Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. * - Ishakiro ry'ibisobanuro
اَلَّذِیْنَ یَاْكُلُوْنَ الرِّبٰوا لَا یَقُوْمُوْنَ اِلَّا كَمَا یَقُوْمُ الَّذِیْ یَتَخَبَّطُهُ الشَّیْطٰنُ مِنَ الْمَسِّ ؕ— ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ قَالُوْۤا اِنَّمَا الْبَیْعُ مِثْلُ الرِّبٰوا ۘ— وَاَحَلَّ اللّٰهُ الْبَیْعَ وَحَرَّمَ الرِّبٰوا ؕ— فَمَنْ جَآءَهٗ مَوْعِظَةٌ مِّنْ رَّبِّهٖ فَانْتَهٰی فَلَهٗ مَا سَلَفَ ؕ— وَاَمْرُهٗۤ اِلَی اللّٰهِ ؕ— وَمَنْ عَادَ فَاُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ— هُمْ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟
පොලිය හා බැඳුණු ගනුදෙනු වල නිරත වී එය භුක්ති විඳින්නන් වනාහි, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන්ගේ මිනිවළවල් වලින් ඔවුන් යළි නැගිටින විට ෂෙයිතාන් ස්පර්ශ කළ අයකු මෙන් මිස නැගිට නොසිටිති. මීමැස්මොරය සෑදුනු කෙනෙකු නැගිට සිටින විට හෝ වැටෙන විට දඟලන්නාක් මෙන් ඔහු ඔහුගේ මිණිවළින් නැගිටිනු ඇත. එය පොලිය හා අල්ලාහ් ඉපැයීමට අනුමත කළ ව්යාපාරය අතර වෙන් කර හඳුනා නොගෙන පොලිය අනුභව කිරීම ඔවුන් අනුමත කර ගත් බැවිණි. ඔවුහු ‘පොලිය, සැබැවින්ම වෙළඳාම මෙන් අනුමත ක්රියාවකි. ඒ දෙකින්ම ධනය වර්ධනය කරයි’ යැයි පවසා සිටියහ. එවිට අල්ලාහ් ඔවුනට පිළිතුරු දුන්නේය. ඔවුන්ගේ සැසඳීම හා ඔවුන්ගේ බොරුව ව්යර්ථ කළේය. සැබැවින්ම වෙළඳාම තුළ පොදු යහපත මෙන්ම පුද්ගල යහපත ඇති බැවින් එය අනුමත බවත් පොලිය තුළ අසාධාරණය මෙන්ම මිනිසුන් තෘප්තියට පත් නොවන තත්ත්වයේ ඔවුන්ගේ ධනය හූරාකෑමක් සිදු වන බැවින් එය තහනම් කටයුත්තක් බවත් අල්ලාහ් පැහැදිලි කළේය. කවරෙකුට පොලියේ ඇති ප්රවේසම් සහගත තත්ත්වය ගැන හා එය තහනම් බවට වූ උපදෙස පැමිණි පසු ව ඉන් වැළකී අල්ලාහ් වෙත පාප සමාව අයැද සිටියේද මීට පෙර පොලියෙන් ඔහු ලබා ඇති දෑ ඔහු සතු වනු ඇත. එහි වරදක් නැත. නමුත් මින් පසු මුහුණ දෙන දෑහි අල්ලාහ්ගේ නියෝගය ක්රියාත්මක වනු ඇත. ඒ ගැන නබි (සල්ලල්ලාහු අලය්හි වසල්ලම්) තුමා අල්ලාහ්ගෙන් ලබා ගත් සාක්ෂි හා සාධක ඉදිරිපත් කරමින් එය තහනම් බව දන්වා සිටීමෙන් පසුවත් යළි පොලිය වෙත පිය නගන්නේද ඔහු නිරයට යෑමට සුදුස්සෙකු බවට පත් වන අතරම ඔහු එහි සදාකල් වෙසෙනු ඇත. මෙසේ සදාකල් එහි වෙසෙනු ඇතැයි පැවසීම; පොලිය අනුමත කරමින් එහි නිරත වූ පුද්ගලයා සදාකල් නිරයෙහි සිටී; නැතහොත් එහි දිගු කාලයක් ජීවත් වන බව අර්ථවත් කරයි. නිරයේ සදාකල් වෙසෙනුයේ අල්ලාහ් ප්රතික්ෂේප කරන්නන් වෙති. අල්ලාහ් විශ්වාස කළවුන් එහි සදාකල් නොවෙසෙනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یَمْحَقُ اللّٰهُ الرِّبٰوا وَیُرْبِی الصَّدَقٰتِ ؕ— وَاللّٰهُ لَا یُحِبُّ كُلَّ كَفَّارٍ اَثِیْمٍ ۟
