ශුද්ධවූ අල් කුර්ආන් අර්ථ කථනය - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - පරිවර්තන පටුන


අර්ථ කථනය පරිච්ඡේදය: සූරා අල් හාක්කා   වාක්‍යය:

əl-Haqqə

සූරාවෙහි අරමුණු:
إثبات أن وقوع القيامة والجزاء فيها حقٌّ لا ريب فيه.
Qiyamətin qopacağının və həmçinin o gün haqq-hesaba çəkilmənin şək-şübhəsiz bir həqiqət olmasının isbatı.

ٱلۡحَآقَّةُ
Uca Allah mütləq gerçəkləşəcək dirilmə saatını zikr edir.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
مَا ٱلۡحَآقَّةُ
Sonra O, bu saatın dəhşətini bildirmək üçün bu sualı verir: "Nədir qiyamət?!"
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡحَآقَّةُ
Ey Peyğəmbər! Nə bilirsən, bu qiyamət nədir?
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ وَعَادُۢ بِٱلۡقَارِعَةِ
Salehin qövmü Səmud və Hudun qövmü Ad, öz dəhşəti ilə insanları qorxuya salan qiyaməti yalan saydılar.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهۡلِكُواْ بِٱلطَّاغِيَةِ
Allah səmudluları olduqca şiddətli və qorxunc bir səslə məhv etmişdir.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَأَمَّا عَادٞ فَأُهۡلِكُواْ بِرِيحٖ صَرۡصَرٍ عَاتِيَةٖ
Ad tayfasını isə Allah şiddətli külək və şaxtası adamı kəsən hədsiz soyuqla məhv etmişdir.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
سَخَّرَهَا عَلَيۡهِمۡ سَبۡعَ لَيَالٖ وَثَمَٰنِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومٗاۖ فَتَرَى ٱلۡقَوۡمَ فِيهَا صَرۡعَىٰ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٍ خَاوِيَةٖ
Allah onu yeddi gecə, səkkiz gün fasilə vermədən onların üstündə əsdirib onların hamısını məhv elədi. Sən orada olsaydın, o tayfanın öz yurdlarında yerə yıxılıb həlak olduğunu, sanki xurma ağacının yıxılmış çürük gövdələri kimi yerə sərildiyini görərdin.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَهَلۡ تَرَىٰ لَهُم مِّنۢ بَاقِيَةٖ
Onlara üz vermiş bu əzabdan sonra sən onlardan qalan bir kimsəyə heç rast gəlmisənmi?!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:
• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.
Səbir həm dəvətçiyə, həm də qeyrisinə lazım olan gözəl bir xislətdir.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.
Tövbə, özündən əvvəlki günahların hamısını silir. Allah tövbə sayəsində Öz qulunu günahlardan təmizləyir və onu əməlisaleh qullarından edir.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.
Allahın kafirlərə və günahkarlara göndərdiyi əzabın müxtəlif olması, Allahın qüdrətinin və Onun ədalətinin kamil olmasına dəlalət edir.

