مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە ساپپات - الترجمة الدغبانية - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

سۈرە ساپپات

ئايەت: 1

وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا

1. M (Mani Naawuni) po Malaaika shɛba ban ʒe n-ʒe safu ni.

ئايەت: 2

فَٱلزَّٰجِرَٰتِ زَجۡرٗا

2. Yaha! M-po Malaaika shɛba ban daari sagbaŋ (hali ni luɣushɛli saa ni yɛn mi), daabu ni yεlimaŋli.^[1]

[1] Tafssiri shɛŋa wuhiya ni Naawuni pola affanim’ ban yihiri wa’azu, ka kpahiri wundaba zuɣu ni.

ئايەت: 3

فَٱلتَّٰلِيَٰتِ ذِكۡرًا

3. Yaha! M-po Malaaika shɛba ban karindi binshεɣu din nyɛ teebu (Alkur’aani nyεla teebu n-zaŋ ti ninsalinima).

ئايەت: 4

إِنَّ إِلَٰهَكُمۡ لَوَٰحِدٞ

4. Achiika! Yi Duuma (Naawuni) nyɛla zaɣiyino.

ئايەت: 5

رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَرَبُّ ٱلۡمَشَٰرِقِ

5. Sagbana ni tiŋgbani, ni din be di sunsuuni Duuma, n-ti pahi wuntaŋ’ ni puhiri yεɣ’ shɛŋa Duuma.

ئايەت: 6

إِنَّا زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِزِينَةٍ ٱلۡكَوَاكِبِ

6. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) dihila sagbana yim zuɣu ŋɔ maa nachinsi ka di nyɛla saŋmarsi n-nyɛ di nachintɛri.

ئايەت: 7

وَحِفۡظٗا مِّن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ مَّارِدٖ

7. Ka di lahi nyɛ gulibu ka chɛ shintaŋ kam ŋun nyɛ tipawumli lana.

ئايەت: 8

لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَيُقۡذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٖ

8. Ka bɛ ku tooi gbilsi tibli n-wum zamaatu shɛba ban tibgi (Malaaikanim’) maa yεltɔɣa, ka bɛ (Malaaikanim’) labri ba (alizinnim’ maa) ni (ni saŋmarsi) luɣulikam.

ئايەت: 9

دُحُورٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ وَاصِبٌ

9. Kadinyɛla bɛ taɣiri ba mi (ka chɛ zuɣusaa yɛltɔɣa wumbu), ka azaaba shɛli din bi ŋmaara be bɛ zuɣu (Zaadali)

ئايەت: 10

إِلَّا مَنۡ خَطِفَ ٱلۡخَطۡفَةَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ ثَاقِبٞ

10. Naɣila (alizin’ so) ŋun ti to n-fubgi yɛltɔɣa shɛli n-vaai guui, ka buɣum mokpalli din kuli neeri doli o.

ئايەت: 11

فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَهُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَم مَّنۡ خَلَقۡنَآۚ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّن طِينٖ لَّازِبِۭ

11. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Bɔhimi ba. Di ni bɔŋɔ,bɛ (chεfurinim’ maa) nambu n-nyɛ din to, bee Ti (Tinim’ Naawuni) ni nam binyεr’ shεŋa (kamani sagbana ni zoya ni din kam kpalim)? Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nam ba mi (Annabi Adam) ni yεɣiri din gabi taba.

ئايەت: 12

بَلۡ عَجِبۡتَ وَيَسۡخَرُونَ

12. Chɛli gba! (Yaa nyini Annabi)! A niŋla lahiʒiba (domin bɛ zaŋ Chiyaama leei ʒiri zuɣu), ka kuli maanda ansarsi?

ئايەت: 13

وَإِذَا ذُكِّرُواْ لَا يَذۡكُرُونَ

13. Yaha! Bɛ yi teei ba Naawuni yɛla, bɛ bi wumdi teebu maa.

ئايەت: 14

وَإِذَا رَأَوۡاْ ءَايَةٗ يَسۡتَسۡخِرُونَ

14. Yaha! Bɛ yi ti nya yɛlikpahindili, ka bɛ maandi li ansarsi.

ئايەت: 15

وَقَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٌ

15. Ka bɛ yεli: “Ŋɔ maa (Alkur’aani) pa shɛli m-pahila sihira n- nyɛ li polo ni.”

ئايەت: 16

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ

16. (Ka bɛ lahi yɛli): “Di ni bɔŋɔ, ti yi kpi, ka leei taŋkpaɣu mini koba, bɛ ni ti lahi yiɣisi ti (ti gbala ni)?

ئايەت: 17

أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ

17. “Bee ti banim’ ban daŋ tooni maa?”

ئايەت: 18

قُلۡ نَعَمۡ وَأَنتُمۡ دَٰخِرُونَ

18. (Yaa nyini Annabi)! “Yεlima: “Di nyɛla pali (bɛ ni yiɣisi ya), ka yi nyɛla ninvuɣu shεba ban filiŋ.”

ئايەت: 19

فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ فَإِذَا هُمۡ يَنظُرُونَ

19. “Dinzuɣu, achiika! Di nyɛla tahigu yim zuɣu, ka a nya (ninsalinim’) ka bɛ kpalim lihiri taba.