පොලී ධනය අල්ලාහ් විනාශ කර දමයි. එය නැති කර දමයි. එය හා එයට සමාන දෑ විනාශ කර දමමින් මානසික මට්ටමින් හෝ එහි අභිවෘද්ධිය නැති කර දමමින් භෞතික වශයෙන් හෝ එහි විනාශය සිදු වනු ඇත. නමුත් සදකා නොහොත් දානය ඔහු වර්ධනය කරයි. ඒ සඳහා වූ කුසල් අධික ලෙස ගුණ කර දෙයි. එක් යහපතක් වෙනුවෙන් ඒ හා සමාන යහපත් දහයක සිට හත්සීය දක්වා ගුණ කොට අධික වශයෙන් පිරිනමයි. දානමාන කරන්නන්ගේ ධනයෙහි අභිවෘද්ධිය ඇති කරයි. පාපකම් හා වැරදි කටයුතු වල නිරත වන තහනම් දෑ අනුමත කරන හිතුවක්කාර ලෙස දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කරන සෑම කෙනෙකුවම අල්ලාහ් ප්රිය කරන්නේ නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
اِنَّ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ وَاٰتَوُا الزَّكٰوةَ لَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ ۚ— وَلَا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلَا هُمْ یَحْزَنُوْنَ ۟
අල්ලාහ් කෙරෙහි විශ්වාසය තබා ඔහුගේ දූතයාණන් පිළිපැද දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කොට අල්ලාහ් ආගමානුගත කළ පරිදි සලාතයද ඉටු කොට තම ධනයෙන් එය ලබන්නට සුදුස්සන් වෙත සකාත් පිරිනැමූ අයට ඔවුන්ගේ පරමාධිපති අබියස ඔවුන් සතු කුසල් ඇත. ඔවුන් මුහුණ දෙන කරුණු පිළිබඳ ඔවුනට කිසිදු බියක් ඇති නොවන්නේය. එමෙන්ම මෙලොවෙහි ඔවුනට මග හැරුණු දෑ පිළිබඳවත් මග හැරුණු එහි සැපත පිළිබඳවත් ඔවුන් දුක්වන්නේද නැත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اتَّقُوا اللّٰهَ وَذَرُوْا مَا بَقِیَ مِنَ الرِّبٰۤوا اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
අල්ලාහ් ව විශ්වාස කොට ඔහුගේ දූතයාණන් ව අනුගමනය කරන්නනි! ඔහුගේ නියෝග පිළිපදිමින් ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකී සිටිමින් ඔහුට බිය වවු. නුඹලා අල්ලාහ් ව සැබෑ ලෙසින් විශ්වාස කරන්නෙහු නම් ජනයා ළඟ ඇති ඉතිරි පොලිය හා පොලියෙන් කවර දෙයක් ඔහු නුඹලාට තහනම් කළේද එයද ඔවුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටීම අතහැර දමනු.
