భావార్ధాల అనువాదం సూరహ్ అన్-నాజిఆత్ - పర్షియన్ అనువాదం - తఫ్సీర్ అల్-సాది - పేజీ నెంబరు 584 - పవిత్ర ఖుర్ఆన్ యొక్క ఎన్సైక్లోపీడియా

వచనం: 17

اِذْهَبْ اِلٰی فِرْعَوْنَ اِنَّهٗ طَغٰی ۟ؗۖ

پس به او فرمود: ﴿ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ﴾ برو به سوی فرعون که او سرکشی کرده است؛ یعنی برو و با سخنانی نرم و مهربانانه او را از سرکشی و طغیان و شرک ورزیدن و نافرمانی بازدار. ﴿لَّعَلَّهُۥ يَتَذَكَّرُ أَوۡ يَخۡشَىٰ﴾ شاید او پند پذیرد یا بترسد.

వచనం: 18

فَقُلْ هَلْ لَّكَ اِلٰۤی اَنْ تَزَكّٰی ۟ۙ

﴿فَقُلۡ هَل لَّكَ إِلَىٰٓ أَن تَزَكَّىٰ﴾ پس به او بگو: آیا می‌خواهی به خصلتی پسندیده و زیبا که خردمندان در به دست آوردن آن از یکدیگر پیشی می‌گیرند روی بیاوری؟ و آن این است که خود را پاکیزه گردانی، و خویشتن را از آلودگی کفر و طغیان پاک کنی، و به سوی ایمان و عمل صالح بیرون بیایی؟!

వచనం: 19

وَاَهْدِیَكَ اِلٰی رَبِّكَ فَتَخْشٰی ۟ۚ

﴿وَأَهۡدِيَكَ إِلَىٰ رَبِّكَ﴾ و تو را به سوی خدا راهنمایی ‌کنم و عوامل رضایت و خشم خدا را برایت بیان ‌نمایم؟! ﴿فَتَخۡشَىٰ﴾ پس چون راه راست را بشناسی، از پروردگارت بیمناک خواهی شد.

వచనం: 20

فَاَرٰىهُ الْاٰیَةَ الْكُبْرٰی ۟ؗۖ

اما فرعون از پذیرفتن آنچه موسی او را به سوی آن فراخواند امتناع ورزید. ﴿فَأَرَىٰهُ ٱلۡأٓيَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰ﴾ و نشانه‌ای بزرگ را به او نشان داد. پس این منافاتی با تعدّد معجزات ندارد. ﴿فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ﴾ موسی عصایش را انداخت و ناگهان به اژدهایی آشکار تبدیل شد. و دست خودش را از گریبان بیرون کشید و ناگهان برای بینندگان سفید و درخشنده گردید.

వచనం: 21

فَكَذَّبَ وَعَصٰی ۟ؗۖ

﴿فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ﴾ فرعون حق را دروغ انگاشت و از فرمان خدا سرپیچی کرد.

వచనం: 22

ثُمَّ اَدْبَرَ یَسْعٰی ۟ؗۖ

﴿ثُمَّ أَدۡبَرَ يَسۡعَىٰ﴾ سپس پشت کرد و رفت، و برای مبارزه با حق به کوشش و تلاش پرداخت.

వచనం: 23

فَحَشَرَ ۫— فَنَادٰی ۟ؗۖ

﴿فَحَشَرَ فَنَادَىٰ﴾ فرعون لشکریانش را جمع کرد و ندا زد

వచనం: 24

فَقَالَ اَنَا رَبُّكُمُ الْاَعْلٰی ۟ؗۖ

﴿فَقَالَ أَنَا۠ رَبُّكُمُ ٱلۡأَعۡلَىٰ﴾ و به آنها گفت: «من پروردگار برتر شما هستم.» پس مردم سخن او را باور کردند و به باطل او اقرار نمودند؛ زیرا عقل آنها را به بازیچه گرفته بود.

వచనం: 25

فَاَخَذَهُ اللّٰهُ نَكَالَ الْاٰخِرَةِ وَالْاُوْلٰی ۟ؕ

﴿فَأَخَذَهُ ٱللَّهُ نَكَالَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَٱلۡأُولَىٰٓ﴾ خداوند عذاب فرعون را نمونه‌ای از عذاب دنیا و آخرت، و هشداری برای ستمگران قرار داد.