ئايەت: 20

وَقَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا هَٰذَا يَوۡمُ ٱلدِّينِ

20. Ka bɛ (chεfurinim’) naan yεli: “Yaa ni ti yolitɛm, zuŋɔ n- nyɛ sanyoo dali.”

ئايەت: 21

هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ

21. (Ka bɛ yεli ba): “Zuŋɔ n-nyɛ Saliya karibu dabsi’ shεli yi ni daa zaŋ leei ʒiri la.”

ئايەت: 22

۞ ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَعۡبُدُونَ

22. (Ka Naawuni yεli Malaaika nima): “Laɣimmi ya ninvuɣu shɛba ban daa di zualinsi mini bɛ zonima, n-ti pahi bɛ ni daa jεmdi binyεra shεŋa maa.”

ئايەت: 23

مِن دُونِ ٱللَّهِ فَٱهۡدُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡجَحِيمِ

23. “(Bɛ ni daa jɛmdi shɛli) Ka di pa ni Naawuni maa, ka wuhi ya ba ʒehiimi buɣum soli.”

ئايەت: 24

وَقِفُوهُمۡۖ إِنَّهُم مَّسۡـُٔولُونَ

24. “Yaha! Taɣimi ya ba zali, achiika! Bɛ nyɛla bɛ ni yɛnbɔhi shεba.”

ئايەت: 25

مَا لَكُمۡ لَا تَنَاصَرُونَ

25. (Ka bɛ bɔhi ba): “Bozuɣu ka yi bi lahi sɔŋdi taba?”

ئايەت: 26

بَلۡ هُمُ ٱلۡيَوۡمَ مُسۡتَسۡلِمُونَ

26. Chɛli gba! Zuŋɔ,bɛ nyɛla ninvuɣu shεba ban yɛn zaŋ bɛ maŋ’ n-ti (ni bɛ niŋ ba fukumsi).

ئايەت: 27

وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ

27. Ka bɛ (buɣum bihi) shɛba ŋmalgi lihiri taba, ka bɔhira.

ئايەت: 28

قَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَأۡتُونَنَا عَنِ ٱلۡيَمِينِ

28. (Ka bɛ tarimba yεli bɛ asanzanima): “Achiika! Yi daa nyɛla ninvuɣu shεba ban kani ti na ti nudirgu polo (n-ti taɣiri ti ka chɛri yεlimaŋli dolibu).”

ئايەت: 29

قَالُواْ بَل لَّمۡ تَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ

29.Ka bɛ (asanzanim’ maa) yεli: “Chɛli gba! Yi gba daa pala ninvuɣu shεba ban ti Naawuni yεlimaŋli.”

ئايەت: 30

وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭۖ بَلۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا طَٰغِينَ

30. “Yaha! Ti daa ka yiko shεli yi zuɣu (Dunia puuni). Chɛli gba! Yi daa kuli nyɛla ninvuɣu shεba ban kpahi yεɣi tariga.”

ئايەت: 31

فَحَقَّ عَلَيۡنَا قَوۡلُ رَبِّنَآۖ إِنَّا لَذَآئِقُونَ

31. “Dinzuɣu ka ti Duuma (Naawuni) yɛltɔɣali (azaaba) niŋ talahi ti zuɣu, achiika! Ti nyɛla ban yɛn lam azaaba.”

ئايەت: 32

فَأَغۡوَيۡنَٰكُمۡ إِنَّا كُنَّا غَٰوِينَ

32. “Dinzuɣu, ka ti daa birgi ya. Di paliya! Ti gba daa nyɛla ninvuɣu shεba ban bɔrgi.”

ئايەت: 33

فَإِنَّهُمۡ يَوۡمَئِذٖ فِي ٱلۡعَذَابِ مُشۡتَرِكُونَ

33. Achiika! Dindali maa, bɛ daa nyɛla ban yɛn ti laɣim azaaba puuni.

ئايەت: 34

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ

34. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋdi bibɛhi.

ئايەت: 35

إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ

35. Achiika! Bɛ daa yiyεli ba (Dunia puuni): “Duuma jεmdigu n-kani ni yεlimaŋli naɣila Naawuni,” bɛ malila ninchini (ka yuundi bɛ maŋ’ lahiʒiba).

ئايەت: 36

وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۭ

36. Ka Bɛ (chεfurinim’) lahi yεra: “Dini bɔ ŋɔ, ti nyɛla ban yɛn chɛ ti buɣa ŋɔ domin ŋun nyɛ yiliyinda ka nyɛ yinyaa ŋɔ maa zuɣu?

