ترجمهٔ معانی قرآن کریم - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - لیست ترجمه ها
سۈرە رەئد
از اهداف این سوره:
الرد على منكري الوحي والنبوة ببيان مظاهر عظمة الله.
الٓمٓرۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِۗ وَٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ ٱلۡحَقُّ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يُؤۡمِنُونَ
ئەلىف، لام، مىيم، رائ. بۇ خىلدىكى ئۈزۈك تاۋۇشلار ھەققىدە بەقەرە سۈرىسىنىڭ بېشىدا تەپسىلىي مەلۇماتلار ئۆتتى. ئەي پەيغەمبەر! بۇ سۈرىدىكى مۇشۇنداق يۈكسەك مۆجىزىلەر ۋە ئاللاھ ساڭا نازىل قىلغان قۇرئان شەكسىز ھەقىقەتتۇركى، ئۇنىڭ ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىن كەلگەنلىكىدە شەك يوق. لېكىن كىشىلەرنىڭ كۆپىنچىسى تەرسالىق ۋە تەكەببۇرلۇقىدىن ئۇنىڭغا ئىمان ئېيتمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي رَفَعَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ بِغَيۡرِ عَمَدٖ تَرَوۡنَهَاۖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَۖ كُلّٞ يَجۡرِي لِأَجَلٖ مُّسَمّٗىۚ يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَ يُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُم بِلِقَآءِ رَبِّكُمۡ تُوقِنُونَ
ئاللاھ تائالا سىلەر كۆرۈپ تۇرۇۋاتقان ئاسمانلارنى ئىنتايىن يۈكسەك ھالەتتە، تۈۋرۈكسىز ياراتتى. ئاندىن ئاللاھ تائالا ئۆزىگە لايىق رەۋىشتە ئەرش ئۈستىدە قارار ئالدىكى، ئاللاھنىڭ قارار ئېلىشىنىڭ نە سۈپىتىنى بىلگىلى بولسۇن، نە ئۇنى بىر نەرسىگە ئوخشاتقىلى بولسۇن. قۇياشنى ۋە ئاينى مەخلۇقاتلىرىنىڭ مەنپەئەتى ئۈچۈن بويسۇندۇرۇپ بەردى. قۇياش ۋە ئاينىڭ ھەر بىرى ئاللاھنىڭ ئىلمىدە بېكىتىلگەن ۋاقىتقىچە توختىماي مېڭىپ تۇرىدۇ. ئاللاھ تائالا ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى ئىشلارنى ئۆزى خالىغانچە باشقۇرىدۇ. ئاللاھ تائالا سىلەرنىڭ قىيامەت كۈنى پەرۋەردىگارىڭلار بىلەن ئۇچرىشىشقا ئىشىنىپ، ئۇ كۈن ئۈچۈن ياخشى ئەمەللەرنى قىلىۋېلىشىڭلارنى ئۈمىد قىلىپ ئۆزىنىڭ قۇدرىتىنى ئۇقتۇرۇپ بېرىدىغان ئايەتلەرنى تەپسىلىي بايان قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَهُوَ ٱلَّذِي مَدَّ ٱلۡأَرۡضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَٰسِيَ وَأَنۡهَٰرٗاۖ وَمِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِ جَعَلَ فِيهَا زَوۡجَيۡنِ ٱثۡنَيۡنِۖ يُغۡشِي ٱلَّيۡلَ ٱلنَّهَارَۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
ئاللاھ تائالا زېمىننى يايدى ۋە كىشىلەرنى تەۋرىتىپ قويماسلىقى ئۈچۈن ئۇنىڭدا مۇستەھكەم تاغلارنى ياراتتى. خۇددى ھايۋانلارنى ئەركەك-چىشى قىلىپ ياراتقاندەك، ھەر تۈرلۈك مىۋېلەرنىمۇ جۈپ-جۈپ ياراتتى. ئۇ كېچىنى كۈندۈزگە كىيگۈزىدۇ، شۇنىڭ بىلەن كۈندۈز يورۇق بولغاندىن كېيىن قاراڭغۇ بولىدۇ. شەكسىزكى يۇقىرىدا تىلغا ئېلىنغان ئىشلاردا ئاللاھنىڭ ياراتقانلىرى ئۈستىدە تەپەككۇر قىلىپ، چوڭقۇر ئويلىنىدىغان كىشىلەر ئۈچۈن ئەلۋەتتە دەلىل - پاكىتلار بار بولۇپ، بۇ دەلىل - پاكىتلاردىن ئاشۇ كىشىلەر مەنپەئەت ئالىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَفِي ٱلۡأَرۡضِ قِطَعٞ مُّتَجَٰوِرَٰتٞ وَجَنَّٰتٞ مِّنۡ أَعۡنَٰبٖ وَزَرۡعٞ وَنَخِيلٞ صِنۡوَانٞ وَغَيۡرُ صِنۡوَانٖ يُسۡقَىٰ بِمَآءٖ وَٰحِدٖ وَنُفَضِّلُ بَعۡضَهَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فِي ٱلۡأُكُلِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَعۡقِلُونَ
زېمىندا بىر-بىرىگە يېقىن قىتئەلەر بار بولۇپ، ئۇلاردا ئۈزۈملۈك باغلار، ئېكىنلەر، بىر تۈپ ئۈستىدە كۆپ شاخلىرى بولغان ۋە بىر تۈپتە بىردىن شېخى بولغان خورمىلار بار. بۇ باغلار ۋە زىرائەتلەر ئوخشاش سۇدا سۇغۇرۇلىدۇ. بۇلارنىڭ ھەممىسى ئۆز-ئارا يانداش تىكىلگەن ھەمدە بىر خىل سۇدا سۇغۇرۇلغان تۇرۇپمۇ بىز ئۇلارنى تەمدە ۋە باشقا پايدىلىق تەرەپلەردە بىر-بىرىدىن پەرقلىق قىلىمىز. شەكسىزكى يۇقىرىدا بايان قىلىنغان ئىشلاردا ئەقىل ئىشلىتىدىغان كىشىلەر ئۈچۈن ئەلۋەتتە دەلىل - پاكىتلار بار. چۈنكى بۇلار مۇشۇلاردىن ئىبرەت ئالىدىغان كىشىلەردۇر.
تفسیرهای عربی:
۞ وَإِن تَعۡجَبۡ فَعَجَبٞ قَوۡلُهُمۡ أَءِذَا كُنَّا تُرَٰبًا أَءِنَّا لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدٍۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡأَغۡلَٰلُ فِيٓ أَعۡنَاقِهِمۡۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
ئەي پەيغەمبەر! ئەگەر بىرەر نەرسىدىن ئەجەبلىنىدىغان بولساڭ، ئۇلارنىڭ ئۆلگەندىن كېيىنكى تىرىلىشنى ئىنكار قىلغانلىقىدىن ھەمدە «بىز ئۆلۈپ توپىغا ئايلىنىپ، سۆڭەكلىرىمىز چىرىپ كەتكەندىن كېيىن قەبرىلىرىمىزدىن چىقىرىلىپ، تىرىك ھالىتىمىزگە قايتۇرۇلامدۇق؟ دېگەننى ئۆزلىرىنىڭ ئىنكارىغا باھانە قىلغانلىرىدىن ئەجەبلەنسەڭ بولىدۇ. ئۆلگەندىن كېيىنكى تىرىلىشنى ئىنكار قىلغان ئەنە شۇ كىشىلەر پەرۋەردىگارىغا كاپىر بولغانلار بولۇپ، ئۇلار ئاللاھنىڭ ئۆلۈكلەرنى تىرگۈزۈشكە قادىر ئىكەنلىكىنى ئىنكار قىلىشتى. قىيامەت كۈنى ئەنە شۇلارنىڭ بويۇنلىرىغا ئوتتىن زەنجىرلەر سېلىنىدۇ، ئەنە شۇلار دوزاخنىڭ مەھكۇملىرى بولۇپ، ئۇلار دوزاختا مەڭگۈ قالىدۇ، ئۇلار يوق بولۇپ كېتەلمەيدۇ، ئۇلاردىن ئازابمۇ ئۈزۈلۈپ قالمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• إثبات قدرة الله سبحانه وتعالى والتعجب من خلقه للسماوات على غير أعمدة تحملها، وهذا مع عظيم خلقتها واتساعها.
بۇ ئايەتلەر ئاللاھ تائالانىڭ قۇدرىتىنى ئىسپاتلاشنى ھەمدە شۇنچىۋالا كاتتا ۋە كەڭرى ھالەتتىكى ئاسمانلارنى كۆتۈرۈپ تۇرىدىغان تۈۋرۈكسىز ياراتقانلىقىدىن ھەيرانلىقنى ئىپادىلەيدۇ.
• إثبات قدرة الله وكمال ربوبيته ببرهان الخلق، إذ ينبت النبات الضخم، ويخرجه من البذرة الصغيرة، ثم يسقيه من ماء واحد، ومع هذا تختلف أحجام وألوان ثمراته وطعمها.
ئاللاھ تائالانىڭ قۇدرىتىنى ھەمدە ئۇنىڭ رەبۇبىيەتتە مۇكەممەللىكىنى يارىتىش پاكىتلىرى بىلەن ئىسپاتلايدۇكى، ئۇ كىچىككىنە ئۇرۇقچىدىن ئىنتايىن چوڭ ئۆسۈملۈكلەرنى چىقىرىپ، ئاندىن ھەممىنى بىر خىل سۇدا سۇغۇرىدۇ، شۇنداق تۇرۇپمۇ ئۇلارنىڭ مېۋىلىرىنىڭ چوڭ-كىچىكلىكىنى، رەڭلىرىنى ۋە تەمىنى خىلمۇ-خىل قىلىدۇ.