వచనం: 26

اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَعِبْرَةً لِّمَنْ یَّخْشٰی ۟ؕ۠

﴿إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰٓ﴾ بی‌گمان در گرفتار شدن فرعون به عذاب برای کسی که از خدا بترسد پند و عبرت بزرگی است. چون هرکس که از خدا بترسد، از نشانه و عبرت‌ها فایده می‌برد. پس وقتی عذاب فرعون را ببیند، می‌داند که هرکس تکبر ورزد و نافرمانی کند و با پادشاه برتر و والا به مبارزه برخیزد، خداوند او را در دنیا و آخرت عذاب می‌دهد. ولی هرکس که ترسی از خدا در دل او نباشد، به هیچ نشانه‌ای ایمان نمی‌آورد.

వచనం: 27

ءَاَنْتُمْ اَشَدُّ خَلْقًا اَمِ السَّمَآءُ ؕ— بَنٰىهَا ۟۫

خداوند برای کسانی که زنده شدن پس از مرگ را انکار می‌کنند دلیل روشن و واضحی ارائه می‌دهد و می‌فرماید: ﴿ءَأَنتُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَمِ ٱلسَّمَآءُۚ بَنَىٰهَا﴾ ای انسان‌ها! آیا آفرینش شما سخت‌تر است یا آفرینش آسمان با آن حجم بزرگ و خلقت محکم و ارتفاع شگفت‌انگیز که خداوند آن را ساخته است؟

వచనం: 28

رَفَعَ سَمْكَهَا فَسَوّٰىهَا ۟ۙ

﴿رَفَعَ سَمۡكَهَا﴾ جرم و سیمای آسمان را برافراشته و ارتفاع آن را بالا برده است. ﴿فَسَوَّىٰهَا﴾ و با استحکام و استواری شگفت انگیز، آن را سامان داده است.

వచనం: 29

وَاَغْطَشَ لَیْلَهَا وَاَخْرَجَ ضُحٰىهَا ۪۟

﴿وَأَغۡطَشَ لَيۡلَهَا﴾ شبش را تاریک کرد. وقتی شب می‌شود، تاریکی همۀ گوشه‌های آسمان را فرامی‌گیرد و زمین را تاریک می‌گرداند. ﴿وَأَخۡرَجَ ضُحَىٰهَا﴾ و روز آن را روشن گرداند. هنگامی که خورشید طلوع می‌کند، مردم به دنبال منافع دینی و دنیوی خود می‌روند.

వచనం: 30

وَالْاَرْضَ بَعْدَ ذٰلِكَ دَحٰىهَا ۟ؕ

﴿وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ﴾ بعد از آفرینش آسمان، زمین را هموار و آماده ساخت و منافع آن را در آن به ودیعه نهاد. و این منافع را چنین توضیح نمود: ﴿أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا﴾ آب زمین و چراگاهش را از آن بیرون آورد، و کوه‌ها را در زمین استوار و محکم گرداند. پس خداوند بر اساس این آیات، زمین را بعد از آفرینش آسمان‌ها هموار نمود و گستراند. اما خود آفرینش زمین، قبل از آفرینش آسمان بوده است. همان‌طور که می‌فرماید: ﴿قُلۡ أَئِنَّكُمۡ لَتَكۡفُرُونَ بِٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ فِي يَوۡمَيۡنِ وَتَجۡعَلُونَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ ذَٰلِكَ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ بگو: «آیا شما به کسی کفر می‌ورزید که زمین را در دو روز آفرید، و برای او همتایانی قرار می‌دهید؟» این است پروردگار جهانیان. سپس می‌فرماید: ﴿ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ﴾ وانگهی به سوی آفرینش آسمان قصد نمود. پس خدایی که آسمان‌های بزرگ و انوار و اجرامی که در آن هست، و زمین ضخیم و آنچه را از ضروریات مردم که در خود دارد آفریده است، قطعاً انسان‌ها را پس از مرگشان زنده می‌کند و آنها را طبق اعمالشان مجازات خواهد کرد. پس هرکس کار نیک کند، پاداش نیک دارد؛ و هرکس کار بد کند، جز خودش کسی را ملامت نکند.