ئايەت: 37

بَلۡ جَآءَ بِٱلۡحَقِّ وَصَدَّقَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

37. Chɛli gba! O (Muhammadu) kami na ni yεlimaŋli, ka ti tuumba yɛlimaŋli.

ئايەت: 38

إِنَّكُمۡ لَذَآئِقُواْ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَلِيمِ

38. Achiika! Yi nyɛla ban yɛn lam azaabakpeeni.

ئايەت: 39

وَمَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ

39. Yaha! Bɛ ku yon ya samli, naɣila yi tuuntumsa ni daa nyɛ shɛli.

ئايەت: 40

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

40. Naɣila Naawuni dabgahinda.

ئايەت: 41

أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ

41. Bannim’ mali bindirmirili (ka bɛ yɛn ti tiri ba li Alizanda puuni Asiba ni Zaawuni),

ئايەت: 42

فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ

42. Ka dinyɛ binwola, ka bɛ nyɛla bɛ ni tibgi shɛba.

ئايەت: 43

فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

43. Alizanda yili shɛŋa din nyɛ yolsigu yiya la puuni.

ئايەت: 44

عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ

44. Ka bɛ nyɛla ban do gariti zuɣu,ka nyɛla ban nina kpa taba.

ئايەت: 45

يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۭ

45. Ka bɛ zaŋ dagaɣa pe n-gili ba ka di yiri (Alizanda puuni) bili’ shɛli puuni na.

ئايەت: 46

بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ

46. Ka di (dam maa) nyɛ din piεla, ka nyεɣisa n-zaŋ ti ban nyuri li.

ئايەت: 47

لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ

47. Biɛrim shεli ka di puuni, bɛ mi pala ban buɣira.

ئايەت: 48

وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ

48.Ka bɛ lahi mali amiliya paɣa shɛba ban bi lihiri katiŋa (bɛ bi lihiri dobba, naɣila bɛ yidaannima), ka bɛ lahi mali nimbihi kara din viεla.

ئايەت: 49

كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ

49. Ka bɛŋmani gala shεŋabɛ ni pɔbi.

ئايەت: 50

فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ

50.Ka bɛ (Alizanda bihi maa) naan ŋmalgi kpa taba ka bɔhira.

ئايەت: 51

قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٞ

51.Ka bɛ puuni so yεli: “Achiika! N-daa min mali zo so (Dunia puuni).”

ئايەت: 52

يَقُولُ أَءِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُصَدِّقِينَ

52. Kaodaa yiyεra: “Dinibɔŋɔ, a be ban ti (Chiyaama yiɣisibu) yεlimaŋli maa puuni?”

ئايەت: 53

أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَدِينُونَ

53. (Ka bɛ lahi yɛli): “Di ni bɔŋɔ, ti yi ti kpi ka leei taŋkpaɣu mini koba, ti shiri nyɛla bɛ ni yɛn ti shɛba sanyoo?”

ئايەت: 54

قَالَ هَلۡ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ

54. Ka o (ŋun yɛri maa) yɛli: “Di nibɔŋɔ, yi ku ŋmalgi yuli (buɣumni ka ti nya o ni be hali shεli ni zuŋɔ)?”

ئايەت: 55

فَٱطَّلَعَ فَرَءَاهُ فِي سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ

55. Ka o ŋmalgi yuli ka nya o (o zo maa) ka o be ʒehiimi buɣum sunsuuni.

ئايەت: 56

قَالَ تَٱللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرۡدِينِ

56. Ka o (Alizanda bia maa) yεli (o zo maa): “Naawuni zuɣu, a daa chɛ biɛla ni a niŋ ma hallaka (Dunia puuni).”

ئايەت: 57

وَلَوۡلَا نِعۡمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ

57. “Yaha! Di yi di daa pala n Duuma (Naawuni) yolsigu zuɣu, bɛ naan zaŋ ma m-pahi (buɣum bihi ni).”

ئايەت: 58

أَفَمَا نَحۡنُ بِمَيِّتِينَ

58. (Ka Alizanda bihi) yεli: “Dinibɔŋɔ, ti lahi pala ban yɛn kpi?”

ئايەت: 59

إِلَّا مَوۡتَتَنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ

59. “Naɣila ti tuuli kpibu (Dunia puuni) la. Ti mi pala bɛ ni yɛn niŋ shεba azaaba.”

ئايەت: 60

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

60. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla tarli din galsi.

ئايەت: 61

لِمِثۡلِ هَٰذَا فَلۡيَعۡمَلِ ٱلۡعَٰمِلُونَ

61. Ŋɔ maa tatabo zuɣu, tɔ! Ban tumdi tuunviɛla yim zani.

ئايەت: 62

أَذَٰلِكَ خَيۡرٞ نُّزُلًا أَمۡ شَجَرَةُ ٱلزَّقُّومِ

62. Di ni bɔŋɔ, dina (Alizanda maa) n-nyε din gari ni bε zaŋ li niŋ nira saani, bee zakkuumi tia? ^[2]

[2] Zakkuumi maa nyɛla tia, ka di be ӡahannama buɣum puuni ka mali gɔhi, ka di yɛntinyɛ buɣumbihi bindirgu.

ئايەت: 63

إِنَّا جَعَلۡنَٰهَا فِتۡنَةٗ لِّلظَّٰلِمِينَ

63. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ li (zakkuumi) mi n-leei dahimbu n-zaŋ ti zualindiriba.

ئايەت: 64

إِنَّهَا شَجَرَةٞ تَخۡرُجُ فِيٓ أَصۡلِ ٱلۡجَحِيمِ

64. Achiika! Di (zakkuumi tia maa) nyɛla tia shεli din puhiri ʒehiimi buɣum gbinni na.

ئايەت: 65

طَلۡعُهَا كَأَنَّهُۥ رُءُوسُ ٱلشَّيَٰطِينِ

65. Di binwolli kam ŋmanila alizin’ shintana zuɣuri. ^[3]

[3] Ninsala shintana benimi ka chɛ alizin shintana, kabɛ zaasa nyɛ shintaŋ mabihi banbirgiriniriba.