• أن إخراج الله تعالى للأشجار الضخمة من البذور الصغيرة، بعد أن كانت معدومة، فيه رد على المشركين في إنكارهم للبعث؛ فإن إعادة جمع أجزاء الرفات المتفرقة والمتحللة في الأرض، وبعثها من جديد، بعد أن كانت موجودة، هو بمنزلة أسهل من إخراج المعدوم من البذرة.
ئاللاھ تائالانىڭ كىچىك ئۇرۇقچىلاردىن دەسلەپتە يوق بولغان چوڭ-چوڭ دەرەخلەرنى چىقارغانلىقىدا مۇشرىكلارنىڭ ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلغانلىقىغا رەددىيە بار. چۈنكى چىرىپ پارچىلىنىپ، زېمىنغا چېچىلىپ كەتكەن پارچىلارنى قايتىدىن بىر يەرگە توپلاش ۋە بار بولغاندىن كېيىن قايتا تىرگۈزۈش يوق نەرسىنى ئۇرۇقچىدىن چىقارغاندىن كۆپ ئاساندۇر.
وَيَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلسَّيِّئَةِ قَبۡلَ ٱلۡحَسَنَةِ وَقَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِمُ ٱلۡمَثُلَٰتُۗ وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغۡفِرَةٖ لِّلنَّاسِ عَلَىٰ ظُلۡمِهِمۡۖ وَإِنَّ رَبَّكَ لَشَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ
ئەي پەيغەمبەر! مۇشرىكلار سەندىن ئازابنى تېز چۈشۈرۈشنى تەلەپ قىلىدۇ، ئۇلار ئاللاھ تائالا ئالدىن بېكىتكەن نېئمەتلەردىن تولۇق بەھرىمەن بولۇشتىن بۇرۇن ئازابنى كېچىكىپ كەتتى، دەپ ئويلايدۇ. ئەمەلىيەتتە ئۇلاردىن ئىلگىرى شۇلارغا ئوخشاش ئىنكارچى ئۈممەتلەرگە ئازاب كەلگەن ئىدى. ئۇلار نېمىشقا بۇنىڭدىن ئىبرەت ئالمايدۇ؟. ئەي پەيغەمبەر! شەكسىزكى پەرۋەردىگارىڭ ئىنسانلار ھەددىدىن ئىشىپ تۇرسىمۇ ئۇلارنى ئەپۇ قىلىدۇ، ئۇلارنى تەۋبە قىلىۋالسۇن دەپ جازالاشقا ئالدىراپ كەتمەيدۇ. شەكسىزكى كۇپرىسىدا چىڭ تۇرۇۋالغانلار تەۋبە قىلمىسا ئاللاھنىڭ جازاسى ئەلۋەتتە قاتتىقتۇر.
تفسیرهای عربی:
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦٓۗ إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرٞۖ وَلِكُلِّ قَوۡمٍ هَادٍ
ئاللاھقا كاپىر بولغانلار تەرسالىق قىلىپ، تېخىمۇ ئەزۋەيلەپ: مۇسا ۋە ئىيساغا چۈشۈرۈلگىنىگە ئوخشاش، نېمىشقا مۇھەممەدكىمۇ پەرۋەردىگارى تەرىپىدىن بىرەر مۆجىزە چۈشۈرۈلمىدى، دەيدۇ. ئەي پەيغەمبەر! سەن پەقەت كىشىلەرنى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قورقۇتىدىغان ئاگاھلاندۇرغۇچىسەن. سېنىڭ ئاللاھ ساڭا بەرگەندىن باشقا مۆجىزىلەرنى كەلتۈرۈش قولۇڭدىن كەلمەيدۇ. ھەر بىر قەۋمنىڭ توغرا يولغا يېتەكلەيدىغان ۋە ئۇنى كۆرسىتىپ قويىدىغان بىر پەيغەمبىرى بار.
تفسیرهای عربی:
ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَحۡمِلُ كُلُّ أُنثَىٰ وَمَا تَغِيضُ ٱلۡأَرۡحَامُ وَمَا تَزۡدَادُۚ وَكُلُّ شَيۡءٍ عِندَهُۥ بِمِقۡدَارٍ
ئاللاھ ھەر بىر ھامىلدارنىڭ قورسىقىدىكىنى بىلىدۇ، ئۇنىڭدىكى ھەر بىر نەرسىنى بىلىپ تۇرىدۇ. ئاللاھ بالىياتقۇلاردا بولىدىغان كېمىيىش، كېڭىيىش، ساقلىق ۋە كېسەللىكلەرنىمۇ بىلىدۇ. ئاللاھنىڭ دەرگاھىدا ھەر نەرسىگە مەلۇم ئۆلچەم بېكىتىلگەن بولۇپ، ئۇنىڭدىن ئېشىپمۇ كەتمەيدۇ، كېمىيىپمۇ كەتمەيدۇ.
تفسیرهای عربی:
عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ ٱلۡكَبِيرُ ٱلۡمُتَعَالِ
چۈنكى ئاللاھ تائالا پۈتۈن مەخلۇقاتلارنىڭ ھېس-تۇيغۇلىرىدىن مەخپىي بولغان نەرسىلەرنىمۇ ۋە ئۇلار ھېس قىلالايدىغان نەرسىلەرنىمۇ ھەممىنى بىلگۈچىدۇر. ئۇ ئۆزىنىڭ سۈپەتلىرى، ئىسىملىرى ۋە ئىشلىرىدا بۈيۈك زاتتۇر. ئاللاھ ئۆز زاتى ۋە سۈپەتلىرى بىلەن ھەر قانداق مەخلۇقاتلىرىدىن ئۈستۈندۇر.
تفسیرهای عربی:
سَوَآءٞ مِّنكُم مَّنۡ أَسَرَّ ٱلۡقَوۡلَ وَمَن جَهَرَ بِهِۦ وَمَنۡ هُوَ مُسۡتَخۡفِۭ بِٱلَّيۡلِ وَسَارِبُۢ بِٱلنَّهَارِ
ئاللاھ ئاشكارا ۋە يوشۇرۇن ھەممە نەرسىنى بىلىپ تۇرىدۇ. ئەي ئىنسانلار! سىلەردىن بىرى بىرەر ئىشنى ھەر قانچە مەخپىي قىلسۇن ياكى ئاشكارا قىلسۇن، ئاللاھنىڭ ئىلمىگە نىسبەتەن ئۇ بەرىبىر. شۇنداقلا كېچىنىڭ زۇلمىتى بىلەن كىشىلەرنىڭ كۆزلىرىدىن ئۆزىنى دالدىغا ئالغۇچى ۋە ئىش - پائالىيەتلىرىنى كۈپكۈندۈزدە ئوپئوچۇق قىلغۇچى ئاللاھنىڭ ئىلمىدە ئوخشاشتۇر.
تفسیرهای عربی:
لَهُۥ مُعَقِّبَٰتٞ مِّنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَمِنۡ خَلۡفِهِۦ يَحۡفَظُونَهُۥ مِنۡ أَمۡرِ ٱللَّهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡۗ وَإِذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ سُوٓءٗا فَلَا مَرَدَّ لَهُۥۚ وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَالٍ
ئاللاھ تائالانىڭ ئارقىمۇ-ئارقا ئىنسانلارنىڭ قېشىغا نۆۋەتلىشىپ كېلىپ تۇرىدىغان پەرىشتىلىرى بار بولۇپ، ئۇلارنىڭ بىر قىسمى كېچىدە كەلسە، يەنە بىر قىسمى كۈندۈزى كېلىدۇ. ئۇلار ئاللاھنىڭ بۇيرۇقى بويىچە ئىنساننى ئاللاھ كەلتۈرمەسلىكنى پۈتۈۋەتكەن ھادىسىلەردىن ساقلاپ قالىدۇ، ئۇلار ئىنساننىڭ گەپ - سۆزلىرى ۋە ئىش - ھەرىكەتلىرىنى يېزىپ تۇرىدۇ. شەكسىزكى ئىنسانلار ئۆزلىرى ئاللاھقا شۈكرى ئېيتىشنىڭ ئورنىغا تۇزكورلۇق قىلمىغۇچە ئاللاھ ئۇلارنىڭ ياخشى ھالىتىنى ناچار ھالەتكە ئۆزگەرتىۋەتمەيدۇ. ناۋادا ئاللاھ بىرەر قەۋمنى ھالاك قىلىۋەتمەكچى بولسا ئۇنىڭ ئىرادىسىگە توسقۇنلۇق قىلغۇچى بولمايدۇ. ئەي ئىنسانلار! سىلەرگە نىسبەتەن ئىشىڭلارغا ئاللاھتىن باشقا ئىگە بولغۇچى يوق، شۇڭا بېشىڭلارغا كەلگەن خاپىلىقلارنى كۆتۈرۈۋېتىشى ئۈچۈن ئۇنىڭغا دۇئا قىلىڭلار.
