Ý nghĩa nội dung Câu 2 Chương Chương Al-Fatihah - Dịch thuật tiếng Pháp - Tafsir Al-Saadi - Bách khoa Toàn thư về Kinh Qur'an

Câu: 2

اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟ۙ

﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ﴾ حمد؛ یعنی ستایش خداوند به خاطر صفات کمال و افعالی که از سرِ فضل و بزرگواری و یا عدل و د‌ادگری از وی صادر می‌شود. پس ستایشِ کامل برای اوست. ﴿رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ رب؛ یعنی پروردگار تمام جهانیان؛ چرا که خداوند جهان هستی و تمامی موجودات را آفریده و نعمت‌های فراوانی را در اختیار آنان قرار داده است که اگر از این نعمت‌ها و ابزارها برخوردار نبودند، امکان بقا و دوام آنها ممکن نمی‌شد. پس آنان هر نعمتی را که دارند از جانب خداوند متعال است. خداوند به دو صورت آفریده‌هایش را پرورش می‌دهد، یکی به صورت عام و فراگیر و دیگری به صورت خاص و ویژه. پرورش عام این است که او آفریدگان را آفریده و به آنها روزی داده و آنها را به سوی منافعشان که بقا و حیاتشان در دنیا به آن بستگی دارد، هدایت و راهنمایی کرده است. پرورش خاص نیز عبارت از پرورش اولیاء می‌باشد؛ خداوند با ایمان و یقینی که به آنان عطا می‌کند آنها را پرورش داده و به آنها توفیق می‌دهد که ایمان بیاورند، و ایمان را برای آنها کامل می‌گرداند و موانعی را که میان او و آنها حایل است، دور می‌کند. حقیقت این نوع تربیت عبارت است از: موفق شدن به انجام دادنِ هر خیر و نیکی و پرهیز نمودن از ارتکاب هر زشتی و بدی. به همین خاطر بیشتر دعاهای پیامبران با کلمه «رب» شروع شده است؛ زیرا همۀ خواسته‌های آنان در چارچوب ربوبیت ویژۀ خداوند تحقق یافته است، پس فرمودۀ ﴿رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ بیانگر یگانه بودن خداوند در آفریدن و تدبیر امور، اعطای نعمت‌ها، بی‌نیازی او و نیازمندی تمام جهانیان به او می‌باشد.