ئايەت: 66

فَإِنَّهُمۡ لَأٓكِلُونَ مِنۡهَا فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ

66. Achiika! Bɛ (buɣum bihi maa) nyɛla ban yɛn di di (binwola maa) m-pali bɛ puya.

ئايەت: 67

ثُمَّ إِنَّ لَهُمۡ عَلَيۡهَا لَشَوۡبٗا مِّنۡ حَمِيمٖ

67. Di nyaaŋa, achiika! Ka bɛ gabi kotulum n-ti ba, (ka bɛ nyu m-pa di zuɣu).

ئايەت: 68

ثُمَّ إِنَّ مَرۡجِعَهُمۡ لَإِلَى ٱلۡجَحِيمِ

68. Di nyaaŋa, achiika! Bɛ labbu shee n-nyɛʒehiimi buɣum ni.

ئايەت: 69

إِنَّهُمۡ أَلۡفَوۡاْ ءَابَآءَهُمۡ ضَآلِّينَ

69. Achiika! Bɛ nyɛla ban daa paai bɛ banim’ (Dunia puuni), ka bɛ nyɛla ban daa bɔrgi.

ئايەت: 70

فَهُمۡ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ يُهۡرَعُونَ

70. Dinzuɣu,ka bɛ daa niŋ yoma n-doli bɛ bɔba.

ئايەت: 71

وَلَقَدۡ ضَلَّ قَبۡلَهُمۡ أَكۡثَرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

71. Yaha! Achiika! Ninvuɣu shεba ban daa kana poi ni bana maa pam daa bɔrgi ya.

ئايەت: 72

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ

72. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa tim ban niŋdi wa’azu na bɛ puuni.

ئايەت: 73

فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ

73. Dinzuɣu, (yaa nyini Annabi)! Yulimi ninvuɣu shεba bɛ ni daa niŋdi wa’azu maa bahigu ni daa nyɛ shεm.

ئايەت: 74

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

74. (Bɛ zaa daa niŋ hallaka) Naɣila Naawuni dab’ shɛba Oni daa gahim.

ئايەت: 75

وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ

75. Yaha! Achiika! Annabi Nuhu daa boli Ti (Tinim’ Naawuni) yuli. M-bo ni ban deeri suhigu.

ئايەت: 76

وَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ

76. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) daa tilgi o ka chɛ suhusaɣiŋgu din galsi.

ئايەت: 77

وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ

77. Ka Ti lahi zaŋ o (Annabi Nuhu) zuliya leei ban kpalim (bana n-nyɛ Sam, ni Ham, mini Yaafus) ^[4]

[4] Kom ni daa ti di Dunia zaa ka chε Annabi Nuhu mini o bihi ata maa, bana n-nyε ban zuliya yεlgi hali ti pali tiŋgbani yaaŋa zuɣu ŋɔ maa. Dinzuɣu tizaa asalinyεla Annabi Nuhu.

ئايەت: 78

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

78. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka o yuviεlli kpalim ban yεn ti kana Dunia bahigu puuni.

ئايەت: 79

سَلَٰمٌ عَلَىٰ نُوحٖ فِي ٱلۡعَٰلَمِينَ

79. Suhudoo be Annabi Nuhu zuɣu binnamda puuni.

ئايەت: 80

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

80. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

ئايەت: 81

إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

81. Achiika! O be Ti (Tinim’ Naawuni) dab’ shεba ban ti Ti yεlimaŋli puuni.

ئايەت: 82

ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ

82. Di nyaaŋa, ka Ti chɛ ka kom di ninvuɣu shεba ban kpalim.

ئايەت: 83

۞ وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ

83. Yaha! Achiika! Annabi Ibrahima daa be o (Annabi Nuhu) niriba puuni.

ئايەت: 84

إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ

84. Saha shεli o (Annabi Ibrahima) ni daa kana o Duuma (Naawuni) sani ni suhu shɛli din niŋ kasi.

ئايەت: 85

إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَاذَا تَعۡبُدُونَ

85. Saha shεli o (Annabi Ibrahima) ni daa yεli o ba mini o niriba: “Bimbo ka yi leei jεmdi ŋɔ maa?”

ئايەت: 86

أَئِفۡكًا ءَالِهَةٗ دُونَ ٱللَّهِ تُرِيدُونَ

86. Di ni bɔŋɔ,yi bɔrila ʒiri duumanim’ ka pa ni Naawuni?

ئايەت: 87

فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

87. Ka wula n-leei nyɛ yi tɛha ni binnamda Duuma?

ئايەت: 88

فَنَظَرَ نَظۡرَةٗ فِي ٱلنُّجُومِ

88. Ka o (Annabi Ibrahima) ŋmalgi yuli saŋmarsi puuni yim zuɣu.

ئايەت: 89

فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٞ

89. Ka yεli: “Achiika! N-nyɛla ŋun ka alaafee.”

ئايەت: 90

فَتَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ مُدۡبِرِينَ

90. Ka bɛŋmalgi chaŋ, ka nyɛla ban lebi biri ka chɛ o (Annabi Ibrahima).

ئايەت: 91

فَرَاغَ إِلَىٰٓ ءَالِهَتِهِمۡ فَقَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ

91. Ka o (Annabi Ibrahima) ŋmalgi kpa bɛ buɣa maa polo, ka yεli: “Di ni bɔŋɔ, yi ku di bindirigu?

ئايەت: 92

مَا لَكُمۡ لَا تَنطِقُونَ

92. Bo n-leei chɛ ka yi bi yεri yεltɔɣa?

ئايەت: 93

فَرَاغَ عَلَيۡهِمۡ ضَرۡبَۢا بِٱلۡيَمِينِ

93. Ka o ŋmalgi kpa ba (buɣa maa), ka nyɛla ŋun zaŋ o nudirigu ŋmɛri li.

ئايەت: 94

فَأَقۡبَلُوٓاْ إِلَيۡهِ يَزِفُّونَ

94. Ka bɛ (buɣujɛmdiba maa) tuhi o soli na ni yomyoma.

ئايەت: 95

قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ

95. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Dini bɔŋɔ, yijεmdila yi ni kpenkpe binyɛr’ shɛŋa ni yi nuhi.”

ئايەت: 96

وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ

96. “Yaha! Naawuni n-nyɛŊun nam ya, n-ti pahi binshɛɣu yi ni niŋdi maa.”

ئايەت: 97

قَالُواْ ٱبۡنُواْ لَهُۥ بُنۡيَٰنٗا فَأَلۡقُوهُ فِي ٱلۡجَحِيمِ

97. Kabɛ yεli: “Miεm ya goondaa n-gili o (ka mali buɣum niŋ di puuni), ka zaŋ o labi buɣum maa ni.”

ئايەت: 98

فَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَسۡفَلِينَ

98. Ka bɛ daa na o nabiεri, ka Ti (Tinim’ Naawuni) zaŋ ba leei ban filiŋ.

ئايەت: 99

وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهۡدِينِ

99. Ka o (Annabi Ibrahima) yεli: “Achiika! Mani nyɛla ŋun yɛn chaŋ n Duuma sani, achiika! Ni baalim, O ni wuhi ma dolsigu soli.

ئايەت: 100

رَبِّ هَبۡ لِي مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

100. (Ka lahi yεli): “Yaa n Duuma (Naawuni)! Tim ma (zuliya) ka bε yi ninvuɣu suma puuni na.”

ئايەت: 101

فَبَشَّرۡنَٰهُ بِغُلَٰمٍ حَلِيمٖ

101. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o suhupiεlli lahibali ni bidibbila so ŋun nyɛ suhumahili lana (Annabi Ismaila).

ئايەت: 102

فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡيَ قَالَ يَٰبُنَيَّ إِنِّيٓ أَرَىٰ فِي ٱلۡمَنَامِ أَنِّيٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰبِرِينَ

102. Saha shεli o (Ismaaila) ni ti saɣi ni o mini o (Annabi Ibrahima) chana, ka o yεli: “Yaa nyini m bia! Achiika! Mani nyala n zahinli puuni ka Naawuni yεli ni n-korgi ma, dinzuɣu lihima, bo ka a nya? ka o (Ismaaila) yεli: “Yaa nyini m ba! Tummi bɛ (Naawuni) ni puhi a shɛli maa, Naawuni yi saɣi, a ninyamakam-besuɣulonim’ ni.”

ئايەت: 103

فَلَمَّآ أَسۡلَمَا وَتَلَّهُۥ لِلۡجَبِينِ

103. Saha shεli bɛ niriba ayi maa ni saɣi ti Naawuni zaligu maa, ka o lebgi o m-pili o gbεɣu zuɣu.

ئايەت: 104

وَنَٰدَيۡنَٰهُ أَن يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ

104. Ka Ti (Tinim’ Naawuni) boli o: (kadama) “Yaa nyini Ibrahima.”

ئايەت: 105

قَدۡ صَدَّقۡتَ ٱلرُّءۡيَآۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

105. “Achiika! A shiri pali a zahinli maa daalikauli, achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.”

ئايەت: 106

إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡبَلَٰٓؤُاْ ٱلۡمُبِينُ

106. Achiika! Ŋɔ maa nyɛla dahimbu din be polo ni.

ئايەت: 107

وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ

107. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) yo o zuɣu ni biŋkob’ titali.^[5]

[5] Saha shɛli Annabi Ibrahima nidaa tiyɛnkɔrgi o dapala Annabi Smaaila, ka Naawuni daa tim Malaaika Ziblila na ni pelaa, ka o kana ti zaŋ pelaa maa labi Annabi Ibrahima tooni. Ka o chɛ o dapala maa ka zaŋ kɔrgi lala pelaa maa.

ئايەت: 108

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

108. Ka Ti chɛ ka o yuviɛlli kpalim ban yεn ti kana Dunia bahigu puuni.

ئايەت: 109

سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ

109. Suhudoo be Annabi Ibrahima zuɣu.

ئايەت: 110

كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

110. Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

ئايەت: 111

إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

111. Achiika! O daa be Ti daba ban ti yɛlimaŋli puuni.

ئايەت: 112

وَبَشَّرۡنَٰهُ بِإِسۡحَٰقَ نَبِيّٗا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

112. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) ti o (Annabi Ibrahima) suhupiεlli lahibali ni Is’haka dɔɣim,ka o yɛn ti nyɛ Annabi, ka be ninvuɣu suma puuni.