تفسیرهای عربی:
هُوَ ٱلَّذِي يُرِيكُمُ ٱلۡبَرۡقَ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَيُنشِئُ ٱلسَّحَابَ ٱلثِّقَالَ
ئەي ئىنسانلار! ئاللاھ سىلەرگە چاقماقنى كۆرسىتىدۇ ھەمدە بىر تەرەپتىن گۈلدۈرمامىنىڭ (قاتتىق ئاۋازى ئارقىلىق) سىلەرنى قورقۇتسا، يەنە بىر تەرەپتىن يامغۇرغا تەلپۈندۈرىدۇ. ئاللاھ تائالا مول يامغۇر سۈيىنى كۆتۈرۈپ ماڭىدىغان بۇلۇتلارنى پەيدا قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَيُسَبِّحُ ٱلرَّعۡدُ بِحَمۡدِهِۦ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ مِنۡ خِيفَتِهِۦ وَيُرۡسِلُ ٱلصَّوَٰعِقَ فَيُصِيبُ بِهَا مَن يَشَآءُ وَهُمۡ يُجَٰدِلُونَ فِي ٱللَّهِ وَهُوَ شَدِيدُ ٱلۡمِحَالِ
گۈلدۈرماما پەرۋەردىگارىنى بارچە ئەيىپ - نۇقسانلاردىن پاك دەپ مەدھىيىلەش بىلەن بىرگە ئۇنىڭغا تەسبىھ ئېيتىپ تۇرىدۇ. پەرىشتىلەرمۇ پەرۋەردىگارىدىن ئەيمەنگەن، ئۇلۇغلىغان ۋە كاتتىلىغان ھالدا تەسبىھ ئېيتىپ تۇرىدۇ. ئاللاھ تائالا مەخلۇقاتلىرىدىن خالىغىنىغا كۆيدۈرگۈچى چاقماقنى ئەۋەتىپ، ھالاك قىلىۋېتىدۇ. كاپىرلار ئاللاھنىڭ يەككە - يېگانىلىقى ھەققىدە دەتالاش قىلىشىدۇ. ئاسىيلىق قىلغانلارغا قارىتا ئاللاھنىڭ كۈچ - قۇۋۋىتى ئىنتايىن مۇكەممەلدۇر.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• عظيم مغفرة الله وحلمه عن خطايا بني آدم، فهم يستكبرون ويَتَحَدَّوْنَ رسله وأنبياءه، ومع هذا يرزقهم ويعافيهم ويحلم عنهم.
بۇ ئايەتلەر ئاللاھ تائالانىڭ مەغپىرىتىنىڭ كەڭرىلىكىنى ۋە ئادەم بالىلىرىنىڭ خاتالىقلىرىغا قارىتا جازالاشقا ئالدىراپ كەتمەيدىغانلىقىنى، شۇنداقلا ئىنسانلار ئاللاھنىڭ پەيغەمبەرلىرىگە تەكەببۇرلۇق قىلىپ، قارشىلاشسىمۇ يەنىلا ئۇلارغا رىزىق بېرىپ، تەنلىرىنى ساق قىلىپ، جازالاشقا ئالدىراپ كەتمەيدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ.
• سعة علم الله تعالى بما في ظلمة الرحم، فهو يعلم أمر النطفة الواقعة في الرحم، وصَيْرُورتها إلى تخليق ذكر أو أنثى، وصحته واعتلاله، ورزقه وأجله، وشقي أو سعيد، فعلمه بها عام شامل.
ئاللاھنىڭ ئىلمىنىڭ كەڭلىكى ئانىنىڭ قارنىدىكى تۆرەلمىلەرنىمۇ ئۆز ئىچىگە ئالىدىغان بولۇپ، ئۇ بالىياتقۇلارغا كىرگەن ئىسپىرمىنىڭ ئەھۋالىنى، ئۇنىڭ ئەركەك ياكى چىشى بولۇپ يارىتىلىدىغانلىقىنى، ساقلىقى ۋە كېسەللىكىنى، رىزقىنى، ئەجىلىنى، بەختسىز ياكى بەختلىك بولىدىغانلىقىنىمۇ بىلىدۇ. دېمەك، ئۇنىڭ ئىلمى ھەممىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ.
• عظيم عناية الله ببني آدم، وإثبات وجود الملائكة التي تحرسه وتصونه وغيرهم مثل الحَفَظَة.
ئاللاھنىڭ ئادەم بالىلىرىغا ئىنتايىن كۆڭۈل بۆلىدىغانلىقىنى، ئۇلارنى قوغدايدىغان ۋە خەتەرلەردىن ساقلايدىغان پەرىشتىلەرنىڭ ھەمدە ئۇنىڭدىن باشقا پەرىشتىلەرنىڭمۇ بارلىقىنى ئىسپاتلاشنى ئىپادىلەيدۇ.
• أن الله تعالى يغير حال العبد إلى الأفضل متى ما رأى منه اتباعًا لأسباب الهداية، فهداية التوفيق منوطة باتباع هداية البيان.
شەكسىزكى ئاللاھ تائالا بەندىنىڭ توغرا يولنى ئىزدەۋاتقانلىقىنى كۆرسە ئۇنىڭ ئەھۋالىنى تېخىمۇ ياخشىلاپ بېرىدۇ. چۈنكى ئاللاھنىڭ ئىنساننى ھىدايەتكە مۇۋەپپەق قىلىشى ئۇنىڭ ئاللاھ كۆرسەتكەن توغرا يولنى ئىزدىشىگە باغلىقتۇر.
لَهُۥ دَعۡوَةُ ٱلۡحَقِّۚ وَٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ لَا يَسۡتَجِيبُونَ لَهُم بِشَيۡءٍ إِلَّا كَبَٰسِطِ كَفَّيۡهِ إِلَى ٱلۡمَآءِ لِيَبۡلُغَ فَاهُ وَمَا هُوَ بِبَٰلِغِهِۦۚ وَمَا دُعَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ إِلَّا فِي ضَلَٰلٖ
تەۋھىد چاقىرىقى پەقەت يەككە - يېگانە ئاللاھ ئۈچۈن بولۇپ، بۇنىڭدا ئاللاھقا ھېچكىم شېرىك بولالمايدۇ. مۇشرىكلار ئاللاھنى قويۇپ دۇئا قىلىۋاتقان بۇتلار ھېچبىر ئىشتا ئۆزىگە دۇئا قىلغان كىشىنىڭ دۇئاسىنى ئىجابەت قىلالمايدۇ. مۇشرىكلارنىڭ ئۇلارغا دۇئا قىلغانلىقى پەقەت ئېغىزىمغا سۇ كىرسە ئىچسەم، دەپ يىراقتىن قولىنى سۇغا ئۇزىتىپ تۇرغان ئۇسسىز كىشىگە ئوخشايدۇكى، ئەمەلىيەتتە سۇ ئۇنىڭ ئېغىزىغا يەتمەيدۇ. كاپىرلارنىڭ بۇتلىرىغا قىلغان دۇئالىرىمۇ قۇرۇق ئاۋارىچىلىق ۋە توغرىدىن يىراقلاپ كېتىشتىن باشقا نەرسە ئەمەس. چۈنكى ئۇ بۇتلار ئۇلارغا قىلچە پايدا - زىيان يەتكۈزەلمەيدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلِلَّهِۤ يَسۡجُدُۤ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ طَوۡعٗا وَكَرۡهٗا وَظِلَٰلُهُم بِٱلۡغُدُوِّ وَٱلۡأٓصَالِ۩
ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى بارچە مەخلۇقات يەككە - يېگانە ئاللاھقا باش ئېگىدۇ، بۇنىڭدا مۇئمىنمۇ، كاپىرمۇ ئوخشاش. لېكىن مۇئمىن ئاللاھقا ئۆز ئىختىيارلىقى بىلەن باش ئېگىپ، سەجدە قىلىدۇ. لېكىن كاپىر ئاللاھقا مەجبۇرىي باش ئېگىدۇ، ئۇنىڭ تەبىئىتى ئاللاھقا ئىختىيارىي باش ئېگىشتىن كېچىكتۈرۈپ قويىدۇ. مەخلۇقاتلىرىنىڭ ھەممىسى ئاللاھقا بويسۇنىدۇ.
تفسیرهای عربی:
قُلۡ مَن رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ قُلِ ٱللَّهُۚ قُلۡ أَفَٱتَّخَذۡتُم مِّن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَ لَا يَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ نَفۡعٗا وَلَا ضَرّٗاۚ قُلۡ هَلۡ يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُ أَمۡ هَلۡ تَسۡتَوِي ٱلظُّلُمَٰتُ وَٱلنُّورُۗ أَمۡ جَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ خَلَقُواْ كَخَلۡقِهِۦ فَتَشَٰبَهَ ٱلۡخَلۡقُ عَلَيۡهِمۡۚ قُلِ ٱللَّهُ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ وَهُوَ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّٰرُ
ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھقا باشقىلارنى قوشۇپ چوقۇنۇۋاتقان كاپىرلارغا ئېيتقىنكى، ئاسمانلارنىڭ ۋە زېمىننىڭ ياراتقۇچىسى، ئۇلارنى باشقۇرغۇچى كىم؟ ئەي پەيغەمبەر ئېيتقىنكى، ئۇلارنىڭ ياراتقۇچىسى ۋە باشقۇرغۇچىسى ئاللاھ تائالادۇر، سىلەرمۇ بۇنى ئېتىراپ قىلىسىلەر. ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا ئېيتقىنكى، سىلەر ئاللاھنى قويۇپ، قىلچە پايدا ياكى زىيان كەلتۈرەلمەيدىغان ئاجىزلارنى ئۆزۈڭلارغا ھېماتچى قىلىۋالدىڭلارمۇ؟ ئۇلار قانداقمۇ باشقىلارغا پايدا - زىيان ئېلىپ كېلەلىسۇن؟ ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا ئېيتقىنكى، كۆزى كۆرمەيدىغان كاپىر كۆزى ئوچۇق، ھىدايەت تاپقان مۇئمىنگە ئوخشاش بولامدۇ؟ قاراڭغۇ - زۇلمەت بولغان كۇپرىلىق نۇر بولغان ئىمان بىلەن ئوخشاش بولامدۇ؟ ياكى ئۇلارنىڭ شېرىكلىرىمۇ ئاللاھنىڭ ياراتقىنىغا ئوخشاش يارىتىپ، ئاندىن ئۇلارنىڭ نەزىرىدە ئاللاھنىڭ يارىتىشىغا ئۆزلىرىنىڭ شېرىكلىرىنىڭ يارىتىشى ئارىلىشىپ كېتىپ، يارىتىشتا ئاللاھ تائالاغا شېرىكلەرنى قىلدىمۇ؟. ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا ئېيتقىنكى، ئاللاھ تائالا بارچە نەرسىنىڭ يەككە - يېگانە ياراتقۇچىسىدۇركى، يارىتىشتا ئۇنىڭ شېرىكى يوقتۇر، ئۇ ئىلاھلىقتا يەككە - يېگانىدۇركى، قۇلچىلىق قىلىنىشقا ئەڭ ھەقلىقتۇر، ئۇ ھەممىدىن غالىبتۇر.