وَجَآءَ فِرۡعَوۡنُ وَمَن قَبۡلَهُۥ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتُ بِٱلۡخَاطِئَةِ
Firon və ondan əvvəlki ümmətlər də, məmləkəti altı üstünə çevirilmiş Lut qövmü də etdikləri şirk və digər günahlar ucbatından əzaba güçar oldular.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَعَصَوۡاْ رَسُولَ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَهُمۡ أَخۡذَةٗ رَّابِيَةً
Onların hər biri özlərinə göndərilmiş elçiyə asi olmuş və onu yalançı saymışlar. Allah da onların həlaka sürükləyən, şiddəti getdikcə artan bir əzabla yaxaladı.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
إِنَّا لَمَّا طَغَا ٱلۡمَآءُ حَمَلۡنَٰكُمۡ فِي ٱلۡجَارِيَةِ
Su yüksəlib aşıb-daşdığı zaman Biz sizi, Nuhun əmrimizlə inşa etdiyi və suda axıb gedən gəmi içərisində daşıdıq. Sonradan sizlər gəmi içərisində olan kimsələrin soyundan meydana gəldiniz. Bu sizin sudan xilas olmanız və gəmidə daşınmanız üçün idi.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
لِنَجۡعَلَهَا لَكُمۡ تَذۡكِرَةٗ وَتَعِيَهَآ أُذُنٞ وَٰعِيَةٞ
Biz bu gəmi və onun hekayəsini, kafirlərin həlak olmasını, möminlərin isə xilas olduğunu göstərən bir xatırlatma olsun və yadda saxlayan qulaqlar onu yadda saxlasın deyə belə etdik.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ
Sura üfürəcək mələk, ikinci üfürüşündə, sura bircə dəfə üfürəcəyi.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ
Yer və dağlar qaldırılıb bircə dəfə bir-birinə çırpılacağı, beləcə, yer və dağlar dağım-dağım olacağı zaman –
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ
Məhz bütün bunlar baş verəcəyi gün qiyamət qopacaqdır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ
Həmin gün mələklərin yerə enməsi üçün göy yarılacaq və o gün o, zəyif bir halda olacaqdır. Halbuki göy ondan əvvəl olduqca möhkəm bir halda idi.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَٱلۡمَلَكُ عَلَىٰٓ أَرۡجَآئِهَاۚ وَيَحۡمِلُ عَرۡشَ رَبِّكَ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ ثَمَٰنِيَةٞ
Mələklər göyün ətrafında və onun kənarlarında olacaqlar. O gün sənin Rəbbinin Ərşini Allaha yaxın olan səkkiz əzəmətli mələk daşıyacaqdır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
يَوۡمَئِذٖ تُعۡرَضُونَ لَا تَخۡفَىٰ مِنكُمۡ خَافِيَةٞ
Ey insanlar! O gün siz Allahın hüzuruna gətiriləcəksiniz və nə sirr olmasından aslı olmayaraq heç bir sirriniz Allahdan gizli qalmayacaqdır. Allah hər bir sirri bilir və hər bir şeydən xəbərdardır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَيَقُولُ هَآؤُمُ ٱقۡرَءُواْ كِتَٰبِيَهۡ
Əməl kitabı sağ əlinə verilən kimsə sevincindən deyəcək: "Götürün, oxuyun əməl kitabımı!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَٰقٍ حِسَابِيَهۡ
Mən dünyada ikən öldükdən sonra yenidən diriləcəyimə və etdiyim əməllərin əvəzini alacağama yəqinliklə inanırdım".
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَهُوَ فِي عِيشَةٖ رَّاضِيَةٖ
Beləsi, tükənməz nemətlərə nail olmaqla xoşbəxt həyat sürəcəkdir.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ
Məqam və dəyər baxımından yüksək olan bir Cənnətdə.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
قُطُوفُهَا دَانِيَةٞ
Eelə bir Cənnətdə ki, onun meyvələri onu dərmək istəyən kimsənin lap yaxınlığında olacaqdır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَآ أَسۡلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡأَيَّامِ ٱلۡخَالِيَةِ
Onlara hörmət əlaməti olaraq belə deyiləcək: "Dünyadakı keçmiş günlərdə etdiyiniz yaxşı əməllərə görə nuşcanlıqla yeyin-için!"
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِشِمَالِهِۦ فَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُوتَ كِتَٰبِيَهۡ
Əməl kitabı sol əlinə verilən kimsə isə çox peman olub deyəcəkdir: "Kaş, məni əzaba düçar edəcək içində pis əməllərim yazılmış əməl kitabım mənə verilməyəydi!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَلَمۡ أَدۡرِ مَا حِسَابِيَهۡ
Kaş hesabımın nə olacağını bilməyəydim!!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
يَٰلَيۡتَهَا كَانَتِ ٱلۡقَاضِيَةَ
Kaş ilk ölümüm həmişəlik olaydı və mən bir daha dirilməyəydim!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
مَآ أَغۡنَىٰ عَنِّي مَالِيَهۡۜ
Sahib olduğum sərvətim məni Allahın əzabından qurtarmadı.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
هَلَكَ عَنِّي سُلۡطَٰنِيَهۡ
Hökmranlığım, güvəndiyim güc-qüvvəm və ad-sanım hamısı yox olub getdi.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
خُذُوهُ فَغُلُّوهُ
Mələklərə belə deyiləcəkdir: Onu tutub əllərini boynuna bağlayın!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
ثُمَّ ٱلۡجَحِيمَ صَلُّوهُ
Sonra da onu atəşin əzabını çəkmək üçün Cəhənnəm atın!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
ثُمَّ فِي سِلۡسِلَةٖ ذَرۡعُهَا سَبۡعُونَ ذِرَاعٗا فَٱسۡلُكُوهُ
Daha sonra onu uzunluğu yetmiş dirsək olan zəncirlə bağlayın!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
إِنَّهُۥ كَانَ لَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ ٱلۡعَظِيمِ
Çünki o, Əzəmətli olan Allaha inanmırdı.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَلَا يَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ
Və başqasını da kasıbı yedirtməyə rəğbətləndirmirdi.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَلَيۡسَ لَهُ ٱلۡيَوۡمَ هَٰهُنَا حَمِيمٞ
Qiyamət günü onu əzabdan qurtaracaq heç bir dostu yoxdur.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:
• المِنَّة التي على الوالد مِنَّة على الولد تستوجب الشكر.
Valideynə olan yaxşılıq, övlada da olan yaxşılıq sayılır və bunların hər birinə görə Allaha şükr etmək vacibdir.

