Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
قَالُوا ادْعُ لَنَا رَبَّكَ یُبَیِّنْ لَّنَا مَا هِیَ ۙ— اِنَّ الْبَقَرَ تَشٰبَهَ عَلَیْنَا ؕ— وَاِنَّاۤ اِنْ شَآءَ اللّٰهُ لَمُهْتَدُوْنَ ۟
පසු ව ඔවුන්ගේ හිතුවක්කාරකම තුළ ඔවුන් දිගටම පිහිටමින් මෙසේ පවසා සිටියහ. උගේ ස්වරූපයට අමතර යමක් අපට පැහැදිලි කරන මෙන් ඔබේ පරමාධිපතිගෙන් ඉල්ලා සිටින්න. සඳහන් කරනු ලැබූ වර්ණනාවන් සහිත එවන් ගවයන් බොහෝමයක් ඇත. ඒ අතරින් නිෂ්චිත ගවයා තෝරා ගන්නට අපි අපොහොසත් වී ඇත්තෙමු. අල්ලාහ් අභිමත කළේ නම් කපන්නට නියමිත එළදෙන වෙත සැබැවින් අප මඟ පෙන්වනු ලබනු ඇතැයි තවදුරටත් පවසා සිටියහ.
Ibisobanuro by'icyarabu:
قَالَ اِنَّهٗ یَقُوْلُ اِنَّهَا بَقَرَةٌ لَّا ذَلُوْلٌ تُثِیْرُ الْاَرْضَ وَلَا تَسْقِی الْحَرْثَ ۚ— مُسَلَّمَةٌ لَّا شِیَةَ فِیْهَا ؕ— قَالُوا الْـٰٔنَ جِئْتَ بِالْحَقِّ ؕ— فَذَبَحُوْهَا وَمَا كَادُوْا یَفْعَلُوْنَ ۟۠
එවිට මූසා ඔවුන් දෙස බලා: ‘සැබැවින්ම එම එළදෙනගේ ගුණාංග නම්, ඌ වගා කටයුතු සඳහා භාවිතා නොකළ, ජලය අදින්නට භාවිතා නොකළ, සියලු අඩුපාඩුවලින් තොර එළදෙනක් වීමය. කහ වර්ණය හැර වෙනත් වර්ණක සලකුණක් එහි නැත.’ යැයි පැවසූහ. එවිට ඔවුහු: එම නිශ්චිත එළදෙනගේ පූර්ණ ස්වභාවය මනා ලෙස ඔබ දන්වා සිටියේ දැන්ය’ යැයි මූසා තුමාට පැවසුවෝය. මෙසේ ඔවුන්ගේ තර්ක හා හිතුව්කාකරකම හේතුවෙන් ඌ කපා නොහරින්නට අදිමදි කළ පසුව, ඌ කපා හැරියෝය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاِذْ قَتَلْتُمْ نَفْسًا فَادّٰرَءْتُمْ فِیْهَا ؕ— وَاللّٰهُ مُخْرِجٌ مَّا كُنْتُمْ تَكْتُمُوْنَ ۟ۚ
නුඹලා කෙනෙකු ඝාතනය කළ අවස්ථාව ද සිහිපත් කරනු. පසු ව නුඹලා එකිනෙකා ආරක්ෂා කර ගත්තෙහුය. සෑම කෙනෙකුම මිනීමැරුම් චෝදනාව වෙනකෙකු වෙත හෙළමින් තම තමන් ආරක්ෂා වන්නට විය. අවසානයේ නුඹලා අතර ගැටුම් ඇති විය. එම නිරපරාධියාගේ ඝාතනය සම්බන්ධයෙන් නුඹලා සඟවා සිටි දෑ අල්ලාහ් හෙළි කරන්නාය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَقُلْنَا اضْرِبُوْهُ بِبَعْضِهَا ؕ— كَذٰلِكَ یُحْیِ اللّٰهُ الْمَوْتٰی وَیُرِیْكُمْ اٰیٰتِهٖ لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُوْنَ ۟
පසු ව අපි නුඹලාට: ‘නුඹලා කපා හරින්නට නියෝග කළ එම එළදෙනගේ කොටසකින් එම ඝාතනය කරනු ලැබූ තැනැත්තාට ගසනු. එවිට අල්ලාහ් ඔහුට නැවත ප්රාණය ලබා දී ඝාතකයා කවුදැ?යි ඔහු දන්වා සිටිනු ඇත’ යැයි පවසා සිටියෙමු. එවිට ඔවුහු එසේ සිදු කළහ. ඔහු යළි ජීවය ලබා ඔහුගේ ඝාතකයා පිළිබඳ ඔහු දන්වා සිටියේය. මේ මිය ගිය තැනැත්තාට ජීවය ලබා දුන්නාක් මෙන් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අල්ලාහ් මියගිය ඇත්තන්ට ජීවය ලබා දෙනු ඇත. ඔහුගේ ශක්තිය තහවුරු කරන පැහැදිලි සාධක ඔහු නුඹලාට ගෙන හැර පාන්නේය. එය නුඹලා වටහා ගෙන අවංකව අල්ලාහ්ව විශ්වාස කරනු පිණිසය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
