የይዘት ትርጉም ምዕራፍ ሱረቱ ዐበሰ - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - የቅዱስ ቁርዓን ማህደር

Əbəsə

ከመዕራፉ ዓላማዎች:

تذكير الكافرين المستغنين عن ربهم ببراهين البعث.

Rəbbinin dirilməni isbat edən dəlillərini qəbul etməyən kafirləri xəbərdar etmək.

---

አንቀጽ: 1

عَبَسَ وَتَوَلَّىٰٓ

Rəsulullah (səllallahu aleyhi və səlləm) qaşqabağını tökdü və üzünü çevirdi.

አንቀጽ: 2

أَن جَآءَهُ ٱلۡأَعۡمَىٰ

Rəsulullah (səllallahu aleyhi və səlləm) hidayət olunmaları ümidi ilə müşriklərin böyüklərini dəvət etməklə məşğul olduğu bir əsnada bu zaman gözləri görməyən Abdullah bin Ummu Məktumun gələrək Rəsulullahdən (səllallahu aleyhi və səlləm) ona İslam barədə xəbər verməsini istədikdə Rəsulullah (səllallahu aleyhi və səlləm) qaşqabağını töküb üzünü çevirdi.

አንቀጽ: 3

وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّهُۥ يَزَّكَّىٰٓ

Ey Peyğəmbər! Nə bilirsən, bəlkə bu kor adam günahlarından təmizlənəcəkdi!

አንቀጽ: 4

أَوۡ يَذَّكَّرُ فَتَنفَعَهُ ٱلذِّكۡرَىٰٓ

Və ya səndən eşitdiyi nəsihətlərdən ibrət alıb faydalanacaq.

አንቀጽ: 5

أَمَّا مَنِ ٱسۡتَغۡنَىٰ

Əlində olan mal-dövlətlə kifayətlənib sənin gətirdiyin imana ehtiyacı olmayan kimsəyə gəlincə,

አንቀጽ: 6

فَأَنتَ لَهُۥ تَصَدَّىٰ

Sən ona diqqət verir və ona tərəf üz tutursan.

አንቀጽ: 7

وَمَا عَلَيۡكَ أَلَّا يَزَّكَّىٰ

Onun Allaha tövbə edib günahlarından təmizlənməməyinin sənə heç bir aidiyyəti yoxdur.

አንቀጽ: 8

وَأَمَّا مَن جَآءَكَ يَسۡعَىٰ

Xeyir əldə etmək üçün səy göstərib sənin yanına gələn,

አንቀጽ: 9

وَهُوَ يَخۡشَىٰ

Rəbbindən qorxan kimsəyə gəlincə,

አንቀጽ: 10

فَأَنتَ عَنۡهُ تَلَهَّىٰ

Sən ona məhəl qoymayıb müşriklərin böyüklərindən biri ilə məşğul olursan.

አንቀጽ: 11

كَلَّآ إِنَّهَا تَذۡكِرَةٞ

Bu heç də belə deyil. Bu sadəcə ibrət almaq istəyən kimsə üçün bir nəsihət və bir xatırlatmadır.

አንቀጽ: 12

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

Kim Allahı yad etmək istəsə, Onu yad edər və bu Quranda zikr edilənlərdən ibrət alar.

አንቀጽ: 13

فِي صُحُفٖ مُّكَرَّمَةٖ

Bu Quran mələklərin yanında olan şərəfli səhifələrdədir.

አንቀጽ: 14

مَّرۡفُوعَةٖ مُّطَهَّرَةِۭ

Uca məqamda yerləşən, özünə, nə bir çirk, nə də murdar bir şey toxunan pak səhifələr.

አንቀጽ: 15

بِأَيۡدِي سَفَرَةٖ

Bu səhifələr mələklərdən olan elçilərin əllərindədir.

አንቀጽ: 16

كِرَامِۭ بَرَرَةٖ

Özlərinin Rəbbi yanında hörmətli olan, çoxlu xeyirxah işlər görən və müti olan mələklərin.

አንቀጽ: 17

قُتِلَ ٱلۡإِنسَٰنُ مَآ أَكۡفَرَهُۥ

Lənətə gəlsin kafir adam! O, Allaha qarşı necə də nankordur.

አንቀጽ: 18

مِنۡ أَيِّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥ

(Qoy bir düşünsün,) Allah onu nədən yaradıb ki, o, yer üzündə təkəbbür göstərir və Allaha küfr edir?!

አንቀጽ: 19

مِن نُّطۡفَةٍ خَلَقَهُۥ فَقَدَّرَهُۥ

Allah onu bir damla sudan yaratmış və bu yaradılışı mərhələlərdən keçirərək müəyyən şəkilə salmışdır.

አንቀጽ: 20

ثُمَّ ٱلسَّبِيلَ يَسَّرَهُۥ

Bu yaradılış mərhələləri başa çatdıqdan sonra ona anasının bətnindən çıxmağı asanlaşdırmışdır.

አንቀጽ: 21

ثُمَّ أَمَاتَهُۥ فَأَقۡبَرَهُۥ

Onun qədərinə yazdığı ömürü bu həyatda ona yaşatdıqdan sonra onun canını almış və onu diriləcəyi günə qədər qalacağı qəbirə yerləşdirmişdir.

አንቀጽ: 22

ثُمَّ إِذَا شَآءَ أَنشَرَهُۥ

Sonra da istədiyi zaman onu haqq-hesaba çəkmək və əməllərinin əvəzini vermək üçün onu dirildəcəkdir.

