قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الفارسية الدرية * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى


مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ساپپات   ئايەت:

سورۀ صافات

وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا
قسم به فرشته‌های صف بسته در صفهایی منظم
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلزَّٰجِرَٰتِ زَجۡرٗا
قسم به آن فرشته‌هایی که (شیاطین را) سخت می‌رانند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلتَّٰلِيَٰتِ ذِكۡرًا
قسم به آن گروه فرشته‌ها که ذكر الله (قرآن) را تلاوت می‌کنند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ إِلَٰهَكُمۡ لَوَٰحِدٞ
بی‌شک که معبود شما یگانه است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَرَبُّ ٱلۡمَشَٰرِقِ
پروردگار آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آن دو است، و پروردگار مشرقها (و مغرب‌ها) است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِزِينَةٍ ٱلۡكَوَاكِبِ
البته ما آسمان پایین (به شما) را به زینت ستارگان آراسته‌ایم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَحِفۡظٗا مِّن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ مَّارِدٖ
و آن را از هر شیطان سرکش به خوبی حفظ کرده‌ایم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَيُقۡذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٖ
آنان نمی‌توانند به (اسرار) عالم بالا گوش فرا دهند بلکه از هر سو به آنان (شهاب) پرتاب می‌شود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
دُحُورٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ وَاصِبٌ
تا رانده شوند. و برای آنها عذاب دائمی است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا مَنۡ خَطِفَ ٱلۡخَطۡفَةَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ ثَاقِبٞ
مگر اینکه شیطانی به سرعت (خبری) را برباید که شعلۀ سوزنده او را دنبال (و نابود) می‌کند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَهُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَم مَّنۡ خَلَقۡنَآۚ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّن طِينٖ لَّازِبِۭ
پس از ایشان بپرس که آیا آفرینش آنان دشوارتر است یا آفرینش چیزهایی که (در کائنات) آفریده ایم؟ بدون شک ما آنان را از گل چسپنده آفریده‌ایم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ عَجِبۡتَ وَيَسۡخَرُونَ
بلکه تعجب می‌کنی (از انکار ایشان) و ایشان مسخره می‌کنند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا ذُكِّرُواْ لَا يَذۡكُرُونَ
و چون اندرز داده شوند، عبرت نمی‌گیرند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِذَا رَأَوۡاْ ءَايَةٗ يَسۡتَسۡخِرُونَ
و چون معجزه‌ای را ببینند به آن تمسخر می‌کنند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٌ
و گفتند: این جز جادویی آشکار نیست.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
آیا وقتی مردیم (و تبدیل به) خاک و استخوانهای پوسیده شدیم، (دوباره) برانگیخته خواهیم شد؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ
و آیا پدران پیشین ما نیز (زنده خواهند شد).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قُلۡ نَعَمۡ وَأَنتُمۡ دَٰخِرُونَ
بگو: آری (همۀ شما زنده می‌شوید) در حالیکه شما ذلیل خواهید بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ فَإِذَا هُمۡ يَنظُرُونَ
همانا (قیامت) یک صدای مرگبار است، پس ناگهان آنان (صحنۀ قيامت را) می‌نگرند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا هَٰذَا يَوۡمُ ٱلدِّينِ
و می‌گویند: وای بر ما این روز جزاست؟!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
(به آنها گفته می‌شود بلی،) این همان روز جدایی (حق از باطل) است که آن را دروغ می‌پنداشتید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَعۡبُدُونَ
(ندا می‌آید) ظالمان را با همراهان‌شان (و) با آنچه می‌پرستیدند، جمع کنید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مِن دُونِ ٱللَّهِ فَٱهۡدُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡجَحِيمِ
غیر از الله (هر چه را پرستش می‌کردند) پس آنان را به راه دوزخ راهنمایی کنید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقِفُوهُمۡۖ إِنَّهُم مَّسۡـُٔولُونَ
و آنان را متوقف کنید زیرا که آنها مورد بازخواست قرار می‌گیرند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا لَكُمۡ لَا تَنَاصَرُونَ
شما را چه شده که یکدیگر را مدد نمی‌کنید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ هُمُ ٱلۡيَوۡمَ مُسۡتَسۡلِمُونَ
بلکه آنان امروز تسلیم‌اند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
