مەنالار تەرجىمىسى سۈرە سۈرە مائارىج - الترجمة القيرغيزية - قۇرئان كەرىم ئىنىسكىلوپىدىيىسى

Маариж

ئايەت: 1

سَأَلَ سَآئِلُۢ بِعَذَابٖ وَاقِعٖ

(Мушриктерден) бир суроочу^[1] собол кылды түшүүчү азап жөнүндө -

[1] Бул каапыр Назр бин Хаарис деген киши эле. Ал пайгамбарыбызды шылдыңдап: “Бизге азап качан келет?” деп сурады жана «Эй Аллах! Эгер ушул Куранды Мухаммадга Өзүң түшүргөнүң чын болсо, биздин үстүбүзгө таш жаадырып жибер!» деп дуба кылды. (Ибн Касир)

ئايەت: 2

لِّلۡكَٰفِرِينَ لَيۡسَ لَهُۥ دَافِعٞ

– каапырлардын башына. (Азап сөзсүз келет. Ошондо) аны кайтаруучу (күч) болбой калат!

ئايەت: 3

مِّنَ ٱللَّهِ ذِي ٱلۡمَعَارِجِ

(Ал азап) Маьариж – тепкичтердин^[1] ээси Аллах тарабынан (келет).

[1] Бул жерде жети кабат асманды тепкичтерге окшотуу бар.

ئايەت: 4

تَعۡرُجُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ وَٱلرُّوحُ إِلَيۡهِ فِي يَوۡمٖ كَانَ مِقۡدَارُهُۥ خَمۡسِينَ أَلۡفَ سَنَةٖ

Периштелер менен Рух Ага (Аллах таалага) өлчөмү элүү миң жылга тең болгон күндө көтөрүлүп барышат.^[1]

[1] Бул аяттагы Рух менен периштелердин Аллах таалага көтөрүлүшү дагы Аллах тааланын бийикте экенине далил.

ئايەت: 5

فَٱصۡبِرۡ صَبۡرٗا جَمِيلًا

(Оо, Мухаммад!) Сен (мушриктердин «жалган» деген сөзүнө жана зыяндуу иштерине) эң сонун сабыр кыл!

ئايەت: 6

إِنَّهُمۡ يَرَوۡنَهُۥ بَعِيدٗا

Алар аны (кайра тирилүүнү акылдардан) алыс деп ойлошот.

ئايەت: 7

وَنَرَىٰهُ قَرِيبٗا

Биз болсо, жакын (анык) деп билебиз.

ئايەت: 8

يَوۡمَ تَكُونُ ٱلسَّمَآءُ كَٱلۡمُهۡلِ

Ал күндө асман эритилген жез сыяктуу,

ئايەت: 9

وَتَكُونُ ٱلۡجِبَالُ كَٱلۡعِهۡنِ

Ал эми, тоолор тытылган жүн сыяктуу болуп калат.

ئايەت: 10

وَلَا يَسۡـَٔلُ حَمِيمٌ حَمِيمٗا

(Ал күнү) дос өзүнүн жакын досун(ун абалын) сурай албайт!

ئايەت: 11

يُبَصَّرُونَهُمۡۚ يَوَدُّ ٱلۡمُجۡرِمُ لَوۡ يَفۡتَدِي مِنۡ عَذَابِ يَوۡمِئِذِۭ بِبَنِيهِ

Аларды (бири-бирине) көрсөтүлөт. Күнөөкөр (тозоку) адам ошол күндүн азабына(н кутулуш үчүн) перзенттерин,

ئايەت: 12

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَأَخِيهِ

аялын жана ага-инилерин,

ئايەت: 13

وَفَصِيلَتِهِ ٱلَّتِي تُـٔۡوِيهِ

өзүнө арка-жөлөк болгон тууган уруктарын...,

ئايەت: 14

وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا ثُمَّ يُنجِيهِ

жана деги эле, жер бетиндеги бардык адамдарды садага чаап, анан (ушул төлөмү) өзүн (тозоктон) куткарып кетүүсүн каалайт.

ئايەت: 15

كَلَّآۖ إِنَّهَا لَظَىٰ

Жок! Ал (тозок) – алоолонгон от,

ئايەت: 16

نَزَّاعَةٗ لِّلشَّوَىٰ

терилерди шылып алуучу!

ئايەت: 17

تَدۡعُواْ مَنۡ أَدۡبَرَ وَتَوَلَّىٰ

Ал от (кучагына) чакырат (акыйкаттан) жүз буруп, артка кеткендерди

ئايەت: 18

وَجَمَعَ فَأَوۡعَىٰٓ

жана (адал-арамына карабай дүйнө-мүлк) жыйнап, (андан садака кылбай) басып-чогултуп жаткан адамдарды!

ئايەت: 19

۞ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ خُلِقَ هَلُوعًا

Чынында инсан чыдамсыз жаратылган.

ئايەت: 20

إِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ جَزُوعٗا

Эгер аны жаман (тагдыр) кармаса, чыдамсыздык кылат.

ئايەت: 21

وَإِذَا مَسَّهُ ٱلۡخَيۡرُ مَنُوعًا

Жакшы (тагдыр) кармаса кызганчаак болуп калат.

ئايەت: 22

إِلَّا ٱلۡمُصَلِّينَ

Намаз окуучулар гана андай эмес.

ئايەت: 23

ٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ دَآئِمُونَ

Алар намаздарын дайым окушат.