አንቀጽ: 23

كَلَّا لَمَّا يَقۡضِ مَآ أَمَرَهُۥ

Bu iş heç də o kafirin düşündüyü kimi deyil. O kafir, Rəbbinin haqqını ödədiyini düşünür, halbuki o, Allahın ona vacib buyurduqlarını hələ yerinə yetirməmişdir.

አንቀጽ: 24

فَلۡيَنظُرِ ٱلۡإِنسَٰنُ إِلَىٰ طَعَامِهِۦٓ

Qoy Allaha küfr edən kimsə yediyi yeməyə baxsın görsün, onu necə əldə edib?!

አንቀጽ: 25

أَنَّا صَبَبۡنَا ٱلۡمَآءَ صَبّٗا

O yeməyin əsli göydən şırıl-şırıl və bol-bol yağan yağışdan əmələ gəlmişdir.

አንቀጽ: 26

ثُمَّ شَقَقۡنَا ٱلۡأَرۡضَ شَقّٗا

Sonra biz yeri yardıq ki, orada bitkilər yetişsin.

አንቀጽ: 27

فَأَنۢبَتۡنَا فِيهَا حَبّٗا

Orada buğda, qarğıdalı və başqa bu kimi dənli bitkilər yetişdirdik.

አንቀጽ: 28

وَعِنَبٗا وَقَضۡبٗا

Orada üzüm və yonca yetişdirdik ki, (bu yonca) onların heyvanları üçün yem olsun.

አንቀጽ: 29

وَزَيۡتُونٗا وَنَخۡلٗا

Həmçinin, zeytun və xurma ağacları da bitirdik.

አንቀጽ: 30

وَحَدَآئِقَ غُلۡبٗا

Orada ağaclarla dolu bağlar yetişdirdik.

አንቀጽ: 31

وَفَٰكِهَةٗ وَأَبّٗا

Həmçinin, meyvələr və heyvanlarınzın yediyi otları bitirdik.

አንቀጽ: 32

مَّتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ

(Bu nemətlər) sizin və heyvanlarınızın istifadəsi üçündür.

አንቀጽ: 33

فَإِذَا جَآءَتِ ٱلصَّآخَّةُ

Qulaqları batıran dəhşətli səs gələcəyi - ikinci kərə sura üfürüləcəyi zaman

አንቀጽ: 34

يَوۡمَ يَفِرُّ ٱلۡمَرۡءُ مِنۡ أَخِيهِ

Həmin gün adam öz qardaşından qaçacaq.

አንቀጽ: 35

وَأُمِّهِۦ وَأَبِيهِ

Həmçinin, anasından və atasından qaçacaq.

አንቀጽ: 36

وَصَٰحِبَتِهِۦ وَبَنِيهِ

Eləcə də həyat yoldaşından və övladlarından qaçacaq.

አንቀጽ: 37

لِكُلِّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ يَوۡمَئِذٖ شَأۡنٞ يُغۡنِيهِ

O gün kədərin şiddətindən onlardan hər biri öz hayında olacaq.

አንቀጽ: 38

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ مُّسۡفِرَةٞ

Xoşbəxt insanların o gün üzləri nur saçacaq.

አንቀጽ: 39

ضَاحِكَةٞ مُّسۡتَبۡشِرَةٞ

Uca Allahın Öz rəhmətində onlar üçün hazırladığı nemətlərə sevinib fərəhlənəcək.

አንቀጽ: 40

وَوُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ عَلَيۡهَا غَبَرَةٞ

Bədbəxt insanların isə o gün üzlərinə toz-torpaq hopacaq.

ከአንቀጾቹ የምንማራቸዉ ቁም ነገሮች:

• عتاب الله نبيَّه في شأن عبد الله بن أم مكتوم دل على أن القرآن من عند الله.

Uca Allahın Abdullah bin Ummu Məktuma görə, Öz peyğəmbərini qınaması Quranın Allahdan nazil edilməsinə dəlalət edir.

• الاهتمام بطالب العلم والمُسْتَرْشِد.

Elm öyrənmək və məsləhət almaq istəyən kimsəyə diqqət yetirmək.

• شدة أهوال يوم القيامة حيث لا ينشغل المرء إلا بنفسه، حتى الأنبياء يقولون: نفسي نفسي.

Qiyamət gününün vahiməsinin çox şiddətli olması. Belə ki, həmin vaxt hər kəs ancaq öz hayına qalacaq. Hətta peyğəmbərlər: "Nəfsim, nəfsim"- deyəcəklər.

አንቀጽ: 41

تَرۡهَقُهَا قَتَرَةٌ

Onları zülmət bürüyəcəkdir.

አንቀጽ: 42

أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡكَفَرَةُ ٱلۡفَجَرَةُ

Bu cür vəsf olunan kəslər küfrü və günahları özündə cəm edən kimsələrdir.

ከአንቀጾቹ የምንማራቸዉ ቁም ነገሮች:

• حَشْر المرء مع من يماثله في الخير أو الشرّ.

İnsanın xeyir və ya şər işlər görməkdə özünə tay olan kimsə ilə birlikdə həşr olunması.

• إذا كانت الموءُودة تُسأل فما بالك بالوائد؟ وهذا دليل على عظم الموقف.

Əgər torpağa gömülmüş qız uşağı soruşulacaqsa, onda bəs onu torpağa gömən kimsənin halı necə olacaq? Bu da, o məqamın əzəmətini göstərir.

• مشيئة العبد تابعة لمشيئة الله.

Bəndənin istəyi Allahın istəyinə bağlıdır.