പരിഭാഷ അദ്ധ്യായം സൂറത്തുൽ മുദ്ദഥ്ഥിർ - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - വിശുദ്ധ ഖുർആൻ വിജ്ഞാനകോശം

əl-Muddəssir

സൂറത്തിൻ്റെ ഉദ്ദേശ്യങ്ങളിൽ പെട്ടതാണ്:

الأمر بالاجتهاد في دعوة المكذبين، وإنذارهم بالآخرة والقرآن.

Haqqı yalan sayan kəsləri dəvət etməyə səy göstərməyin və onları həm axirət əzabı, həm də Quranla qorxutmağın vacibliyi.

---

ആയത്ത്: 1

يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ

Ey libasına bürünüb örtünmüş (yəni, Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm).

ആയത്ത്: 2

قُمۡ فَأَنذِرۡ

Qalx və insanları Allahın əzabı ilə qorxut!

ആയത്ത്: 3

وَرَبَّكَ فَكَبِّرۡ

Öz Rəbbini uca tut!

ആയത്ത്: 4

وَثِيَابَكَ فَطَهِّرۡ

Özünü günhalardan, libasını da murdar şeylərdən təmiz saxla!

ആയത്ത്: 5

وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ

Bütlərə tapınmaqdan uzaq dur!

ആയത്ത്: 6

وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَكۡثِرُ

Etdiyin yaxşı əməli çox bilib Rəbbinə minnət etmə!

ആയത്ത്: 7

وَلِرَبِّكَ فَٱصۡبِرۡ

Sənə üz verəcək bütün çətinliklərə Allah üçün səbir et!

ആയത്ത്: 8

فَإِذَا نُقِرَ فِي ٱلنَّاقُورِ

Elə ki, İkinci kərə sura üfürüləcək,

ആയത്ത്: 9

فَذَٰلِكَ يَوۡمَئِذٖ يَوۡمٌ عَسِيرٌ

O gün çox şiddətli bir gün olacaqdır.

ആയത്ത്: 10

عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ غَيۡرُ يَسِيرٖ

Allaha və Onun elçilərinə küfr etmiş kimsələrə həmin gün asan olmayacaqdır.

ആയത്ത്: 11

ذَرۡنِي وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِيدٗا

Ey Peyğəmbər! Məni, anasının bətnində heç bir mal-dövləti və övladı olmadığı halda yaratdığım kimsə (Vəlid ibn əl-Muğira) ilə tək burax.

ആയത്ത്: 12

وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا

Mən ona çoxlu var-dövlət verdim.

ആയത്ത്: 13

وَبَنِينَ شُهُودٗا

Həmçinin, ona həmişə yanında olan, onunla birlikdə yığıncaqlarda iştirak edən, mal-dövləti çox oldundan onu çox vaxt səfərlərdə müşahidə edən oğullar verdim.

ആയത്ത്: 14

وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِيدٗا

Habelə, ona gözəl gün-güzaran, çoxlu ruzi və övlad verdim.

ആയത്ത്: 15

ثُمَّ يَطۡمَعُ أَنۡ أَزِيدَ

O, Mənə küfr etməyinə rəğmən, bu qədər verdiyim nemətlərdən sonra, yenə də əlavə olaraq var-dövlətinin artırmağımı istəyir.

ആയത്ത്: 16

كَلَّآۖ إِنَّهُۥ كَانَ لِأٓيَٰتِنَا عَنِيدٗا

Bu iş heç də onun təsəvvür etdiyi kimi deyil. Çünki o, rəsulumuza nazil etdiyimiz ayələrimizi inadla inkar edib onları yalançı sayırdı.

ആയത്ത്: 17

سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا

Mən ona dözə bilməyəcəyi məşəqqətli bir əzaba yükləyəcəyəm.

ആയത്ത്: 18

إِنَّهُۥ فَكَّرَ وَقَدَّرَ

O nemətləri bəxş etdiyim kafir Quranda deyilənlərin batil olduğunu sübut etmək üçün fikirləşdi, sonra da özü-özülüyündə buna qərar verdi.

