قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
سۈرە ۋاقىئە
إِذَا وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَيۡسَ لِوَقۡعَتِهَا كَاذِبَةٌ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكُنتُمۡ أَزۡوَٰجٗا ثَلَٰثَةٗ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ مَآ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَشۡـَٔمَةِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلسَّٰبِقُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَقَلِيلٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَٰكِهَةٖ مِّمَّا يَتَخَيَّرُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَحۡمِ طَيۡرٖ مِّمَّا يَشۡتَهُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَحُورٌ عِينٞ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
كَأَمۡثَٰلِ ٱللُّؤۡلُوِٕ ٱلۡمَكۡنُونِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوٗا وَلَا تَأۡثِيمًا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فِي سِدۡرٖ مَّخۡضُودٖ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَطَلۡحٖ مَّنضُودٖ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَظِلّٖ مَّمۡدُودٖ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَآءٖ مَّسۡكُوبٖ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّا مَقۡطُوعَةٖ وَلَا مَمۡنُوعَةٖ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَفُرُشٖ مَّرۡفُوعَةٍ
ئۇلار تىكەنلىرى ئېلىۋېتىلگەن، كىشىگە زىيان قىلمايدىغان سىدر مېۋىلىرىدىن، سانجاق - سانجاق بولۇپ بىر - بىرىگە كىرىشىپ كەتكەن مەۋزلەردىن، يوقىلىپ كەتمەي ئۈزلۈكسىز تاشلىنىپ تۇرىدىغان سايىلاردىن، توختاپ قالماي ئېقىپ تۇرىدىغان سۇلاردىن، توساقسىز، ھېچقاچان ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان، ئۆزلىرى خالىغان ۋاقىتتا چەكلىمىسىز يېيەلەيدىغان مېۋىلەردىن، كارىۋاتلار ئۈستىگە سېلىنغان ئېگىز تۆشەكلەردىن بەھرىمەن بولىدۇ.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَجَعَلۡنَٰهُنَّ أَبۡكَارًا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عُرُبًا أَتۡرَابٗا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَثُلَّةٞ مِّنَ ٱلۡأٓخِرِينَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَانُواْ يُصِرُّونَ عَلَى ٱلۡحِنثِ ٱلۡعَظِيمِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَكَانُواْ يَقُولُونَ أَئِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
ئۇلار ئۆلگەندىن كېيىن قايتا تىرىلىشنى ئىنكار قىلغانلىقتىن (مۇسۇلمانلارنى) مەسخىرە قىلىپ ھەمدە (قايتا تىرىلىشنى) يىراق ساناپ: بىز ئۆلۈپ، تۇپراققا ۋە چىرىپ كەتكەن سۆڭەككە ئايلىنىپ كەتكەندىن كېيىن يەنە قايتا تىرىلىمىزمۇ؟ بىزدىن ئىلگىرى ئۆلۈپ كەتكەن ئاتا - ئەجدادلىرىمىزمۇ قايتا تىرىلەمدۇ؟ دەيتتى.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ
ئۇلار ئۆلگەندىن كېيىن قايتا تىرىلىشنى ئىنكار قىلغانلىقتىن (مۇسۇلمانلارنى) مەسخىرە قىلىپ ھەمدە (قايتا تىرىلىشنى) يىراق ساناپ: بىز ئۆلۈپ، تۇپراققا ۋە چىرىپ كەتكەن سۆڭەككە ئايلىنىپ كەتكەندىن كېيىن يەنە قايتا تىرىلىمىزمۇ؟ بىزدىن ئىلگىرى ئۆلۈپ كەتكەن ئاتا - ئەجدادلىرىمىزمۇ قايتا تىرىلەمدۇ؟ دەيتتى.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• الترف والتنعم من أسباب الوقوع في المعاصي.
فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَشَٰرِبُونَ عَلَيۡهِ مِنَ ٱلۡحَمِيمِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَشَٰرِبُونَ شُرۡبَ ٱلۡهِيمِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَرَءَيۡتُم مَّا تُمۡنُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَأَنتُمۡ تَخۡلُقُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡخَٰلِقُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
نَحۡنُ قَدَّرۡنَا بَيۡنَكُمُ ٱلۡمَوۡتَ وَمَا نَحۡنُ بِمَسۡبُوقِينَ
بىز سىلەرنىڭ ئاراڭلاردا ئۆلۈمنى بېكىتتۇقكى، ھەر بىرىڭلارنىڭ قىلچە ئىلگىرى - كېيىن بولمايدىغان مۇئەييەن ئۆلۈش ۋاقتىڭلار بار. بىز سىلەرنى ئۆزۈڭلارغا تونۇشلۇق بولغان ھازىرقى يارىتىلىشىڭلار ۋە شەكلىڭلاردىن باشقا بىر ھالەتكە ئالماشتۇرۇپ، سىلەرنى سىلەر بىلمەيدىغان باشقا بىر يارىتىش ۋە شەكىلدە پەيدا قىلىشتىنمۇ ئاجىز ئەمەسمىز.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَلَىٰٓ أَن نُّبَدِّلَ أَمۡثَٰلَكُمۡ وَنُنشِئَكُمۡ فِي مَا لَا تَعۡلَمُونَ
بىز سىلەرنىڭ ئاراڭلاردا ئۆلۈمنى بېكىتتۇقكى، ھەر بىرىڭلارنىڭ قىلچە ئىلگىرى - كېيىن بولمايدىغان مۇئەييەن ئۆلۈش ۋاقتىڭلار بار. بىز سىلەرنى ئۆزۈڭلارغا تونۇشلۇق بولغان ھازىرقى يارىتىلىشىڭلار ۋە شەكلىڭلاردىن باشقا بىر ھالەتكە ئالماشتۇرۇپ، سىلەرنى سىلەر بىلمەيدىغان باشقا بىر يارىتىش ۋە شەكىلدە پەيدا قىلىشتىنمۇ ئاجىز ئەمەسمىز.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَرَءَيۡتُم مَّا تَحۡرُثُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَأَنتُمۡ تَزۡرَعُونَهُۥٓ أَمۡ نَحۡنُ ٱلزَّٰرِعُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلۡمَآءَ ٱلَّذِي تَشۡرَبُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَأَنتُمۡ أَنزَلۡتُمُوهُ مِنَ ٱلۡمُزۡنِ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنزِلُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَرَءَيۡتُمُ ٱلنَّارَ ٱلَّتِي تُورُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ءَأَنتُمۡ أَنشَأۡتُمۡ شَجَرَتَهَآ أَمۡ نَحۡنُ ٱلۡمُنشِـُٔونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَوَٰقِعِ ٱلنُّجُومِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• دلالة الخلق الأول على سهولة البعث ظاهرة.
• إنزال الماء وإنبات الأرض والنار التي ينتفع بها الناس نعم تقتضي من الناس شكرها لله، فالله قادر على سلبها متى شاء.
يامغۇر ياغدۇرۇش، زېمىننى كۆكەرتىش ۋە ئىنسانلار پايدىلىنىدىغان ئوتلارنى (يارىتىش) قاتارلىقلار ئىنسانلارنىڭ ئاللاھقا شۈكرى قىلىشىنى تەلەپ قىلىدىغان نېئمەتلەردۇر. چۈنكى ئاللاھ خالىغان ۋاقىتتا ئۇ نېئمەتلەرنى تارتىۋېلىشقىمۇ قادىردۇر.
فِي كِتَٰبٖ مَّكۡنُونٖ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَّا يَمَسُّهُۥٓ إِلَّا ٱلۡمُطَهَّرُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَبِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَنتُم مُّدۡهِنُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوۡلَآ إِذَا بَلَغَتِ ٱلۡحُلۡقُومَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلَوۡلَآ إِن كُنتُمۡ غَيۡرَ مَدِينِينَ
ئەگەر سىلەر ئويلىغىنىڭلاردەك ئۆلگەندىن كېيىن قايتا تىرىلمەيدىغان، ئەمەللىرىڭلارغا يارىشا جازاغا تارتىلمايدىغان بولساڭلار، مېيىتىڭلاردىن چىقىپ كېتىۋاتقان ئاشۇ جاننى نېمىشقا قايتۇرمايسىلەر؟ سۆزۈڭلاردا راستچىل بولساڭلار، (قېنى شۇنداق قىلىپ باقمامسىلەر؟). ئۇنداق قىلالمايسىلەر.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تَرۡجِعُونَهَآ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ئەگەر سىلەر ئويلىغىنىڭلاردەك ئۆلگەندىن كېيىن قايتا تىرىلمەيدىغان، ئەمەللىرىڭلارغا يارىشا جازاغا تارتىلمايدىغان بولساڭلار، مېيىتىڭلاردىن چىقىپ كېتىۋاتقان ئاشۇ جاننى نېمىشقا قايتۇرمايسىلەر؟ سۆزۈڭلاردا راستچىل بولساڭلار، (قېنى شۇنداق قىلىپ باقمامسىلەر؟). ئۇنداق قىلالمايسىلەر.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ حَقُّ ٱلۡيَقِينِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• شدة سكرات الموت وعجز الإنسان عن دفعها.
• الأصل أن البشر لا يرون الملائكة إلا إن أراد الله لحكمة.
ئىنسانلارنىڭ پەرىشتىلەرنى كۆرەلمەسلىكى ئۆزگەرمەس پىرىنسىپ بولۇپ، ئاللاھ بىرەر ھېكمەت يۈزىسىدىن كۆرسىتىشنى خالىغىنى بۇنىڭدىن مۇستەسنادۇر.
• أسماء الله (الأول، الآخر، الظاهر، الباطن) تقتضي تعظيم الله ومراقبته في الأعمال الظاهرة والباطنة.
ئەلئەۋۋەل، ئەلئاخىر، ئەززاھىر ۋە ئەلباتىن قاتارلىقلار ئاللاھنىڭ ئىسىملىرى بولۇپ، بۇلارنىڭ ھەممىسى ئاللاھنىڭ نەقەدەر ئۇلۇغلۇقى ھەمدە ئاشكارا ۋە يوشۇرۇن ئىشلارنىڭ ھەممىنى كۆزىتىپ تۇرىدىغانلىقىنى ئۇقتۇرىدۇ.
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە ۋاقىئە
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.