و بعضی از آنان به بعضی دیگر روی کرده و از همدیگر می‌پرسند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَأۡتُونَنَا عَنِ ٱلۡيَمِينِ
(پیروان) می‌گویند: شما بودید که با قهر و غلبه به‌سوی ما می‌آمدید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ بَل لَّمۡ تَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
(پیشوایان) گویند: بلکه (کوتاهی از خودتان بود و) مؤمن نبودید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭۖ بَلۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا طَٰغِينَ
و ما هیچ سلطه و غلبه بر شما نداشتیم بلکه شما خود قوم سرکش بودید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَحَقَّ عَلَيۡنَا قَوۡلُ رَبِّنَآۖ إِنَّا لَذَآئِقُونَ
پس وعدۀ (عذاب) پروردگار ما بر ما لازم شد، بی‌گمان ما چشنده (طعم عذاب) خواهیم بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَغۡوَيۡنَٰكُمۡ إِنَّا كُنَّا غَٰوِينَ
چون ما خود گمراه بودیم پس شما را هم گمراه کردیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّهُمۡ يَوۡمَئِذٖ فِي ٱلۡعَذَابِ مُشۡتَرِكُونَ
پس یقینا آنها (همه) در آن روز در عذاب شریک‌اند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ
ما این چنین با مجرمان می‌کنیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ
آنان چنان بودند که چون به آنان گفته می‌شد: معبود برحق جز الله (یگانه) نیست، تکبر می‌ورزیدند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۭ
و می‌گفتند: آیا معبودهای خود را به خاطر (سخن) شاعری دیوانه ترک گوییم؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَلۡ جَآءَ بِٱلۡحَقِّ وَصَدَّقَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
(شاعر و دیوانه نیست) بلکه حق را آورده و پیغمبران را تصدیق کرده است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّكُمۡ لَذَآئِقُواْ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَلِيمِ
شما حتما عذاب دردناک را خواهید چشید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
و جز (در برابر) آنچه می‌کردید، سزا داده نمی‌شوید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
به جز بندگان مخلص الله.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ
ایشان روزی معلوم و خاص دارند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ
(برایشان انواع) میوه‌ها است و ایشان گرامی‌اند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
در باغ‌های پر نعمت (بهشت).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ
بر تختها روبروی یکدیگر (نشسته اند).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۭ
بر آنان جامی از شراب ناب گردانیده شود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ
که سفید رنگ و لذت بخش است برای نوشندگان.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ
نه در آن زوال عقل است و نه از نوشیدن آن مست می‌شوند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ
و در نزدشان زنان بزرگ چشم که دیده از غیر می‌بندند خواهند بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ
(از شدت سفیدی) گویا آنان تخم‌های (شتر مرغ) هستند که (در زیر پروبال آن) پنهان شده‌اند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
پس بعضی رو به بعضی دیگر می‌کنند و از یکدیگر می‌پرسند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٞ
گوینده‌ای از آنان می‌گوید: البته من همنشینی داشتم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
يَقُولُ أَءِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُصَدِّقِينَ
که می‌گفت: آیا تو (به روز آخرت) از باور کنندگان هستی؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَدِينُونَ
آیا چون بمیریم و به خاک و استخوان‌ها تبدیل شویم (دوباره زنده شده) سزا و جزا می‌بینیم؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ هَلۡ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ
گوید: آیا شما (جنتیان) می‌توانید (از حال او) اطلاع یابید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱطَّلَعَ فَرَءَاهُ فِي سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ
پس خودش نگریست و او را در وسط دوزخ دید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ تَٱللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرۡدِينِ
گفت: سوگند به الله نزدیک بود که مرا هلاک کنی.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَوۡلَا نِعۡمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ
و اگر نعمت پروردگارم نبود حتما من هم از احضار شدگان (در دوزخ) بودم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَمَا نَحۡنُ بِمَيِّتِينَ
(از شدت خوشی می‌گویند:) آیا ما دیگر نمی‌میریم؟!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا مَوۡتَتَنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