వచనం: 31

اَخْرَجَ مِنْهَا مَآءَهَا وَمَرْعٰىهَا ۪۟

﴿وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ﴾ بعد از آفرینش آسمان، زمین را هموار و آماده ساخت و منافع آن را در آن به ودیعه نهاد. و این منافع را چنین توضیح نمود: ﴿أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا﴾ آب زمین و چراگاهش را از آن بیرون آورد، و کوه‌ها را در زمین استوار و محکم گرداند. پس خداوند بر اساس این آیات، زمین را بعد از آفرینش آسمان‌ها هموار نمود و گستراند. اما خود آفرینش زمین، قبل از آفرینش آسمان بوده است. همان‌طور که می‌فرماید: ﴿قُلۡ أَئِنَّكُمۡ لَتَكۡفُرُونَ بِٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ فِي يَوۡمَيۡنِ وَتَجۡعَلُونَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ ذَٰلِكَ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ بگو: «آیا شما به کسی کفر می‌ورزید که زمین را در دو روز آفرید، و برای او همتایانی قرار می‌دهید؟» این است پروردگار جهانیان. سپس می‌فرماید: ﴿ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ﴾ وانگهی به سوی آفرینش آسمان قصد نمود. پس خدایی که آسمان‌های بزرگ و انوار و اجرامی که در آن هست، و زمین ضخیم و آنچه را از ضروریات مردم که در خود دارد آفریده است، قطعاً انسان‌ها را پس از مرگشان زنده می‌کند و آنها را طبق اعمالشان مجازات خواهد کرد. پس هرکس کار نیک کند، پاداش نیک دارد؛ و هرکس کار بد کند، جز خودش کسی را ملامت نکند.

వచనం: 32

وَالْجِبَالَ اَرْسٰىهَا ۟ۙ

﴿وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ﴾ بعد از آفرینش آسمان، زمین را هموار و آماده ساخت و منافع آن را در آن به ودیعه نهاد. و این منافع را چنین توضیح نمود: ﴿أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا﴾ آب زمین و چراگاهش را از آن بیرون آورد، و کوه‌ها را در زمین استوار و محکم گرداند. پس خداوند بر اساس این آیات، زمین را بعد از آفرینش آسمان‌ها هموار نمود و گستراند. اما خود آفرینش زمین، قبل از آفرینش آسمان بوده است. همان‌طور که می‌فرماید: ﴿قُلۡ أَئِنَّكُمۡ لَتَكۡفُرُونَ بِٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ فِي يَوۡمَيۡنِ وَتَجۡعَلُونَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ ذَٰلِكَ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ بگو: «آیا شما به کسی کفر می‌ورزید که زمین را در دو روز آفرید، و برای او همتایانی قرار می‌دهید؟» این است پروردگار جهانیان. سپس می‌فرماید: ﴿ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ﴾ وانگهی به سوی آفرینش آسمان قصد نمود. پس خدایی که آسمان‌های بزرگ و انوار و اجرامی که در آن هست، و زمین ضخیم و آنچه را از ضروریات مردم که در خود دارد آفریده است، قطعاً انسان‌ها را پس از مرگشان زنده می‌کند و آنها را طبق اعمالشان مجازات خواهد کرد. پس هرکس کار نیک کند، پاداش نیک دارد؛ و هرکس کار بد کند، جز خودش کسی را ملامت نکند.

