Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Translations’ Index


Translation of the meanings Surah: Al-Muddaththir   Ayah:

əl-Muddəssir

Purposes of the Surah:
الأمر بالاجتهاد في دعوة المكذبين، وإنذارهم بالآخرة والقرآن.
Haqqı yalan sayan kəsləri dəvət etməyə səy göstərməyin və onları həm axirət əzabı, həm də Quranla qorxutmağın vacibliyi.

يَٰٓأَيُّهَا ٱلۡمُدَّثِّرُ
Ey libasına bürünüb örtünmüş (yəni, Peyğəmbər səllallahu aleyhi və səlləm).
Arabic explanations of the Qur’an:
قُمۡ فَأَنذِرۡ
Qalx və insanları Allahın əzabı ilə qorxut!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَبَّكَ فَكَبِّرۡ
Öz Rəbbini uca tut!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَثِيَابَكَ فَطَهِّرۡ
Özünü günhalardan, libasını da murdar şeylərdən təmiz saxla!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلرُّجۡزَ فَٱهۡجُرۡ
Bütlərə tapınmaqdan uzaq dur!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تَمۡنُن تَسۡتَكۡثِرُ
Etdiyin yaxşı əməli çox bilib Rəbbinə minnət etmə!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلِرَبِّكَ فَٱصۡبِرۡ
Sənə üz verəcək bütün çətinliklərə Allah üçün səbir et!
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِذَا نُقِرَ فِي ٱلنَّاقُورِ
Elə ki, İkinci kərə sura üfürüləcək,
Arabic explanations of the Qur’an:
فَذَٰلِكَ يَوۡمَئِذٖ يَوۡمٌ عَسِيرٌ
O gün çox şiddətli bir gün olacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ غَيۡرُ يَسِيرٖ
Allaha və Onun elçilərinə küfr etmiş kimsələrə həmin gün asan olmayacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
ذَرۡنِي وَمَنۡ خَلَقۡتُ وَحِيدٗا
Ey Peyğəmbər! Məni, anasının bətnində heç bir mal-dövləti və övladı olmadığı halda yaratdığım kimsə (Vəlid ibn əl-Muğira) ilə tək burax.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَجَعَلۡتُ لَهُۥ مَالٗا مَّمۡدُودٗا
Mən ona çoxlu var-dövlət verdim.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَبَنِينَ شُهُودٗا
Həmçinin, ona həmişə yanında olan, onunla birlikdə yığıncaqlarda iştirak edən, mal-dövləti çox oldundan onu çox vaxt səfərlərdə müşahidə edən oğullar verdim.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَهَّدتُّ لَهُۥ تَمۡهِيدٗا
Habelə, ona gözəl gün-güzaran, çoxlu ruzi və övlad verdim.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ يَطۡمَعُ أَنۡ أَزِيدَ
O, Mənə küfr etməyinə rəğmən, bu qədər verdiyim nemətlərdən sonra, yenə də əlavə olaraq var-dövlətinin artırmağımı istəyir.
Arabic explanations of the Qur’an:
كَلَّآۖ إِنَّهُۥ كَانَ لِأٓيَٰتِنَا عَنِيدٗا
Bu iş heç də onun təsəvvür etdiyi kimi deyil. Çünki o, rəsulumuza nazil etdiyimiz ayələrimizi inadla inkar edib onları yalançı sayırdı.
Arabic explanations of the Qur’an:
سَأُرۡهِقُهُۥ صَعُودًا
Mən ona dözə bilməyəcəyi məşəqqətli bir əzaba yükləyəcəyəm.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّهُۥ فَكَّرَ وَقَدَّرَ
O nemətləri bəxş etdiyim kafir Quranda deyilənlərin batil olduğunu sübut etmək üçün fikirləşdi, sonra da özü-özülüyündə buna qərar verdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• المشقة تجلب التيسير.
Məşəqqət asanlığı tələb edir.

• وجوب الطهارة من الخَبَث الظاهر والباطن.
Zahiri və batini murdarlıqdan təmizlənməyin vacib olması.