مگر مرگ نخستینی که داشتیم و ما عذاب نخواهیم دید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
يقينا این کامیابی بزرگی است (که نصیب ما شده است).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لِمِثۡلِ هَٰذَا فَلۡيَعۡمَلِ ٱلۡعَٰمِلُونَ
برای چنین (نعمتی) عمل کنندگان باید کار کنند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَذَٰلِكَ خَيۡرٞ نُّزُلًا أَمۡ شَجَرَةُ ٱلزَّقُّومِ
آیا این (نعمت جنت) برای پذیرایی بهتر است یا درخت زقوم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا جَعَلۡنَٰهَا فِتۡنَةٗ لِّلظَّٰلِمِينَ
بدون شک ما آن را وسیلۀ شکنجه و رنج برای ظالمان قرار داده‌ایم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهَا شَجَرَةٞ تَخۡرُجُ فِيٓ أَصۡلِ ٱلۡجَحِيمِ
آن درختی است که از قعر دوزخ می‌روید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
طَلۡعُهَا كَأَنَّهُۥ رُءُوسُ ٱلشَّيَٰطِينِ
خوشه‌ها و شکوفه‌های آن گویا سرهای شیاطین است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّهُمۡ لَأٓكِلُونَ مِنۡهَا فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ
آنان از آن می‌خورند و شکم‌ها را از آن پر می‌کنند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ إِنَّ لَهُمۡ عَلَيۡهَا لَشَوۡبٗا مِّنۡ حَمِيمٖ
باز بر آن آب جوشان و آلوده را می‌نوشند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ إِنَّ مَرۡجِعَهُمۡ لَإِلَى ٱلۡجَحِيمِ
باز برگشت‌شان به‌سوی دوزخ است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ أَلۡفَوۡاْ ءَابَآءَهُمۡ ضَآلِّينَ
بی‌گمان آنان پدرانشان را گمراه یافتند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَهُمۡ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ يُهۡرَعُونَ
پس (با این حال) آنان در پی پدرانشان شتابان می‌روند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ ضَلَّ قَبۡلَهُمۡ أَكۡثَرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
البته پیش از آنان اکثر پیشینیان (نیز) گمراه شدند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ
و همانا ما در میانشان بیم دهندگانی فرستاده بودیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ
پس بنگر که عاقبت بیم داده شدگان چطور شد؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
به جز بندگان خالص شدۀ الله.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ
و البته نوح ما را به فریاد خواند و ما هم چه خوب پاسخ دهندگان هستیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
و او و خانواده‌اش را از اندوه بزرگ نجات دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ
و تنها نسل او را باقی گذاشتیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
و برای او در میان ملت‌های آینده یادگار و نام نیک به جا گذاشتیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ نُوحٖ فِي ٱلۡعَٰلَمِينَ
و در میان جهانیان بر نوح سلام باد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
البته ما این چنین به نیکوکاران ثواب می‌دهیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
به يقين او از بندگان با ایمان ما بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
باز دیگران را غرق کردیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ
و يقينا ابراهیم از پیروان او بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ
وقتی که با دل سالم به پیشگاه پروردگارش آمد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَاذَا تَعۡبُدُونَ
وقتی که به پدر و قوم خود گفت: چه چیزی را می‌پرستید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَئِفۡكًا ءَالِهَةٗ دُونَ ٱللَّهِ تُرِيدُونَ
آیا به دروغ معبودهای دیگری غیر از الله را می‌خواهید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
پس گمانتان در بارۀ پروردگار جهانیان چیست؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَنَظَرَ نَظۡرَةٗ فِي ٱلنُّجُومِ
پس نگاه خاصی به ستارگان کرد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٞ
پس گفت: من بیمارم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ مُدۡبِرِينَ
پس مردم از او روی گردانده برگشتند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَاغَ إِلَىٰٓ ءَالِهَتِهِمۡ فَقَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ
پس شتابان و نهان به‌سوی معبودهایشان رفت و (مسخره کنان) گفت: آیا نمی‌خورید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا لَكُمۡ لَا تَنطِقُونَ
شما را چه شده است که حرف نمی‌زنید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَرَاغَ عَلَيۡهِمۡ ضَرۡبَۢا بِٱلۡيَمِينِ