వచనం: 33

مَتَاعًا لَّكُمْ وَلِاَنْعَامِكُمْ ۟ؕ

﴿وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ﴾ بعد از آفرینش آسمان، زمین را هموار و آماده ساخت و منافع آن را در آن به ودیعه نهاد. و این منافع را چنین توضیح نمود: ﴿أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا﴾ آب زمین و چراگاهش را از آن بیرون آورد، و کوه‌ها را در زمین استوار و محکم گرداند. پس خداوند بر اساس این آیات، زمین را بعد از آفرینش آسمان‌ها هموار نمود و گستراند. اما خود آفرینش زمین، قبل از آفرینش آسمان بوده است. همان‌طور که می‌فرماید: ﴿قُلۡ أَئِنَّكُمۡ لَتَكۡفُرُونَ بِٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ فِي يَوۡمَيۡنِ وَتَجۡعَلُونَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ ذَٰلِكَ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ بگو: «آیا شما به کسی کفر می‌ورزید که زمین را در دو روز آفرید، و برای او همتایانی قرار می‌دهید؟» این است پروردگار جهانیان. سپس می‌فرماید: ﴿ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ﴾ وانگهی به سوی آفرینش آسمان قصد نمود. پس خدایی که آسمان‌های بزرگ و انوار و اجرامی که در آن هست، و زمین ضخیم و آنچه را از ضروریات مردم که در خود دارد آفریده است، قطعاً انسان‌ها را پس از مرگشان زنده می‌کند و آنها را طبق اعمالشان مجازات خواهد کرد. پس هرکس کار نیک کند، پاداش نیک دارد؛ و هرکس کار بد کند، جز خودش کسی را ملامت نکند.

వచనం: 34

فَاِذَا جَآءَتِ الطَّآمَّةُ الْكُبْرٰی ۟ؗۖ

بنابراین به موضوع قیامت و جزا و پاداش آخرت پرداخت و فرمود: وقتی که رستاخیز و شدت و سختی بزرگ آن فرا می‌رسد، در این هنگام پدر، فرزندش را فراموش می‌کند؛ و دوست، دوست خود را فراموش می‌نماید.

వచనం: 35

یَوْمَ یَتَذَكَّرُ الْاِنْسَانُ مَا سَعٰی ۟ۙ

﴿يَوۡمَ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ مَا سَعَىٰ﴾ روزی که انسان تلاش دنیا و کار خوب و بدی را که انجام داده است به یاد می‌آورد، و آرزو می‌کند که ای کاش یک ذرّه به نیکی‌هایش افزوده می‌شد، و به خاطر یک ذرّه اضافه شدنِ بدی‌هایش اندوهگین می‌شود. و می‌داند که اساس سود و زیان، تلاشی است که در دنیا کرده است؛ و جز اعمالش، هر پیوندی را که در دنیا داشته است فراموش می‌کند.

వచనం: 36

وَبُرِّزَتِ الْجَحِیْمُ لِمَنْ یَّرٰی ۟

﴿وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِمَن يَرَىٰ﴾ و دوزخ، آشکار و نمایان می‌گردد، و هرکسی آن را می‌بیند. و دوزخ برای دوزخیان آماده شده، و برای گرفتن آنها آماده گشته است، و فقط منتظر فرمان پروردگارش می‌باشد.

వచనం: 37

فَاَمَّا مَنْ طَغٰی ۟ۙ

﴿فَأَمَّا مَن طَغَىٰ﴾ و امّا کسی که از حد گذشته و بر ارتکاب گناهان بزرگ به خود جرأت داده است.

వచనం: 38

وَاٰثَرَ الْحَیٰوةَ الدُّنْیَا ۟ۙ

﴿وَءَاثَرَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا﴾ و زندگانی دنیا را بر آخرت ترجیح داده، و برای زندگی دنیا تلاش کرده و تمام وقت خود را صرف لذّت‌های آن نموده، و آخرت و عمل کردن برای آن را فراموش کرده است.

వచనం: 39

فَاِنَّ الْجَحِیْمَ هِیَ الْمَاْوٰی ۟ؕ

﴿فَإِنَّ ٱلۡجَحِيمَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ﴾ کسی که چنین باشد، جایگاه او دوزخ است.

వచనం: 40

وَاَمَّا مَنْ خَافَ مَقَامَ رَبِّهٖ وَنَهَی النَّفْسَ عَنِ الْهَوٰی ۟ۙ

﴿وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ﴾ اما کسی که از ایستادن در حضور پروردگار و از مجازات دادگرانۀ او ترسیده، و این ترس در دل او اثر گذاشته باشد. ﴿وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ﴾ و نفس را از هوی و هوس -که آن را از اطاعت خدا بازمی‌دارد- بازداشته باشد، و از آنچه پیامبر آورده است پیروی نماید، و با هوای نفس و شهوت که انسان را از خیر باز می‌دارند مبارزه کند.