تفسیرهای عربی:
أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَسَالَتۡ أَوۡدِيَةُۢ بِقَدَرِهَا فَٱحۡتَمَلَ ٱلسَّيۡلُ زَبَدٗا رَّابِيٗاۖ وَمِمَّا يُوقِدُونَ عَلَيۡهِ فِي ٱلنَّارِ ٱبۡتِغَآءَ حِلۡيَةٍ أَوۡ مَتَٰعٖ زَبَدٞ مِّثۡلُهُۥۚ كَذَٰلِكَ يَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡحَقَّ وَٱلۡبَٰطِلَۚ فَأَمَّا ٱلزَّبَدُ فَيَذۡهَبُ جُفَآءٗۖ وَأَمَّا مَا يَنفَعُ ٱلنَّاسَ فَيَمۡكُثُ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ كَذَٰلِكَ يَضۡرِبُ ٱللَّهُ ٱلۡأَمۡثَالَ
ئاللاھ تائالا باتىلنىڭ يوقىلىپ، ھەقىقەتنىڭ قېپقالىدىغانلىقىغا بۇلۇتتىن چۈشىدىغان يامغۇر سۈيىنى مىسال قىلىپ كۆرسەتكەن بولۇپ، يامغۇر سۈيى جىلغىلارنىڭ چوڭ - كىچىكلىكىگە قاراپ لىق تولۇپ ئاقىدۇ، (شۇ يامغۇردىن ھاسىل بولغان) سەل سۈيى ئەخلەت - چاۋا ۋە لاي - لاتقىلارنى سۇ يۈزىگە چىقىرىدۇ. ئاللاھ تائالا بۇ ئىككى ئىش ئۈچۈن باشقا بىر مىسالنى كۆرسەتتى، كىشىلەر قىممەتلىك مەدەنلەرنى ئېرىتىپ، ئۆزلىرىگە زىننەت بويۇملىرى ياساش ئۈچۈن ئوتقا سالىدۇ. مانا بۇ ئىككى مىسالنى ئاللاھ تائالا ھەق بىلەن باتىلنىڭ مىسالىغا ئوخشاتتىكى، باتىل سۇ يۈزىدە لەيلەپ قالغان ئەخلەت - چاۋالارغا، شۇنداقلا مەدەننى تاۋلاپ چىقىرىپ تاشلىغان داتلارغا ئوخشايدۇ. ھەقىقەت بولسا ئىچكىلى بولىدىغان، (مېۋىلەرنى ۋە ئوت - چۆپلەرنى ئۆستۈرىدىغان) سۈزۈك سۇغا ئوخشايدۇ. تاۋلانغاندىن كېيىن قېپقالغان ساپ مەدەندىن كىشىلەر مەنپەئەتلىنىدۇ. ئاللاھ تائالا مۇشۇ ئىككى مىسالنى بايان قىلغىنىغا ئوخشاش، ھەقىقەت باتىلدىن ئېنىق بولۇشى ئۈچۈن ئىنسانلارغا يەنە نۇرغۇن مىساللارنى بايان قىلىدۇ.
تفسیرهای عربی:
لِلَّذِينَ ٱسۡتَجَابُواْ لِرَبِّهِمُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَٱلَّذِينَ لَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُۥ لَوۡ أَنَّ لَهُم مَّا فِي ٱلۡأَرۡضِ جَمِيعٗا وَمِثۡلَهُۥ مَعَهُۥ لَٱفۡتَدَوۡاْ بِهِۦٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ سُوٓءُ ٱلۡحِسَابِ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ
پەرۋەردىگارىنىڭ يەككە - يېگانىلىقى ۋە ئىتائىتىگە قىلىنغان چاقىرىققا ئاۋاز قوشقان مۇئمىنلەرگە ئەڭ ياخشى مۇكاپات بار بولۇپ، ئۇ بولسىمۇ جەننەتتۇر. شۇنىڭدەك پەرۋەردىگارىنىڭ يەككە - يېگانلىكى ۋە ئىتائىتىگە قىلىنغان چاقىرىققا ئاۋاز قوشمىغان كاپىرلارغا كەلسەك، يەر يۈزىدىكى بارچە مال - مۈلۈكلەر ۋە يەنە شۇنىڭ ئوخشىشى شۇلارنىڭ بولۇپ، ئۇلار ئۇ مال - مۈلۈكلەرنىڭ ھەممىنى ئۆزلىرىنى ئازابتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۈچۈن بېرىۋەتكەن تەقدىردىمۇ، پەرۋەردىگارىنىڭ چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشمىغان بۇ كىشىلەر پۈتۈن يامانلىقلىرىغا قارىتا ھېسابقا تارتىلىدۇ، ئۇلارنىڭ بارىدىغان جايى جەھەننەم بولىدۇ، ئۇلارنىڭ بىساتلىرى ۋە تۇرىدىغان جايى بولغان ئوت نېمىدېگەن يامان جاي - ھە؟!
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• بيان ضلال المشركين في دعوتهم واستغاثتهم بغير الله تعالى، وتشبيه حالهم بحال من يريد الشرب فيبسط يده للماء بلا تناول له، وليس بشارب مع هذه الحالة؛ لكونه لم يتخذ وسيلة صحيحة لذلك.
بۇ ئايەتلەر مۇشرىكلارنىڭ ئاللاھتىن باشقىغا تىۋىنىش ۋە سىغىنىشىدىكى ئازغۇنلۇقلىرىنى بايان قىلىپ، ئۇلارنىڭ ھالىنى سۇ ئىچكۈسى كېلىپ، ھېچبىر ھەرىكەت قىلماستىن قولىنى سۇغا سوزۇپ تۇرغان، ئەمما سۇ ئىچىشكە توغرا ئۇسۇل قوللانمىغانلىقى ئۈچۈن سۇ ئىچەلمىگەن كىشىگە ئوخشىتىدۇ.
۞ أَفَمَن يَعۡلَمُ أَنَّمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَ ٱلۡحَقُّ كَمَنۡ هُوَ أَعۡمَىٰٓۚ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھ ساڭا نازىل قىلغان نەرسىنىڭ پەرۋەردىگارىڭ تەرىپىدىن كەلگەن شەكسىز ھەقىقەت ئىكەنلىكىنى بىلىدىغان، ئاللاھنىڭ چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشقۇچى مۇئمىن كۆزى (ھەقىقەتنى كۆمەيدىغان) كور، ئاللاھنىڭ چاقىرىقىغا ئاۋاز قوشمايدىغان كاپىر بىلەن ئوخشا بولامدۇ؟ شەكسىزكى ئاشۇنىڭدىن پەقەت ساغلام ئەقىل ئىگىلىرىلا پەند - نەسىھەت ئالىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَٱلَّذِينَ يَصِلُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيَخۡشَوۡنَ رَبَّهُمۡ وَيَخَافُونَ سُوٓءَ ٱلۡحِسَابِ
ئۇلار ئاللاھنىڭ بۇيرۇغىنى بويىچە ئۇرۇق - تۇغقانچىلىقنى يەتكۈزىدۇ، پەرۋەردىگارىدىن شۇ دەرىجىدە قورقىدۇكى، بۇ قورقۇنچ ئۇلارنى ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىنى بەجا كەلتۈرۈشكە ۋە چەكلىمىلىرىدىن يېنىشقا ئۈندەيدۇ، ئۇلار ئاللاھ تائالانىڭ ئۆزلىرى قىلغان پۈتۈن گۇناھلاردىن ھېساب ئېلىشىدىن ئەنسىرەيدۇ. چۈنكى كىم ئىنچىكە سۈرۈشتە قىلىنسا تۈگىشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَٱلَّذِينَ صَبَرُواْ ٱبۡتِغَآءَ وَجۡهِ رَبِّهِمۡ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِيَةٗ وَيَدۡرَءُونَ بِٱلۡحَسَنَةِ ٱلسَّيِّئَةَ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عُقۡبَى ٱلدَّارِ
ئۇلار ئاللاھقا تائەت - ئىبادەت قىلىشتا چىدامچان، ئاللاھ تەقدىر قىلغان بارچە خۇشاللىق ۋە خاپىلىقلارغا سەۋرچان كىشىلەردۇركى، ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى كۆزلەپ ئۇنىڭغا ئاسىيلىق بولىدىغان ئىشلاردىن ئۆزىنى تۇتۇۋالىدۇ، نامازلارنى مۇكەممەل رەۋىشتە ئادا قىلىدۇ، بىز ئۇلارغا بەرگەن مال - مۈلۈكلەردىن بېرىشكە تېگىشلىك بولغان ھەقلەرنى بەرگەندىن سىرت، رىيادىن ساقلىنىش ئۈچۈن يوشۇرۇن ھالەتتە نەپلە سەدىقىلەرنىمۇ بېرىدۇ، باشقىلارغا ئۈلگە بولۇش ئۈچۈن ئاشكارىمۇ سەدىقە قىلىدۇ، ئۆزىگە يامانلىق قىلغانلارغا ياخشىلىق بىلەن جاۋاب قايتۇرىدۇ. مۇشۇنداق سۈپەتلەرگە ئىگە بولغان بۇ كىشىلەر قىيامەت كۈنى مەدھىيەگە لايىق ياخشى نەتىجىلەرگە ئېرىشىدۇ.