Ibisobanuro by'icyarabu:
فَاِنْ لَّمْ تَفْعَلُوْا فَاْذَنُوْا بِحَرْبٍ مِّنَ اللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ۚ— وَاِنْ تُبْتُمْ فَلَكُمْ رُءُوْسُ اَمْوَالِكُمْ ۚ— لَا تَظْلِمُوْنَ وَلَا تُظْلَمُوْنَ ۟
නුඹලාට කවර දෙයක් අණ කරනු ලැබුවේද එය නුඹලා සිදු නොකළේ නම් දැනගනු. අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් සමග සටන් කිරීමට නුඹලා අධිෂ්ඨාන කරනු. නමුත් නුඹලා අල්ලාහ් වෙත හැරී පශ්චාත්තාප වී පොලිය අතහැර දැමුවේ නම් නුඹලාගේ ප්රාග්ධනයෙන් නුඹලා කවර ප්රමාණයක් ණය ලෙස පිරිනැමුවේද එම ප්රමාණය නුඹලා සතු විය යුත්තකි. නුඹලාගේ ප්රාග්ධනයට වඩා වැඩි මුදලක් අය කර සිටීමෙන් කිසිවකුට අසාධාරණයක් සිදු නොකරනු. ඉන් කිසිවක් අඩු කරනු ලැබීමෙන් නුඹලා ද අසාධාරණයට ලක් නොවිය යුතුය.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاِنْ كَانَ ذُوْ عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ اِلٰی مَیْسَرَةٍ ؕ— وَاَنْ تَصَدَّقُوْا خَیْرٌ لَّكُمْ اِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ۟
නුඹලා ණය ගැත්තෙකුගෙන් පිරිනැමූ ණය ඉල්ලා සිටියදී ඔහු එය පියවීමට නොහැකි දුෂ්කර තත්ත්වයේ පසුවන්නේ නම් ඔහුට මුදල් පහසුකම් ලැබ ණය පියවීමට හැකි තත්ත්වයක් උදාවන තෙක් එසේ ඉල්ලා සිටීම ප්රමාද කරනු. ණය ඉල්ලා සිටීම අතහැර දමමින් හෝ ඉන් කොටසක් ඔහුගෙන් ඉවත් කරමින් දානයක් ලෙස එය පිරිනමන්නේද ඒ සඳහා අල්ලාහ් අබියස ඇති භාග්යය පිළිබඳ නුඹලා දන්නෙහු නම් එය නුඹලාට වඩාත් උතුම් වනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
وَاتَّقُوْا یَوْمًا تُرْجَعُوْنَ فِیْهِ اِلَی اللّٰهِ ۫— ثُمَّ تُوَفّٰی كُلُّ نَفْسٍ مَّا كَسَبَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟۠
නුඹලා සියලු දෙනා අල්ලාහ් වෙත යළි හැරී යන දිනයේ දඬුවමට නුඹලා බිය වනු. එදින නුඹලා ඔහු ඉදිරියේ සිටගෙන සිටිනු ඇත. පසු ව සෑම ආත්මයක්ම ඔහු ඉපැයූ හොඳ නරකට අනුව ප්රතිඵල පිරිනමනු ලබනු ඇත. ඔවුන් ඉපැයූ යහපත් කුසල් කිසිවක අඩුවක් ඇති කරමින් හෝ ඔවුන් සිදු කළ නපුරුකම් සඳහා වූ දඬුවමට වඩා කිසිවක් වැඩි කරමින් හෝ ඔහු අසාධාරණ තත්ත්වයට පත් නොකරනු ඇත.
Ibisobanuro by'icyarabu:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• من أعظم الكبائر أكل الربا، ولهذا توعد الله تعالى آكله بالحرب وبالمحق في الدنيا والتخبط في الآخرة.
•පොලිය අනුභව කිරීම මහා පාපකර්මයන්ගෙන් එකකි. එය භුක්ති විඳින්නා සමග අල්ලාහ් යුද ප්රකාශ කරනු ඇතැයි ද මෙලොවෙහි ඔහු විනාශයට පත් වනු ඇතැයිද මතු ලොවෙහි ඔහු සියල්ල අහිමිකර ගනු ඇතැයි ද අල්ලාහ් ප්රතිඥා කර සිටියේ එබැවිණි.
Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro by'igitabo Al Mukh'taswar fi Taf'sir Al Qur'an Al Karim mu rurimi rw'igisanihali. - Ishakiro ry'ibisobanuro
Yasohowe n'ikigo Tafsir of Quranic Studies.