Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Translations’ Index


Translation of the meanings Surah: Al-Hāqqah   Ayah:

əl-Haqqə

Purposes of the Surah:
إثبات أن وقوع القيامة والجزاء فيها حقٌّ لا ريب فيه.
Qiyamətin qopacağının və həmçinin o gün haqq-hesaba çəkilmənin şək-şübhəsiz bir həqiqət olmasının isbatı.

ٱلۡحَآقَّةُ
Uca Allah mütləq gerçəkləşəcək dirilmə saatını zikr edir.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا ٱلۡحَآقَّةُ
Sonra O, bu saatın dəhşətini bildirmək üçün bu sualı verir: "Nədir qiyamət?!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡحَآقَّةُ
Ey Peyğəmbər! Nə bilirsən, bu qiyamət nədir?
Arabic explanations of the Qur’an:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ وَعَادُۢ بِٱلۡقَارِعَةِ
Salehin qövmü Səmud və Hudun qövmü Ad, öz dəhşəti ilə insanları qorxuya salan qiyaməti yalan saydılar.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَمَّا ثَمُودُ فَأُهۡلِكُواْ بِٱلطَّاغِيَةِ
Allah səmudluları olduqca şiddətli və qorxunc bir səslə məhv etmişdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَمَّا عَادٞ فَأُهۡلِكُواْ بِرِيحٖ صَرۡصَرٍ عَاتِيَةٖ
Ad tayfasını isə Allah şiddətli külək və şaxtası adamı kəsən hədsiz soyuqla məhv etmişdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
سَخَّرَهَا عَلَيۡهِمۡ سَبۡعَ لَيَالٖ وَثَمَٰنِيَةَ أَيَّامٍ حُسُومٗاۖ فَتَرَى ٱلۡقَوۡمَ فِيهَا صَرۡعَىٰ كَأَنَّهُمۡ أَعۡجَازُ نَخۡلٍ خَاوِيَةٖ
Allah onu yeddi gecə, səkkiz gün fasilə vermədən onların üstündə əsdirib onların hamısını məhv elədi. Sən orada olsaydın, o tayfanın öz yurdlarında yerə yıxılıb həlak olduğunu, sanki xurma ağacının yıxılmış çürük gövdələri kimi yerə sərildiyini görərdin.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَهَلۡ تَرَىٰ لَهُم مِّنۢ بَاقِيَةٖ
Onlara üz vermiş bu əzabdan sonra sən onlardan qalan bir kimsəyə heç rast gəlmisənmi?!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.
Səbir həm dəvətçiyə, həm də qeyrisinə lazım olan gözəl bir xislətdir.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.
Tövbə, özündən əvvəlki günahların hamısını silir. Allah tövbə sayəsində Öz qulunu günahlardan təmizləyir və onu əməlisaleh qullarından edir.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.
Allahın kafirlərə və günahkarlara göndərdiyi əzabın müxtəlif olması, Allahın qüdrətinin və Onun ədalətinin kamil olmasına dəlalət edir.

