ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - فهرس التراجم


ترجمة معاني سورة: الحاقة   آية:

سورة الحاقة - əl-Haqqə

من مقاصد السورة:
إثبات أن وقوع القيامة والجزاء فيها حقٌّ لا ريب فيه.
Qiyamətin qopacağının və həmçinin o gün haqq-hesaba çəkilmənin şək-şübhəsiz bir həqiqət olmasının isbatı.

ٱلۡحَآقَّةُ
Uca Allah mütləq gerçəkləşəcək dirilmə saatını zikr edir.
التفاسير العربية:
مَا ٱلۡحَآقَّةُ
Sonra O, bu saatın dəhşətini bildirmək üçün bu sualı verir: "Nədir qiyamət?!"
التفاسير العربية:
وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡحَآقَّةُ
Ey Peyğəmbər! Nə bilirsən, bu qiyamət nədir?
التفاسير العربية:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ وَعَادُۢ بِٱلۡقَارِعَةِ
Salehin qövmü Səmud və Hudun qövmü Ad, öz dəhşəti ilə insanları qorxuya salan qiyaməti yalan saydılar.
التفاسير العربية:
فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهۡلِكُواْ بِٱلطَّاغِيَةِ
Allah səmudluları olduqca şiddətli və qorxunc bir səslə məhv etmişdir.
التفاسير العربية:
وَأَمَّا عَادٞ فَأُهۡلِكُواْ بِرِيحٖ صَرۡصَرٍ عَاتِيَةٖ
Ad tayfasını isə Allah şiddətli külək və şaxtası adamı kəsən hədsiz soyuqla məhv etmişdir.
التفاسير العربية:
سَخَّرَهَا عَلَيۡهِمۡ سَبۡعَ لَيَالٖ وَثَمَٰنِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومٗاۖ فَتَرَى ٱلۡقَوۡمَ فِيهَا صَرۡعَىٰ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٍ خَاوِيَةٖ
Allah onu yeddi gecə, səkkiz gün fasilə vermədən onların üstündə əsdirib onların hamısını məhv elədi. Sən orada olsaydın, o tayfanın öz yurdlarında yerə yıxılıb həlak olduğunu, sanki xurma ağacının yıxılmış çürük gövdələri kimi yerə sərildiyini görərdin.
التفاسير العربية:
فَهَلۡ تَرَىٰ لَهُم مِّنۢ بَاقِيَةٖ
Onlara üz vermiş bu əzabdan sonra sən onlardan qalan bir kimsəyə heç rast gəlmisənmi?!
التفاسير العربية:
من فوائد الآيات في هذه الصفحة:
• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.
Səbir həm dəvətçiyə, həm də qeyrisinə lazım olan gözəl bir xislətdir.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.
Tövbə, özündən əvvəlki günahların hamısını silir. Allah tövbə sayəsində Öz qulunu günahlardan təmizləyir və onu əməlisaleh qullarından edir.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.
Allahın kafirlərə və günahkarlara göndərdiyi əzabın müxtəlif olması, Allahın qüdrətinin və Onun ədalətinin kamil olmasına dəlalət edir.