تفسیرهای عربی:
جَنَّٰتُ عَدۡنٖ يَدۡخُلُونَهَا وَمَن صَلَحَ مِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَأَزۡوَٰجِهِمۡ وَذُرِّيَّٰتِهِمۡۖ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ يَدۡخُلُونَ عَلَيۡهِم مِّن كُلِّ بَابٖ
بۇ ياخشى نەتىجە جەننەت ئەھلىگە بولۇپ، ئۇلار جەننەتلەردە ئۈزۈلۈپ قالمايدىغان مەڭگۈلۈك نېئمەتلەر ئىچىدە تۇرىدۇ. ئۇلارنىڭ ئاتىلىرى، ئانىلىرى، خاتۇنلىرى ۋە ئەۋلادلىرىدىن توغرا يولدا بولغانلارنىڭمۇ شۇلار بىلەن بىرگە جەننەتكە كىرىشى ئۇلارغا ئاتا قىلىنغان نېئمەتنىڭ مۇكەممەلىكىدىندۇركى، بۇ ئۇلارنىڭ ئۆز ئۇرۇق -تۇغقانلىرى بىلەن جەم بولۇپ كۆڭلى ئارام تېپىشى ئۈچۈندۇر. پەرىشتىلەرمۇ ئۇلارنى تەبرىكلەپ جەننەتتىكى تۇرالغۇلىرىنىڭ ئىشىكلىرىدىن كىرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
سَلَٰمٌ عَلَيۡكُم بِمَا صَبَرۡتُمۡۚ فَنِعۡمَ عُقۡبَى ٱلدَّارِ
پەرىشتىلەر ھەر قېتىم ئۇلارنىڭ يېنىغا كىرگەندە: سىلەرگە خاتىرجەملىك تىلەيمىز، دەپ ئۇلارنى تەبرىكلىشىدۇ، يەنى سىلەر ئاللاھ تائالاغا تائەت - ئىبادەت قىلىشتا چىدامچان، تەقدىرنىڭ قىسمەتلىرىگە سەۋرچان بولغىنىڭلار ئۈچۈن، ئاللاھقا ئاسىيلىق قىلىشتىن ئۆزۈڭلارنى تۇتۇۋالغىنىڭلار ئۈچۈن ئەمدى بارچە ئاپەتلەردىن ئامان - ئېسەن بولدۇڭلار. سىلەر ئېرىشكەن بۇ نەتىجە نېمىدېگەن ياخشى - ھە؟
تفسیرهای عربی:
وَٱلَّذِينَ يَنقُضُونَ عَهۡدَ ٱللَّهِ مِنۢ بَعۡدِ مِيثَٰقِهِۦ وَيَقۡطَعُونَ مَآ أَمَرَ ٱللَّهُ بِهِۦٓ أَن يُوصَلَ وَيُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱللَّعۡنَةُ وَلَهُمۡ سُوٓءُ ٱلدَّارِ
ئاللاھقا چىن ئەھدە قىلغاندىن كېيىن ۋەدىسىنى بۇزىدىغان، ئاللاھ ئۇلاشقا بۇيرۇغان سىلە - رەھىمنى ئۈزىدىغان ئەنە شۇ بەدبەختلەر ئاللاھنىڭ رەھمىتىدىن قوغلىنىشقا مەھكۇمدۇر، ئاقىۋەت ئۇلارنىڭ بارىدىغان جايى دوزاخ بولىدۇ.
تفسیرهای عربی:
ٱللَّهُ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ وَيَقۡدِرُۚ وَفَرِحُواْ بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا مَتَٰعٞ
ئاللاھ تائالا بەندىلىرى ئىچىدىن خالىغان كىشىنىڭ رىزقىنى كەڭ قىلىدۇ، خالىغان كىشىنىڭ رىزقىنى تار قىلىدۇ. بىراۋنىڭ رىزقىنىڭ كەڭرى قىلىنغانلىقى ئۇنىڭ سائادەتمەنلىكىنىڭ ۋە ئاللاھنىڭ مۇھەببىتىگە ئېرىشكەنلىكىنىڭ ئالامىتى ئەمەس، رىزقىنىڭ تار بولغانلىقىمۇ ئۇنىڭ بەدبەخت بولىدىغانلىقىنىڭ ئالامىتى ئەمەس. كاپىرلار ھاياتىي دۇنيادىن خۇشال بولۇشۇپ، دۇنياغا بېرىلىپ كەتتى ۋە شۇ ئارقىلىق كۆڭلى ئارام تاپتى. ھاياتىي دۇنيا ئاخىرەتكە نىسبەتەن پەقەت ئازغىنە ئۆتكۈنچى مەنپەئەتتۇر.
تفسیرهای عربی:
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ يُضِلُّ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِيٓ إِلَيۡهِ مَنۡ أَنَابَ
ئاللاھقا ۋە ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىگە كاپىر بولغانلار: نېمىشقا مۇھەممەدكە پەرەۋردىگارى تەرىپىدىن ئۇنىڭ راست پەيغەمبەرلىكىنى ئىسپاتلايدىغان بىرەر ماددىي مۆجىزە چۈشۈرۈلمىدى؟ شۇ چاغدا بىز ئۇنىڭغا ئىشەنگەن بولاتتۇق، دېيىشىدۇ. ئەي پەيغەمبەر! ماددىي مۆجىزە تەلەپ قىلغان بۇلارغا ئېيتقىنكى، ئاللاھ تائالا ئۆز ئادالىتى بىلەن خالىغان كىشىنى ئازغۇن قىلىدۇ، تەۋبە بىلەن ئۆزى تەرەپكە يۈزلەنگەنلەرنى ئۆز پەزلى بىلەن توغرا يولغا يېتەكلەيدۇ. ئۆزلىرىنىڭ ھىدايەت تېپىشىنى مۆجىزىلەرنىڭ چۈشۈرۈلۈشىگە باغلىغۇدەك، ھىدايەت ئۇلارنىڭ قوللىرىدا ئەمەس.
تفسیرهای عربی:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَطۡمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكۡرِ ٱللَّهِۗ أَلَا بِذِكۡرِ ٱللَّهِ تَطۡمَئِنُّ ٱلۡقُلُوبُ
ئاللاھ ھىدايەت قىلىغان ئاشۇ كىشىلەر ئىمان ئېيتقان كىشىلەردۇركى، ئۇلار ئاللاھقا تەسبىھ ئېيتىش، ھەمدۇ-سانا ئېيتىش ھەمدە ئۇنىڭ كىتابىنى تىلاۋەت قىلىش ۋە ئاڭلاش بىلەن ئۇنى ياد ئېتىش ئارقىلىق كۆڭۈللىرى تەسكىن تاپىدىغان كىشىلەردۇر. ئاگاھ بولۇڭلاركى، قەلبلەر پەقەت ئاللاھنى ياد ئېتىش بىلەنلا تەسكىن تاپىدۇكى، ئۇ قەلبلەر شۇنىڭغا لايىقتۇر.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• الترغيب في جملة من فضائل الأخلاق الموجبة للجنة، ومنها: حسن الصلة، وخشية الله تعالى، والوفاء بالعهود، والصبر والإنفاق، ومقابلة السيئة بالحسنة والتحذير من ضدها.
بۇ ئايەتلەر جەننەتكە ئېلىپ بارىدىغان بىر بۆلۈك ئېسىل ئەخلاقلارغا رىغبەتلەندۈرىدۇ. ئۇرۇق - تۇغقانلارغا ياخشىلىق قىلىش، ئاللاھ تائالادىن قورقۇش، ۋەدىلەرگە ۋاپا قىلىش، سەۋرچان بولۇش، ياخشىلىق يوللىرىغا مال چىقىم قىلىش، يامانلىققا ياخشىلىق بىلەن جاۋاب قايتۇرۇش ۋە يامانلىققا يامانلىق قىلىپ سېلىشتىن ساقلىنىش قاتارلىقلار شۇ ئېسىل ئەخلاقلارنىڭ بىر قىسمىدۇر.
• أن مقاليد الرزق بيد الله سبحانه وتعالى، وأن توسعة الله تعالى أو تضييقه في رزق عبدٍ ما لا ينبغي أن يكون موجبًا لفرح أو حزن، فهو ليس دليلًا على رضا الله أو سخطه على ذلك العبد.