• الإنعام على الفاجر استدراج له وليس إكرامًا.
Günahkara nemət verilməsi ona ehtiram əlaməti deyil, əksinə bu, onu tədriclə əzaba sürükləmədir.

فَقُتِلَ كَيۡفَ قَدَّرَ
Onu lənətə və əzaba düçar olsun! Necə qərar verdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ قُتِلَ كَيۡفَ قَدَّرَ
Sonra yenə onu lənətə və əzaba düçar olsun! Gör necə qərar verdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ نَظَرَ
Sonra o öz dediklərinə nəzər saldı və düşündü.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ عَبَسَ وَبَسَرَ
Sonra o, Qurana dair tənə edəcəyi bir şey tapmadıqda, üz-gözünü turşudub qaşqabağını tökdü.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ أَدۡبَرَ وَٱسۡتَكۡبَرَ
Sonra o, imandan üz çevirdi və Peyğəmbərə (səllallahu aleyhi və səlləm) tabe olmağa təkəbbür göstərdi.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَقَالَ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ يُؤۡثَرُ
Və dedi: "Muhəmmədin dedikləri Allahın kəlamı deyil, əksinə, bu, başqasından eştdiyi bir sehrdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا قَوۡلُ ٱلۡبَشَرِ
Bu, Allahın kəlamı deyil, əksinə, insan kəlamıdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
سَأُصۡلِيهِ سَقَرَ
Mən bu kafiri Cəhənnəmin təbəqələrindən birinə salacağam. Bu, istisindən əzab çəkəcəyi Səqərdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا سَقَرُ
Ey Muhəmməd! Sən nə bilirsən, Səqər nədir?!
Arabic explanations of the Qur’an:
لَا تُبۡقِي وَلَا تَذَرُ
O, içində əzab verilənlərdən heç kəsi salamat buraxmaz, hər kəsi yandırar, sonra o əzaba düçar olan kəs əvvəlki halına qayıdar, sonra da od onu yenə yandırar, beləcə, davam edər.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَوَّاحَةٞ لِّلۡبَشَرِ
O od dərini yandırıb-yaxar və onu dəyişdirər.
Arabic explanations of the Qur’an:
عَلَيۡهَا تِسۡعَةَ عَشَرَ
Cəhənnəmin üzərində mühafizəkar olan on doqquz mələk vardır.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا جَعَلۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ إِلَّا مَلَٰٓئِكَةٗۖ وَمَا جَعَلۡنَا عِدَّتَهُمۡ إِلَّا فِتۡنَةٗ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ لِيَسۡتَيۡقِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَيَزۡدَادَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِيمَٰنٗا وَلَا يَرۡتَابَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَلِيَقُولَ ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡكَٰفِرُونَ مَاذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِهَٰذَا مَثَلٗاۚ كَذَٰلِكَ يُضِلُّ ٱللَّهُ مَن يَشَآءُ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُۚ وَمَا يَعۡلَمُ جُنُودَ رَبِّكَ إِلَّا هُوَۚ وَمَا هِيَ إِلَّا ذِكۡرَىٰ لِلۡبَشَرِ
Biz Cəhənnəm gözətçilərini yalnız mələklərdən etdik. Bəşər övladının onlar gücü çatmaz. Biz o mələklərin sayını on doqquz etdik ki, bu, Allaha küfr edən kəslər üçün bir sınaq olsun, onlar deyəcəklərini desinlər, beləliklə də, əzabları qat-qat artsın, habelə, özlərinə Tövrat verilmiş yəhudilər, eləcə də, özlərinə İncil verilmiş nəsranilər öz kitablarında deyilənləri təsdiqləyən Quran nazil edildikdə, yəqinlik hasil etsinlər, üstəlik, Kitab əhli möminlərin əməlinə uyğun hərəkət etdikdə möminlərin imanı artsın, yəhudilər, nəsranilər və möminlər haqqa şübhə etməsinlər və imanlarında tərəddüd edən kəslər və kafirlər desinlər: "Allah bu məsəllə nə demək istəyir?" Bu sayı inkar edən kimsənin azması və onu təsdiqləyən kimsənin doğru yola gəlməsi kimi, Allah dilədiyi kimsəni azdırır, dilədiyini də doğru yola yönəldir. Sənin Rəbbinin qoşunlarının sayı o qədər çoxdur ki, onu yalnız pak və müqəddəs olan Rəbbin bilir. Cəhənnəm, bəşər övladı üçün bir xatırlama olub, beləliklə də insanlar, onun sayəsində Uca Allahın əzəmətini başa düşürlər.