پس با دست راست بر آنها ضربۀ محکم وارد کرد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَقۡبَلُوٓاْ إِلَيۡهِ يَزِفُّونَ
پس مردم شتابان به‌سوی او روی آوردند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ
(ابراهیم) گفت: آیا چیزهایی را می‌پرستید که خودتان می‌تراشید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ
حال آنکه الله شما و آنچه را که انجام می‌دهید آفریده است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَالُواْ ٱبۡنُواْ لَهُۥ بُنۡيَٰنٗا فَأَلۡقُوهُ فِي ٱلۡجَحِيمِ
گفتند: برای او چهار دیوار بزرگی (مانند کوره) بسازید و او را در آتش بیاندازید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَسۡفَلِينَ
پس خواستند برای (نابودی) ابراهیم نیرنگ ورزند، ولی ما آنان را پست و مغلوب قرار دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
و ابراهیم گفت: البته من به‌سوی پروردگارم می‌روم، او مرا راهنمایی خواهد کرد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
رَبِّ هَبۡ لِي مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
پروردگارم! به من (فرزندی) از صالحان عطا کن.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَبَشَّرۡنَٰهُ بِغُلَٰمٍ حَلِيمٖ
پس او را به پسری بردبار مژده دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡيَ قَالَ يَٰبُنَيَّ إِنِّيٓ أَرَىٰ فِي ٱلۡمَنَامِ أَنِّيٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰبِرِينَ
وقتیکه (فرزندش) در کار و کوشش به سنی رسید که می‌توانست با او بایستد، (پدر) گفت: فرزندم! من در خواب دیده‌ام که من تو را ذبح می‌کنم، پس بنگر که چه می‌بینی و نظرت چیست؟ (فرزند) گفت: ای پدر! آنچه را مأمور شده‌ای انجام ده اگر الله بخواهد مرا از صابران خواهی یافت.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَمَّآ أَسۡلَمَا وَتَلَّهُۥ لِلۡجَبِينِ
پس چون (پدر و پسر) هردو (به امر الله) گردن نهادند و (ابراهيم) فرزندش را به پیشانی بر زمین خواباند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَٰدَيۡنَٰهُ أَن يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ
و او را ندا کردیم که ای ابراهیم!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
قَدۡ صَدَّقۡتَ ٱلرُّءۡيَآۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
حقا که خواب (خود) را راست گرداندی البته ما این چنین نیکوکاران را پاداش می‌دهیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡبَلَٰٓؤُاْ ٱلۡمُبِينُ
بی‌گمان این یک آزمون آشکار بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ
و ما قربانی بزرگ و ارزشمندی را فدای او کردیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
و برای او در ملت‌های آینده نام نیک باقی گذاشتیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ
درود و سلام بر ابراهیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ما این چنین نیکوکاران را ثواب می‌دهیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
چون او از بندگان با ایمان ما بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبَشَّرۡنَٰهُ بِإِسۡحَٰقَ نَبِيّٗا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
و او را به (تولد) اسحاق که پیغمبر و از جملۀ شایستگان بود، مژده دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبَٰرَكۡنَا عَلَيۡهِ وَعَلَىٰٓ إِسۡحَٰقَۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحۡسِنٞ وَظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ مُبِينٞ
و بر او و اسحاق خیر و برکت عطا کردیم. و از نسل آن دو (بعضی) نیکو کار و (بعضی) آشکارا بر خود ظالم بودند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
و البته بر موسی و هارون منت نهادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَجَّيۡنَٰهُمَا وَقَوۡمَهُمَا مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
و هردوی آنان و قومشان را از مصیبت بزرگ نجات دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَنَصَرۡنَٰهُمۡ فَكَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
و آنان را مدد کردیم، پس ایشان بودند که غالب شدند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَءَاتَيۡنَٰهُمَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلۡمُسۡتَبِينَ
و به آن دو کتاب واضح و روشنگر دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهَدَيۡنَٰهُمَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
و آن دو را به راه راست هدایت کردیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِمَا فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
برای آن دو در ملت‌های آینده نام نیک باقی گذاشتیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