وَجَآءَ فِرۡعَوۡنُ وَمَن قَبۡلَهُۥ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتُ بِٱلۡخَاطِئَةِ
Firon və ondan əvvəlki ümmətlər də, məmləkəti altı üstünə çevirilmiş Lut qövmü də etdikləri şirk və digər günahlar ucbatından əzaba güçar oldular.
التفاسير العربية:
فَعَصَوۡاْ رَسُولَ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَهُمۡ أَخۡذَةٗ رَّابِيَةً
Onların hər biri özlərinə göndərilmiş elçiyə asi olmuş və onu yalançı saymışlar. Allah da onların həlaka sürükləyən, şiddəti getdikcə artan bir əzabla yaxaladı.
التفاسير العربية:
إِنَّا لَمَّا طَغَا ٱلۡمَآءُ حَمَلۡنَٰكُمۡ فِي ٱلۡجَارِيَةِ
Su yüksəlib aşıb-daşdığı zaman Biz sizi, Nuhun əmrimizlə inşa etdiyi və suda axıb gedən gəmi içərisində daşıdıq. Sonradan sizlər gəmi içərisində olan kimsələrin soyundan meydana gəldiniz. Bu sizin sudan xilas olmanız və gəmidə daşınmanız üçün idi.
التفاسير العربية:
لِنَجۡعَلَهَا لَكُمۡ تَذۡكِرَةٗ وَتَعِيَهَآ أُذُنٞ وَٰعِيَةٞ
Biz bu gəmi və onun hekayəsini, kafirlərin həlak olmasını, möminlərin isə xilas olduğunu göstərən bir xatırlatma olsun və yadda saxlayan qulaqlar onu yadda saxlasın deyə belə etdik.
التفاسير العربية:
فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ
Sura üfürəcək mələk, ikinci üfürüşündə, sura bircə dəfə üfürəcəyi.
التفاسير العربية:
وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ
Yer və dağlar qaldırılıb bircə dəfə bir-birinə çırpılacağı, beləcə, yer və dağlar dağım-dağım olacağı zaman –
التفاسير العربية:
فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ
Məhz bütün bunlar baş verəcəyi gün qiyamət qopacaqdır.
التفاسير العربية:
وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ
Həmin gün mələklərin yerə enməsi üçün göy yarılacaq və o gün o, zəyif bir halda olacaqdır. Halbuki göy ondan əvvəl olduqca möhkəm bir halda idi.
التفاسير العربية:
وَٱلۡمَلَكُ عَلَىٰٓ أَرۡجَآئِهَاۚ وَيَحۡمِلُ عَرۡشَ رَبِّكَ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ ثَمَٰنِيَةٞ
Mələklər göyün ətrafında və onun kənarlarında olacaqlar. O gün sənin Rəbbinin Ərşini Allaha yaxın olan səkkiz əzəmətli mələk daşıyacaqdır.
التفاسير العربية:
يَوۡمَئِذٖ تُعۡرَضُونَ لَا تَخۡفَىٰ مِنكُمۡ خَافِيَةٞ
Ey insanlar! O gün siz Allahın hüzuruna gətiriləcəksiniz və nə sirr olmasından aslı olmayaraq heç bir sirriniz Allahdan gizli qalmayacaqdır. Allah hər bir sirri bilir və hər bir şeydən xəbərdardır.
التفاسير العربية:
فَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَيَقُولُ هَآؤُمُ ٱقۡرَءُواْ كِتَٰبِيَهۡ
Əməl kitabı sağ əlinə verilən kimsə sevincindən deyəcək: "Götürün, oxuyun əməl kitabımı!
التفاسير العربية:
إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَٰقٍ حِسَابِيَهۡ
Mən dünyada ikən öldükdən sonra yenidən diriləcəyimə və etdiyim əməllərin əvəzini alacağama yəqinliklə inanırdım".
التفاسير العربية:
فَهُوَ فِي عِيشَةٖ رَّاضِيَةٖ
Beləsi, tükənməz nemətlərə nail olmaqla xoşbəxt həyat sürəcəkdir.
التفاسير العربية:
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ
Məqam və dəyər baxımından yüksək olan bir Cənnətdə.
التفاسير العربية:
قُطُوفُهَا دَانِيَةٞ
Eelə bir Cənnətdə ki, onun meyvələri onu dərmək istəyən kimsənin lap yaxınlığında olacaqdır.
التفاسير العربية:
كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَآ أَسۡلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡأَيَّامِ ٱلۡخَالِيَةِ
Onlara hörmət əlaməti olaraq belə deyiləcək: "Dünyadakı keçmiş günlərdə etdiyiniz yaxşı əməllərə görə nuşcanlıqla yeyin-için!"
التفاسير العربية:
وَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِشِمَالِهِۦ فَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُوتَ كِتَٰبِيَهۡ
Əməl kitabı sol əlinə verilən kimsə isə çox peman olub deyəcəkdir: "Kaş, məni əzaba düçar edəcək içində pis əməllərim yazılmış əməl kitabım mənə verilməyəydi!
التفاسير العربية:
وَلَمۡ أَدۡرِ مَا حِسَابِيَهۡ
Kaş hesabımın nə olacağını bilməyəydim!!
التفاسير العربية:
يَٰلَيۡتَهَا كَانَتِ ٱلۡقَاضِيَةَ
Kaş ilk ölümüm həmişəlik olaydı və mən bir daha dirilməyəydim!
التفاسير العربية:
مَآ أَغۡنَىٰ عَنِّي مَالِيَهۡۜ
Sahib olduğum sərvətim məni Allahın əzabından qurtarmadı.
التفاسير العربية:
هَلَكَ عَنِّي سُلۡطَٰنِيَهۡ
Hökmranlığım, güvəndiyim güc-qüvvəm və ad-sanım hamısı yox olub getdi.
التفاسير العربية:
خُذُوهُ فَغُلُّوهُ
Mələklərə belə deyiləcəkdir: Onu tutub əllərini boynuna bağlayın!
التفاسير العربية:
ثُمَّ ٱلۡجَحِيمَ صَلُّوهُ
Sonra da onu atəşin əzabını çəkmək üçün Cəhənnəm atın!
التفاسير العربية:
ثُمَّ فِي سِلۡسِلَةٖ ذَرۡعُهَا سَبۡعُونَ ذِرَاعٗا فَٱسۡلُكُوهُ
Daha sonra onu uzunluğu yetmiş dirsək olan zəncirlə bağlayın!
التفاسير العربية:
إِنَّهُۥ كَانَ لَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ ٱلۡعَظِيمِ
Çünki o, Əzəmətli olan Allaha inanmırdı.
التفاسير العربية:
وَلَا يَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ
Və başqasını da kasıbı yedirtməyə rəğbətləndirmirdi.
التفاسير العربية:
فَلَيۡسَ لَهُ ٱلۡيَوۡمَ هَٰهُنَا حَمِيمٞ
Qiyamət günü onu əzabdan qurtaracaq heç bir dostu yoxdur.
التفاسير العربية:
من فوائد الآيات في هذه الصفحة:
• المِنَّة التي على الوالد مِنَّة على الولد تستوجب الشكر.
Valideynə olan yaxşılıq, övlada da olan yaxşılıq sayılır və bunların hər birinə görə Allaha şükr etmək vacibdir.