• إطعام الفقير والحض عليه من أسباب الوقاية من عذاب النار.
Kasıba yedizdirmək və başqalarını da buna rəğbətləndirmək, Cəhənnəm əzabından qoruyan səbəblərdəndir.

• شدة عذاب يوم القيامة تستوجب التوقي منه بالإيمان والعمل الصالح.
Qiyamət gününün şiddətli əzabından xilas olmaq üçün dünyada ikən Allah və Onun Rəsuluna iman gətirmək və yaxşı işlər görmək gərəkdir.

وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنۡ غِسۡلِينٖ
Onun Cəhənnəm əhlinin bədənindən axan irindən başqa bir yeməyi olmayacaqdır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
لَّا يَأۡكُلُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡخَٰطِـُٔونَ
O irini yalnız günahkarlar və asi olanlar yeyərlər.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَا تُبۡصِرُونَ
Uca Allah sizin həm gördüklərinizə and içir,
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَمَا لَا تُبۡصِرُونَ
Uca Allah həm də görmədiklərinizə and içir.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
إِنَّهُۥ لَقَوۡلُ رَسُولٖ كَرِيمٖ
Bu Quran, Allahın möhtərəm elçisinin insanlara oxuduğu Allah kəlamıdır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَاعِرٖۚ قَلِيلٗا مَّا تُؤۡمِنُونَ
Bu, şair sözü deyil, çünki bu söz şeir vəznində deyildir! Necə də az inanırsınız!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَلَا بِقَوۡلِ كَاهِنٖۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ
O, kahin sözü də deyildir, çünki kahin sözü bu Qurana bənzəmir! Necə də az düşünürsünüz!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Lakin O, bütün məxluqatın Rəbbi tərəfindən nazil edilmişdir!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَلَوۡ تَقَوَّلَ عَلَيۡنَا بَعۡضَ ٱلۡأَقَاوِيلِ
Əgər Muhəmməd Bizim demədiyimiz sözləri özündən uydurub Bizə nisbət etsəydi,
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
لَأَخَذۡنَا مِنۡهُ بِٱلۡيَمِينِ
Əlbəttə Biz ondan intiqam alar və sahib olduğumuz güc-qüvvətlə onu möhkəm yaxalayar,
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
ثُمَّ لَقَطَعۡنَا مِنۡهُ ٱلۡوَتِينَ
Sonra da onun qəlbə bağlı olan şah damarını qopardardıq.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَمَا مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ عَنۡهُ حَٰجِزِينَ
İçərinizdən heç kəs buna mane ola bilməzdi. Odur ki, sizə Bizim adımızdan bir söz uydurması qeyri-mümkündür.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَإِنَّهُۥ لَتَذۡكِرَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ
Həqiqətən, bu Quran Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirib qadağan etdiyi şeylərdən çəkinməklə Ondan qorxan kimsələr üçün öyüd-nəsihətdir.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَإِنَّا لَنَعۡلَمُ أَنَّ مِنكُم مُّكَذِّبِينَ
Biz sizin aranızdan bu Quranı yalan sayanlar olduğunu bilirik!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَإِنَّهُۥ لَحَسۡرَةٌ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
Şübhəsiz ki, Quranı yalan saymaq qiyamət günü böyük bir peşmançılıqdır.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
وَإِنَّهُۥ لَحَقُّ ٱلۡيَقِينِ
Həqiqətən də, bu Quran əsl həqiqətdir. Onun Allah qatından nazil elməsinə heç bir şəkk-şübhə yoxdur.
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
Ey Peyğəmbər! Elə isə, Rəbbinə yaraşmayan xislətləri ondan uzaq tut və əzəmətli Rəbbinin adını zikr et!
අල්කුර්ආන් අරාබි අර්ථ විවරණ:
මෙ⁣ම පිටුවේ තිබෙන වැකිවල ප්‍රයෝජන:
• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.
Quranın şeir və ya kahin sözü olmaması.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.
Uca Allah adından söz uydurmağın və Ona iftira yaxmağın təhlükəli olması.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.
Gözəl səbir, müsibətə səbir edib Allahdan onun savabını ummaq və başqasına gileylənməməkdir.

 
අර්ථ කථනය පරිච්ඡේදය: සූරා අල් හාක්කා
සූරා පටුන පිටු අංක
 
ශුද්ධවූ අල් කුර්ආන් අර්ථ කථනය - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - පරිවර්තන පටුන

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

වසන්න