رىزىقنىڭ ئاچقۇچى ئاللاھنىڭ قولىدا بولۇپ، ئاللاھنىڭ بىرەر بەندىنىڭ رىزقىنى كەڭرى ياكى تار قىلىپ قويغانلىقى كۆرەڭلەش ياكى قايغۇرۇشقا سەۋەب بوپقالسا بولمايدىغانلىقىنى ئىپادىلەيدۇ. چۈنكى رىزىقنىڭ كەڭرى ياكى تار بولۇشى ئاللاھنىڭ رازىلىقىغا ئېرىشىدىغانلىقىنىڭ ياكى ئاللاھنىڭ غەزىپىگە يولىقىدىغانلىقىنىڭ ئىسپاتى ئەمەس.
كَذَٰلِكَ أَرۡسَلۡنَٰكَ فِيٓ أُمَّةٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهَآ أُمَمٞ لِّتَتۡلُوَاْ عَلَيۡهِمُ ٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ وَهُمۡ يَكۡفُرُونَ بِٱلرَّحۡمَٰنِۚ قُلۡ هُوَ رَبِّي لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُ وَإِلَيۡهِ مَتَابِ
ئەي پەيغەمبەر! بىز ئىلگىرىكى پەيغەمبەرلەرنى ئۆز ئۈممەتلىرىگە ئەۋەتكىنىمىزگە ئوخشاش، ساڭا ۋەھىي قىلغان قۇرئاننى ئوقۇپ بەرسۇن دەپ سېنىمۇ ئۈممىتىڭگە پەيغەمبەر قىلىپ ئەۋەتتۇق. چۈنكى قۇرئان سېنىڭ راست پەيغەمبەرلىكىڭنىڭ يېتەرلىك ئىسپاتىدۇر. لېكىن قەۋمىڭنىڭ ئەلپازىدىن قارىغاندا ئۇلار بۇ مۆجىزىنى ئىنكار قىلىدۇ. چۈنكى ئۇلار مېھىر - شەپقىتى چەكسىز ئاللاھ تائالاغا باشقىلارنى شېرىك قىلىش ئارقىلىق ئۇنىڭغا كاپىر بولىدۇ. ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا ئېيتقىنكى، سىلەر باشقىسىنى شېرىك قىلىۋاتقان مېھىر - شەپقىتى چەكسىز زات مېنىڭ پەرۋەردىگارىمدۇركى، ئۇنىڭدىن باشقا قۇلچىلىق قىلىشقا لايىق ھېچ بىرى يوقتۇر. مەن بارچە ئىشلىرىمدا ئۇنىڭغا تەۋەككۈل قىلدىم ۋە ئۇنىڭغا تەۋبە قىلدىم.
تفسیرهای عربی:
وَلَوۡ أَنَّ قُرۡءَانٗا سُيِّرَتۡ بِهِ ٱلۡجِبَالُ أَوۡ قُطِّعَتۡ بِهِ ٱلۡأَرۡضُ أَوۡ كُلِّمَ بِهِ ٱلۡمَوۡتَىٰۗ بَل لِّلَّهِ ٱلۡأَمۡرُ جَمِيعًاۗ أَفَلَمۡ يَاْيۡـَٔسِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن لَّوۡ يَشَآءُ ٱللَّهُ لَهَدَى ٱلنَّاسَ جَمِيعٗاۗ وَلَا يَزَالُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ تُصِيبُهُم بِمَا صَنَعُواْ قَارِعَةٌ أَوۡ تَحُلُّ قَرِيبٗا مِّن دَارِهِمۡ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ وَعۡدُ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُخۡلِفُ ٱلۡمِيعَادَ
مۇبادا ئىلاھىي كىتابلار ئىچىدىن مەلۇم بىر كىتابنىڭ سۈپەتلىرىدىن بىرى، ئۇ كىتاب تىلاۋەت قىلىنسا تاغلار ئورۇنلىرىدىن قوزغىلىپ كېتىدىغان ياكى زېمىن يېرىلىپ، ئۆستەڭلەر ۋە بۇلاقلار ئېقىپ كېتىدىغان ۋە ياكى ئۆلۈكلەرگە ئوقۇلسا ئۆلۈكلەر تىرىلىپ كېتىدىغان بولسا ئىدى، ئەي پەيغەمبەر، ئەلۋەتتە ساڭا نازىل قىلىنغان مۇشۇ قۇرئان كەرىم ئىنتايىن روشەن ھەم تەسىرى ئەڭ كۈچلۈك پاكىت ئىدى. كاشكى ئۇلارنىڭ دىللىرىدا تەقۋادارلىق بولسىچۇ! لېكىن ئۇلار ئىنكارچىلاردۇر. مۆجىزىلەرنى ۋە باشقا نەرسىلەرنى چۈشۈرۈشتە بارچە ئىش ئاللاھنىڭ ئىلكىدىدۇر. ئاللاھ ئىمان ئېيتقان مۇئمىنلەر بىلمەمدۇكى، ئەگەر ئاللاھ ھېچبىر ئايەت نازىل قىلماستىن پۈتۈن ئىنسانلارنى ھىدايەت قىلىشنى خالىغان بولسا ئىدى، ئەلۋەتتە ئۇنىڭسىزمۇ ئۇلارنى ھىدايەت قىلغان بولاتتى. لېكىن ئاللاھ ئۇنداق قىلىشنى خالىمىدى. ئاللاھقا كاپىر بولغانلارغا ئۆزلىرىنىڭ كۇپرى ۋە ئاسىيلىقتىن ئىبارەت قىلمىشلىرى تۈپەيلىدىن ئۇلارنى ساراسىمىگە سالىدىغان ئېغىر خاپىلىقلار يېتىپ تۇرىدۇ ياكى ئاشۇ ئېغىر خاپىلىقلار ئۇلارنىڭ يېقىن ئەتراپىدىكى جايلارغا چۈشۈپ تۇرىدۇ. نىھايەت ئاللاھ تائالانىڭ ئۈزلۈكسىز ئازابنى چۈشۈرۈشنى ۋەدە قىلغان ۋاقىت كەلگەندە، شەكسىزكى ئاللاھ تائالا بېكىتىلگەن ۋاقتى كەلگەن ئازابنى چۈشۈرۈش ۋەدىسىنى ئىشقا ئاشۇرىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَأَمۡلَيۡتُ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ ثُمَّ أَخَذۡتُهُمۡۖ فَكَيۡفَ كَانَ عِقَابِ
ئەي پەيغەمبەر! سەن قەۋمىنىڭ ئىنكار قىلىشى ۋە مەسخىرىسىگە ئۇچرىغان تۇنجى پەيغەمبەر ئەمەس، سەندىن ئىلگىرىكى ئۈممەتلەرمۇ پەيغەمبەرلىرىنى مەسخىرە قىلاتتى ۋە يالغانغا چىقىراتتى. شۇنىڭ بىلەن مەن پەيغەمبەرلىرىگە كاپىر بولغانلارغا مۆھلەت بەرسەم، ئۇلار مېنى ئۆزلىرىنى ھالاك قىلىۋەتمەيدۇ دەپ ئويلاپ قېلىشتى. ئاندىن مەن ئۇلارغا بىر مەزگىل مۆھلەت بەرگەندىن كېيىن ئۇلارنى تۈرلۈك ئازابلار بىلەن جازالىدىم. ئۇلارنى قانداق ئازابلىغانلىقىمنى كۆردۈڭغۇ؟ ئۇ ھەقىقەتەنمۇ قاتتىق ئازاب ئىدى.
تفسیرهای عربی:
أَفَمَنۡ هُوَ قَآئِمٌ عَلَىٰ كُلِّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡۗ وَجَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ قُلۡ سَمُّوهُمۡۚ أَمۡ تُنَبِّـُٔونَهُۥ بِمَا لَا يَعۡلَمُ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَم بِظَٰهِرٖ مِّنَ ٱلۡقَوۡلِۗ بَلۡ زُيِّنَ لِلَّذِينَ كَفَرُواْ مَكۡرُهُمۡ وَصُدُّواْ عَنِ ٱلسَّبِيلِۗ وَمَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَمَا لَهُۥ مِنۡ هَادٖ
بارچە مەخلۇقاتلارنىڭ رىزقىنى ئۆز ئۈستىگە ئالغان ۋە ھەر كىمنىڭ قىلغان ئەمەللىرىنى كۆزىتىپ تۇرۇپ، ئەمەللىرىگە يارىشا جازا - مۇكاپات بېرىدىغان زات قۇلچىلىق قىلىنىشقا لايىقراقمۇ ياكى قۇلچىلىق قىلىنىشقا قىلچە سالاھىيىتى يوق مۇشۇ بۇتلار لايىقمۇ؟ ھالبۇكى كاپىرلار ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلىپ ۋە ئاللاھقا بوھتان قىلىپ ئاللاھقا شېرىك كەلتۈردى. ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا ئېيتقىنكى، ئەگەر دەۋايىڭلاردا راستچىل بولساڭلار، ئاللاھ بىلەن قوشۇپ چوقۇنغان شېرىكلىرىڭلارنى بىزگە دەپ بېقىڭلار ياكى سىلەر يەر يۈزىدە ئاللاھ بىلمەيدىغان شېرىكلىرىڭلار بار دېمەكچىمۇ؟ ياكى چىنلىقى يوق قۇرۇق گەپنى دەۋاتامسىلەر؟ شەيتان كاپىرلارغا ئۆزلىرىنىڭ سۇيىقەستلىرىنى چىرايلىق قىلىپ كۆرسەتتى، شۇنىڭ بىلەن ئۇلار ئاللاھقا كاپىر بولدى ھەمدە ئاللاھمۇ ئۇلارنى توغرا يولدىن ۋە ھىدايەتتىن بۇرۇۋەتتى. ئاللاھ كىمنى توغرا يولدىن ئازدۇرۇۋەتسە، ئۇنى توغرا يولغا يېتەكلىگۈچى بولمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
لَّهُمۡ عَذَابٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَشَقُّۖ وَمَا لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِن وَاقٖ
ئۇلار مۇشۇ دۇنيادىلا مۇئمىنلەرنىڭ قوللىرى ئارقىلىق ئۆلتۈرۈلۈش ۋە ئەسىر ئېلىنىش ئارقىلىق ئازابلىنىدۇ. ئۇلارنى كۈتۈپ تۇرۇۋاتقان ئاخىرەتنىڭ ئازابى ئۇلارغا تېخىمۇ قاتتىق ھەم دۇنيا ئازابىدىن تولىمۇ ئېغىردۇر. چۈنكى ئۇ ئازاب ئۈزلۈكسىز ھەم قاتتىق بولىدۇ. قىيامەت كۈنى ئۇلارنى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قوغدىيالايدىغان ھىمايىچى بولمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• أن الأصل في كل كتاب منزل أنه جاء للهداية، وليس لاستنزال الآيات، فذاك أمر لله تعالى يقدره متى شاء وكيف شاء.