ഈ പേജിലെ ആയത്തുകളിൽ നിന്നുള്ള പാഠങ്ങൾ:

• المشقة تجلب التيسير.

Məşəqqət asanlığı tələb edir.

• وجوب الطهارة من الخَبَث الظاهر والباطن.

Zahiri və batini murdarlıqdan təmizlənməyin vacib olması.

• الإنعام على الفاجر استدراج له وليس إكرامًا.

Günahkara nemət verilməsi ona ehtiram əlaməti deyil, əksinə bu, onu tədriclə əzaba sürükləmədir.

ആയത്ത്: 19

فَقُتِلَ كَيۡفَ قَدَّرَ

Onu lənətə və əzaba düçar olsun! Necə qərar verdi.

ആയത്ത്: 20

ثُمَّ قُتِلَ كَيۡفَ قَدَّرَ

Sonra yenə onu lənətə və əzaba düçar olsun! Gör necə qərar verdi.

ആയത്ത്: 21

ثُمَّ نَظَرَ

Sonra o öz dediklərinə nəzər saldı və düşündü.

ആയത്ത്: 22

ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ

Sonra o, Qurana dair tənə edəcəyi bir şey tapmadıqda, üz-gözünü turşudub qaşqabağını tökdü.

ആയത്ത്: 23

ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَكۡبَرَ

Sonra o, imandan üz çevirdi və Peyğəmbərə (səllallahu aleyhi və səlləm) tabe olmağa təkəbbür göstərdi.

ആയത്ത്: 24

فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ يُؤۡثَرُ

Və dedi: "Muhəmmədin dedikləri Allahın kəlamı deyil, əksinə, bu, başqasından eştdiyi bir sehrdir.

ആയത്ത്: 25

إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ

Bu, Allahın kəlamı deyil, əksinə, insan kəlamıdır.

ആയത്ത്: 26

سَأُصۡلِيهِ سَقَرَ

Mən bu kafiri Cəhənnəmin təbəqələrindən birinə salacağam. Bu, istisindən əzab çəkəcəyi Səqərdir.

ആയത്ത്: 27

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا سَقَرُ

Ey Muhəmməd! Sən nə bilirsən, Səqər nədir?!

ആയത്ത്: 28

لَا تُبۡقِي وَلَا تَذَرُ

O, içində əzab verilənlərdən heç kəsi salamat buraxmaz, hər kəsi yandırar, sonra o əzaba düçar olan kəs əvvəlki halına qayıdar, sonra da od onu yenə yandırar, beləcə, davam edər.

ആയത്ത്: 29

لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ

O od dərini yandırıb-yaxar və onu dəyişdirər.

ആയത്ത്: 30

عَلَيۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ

Cəhənnəmin üzərində mühafizəkar olan on doqquz mələk vardır.

ആയത്ത്: 31

وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَٰٓئِكَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ لِيَسۡتَيۡقِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَيَزۡدَادَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِيمَٰنٗا وَلَا يَرۡتَابَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِيَقُولَ ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡكَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَمَا يَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِيَ إِلَّا ذِكۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ

Biz Cəhənnəm gözətçilərini yalnız mələklərdən etdik. Bəşər övladının onlar gücü çatmaz. Biz o mələklərin sayını on doqquz etdik ki, bu, Allaha küfr edən kəslər üçün bir sınaq olsun, onlar deyəcəklərini desinlər, beləliklə də, əzabları qat-qat artsın, habelə, özlərinə Tövrat verilmiş yəhudilər, eləcə də, özlərinə İncil verilmiş nəsranilər öz kitablarında deyilənləri təsdiqləyən Quran nazil edildikdə, yəqinlik hasil etsinlər, üstəlik, Kitab əhli möminlərin əməlinə uyğun hərəkət etdikdə möminlərin imanı artsın, yəhudilər, nəsranilər və möminlər haqqa şübhə etməsinlər və imanlarında tərəddüd edən kəslər və kafirlər desinlər: "Allah bu məsəllə nə demək istəyir?" Bu sayı inkar edən kimsənin azması və onu təsdiqləyən kimsənin doğru yola gəlməsi kimi, Allah dilədiyi kimsəni azdırır, dilədiyini də doğru yola yönəldir. Sənin Rəbbinin qoşunlarının sayı o qədər çoxdur ki, onu yalnız pak və müqəddəs olan Rəbbin bilir. Cəhənnəm, bəşər övladı üçün bir xatırlama olub, beləliklə də insanlar, onun sayəsində Uca Allahın əzəmətini başa düşürlər.