سلام بر موسی و هارون.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ما این چنین نیکوکاران را ثواب می‌دهیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمَا مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
چون آن دو از بندگان مؤمن ما بودند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ إِلۡيَاسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
و البته الياس (هم) از پیغمبران بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَلَا تَتَّقُونَ
وقتی که به قومش گفت: آیا (از الله) نمی‌ترسید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَتَدۡعُونَ بَعۡلٗا وَتَذَرُونَ أَحۡسَنَ ٱلۡخَٰلِقِينَ
آیا بت بعل را به دعا می‌خوانید و بهترینِ آفرینندگان را می‌گذارید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱللَّهَ رَبَّكُمۡ وَرَبَّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
الله را، که پروردگار شما و پروردگار پدران پیشین شماست.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
پس او را تکذیب کردند. پس بدون شک آنان (در دوزخ) احضار خواهند شد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
مگر بندگان مخلص الله.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
و برای او در ملت‌های آینده نام نیک باقی گذاشتیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِلۡ يَاسِينَ
سلام بر الياس.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
ما این چنین نیکوکاران را ثواب می‌دهیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
چون او از بندگان مؤمن ما بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ لُوطٗا لَّمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
و يقينا لوط از پیغمبران بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ نَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
(یادآور شو) وقتی را که او و خانواده‌اش، همگی را نجات دادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
به جز پیرزنی که از باقی ماندگان بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
باز دیگران را هلاک کردیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّكُمۡ لَتَمُرُّونَ عَلَيۡهِم مُّصۡبِحِينَ
و البته شما صبحگاهان بر سرزمین ایشان عبور می‌کنید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَبِٱلَّيۡلِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
و نیز گاهی در شب عبور می‌کنید، آیا نمی‌فهمید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
و البته يونس از پیغمبران بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ أَبَقَ إِلَى ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
وقتی که به‌سوی کشتی پر از مردم پناه برد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُدۡحَضِينَ
پس در قرعه کشی شرکت کرد و از بازندگان شد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱلۡتَقَمَهُ ٱلۡحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٞ
پس ماهی او را بلعید، در حالیکه خود را سرزنش می‌کرد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوۡلَآ أَنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُسَبِّحِينَ
پس اگر او از تسبیح گویان نبود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَلَبِثَ فِي بَطۡنِهِۦٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
به يقين در شکمش تا روزی که (مردم) برانگیخته می‌شوند باقی می‌ماند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ فَنَبَذۡنَٰهُ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ سَقِيمٞ
پس در حالیکه خسته و بیمار بود او را به سرزمین خشک (و خالی از گیاه) انداختیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنۢبَتۡنَا عَلَيۡهِ شَجَرَةٗ مِّن يَقۡطِينٖ
و بر او درختی از (نوع) کدو رویانیدیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ
و او را به‌سوی یکصد هزار نفر یا بیشتر فرستادیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَـَٔامَنُواْ فَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ
پس ایمان آوردند پس آنان را تا مدتی معین بهره مند ساختیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ
پس از آنان بپرس که آیا دختران برای پروردگارت و پسران برای آنان است؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ
یا ما فرشتگان را اناث آفریدیم و آنان حاضر بودند؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ
آگاه باشید! آنان از روی دروغ و تهمت (چنین( می‌گویند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
الله فرزند زاده است! و البته ایشان دروغگویند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَصۡطَفَى ٱلۡبَنَاتِ عَلَى ٱلۡبَنِينَ
