٖ

Жана силер Аллахка сыйынуудан баш тартып жана пенделерине бой көтөрүп текеберлик кылбагыла. Чындыгында мен силерге ачык-айкын далилди алып келем.

වාක්‍යය: 20

وَإِنِّي عُذۡتُ بِرَبِّي وَرَبِّكُمۡ أَن تَرۡجُمُونِ

Силер мени ташбараңга алып өлтүрүп коюуңардан менин жана силердин Раббиңерден коргоо сураймын.

වාක්‍යය: 21

وَإِن لَّمۡ تُؤۡمِنُواْ لِي فَٱعۡتَزِلُونِ

Эгер силер мен алып келген нерсеге ишенбесеңер, анда мени тынч койгула жана мага зыян берип жакын жолобогула».

වාක්‍යය: 22

فَدَعَا رَبَّهُۥٓ أَنَّ هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمٞ مُّجۡرِمُونَ

Анан Муса Раббисине: «Фараон жана анын жан жөкөрлөрү – тезинен жаза алууга татыктуу күнөөкөр коом» – деп дуба кылды.

වාක්‍යය: 23

فَأَسۡرِ بِعِبَادِي لَيۡلًا إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ

Ошондо Аллах Мусага өз элиң менен түн жамынып жолго чык деп буйруду жана Фараон менен анын коому силердин артыңардан түшөт деп кабар берди.

වාක්‍යය: 24

وَٱتۡرُكِ ٱلۡبَحۡرَ رَهۡوًاۖ إِنَّهُمۡ جُندٞ مُّغۡرَقُونَ

Ага Исраилдин урпактары менен бирге деңизден өткөндө аны өз калыбында тынч таштап кетүүнү буйруду. Чындыгында Фараон жана анын аскери деңизге чөктүрүлүп жок болушат.

වාක්‍යය: 25

كَمۡ تَرَكُواْ مِن جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ

Фараон менен анын коому артында канчалаган бактарды жана аккан булактарды калтырып кетишти.

වාක්‍යය: 26

وَزُرُوعٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ

Канчалаган эгинзарларды жана кооз отурум жайларды калтырып кетишти.

වාක්‍යය: 27

وَنَعۡمَةٖ كَانُواْ فِيهَا فَٰكِهِينَ

Канчалаган жыргалчылыкка толгон жашоону таштап кетишти.

වාක්‍යය: 28

كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا قَوۡمًا ءَاخَرِينَ

Силерге сыпаттап айтылган мына ушул нерселер алардын башына түштү. Биз алардын бакчаларын, булактарын, эгинзарларын жана орундуктарын башка коом болгон Исраилдин урпактарына мурас кылдык.

වාක්‍යය: 29

فَمَا بَكَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلسَّمَآءُ وَٱلۡأَرۡضُ وَمَا كَانُواْ مُنظَرِينَ

Фараон менен коому сууга чөккөндө алар үчүн асман да, жер да ыйлаган жок жана аларга тообо кылууга мөөнөт да берилген жок.

වාක්‍යය: 30

وَلَقَدۡ نَجَّيۡنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ مِنَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡمُهِينِ

Биз Исраилдин урпактарын кордоочу азаптан куткардык. Анткени Фараон менен коому алардын бала-чакаларын өлтүрүп, аялдарын тирүү калтырышчу.

වාක්‍යය: 31

مِن فِرۡعَوۡنَۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَالِيٗا مِّنَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ

Биз аларды Фараондун азабынан сактадык. Чындыгында ал Аллахтын буйруктары менен дининин чегинен чыгып текеберлик кылгандардан болчу.

වාක්‍යය: 32

وَلَقَدِ ٱخۡتَرۡنَٰهُمۡ عَلَىٰ عِلۡمٍ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ

Биз Өзүбүз билип Исраил урпактарын ал замандагы ааламдардан пайгамбарларынын көптүгү себептүү тандап алганбыз.

වාක්‍යය: 33

وَءَاتَيۡنَٰهُم مِّنَ ٱلۡأٓيَٰتِ مَا فِيهِ بَلَٰٓؤٞاْ مُّبِينٌ

Биз аларга Мусаны колдоо максатта берген манна шириндиги, бөдөнө жана башка ушулар сыяктуу ачык жакшылыктарды камтыган далилдерди бердик.