ئايەت: 113

وَبَٰرَكۡنَا عَلَيۡهِ وَعَلَىٰٓ إِسۡحَٰقَۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحۡسِنٞ وَظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ مُبِينٞ

113.Yaha! Ka Ti niŋ alibarka niŋ o ni, n-ti pahi Annabi Is’haka. Amaa! Bɛ niriba ayi maa zuliyanim’ puuni, so beni n-yɛn ti viεlgi o tuma, ka so mi beni n-yɛn tidi omaŋ’ zualinsi polo ni.

ئايەت: 114

وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ

114. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa ti Annabi Musa mini Annabi Haruna pini.

ئايەت: 115

وَنَجَّيۡنَٰهُمَا وَقَوۡمَهُمَا مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ

115. KaTigu ba (bɛ niriba ayi maa), n-ti pahi bɛ niriba ka chɛ suhusaɣiŋgu zaɣititali.

ئايەت: 116

وَنَصَرۡنَٰهُمۡ فَكَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ

116. Yaha! Ka Ti ti ba nasara (Fir’auna zuɣu), ka bana n-daa nyɛ ban nyɛŋ.

ئايەت: 117

وَءَاتَيۡنَٰهُمَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلۡمُسۡتَبِينَ

117. Ka Ti lahi ti ba litaafi shεli din kahigiri yɛllikam.

ئايەت: 118

وَهَدَيۡنَٰهُمَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ

118. Ka Ti lahi dolsi ba sochibga.

ئايەت: 119

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِمَا فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

119. Yaha! Ka Ti chɛ ka o yuviɛlli kpalim ban yεn ti kana Dunia bahigu puuni.

ئايەت: 120

سَلَٰمٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ

120. Suhudoo be Annabi Musa mini Annabi Haruna zuɣu.

ئايەت: 121

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

121. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

ئايەت: 122

إِنَّهُمَا مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

122. Achiika! Bɛ niriba ayi maa daa be Ti daba ban ti Ti Naawuni yεlimaŋli ni.

ئايەت: 123

وَإِنَّ إِلۡيَاسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

123. Yaha! Achiika! (Annabi) Iliyasu daa be Naawuni tuumba ni.

ئايەت: 124

إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَلَا تَتَّقُونَ

124. Saha shεli o ni daa yεli o niriba: “Di ni bɔŋɔ, yi ku zo Naawuni?”

ئايەت: 125

أَتَدۡعُونَ بَعۡلٗا وَتَذَرُونَ أَحۡسَنَ ٱلۡخَٰلِقِينَ

125. “Di ni bɔŋɔ, yi jεmdi la ba’al, ^[6]ka chεri (Duuma so) Ŋun gari sokam nambu?”

[6] Ba’al maa daa nyεla buɣulika b jεmdi li Annabi Ilyasu Zaamani puuni

ئايەت: 126

ٱللَّهَ رَبَّكُمۡ وَرَبَّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ

126. “Naawuni n-nyɛ yi Duuma, ni yi banim ban daa daŋ yi tooni maa gba Duuma.”

ئايەت: 127

فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ

127. Ka bɛ labsi o ʒirilana, achiika ! Bɛ nyɛla bɛ ni yɛn ti zaŋ ninvuɣu shεba na (n-ti niŋ azaaba ni).

ئايەت: 128

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

128. Naɣila Naawuni dabgahinda.

ئايەت: 129

وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ

129. Yaha! Ka Ti (Tinim’ Naawuni) chɛ ka o yuvɛlli kpalim bahigu nim’ puuni.

ئايەت: 130

سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِلۡ يَاسِينَ

130. Suhudoo be Annabi Iliyaasin zuɣu.

ئايەت: 131

إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ

131. Achiika! Lala ka Ti (Tinim’ Naawuni) yɔri ninvuɣu suma samli.

ئايەت: 132

إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

132. Achiika! O daa be Ti (Tinim’ Naawuni daba ban ti yɛlimaŋli puuni.

ئايەت: 133

وَإِنَّ لُوطٗا لَّمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

133. Yaha! Annabi Lutu daa be Naawuni tuumba ni.

ئايەت: 134

إِذۡ نَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ

134. Saha shεli Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa tilgi o mini o yiŋnim’ zaa namgbanyini.

ئايەت: 135

إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ

135. Naɣila paɣakpeen’ so (Annabi Lutu paɣa) n-daa ti kpalim (m-pahi azaaba ni daa paai shεba maa ni).

ئايەت: 136

ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ

136. Din nyaaŋa ka Ti (Tinim’ Naawuni) niŋ ninvuɣu shεba ban kpalim hallaka.

ئايەت: 137

وَإِنَّكُمۡ لَتَمُرُّونَ عَلَيۡهِم مُّصۡبِحِينَ

137. Yaha! Achiika! Yi (Maka nima) nyɛla ban gariti bɛ (tiŋ’ maa nim’) zuɣu Asibaasi (ka nyari Naawuni ni daa niŋ ba hallaka ka chɛ bɛ yiya zali shɛm).