ئەسلىدە ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىن نازىل قىلىنغان ھەر قانداق كىتاب ئىنسانلارغا توغرا يولنى كۆرسىتىش ئۈچۈن كەلگەن بولۇپ، ھەرگىزمۇ ئىنسانلارنىڭ ئايەتلەرنىڭ نازىل بولۇشىنى تەلەپ قىلغانلىقى تۈپەيلىدىن ئەمەس. چۈنكى بۇ ئاللاھنىڭ ئىشى بولۇپ، خالىغان ۋاقىتتا، قانداق نازىل قىلىشنى ئاللاھ ئۆزى بېكىتىدۇ.
• تسلية الله تعالى للنبي صلى الله عليه وسلم، وإحاطته علمًا أن ما يسلكه معه المشركون من طرق التكذيب، واجهه أنبياء سابقون.
ئاللاھ تائالا مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامغا تەسەللى بېرىش يۈزىسىدىن مۇشرىكلارنىڭ ئۇنىڭغا تۇتقان پوزىتسىيەسىنى تولۇق بىلىپ تۇرىدىغانلىقىنى، شۇنداقلا ئىلگىرىكى پەيغەمبەرلەرنىڭمۇ مۇشۇنداق ئەھۋالغا دۇچ كەلگەنلىكىنى بايان قىلىدۇ.
۞ مَّثَلُ ٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي وُعِدَ ٱلۡمُتَّقُونَۖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ أُكُلُهَا دَآئِمٞ وَظِلُّهَاۚ تِلۡكَ عُقۡبَى ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْۚ وَّعُقۡبَى ٱلۡكَٰفِرِينَ ٱلنَّارُ
بۇيرۇقلىرىغا بويسۇنۇش ۋە چەكلىمىلىرىدىن يېنىش ئارقىلىق ئاللاھقا تەقۋادارلىق قىلغانلارغا ئاللاھ تائالا ۋەدە قىلغان جەننەتنىڭ سۈپەتلىرى شۇكى، ئۇ جەننەتلەرنىڭ سارايلىرى ۋە دەرەخلىرى ئاستىدىن ئۆستەڭلەر ئېقىپ تۇرىدۇ، جەننەت دەرەخلىرىنىڭ مېۋىلىرى دۇنيا مېۋىلىرىنىڭ ئەكسىچە ھەر دائىم بار بولۇپ، ئۈزۈلۈپ قالمايدۇ، سايىسىمۇ ئىزچىل تاشلىنىپلا تۇرىدۇ، تارىيىپ قالمايدۇ. بۇ ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىغا بويسۇنۇش ۋە چەكلىمىلىرىدىن يېنىش ئارقىلىق تەقۋادار بولغانلارنىڭ نەتىجىسىدۇر. كاپىرلارنىڭ ئاقىۋىتى دوزاخ بولۇپ، ئۇلار دوزاخقا كىرىدۇ ۋە شۇ جايدا مەڭگۈ قالىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَفۡرَحُونَ بِمَآ أُنزِلَ إِلَيۡكَۖ وَمِنَ ٱلۡأَحۡزَابِ مَن يُنكِرُ بَعۡضَهُۥۚ قُلۡ إِنَّمَآ أُمِرۡتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱللَّهَ وَلَآ أُشۡرِكَ بِهِۦٓۚ إِلَيۡهِ أَدۡعُواْ وَإِلَيۡهِ مَـَٔابِ
ئەي پەيغەمبەر! بىز تەۋراتنى بەرگەن يەھۇدىيلار ۋە ئىنجىلنى بەرگەن ناسارلاردىن بىر بۆلۈك كىشىلەر ساڭا نازىل قىلىنغان ئايەتلەرنىڭ ھۆكمىنىڭ ئۆزلىرىگە نازىل قىلىنغان تەۋراتنىڭ بىر قىسىم ئايەتلىرىنىڭ ھۆكمى بىلەن بىردەكلىكىدىن خۇرسەن بولىدۇ. يەھۇدىي ۋە ناسارالاردىن ساڭا نازىل قىلىنغان ئايەتلەر ئىچىدىن ئۆزلىرىنىڭ ھاۋايى - ھەۋەسلىرىگە ماس كەلمەيدىغان ياكى ئۇلارنىڭ ئۆزلىرىنىڭ كىتابلىرىنى ئۆزگەرتكەنلىكىنى ۋە بۇرمىلىغانلىقىنى بايان قىلىدىغان قىسمىنى ئىنكار قىلىدىغانلارمۇ بار. ئەي پەيغەمبەر! ئۇلارغا ئېيتقىنكى، شەكسىزكى ئاللاھ تائالا مېنى پەقەت ئۆزىگىلا قۇلچىلىق قىلىشقا، ئۇنىڭغا باشقا بىرىنى شېرىك قىلماسلىققا بۇيرۇدى. مەن پەقەت ئۇنىڭغىلا يىلىنىمەن، ئۇنىڭدىن باشقىغا يىلىنمايمەن، ئاخىرى ئۇنىڭ ھۇزۇرىغىلا قايتىمەن. تەۋرات ۋە ئىنجىللارمۇ مۇشۇنداق ئېتىقادنى ئېلىپ كەلگەن
تفسیرهای عربی:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَٰهُ حُكۡمًا عَرَبِيّٗاۚ وَلَئِنِ ٱتَّبَعۡتَ أَهۡوَآءَهُم بَعۡدَ مَا جَآءَكَ مِنَ ٱلۡعِلۡمِ مَا لَكَ مِنَ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا وَاقٖ
ئەي پەيغەمبەر! ئىلگىرىكى كىتابلارنىمۇ ئۆز قەۋمىنىڭ تىللىرىدا نازىل قىلغىنىمىزغا ئوخشاش، قۇرئان كەرىمنىمۇ توغرا - خاتانى ۋە ھالال - ھارامنى ئايرىغۇچى، ھەقىقەتنى يورۇتۇپ بەرگۈچى ھالەتتە ئەرەب تىلىدا نازىل قىلدۇق. ئەي پەيغەمبەر! ئەگەر سەن ئاللاھ تائالا ساڭا ئۆگەتكەن ئىلىم كەلگەندىن كېيىنمۇ يەنە ئەھلى كىتابنىڭ ھاۋايى - ھەۋەسلىرىگە ماس كەلمەيدىغان ئايەتلەرنى تاشلىۋېتىش ئارقىلىق ئۇلارنىڭ خاھىشى بويىچە ئىش قىلساڭ، بۇ چاغدا ئاللاھ تەرەپتىن سېنىڭ ئىشىڭغا ئىگە بولىدىغان ۋە دۈشمىنىڭگە قارشى ساڭا ياردەم بېرىدىغان ھېچكىم يوق، سېنى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قوغداپ قالىدىغان ھىمايىچىمۇ بولمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلٗا مِّن قَبۡلِكَ وَجَعَلۡنَا لَهُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَذُرِّيَّةٗۚ وَمَا كَانَ لِرَسُولٍ أَن يَأۡتِيَ بِـَٔايَةٍ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۗ لِكُلِّ أَجَلٖ كِتَابٞ
ئەي پەيغەمبەر! بىز سەندىن ئىلگىرىمۇ ئىنسانلار ئىچىدىن پەيغەمبەرلەرنى ئەۋەتكەن ئىدۇق. سەن پەيغەمبەرلەرنىڭ تۇنجىسى ئەمەس. بىز ئۇلار ئۈچۈنمۇ باشقا ئىنسانلارغا ئوخشاش جۈپتلەرنى قىلغان، پەرزەنتلەر ئاتا قىلغان ئىدۇق، ئۇلارنى ئۆيلەنمەيدىغان ۋە بالا تاپمايدىغان پەرىشتە قىلغىنىمىز يوق. سەنمۇ ئۆيلىنىدىغان ۋە بالا تاپىدىغان ئاشۇ ئىنسان تىپىدىكى پەيغەمبەرلەر ئىچىدىن بىرىسەن. مۇشرىكلار سېنىڭ شۇنداق بولغانلىقىڭدىن نېمىشقا ئەجەبلەنگۈدەك؟ ھېچبىر پەيغەمبەر ئاللاھنىڭ رۇخسىتىسىز ئۆز ئالدىغا بىرەر مۆجىزە كەلتۈرەلمەيدۇ. ھەر بىر ئىشنى ئاللاھ پۈتۈۋەتكەن بىر كىتاب بار بولۇپ، ھەممىسى شۇ كىتابقا خاتېرىلەنگەندۇركى، ھېچكىمنىڭ ئەجىلى ئازراقمۇ ئىلگىرى كەلمەيدۇ، كېچىكىپمۇ قالمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
يَمۡحُواْ ٱللَّهُ مَا يَشَآءُ وَيُثۡبِتُۖ وَعِندَهُۥٓ أُمُّ ٱلۡكِتَٰبِ
مەيلى ياخشىلىق، مەيلى يامانلىق بولسۇن، مەيلى بەخت، مەيلى بەختسىزلىك بولسۇن ۋە ياكى باشقا بىر ئىش بولسۇن، ئاللاھ تائالا ئۆزى خالىغاننى يوق قىلىپ، خالىغاننى قالدۇرىدۇ. لەۋھۇلمەھفۇز ئۇنىڭ دەرگاھىدا بولۇپ، بارچە ئىشلار شۇنىڭدا خاتېرىلەنگەن بويىچە يۈز بېرىدۇ، شۇنداقلا ئۆچۈرۈلۈش ياكى بېكىتىلىش شۇ كىتابتىكى بويىچە بولىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَإِن مَّا نُرِيَنَّكَ بَعۡضَ ٱلَّذِي نَعِدُهُمۡ أَوۡ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِنَّمَا عَلَيۡكَ ٱلۡبَلَٰغُ وَعَلَيۡنَا ٱلۡحِسَابُ
ئەي پەيغەمبەر! ئەگەر بىز ساڭا كاپىرلارغا تەييارلىغان ئازابنىڭ بىر قىسمىنى كۆرسەتمەكچى بولساق، بۇمۇ بىزنىڭ ئىشىمىز. ياكى بىز ساڭا ئۇنى كۆرسىتىشتىن بۇرۇن سېنى ۋاپات تاپقۇزساق، سېنىڭ ۋەزىپەڭ پەقەت يەتكۈزۈشكە بۇيرۇلغاننى يەتكۈزۈشتۇر. سېنىڭ ئۇلارغا جازا - مۇكاپات بېرىش، ۋە ئۇلاردىن ھېساب ئېلىش مەجبۇرىيىتىڭ يوق، بۇنداق قىلىش بىزنىڭ ئىشىمىزدۇر.