වාක්‍යය: 34

إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَيَقُولُونَ

Чындыгында ал жалганчы мушриктер кайра тирилүүнү четке кагып мындай деп айтышат:

වාක්‍යය: 35

إِنۡ هِيَ إِلَّا مَوۡتَتُنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُنشَرِينَ

«Биз үчүн бир гана өлүм бар, андан кийин эч кандай жашоо жок. Бул өлүмдөн кийин биз кайра тирилбейбиз.

වාක්‍යය: 36

فَأۡتُواْ بِـَٔابَآئِنَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

Эй, Мухаммад! Сен жана сени ээрчигендер Аллах өлүктөрдү сурак жана жаза-сыйлык үчүн кайра тирилтет деген сөзүңөрдө чынчыл болсоңор, анда өлгөн ата-бабаларыбызды тирилтип алып келгилечи?!».

වාක්‍යය: 37

أَهُمۡ خَيۡرٌ أَمۡ قَوۡمُ تُبَّعٖ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ

Оо, пайгамбар! Күч-кубаттуулук жактан сени жалганга чыгарган мушриктер артыкпы же алардан мурунку Аад жана Самуд сыяктуу Тубба коому артыкпы? Биз алардын баарысын жок кылдык. Чындыгында алар күнөөкөрлөр эле.

වාක්‍යය: 38

وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا لَٰعِبِينَ

Биз асмандар менен жерди жана алардын ортосундагы нерселерди ойноп жараткан жокпуз.

වාක්‍යය: 39

مَا خَلَقۡنَٰهُمَآ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ

Биз асмандар менен жерди улуу даанышмандык үчүн жараттык. Бирок көпчүлүк мушриктер муну билишпейт.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• وجوب لجوء المؤمن إلى ربه أن يحفظه من كيد عدوّه.

Ыймандуу адам үчүн душмандын айла-амалынан коргоодо болуш үчүн Раббисине качуу милдет.

• مشروعية الدعاء على الكفار عندما لا يستجيبون للدعوة، وعندما يحاربون أهلها.

Каапырлар чакырыкка жооп беришпесе жана аны кылган адамдарга каршы согушса, анда аларга каршы дуба кылуу шариятта уруксат.

• الكون لا يحزن لموت الكافر لهوانه على الله.

Каапыр адам Аллахтын алдында төмөн болгону үчүн ал өлгөндө аалам ал үчүн кайгырбайт.

• خلق السماوات والأرض لحكمة بالغة يجهلها الملحدون.

Асмандар менен жер улуу даанышмандык үчүн жаратылганын атеисттер билишпейт.

වාක්‍යය: 40

إِنَّ يَوۡمَ ٱلۡفَصۡلِ مِيقَٰتُهُمۡ أَجۡمَعِينَ

Аллах пенделеринин ортосунда өкүм кыла турган кыямат күн – Аллах бүт макулуктарды чогултуу үчүн белгилеген убакыт.

වාක්‍යය: 41

يَوۡمَ لَا يُغۡنِي مَوۡلًى عَن مَّوۡلٗى شَيۡـٔٗا وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ

Ал күндө жакын жакынына, дос досуна пайда келтире албайт жана алар өздөрүн Аллахтын азабынан коргой алышпайт. Анткени ал күндө бийлик Аллахка гана таандык болот. Эч ким ага ээ экендигин айтып чыга албайт.

වාක්‍යය: 42

إِلَّا مَن رَّحِمَ ٱللَّهُۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ

Аллах ырайым кылган адамдар гана кылган жакшылык иштеринен пайда алышат. Чындыгында Аллах эч кимге жеңилбеген Кудуреттүү, тообо кылган пенделерине Ырайымдуу.

වාක්‍යය: 43

إِنَّ شَجَرَتَ ٱلزَّقُّومِ

Аллах тозоктун түбүндө өстүргөн Заккум дарагы.

වාක්‍යය: 44

طَعَامُ ٱلۡأَثِيمِ

Чоң күнөө кылгандын тамак-ашы. Ал каапыр анын жийиркеничтүү мөмөсүнөн жейт.

වාක්‍යය: 45

كَٱلۡمُهۡلِ يَغۡلِي فِي ٱلۡبُطُونِ

Ал мөмө капкара майдай, ал катуу ысыгандыктан алардын курсагында кайнайт.