ئايەت: 138

وَبِٱلَّيۡلِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

138. Ni yuŋ. Di ni bɔŋɔ, yi pala ban yɛn niŋ haŋkali?

ئايەت: 139

وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ

139. Yaha! Achiika! Annabi Yinusa daa be Naawuni tuumba ni.

ئايەت: 140

إِذۡ أَبَقَ إِلَى ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ

140. Saha shεli o (Annabi Yinusa) ni daa guui n-ti kpe ŋarim shεli din pali (ni niriba la ni).

ئايەت: 141

فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُدۡحَضِينَ

141. Ka o niŋ piibupiibu, ka pahi bɛ ni di shɛba ni (ka zaŋ o n- ti labi kom ni). ^[7]

[7] Annabi Yinusa daa nyɛla ŋun je suliniŋ o niriba, domin bɛ daa zaŋ o leei ӡirilana zuɣu. Ka o yɛli ba ni Naawuni ni niŋ ba azaaba, ka zo n-yi tiŋ maa ni. Ka chaŋ kulinoli tinya ŋarim din palininiriba, ka o taɣi ŋarim maa ka kpe. O nikpe ŋarimmaa, ka pɔhim ӡe kom maa ni, ka di chɛ bilɛa ni kogbaŋ lebi ŋarim maa pili. Ka ban su ŋarimmaa yɛli ni Annabi Yinusa nyɛla dab’ so ŋun zo ka chɛ o Duuma. Dinzuɣu o nyɛla zuubiɛɣu lana, bɛ yi bi zaŋ o labi kommaa ni, ŋarimmaa ni fim kom maa ni. Ka di zuɣu chɛ ka bɛ daa niŋ piibupiibu, ka bɛ daa ti shiri di o, ka zaŋ o labikommaa ni. Ka Naawuni lahichɛ ka zahim vali o kom maa ni, domin o ni zo ka chɛ o niriba, ka je suli niŋ ba maa zuɣu, kao lahiyi tiŋ maa ni ka di pa ni Naawuni yɛdda puuni.

ئايەت: 142

فَٱلۡتَقَمَهُ ٱلۡحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٞ

142. Ka zahim vali o (Annabi Yinusa), ka o lahi nyɛ ninvuɣuso bɛ ni galinda.

ئايەت: 143

فَلَوۡلَآ أَنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُسَبِّحِينَ

143. Di yi di daa pala o ni be ninvuɣu shɛba ban niŋdi Naawuni kasi puuni zuɣu.

ئايەت: 144

لَلَبِثَ فِي بَطۡنِهِۦٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ

144. O naan kpalim di (zahim maa) puli ni hali ni Chiyaama yiɣisibu dali.

ئايەت: 145

۞ فَنَبَذۡنَٰهُ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ سَقِيمٞ

145. Ka Ti (Tinim Naawuni) yihi o labi polo shɛli ni, ka o nyɛla ŋun gbaai doro.

ئايەت: 146

وَأَنۢبَتۡنَا عَلَيۡهِ شَجَرَةٗ مِّن يَقۡطِينٖ

146. Ka Ti (Tinim Naawuni) chε ka yaktiini tia bili o (Annabi Yinusa) zuɣusaa.^[8]

[8] Naawuni daa chɛmi ka tia bili o zuɣusaa domindi taɣirio ka chɛ wuntaŋ tulum.

ئايەت: 147

وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ

147. Ka Ti (Tinim Naawuni) tim o ninvuɣu tuhi kobgu sani na, bee ka bɛ gari lala.

ئايەت: 148

فَـَٔامَنُواْ فَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ

148. Ka bɛ ti Naawuni yεlimaŋli, dinzuɣu ka Ti (Tinim Naawuni) chε ka bɛ wum nyɛɣisim, hali ni saha shɛli.

ئايەت: 149

فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ

149. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Bɔhimi ba: “Di ni bɔŋɔ, a Duuma n-nyɛŊun su bipuɣinsi ka bɛ su bidibsi?

ئايەت: 150

أَمۡ خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ

150. Bee Ti (Tinim’ Naawuni) daa shiri namla Malaaikanim’ maa ka bɛ nyɛ paɣaba, ka bɛ nyɛla ban diri di shɛhira?

ئايەت: 151

أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ

151. Wumma! Di nyɛla bɛ ni kpiriti ʒiri shεŋa puuni, ka bɛ yεra:

ئايەت: 152

وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ

152. “Naawuni dɔɣiya.” Achiika! Bɛ shiri nyɛla ʒirinima.