• إطعام الفقير والحض عليه من أسباب الوقاية من عذاب النار.
Kasıba yedizdirmək və başqalarını da buna rəğbətləndirmək, Cəhənnəm əzabından qoruyan səbəblərdəndir.

• شدة عذاب يوم القيامة تستوجب التوقي منه بالإيمان والعمل الصالح.
Qiyamət gününün şiddətli əzabından xilas olmaq üçün dünyada ikən Allah və Onun Rəsuluna iman gətirmək və yaxşı işlər görmək gərəkdir.

وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنۡ غِسۡلِينٖ
Onun Cəhənnəm əhlinin bədənindən axan irindən başqa bir yeməyi olmayacaqdır.
التفاسير العربية:
لَّا يَأۡكُلُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡخَٰطِـُٔونَ
O irini yalnız günahkarlar və asi olanlar yeyərlər.
التفاسير العربية:
فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَا تُبۡصِرُونَ
Uca Allah sizin həm gördüklərinizə and içir,
التفاسير العربية:
وَمَا لَا تُبۡصِرُونَ
Uca Allah həm də görmədiklərinizə and içir.
التفاسير العربية:
إِنَّهُۥ لَقَوۡلُ رَسُولٖ كَرِيمٖ
Bu Quran, Allahın möhtərəm elçisinin insanlara oxuduğu Allah kəlamıdır.
التفاسير العربية:
وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَاعِرٖۚ قَلِيلٗا مَّا تُؤۡمِنُونَ
Bu, şair sözü deyil, çünki bu söz şeir vəznində deyildir! Necə də az inanırsınız!
التفاسير العربية:
وَلَا بِقَوۡلِ كَاهِنٖۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ
O, kahin sözü də deyildir, çünki kahin sözü bu Qurana bənzəmir! Necə də az düşünürsünüz!
التفاسير العربية:
تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Lakin O, bütün məxluqatın Rəbbi tərəfindən nazil edilmişdir!
التفاسير العربية:
وَلَوۡ تَقَوَّلَ عَلَيۡنَا بَعۡضَ ٱلۡأَقَاوِيلِ
Əgər Muhəmməd Bizim demədiyimiz sözləri özündən uydurub Bizə nisbət etsəydi,
التفاسير العربية:
لَأَخَذۡنَا مِنۡهُ بِٱلۡيَمِينِ
Əlbəttə Biz ondan intiqam alar və sahib olduğumuz güc-qüvvətlə onu möhkəm yaxalayar,
التفاسير العربية:
ثُمَّ لَقَطَعۡنَا مِنۡهُ ٱلۡوَتِينَ
Sonra da onun qəlbə bağlı olan şah damarını qopardardıq.
التفاسير العربية:
فَمَا مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ عَنۡهُ حَٰجِزِينَ
İçərinizdən heç kəs buna mane ola bilməzdi. Odur ki, sizə Bizim adımızdan bir söz uydurması qeyri-mümkündür.
التفاسير العربية:
وَإِنَّهُۥ لَتَذۡكِرَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ
Həqiqətən, bu Quran Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirib qadağan etdiyi şeylərdən çəkinməklə Ondan qorxan kimsələr üçün öyüd-nəsihətdir.
التفاسير العربية:
وَإِنَّا لَنَعۡلَمُ أَنَّ مِنكُم مُّكَذِّبِينَ
Biz sizin aranızdan bu Quranı yalan sayanlar olduğunu bilirik!
التفاسير العربية:
وَإِنَّهُۥ لَحَسۡرَةٌ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
Şübhəsiz ki, Quranı yalan saymaq qiyamət günü böyük bir peşmançılıqdır.
التفاسير العربية:
وَإِنَّهُۥ لَحَقُّ ٱلۡيَقِينِ
Həqiqətən də, bu Quran əsl həqiqətdir. Onun Allah qatından nazil elməsinə heç bir şəkk-şübhə yoxdur.
التفاسير العربية:
فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
Ey Peyğəmbər! Elə isə, Rəbbinə yaraşmayan xislətləri ondan uzaq tut və əzəmətli Rəbbinin adını zikr et!
التفاسير العربية:
من فوائد الآيات في هذه الصفحة:
• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.
Quranın şeir və ya kahin sözü olmaması.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.
Uca Allah adından söz uydurmağın və Ona iftira yaxmağın təhlükəli olması.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.
Gözəl səbir, müsibətə səbir edib Allahdan onun savabını ummaq və başqasına gileylənməməkdir.

 
ترجمة معاني سورة: الحاقة
فهرس السور رقم الصفحة
 
ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - فهرس التراجم

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

إغلاق