ئايەت: 24

وَٱلَّذِينَ فِيٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ حَقّٞ مَّعۡلُومٞ

Алардын дүйнө-мүлкүндө белгилүү акы (үлүш) бар,

ئايەت: 25

لِّلسَّآئِلِ وَٱلۡمَحۡرُومِ

муктаждар жана сурагандар үчүн.

ئايەت: 26

وَٱلَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ

Алар Эсеп (Акырет) күнүн тастыкташат…

ئايەت: 27

وَٱلَّذِينَ هُم مِّنۡ عَذَابِ رَبِّهِم مُّشۡفِقُونَ

Алар Раббисинин азабынан коркушат…

ئايەت: 28

إِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمۡ غَيۡرُ مَأۡمُونٖ

Чынында, Раббисинин азабы(нан) аманда болуу (эч ким үчүн кепилденген) эмес.

ئايەت: 29

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِفُرُوجِهِمۡ حَٰفِظُونَ

Жана алар жыныс мүчөлөрүн (арамдан) сакташат.

ئايەت: 30

إِلَّا عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ أَوۡ مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ فَإِنَّهُمۡ غَيۡرُ مَلُومِينَ

Өздөрүнүн (ак никедеги) аялдарына жана күңдөрүнө гана («барышат»). Ошондо алар (күнөөлүү деп) айыпталбайт.

ئايەت: 31

فَمَنِ ٱبۡتَغَىٰ وَرَآءَ ذَٰلِكَ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡعَادُونَ

Ким ушундан кийин (башкаларды никесиз) «кааласа», алар чектен чыккандар!

ئايەت: 32

وَٱلَّذِينَ هُمۡ لِأَمَٰنَٰتِهِمۡ وَعَهۡدِهِمۡ رَٰعُونَ

Жана алар өз аманаттарын, убада-келишимдерин бекем сакташат...

ئايەت: 33

وَٱلَّذِينَ هُم بِشَهَٰدَٰتِهِمۡ قَآئِمُونَ

Күбөлүк бергенде (жалган аралаштырбай) түз болушат…

ئايەت: 34

وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ

Алар намаздарын(ын убактысын) сакташат…

ئايەت: 35

أُوْلَٰٓئِكَ فِي جَنَّٰتٖ مُّكۡرَمُونَ

Алар – бейиштерде сыйлануучулар!

ئايەت: 36

فَمَالِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ قِبَلَكَ مُهۡطِعِينَ

(Оо, Мухаммад), каапырларга эмне болду, сен тарапка шашылышат?

ئايەت: 37

عَنِ ٱلۡيَمِينِ وَعَنِ ٱلشِّمَالِ عِزِينَ

Оң каптал жана сол капталдан топурап?^[1]

[1] Пайгамбарыбыз саллаллоху алайхи ва саллам Куран окуганда каапырлар топурап келишип, “Мухаммад дагы эмне дээр экен” деп аңдып турушчу. Анан сахабаларды мыскылдап, “Биз ак сөөкпүз. Силерден өйдө таптагы адамдарбыз. Ошондуктан, биз силерден мурун бейишке киребиз” дешчү.

ئايەت: 38

أَيَطۡمَعُ كُلُّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن يُدۡخَلَ جَنَّةَ نَعِيمٖ

Алардын ар бири Нээмат бейишине кирүүнү каалайбы?

ئايەت: 39

كَلَّآۖ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّمَّا يَعۡلَمُونَ

Жок, (эч андай болбойт!) Биз аларды өздөрүнө белгилүү нерседен (бир тамчы атырылган бел суудан) жараттык.

ئايەت: 40

فَلَآ أُقۡسِمُ بِرَبِّ ٱلۡمَشَٰرِقِ وَٱلۡمَغَٰرِبِ إِنَّا لَقَٰدِرُونَ

Чыгыштар менен батыштардын Раббисине ант, Биз кудуреттүүбүз:

ئايەت: 41

عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ خَيۡرٗا مِّنۡهُمۡ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ

аларды жакшыраак (ыймандуу элдерге) алмаштырып коюуга! Жана Биз (буга) алсыз эмеспиз!^[1]

[1] Эгер кааласа Аллах таала көз ирмемде жер менен жексен кылууга жана алардын ордуна башка, ыймандуу адамдарды жашатып коюуга кудуреттүү. Бирок, Аллах таала аларга тозок отуна дагы да ылайыктуурак болуш үчүн мөөнөт берди.

ئايەت: 42

فَذَرۡهُمۡ يَخُوضُواْ وَيَلۡعَبُواْ حَتَّىٰ يُلَٰقُواْ يَوۡمَهُمُ ٱلَّذِي يُوعَدُونَ

(Оо, Мухаммад) эми, жөн кой аларды. Убада кылынган (өлүп, азапка дуушар боло турган) күндөрүнө жолукканга чейин (күнөө деңизине) чумкуп, ойноп-күлүп жүрө беришсин!

ئايەت: 43

يَوۡمَ يَخۡرُجُونَ مِنَ ٱلۡأَجۡدَاثِ سِرَاعٗا كَأَنَّهُمۡ إِلَىٰ نُصُبٖ يُوفِضُونَ

(Ал эми) ошол күндө алар мүрзөлөрүнөн чыгып, бир байракты ээрчиген сыяктуу (чогуу жана) тез келишет.

ئايەت: 44

خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۚ ذَٰلِكَ ٱلۡيَوۡمُ ٱلَّذِي كَانُواْ يُوعَدُونَ

Көздөрү (жер тиктеп) бөжүрөйүп, (ар тараптан) кордук ороп турат. Мына ушул – аларга убада кылынган Күн!