ആയത്ത്: 32

كَلَّا وَٱلۡقَمَرِ

Xeyir, bu heç də bəzi müşriklərin iddia etdiyi kimi deyildir. Onların öz havadarları ilə birlikdə Cəhənnəm gözətçilərinə üstün gələcək, hətta onları Cəhənnəmdən sıxışdırıb çıxarma iddiaları batildir. Uca Allah bu ayədə aya and içmişdir.

ആയത്ത്: 33

وَٱلَّيۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ

Uca Allah, həmçinin, dönüb gedən gecəyə and içir.

ആയത്ത്: 34

وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ

Uca Allah, həmçinin, ağarmaqda olan sübhə and içir.

ആയത്ത്: 35

إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡكُبَرِ

Həqiqətən də, Cəhənnəm odu ən əzəmətli fəlakətlərdən biridir.

ആയത്ത്: 36

نَذِيرٗا لِّلۡبَشَرِ

Cəhənnəm insanları qorxutmaq üçün bir xəbərdarlıqdır.

ആയത്ത്: 37

لِمَن شَآءَ مِنكُمۡ أَن يَتَقَدَّمَ أَوۡ يَتَأَخَّرَ

Ey insanlar! Sizlərdən, Allaha iman gətirib yaxşı işlər görməklə irəli çıxmaq, yaxud küfr etmək və günah işlər görməklə geriyə düşmək istəyənlər üçün.

ആയത്ത്: 38

كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡ رَهِينَةٌ

Hər kəs öz əməlinin əvəzini alacaqdır! Beləcə, əməlləri onu ya həlak edər, ya da onu həlak olmadan xilas edər.

ആയത്ത്: 39

إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡيَمِينِ

Yalnız möminlərdən başqa. Belə ki, onlar günahlarına görə cəzalandırılmayacaqlar, əksinə, onların yaxşı əməlləri olduğuna görə Allah onları bağışlayacaqdır.

ആയത്ത്: 40

فِي جَنَّٰتٖ يَتَسَآءَلُونَ

Qiyamət günü onlar Cənnət bağlarında bir-birlərindən soruşacaqlar –

ആയത്ത്: 41

عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

Etdikləri günahlar ucbatından özlərini həlak etmiş kafirlər barəsində.

ആയത്ത്: 42

مَا سَلَكَكُمۡ فِي سَقَرَ

Möminlər onlara deyəcəklər: "Sizi Cəhənnəmə salan nədir?"

ആയത്ത്: 43

قَالُواْ لَمۡ نَكُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّينَ

Kafirlər də cavab verib deyəcəklər: "Biz dünya həyatında fərz buyurulan namazı qılan kimsələrdən deyildik.

ആയത്ത്: 44

وَلَمۡ نَكُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡكِينَ

Allahın bizə verdiyi ruzidən kasıbı yedizdirməzdik.

ആയത്ത്: 45

وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِينَ

Biz, batil əhli ilə bir yerdə olar, onların getdiyi yerə gedər və əyri yol tutmuş zəlalət əhli ilə birlikdə batil sözlər danışardıq,

ആയത്ത്: 46

وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ

Və əməllərin əvəzi veriləcək günü yalan hesab edərdik –

ആയത്ത്: 47

حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡيَقِينُ

Ölüm bizə yetişənədək haqqı yalan saymaqda davam etdik və beləcə, bizimlə tövbə arasına maneə çəkildi".