آیا الله دختران را بر پسران ترجیح داده است؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ
شما را چه شده است، چگونه حکم و فیصله می‌کنید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
آیا عبرت نمی‌گیرید؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ لَكُمۡ سُلۡطَٰنٞ مُّبِينٞ
آیا برای شما دلیل آشکار است؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَأۡتُواْ بِكِتَٰبِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
اگر راست می‌گویید کتاب (سند) تان را بیاورید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَجَعَلُواْ بَيۡنَهُۥ وَبَيۡنَ ٱلۡجِنَّةِ نَسَبٗاۚ وَلَقَدۡ عَلِمَتِ ٱلۡجِنَّةُ إِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
و (کافران) بين الله و جنیان نسبتی قایل شدند، حال آنکه جنيان می‌دانند که (برای محاسبه) احضار خواهند شد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
الله از آنچه (او را به آن) توصیف می‌کنند پاک و منزه است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
به جز بندگان مخلص الله (که او را به شایستگی توصیف می‌کنند).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ
پس شما و آنچه می‌پرستید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ بِفَٰتِنِينَ
هرگز نمی‌توانید کسی را با فتنه و فساد از راه الله منحرف سازید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِلَّا مَنۡ هُوَ صَالِ ٱلۡجَحِيمِ
به جز کسی که (خودش) مایل باشد که وارد دوزخ گردد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا مِنَّآ إِلَّا لَهُۥ مَقَامٞ مَّعۡلُومٞ
(فرشتگان گویند) و کسی از ما نیست مگر آنکه جایگاه مشخصی دارد.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ
و البته ما (برای عبادت الله) به صف ایستادگانیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ
و البته این مائیم که تسبیح گویانیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِن كَانُواْ لَيَقُولُونَ
و هرچند مشرکان می‌گفتند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَوۡ أَنَّ عِندَنَا ذِكۡرٗا مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
اگر پندی از پیشینیان در نزد ما بود.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَكُنَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
به يقين ما هم از بندگان مخلص الله می‌شدیم.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَكَفَرُواْ بِهِۦۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ
پس به آن کفر ورزیدند و به زودی (نتیجۀ کفر خود را) خواهند دانست.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ سَبَقَتۡ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا ٱلۡمُرۡسَلِينَ
و البته وعدۀ نصرت ما دربارۀ بندگان فرستادۀ ما قبلا ثبت و صادر شده است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّهُمۡ لَهُمُ ٱلۡمَنصُورُونَ
البته ایشانند که مدد شدگانند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
و يقينا لشکر ماست که پیروزمندانند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
پس از آنان تا مدتی روی بگردان.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَبۡصِرۡهُمۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
و (عناد و سرکشی) آنان را بنگر، پس به زودی خودشان هم خواهند دید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
پس آیا به (آمدن) عذاب ما عجله دارند؟
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمۡ فَسَآءَ صَبَاحُ ٱلۡمُنذَرِينَ
پس چون (عذاب ما) به ساحت آنان نازل شود، پس بيم داده شدگان چه بامداد بدی خواهند داشت!
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
پس از آنان تا مدتی روی بگردان.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَبۡصِرۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
و بنگر و آنان خودشان هم به زودی خواهند دید.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ
پاک و منزه است پروردگارت، پروردگار صاحب عزت، از توصیف‌هایی که کافران (در بارۀ او) می‌کنند.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِينَ
و سلام بر همۀ فرستادگان (الله).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
و همه ستایش‌ها سزاوار ذاتی است که پروردگار جهانیان است.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
 
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ساپپات
سۈرە مۇندەرىجىسى بەت نومۇرى
 
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الفارسية الدرية - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى

ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الفارسية الدرية، ترجمها مولوی محمد انور بدخشانی.

تاقاش