تفسیرهای عربی:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا نَأۡتِي ٱلۡأَرۡضَ نَنقُصُهَا مِنۡ أَطۡرَافِهَاۚ وَٱللَّهُ يَحۡكُمُ لَا مُعَقِّبَ لِحُكۡمِهِۦۚ وَهُوَ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ
بۇ كاپىرلار ئىسلامنىڭ كېڭىيىشى ۋە مۇسۇلمانلارنىڭ فەتھى قىلىشى ئارقىلىق زېمىنلىرىنى قەدەممۇ-قەدەم تارايتىۋاتقانلىقىمىزنى كۆرمىدىمۇ؟ ئاللاھ تائالا بەندىلىرى ئارىسىدا خالىغىنىچە ھۆكۈم قىلىدۇ. ھېچكىمنىڭ ئۇنىڭ ھۆكمىنى بۇزۇش ياكى ئۆزگەرتىش ياكى ئالماشتۇرۇش ھوقۇقى بولمايدۇ. ئۇ ناھايىتى تېز ھېساب ئالغۇچىدۇركى، ئىلگىرىكى ۋە كېيىنكى بارلىق كىشىلەردىن بىر كۈندىلا ھېساب ئالىدۇ.
تفسیرهای عربی:
وَقَدۡ مَكَرَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ فَلِلَّهِ ٱلۡمَكۡرُ جَمِيعٗاۖ يَعۡلَمُ مَا تَكۡسِبُ كُلُّ نَفۡسٖۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلۡكُفَّٰرُ لِمَنۡ عُقۡبَى ٱلدَّارِ
ئىلگىرىكى ئۈممەتلەر پەيغەمبەرلىرىگە ھىيلە - مىكىر ئىشلىتىپ، سۇيىقەستلەرنى پىلانلاپ، ئۇلار ئېلىپ كەلگەن دىننى ئىنكار قىلىشتى. ئۇلار پەيغەمبەرلىرىگە شۇنداق سۇيىقەستلەرنى پىلانلىشىپ، زىيانكەشلىك قىلالىدىمۇ؟ ياق. چۈنكى مۇتلەق ئۈنۈملۈك پىلان ئاللاھ تائالانىڭ پىلانىدۇركى، باشقا بىرىنىڭ ئەمەس. شۇنداقلا ئاللاھ تائالا ئۇلارنىڭ كۆڭۈللىرىدە ئويلىغان يامانلىقلارنى بىلىدۇ، ھەمدە ئۇلارغا شۇنىڭغا قارىتا جازا بېرىدۇ. بۇ چاغدا ئۇلارمۇ ئاللاھقا ئىمان ئېيتماسلىق ئارقىلىق ئۆزلىرىنىڭ قانچىلىك خاتا قىلغانلىقىنى ھەمدە مۇئمىنلەرنىڭ نەقەدەر توغرا قىلغانلىقىنى، شۇ ئارقىلىق ئاشۇ جەننەتكە ۋە ياخشى نەتىجىلەرگە ئېرىشكەنلىكىنى بىلىپ قالىدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• الترغيب في الجنة ببيان صفتها، من جريان الأنهار وديمومة الرزق والظل.
بۇ ئايەتلەر ئېقىپ تۇرىدىغان ئۆستەڭلەر ھەمدە رىزىق ۋە سايىلەرنىڭ ئۈزلۈكسىز داۋاملىشىدىغانلىقىدىن ئىبارەت جەننەتنىڭ سۈپەتلىرىنى بايان قىلىش ئارقىلىق جەننەتكە قىزىقتۇرۇشنى ئىپادىلەيدۇ.
• خطورة اتباع الهوى بعد ورود العلم وأنه من أسباب عذاب الله.
بىلىپ تۇرۇپ ھاۋايى - ھەۋەس بويىچە ئىش قىلىشنىڭ خەتەرلىك ئىكەنلىكى ھەمدە بۇنداق قىلىشنىڭ ئاللاھنىڭ ئازابىغا قېلىشنىڭ سەۋەبلىرىدىن بىرى ئىكەنلىكىنى ئىپادىلەيدۇ.
• بيان أن الرسل بشر، لهم أزواج وذريات، وأن نبينا صلى الله عليه وسلم ليس بدعًا بينهم، فقد كان مماثلًا لهم في ذلك.
پەيغەمبەرلەرنىڭمۇ ئىنسان ئىكەنلىكىنى، شۇنداقلا ئۇلارنىڭمۇ ئاياللىرى ۋە پەرزەنتلىرى بارلىقىنى، پەيغەمبىرىمىزنىڭ ئۇلارنىڭ ئىچىدىكى تۇنجى پەيغەمبەر ئەمەسلىكىنى، ئۇنىڭمۇ بۇ تەرەپلەردە پەقەت شۇ پەيغەمبەرلەرگە ئوخشاش بىر پەيغەمبەر ئىكەنلىكىنى ئىپادىلەيدۇ.
وَيَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَسۡتَ مُرۡسَلٗاۚ قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡ وَمَنۡ عِندَهُۥ عِلۡمُ ٱلۡكِتَٰبِ
ئەي مۇھەممەد! كاپىرلار سېنى ئاللاھ تەرىپىدىن ئەۋەتىلگەن پەيغەمبەر ئەمەس دېيىشىدۇ. ئۇلارغا ئېيتقىنكى، مېنىڭ پەرۋەردىگارىم تەرىپىدىن سىلەرگە ئەۋەتىلگەن پەيغەمبەر ئىكەنلىكىمگە مەن بىلەن سىلەرنىڭ ئاراڭلاردا ئاللاھنىڭ ھەمدە مېنىڭ سۈپەتلىرىم تىلغا ئېلىنغان ساماۋى كىتابلاردىن مەلۇماتى بولغان كىشىلەرنىڭ گۇۋاھلىقى يېتەرلىكتۇر. ئاللاھ راستلىقىغا گۇۋاھ بولغان كىشىگە ئىنكارچىلارنىڭ يالغانچىلىقىنىڭ ھېچ زىيىنى بولمايدۇ.
تفسیرهای عربی:
از فواید آیات این صفحه:
• أن المقصد من إنزال القرآن هو الهداية بإخراج الناس من ظلمات الباطل إلى نور الحق.
شەكسىزكى قۇرئاننى نازىل قىلىشتىن مەقسەت، ئىنسانلارنى باتىلنىڭ زۇلمەتلىرىدىن ئىمان نۇرىغا چىقىرىش ئارقىلىق توغرا يولغا يېتەكلەشتۇر.
• إرسال الرسل يكون بلسان أقوامهم ولغتهم؛ لأنه أبلغ في الفهم عنهم، فيكون أدعى للقبول والامتثال.
بارچە پەيغەمبەرلەر ئۆز قەۋمىنىڭ تىلىدا ئەۋەتىلىدۇ. چۈنكى بۇنداق قىلىش ئۇلارنىڭ پەيغەمبەرلىرىنىڭ دېگەنلىرىنى چۈشىنىشىدە ئەڭ ئۈنۈملۈك ئۇسۇل بولۇپ، بۇ ئۇلارنىڭ پەيغەمبەرنىڭ دېگەنلىرىنى قوبۇل قىلىپ، ئىجرا قىلىشىغا تېخىمۇ ياخشى تۈرتكە بولىدۇ.
ترجمهٔ معانی سوره: سوره رعد
ترجمهٔ معانی قرآن کریم - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - لیست ترجمه ها
الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.