ئايەت: 153

أَصۡطَفَى ٱلۡبَنَاتِ عَلَى ٱلۡبَنِينَ

153. Di ni bɔŋɔ, O (Naawuni) gahimla bipuɣinsi ka bɛ gari bidibsi?

ئايەت: 154

مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ

154. Bo n-leei mali ya? Wula ka yi leei zaandi fukumsi ŋɔ maa tatabo?

ئايەت: 155

أَفَلَا تَذَكَّرُونَ

155. Di ni bɔŋɔ, yi ku teei Naawuni yɛla?

ئايەت: 156

أَمۡ لَكُمۡ سُلۡطَٰنٞ مُّبِينٞ

156. Bee yi malila daliri shεli din be polo ni?

ئايەت: 157

فَأۡتُواْ بِكِتَٰبِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

157. Tɔ! Tahimi ya yi litaafi na, yi yi nyɛla yεlimaŋli nima.

ئايەت: 158

وَجَعَلُواْ بَيۡنَهُۥ وَبَيۡنَ ٱلۡجِنَّةِ نَسَبٗاۚ وَلَقَدۡ عَلِمَتِ ٱلۡجِنَّةُ إِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ

158. Ka bɛ (chεfurinim’ maa) naan zaŋ dɔɣim n-kpεhi O (Naawuni) mini alizinnim’ sunsuuni. Achiika Alizin’ shintana maa mi ni bɛ yɛn ti zaŋ ba mi na (n-ti kari ba di saliya).

ئايەت: 159

سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ

159. Naawuni nam niŋ kasi ka chɛ bɛ ni mali O ŋmahindi binyɛr’ shɛŋa maa.

ئايەت: 160

إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

160. Naɣila Naawuni dabgahinda.

ئايەت: 161

فَإِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ

161. Dinzuɣu achiika! Yi (chɛfurinim’) mini yi ni jεmdi binyɛri shɛŋa maa.

ئايەت: 162

مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ بِفَٰتِنِينَ

162. Yi pala ban yɛn tooi zo m-bɔrgi ka chɛ O (Naawuni).

ئايەت: 163

إِلَّا مَنۡ هُوَ صَالِ ٱلۡجَحِيمِ

163. Naɣila ŋun yɛn kpe ʒehiimi buɣum ni.

ئايەت: 164

وَمَا مِنَّآ إِلَّا لَهُۥ مَقَامٞ مَّعۡلُومٞ

164. “Yaha! So ka ti (Malaaikanim’) puuni, naɣila o malila o zaashemirili.”

ئايەت: 165

وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ

165. “Yaha! Achiika! Ti (Malaaikanim’) nyɛla ban zaandi safu ni (n­jɛmdi Naawuni).”

ئايەت: 166

وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ

166. “Yaha! Achiika! Ti nyɛla ban niŋdi Naawuni kasi.”

ئايەت: 167

وَإِن كَانُواْ لَيَقُولُونَ

167. Yaha! Achiika! Bɛ (Maka chεfurinim’) daa nyɛla ban yεra:

ئايەت: 168

لَوۡ أَنَّ عِندَنَا ذِكۡرٗا مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ

168. “Ti yi di mali litaafi shεli din teeri ti kamani ban daa daŋ ti tooni maa gba ni daa mali shεm.

ئايەت: 169

لَكُنَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ

169. “Ti gba naan leei Naawuni dabgahinda.”

ئايەت: 170

فَكَفَرُواْ بِهِۦۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ

170. Amaa! Ka bɛ labsi li (Alkur’aani) ʒiri (saha shɛli di ni kaba na). Dinzuɣu ni baalim, bɛ ni ti baŋ.

ئايەت: 171

وَلَقَدۡ سَبَقَتۡ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا ٱلۡمُرۡسَلِينَ

171. Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) yɛltɔɣali (zaligu) pun daŋsi ti tuumba zuɣu.

ئايەت: 172

إِنَّهُمۡ لَهُمُ ٱلۡمَنصُورُونَ

172. Kadama achiika! Bɛ nyɛla ban yɛn nya nasara.

ئايەت: 173

وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ

173. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) tobbihi n-nyɛ ban yɛn nya nasara.

ئايەت: 174

فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ

174. Dinzuɣu (Yaa nyini Annabi)! Yim bɛ yɛla na hali saha biɛla.

ئايەت: 175

وَأَبۡصِرۡهُمۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ

175. Yaha! Yulimi ba, ni baalim bɛ ni ti nya.

ئايەت: 176

أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ

176. Di ni bɔŋɔ, Ti (Tinim’ Naawuni) daazaaba ka bɛ (chεfurinim’) bɔri ni yomyoma?

ئايەت: 177

فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمۡ فَسَآءَ صَبَاحُ ٱلۡمُنذَرِينَ

177. Dinzuɣu, di (azaaba maa) yi ti shee bɛ (chɛfurinim’) dindoŋ puuni na, tɔ!Bɛ ni saɣisiri shεba maa bekaali ni leei zaɣibɛɣu.

ئايەت: 178

وَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ

178. Dinzuɣu (yaa nyini Annabi)! Yim bɛ yɛla ni hali ni saha shɛli.

ئايەت: 179

وَأَبۡصِرۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ

179. Yaha! Yulimi ba, ni baalim, bɛ ni ti nya.

ئايەت: 180

سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ

180. A Duuma (Naawuni) nam simsiya, Ŋuna n-nyɛ nyɛŋsim Duuma ka chɛ bɛ (chεfurinim’) ni mali O ŋmahindi shεli maa.

ئايەت: 181

وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِينَ

181. Yaha! Suhudoo be ni Naawuni tuumba.

ئايەت: 182

وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

182. Yaha! Paɣibu balibu kam dihitabli n-ti Naawuni So Ŋun nyε binnamda Duuma.