වාක්‍යය: 46

كَغَلۡيِ ٱلۡحَمِيمِ

Өтө ысык суунун кайнаганы сыяктуу.

වාක්‍යය: 47

خُذُوهُ فَٱعۡتِلُوهُ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ

Тозоктун сакчыларына айтылат: «Аны кармагыла да, канкордук менен тозоктун ортосуна сүйрөп баргыла.

වාක්‍යය: 48

ثُمَّ صُبُّواْ فَوۡقَ رَأۡسِهِۦ مِنۡ عَذَابِ ٱلۡحَمِيمِ

Анан бул азапталгандын төбөсүнө кайнак суу куйгула. Ал азаптан кутулбайт».

වාක්‍යය: 49

ذُقۡ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡكَرِيمُ

Ага шылдың иретинде айтылат: «Бул кыйноочу азапты тарт! Сен өз элиңде эч кандай зыян тартпаган кадырлуу эмес белең».

වාක්‍යය: 50

إِنَّ هَٰذَا مَا كُنتُم بِهِۦ تَمۡتَرُونَ

Чындыгында силер кыямат күнү боло турган бул азаптан шектенгенсиңер. Эми силер аны көргөнүңөрдөн кийин шек-күмөнүңөр жоголду.

වාක්‍යය: 51

إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي مَقَامٍ أَمِينٖ

Ал эми Раббисинин буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштаган такыба адамдар эч кандай жамандык жетпеген бейпил жайларда болушат.

වාක්‍යය: 52

فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ

Бакчаларда жана аккан булактарда.

වාක්‍යය: 53

يَلۡبَسُونَ مِن سُندُسٖ وَإِسۡتَبۡرَقٖ مُّتَقَٰبِلِينَ

Алар бейиште жука жана калың жибек кийимдерди кийип, бири экинчисинин артын көрбөгүдөй бет-маңдай олтурушат.

වාක්‍යය: 54

كَذَٰلِكَ وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِينٖ

Биз аларды бул айтылгандар менен сыйлаганыбыз сыяктуу аларды бейиште көзүнүн карасы капкара, агы аппак болгон бакыраң көз чырайлуу аялдарга үйлөндүрөбүз.

වාක්‍යය: 55

يَدۡعُونَ فِيهَا بِكُلِّ فَٰكِهَةٍ ءَامِنِينَ

Алар ал жайда кызматчыларын чакырып, өздөрү каалаган түгөнгүс жана зыянсыз мөмө-жемиштерди алдырышат.

වාක්‍යය: 56

لَا يَذُوقُونَ فِيهَا ٱلۡمَوۡتَ إِلَّا ٱلۡمَوۡتَةَ ٱلۡأُولَىٰۖ وَوَقَىٰهُمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِيمِ

Ал жакта түбөлүк калышат. Алар дүйнө жашоосундагы биринчи өлүмдөн башка өлүмдү татышпайт. Аллах аларды тозок азабынан коргойт.

වාක්‍යය: 57

فَضۡلٗا مِّن رَّبِّكَۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

Бул Раббиңден болгон айкөлдүк жана жакшылык! Аларды бейишке киргизүү жана тозоктон коргоо сыяктуу бул айтылган нерселер – эч бир жеңиш тең келбеген улуу жеңиш.

වාක්‍යය: 58

فَإِنَّمَا يَسَّرۡنَٰهُ بِلِسَانِكَ لَعَلَّهُمۡ يَتَذَكَّرُونَ

Оо, пайгамбар! Чындыгында Биз бул Куранды алар эскерме алышар бекен деп сен сүйлөгөн араб тилинде түшүрүп жеңил кылдык.

වාක්‍යය: 59

فَٱرۡتَقِبۡ إِنَّهُم مُّرۡتَقِبُونَ

Эми сен жеңишиңди жана алардын кыйроосун күт. Алар дагы сенин кыйрооңду күтүп жатышат.

මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:

• الجمع بين العذاب الجسمي والنفسي للكافر.

Дене менен жандын бирдей азапталуусу каапыр үчүн болот.

• الفوز العظيم هو النجاة من النار ودخول الجنة.

Тозоктон кутулуп, бейишке кирүү – улуу жеңиш.

• تيسير الله لفظ القرآن ومعانيه لعباده.

Аллах Курандын сөздөрүн жана маанилерин пенделери үчүн жеңил кылуусу.