وَجَآءَ فِرۡعَوۡنُ وَمَن قَبۡلَهُۥ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتُ بِٱلۡخَاطِئَةِ
Firon və ondan əvvəlki ümmətlər də, məmləkəti altı üstünə çevirilmiş Lut qövmü də etdikləri şirk və digər günahlar ucbatından əzaba güçar oldular.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَعَصَوۡاْ رَسُولَ رَبِّهِمۡ فَأَخَذَهُمۡ أَخۡذَةٗ رَّابِيَةً
Onların hər biri özlərinə göndərilmiş elçiyə asi olmuş və onu yalançı saymışlar. Allah da onların həlaka sürükləyən, şiddəti getdikcə artan bir əzabla yaxaladı.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّا لَمَّا طَغَا ٱلۡمَآءُ حَمَلۡنَٰكُمۡ فِي ٱلۡجَارِيَةِ
Su yüksəlib aşıb-daşdığı zaman Biz sizi, Nuhun əmrimizlə inşa etdiyi və suda axıb gedən gəmi içərisində daşıdıq. Sonradan sizlər gəmi içərisində olan kimsələrin soyundan meydana gəldiniz. Bu sizin sudan xilas olmanız və gəmidə daşınmanız üçün idi.
Arabic explanations of the Qur’an:
لِنَجۡعَلَهَا لَكُمۡ تَذۡكِرَةٗ وَتَعِيَهَآ أُذُنٞ وَٰعِيَةٞ
Biz bu gəmi və onun hekayəsini, kafirlərin həlak olmasını, möminlərin isə xilas olduğunu göstərən bir xatırlatma olsun və yadda saxlayan qulaqlar onu yadda saxlasın deyə belə etdik.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِذَا نُفِخَ فِي ٱلصُّورِ نَفۡخَةٞ وَٰحِدَةٞ
Sura üfürəcək mələk, ikinci üfürüşündə, sura bircə dəfə üfürəcəyi.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَحُمِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ وَٱلۡجِبَالُ فَدُكَّتَا دَكَّةٗ وَٰحِدَةٗ
Yer və dağlar qaldırılıb bircə dəfə bir-birinə çırpılacağı, beləcə, yer və dağlar dağım-dağım olacağı zaman –
Arabic explanations of the Qur’an:
فَيَوۡمَئِذٖ وَقَعَتِ ٱلۡوَاقِعَةُ
Məhz bütün bunlar baş verəcəyi gün qiyamət qopacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱنشَقَّتِ ٱلسَّمَآءُ فَهِيَ يَوۡمَئِذٖ وَاهِيَةٞ
Həmin gün mələklərin yerə enməsi üçün göy yarılacaq və o gün o, zəyif bir halda olacaqdır. Halbuki göy ondan əvvəl olduqca möhkəm bir halda idi.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلۡمَلَكُ عَلَىٰٓ أَرۡجَآئِهَاۚ وَيَحۡمِلُ عَرۡشَ رَبِّكَ فَوۡقَهُمۡ يَوۡمَئِذٖ ثَمَٰنِيَةٞ
Mələklər göyün ətrafında və onun kənarlarında olacaqlar. O gün sənin Rəbbinin Ərşini Allaha yaxın olan səkkiz əzəmətli mələk daşıyacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَوۡمَئِذٖ تُعۡرَضُونَ لَا تَخۡفَىٰ مِنكُمۡ خَافِيَةٞ
Ey insanlar! O gün siz Allahın hüzuruna gətiriləcəksiniz və nə sirr olmasından aslı olmayaraq heç bir sirriniz Allahdan gizli qalmayacaqdır. Allah hər bir sirri bilir və hər bir şeydən xəbərdardır.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِيَمِينِهِۦ فَيَقُولُ هَآؤُمُ ٱقۡرَءُواْ كِتَٰبِيَهۡ
Əməl kitabı sağ əlinə verilən kimsə sevincindən deyəcək: "Götürün, oxuyun əməl kitabımı!
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَٰقٍ حِسَابِيَهۡ
Mən dünyada ikən öldükdən sonra yenidən diriləcəyimə və etdiyim əməllərin əvəzini alacağama yəqinliklə inanırdım".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَهُوَ فِي عِيشَةٖ رَّاضِيَةٖ
Beləsi, tükənməz nemətlərə nail olmaqla xoşbəxt həyat sürəcəkdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ
Məqam və dəyər baxımından yüksək olan bir Cənnətdə.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُطُوفُهَا دَانِيَةٞ
Eelə bir Cənnətdə ki, onun meyvələri onu dərmək istəyən kimsənin lap yaxınlığında olacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَآ أَسۡلَفۡتُمۡ فِي ٱلۡأَيَّامِ ٱلۡخَالِيَةِ
Onlara hörmət əlaməti olaraq belə deyiləcək: "Dünyadakı keçmiş günlərdə etdiyiniz yaxşı əməllərə görə nuşcanlıqla yeyin-için!"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَمَّا مَنۡ أُوتِيَ كِتَٰبَهُۥ بِشِمَالِهِۦ فَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُوتَ كِتَٰبِيَهۡ
Əməl kitabı sol əlinə verilən kimsə isə çox peman olub deyəcəkdir: "Kaş, məni əzaba düçar edəcək içində pis əməllərim yazılmış əməl kitabım mənə verilməyəydi!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَمۡ أَدۡرِ مَا حِسَابِيَهۡ
Kaş hesabımın nə olacağını bilməyəydim!!
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰلَيۡتَهَا كَانَتِ ٱلۡقَاضِيَةَ
Kaş ilk ölümüm həmişəlik olaydı və mən bir daha dirilməyəydim!
Arabic explanations of the Qur’an:
مَآ أَغۡنَىٰ عَنِّي مَالِيَهۡۜ
Sahib olduğum sərvətim məni Allahın əzabından qurtarmadı.
Arabic explanations of the Qur’an:
هَلَكَ عَنِّي سُلۡطَٰنِيَهۡ
Hökmranlığım, güvəndiyim güc-qüvvəm və ad-sanım hamısı yox olub getdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
خُذُوهُ فَغُلُّوهُ
Mələklərə belə deyiləcəkdir: Onu tutub əllərini boynuna bağlayın!
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ ٱلۡجَحِيمَ صَلُّوهُ
Sonra da onu atəşin əzabını çəkmək üçün Cəhənnəm atın!
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ فِي سِلۡسِلَةٖ ذَرۡعُهَا سَبۡعُونَ ذِرَاعٗا فَٱسۡلُكُوهُ
Daha sonra onu uzunluğu yetmiş dirsək olan zəncirlə bağlayın!
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّهُۥ كَانَ لَا يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ ٱلۡعَظِيمِ
Çünki o, Əzəmətli olan Allaha inanmırdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا يَحُضُّ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ
Və başqasını da kasıbı yedirtməyə rəğbətləndirmirdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَيۡسَ لَهُ ٱلۡيَوۡمَ هَٰهُنَا حَمِيمٞ
Qiyamət günü onu əzabdan qurtaracaq heç bir dostu yoxdur.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• المِنَّة التي على الوالد مِنَّة على الولد تستوجب الشكر.
Valideynə olan yaxşılıq, övlada da olan yaxşılıq sayılır və bunların hər birinə görə Allaha şükr etmək vacibdir.