ഈ പേജിലെ ആയത്തുകളിൽ നിന്നുള്ള പാഠങ്ങൾ:

• خطورة الكبر حيث صرف الوليد بن المغيرة عن الإيمان بعدما تبين له الحق.

Təkəbbürlüyün təhlükəli olması. Belə ki, bu pis xislət Vəlid ibn əl-Muğiranı - haqq ona bəlli olduqdan sonra - imandan döndərdi.

• مسؤولية الإنسان عن أعماله في الدنيا والآخرة.

İnsan əməllərinə görə dünyada və axirətdə məsuliyyət daşıması.

• عدم إطعام المحتاج سبب من أسباب دخول النار.

Ehtiyacı olan kimsəyə yemək verməmək, insanı Cəhənnəm oduna salan səbəblərdən biridir.

ആയത്ത്: 48

فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّٰفِعِينَ

Qiyamət günü mələklərdən, peyğəmbərlərdən və əməlisaleh insanlardan şəfaət edənlərin vasitəçiliyi kafirlərə fayda verməz. Çünki şəfaətçiliyin qəbul edilməsinin şərtlərindən biridə, Allahın şəfəat ediləcək kimsədən razı qalmasıdır.

ആയത്ത്: 49

فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡكِرَةِ مُعۡرِضِينَ

O müşriklərə nə olub ki, Qurandan üz çevirirlər?

ആയത്ത്: 50

كَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ

Onlar Qurandan üz çevirməkdə və ondan qaçmaqda sanki bərk qaçan vəhşi uzunqulaqlardır.

ആയത്ത്: 51

فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۭ

Aslandan qorxub qaçırlar.

ആയത്ത്: 52

بَلۡ يُرِيدُ كُلُّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن يُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ

Əksinə, o müşriklərdən hər biri istəyir ki, səhər oyandıqda başının üstə qoyulmuş bir kitab olsun və o kitab Muhəmmədin (səllallahu aleyhi və səlləm) Allah tərəfin göndərilmiş bir rəsul olduğunu xəbər versin. Bunun səbəbi sübutların az olması və ya dəlillərin zəif olması deyil, sadəcə bu, inadkarlıq və təkəbbürlükdür.

ആയത്ത്: 53

كَلَّاۖ بَل لَّا يَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ

Bu iş heç də belə deyil, əksinə, onların öz azğınlıqlarında davam etməsinin səbəbi budur ki, onlar axirətdə veriləcək əzaba inanmırlar və buna görə də küfür əməllərində davam edirlər .

ആയത്ത്: 54

كَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡكِرَةٞ

Heç şübhəsiz ki, bu Quran bir öyüd-nəsihət və bir xatırlatmadır.

ആയത്ത്: 55

فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ

Kim Quranı oxuyub ondan öyüd-nəsihət götürmək istəsə, onu oxuyub öyüd-nəsihət götürər.

ആയത്ത്: 56

وَمَا يَذۡكُرُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ

Allah istəmədikcə onlar öyüd-nəsihət alıb xatırlaya bilməzlər. Əmrlərinə tabe olmaqla, qadağan etdiklərindən uzaq durmaqla qorxub çəkinməyə layiq olan da, tövbə edən qullarının günahlarını bağışlamağa qadir olan da Odur.

ഈ പേജിലെ ആയത്തുകളിൽ നിന്നുള്ള പാഠങ്ങൾ:

• مشيئة العبد مُقَيَّدة بمشيئة الله.

Bəndənin istəyi Allahın istəyinə bağlıdır.

• حرص رسول الله صلى الله عليه وسلم على حفظ ما يوحى إليه من القرآن، وتكفّل الله له بجمعه في صدره وحفظه كاملًا فلا ينسى منه شيئًا.

Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) Qurandan özünə vəhy ediləni əzbərləməyə həris olması və Uca Allahın onu Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) qəlbində və hafizəsində, ondan heç bir şey untmayacağı kamil bir şəkildə cəm edəcəyini öhdəsinə götürməsi.