Arabic explanations of the Qur’an:
كَلَّا وَٱلۡقَمَرِ
Xeyir, bu heç də bəzi müşriklərin iddia etdiyi kimi deyildir. Onların öz havadarları ilə birlikdə Cəhənnəm gözətçilərinə üstün gələcək, hətta onları Cəhənnəmdən sıxışdırıb çıxarma iddiaları batildir. Uca Allah bu ayədə aya and içmişdir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلَّيۡلِ إِذۡ أَدۡبَرَ
Uca Allah, həmçinin, dönüb gedən gecəyə and içir.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلصُّبۡحِ إِذَآ أَسۡفَرَ
Uca Allah, həmçinin, ağarmaqda olan sübhə and içir.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّهَا لَإِحۡدَى ٱلۡكُبَرِ
Həqiqətən də, Cəhənnəm odu ən əzəmətli fəlakətlərdən biridir.
Arabic explanations of the Qur’an:
نَذِيرٗا لِّلۡبَشَرِ
Cəhənnəm insanları qorxutmaq üçün bir xəbərdarlıqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
لِمَن شَآءَ مِنكُمۡ أَن يَتَقَدَّمَ أَوۡ يَتَأَخَّرَ
Ey insanlar! Sizlərdən, Allaha iman gətirib yaxşı işlər görməklə irəli çıxmaq, yaxud küfr etmək və günah işlər görməklə geriyə düşmək istəyənlər üçün.
Arabic explanations of the Qur’an:
كُلُّ نَفۡسِۭ بِمَا كَسَبَتۡ رَهِينَةٌ
Hər kəs öz əməlinin əvəzini alacaqdır! Beləcə, əməlləri onu ya həlak edər, ya da onu həlak olmadan xilas edər.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَّآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡيَمِينِ
Yalnız möminlərdən başqa. Belə ki, onlar günahlarına görə cəzalandırılmayacaqlar, əksinə, onların yaxşı əməlləri olduğuna görə Allah onları bağışlayacaqdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
فِي جَنَّٰتٖ يَتَسَآءَلُونَ
Qiyamət günü onlar Cənnət bağlarında bir-birlərindən soruşacaqlar –
Arabic explanations of the Qur’an:
عَنِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Etdikləri günahlar ucbatından özlərini həlak etmiş kafirlər barəsində.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا سَلَكَكُمۡ فِي سَقَرَ
Möminlər onlara deyəcəklər: "Sizi Cəhənnəmə salan nədir?"
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالُواْ لَمۡ نَكُ مِنَ ٱلۡمُصَلِّينَ
Kafirlər də cavab verib deyəcəklər: "Biz dünya həyatında fərz buyurulan namazı qılan kimsələrdən deyildik.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَمۡ نَكُ نُطۡعِمُ ٱلۡمِسۡكِينَ
Allahın bizə verdiyi ruzidən kasıbı yedizdirməzdik.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكُنَّا نَخُوضُ مَعَ ٱلۡخَآئِضِينَ
Biz, batil əhli ilə bir yerdə olar, onların getdiyi yerə gedər və əyri yol tutmuş zəlalət əhli ilə birlikdə batil sözlər danışardıq,
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوۡمِ ٱلدِّينِ
Və əməllərin əvəzi veriləcək günü yalan hesab edərdik –
Arabic explanations of the Qur’an:
حَتَّىٰٓ أَتَىٰنَا ٱلۡيَقِينُ
Ölüm bizə yetişənədək haqqı yalan saymaqda davam etdik və beləcə, bizimlə tövbə arasına maneə çəkildi".
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• خطورة الكبر حيث صرف الوليد بن المغيرة عن الإيمان بعدما تبين له الحق.
Təkəbbürlüyün təhlükəli olması. Belə ki, bu pis xislət Vəlid ibn əl-Muğiranı - haqq ona bəlli olduqdan sonra - imandan döndərdi.