• إطعام الفقير والحض عليه من أسباب الوقاية من عذاب النار.
Kasıba yedizdirmək və başqalarını da buna rəğbətləndirmək, Cəhənnəm əzabından qoruyan səbəblərdəndir.

• شدة عذاب يوم القيامة تستوجب التوقي منه بالإيمان والعمل الصالح.
Qiyamət gününün şiddətli əzabından xilas olmaq üçün dünyada ikən Allah və Onun Rəsuluna iman gətirmək və yaxşı işlər görmək gərəkdir.

وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنۡ غِسۡلِينٖ
Onun Cəhənnəm əhlinin bədənindən axan irindən başqa bir yeməyi olmayacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَّا يَأۡكُلُهُۥٓ إِلَّا ٱلۡخَٰطِـُٔونَ
O irini yalnız günahkarlar və asi olanlar yeyərlər.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَآ أُقۡسِمُ بِمَا تُبۡصِرُونَ
Uca Allah sizin həm gördüklərinizə and içir,
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا لَا تُبۡصِرُونَ
Uca Allah həm də görmədiklərinizə and içir.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّهُۥ لَقَوۡلُ رَسُولٖ كَرِيمٖ
Bu Quran, Allahın möhtərəm elçisinin insanlara oxuduğu Allah kəlamıdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَاعِرٖۚ قَلِيلٗا مَّا تُؤۡمِنُونَ
Bu, şair sözü deyil, çünki bu söz şeir vəznində deyildir! Necə də az inanırsınız!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا بِقَوۡلِ كَاهِنٖۚ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ
O, kahin sözü də deyildir, çünki kahin sözü bu Qurana bənzəmir! Necə də az düşünürsünüz!
Arabic explanations of the Qur’an:
تَنزِيلٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Lakin O, bütün məxluqatın Rəbbi tərəfindən nazil edilmişdir!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡ تَقَوَّلَ عَلَيۡنَا بَعۡضَ ٱلۡأَقَاوِيلِ
Əgər Muhəmməd Bizim demədiyimiz sözləri özündən uydurub Bizə nisbət etsəydi,
Arabic explanations of the Qur’an:
لَأَخَذۡنَا مِنۡهُ بِٱلۡيَمِينِ
Əlbəttə Biz ondan intiqam alar və sahib olduğumuz güc-qüvvətlə onu möhkəm yaxalayar,
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ لَقَطَعۡنَا مِنۡهُ ٱلۡوَتِينَ
Sonra da onun qəlbə bağlı olan şah damarını qopardardıq.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَمَا مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ عَنۡهُ حَٰجِزِينَ
İçərinizdən heç kəs buna mane ola bilməzdi. Odur ki, sizə Bizim adımızdan bir söz uydurması qeyri-mümkündür.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِنَّهُۥ لَتَذۡكِرَةٞ لِّلۡمُتَّقِينَ
Həqiqətən, bu Quran Rəbbinin əmrlərini yerinə yetirib qadağan etdiyi şeylərdən çəkinməklə Ondan qorxan kimsələr üçün öyüd-nəsihətdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِنَّا لَنَعۡلَمُ أَنَّ مِنكُم مُّكَذِّبِينَ
Biz sizin aranızdan bu Quranı yalan sayanlar olduğunu bilirik!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِنَّهُۥ لَحَسۡرَةٌ عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
Şübhəsiz ki, Quranı yalan saymaq qiyamət günü böyük bir peşmançılıqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِنَّهُۥ لَحَقُّ ٱلۡيَقِينِ
Həqiqətən də, bu Quran əsl həqiqətdir. Onun Allah qatından nazil elməsinə heç bir şəkk-şübhə yoxdur.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّكَ ٱلۡعَظِيمِ
Ey Peyğəmbər! Elə isə, Rəbbinə yaraşmayan xislətləri ondan uzaq tut və əzəmətli Rəbbinin adını zikr et!
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.
Quranın şeir və ya kahin sözü olmaması.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.
Uca Allah adından söz uydurmağın və Ona iftira yaxmağın təhlükəli olması.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.
Gözəl səbir, müsibətə səbir edib Allahdan onun savabını ummaq və başqasına gileylənməməkdir.

 
Translation of the meanings Surah: Al-Hāqqah
Surahs’ Index Page Number
 
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Translations’ Index

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

close