ثُمَّ قَسَتْ قُلُوْبُكُمْ مِّنْ بَعْدِ ذٰلِكَ فَهِیَ كَالْحِجَارَةِ اَوْ اَشَدُّ قَسْوَةً ؕ— وَاِنَّ مِنَ الْحِجَارَةِ لَمَا یَتَفَجَّرُ مِنْهُ الْاَنْهٰرُ ؕ— وَاِنَّ مِنْهَا لَمَا یَشَّقَّقُ فَیَخْرُجُ مِنْهُ الْمَآءُ ؕ— وَاِنَّ مِنْهَا لَمَا یَهْبِطُ مِنْ خَشْیَةِ اللّٰهِ ؕ— وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُوْنَ ۟
මේ පැහැදිලි සාධක හා පැහැදිලි උපදෙස්වලට පසුව පවා නුඹලාගේ හදවත් දැඩි විය. ඒවා ගල් මෙන් විය. ඊටත් වඩා දැඩි විය. ඒවායෙහි තත්ත්වය කිසිවිටෙක වෙනස් වන්නේ නැත. නමුත් ගල් අතර පවා වෙනස්වන සුළු, තත්ත්වයකින් තවත් තත්ත්වයකට වෙනස් වන ගල් ද ඇත. ඒ අතර පිපිරී ගංගා මතු කරන ගල් ද ඇත. මිනිසුන් හා සතුන් ප්රයෝජනයට ගත හැකි පරිදි පැළී මහපොළොවේ ගලා යන්නට සළස්වන දිය උල්පත් මතුකරන ගල් ද ඇත. අල්ලාහ් කෙරෙහි බිය හා ලැදිකම හේතුවෙන් කඳු මුදුනින් වැටෙන ගල් ද ඇත. නමුත් නුඹලාගේ සිත් එලෙස නැත. අල්ලාහ් නුඹලා සිදු කරන දෑ පිළිබඳ අනවධානියකු නොවේ. ඔහු ඒ ගැන මැනවින් දන්නාය. ඒ සඳහා ඔහු නුඹලාට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اَفَتَطْمَعُوْنَ اَنْ یُّؤْمِنُوْا لَكُمْ وَقَدْ كَانَ فَرِیْقٌ مِّنْهُمْ یَسْمَعُوْنَ كَلٰمَ اللّٰهِ ثُمَّ یُحَرِّفُوْنَهٗ مِنْ بَعْدِ مَا عَقَلُوْهُ وَهُمْ یَعْلَمُوْنَ ۟
අහෝ දේව විශ්වාසවන්තයිනි, යුදෙව්වන්ගේ සැබෑ තත්ත්වය හා ඔවුන්ගේ හිතුවක්කාර කම නුඹලා මැනවින් දැනගත් පසුත් ඔවුන් විශ්වාස කරනු ඇතැයි ද නුඹලාට ප්රතිචාර දක්වනු ඇතැයි ද නුඹලා සිතන්නෙහු ද? ඔවුන්ගෙන් ප්රධානීන් පිරිසක් එක්ව ඔවුන් වෙත තව්රාතයේ පහළ කරනු ලැබූ අල්ලාහ්ගේ වදන්වලට සවන් දී එය වටහා ගෙන පසු ව දැන දැනම එහි වචන හා තේරුම විකෘති කළෝය. ඔවුන්ගේ වැරද්දෙහි බරපතලකම ඔවුන් මැනවින් දැන සිටියෝය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاِذَا لَقُوا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا قَالُوْۤا اٰمَنَّا ۖۚ— وَاِذَا خَلَا بَعْضُهُمْ اِلٰی بَعْضٍ قَالُوْۤا اَتُحَدِّثُوْنَهُمْ بِمَا فَتَحَ اللّٰهُ عَلَیْكُمْ لِیُحَآجُّوْكُمْ بِهٖ عِنْدَ رَبِّكُمْ ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟
ඔවුන්ගෙන් ඇතැමෙකු දෙවියන් විශ්වාස කරන්නන් හමු වූ විටෙක ඔවුන් ඉදිරියේ තමන් මුහම්මද් නබි තුමාණන් සත්යය බව පිළිගන්නා බවත් එතුමාණන් ගෙන ආ දූත පණිවිඩය නිවැරදි බවත් ඒ බව තව්රාතය සාක්ෂි දරමින් තිබෙන බවත් පැවසීම යුදෙව්වන්ගේ කූටකම් හා ඔවුන්ගේ කුමන්ත්රණ අතුරින් විය. නමුත් යුදෙව්වන් ඔවුනොවුන් අතර ගැවසෙන විට ඒ ගැන ඔවුන් එකිනෙකා දොස් නගා ගනිති. ඊට හේතුව ඔවුන් පවසන දෑ මුස්ලිම්වරුන් නබිත්වය සත්යය බව පිළිගන්නට සාධකයක් වන බව ඔවුන් හට හැඟී ගිය බැවිනි.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• أن بعض قلوب العباد أشد قسوة من الحجارة الصلبة؛ فلا تلين لموعظة، ولا تَرِقُّ لذكرى.
ඇතැම් ගැත්තන්ගේ හදවත් කළු ගලට වඩා දැඩිය, කෙතරම් උපදෙස් කළත් එය උණුවන්නේ නැත. කිසිදු මෙනෙහි කිරීමක් තුළින් ඒවා මෘදු බවට පත් වන්නේද නැත.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.