• مسؤولية الإنسان عن أعماله في الدنيا والآخرة.
İnsan əməllərinə görə dünyada və axirətdə məsuliyyət daşıması.

• عدم إطعام المحتاج سبب من أسباب دخول النار.
Ehtiyacı olan kimsəyə yemək verməmək, insanı Cəhənnəm oduna salan səbəblərdən biridir.

فَمَا تَنفَعُهُمۡ شَفَٰعَةُ ٱلشَّٰفِعِينَ
Qiyamət günü mələklərdən, peyğəmbərlərdən və əməlisaleh insanlardan şəfaət edənlərin vasitəçiliyi kafirlərə fayda verməz. Çünki şəfaətçiliyin qəbul edilməsinin şərtlərindən biridə, Allahın şəfəat ediləcək kimsədən razı qalmasıdır.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡكِرَةِ مُعۡرِضِينَ
O müşriklərə nə olub ki, Qurandan üz çevirirlər?
Arabic explanations of the Qur’an:
كَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ
Onlar Qurandan üz çevirməkdə və ondan qaçmaqda sanki bərk qaçan vəhşi uzunqulaqlardır.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۭ
Aslandan qorxub qaçırlar.
Arabic explanations of the Qur’an:
بَلۡ يُرِيدُ كُلُّ ٱمۡرِيٕٖ مِّنۡهُمۡ أَن يُؤۡتَىٰ صُحُفٗا مُّنَشَّرَةٗ
Əksinə, o müşriklərdən hər biri istəyir ki, səhər oyandıqda başının üstə qoyulmuş bir kitab olsun və o kitab Muhəmmədin (səllallahu aleyhi və səlləm) Allah tərəfin göndərilmiş bir rəsul olduğunu xəbər versin. Bunun səbəbi sübutların az olması və ya dəlillərin zəif olması deyil, sadəcə bu, inadkarlıq və təkəbbürlükdür.
Arabic explanations of the Qur’an:
كَلَّاۖ بَل لَّا يَخَافُونَ ٱلۡأٓخِرَةَ
Bu iş heç də belə deyil, əksinə, onların öz azğınlıqlarında davam etməsinin səbəbi budur ki, onlar axirətdə veriləcək əzaba inanmırlar və buna görə də küfür əməllərində davam edirlər .
Arabic explanations of the Qur’an:
كَلَّآ إِنَّهُۥ تَذۡكِرَةٞ
Heç şübhəsiz ki, bu Quran bir öyüd-nəsihət və bir xatırlatmadır.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَمَن شَآءَ ذَكَرَهُۥ
Kim Quranı oxuyub ondan öyüd-nəsihət götürmək istəsə, onu oxuyub öyüd-nəsihət götürər.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَذۡكُرُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُۚ هُوَ أَهۡلُ ٱلتَّقۡوَىٰ وَأَهۡلُ ٱلۡمَغۡفِرَةِ
Allah istəmədikcə onlar öyüd-nəsihət alıb xatırlaya bilməzlər. Əmrlərinə tabe olmaqla, qadağan etdiklərindən uzaq durmaqla qorxub çəkinməyə layiq olan da, tövbə edən qullarının günahlarını bağışlamağa qadir olan da Odur.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• مشيئة العبد مُقَيَّدة بمشيئة الله.
Bəndənin istəyi Allahın istəyinə bağlıdır.

• حرص رسول الله صلى الله عليه وسلم على حفظ ما يوحى إليه من القرآن، وتكفّل الله له بجمعه في صدره وحفظه كاملًا فلا ينسى منه شيئًا.
Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) Qurandan özünə vəhy ediləni əzbərləməyə həris olması və Uca Allahın onu Rəsulullahın (səllallahu aleyhi və səlləm) qəlbində və hafizəsində, ondan heç bir şey untmayacağı kamil bir şəkildə cəm edəcəyini öhdəsinə götürməsi.

 
Translation of the meanings Surah: Al-Muddaththir
Surahs’ Index Page Number
 
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Translations’ Index

الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

close