వచనం: 41

فَاِنَّ الْجَنَّةَ هِیَ الْمَاْوٰی ۟ؕ

﴿فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ﴾ کسی که این گونه باشد، بهشت -که هر شادی و نعمت و سروری را در بر دارد- جایگاه اوست.

వచనం: 42

یَسْـَٔلُوْنَكَ عَنِ السَّاعَةِ اَیَّانَ مُرْسٰىهَا ۟ؕ

یعنی تکذیب‌کنندگان قیامت تو را درباره قیامت می‌پرسند که چه زمانی واقع می‌شود؟

వచనం: 43

فِیْمَ اَنْتَ مِنْ ذِكْرٰىهَا ۟ؕ

پس خداوند آنها را پاسخ داد و فرمود: ﴿فِيمَ أَنتَ مِن ذِكۡرَىٰهَآ﴾ اینکه بدانید کی واقع می‌شود، برای تو و آنها چه فایده‌ای دارد؟ پس دانستن این مطلب نتیجه‌ای ندارد. بنابراین آگاهی مردم از زمان وقوع قیامت برای آنها هیچ مصلحت دینی و دنیوی ندارد، بلکه مصلحت در این است که بر آنها پوشیده بماند، و دانستن و آگاهی از زمان وقوع قیامت بر همۀ خلائق پوشیده می‌باشد. و کسی در این زمینه چیزی نمی‌داند، بلکه فقط خداوند زمان وقوع آن را می‌داند.

వచనం: 44

اِلٰی رَبِّكَ مُنْتَهٰىهَا ۟ؕ

﴿إِلَىٰ رَبِّكَ مُنتَهَىٰهَآ﴾ آگاهی از زمان وقوع قیامت به پروردگارت برمی‌گردد. همان‌طور که خداوند متعال در آیه‌ای دیگر می‌فرماید: ﴿ يَسۡ‍َٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّيۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقۡتِهَآ إِلَّا هُوَ﴾ از تو دربارۀ زمان وقوع قیامت می‌پرسند که چه زمانی خواهد بود؟ بگو: «آگاهی از زمان وقوع قیامت فقط نزد پروردگارم می‌باشد، آن را آشکار نمی‌کند مگر در وقت آن.»

వచనం: 45

اِنَّمَاۤ اَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ یَّخْشٰىهَا ۟ؕ

﴿إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخۡشَىٰهَا﴾ بیم دادن تو فقط به کسی سود می‌بخشد که از آمدن قیامت بترسد، و از ایستادن در پیشگاه خداوند بیمناک باشد. چنین کسانی آنچه برایشان مهم است، فقط این است که برای قیامت آمادگی حاصل نمایند و برای آن کار کنند. و اما کسی که به قیامت باور ندارد، به عناد و لجاجت او نباید توجّه کرد؛ چون لجاجت او مبنی بر تکذیب و عناد است، و وقتی او به چنین حالتی رسیده است پاسخ دادن به او کار بیهوده‌ای می‌باشد، و خداوند -که داورترین داوران است- از انجام دادن کار بیهوده پاک و منزّه است.

వచనం: 46

كَاَنَّهُمْ یَوْمَ یَرَوْنَهَا لَمْ یَلْبَثُوْۤا اِلَّا عَشِیَّةً اَوْ ضُحٰىهَا ۟۠

﴿إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخۡشَىٰهَا﴾ بیم دادن تو فقط به کسی سود می‌بخشد که از آمدن قیامت بترسد، و از ایستادن در پیشگاه خداوند بیمناک باشد. چنین کسانی آنچه برایشان مهم است، فقط این است که برای قیامت آمادگی حاصل نمایند و برای آن کار کنند. و اما کسی که به قیامت باور ندارد، به عناد و لجاجت او نباید توجّه کرد؛ چون لجاجت او مبنی بر تکذیب و عناد است، و وقتی او به چنین حالتی رسیده است پاسخ دادن به او کار بیهوده‌ای می‌باشد، و خداوند -که داورترین داوران است- از انجام دادن کار بیهوده پاک و منزّه است.